МАЗМҰНЫ
Кіріспе...........................................................................................................................3
1. Табыс салығының экономикалық мәні мен маңызы және қалыптасуы.................................................................................................................5
1.1 Табысқа салынатын салықтың пайда болуы мен дамуы...................5
1.2 Табысқа салынатын салықтың мәні мен маңызы және
2. Қазіргі кездегі Қазақстан Республикасында корпорациялық табыс салығын есептеу
2.1 Корпорациялық табыс салығын есептеу механизмі.........................16
2.2. Қазақстан Республикасында компаниялардан түсетін салықтардың тәжірибелік негіздері (мысалға,
3. Бүгінгі нарықтық экономика жағдайында корпорациялық табыс салығын салудың
3.1. Заңды тұлғаларға салынатын салықтардың қызмет етуінің шетелдік тәжірибесі,
3.2. Корпорациялық табыс салығын салудың жетілдіру жолдары........44
Қорытынды...............................................................................................................57
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.........................................................................60
Қосымша....................................................................................................................62
Кіріспе
Салықтар мемлекеттің құрылуымен бірге пайда болды және мемлекеттің өмір
Нарықтық жағдайда салықтар мемлекеттік кірістердің қайнар көзі болып
Мемлекет өзіне ақша қаражаттарын әр түрлі тәсілдермен табады.
Кейбір жағдайларда, ол иемденушіден мемлекетке ерікті түрде ақшаны беруге
Салықтар, іскері пайдамен қатар, мемлекет өзіне ақша табудың ең
Қазақстан Республикасының Салық Кодексіне сәйкес елімізде салықтардың он бір
Кәсіпкерлік қызметтің дамуы мемлекетіміздің бүгінгі таңдағы басты проблемаларының бірі.
Кәсіпкерлік құрылымдардың дамуы мен күнделікті өсуі, нарықтық экономиканың болуының
«Қазақстан - 2030» даму стратегиясында мемлекетіміздің өркендеуінің, дамуының басты
Нарықтық экономика қатынастарына өтуде мемлекет алдында өндірістік кәсіпкерлік қызметке
Дипломдық жұмыста келесідей тапсырмалар қойылады:
- салықтардың мәні, даму эволюциясы және экономикалық маңызын ашу;
- корпорациялық табыс салығын алу механизімін қарастыру;
- корпорациялық табыс салығының
- Алматы қаласы мысалында өндірістік салалардан корпорациялық табыс салығының
- корпорациялық табыс салығын жетілдіру үшін шетелдік тәжірибені қарастыру;
-қолданыстағы салық заңдылығына сай, кәсіпкерлік қызметті салықтық қолдауға ұсыныстар
Дипломдық жұмыстың құрылымы кіріспеден, үш тараудан, қорытынды және қолданылған
Дипломдық жұмыстың үшінші тарауында корпорациялык табыс салығын жетілдіру максатымен
Дипломдық жұмыстың әдістемелік негізі болып Қазақстан Республикасының заңдары мен
Салық экономиканы алға сүйреуші тетік болып табылады. Өйткені бюджет
1. Табыс салығының экономикалық мәні мен маңызы және қалыптасуы
1.1 Табысқа салынатын салықтың пайда болуы мен дамуы
Салықтардың экономикалық категория ретінде пайда болуы мен қызмет атқаруы
Қандай да бір мемлекет тек қана белгіленген меншік қаржылық
Нарықтық қатынастардың қалыптасуы жағдайында салық саясатының негізгі бағыты тұтынудың
Мемлекет өзіне ақша қаражаттарын әр түрлі тәсілдермен табады. Кейбір
Салықтар, іскерлі пайдамен қатар, мемлекет өзіне ақша табудың ең
Мемлекеттік ұйымдастырудың ең басты кезеңдерінде салық салудың бастапқы нысаны
Алымдардың пайыз мөлшерлемесі бекітілген Моисейдің бес кітапшасында келесідей делінген:
Мемлекет дамуымен қатар «зиялы ондық» пайда болды, ол ақсүйектердің
Сонымен қатар, бұрынғы заманда салық салуда әртүрлі қарсы әрекеттер
Бұрынғы заманнан келіп жатқан салық жүйелерін қарастырып кетейік.
Рим империясы алғашында, Рим қаласынан және оның қасындағы аймақтардан
Соғыс уақытта Рим азаматтары өздерінің кірістеріне сай салық төлеген.
Салықтың сомасын (ценз) анықтау әр - бір бес жылда
ІV-ІІІ ғғ. б.з.д. Рим мемлекеті жаңа қалалар мен жерлерді
Рим қаласынан тыс тұратын Рим азаматтары мемлекеттік және сол
Тиімді жорықтардан кейін салықтар төмендетілген, кейде мемлекеттік салықтар толық
Құрамында провинциялардың артуымен Рим империяға айнала бастады. Провинция тұрғындары
Ал, Рим әскерлеріне қатты қарсылық жасаған қалалар мен жерлер,
Рим провинцияларында кірістердің негізгі көзі болып—жер салығы табылады. Орташа
Меншіктің басқа да түрлеріне салық салынған: жылжымайтын мүлікке, малға,
Тікелей салықтардан басқа, Рим империясында жанама салықтарда болған. Сонымен,
Бұндай төленудің критериі болып тұтынушыларға салықтарды аудару табылады.
Жанама салықтар, толық мөлшерде тұтынушыларға тұрақты түрде аударылу мүмкін
Римдегі көптеген шаруашылық дәстүрлер Византияға көшкен.
Бастапқы Византияда VII ғ. дейін тікелей салықтардың 2 түрі
Византияда көп көлемде төтенше салықтар болған, мысалы: флотты құру
Кейінгі ғасырларда Ресейдің қаржы жүйесі қалыптаса бастаған. Бұл арада
Жанама салық салу сату немесе сот баждары түрінде болған.
Қазіргі мемлекет Еуропада, XVI - XVII ғасырларда, жаңа тарихтың
Алайда, салық төлеушілері үшінші қатарға жататын адамдар болып табылады,
Тұрақты түрде, салық құқығы, салық ауыртпашылығын бөлу мәселелері әрбір
Тек қана XVII ғасырдың аяғында - XVIII ғасырдың басында,
Салық алудың мөлшеріне қандайда бір ғылыми дәлелдеме болған жоқ.
Тұтыну заттарына салық - ірі кірістердің көзі, бірақ, олар
Олардан дворяндар мен рухани мекемелер босатылған. Бірақ, буржуазия мен
Салық салу теориясының жоқтығы, практикалық шаралардың дәлелсіздігі көбінесе ауыр
әзірленген. Оның негізін салушы деп шотланд экономисті және философы
А.Смит ұсынған салық салудың классикалық принциптері бүгінгі салық салудың
Қазақстан аймағында салық салудың өзгеше жүйесі қалыптасқан.
