Мекке қаласы

Мазмұны
КІРІСПЕ .4
ҚАЖЫЛЫҚ ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ МӘЛІМЕТ
1.1. Қажылық түсінігі. 7
1.2. Қажылық түрлері және парыздары 9
1.3. Қажылық сүннеттері 11
2.ИСЛАМ ДІНІНІҢ ҚАЖЫЛЫҚ ОРТАЛЫҚТАРЫ
2.1 Мекке қаласы 14
2.2. Мәдина қаласы 17
2.3. Қасиетті Қағба 19
ҚОРЫТЫНДЫ 23
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР.......................................25
ҚОСЫМША. А
ҚОСЫМША. Ә
КІРІСПЕ
Мұсылмандарының дiни туризмi жарық бейнеленген қажылықты құрайды. Әрбiр мұсылман
Меккемен және Мединаның аралығы 300 шақырым қашықтықты құрайды.Бұл қашықтықты
Қажылық - жыл сайын ай күнтiзбесiне байланысты құбылмалы. Бұл
Исламның дiнінің пайда болу және тарихы.
Ислам қазiргi үш конфессияларды діндерден, жаңа дiн
Әулие-әнбие, ғажап иконалар, монастырьлердiң мәдениеттің жоқтығы - соған бұның
Ислам біздің заманымыздың VII ғасырда Батыс арабияда арабтарды
Шамамен біздің заманымыздың 570 жылында Меккеде Мұхаммед (с.ғ.с.) пайғамбар
Исламнің 5 парызы:
Иман (сену) – Алладан басқа құлшылыққа лайықты құдай жоқ,
Намаз (сәлат) – куніне 5 рет оқылады, күн шығардан
Садақа беру (зекет) – жылына бір рет бай мұсылмандардың
Ораза (саум) – Рамазан айында ұстайтын ораза.
Қажылық (хадж) – Өмірінде 1 рет болса да Мекке
Исламда христиандағыдай тән құпиялылық болмайды. Исламда қасиеттiлiктiң институты болмайды,
Мұсылмандардың мерекелері.
Исламда ең үлкен екi мереке болады: Ид аль
Суннеттер және шейiттер.
Исламда екi негiзгi ағымдар бар болады - суннизм және
Шейттер - Құран және Хадистарға (тартулар ), Әли және
Исламда сонымен бiрге мистикалық ағым бар - суфизм,
Исламның таралу аумағы.
Әлемде исламның жолын ұстаушылардың саны шамамен 1
Ресейде 20 миллионнан астам мұсылмандар тұрады. Қазiргi Ресейде шамамен
Ал Африка елдерінде: Мысырда шамамен 46 млн мұсылман,
АҚШ-та шамамен 6 млн. мұсылман өмір сұреді. [7]
Ислам сенімдері
Аллаға сену. Құдай - Исламда Алла, Жалғыз, Аса Қамқор,
Қасиетті кітаптарға сену. Забур – Дәуіт пайғамбарға, Тәурат –
Періштелерге сену. Алла періштелерді нұрдан, жындарды – оттан жаратқан.
Пайғамбарларға сену. Мұхаммед (с.ғ.с.) пайғамбар 124 мың пайғамбар болған
Жұмақ пен Тозаққа, Ахирет күніне сену.
Тағдырға сену.
1 . Қажылық туралы жалпы мәлімет
Қажылық түсінігі.
Хаж (араб тілінде) - құрмет тұтылған қасиетті жерді зиярат
Қажылық ғибадатының орындалатын айлары
Шэууал, Зилқағда және Зилхижжа айынын, алғашқы он күні. Қажылықтағы
Шамасы жеткен әpбip мұсылман баласына қажылық ғибадаты парыз болғандықтан
«Кімде-кім әйелімен жақындаспай (жақындасуға тартатын барлық ic әрекеттерден аулақ
Қажылық сөздiкте - «қасиеттi жерге баруды ниет ету» дегендi
Қажылық бағдарламалары:
1. Хиджа Зүл айының жетiншi күні – Қағбада болу.
