Мазмұны
Кіріспе
Паскаль тілінің негізгі түсініктері
1.1 Турбо паскаль тілінің операторлары
Негізгі бөлім
1.2 Циклдік құрылымды алгоритмді программалау
1.3 Алғы шартты цикл операторы.
1.4 Келесі шарт бойынша циклді
Repeat операторы...................................................................6
1.5 Параметрлі қайталану операторы. For
1.6 Күрделі циклдер....................................................................10
1.7 ЭЕМ-де есеп шығару кезеңдері.
Қадам бойынша орындау әдісі.............................................10
1.8 Мысал есептер........................................................................10
Қорытынды
1.9 Қайталау (цикл)......................................................................17
Әдебиеттер тізімі...........................................................................20
Тақырып: Қайталау операторы
1.0 Паскаль
Алфавиті
Паскаль тілінде: латынның әріптері (Аа,
-арифметикалық және салыстыру амалдары (+,-,*,/,>,0;
Write(A:6,’=1’);
F:=0; J:=A;
For I:=2 to A DIV
Begin
If J MOD I=0 then
{Цикл мұндай І көбейткіштердің А
While J MOD I=0 DO
Begin
Write(‘*’,I);
J:=J DIV I;
End;
End;
{F бірден үлкен жай көбейткіштердің
if F=0 then writeln
else writeln;
end.
Есепті шешу алгоритмі:
Программа денесін айнымалыларды сипаттаудан бастаймын;
Натурал сан енгіземін;
Параметрі І циклде А/2 –
Егер мұндай сан бөлгіш болса,
F-тің мәніне байланысты нәтижені шығарамын.
Айнымалылар:
А-зерттелетін сан;
І,J-цикл айнымалысы;
F-көмекші айнымалы.
3-есеп. Р және М
Program pr3;
Var I,P,M,K: integer;
F: Boolean;
Begin
Repeat
Write(‘натурал сан енгіз P=’);
Readln(P);
Write(‘натурал сан енгіз M=’);
Readln(M);
Until(P>0) and (M>0);
F:= False;
If P>M then K:=M else
For I:=2 to K do
If (P MOD I=0) And
If F then writeln (P,’,’,M,’
Else writeln (P,’,’,M,’өзара жай сандар’);
End.
Есепті шешу алгоритмі:
1. Программа денесін айнымалыларды сипаттаудан
2. Р,М натурал сан енгіземін;
3.Параметрі І циклде 2-ден бастап
F-тің мәніне байланысты нәтижені шығарамын.
Айнымалылдар:
Р,М –зерттелетін сан;
І-цикл айнымалысы;
Ғ-көмекші айнымалы;
К-Р,М сандарының кішісі.
4-есеп. А және М натурал
Program pr4;
Var I,M,A,K,D: integer;
Begin
Repeat
Write(‘A=’);
Readln(A);
Write(‘M=’);
Readln(M);
Until (A>0) And (M>0);
If A>M then K:=M else
For I:=1 to K do
If (A MOD I=0) And
Writeln (‘A,M сандарының ең үлкен
End.
Есепті шешу алгоритімі:
1. Программа денесін айнымалыларды сипаттаудан
2. А, М натурал сан
3. Параметрі І циклде 1-ден
4. Осы бөлгішті D
Нәтижесін шығарамын.
Айнымалылар:
А,М- зерттелетін сан;
І-цикл айнымалысы;
D-ең үлкен ортақ бөлгіш;
К- А,М сандарының кішісі.
5-есеп. S және В натурал
Program pr5;
Var I,K,S,B,D:integer;
Begin
Repeat
Write(‘S=’);
Readln(S);
Write(‘B=’);
Readln(B);
Until(S >0) and (B>0);
If S>B then K:=S else
For I:=1 to K do
If (S MOD I=0) And
EKOE:=D*(S DIV D)*(B DIV D);
Writeln (‘S,B сандарының ең кіші
Writeln (‘EKOE=’, EKOE);
End.
Есепті шешу алгоритмі:
1. Программа денесін айнымалыларды сипаттаудан
2. S, В натурал сан
3. Параметрі І циклде 1-ден
4. Осы бөлгішті D
5. EKOE:=D*(S DIV D)*(B DIV
Айнымалылар:
S,B-зерттелетін сан;
I-цикл айнымалысы;
D-ең үлкен ортақ бөлгіш;
EKOE-ең кіші ортақ еселік
K-S,B сандарының кішісі.
6-есеп. Мына қатардың алғашқы С
Y=1+X/2+X2/3+X3/4 +..., мұндағы Х –
Program pr6;
Var X,Y,Z: Real; I,N:integer;
Begin
Write(‘X-тің мәнін енгіз=’);
Readln (X);
Write (‘N-нің мәнін енгіз=’);
Readln(N);
Y:=1; Z:=1;
For I:=1 to N-1 do
Begin
Z:=Z*X;
Y:=Y+Z/(I+1) ;
End ;
Writeln(‘Y=’,Y) ;
End.
Есепті шешу алгоритмі:
1. Программа денесін айнымалыларды сипаттаудан
2. Қатардың мүшелерінің санын N
3. Циклде қатардың келесі санын
Нәтижені шығарамын
Айнымалылар:
N-қатардың мүшелерінің саны
X-қатардың айнымалысы
D-ең үлкен ортақ бөлгіш
EKOE-ең кіші ортақ еселік
K-М,N сандарының кішісі
Z-қосымша айнымалы
I-цикл айнымалысы
Y-қатардың қосындысы.
7-есеп. Соңы 0 болатын сандар
Program pr7;
Var L,W: Real; F:Boolean;
Begin
Write(‘сан енгіз=’);
Readln (L);
Write(‘сан енгіз=’);
Readln (W);
F:=False;
Repeat
It W=L then F:=True;
L:=W;
Writeln(‘сан енгіз=’);
Readln (W);
Until W=0;
If F then writeln (‘тізбекте
Else writeln (‘тізбекте қатар орналасқан
End.
Есепті шешу алгоритмі:
1. Программа денесін айнымалыларды сипаттаудан
2. Алғашқы екі санды L
3. Циклде осы екі санда
4. L:=W мәнін қайта меншіктеймін
F-ке байланысты нәтижені шығарамын.
Айнымалылар:
L-алдыңғы сан
W-қарастырылып отырған сан
F-қосымша айнымалы
8-есеп. Билеттің кезегінде ерлер және
Program pr8;
Var POL: STRING; I,K,N: integer;
Begin
repeat
Write(‘тізбектің ұзындығын енгіз N=’);
Readln(N);
Until N>0;
K:=0;
For I:=1 to N do
Begin
Writeln(‘жынысын енгіз’);
Readln(POL);
If POL=’MAN’ then K:=K+1
Else Break
End;
If K=0 then writeln (‘кезектің
Else (‘кезектің алдында ерлер саны
End.
1. Программа денесін айнымалыларды сипаттаудан
2. Тізбектің ұзындығын енгіземін және
3. Циклде адамның жынысын енгіземін;
4. Егер ер адам болса
5.Әйтпесе циклді Break операторы арқылы
6.К-ның мәніне байланысты нәтижені шығарамын.
Айнымалылар:
K-санау саны
I-цикл айнымалысы
N-кезекті адамдардың саны
F-қосымша айнымалы
Pol-адам жынысы.
9-есеп. 5х-3у=1 Диафонтова теңдеуі
Program pr9;
Var x,y: byte;
Begin
x :=1; y :=1;
repeat
if (5*x-3*y)>1 then y:=y+1;
if (5*x-3*y)