Бұл жерде, салықтар, бұрынғы заманнан бастап зекет (жер рентасы
Сонымен қатар, сот талабының сомасынан 1/10 мөлшерінде, сот бажы
XVIII ғасырда Тәуке хан адат жүйесін құрастырған. Бұл тарихта
Сұлтанды немесе хажданы ренжіткен үшін айып алынған, яғни айып
1841 жылы Жәңгір ханның нұсқауы бойынша «Зекетті алу туралы»
Аталған алымдардан басқа, ішкі орданың қазақ тұрғын салығы, ешқай
Салық жүйесінің даму сатысының өзгерістерге ұшырауы орыс патшалығына қосылуымызбен
Еліміз даму сатысында көбінде бөгде елдердің жүйелерін сіңістірген және
Барлық қоғам мүшелерінің міндеті мен парызы заңда белгіленген салықтарды
Салықтар барлық елдерде олардың қоғамдық экономикалық құрылысы мен саяси
Оның әр түрлі себептері болуы мүмкін:
1) шаруашылық, кәсіпкерлік немесе өзгеде қызметті қалыпты жүргізуге мүмкіндік
2) салық заңнамасының күрделілігі, сонымен қатар оның анық еместігі,
3) салық қызметін ұйымдастырудағы кемшіліктер; қызметкерлердің төмен біліктілігі мен
4) салық сомаларын баю немесе көлеңкелі бизнестегі инвестициялау мақсатымен
Мемлекет салықтың қоғамдағы алатын маңызды рөлін ескере отырып, өзі
Әлемдік тәжірибе көрсетіп отырғандай, қазіргі кезде экономиканың мүлтіксіз дамуы
Нарықтық қатынастардың қалыптасып, дамуы кезінде маңызды мәселелердің бірі нарықтың
1.2. Табысқа салынатын салықтың мәні мен маңызы және экономикадағы
"Салық дегеніміз - мемлекеттік бюджетке заңды және жеке тұлғалардан
Салықтар - шаруашылық жүргізуші субъектілердің, жеке тұлғалардың мемлекетпен екі
Салықтардың экономикалық мәні олардың өзінің функциялары мен міндеттерін жүзеге
Салықтарда мемлекеттің экономикалық мазмұны нақты түрде көрінеді, ал салықтардың
Салықтарда ежелден салық
1. пайда (алынған игіліктер) қағидаты;
2. «қайыр көрсету» (төлем қабілеттілігі) қағидаты.
Салықты ұтымды ұйымдастырудың классикалық қағидаттарын А.Смит ұсынған еді. Оған
1. салық салық төлеушінің табысына сәйкес алынуы тиіс (әділеттілік
2. салықтың мөлшері мен оны төлеу мерзімі алдын ала
3. әрбір салық салық төлеуші үшін неғұрлым қолайлы уақытта
4. салықты алудың шығындары өте аз болуы тиіс (үнем
Салық салудағы өзгерістермен
1. Салық салудағы әділеттілік қағидаты екі аспектіде қарастырылады:
1.1. «деңгейлес теңдікке» жету - салық төлеушілердің табыстарына тең
1.2. «сатылас теңдікті» сақтау - жеке тұлғалардың табыстарына салық
2. Қарапайымдылық қағидаты. Салық механизмі салық төлеушіге түсінікті болуы
3. Салықтардың анықтылығы - алдын ала белгіленген шарттар мен
4. Жеңілдіктердің ең аз саны. Жеңілдіктер құндық үйлесімдерді бұрмалайды
5. Салық салудың жономикалық бейтараптығы. Салықтар экономиканың жұмыс істеуін
6. Экономикалық қатынастар бойынша осы елдің басқа әріптес елдермен
Салықтардың әлеуметтік-экономикалық мәні мен мазмұны олар атқаратын функцияларында толық
Қазіргі кезде салықтар негізгі:
- фискалдық;
- реттеушілік;
- қайта бөлу .
функцияларын орындайды. Бұлардың әрқайсысы осы қаржы категориясының ішкі белгілері
Енді осы қызметтеріне қысқаша тоқталайық. Фискалдық немесе бюджеттік функция
Реттеушілік функция мемлекеттің экономикалық қызметінің ұлғаюымен байланысты пайда болады.
Қайта бөлу функциясы арқылы түрлі субъектілер табысының бір бөлшегі
Салықтардың осы үш негізгі функциясы арқылы, олардың маңыздылығын көруге
Ал фискалдық функция тауар - ақша қатынастары мен өндіріс
Үшінші, қайта бөлу қызметіне келсек, мемлекет мүддесі үшін орталықтанған
Мемлекетте салықтардың әсіресе заңды тұлғалардың кірістерінен түсетін салықтардың мөлшері
Келесіні атай кеткеніміз дұрыс болар: егер Қазақстан Республикасының қаржы
Заңды тұлғаларға салынатын салықтарға - заңды тұлға болып табылатын
Кәсіпорындар, өнеркәсіптер, корпорациялар, ауыл шаруашылығындағы шағын бизнес субъектілері және
Елбасының 2030 стратегиялық жолдауында кәсіби мемлекет болуға шақырады. Сонымен
1997 жылдың 6-шы наурызында қаулы қабылданды.
2008 жылы Қазақстан Республикасында шағын кәсіпкерліктің 751 мың субъектілері
Мемлекет нарықтық жүйеге көшкеннен бері мемлекеттің меншігіндегі кәсіпорындарды, өндірістерді,
Екіншіден, заңды тұлға болып табылатын ұйымдар мен мекемелер көптеген
Үшіншіден, бұл салалардың дамуы ғылыми техникалық прогрестің дамуына, индустриалды-инновациялық
Себебі, дамыған мемлекеттердің барлығының да экспорты импортынан жоғары. Сонымен
кәсіпорындардың қызметтерінен көруге болады. Олар: Қазақтелеком АҚ, Казахмыс
Осы жерде салық органдары кәсіпорындардың бағасын реттеп отырады. Егер
Екіншіден салықтың реттеушілік қызметі арқылы кәсіпорындардың, өндірістердің дамуына ықпал
Сонымен қатар заңды тұлғаларға салынатын салықтардың экономикадағы маңызды салаларға
Нарықтық жағдайда, мемлекет, салық саясатын және салық механизімін өзгерте
Салықтық реттеу, экономикаға әсер еткен кезде әмбебап құрал болғандықтан
2. Қазіргі кездегі Қазақстан Республикасында корпорациялық табыс салығын есептеу
2.1 Корпорациялық табыс салығын есептеу механизмі
Бұл бөлімде корпорациялық табыс салығын есептеу механизмі карастырылады. Қабылданған
Жылдық жиынтық табыстың құрылымы мен шегерістерді қайта қарастыру арқылы
Корпорациялық табыс салығын төлеушілер: Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкісінен басқа
Корпорациялық табыс, салығының салық салу объектісіне мыналар жатады:
- салық салынатын табыс;
- төлем көзінен салық салынатын табыс;
- Қазақстан Республикасында тұрақты мекеме арқылы қызметін жүзеге асыратын
Салық салынатын табыс - салық төлеушінің жылдық жиынтық табысы
Сонымен қатар төлем көзінен салық салынатын табыстарға мыналар жатады:
- ұтыстар;
- депозиттер бойынша сыйақылар;
- борыштық бағалы қағаздар бойынша купон түрінде сыйақылар;
- резидент еместердің ҚР-ң көздерінен алынатын табыстары.