2.Қажылар процесnің сегiзiншiшi күнде толық дәрет алады да және
3.Тоғызыншы күні Қайырымдылық тауында Құдайдын алдында тұру
Меккеге қажылықпен келген қажыларды жиi Мединадағы Мухаммед ұлы пайғамбардың
Зиярат жасайтын орындар
Қажылықты дұрыс түсініп, құлшылықты рет-ретімен атқару үшін ғибадат ететін
Әл-Харам мешіті -қасиетті Қағбаны айнала орналасқан. Мұнда оқылған бір
Қағба - жер бетінде Аллаһқа ғибадат жасау мақсатымен соғылған
Хәжәрул Әсуәд - қара тас деген мағынаны білдіреді. Бұл
Ибраһим мақамы - хазреті Ибраһимнің (ғ.с.) Қағбаны тұрғызғаннан кейінгі
Арафат - бүкіл қажылардың Арафа күні уақфа жасайтын жері
Мұздалифа - Арафат пен Мина арасындағы жазық. Оған Арафаның
Мина - Құрбан айт күндері құрбан шалынатын және шайтанға
Сафа мен Мәруа - Қағбаның күншығысындағы 200 метрдей жерде
Мекке және Мединадан басқа Қажылық орталықтары бар, ислам қажылары
Мұсылмандарға басқа маңызды қажылық, қасиеттi жерлер:
- Стамбулда Көгiлдiр мешiтте болады;
- Дамаскте - Омейядов мешiті;
- Бағдадта - Алтын мешiті;
- Кайырда - Ибн Тулуна және сұлтан Хасанның мешіті;
-Делиде - минарет Кутб Минар және Кувват уль Ислам
1.2 Қажылық түрлері және парыздары
Қажылық түрлері:
1. Ифрад қажылығы
Миқатта ихрамға кipеp кезде тек қана қажылық ғибадатының атқарылуы
2.Тәматтуғ қажылығ ы
Қажылық айларында умра үшін ихрамға кipiп, умраны бiтipген соң,
3.Қиран қажылығы
Миқатта қажылық пен умраны бipге ииет етіп, бip ихраммен
Қажылықтың парыздары:
1.Ихрам
2.Арафатта тұру
3.Тауап ету
1.Ихрам парызы
(қажылықтың бipiншi парызы)
Қажылық, умра немесе екеуiн бipге жасау ниетімен, басқа уақытта
Ихрамға қажылық түрлерінің қайсысын орындайтын болса, соны жүрегімен ниет
2.Арафат тауында болу
(қажылықтың екінші парызы)
Арафа күні тус ауғаннан кейін құрбан айттың бipiншi күні
Арафатта тұрудың дұрыс болуы үшін ниет және дәретті болу,
3.Зиярат тауабы
(қажылықтың үш парызының бipeyi)
Тауап - араб тілінде зиярат етy, бip нәрсені айналу
Кағбаның оңтүстік жағындағы бұрышында «Хажарул- Әсуәд» деп аталатын қасиетті
Тауап жасап жатқан уақытта парыз намаздары үшін қамат айтылса,
1.3 Қажылық сүннеттері
Қажылықтың парыздары, yәжіптері сияқты cүннeттepi де бар. Сүннеттерді орындау
1. Қадум тауабы
Қадум (араб тілінде) - бару, жету сияқты мағыналарды білдіреді.
Умра немесе тамматуғ қажылығын орындайтындар, миқат шекарасының ішінде тұратындар,
Қадум тауабы Меккеге келген уақыттан бастап, Арафатта уақфа жасағанға
2.Қажылық хұтпалары
Қажылықта үш жерде хұтпа оқылу - сүннет. Бipiншici, Арафа
3.Арафаға қapaғaн түнді Минада өткізу
Қажылардың зилхижжаның 8-iншi күнi күн шыққаннан кейін Минаға қарай
4.Құрбан айтқа қараған түнді Муздәлифда өткізу
Арафа күнi күн батқаннан кейін қажылардың Арафаттан Муздәлифәға барып
5. Айт күндерінде Минада қалу
Айт күндерінде яғни, зилхижжаның 10,1 1,12-iншi күндеpi Минада қалып
Арафа күні және Арафатта тұрудың cүннеттері
Арафа күні күн шыққаннан кейін Арафат жаққа қарай бет
Намира мешітінде түcкi намаздан бұрын Имамның eкi хқтба оқуы
Аузы бepiк болмау (ораза тұтпау)
Күн тал түстен ауғаннан кейін мүмкіндік болса, ғұсыл құйыну
Арафатта тұруға бар ықыласпен дайын болу
Бесін және намаздыгер намаздарын беciн уақытында бipгc қосып оқу.
