МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ......................................................................................................3
1. ҚҰҚЫҚТЫҚ МӘДЕНИЕТ НЕГІЗДЕРІ ..............................................4
1.1. Жалпы мәдениет түсінігі және түрлері.............................................4
1.2. Құқықтық мәдениет және құқықтық нигилизмнің арақатысы.......8
1.3. Құқықтық сана және құқықтық мәдениет.......................................14
2. ҚАЗІРГІ КЕЗЕҢДЕГІ ҚҰҚЫҚТЫҚ МӘДЕНИЕТ............................18
2.1. Құқықтық мәдениетті қалыптастыру ..............................................18
2.2. Кәсіби құқықтық мәдениет адамгершілік айнасы..........................21
2.3. Қазақстан Республикасының мәдениеті және оны құқықтық реттеу
ҚОРЫТЫНДЫ..........................................................................................30
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР.......................................................... 31
КІРІСПЕ
Жалпы қоғамның мәдениет саласындағы қатынастардың басым көпшілігі заң
Заңның дұрыс жұмыс жасауын қамтамасыз ететін – заңға
Жалпы алғанда құқықтық мәдениеттің дамуының негізгі шарттары: халықтың
Адам қоғамның тарихи даму процесінен қалыптасқан ең зор
Жалпы осы курстық жұмыстың мақсаты не? Нені зерттейді
1. ҚҰҚЫҚТЫҚ МӘДЕНИЕТ НЕГІЗДЕРІ
1.1. Жалпы мәдениет түсінігі және түрлері
Мәдениет – адамзат жасайтын және адамдардың рухани қажеттіліктері
Сонымен, қоғамның парасаттылық, инабаттылық тәрбиелік т.б. деңгейі мәдениеттің
Қоғамдағы бұл екі жақты байланыс бір елдің, бір
Мәдениеттің мазмұны туралы ғылымда бірнеше пікірлер бвр, оларды
антропологиялық жіктеу – мәдениет адамдарының іс - әрекеті
социологиялық жіктеу – мәдениет қоғамының даму процесінде қалыптасқан
философиялық жіктеу – мәдениет қоғамдағы барлық материалдық және
Антагонистік қоғамдағы материалдық және рухани мәдениет үстемдік етуші
Қазіргі замандағы мәдениет мазмұны жағынан алғанда өте кең
Қоғам мәдениетінің негізгі салаларының бірі – құқықтық мәдениет.
Құқықтық мәдениет қоғамның құқықтық санасының, айнасы деуге болады.
Құқықтық мәдениет жеке тұлғалардың білімінің деңгейіне қарай үшке
Құқықтық мәдениеттің функциялары: танымдық, реттеушілік, прогностикалық, нормативтік. Танымдық
Құқықтық мәдениеттің субъектісіне қарай үш жүйеге бөлінеді: қоғамдық,
Қоғамдық жүйедегі нормативтік актілер барлық халықты қамтып, қоғамдық
Құқықтық мәдениеттің қызметі үш топқа бөлінеді: танымдылық, бағалаушылық,
Мәдениет жүйесін құқықтық реттеудің, басқарудың негізгі бағыттары:
қоғамның құқықтық сана-сезімін дамыту;
құқықтық шығармашылықты жақсарту;
нормативтік актілердің дұрыс орындалуын қамтамасыз ету;
мемлекеттің құқықтық жұмысының нәтижесінде халықтың рухани және материалдық
Осы көрсетілген төрт бағыттағы құқықтық жұмысты қоғамдық көлемде
Құқықтық мәдениеттің ең жоғары деңгейдегі түрі – профессионал-заңгерлер.