Жылдық жиынтық табысты құруда жақсы бір жағдай, активтерді өткізу
Салық төлеуші, салық салынатын табысын анықтаған кезде маңызды рөльді
Кодексте салық төлеушінің шығыстарын шегеріске жатқызу принципі сақталған. Сонымен
Жұмыскердің уақытша жұмысқа жарамсыздығы бойынша немесе аяғы ауыр болған
Қаржы лизингі бойынша алынған мүлік үшін сыйақы. Ескі заңда
Теріс бағамдық айырма шегерімге жатқызылады, ал оң бағамдық айырма
Жалға алынған негізгі құралдарды жөндеу шығыстары, амортизациялық аударымдар арқылы
Бәріне бірдей салық салу жағдайын жасау мақсатында, кодексте бюджетке
Көптеген елдердің салық салу жүйесінде амортизациялық аударымдармен байланысты салық
Республикамыздың заңнамасы бойынша, салық есептілігінің бірінші кезеңінде салық төлеуші,
Шегерімге жатқызылатын іс-сапар шығыстары алты айлық есеп көрсеткіші мөлшерінде
Салық кодексі бойынша коммерциялық емес ұйымдар және әлеуметтік салада
Коммерциялық емес ұйымдарға корпорациялық табыс салығын есептеудің жаңа тәртібі
Ұйым коммерциялық емес ұйым болып саналу үшін мына талаптарға
- өз қызметін жүзеге асыруда негізгі мақсаты, табыс табу
- алынған таза табысты немесе мүлікті қатысушылар арасында бөлмеу
Егер жоғарыдағы жағдайға қайшы келмесе, мемлекеттің әлеуметтік тапсырыстарын орындау
Қазіргі кезде әлеуметтік саланың дамуына байланысты әлеуметтік салада өз
косметологиядан басқа, медициналық қызмет көрсету;
жоғарғы және орта білім саласында қызмет көрсету;
ғылым және спорт саласында қызмет көрсету;
кітапханалық қызмет көрсету.
Салық кодексі бойынша Бұл ұйымдардың табыстары салық салуға жатпайды.
Коммерцилық емес ұйым, жалпы белгіленген тәртіпте салық төлеуге жататын,
Сақтандыру компаниясына корпорациялық табыс салығын есептеу: Салық кодексінде сақтандыру
Сақтандыру ұйымы сақтандыру шарты бойынша қабылдаған тәуекелдің бір бөлігін,
Сонымен қатар, инвестициялық табыстар, сақтандыру компаниясының активтерін депозиттерге, бағалы
Егер де сақтандыру ұйымы, сақтандыру қызметінен басқа да Кәсіпкерліктің
Сақтандыру ұйымдары үшін корпорациялық табыс салығының мөлшерлемесі келесідей:
жинақтаушы емес сақтандыру (қайта сақтандыру) бойынша - алынуға жататын
жинақтаушы сақтандыру (қайта сақтандыру) бойынша - алынуға жататын (алынған)
аннуитеттік сақтандыру бойынша
Сақтандыру ұйымдары есепті айдан кейінгі айдың 15-нен кешіктірмей бір
Сақтандыру қызметі қаржы қызметінің бір түрі болғандықтан, казіргі кездегі
Резидент емес заңды тұлғалардың табыстарына корпорациялык табыс салығын салу
Жалпы алғанда резидент емес заңды тұлғалардың табыстары бойынша корпорациялық
1995 жылғы заңнамаға қарағанда салық кодексі "резиденттік" ұғымын кеңейтті.
- шығыстарды пропорционалды бөлу әдісі;
- шығыстарды тікелей шегерімге жатқызу әдісі.
Бірінші әдіс бойынша тұрақты мекеменің шегеріміне жатқызылатын басқару және
Екінші әдісті қолданған кезде мұндай шығыстар ҚР-ғы тұрақты мекеменің
Белгіленген шығыстарды тұрақты мекеменің шегеріміне жатқызудың басты шарты, осы
Жоғарыда айтып кеткендей корпорациялық табыс салығын төлеушілерге ҚР-ң резиденті
Банктер және банктік операциялардың кейбір түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар
ҚР-ң "Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер
Салық салынатын табыс;
Төлем көзінен салық салынатын табыс;
ҚР-да тұрақты мекеме арқылы жұмыс істейтін резидент емес заңды
Салық салынатын табыс жоғарыда айтып кетекендей ЖЖТ -мен шегерімдер
Бұрыннан бері банк операцияларының негізгі түрі ол: ақша қаражатын
Кодекске сәйкес сыйақылар бойынша шегерімге мыналар жатады:
алынған несиелер бойынша сыйақылар, соның ішінде қаржы лизингі бойынша
борыштық бағалы қағазды шығарған эмитент төлейтін дисконт;
күмәнді және үмітсіз
вексель бойынша төлемдер және т.б.
Сонымен қатар шегерімге сыйақылар толық көлемде емес, тек салық
Резидент заңды тұлғаға берілетін және шегерімге жатқызылатын сыйақы сомасы
Бұл шектеулер қаржы ұйымдарына қатысты емес, тек банктерге ғана
Банк операцияларының кейбір түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар салық салынатын
Жылдық жиынтық табыс анықталып, шегерімдер алынып тасталғаннан кейін салық
Төлем көзінен корпорациялық табыс салығы салынатын табысқа депозиттер бойынша
Төлем көзінен салық салынатын сыйақылар салық төлеушінің жылдық жиынтық
2.2. Қазақстан Республикасында компаниялардан түсетін салықтардың тәжірибелік негіздері (мысалға,
Экономикалық саясатты іске асырудың қорытындысы бойынша қалыптасқан 2007 жылғы
ЖІӨ-нің дамуы мемлекеттік бюджет түсімдерінің артуымен тікелей байланысқа ие,
Өткен жылда, нарық
Республикалық бюджет кірісінің атқарылуы 2 221,5 млрд. теңге немесе
Бұрынғы жылдардағы сияқты, республикалық бюджет кірісінің ең ірі көздері
Жылдық жоспарда корпорациялық табыс салығы (бұдан әрі – КТС)
Мұнай секторы кәсіпорындарынан Ұлттық қорға түскен корпорациялық табыс салығы
2007 жылы КТС бойынша жоспардың асыра орындалуына өнеркәсіп өндірісі
Корпорациялық табыс салығы түсімдеріне ерекшеліктер бөлінісінде жасалған талдау аталған
2007 жылдың ішінде КТС бойынша төленген аванстық төлемдердің тоқсандық
Сондай-ақ, 2007 жылы заңды тұлға-резиденттерден КТС бойынша бересі 2,5
Бүгінгі таңда, Казақстан Республикасының экономикалық, мәдени, саяси, ғылыми жан-жақты
Мемлекетіміздің бюджетін құрастыруда да Алматы қаламыздың маңызы зор. 2008
ҚР бойынша түсімдер 2006 жылы 2 338 034
Сурет – 1. Мемлекеттік бюджет түсіміндегі Алматы қаласы түсімдерінің
Дереккөз: Алматы қаласы веб-сайты www.almaty.kz.