Бұл намаздардан кейін дереу уақфа жасау
Уақфа жасаған уақытта дәретті болу
Уақфаны «Жәбәлул-рахмә» деген төбснің қара тастарында жасау
Уақфа жасаған уақытта құбыла жаққа бет бұрым, түрегеп тұру
Арафатта бар ықыласпен өзi үшін, әке-шешeci және жалпы мұсылман
Күні бойы тәлбия, тәкбip, зiкip, тәсбих, салауат aйтып, кұнәларына
Арафаттағы жолдарда уақфа жасамау
Күн батқаннан кейін Арафаттан баяу жүріспен түсу
Шайтанға тас лақтырудағы сүннеттері:
1. Тастарды 3 - 5 метр қашықтықтан лақтыру;
2. Жеті тасты бірінен кейін бірін лақтыру;
3. Аштың 2, 3, 4-ші күндері, бірінші - Кішкентай
4. Әрбір тасты лақтырған сайын «Бисмиллаһи, Аллаһу әкбар, рағман
5. Ласырылатын тастардың жүгеріден үлкен, жаңғақтан кішкене болғаны дұрыс;
6. Тастарды айттың алғашқы күні түске дейін, қалған күндері
7. Кішкентай және Орта шайтан тастарға тас лақтырғаннан кейін
8. Ақаба жәмрасына (Үлкен шайтан тасқа) тастарды Меккені
2. ИСЛАМ ДІНІНІҢ ҚАЖЫЛЫҚ ОРТАЛЫҚТАРЫ
2.1 Мекке қаласы
Мекке— Сауд Арабиясының батысындағы қала, Қызыл теңізден
Бұл қалада Мұхаммед (ғ.с.) дүниеге келіп, пайғамбарлығын осында
Ал 4 ғасырдың аяғында мұнда құрайыш тайпасы қоныстанған. 6
Бүгiн Мекке - бұл 1 миллионнан адам тұрғыны бар
Мекке қаласы бүгінгі күніде мұсылман еместерге жабық қала. Бұрынғы
Харам мешіті қазіргі кезде - бұл үлкен құрылым,309 мың
Мешiттiң ішi, қазiргi заманғы деңгейде жабдықтаған. Айтуға жеткiлiктi, ғимаратта
Мешiттiң орталық ауданда, мәрмәр тақталарымен қаланған - Қағба ғибадатханасы
Қағбаның шығыс бұрышында, шамамен биіктігі жарты метрлік, құрастырып орнатқан
В 683 жылы өріт кезінде Қара тас үш болікке
Қағбаны кiм және қашан құрастырылғаны белгiсіз. Мұсылман дәстүр бойынша,
Харам мешiтінде қасиеттi Зәм Зәм суы орналасқан. Бұл су
Әрбір дұрыс жолдағы мұсылман өмірінде бір рет болса да
Мекке әлем халқының көп баратын қаласы болып табылады. Меккеге
Меккеге келушілердің көбі Джидда қаласы арқылы келеді, Меккенiң өзiндiк
Меккедегі тарихи жерлер
Толық мақаласы: Меккедегі тарихи жерлер
Меккеде бірнеше тарихи, мұсылмандар үшін қасиетті саналатын жерлер бар:
Хира үңгірі
Сәуір үңгірі
Мұхаммед пайғамбардың (с.а.с.) туған үйі
Имам Алидің үйі
Хадижа ханымның үйі
Хамза үйі
Дар әл-Арқам
«Мұғалла» зираты
«Рая» мешіті
«Ижаба» мешіті
«Биға» немесе «Ақаба» мешіті
«Нәмира» мешіті т. б.
Меккеге зиарат жасау,қажылық болып есептеледi, егер қажылық Ид аль
Мұсылмандарға қажылық уақытында төрт шартты орындауы керек:
1 ) Ақ киiм киую - ихрам;
2 ) Қағбаны айналып шығу (таваф );
3 ) Арафат тауындағы жазығынада болу (вукуф );
4 ) Арафат тауындағы жазығтан кейін, қайтадан Қағбаны айналу.
Меккеге келушілер ерiктi тұрде өздерiне ерекше шектеулерді
Сонымен, қажылық адамдар ихрамға кiргенде, сол кезде басталды. Қажылық
Меккедегі Зиярат жасайтын орындар
Хира үңгірі - Меккеге жақын жердегі Нұр тауындағы үңгір.
Сәуір үңгірі - Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) Меккеден Мәдинаға қоныс аудару
2.2 Мәдина қаласы
Мәдина – мұсылмандар үшін екінші қасиетті қала болып табылады.