1.2 Құқықтық нигилизм, оның мазмұны
Құқықтық мәдениетке қарама – қарсы бағыт – құқықтық
Нигилизм әлеуметтік құбылыс, оның аз да болса дұрыс
Нигилизмнің өзіне тән белгі-нышандары: субъективизм, волюнтаризм, үстемділік тағы
Бұл қозғалыстар қоғамны, халықтың өміріне көп зияндар келтіруде:
Бұл топтың біразы мемлекеттің ең жоғары басқару аппатарына
Құқықтық нигилизмнің түрлері: - нигилизм санқырлы, өте қауіпті
1) Қоғамдағы құқықтық нормалардың талаптарын қасақана орындамау іс-әрекеті
2) Адамдардың жаппай заңды нұсқауларды орындамай, өздерінің ойдан
3) Заңдардың арасындағы күрес – соғыс, нормативтік актілердің
4) Заңдылықты субъективтік, прагматикалық саясатпен ауыстыруға талаптанған ағымдарда
5) Мемлекеттің билік және басқару органдарының арасындағы күрес
6) Қоғамда адамдардың бостандығы, құқықтары, теңдігі толық қамтамасыз
7) Әртүрлі теорриялардың арасындағы қайшылықтар, күрестер. Мысалы, марксистік
Жоғарыдағы айтылғандарды қорыта келіп, қазіргі замандағы нигилизмнің негізгі
- нигилизмнің идеологиясымен уланған адамдардың мемлекеттік аппараттық барлық
- нигилизмнің санқырлы сипаттарының түрлері парламентте, Президенттік аппаратта,
- нигилистер жамандықтың ең сорақы, қайырымсыз түрлерін қолдануға
- олар мемлекеттік, саяси, моральдық, рухани экономикалық, діни
Кеңес кезінде нигилистер қазіргі нигилистермен топтасып бірте-бірте ашық
Бұл «күш», бұл мафия Кеңес Одағын талқандап, посткеңестік
Мазмұнының толықтыққа жақындау деңгейіне немесе дәрежесіне қарай құқықтық
Дағдылы құқықтық сана дегеніміз адамдардың жаппай түсініктері, олардың
Кәсіби құқықтық сана бір түр ретінде кәсіби заңгерлер
Ғылыми құқықтық сана құқықты және құқықтық өмір
Құқықтық санамен тығыз байланысты және оның туынды құбылысы
Құқықтық мәдениет қолданылып жүрген құқық нормалары білімінің жоғары
Құқық өз нормаларына сәйкес келетін мінез-құлыққа оң көзқараста
Сол сияқты жеке адамның немесе топтың кез келген
Заңды мінез – құлықты оның мотивтері бойынша әлеуметтік
Осы өлшем бойынша заңды қажетті мінез-құлық; заңды қалағанындай
Кең мағынасында құқықтық мәдениет – қоғамның құқыққа деген
Тар мағынасында алғанда – қоғамның құқықтық жүйесінің даму
Заңды нұсөқамаларынан ауытқудың қоғамда едәуір кең таралған сипаты
Құқық бұзушылық – қоғамның, мемлекет пен жеке адамның
Кез келген құқық бұзушылық дегеніміз адамдардың іс-әрекеті немесе
Адам өзінің әрекеттері немесе заң жүзіндегі елеулі әрекетсіздігі
Құқық бұзушылықтың сөзсіз белгісі қоғамдық қауіпті әрекет болып
Құқық бұзушылықтардан зиян моральдық және материалдық, өлшенетін және
Қоғамдық қауіптіліктің, әрекеттің қоғам үшін зияндылығының заң жүзіндегі
Егер әрекет заң міндетін орындамау немесе құқықты асыра
Құқық бұзушылықтың бәрі құқыққа қарсы. Бірақ құқыққа қарсы
Жеке адаиның өзге мінез-құлық нұсқасын таңдауға амалы қалмайтын
1.3 Құқықтық сана және құқықтық мәдениет
Мемлекеттің ішкі және сыртқы саясаты белгілі тәртіпті, құқықтық
Осы тұрғыдан Елбасы Н.Назарбае мынадай жауапкершілікті алға тартады:
Міне, сондықтан да азаматтардың жаңа әлеуметтік – экономикалық
Қазір елімізде 600 – дан астам заң қабылданды.
Осыдан 15 – 20 жыл бұрын заңды насихаттау
Қазіргі кезеңде құқықтық сана мен құқықтық мәдениет мәселелеріне
Қозғалған тақырыптың методологиялық негізі өзінің танымдық ерекшелігін, дүниетанымдық
Кеңес дәуірінде құқықтық сана мен мәдениет партиялықтаптық тұрғыдан
Заңдылықтың қатаң сақталуы бұқараның мәдени деңгейі мен саналылығын,
Мамандардың пікірінше, құқықтық сананы құрайтын көзқарастар, идеялар мен
Құқықтық сананың ерекшелігі, біріншіден, материалдық жағдай анықтайтын белгілі
Жалпы практикадағы құқықтық сананың гнеологиялық, реттеушілік және құқықтық
Құқықтық сананың негізгі белгілеріне келетін болсақ, онда ол
Құқықтық сана мен тәрбиенің тарихи-дәстүрлік жүйесін де ескерген
2. ҚАЗІРГІ КЕЗЕҢДЕГІ ҚҰҚЫҚТЫҚ МӘДЕНИЕТ
2.1. Құқықтық мәдениетті қалыптастыру
Жұртшылықтың саяси және құқықтық мәдениетінің деңгейі мен сапасы
Қазіргі кезде қоғамның өркениеттілігі туралы жаалпы сипаттағы қағидалар,
Нарықтық қатынастар өзіндік талаптарды өмірге енгізді. Бұл жаңалықтар
Қоғам дамуының көпжылдық тәжірибесі саясат пен құқық арасындағы
Бізде мемлекетті жетілдірудің өміршең стратегиясы таңдап алынғаны анық.