Соңғы жылдары, Алматы қаласы бойынша
Cурет – 2. Алматы қаласы бюджетіне түскен табыстар
Дереккөз: Алматы каласы Салық комитетінің 2008 жылғы, жылдық есебі
Бүтіндей алғанда 2008 жылы бюджетке түскен салықтық түсім алдынғы
Бұндай нәтиже қаланың негізгі экономикалық секторларының өсуінен және
Алматы қаласы Республикамыздың тек мәдени ортасы емес, сонымен қатар
Кесте-1.
Алматы қаласы бойынша бюджетке түсетін салықтар мен басқа да
2006 жыл 2007 Жыл
Салалар атауы млрд.тг үлесі, % млрд.тг үлесі, %
Сауда 90,2 27,3 132,3 26,8
Қызмет көрсету 82,1 24,9 106,6 21,7
Қаржы қызметі 39,5 11,9 77,7 15,7
Қөлік және байланыс 35,7 10,8 59,4 12,0
Қайта,,өңдеу өндірісі 42,7 12,9 53,8 11,0
Құрылыс 25,7 7,9 40,9 8,3 !
Өзгеде 14,1 4,3 22,4 4,5
Барлығы 330 100 493,1 100,0
Дереккөз:Алматы қаласы Салық комитетінің 2007 жылғы, жылдық есебі бойынша
Сонымен, қаланың экономикасындағы озық салаларға сауда мен қызмет көрсету
Өнеркәсіптік өндіріс көлемі 2006 жылмен салыстырғанда 7,1% өсті. Өнеркәсіптік
Есепті кезеңде өңдеу өндірісінде 293 645 млн. теңгеге өнім
Талданып отырған кезеңдегі негізгі капиталға жасалған инвестициялар 418 998,0
• машиналар мен кұралдарға инвестициялар - 32,5%;
• ғимараттарды жөндеуге және құрылысқа инвестициялар - 63,5 %;
• өзгеде - 4,6 %.
Негізгі капиталға қаражаттарды салудың негізгі көзіне кәсіпорындар мен ұйымдардың
Негізгі капиталға инвестициялардың салынуы кәсіпорындардың активтерінің және негізгі құралдарының
Халықтың жұмыс бастылығы маңызды әлеуметтік көрсеткіштердің бірі болып танылады.
2008 жылдың шілденің 1-не Алматы қаласы бойынша 49242 қызмет
Сурет – 3. Жалпы қалалық бюджетте мониторингтік кәсіпорындардан түсетін
Дереккөз: Алматы каласы Салық комитетінің 2007 жылғы, жылдық есебі
Мониторингіге жататын салық толеушілерден бюджетке салықтардың түрлері бойынша түсімдер
Өткен жылдағы түсімдермен салыстырғанда, салықтық түсімдер 64,1 млрд. теңгеге
2006 жыл; 2007 жыл.
Сурет - 4. Алматы қаласы бойынша мониторингіге жататын салық
Дереккөз: Алматы каласы Салық комитетінің 2007 жылғы, жылдық есебі
Сонымен, 2007 жылдың қорытындысы бойынша мониторингіге жататын салық төлеушілерден
Сонымен, 2007 жылы банк секторындағы кәсіпорындар мемлекеттік бюджеттің табысына
Қорытынды есептер бойынша банк секторындағы (мониторингіге жататын) 28 салық
Түсімдердің артуы, екінші деңгей банктеріндегі депозиттердің тез өсуімен түсіндіріледі.
Сонымен қатар, тұрақты даму тенденциясы байқалып тұрғанмен Алматы қаласындағы
Сонымен, «Казкоммерцбанк» АҚ Лондон қор биржасына шығуды жоспарлауда, сонымен
Қаржы секторының (КУПА, ООИУПА мен сақтандыру компаниялары) дамуы жоғары
Жоғарыдағы салық төлеушілер категориясынан 2007 жылы 6,6 млрд. теңге
Есепті жылда қаржы секторынан бюджетке - 4 198,1 млн.
Сақтандыру ұйымдары бойынша капиталдың, активтер мен сақтандыру қорларының жылдам
2007 жылы Алматы қаласында сақтандыру саласының өткізу айналымы 10,8
Сақтандыру саласынан бюджетке төлемдердің аз болуы, нарықтың баяу дамуымен
Бүгінде құрылыс саласы тек қала деңгейінде емес, мемлекет бойынша
Жыл соңында қалалық бюджетке Бұл саладан 4681,2 млн. теңге
Талданып отырған уақытта, өткен жылмен салыстырғанда өнеркәсіптік өндіріс динамикасы
Алматы қаласы бойынша түсімдерді құрайтын өнеркәсіптердің ішінде, басты орынды
Электр құралдарының өндірісі 2006 жылмен салыстырғанда 6,4% артты. Басқа
Алматы қ. бойынша мониторингіге жататын 17 салық төлеуші субъектісі
Сауда-делдалдық қызмет көрсетуші кәсіпорындардан 2007 жылы, жалпы есеппен қала
Айналымның өсуіне, тауарлар бағаларының өсуі де әсер етті, өндірістік
Бюджетке Бұл салада қызмет атқарушы 31 кәсіпорындардан 3 842,2
Тұрғын үй-коммуналдық сала кәсіпорындарынан 2007 жылы бюджетке 8,4 млрд.
Есепті кезеңде қала қажеттілігіне, 481,8 млн. квт. сағат, -
Қызмет көрсету саласында жұмыс істейтін кәсіпорындардан түсімдер, 2006 Жылғыдан
теңгеге артуы және ақылы қызметтерге тарифтер бағасының жоғарылауы негіз
2007 жылы сала бойынша қалалық бюджетке 3 312,5 млн.