622 жылы исламның негiзiн салушы Мұхамед пайғамбар Меккеден амалсыз
Медине қаласында мұсылмандар қауымы (үмбет ) нығайып, қалыптасты. Оның
632 жылы Пайғамбарымыз Мұхамад қайтыс болған және қабірі орналасқан.
Сонымен бiрге қазiргi техникалық шешiмдер қолданған. Мешiттiң ортасында, ашық
Мешiттiң үстiнде 10 мұнара бар, олардың iшiнен 6 мұнара
Ескi мешiттiң бiр бөлiгінен Жасыл күмбез деп аталатын
Мешiттiң бiр бөлiгінде, Жасыл күмбездің астында Қасиеттi көр
Айта кету керек, что Мәдинада мешіттер өте көп. Пайғамбар
Сонымен бiрге Қағба мешiті бірнеше қайта жөндеуден өткен және
Қазіргі заманғы Мәдинада 500 мың адам өмір сұруде.Сонымен қатар
Сонымен қатар Мекке, Мәдинада мұсылман еместер үшiн қала жабулы
Мәдинада Зиярат жасайтын орындар
Нәбәуи мешіті - Расулуллаһтың (с.ғ.с.) Мәдина Мүнаууараға келгеннен кейін
Рауза Мұтаһһара - Пайғамбарымыздың (с.ғ.с.) қабірі жатқан жер, Нәбәуи
Нәбәуи мешітінің есігінен үнсіз, ұқыптылықпен және құрметпен ішке кіреміз.
Пайғамбарымыздың қабірін зиярат ету
Қacиeттi Мәдина қаласындағы Xaзipeтi Пайғамбарымыздың қабірін зиярат ету
Мүміндердің көзнің нұры, жаратылыстың гулзары, eкi жаһанның асыл тәжі
«Кімде-кім сауап үшiн май Мешітімде зиярат етсе, ол менің
«Meнің осы мешітімде оқылған бip намаз - Мәсжидул-Харамнан тыс
«Осы үш мешіттен басқа (намаз және ғибадат үшiн) ешқандай
«Уйім мен мінберімнің арасы - жәннa бақшаларынан бip бақша».
Иә, Пайғамбарымыздың қaбipiн зиярат ету - мүміндер үшін парыз
Пайғамбарымыздың мешітіне «Бәбус-Сәлем» немесе «Бәбул-Жибрил» еciгiнен әдепті түрде Салауат
Одан кейін оң жаққа қарай бip метрдей журіп, Xaзipeтi
2.3. Қасиетті Қағба
Қағба – куб формасында келген, ешбір зәулім үйлер мен
Қағба – араб тілінен сөзбе-сөз аударғанда құрметтелген, ұлы, үлкен
Қағба 12 рет қайта жөнделіп салынды:
Ғалымдар мен тарихшылар Қағбаның 5-тен 12 мәртеге дейін қайта
Қағбаны Құрайыштардың жөндеуі:
Мұхаммед с.а.с. пайғамбарға пайғамбарлық түспей тұрып, Қағбаның жөнделуіне қатысқан.
Қағбаның қабырғаларының ісі біткен соң, кезек Қағбаның шығыс жақ
Құрайыштардың құрылыс заттарының жетпеуіне байлансты Қағбаның формасы Ибраһим а.с.
Пайғамбар с.а.с. заманынан кейін Абдулла ибн аз-Зубайрдің Қағбаны жөндеуі:
64 һижри жылы (683 жыл) Мухаррам айында Сириялықтардың әскері
Абдулла ибн аз-Зубайрдің айтуынша: Айша анамыз Пайғамбарымыздың с.а.с. былай
Жоғарыда айтылғандай, аз-Зубайр Қағбаны Ибраһим а.с. пайғамбар салғандай етіп,
- Қағбаның шатырынан, жарық түсуі үшін кішкене терезе орнатты.
- Қағба есігін жерге дейін төмендетті және бір есік
- Қағбаның биіктігін 4 м. көтерді. Осылайша биіктігі 9
- Қабырға қалыңдығы 90 см. болды.
- Қағба ішіндегі Құрайыштардың қойған 6 тіреуінің орнына 3
Құрылыс уақытында, аз-Зубайр Қағбаның айналысына 4 қада қойып, айналасын
Қағба Абдул Малик бин Маруан заманында:
74 һижри жылы (693 жыл) Қағба Абдул Малик бин
Ол мынадай өзгерістер жасады:
- Қағбаның көлемін бүгінгі күнгі формасындай етіп кішірейтті.