Жалпы, саяси және құқықтық мәдениеттің құндылықтарын жеке адамдар
Саяси және құқықтық мәдениеттің өлшемдері түпкілікті қоғамдық мүдделерді
Саяси және құқық идеяларының материалдық күшке айналып, саяси
Жаңа саяси-әлеуметтік қатынастарға бет бұрған елімізде аталған мәдениеттер
Мемлекеттік қызметшілерге, оның ішінде ішкі істер органдары қызметкерлеріне
2.2. Кәсіби құқықтық мәдениет адамгершілік айнасы
Қазіргі қоғам азаматтарының мәдени құқығын қалыптастыру міндеттерін шешуде
Заңи білім құқықтық сананы қалыптастыруда аса зор рөл
Заңи әдебиеттерде қоғамның құқықтық мәдениетін көтеру жолдары ұсынылған:
құқық және заңдылық сезімін қалыптастыру;
логикалық-құқықтық ойлау жетістіктерін игеру;
заңдылықты, соның ішінде заң жобалары жұмыстары деңгейін көтеру
құқыққа құлақ аса білу, мінез-құлық деңгейін көтеру және
Қоғамның құқықтық мәдениетін көтеру – бұл проблеманың бір
Келтірілген теориялық олықтылықтарды ескере отырып, ішкі істер органдары
заң жоғары оқу органдарының оқудың кез келген нысаны
заң шығару үдерісін, оның салдары есебінде заңнаманың өзін
кәсіби құқық қолданылатын қызмет мәдениетін дамыту;
Қоғамның кәсіби заңгерлер алдынан заң негізінде адамдар құқығын
Оқыту нысанасына қарамастан жоғары оқу орындары ішкі істер
Біздің ойымызша, шұғыл шаралар қабылданбай, атап көрсетілген келеңсіз
Осыған орай қазіргі кезеңде заң ғылымында Қазақстан Республикасындағы
Ұлттық заңи білім беру саласының өзекті мәселесі туралы
Кәсіби құқықтық мәдениет – дерексіз ғылыми категория емес,
Заң шығару қызметінің құқықтық мәдениетін көтеру үшін бұл
Ішкі істер органдары қызметкерлерінің құқықтық мәдениетінің құқықтық мәдениетінің
Қазіргі жағдайда құқықтық тәрбие ішкі істер органдарының жеке
Құқықтық білім берумен, тәрбиемен айналыса отырып, қызметкердің парасатына,
Құқықтық мемлекеттің қалыптасу және даму кезеңдерінде тұтастай алғанда
Қазақстан қоғамында құқықтық мемлекет негізін қалыптастыру, демократияландыру, адамды
2.3. Қазақстан Республикасының мәдениеті және оны құқықтық реттеу
Бұл күнде ұлт тағдыры барша халықты ойланта бастаған
Тәуелсіз мемлекеттің тағдыры, оның ертеңі болашағы, қазақ ұлтының
Көп ұлтты тәуелсіз мемлекеттілікті нығайту – бүгінгі сара
Сондықтан да Қазақстандағы өзге ұлт өкілдері Қазақстанмен қоян
Қазақстан Республикасының Конституциясында барлық азаматтардың, ұлттардың, халықтардың бостандығын,
Мемлекеттің өкілетті органдарында, құқықтық нормаларында мәдени- ағарту мекемелерніің,
ҚОРЫТЫНДЫ
Сонымен қорыта келе азаматтардың және заңгерлердің кәсіпқойлық
Сондықтан олар нормативтік актілерді қабылдауға, қорғауға, орындауға өте
Осы тақырыбымыздың мақсаты, мәні, мағынасы, соның бәрі жан
Сонымен бірге көп мемлекеттердің өмір тәжірибесі көрсеткендей заңгерлердің
Себебі сана – сезімнің, мәдениеттің, білімнің деңгейі төмен,
Құқықтық мәдениет екі деңгейден тұрады: адамдардың сана –
Қолданылған әдебиеттер
Нормативтік құқықтық актілер
1995 жылғы 30 тамыздағы қабылданған Қазақстан Республикасының Конституциясы
ҚР Нормативтік құқықтық актілер туралы зпңы. – Алматы,2005
Негізгі әдебиеттер
Мемлекет және құқық негіздері: Оқулық/ Құраст. Е.Баянов. –
Жоламан Қ.Д. Мемлекет және құқық теориясы: Оқулық. –
Булгакова Д.А. Мемлекет және құқық теориясы: Оқу құралы.
Қазақстан мемлекеті мен құқығының негіздері: Хрестоматия, - Ғ.Сапарғалиев/
3 Қосымша әдебиеттер
3.1 Венгеров А. Б. Теория государства и права.
Визер Б., Будер Й. Принцип правового государства в
3.3 Спиридонов Л. И. Теория государства и права:
3.4 Стамкулов А. Понятие правовых отношений, их виды.
3.5 Сырых В. М. Теория государства и права:
3