2007 жылы бюджет табысына, байланыс қызметімен айналысушы кәсіпорындардан 30,2
Мысалға, "Астел" АҚ 2007 жылы 1300 астам спутник терминалдарын
Есепті кезеңде байланыс қызметінің бағасы 2,7% артты. Бұл көрсеткіште
Аудиторлық қызмет атқарушы кәсіпорындар бюджет табысына 2007 жылы 1,8
Бұл көрсеткіш 328 млн. теңгеге немесе 22% артты. Бұл
2007 жылы мониторингіге жататын 4 аудиторлық заңды тұлғамен қалалық
Жанар-жағармай материалдарымен айналысатын кәсіпорындардың жалпы өткізу көлемі 46% (29,6
Сонымен, мұнай бағасы барреліне 24,97 доллардан (2002 жыл) 54,43
Ал мемлекеттің бюджетіне салықтық төлемдердің 693 млн. теңгеге (42%)
Жоғарыда аталған жағдай корпорациялық табыс салығының төмендеуіне де әсер
2007 жылдың желтоқсан айының қорытындысы бойынша Алматы қаласы бюджетіне,
Сурет - 5. Алматы қаласы бюджетіне корпорациялық табыс салығының
Дереккөз: Алматы қаласы Салық комитетінің 2008 жылғы, жылдық есебі
Суреттен көріп тұрғанымыздай корпорациялық табыс салығының атқарылуы, жоспардан 30
101101 (резиденттеглдедт КТС) түріне сай Алматы қаласы салық комитетіне
Бүтіндей алғанда Алматы қаласында, 1317 салық төлеуші бойыңша 352
101102 (резидент еместерден КТС) формасы бойынша есепті жылда -
101103 (төлем көзі резиденттерінен КТС) түріне сай 214 салық
2007 жылғы жұмыстардың қорытынды көрсеткіштері Алматы қаласы бойынша салық
Бүтіндей алғанда, 2007 жылғы көрсеткіштерге қол жеткізу үшін Алматы
Экономикалық-бақылау жұмыстарының нәтижелері бойынша, Алматы қ. бойынша 16,7 млрд.
Есепті жылда өндіріп алудың 15,7% немесе 353,6 млн. теңгеге
Корпорациялық табыс садығы бойынша аванстық төлемдерді: төлету мақсатында ұйымдастырылған
3. Бүгінгі нарықтық экономика жағдайында корпорациялық табыс салығын салудың
3.1. Заңды тұлғаларға салынатын салықтардың қызмет етуінің шетелдік тәжірибесі,
Корпоративтік салық немесе компанияға табыс салығы Ұлыбританияда 1965ж. енгізілді.
Резиденттік компаниялардың жалпы салық жылындағы пайдасына корпорациялық салық қолданылады.
1. Компания корпорациялық салықты барлық пайдадан бірегей мөлшерлеме бойынша
2. Табыс салығы дивиденттер көздерінен алынбайды;
3. Егер компания дивиденттер төлесе, онда олар корпорациялық салық
4. Дивиденд алатын Ұлыбритания резиденті табыс салығын төлеу кезінде
5. Есептік кезең аяқталғанда компаниямен төленген аванстық корпорациялық салықтың
Резидент емес корпорациялардың кірісіне корпорациялық салық салынады келесі жағдайларда,
Ұлыбританияда бөлімшелер арқылы саудамен айналысатын резидент емес компанияларға корпоративтік
бөлімше немесе бөлімше аты арқылы тікелей немесе жанама сауда
2. осы бөлімшемен қолданылатын меншік немесе меншік құқығының кірісі
3. осы бөлімшемен қолданылатын капиталдық активтердің өсімімен. Резидент емес
Кейбір жағдайларды есептемесе резидент емес компанияларға корпоративтік салық резиденттермен
Компанияның салық салынатын кірісі ағымдағы салықтың жылда жүргізілген компанияның
Жалпы кірістен шегерімге жатады:
1. Іскерлік сипаттағы ағымдағы шығыстарға, өндірістік үй-жайды жалға алу
2. Жұмысшылардың жеке қызметкерлердің жұмыстан шыққандағы компенсациялық төлемдер, өндірістік
3. Компанияның қаржылық сұрақтары бойынша, заңдар бойынша кеңес беру
4. Лицензиялық және тағы басқа төлемдер және болашақ табысты
5. Компания қызметкерлерінің көңіл көтеру сипатындағы өкілетті шығындары, егер
6. Әрбір алушыға сыйақы шығыны 10 ф.с. аспауы керек
7. Қызметкерлердің еңбекақысына шығындар, жәрдемақы мақсатындағы қызметтер және (1987ж.
8. Құрал - жабдықтарды қалпына келтіру шығындары шегерімге жатпайды.
9. Еңбекақы бойынша шығындар, су құбырлары, газ, электр қуаты,
10. Жәрдемақы қорларына салымдар. Бұл шығындар бойынша максималды шегерім
11. Коммерциялық және коммерциялық емес шығындар.
12. Компанияның кіріс пайыз көзінен алынатын табыс салығы, роялти,
13. Мерзімі өтіп кеткен қарыздар ағымдағы кезеңде шегерілген бірақ
Арнайы салықтық режимі Солтүстік теңізде мұнай өндіретін компанияларға бекітілген.
Сонымен қоса Ұлыбританияның компаниялары капитал өсуіне салық төлейді.
Италияда корпорациялық табыс салығын өндіріп алу механизмін қарастырайық. Бұл
Кәсіпорынның жалпы табысынан алынатын артылып қалулар мен шығыстар балдық
Сонымен қатар кәсіпорын табысы арқылы салық салынуға жатпайтын қорлар
Өткізуден түсімдер 5% -ке жетпегенше аударымдар көлемі 0,2% дейін
Жаңа салықтық заңдылықтарға сәйкес кәсіпорындар жәрдемақы жөнінде қорларды құрай
Заңды тұлғалардың табыс салығы - бұл капиталистік корпорациялардың кірістеріне
Салыну объектісі компанияның бөлінбеген табысы түріндегі таза табысы болып
Жалпы табысқа кіретіндер: негізгі қызметтен (тауарларды сатудан немесе қызмет
Компания қызметінің қаржылық қорытындысы салынатын табысты анықтау үшін қойма
Сонымен қатар шетел валютасы бағамдарының ауытқуларымен байланысты қорларды құруға
Кесте - 2.
Тіркелген активтер амортизациясының шекті нормалары
№ Активтер атауы, Амортизацияның шекті нормасы
1 Ғ имараттар 3-6
2 Құрал-жабдықтар 10
3 Машиналар 10-16
4 Инвентарь 40
5 Ұйымдық құрал-жабдық-тар 12
6 Авто көліктер 20
7 Электр құралдары 18
Дереккөз: Вестник налоговой службы Республики Казахстан, - 2008. -
Қазіргің кезде амортизациялық қорларға аударымдар өндірістік процеске құрал-жабдықты пайдалану
Жоғарыда айтылғандай, амортизациялық аударымдар бекітілген норма бойынша есептелінеді, бірақ
Сонымен қатар тездетілген амортизация тәртібі де өзгерді, ескі заң
Мысал ретінде келесіні көрсетейік, егер құралдарға азайту коэффиценті амортизация
Италияның салық заңдылықтары кәсіпорынның техникалық жабдықталуын ынталандыру үшін және
Көбінесе бұл аудандарға компаниялар 10 жыл көлемінде табыс салығың
Заңды тұлғалардың табыс салығындағы реттеуші рөлі басқа да жағдайларда
Арнайы ережелер шетелден алынған табысқа салынатындарды реттейді. Ондағы төленген
1983ж. бастап салық 36% көлемінде алынады. Оған дейінгі кезеңде
Корпорациялық табыс салығы 80-90 жылдарда жүргізілген салықтық реформалар нәтижесінде
Салық салу кірісін есептеу бірнеше сатылардан тұрады. I сатыда
Ауыл шаруашылықтар аса ірі жеңілдіктер алды. Осы жеңілдіктердің арасында
Францияда акционерлік компаниялардың табыс салығы (impot surles societes) төленеді.