- Хатимді бөлек етіп қойды.
- Қағбаның бастыс жағындағы есігін (есіктің іздері әлі күнге
- Хатимді қоршап тұрған қабырғаны бұзды.
- Қағбаның ішінде аз-Зубайрдің жасатқан ағаш тепшегін бұздырды.
- Есіктің ұзындығын 2,25 метрге кішірейтті.
Абдул Малик бин Маруан Умраға келгенде, «Пайғамбарымыздың с.а.с. Қағба
Имам Маликтің халифа Харун ар-Рашидке айтқан кеңесі:
Халифа Харун ар-Рашид Қағбаны, Пайғамбарымыз с.а.с. қалағандай етіп, яғни,
Сұлтан Мұрат Хан заманындағы Қағбаның реконструкциясы:
1039 һижри жылы (1629 жыл) шаъбан айының 19 күні
Сұлтан Мұрат Ханның басшылығымен салынған Қағбаның формасы Абдул Малик
1377 һижри жылы (1957 жыл) 28 ражаб күні, бір
Қағбаның 1996 жылы қайта жөнделуі:
Сұлтан Мұрат Хан заманынан 400 жыл өтен соң, Қағбаның
Қағбаның ішінде не бар?
Солтүстік Америка Ислам қоғамының президенті, доктор Музаммил Сиддиқ, 1998
- Ішінде екі тіреу бар (басқалар үш тіреу барын
- Бір заттар қою үшін бір стол бар.
- Төбесіне екі шам орнатылған.
- Электр жарығы жоқ.
- Қабырға мен еден мрамордан жасалған.
- Терезелер жоқ.
- Жоғарғы және ішкі қабырғалар шаһада жазылған маталармен қапталған.
ҚОРЫТЫНДЫ
Мұсылмандардың қажылық орталықтары. Мұсылман дiнінің тартымды өз орталықтары бар.
Мұсылмандар парыз-міндетін атқарып болған әрбір мұсылман ғұмырында кем дегенде
Қажыға келген мұсылман қауымы “Иһрам” деп аталатын қарапайым ақ
Қажылықтың ең бірінші және соңғы рәсімі – қасиетті Меккедегі
Ислам тарихына сәйкес, діндәрлардың айтуынша, Қағбаны Жабрайыл періште көктен
ХХ ғасырдың басында Осман империясының күйреуі мен ІІ дүниежүзілік
«Сауд Арабиясы құрылып, Сауд әулетінің билікке келуінен кейін, қажылықты
Сарапшылардың ортақ пікірінше, 1970-1980 жылдары Иран сияқты елдер қажылықты
Барлық ислам қозғалыстары – мұсылмандар емес – яғни «Ислам
Қажылық рәсімінің саяси шеруге айналуын қаламаған ислам елдері оны
ХІХ - ХХ ғасырлардың бсында қажылық парыз өтеу қиындық
Бүгінде ХІХ ғасырда қажылыққа барғандардың санын нақты айту қиын.
Қажылар Мекке және Мединаға жыл сайын 2 миллионнан
Қағба боз тастан, төңiрегiнде қалалық құрастырылған, iргесiн мәрмәмен қаланған,
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР:
1.Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 [1,316-325б]
2.Балабанов И.Т., Балабанов А.И. Экономика туризма: Уч. пособие. М.
3.Биржаков М.Б. Введение в туризм: СПб.: Герда, 1997.-192б. [3,170б]
4. Александрова А.Ю. Международный туризм. М., 2001 г.
М.: НИМИ, 1999.-352б. [4,263б]
5.Александрова А.Ю. География туризма, М.: КНОРУС, 2008.- 592с.
6. Арбузов А.Ф. География туризма, М.2009.- 160с. [6,]
7.Ердаулетов С.Р. География туризма, 2000. -336с. [7,130б]
8. Ердаулетов С.Р. Достопримечательные места Казахстана. Алматы., 1989 [8,66-68б]
9.Ананьев М.А. Экономика и география международного туризма. М.1975. [9,87б]
10.Биржаков М.Б. Ведение в туризм. – М.- Санкт- Петербург:
11.Сапожникова Е.Н. Страноведение 2008. -240с. [11,200б]
12. Воскресенский В.Ю.«Международный туризм» М.2007г. [12,50-60б]
13.Филиппова И.Г., В.Л.Погодина, Е.А.Лукьянов «География туризма». Санкт- Петербург
14. Щербакова С.А. Международный туризм: экономика и география. М,
15.http://www.azattyq.org
16. Основы туристской деятельности. М., 2001 г. Под ред.