Компанияға салынатын салық таза пайдадан алынады. Бірақ пайда табу
Негізгі ұжым немесе кәсіпорын орналасқан жеріне қызметтің алуан түрлері
Жылдық баланстың жабылу кезіндегі жаңа салым шегерімдері актив құнын
Компанияға салық және жеке тұлғалардың кірістеріне салық төлеу шығындары
Бұрынғы акционерлермен өндірілген жаңа қосымша капиталды салу, компанияның лимит
Жалпы алынатын шығындардан кәсіпорынның өкілдік шығындары алынып тасталынады. Кәсіпорындарға
Кәсіпорынның резервтік қор сомасы, компанияның салық салуына жатпайтын, кәсіпорын
Францияда және шетел кәсіпорындарына екі рет табысқа салық салуды
Жылжымайтын мүлікке пайда болған елде ғана салық салынады. Өндірістік
Елде алынған саудаланбайтын табыс мына жағдайда алынады, егер олардың
Кейбір келісімдер мемлекет территориясында табылған табыс, аванс нысанында алынады
Франция теңіз және әуе тасымалдауымен шұғылданатын кәсіпорындарды, сол елде
Акционерлік компаниялардың табысына салық салу 4 мерзімде жүргізіледі: әр
3.2. Корпорациялық табыс салығын салудың жетілдіру жолдары.
Салықтар әр мемлекет бюджетінің ең негізгі құраушы көзі болғандықтан,
Экономикамыздағы әр түрлі салалардың ішінде қазіргі кезде ең маңызды
Бұл жолда Қазақстан мен өңірдің нақты жағдайын ескеріп, әрі
Бұл - біздің әлемнің бәсекеге барынша қабілетті елу елінің
Аталған мемлекеттік тұрғыда қарастырылатын мақсаттарға жету үшін, мемлекеттің салық
Корпорациялық табыс салығын жаңа реформалаудың басты мақсаты – салық
Алдыңғы жылғы Салық Кодексімен салыстыра келе жаңа Салық Кодесі
2009 жылдың 1- қаңтарынан бастап корпорациялық табыс салығының ставкасы
2010 жылдың 1- қаңтарынан бастап корпорациялық табыс салығының ставкасы
2011 жылдың 1- қаңтарынан бастап корпорациялық табыс салығының ставкасы
Сонымен бірге, 2011 жылдың 1-қаңтарынан бастап тұрақты корпорациялық табыс
Өз кезегінде, салық жеңілдіктерін азайту, салық салу базасын кеңейтіп
Негізгі мақсаттарға жету үшін салық салу жүйесі мен салық
1. Алматы аймақтық қаржы орталығында (ААҚО) заңды тұлғамен сатып
2. Жеке табыс салығы, әлеуметтік салық, қосылған құнға салық
3. Корпорациялық табыс салығы бойынша аванстық төлемдерді есептеу сұрағы
4. 2009 жылдан бастап қосылған құнға салынатын салықтың мөлшерлемесі
5. Жеке табыс салығының 10% біртұтас мөлшерлемесін енгізу жоспарланып
6. Қазақстанға шетел инвесторларын тарту мақсатында, ААҚО қатысушы резидент
7. Жалған кәсіпорындармен, жұмыс атқармайтын кәсіпорындармен күресу қаталдатылды. Бұл
7.1. салық төлеушінің қызмет атқармайтын заңды тұлға сипатына сай
7.2. салық төлеушіні сот шешімімен жалған кәсіпорын деп танығанда.
жалған кәсіпорын деп танылған, салық төлеушілермен жасалған келісім-шарттар барысында
шартты түрде реестырдан шығарылған салық төлеушілермен келісім-шарттар шығындары.16
Жоғарыдағы аталған жағдай, жалған кәсіпорындардың кызметін қолданатын, яғни өздері
Аталған өзгерістермен қатар мемлекетіміздің салық кодексінде өндірістік секторды дамыту
арнайы экономикалық аймақтарда қызмет атқаратын ұйымдарға салық салудың ереше
мұнай-химия саласын қолдау мақсатында және көмірсутегі шикізатын қайта өңдейтін
микронесие беруші ұйымдардың корпорациялық табыс салығына Ұлттық Банктің қайта
Шаруашылық субъектілердің қызметінде қойылатын талаптар мен шектеулер туралы жеке
Мемлекет тапсырысымен қызмет атқару барысында табыс тапқан коммерциялық емес
Қосылған құны жоғары өнім шығаратын кәсіпорындарға корпорациялық табыс салығы
«Сапалық жетістік» жүлдесінің иегері, сертификатына сай табыс тапқан заңды
Тиімді инвестициялық климатты қалыптастыру үшін қолдаңыстағы инвестициялық салықтық жеңілдіктерді
Қайта құрылған заңды тұлғаларды корпорациялық табыс салығынан, мүлік салығынан,
Егер осы шаралар тиісті дәрежеде іске асырылса, ол, әрине
Салық ауыртпалығын азайту шаралары, салықтық бақылауды күшейту мен бірдей
Сонымен мемлекет тарапынан жасалатын жеңілдіктер экономиканың дамуын жүзеге асыратын
жеңілдіктерге қайшы келетін нормативтік құжаттардың болуы;
жеңілдікті қолдану үшін әртүрлі көптеген шектеулер мен шарттардың, талаптардың
жеңілдіктердің дискриминациялық көріністе болуы және т.с.с. жағдайлар. Жоғарыдағы аталғандардың
Тек сол жағдайда, енгізілген өзгерістердің кері әсері, қарама-қайшылықтар, қосымша
Бүгінде салық заңдылығында заңды тұлғаларға салынатын корпорациялық табыс салығында
Кәсіпорындар корпорациялық табыс салығын алға төлейді. Яғни, айлық төлемдердің
Жоғарыдағы аталғанның негізінде, салықтарды төлеудің аванстық жүйесі қалай пайда
Нарықтық экономикаға өткеннен кейін пайдаға салық салуда өзгерістер болған.
2001 жылға дейін кәсіпорындар аванстық төлемдерге кез-келген шартты салық
Кодекс бойынша салықтық түсімдердің аванстық төлемдер бойынша түсуі біркелкілік
Жоғарыда аталғандай, салық заңымыз жоспарлы экономикамен көптеген ұқсастықтарға ие
Салық төлеушінің бизнесін жоспарлауы 2004 жылға дейін кәсіпорындар аванстық
Сонымен кәсіпорындар шығынға ұшырап жатса да, аванстық төлемдерді жоспар
Салық жүйеміздегі мемлекетіміздің «жоспарлы» саясатының тағы бір маңызды құралы
Егер кәсіпорынның нақты түсімі жоспарынан біршама өзгеріп кетсе салық
Шынында да, аванстық төлемдерді жоспарлағанда кәсіпорынның табысты төмен. көрсетуге
Сонымен кәсіпорындар өз табыстарын жоспардан артық немесе кем табуға
Көптеген кәсіпорындар нақты табыстарының жоспардағы табыстарға сай келу үшін
Бұл механизмнің қаталдануы 2002 жылғы жағдаймен байланысты. 2002 жылы
көрсеткіштер көрсетті, бірақ саладан түскен салықтық түсімдер өндіріс көлеміне
Жиырма пайыз - көппе әлде азба? Тһе Есоnоmic’s: журналының
Соңғы жылдары Қазақстан республикасы жаңа салық жүйесін қалыптастыру мен
Салықтардың, оларды төлеушілердің, салықтарды алу әдістерінің, салық жеңілдіктерінің жиынтығының
Соңғы жылдары Қазақстан ТМД елдері арасында ЖІӨ-нің ең қарқынды
Бюджетке түсетін табыстардың өсуінің бірден-бір көзі көлеңкелі экономика секторының
Көлеңкелі экономика көлемінің төмендеуі екі жақты оң әсерге ие,
Ал салықтардың өзіне келетін болсақ мынадай мәселерді шешуді ұсынамын.
Жалпы салық саясатының максаты - салық салу базасын кеңейту,
Сонымен бүгінгі таңда, салық саясатына сай келесідей батыл қадамдар
Біріншіден, жоғарыда аталғандардан заңды тұлғаларға салық салу механизімін қарастырып,
Екіншіден, салықтық бақылауының сапалық даму маңыздылығы. Салықтық бақылау бюджеттің
Салық органы мен салық төлеуші арасындағы тура байланыс салық
Салық бақылауындағы кері байланысты ескермеу жоғарыдағы аталған жағдайлардың бәрін
Мысалға, салықтар бойынша бюджетке түспей қалған (недоимка) салық сомасы
- жоспардағы түсімдер нақты іс жүзінде орындалмады, нәтижесінде салықтық
- есепті жылда жоспардағы сомадан әлде қайда көп табыс
- Салық төлеуші заңға бағынбай өз табысын қорғауды мақсат
- Жалған кәсіпорындар көлеңкелі экономикаға ақша сомаларын жасырды. Кері
- Жемқорлық (пара) ұсыну арқылы нақты табысты жасыру. Кері
Сонымен қорыта келе салықтардың бюджетке жеткілікті көлемде түсуіне заңды
индустриалдық-инновациялық стратегияны жүзеге асыруды да қолға алуда. Ол үшін
Бұл бәсекеге қабілетті өнімнің барлық көрсеткіштеріне сай соңғы өнімге
Кәсіпкерліктің дамуындағы ең негізгі мәселе жоғары салық ауыртпашылығы болып
Қазақстанда қазіргі кезде салық ауыртпашылығын есептеудің жалпы белгіленген
Егер берілген тәсіл бойынша есептеме жасаса,
Біріншіден, батыста салық түсімдерінің құрылымы тіптен басқаша, өйткені түсімдердің
Екіншіден, батыстағы салық төлеушілер тұрақты салық жүйесі дамыған нарықтық
мөлшерімен немесе салық мөлшерлемесінің
Біз нарық экономкасына көшкеннен бері біршама экономикалық, қаржылық мәселелерді
Оны жоғарыда айтылғандардан білуге болады. Мемлекет жылдан жыл^а өсіп,
Қазақстан Республикасы Президентінің наурыз айындағы мемлекехке жолдауында негізгі экономикалық
Экономикалық белсенділікті, өндіріс саласын көтеруде келесі міндеттер басымдылыққа ие:
Бірінші"міндёт, экономиканы диверсификациялауға бағыігталған индустриялдық -инновациялық стратегияны іске асыру.
Бізге ендігі жерде «жинақталған» экономикалық өсуді жай пайдалану емес,
Екінші міндет, өңірлік экономикада сапалық жаңа табыстарға жету және
Қазіргі кезде элемдік рыноктарда біздің тауарларымызға, қызметтерімізге және озық
Үшінші міндет, өндіруші секторлардың тиімділігін арттыру.
Көмірсутегі секторын одан эрі дамытуды, шетел мен жергілікті инвесторлар
Төртінші міндет, өндірістің шикізаттық емес секторларының дамуын3| экономикалық
Қорытындылай айтқанда мемлекетпен әлеуметтік-экономикалық жағдайды дамытуға шешімді қадам жасалуда,
Сонымен, біз жоғарыда заңды тұлғаларға салынатын салықтардың ауыртпашылығын, оның
мөлшерлемелерін төмендету. Өйткені біздің мемлекетімізде салық мөлшерлемесі әлі де
Сонымен қатар шағын және орта бизнесті дамытуды қолға алу
Жоғары табысты заңдастыру, зейнетақыны және бюджет саласындағы қызметкерлердің ең
Сонымен, салық жүйесінің алдындағы тұрған ең бірінші міндеті –
Қазіргі кезде салық жүйесінің негізгі кемшіліктерін жою үшін салық
Салық жүйесіндегі маңызды мәселелердің бірі – бұл салық төлеушілер
Салық қызметі органдары мен салық төлеушілер бір –бірін түсінетін
Қорыта айтқанда, жоғарыда аталған ұсыныстар жүзеге асыру қиынға соқпайда,
Қорытынды
Сонымен осы дипломдык жұмысты қорытындылай келе салықтар мемлекет бюджеті
Заңды тұлғаларға салық салу арқылы мемелекет біріншіден, әлеуметтік-экономикалық тұрақтылықты
Салық жүйесі экономиканың ең басты салаларына, яғни ауылшаруашылық саласына,
1. салық жинау жүйесі өте ықшам, оған жұмсалатын шығындар
2. салықты төлеу процедурасы төлеушілер үшін ыңғайлы, көп уақыт
3. салықтың салмағын шамадан тыс арттырып, кәсіпкерлердің белсенділігі мен
4. салық салу принципі өндіріс шығындарын арттырып, өндіріс көлемінің
5. салықты салу процесі конъюнктуралық және жұмыстылык саясатының іске
6. салықтарды салу принциптері,
7. құрамындағы әрбір салықтың мақсаты нақты анықталған біртүтас салық
Президентіміз Н.Ә.Назарбаевтың 2007 - жылдың наурькздағы Қазақстан халқына Жолдауына
- жеке табыс салвіғының 10 пайыздық біртүтас мөлшерлемесін бекіту
- шағын бизнес субъектілеріне азайтылған біртүтас салық мөлшерлемесін бекіту
- 2009 жылдан бастап әлеуметтік салықтың мөлшерін орта есеппен
Егер осы шаралар тиісті дәрежеде іске асырылса, ол әрине
Бұл өзгерістерді енгізудің басты себептері салық төлеуден жалтарынушыларды көлеңкелі
Салық жүйесіне өзгерістер енгізу оң нәтиже беретінін корсетті. Оған
Ең алғаш 1995 жылы қабылданған салық кодексінде кемшіліктер оте
Сонымен бірге ол кезде қазіргі кездегідей несие жүйесі де
1995 жылдар мен 2001 жылдар арасында салық кодексіне көптеген
2001 жылы жұмыссыздық пен әлеуметтік-экономикалық мәселелерді шешуде жаңадан салық
2001 жылы қабылданған кодекс салық ауыртпашылықтарының жеңілдеуіне, кәсіпорын санының
Бірақ салық жүйесін жаңадан құру әр мемлекетте болатын күрделі
Мемлекетте салық жүйесін жетілдіргеннен бері жеке Кәсіпкерлік дамып, заңды
Қазіргі кезде алдағы мақсат 2030 стратегиясының орындалуына жету. Бұрын
Салық жүйесінің дамуы тек қана әлеуметтік салаға ғана емес,
Салықтардың түсімдері де жылдан жылға артып келеді. Оның айғағы
Заңды тұлғалардың көбеюі тек салықтар арқылы мемлекет бюджетін көбейтіп
органдарының көбісі жеке меншік кәсіпорындар болып табылады.