17. Папирян. Г. А. Международные экономические отношения. Экономика туризма.
18. ://kattani.kz
19. kk.wikipedia.org
20. http://milura.narod.ru/makkah/index.htm
ҚОСЫМША. А
2011 жылғы қажылықты ұйымдастыруға қабілетті деп саналатын
Қазақстандық туристік фирмалар тізімі
№ Туристік фирмалардың атауы Басшысы, қажылыққа жауапты Адресі, байланыс
1 «Яссауи» Қарабаев Таңатар Ерубайұлы
Алматы қ., Құрманғазы, 48а
(7272) 61-71-77
т/ф 272-96-27
8701 712 58 52
2 «Сембекова и К» Жақашов Тұрар
Шымкент қ., Республика даңғылы, 14/42
8 (7252) 56 22 25
8 (7252) 55-51-13
8 701 735 66 17
3 «Әл-Харамейн» Байрамов Делшат Алматы қ.,Қазыбек би, 50
т\ф.: (727) 272 72 64,
8 705 233 34 45
8 701 23334 45
4 «Қызмет Саяхат» Cалқынбаев Айдар Алматы қ.Маметова 45/2
8 (7272) 790 490,
780 337, 706 248
5 «Сакура» Қазиев Ислам Ғайбуллоұлы Алматы қ.
(7272) 66 33 41
8 701 734 82 57
6 «Ордабасы НЖ» Әліқұлов Зікрұлла Абдуллаұлы Шымкент қ. Б.
8 7252 56 19 97
8 7252 31 88 43
8 701 739 14 17
7 «Нұр Қазақстан» қажылық компаниясы Әбдіқалық Амангелді Еренғайыпұлы
т/ф.: 8 (727) 321 02 96, 317-87-03
8 701 111 47 47
8 «ХИКМЕТ ТРАВЕЛ» ЖШС Дюсенов Айдос Мауленұлы
Алматы қаласы, Маметова 4, оф. 29
Е-mail: Hikmet
8 701 714 37 18
т/ф.: 271-21-19
8 727 385 81 25
9 «IHSAN TOUR» ЖШС Шемір Идыров Мухамедұлы Алматы қаласы,«Нұрлы
8 705 189 73 43
10 Ас-Сафа тур Шариф Насротұлло Алматы қ,. Бөгенбай батыр
8 727 317-77- 21
т/ф 293-89-19
8 700 308 21 65
11 «RAM-MUS TOUR» ЖШС Рамазан Джинва Алматы қаласы, Пушкина,12
8 (727) 222 32 37
8 701 325 41 03
12 Хижрат-тур Таханова Рая Алматы қ., Наурызбай батыр, 65/69
т/ф 262-83-08
327-70-76
8 701 9074474
13 «Кәусар-Саяхат» ЖШС Кадыров Азамат Шораұлы Алматы қаласы, Ақсай-1а,
8-727-393-88-15
8 701 724-40-09
т/ф.: 227-78-29
14 Ансар Круиз Тащанова Нұржамал
273 22 40
328 77 07
87770246434 Астана қ. Абай көшесі,
8 7172 94 69 59
Алматы қ. Зенкова к., 13, кеңсе-101
15 «Фаттах травел» Жансейітов
Ерлан Алтынғазиұлы Алматы қ., Пушкин к., 49
8 (7272) т/ф 3976365
8 777 741 20 77
16 «АСЫЛ МАҚСАТ» ЖШС Устелбаев Есенгелді ШҚО Өскемен
т. 8 7232 24 36 70
8 701 427 04 17
17 Мина-Тур Дуанаев Еркінбай Алмаханұлы Алматы қ.
8 727 379 89 25
18 Аль-Маруа Әбсаттар Сманов ОҚО Сарығаш
8 725 375 51 71
19 Sanabl Махаммадшариф Ибрахим Алматы қ.
8 702 191 44 17
20 Атлас Туризм Қалдыбек Мәулен Сәбитұлы Алматы, Фурманов к-сі
8 727 227 05 18
8 702 151 00 00
Дерек көзі: http://www.muftyat.kz .
ҚОСЫМША. Ә
Дерек көзі:Мұхитдин Исаұлы, Қайрат Жолдыбайұлы. Алматы ,2006 жыл. 3-бөлім,
ҚОСЫМША. Б
Дерек көзі:http://kattani.kz