Сонымен қатар, жүйені дамыту әлі бірнеше кезеңнен өтеді және
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1. Худяков А.И. Налоговое право Республики Казахстан. - Алматы:
2. Черник Д.Г. Налоги. - Москва: Финансы и статистика,
3. Ілиясов Қ.Қ., Құлпыбаев С. Қаржы. - Алматы: 2005.
4. Тапенова А.Р. Влияние налоговой системы на хозяйственную деятельность
5. Кан Г. История Казахстана. - Алматы: ВШП Әділет,
6. Налогообложение в КСК.// Налоговый вестник в Казахстане, 2007.
7. Текстовый отчет НК по г. Алматы за январь-декабрь
8. Үмбетәлиев А.Д., Керімбек Ғ.Е. Салық және салық салу.
9. Нуракаева А. Мировой опыт:
налоговой службы Республики Казахстан, - 2006. - №1. -
10. . Кодекс РК «о Налогах и других обязательных
(Налоговый кодекс). - Алматы: Бико, - 2007.
11. ЧимБұлатова В.Х. Налогообложение
12. Елбасы Н.Ә. Назарбаев – жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан
13. .Абдирова А. Новые налоговые льготы.// Рынок ценных бумаг
14. Нурумов А. Влияние
15. Ермекбаева Б. Кәсіпкерлікке салық салу механизімін жетілдірудің кейбір
16. Сережкина Е. Корпоративный подоходный налог//Мир финансов, 12004. №1.-С22.
17.Юсупова А. Порядок исчисления и уплаты авансовых платежей по:
18.Кодекс РК «об Административных правонарушениях». - Алматы: Юрист, 2007.
19. Иконников А. Между планом и жизнью.// Континент, -
20.Онжигитов С. Экономическая сущность контроля налоговых органов за налоговыми
21. Қазақстан Республикасының әлеуметтік-экономикалық дамуы.// - Длматы, Агенство РК
22. Ахметов Б. Анализ исполнения доходной части Гбсударственного бюджета
23. Кулгараева А. Об изменениях и дополнениях в части
24. www.almaty.kz
25. www.salyk.kz
26. www.stat.kz
27. www.minfin.kz
28. www.google.com
Қосымша 1.
Ж.Ж.Т-қа кіретін табыс түрлері
№ Табыстар Сипаттамалары
Тауарларды өткізуден түскен табыс Қосылған құн салығы мен акцизді
Үйлерді, ғимараттарды кұрылыстарды амортизация-лауға жатпайтын активтерді өткізу кезіндегі құн
Міндеттемелерді есептең шығарудан түсетін табыс Міндеттемелерді есептен шығарудан түсетін
Күмәнді міндеттемелер бойынша түсетін табыстар Иемденіп алынған тауарлар, жұмыстар
Банктер жасаған провизиялардың мөлшерін азайтудан түсетін табыстар Бұрын шегерімге
Борышты талап етуді басқаға беруден түсетін табыстар Салық төлеушінің
Шығып қалған тіркелген активтердің құны ішкі топтың күн балансынан
Кен орындарын игеру салдарын жою қорына аударымдар сомасының нақты
Бұрын жасалған шегерімдер бойынша алынған өтемдер түріндегі табыстар Оған
бұрын шегерімге жатқызылған және кейінгі салық кезеңде өтелген күмәнді
мемлекеттік бюджет қаражатынан шығыстарды
жабуға арнап алынған сомалар
бұрын шегерімге жатқызылған шығыстарды өтеу
бойынша алынған басқа да өтемдер
жинақтаушы емес сақтандыру шартын мерзімінен
бұрын бүзу немесе іс әрекет аяқталғаннан кейін
сақтандыру ұйымы төлейтін сыйақылар
Өтеусіз алынған мүлік түріндегі табыс Салық төлеуші өтеусіз алған
жарғылық капиталға салым ретінде алынған - мемлекеттік
Геологиялық зерттеулер мен табиғи ресурстарды өндіру дайындық жұмысына шығындарды
Әлеуметтік сала объектілерін пайдалану барысында, шығындардан асқан табыс Әлеуметтік
Қосымша2.
Қазақстан Республикасының резидент емес заңды тұлғалары
Сейдахметова Ф.С. Налоги в Казахстане. - Алматы: бет, 2002.
• 1 Резидент емес заңды тұлға
2 Өз қызметін ҚР-да тұрақты мекеме арқылы жүзеге асыратын
"і
3 ҚР-да тұрақты мекеме құрмай қызметін жүзеге асыртын резидент
Қосымша 3.
Сейдахметова Ф.С. Налоги в Казахстане. - Алматы: бет, 2002.
Резидент емес заңды тулғалардың табыс салығын есептеу тәртібі
Жағдайлар Есептеу механизмі
Корпорациялық табыс салығын есептеу табыс тапқан сәттен бастап 10
ҚР-да табыс табу мен байланысты шығыстар салық кодексінде белгіленген
Тұрақты мекеме арқылы жұмыс істейтін және с/қ органында тіркелмеген
Шегерімге жатпайтын сомаға мыналар жатады гонорар, роялти, алымдар
қызмет үшін комиссиондық табыстар
заимдар бойынша алған сыйақы
Кәсіпкерлік қызметпен байланысты емес шығын
құжаттармен дәлелденбеген шығыстар
Тұракты мекеме арқылы ҚР-да өз қызметін жүзеге асыратын резидент
62
6.5 %
101101 101102
КТС ҚҚС ЖТС