Жоспар:
Кіріспе.
І. Инновациялық басқару.
1.1. Кәсіпорындағы инновациялық басқару системасы.
1.2. Инновациялық процесстердің негізгі этаптары.
ІІ. Инновациялық қызмет саласы.
2.1. Кәсіпорынның өсу стратегиясы.
2.2. Кәсіпорындағы жаңа ғылыми-техникалық
прогрестің экономикалық - әлеуметтік тиімділігі.
Қорытынды.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.
Кіріспе
Ғылыми – техникалық және әлеуметті – экономикалық сфераларда
Инновациялық процесс өзін дайындық ретінде көрсетеді және инновацияық
Қазіргі таңдағы инновациялық процесстер өте қиын Оның даму
Нарықтық экономикаға жеке фирмалардың бәсекелестігі, тауарды жаңартуға қызығушылық,
Инновациялық менеджерлер әртүрлі ынтымақтастық құрылымдарға әсер ете
Инновациялық теорияның негізгі жағдайын 1930 жыл әлемге әйгілі
І. ИННОВАЦИЯЛЫҚ БАСҚАРУ
Инновациялық менеджмент – стратегиялық басқарудың бағыттарының бірі, ол
Инновацияның екі тұрпаты ажыратылады:
- өнімдік
- үдерістік.
Жаңа өнімді өндіріске енгізу инновацияның түбегейлі өнімділігі
Процесстік инновация – бұл жаңалық енгізу, немесе өндіріс
Жаңалық дәрежедегі инновация негізінде жаңа, яғни өткен, отандық
Инновациялық менеджментті толоығымен іске асыруды былай деп болжайды:
- инновациялық қызметтің планы мен бағдарламасын жетілдіру.
- жаңа өнімді жетілдіруді қадағалау және оны еңгізу
- жаңа өнімдерді құру жоспарын қарастыру;
- бір инновациялық өнімді саясатын жүргізу;
Осы салада өндіріс бөлімінің қызметті коардинациясы;
- инновациялық қызмет бағдарламасын қаржымен және материалды ресурстармен
- инновациялық қызметті квалификациялық персоналмен қамтамасыз ету;
- инновациялық мәселелерді кешенді түрде шешу үшін мақсатты
Менеджменттің басқа салалары сияқты инновациялық менеджментке циклдың төрт
Жоспарлау, ынтымақтастың шартын анықтау, орындау, басқару.
Кәсіпорынның нновациялық басқару кестесі
5
Циклдың әр сатысын анықтау мақсаты:
1. Жоспарлау – тарату стратегиясының жоспарын құру.
2. Шартты анықтау және ынтымақтастық – инновациялық циклдың
3. Орындау – зерттеуді іске асыру және жетілдіру,
4. Басқарма – бақылау және анализ, іс –
Ірі фирмалардың инновациялық саясатын қазіргі жағдайда ғылыми техникалық
1.1. Кәсіпорындағы инновациялық процессті басқару системасы.
Ірі кәсіпорындарда қазіргі жағдайға ғылыми техникалық қызметтің басқару
80-жылдары инновациялық процестің интегреровалды системасында даму және
Басқарудың жаңа жүйелері ірі машина жасау компанияларында
Инновациялық процесті басқарудың жаңа майысқақ және комплектілі жүйелі
70-жылдары бөлшектелген басқару құрылымы құрылды. Өндіріс бөлімдерінде ғылыми
Инновациялық процесте басқарудың жеке дербес түрі шықты. Нәтижесінде
Инновациялық процесті басқарудың жүйесі басқарудың дербес объектісіне қосылу
- жоғары деңгейде мамандандырылған бөлімдер құру – кеңестер,
- орталық қызмет құру инновациялық қызметті координациялаудың жаңа
- мақсатты жобалау топтарын анықтау немесе жаңа өнімді
- ғылыми-зерттеулік тәжірибелі конструкторлық жетілдіру бөлімінің (бөлімшелерінің) құрамындағы
- бөлімдердің құрылуы және арнайы фондтардың құрылуымен инновациялық
жаңарту саласында кеңестік көмектер ұйымдастыру;
- жаңа технологияларды игеру мәселелері бойынша арнайы өсім
1. Мамандандырылған бөлімдер – кеңестер, комитеттер, техникалық саясатты
2. Жаңа өнімді өндіруді дамытудың орталық қызметі инновациялық
3. Жаңа өнімдер бөлімі – бұл дербес бөліктер.
4. Жобалы – мақсатты топтар – ғылыми
5. Дамуды орталықтары – бұл да инновациялық процестің
6. Ғылыми зерттеулік тәжірибелі конструкторлық жетілдіру бөлімдерінің жаңа
7. Венчурлы бөлімдер - “Тәуекелдік капиталы” жеке фондын
8. Ынталандырудың арнайы орталық фондтары -компанияның пайдасының
9. Жаңалықтарды өндіріс бөлімдеріне ынталандыратын фондтар - ғылыми
10. Кеңестік және аналитикалық топтар - ірі фирмаларда
1.2. Инновациялық процестің негізгі этаптары
Бір сападан екінші сапаға көшу ресурстарды (энергияны, уақытты,
Инновация аудару процесі (жаңа тәртіп, жаңа дәстүр, жаңа
Инновациялық процестің мақсаты:
1. Мәселені шешу үшін жаңа техникалық шешім табу
2. Ғылымми - зерттеулік және тәжірибелі – конструкторлық
3. Өнімнің сериялық өндірісін жақсарту.
4. Параллельді дайындық және ынтымақтастық өтімі.
5. Жаңа тауарды нарыққа шығару
6. Жаңа техналогияны дамыту, әрқашан жаңартып отыру арқылы
Инновациялық қызмет фирма қызметінің органикалық маркетингтік бөлігін құрайды.
Ғылыми – зерттеулік тәжірибе – конструкторлық жетілдіру бөліктері
Фирманың инновациялық саясатындағы маңыздысы – ғылыми – тәжірибелік
Жаңа өнімдерді жасау саласында нақты саясат информацияларды жинақтау
Ойдың туу уақыты, және оны жасау және
Теорияда және практикада өнімнің өмірлік циклінің этаптарының құрамына
1. зерттеу және жетілдіру.
2. Дайындық.
3. Үндеу және тарату
4. Қанаушылық және қолдану.
Халықаралық практикаға сәйкестілігі өнімнің өмірлік циклі өте майда
1 этап. Келген ойларды жүйелеу:
Нарықтағы технологиялық құбылыстар туралы ақпарат жинау, жаңа кіріспе,
Мақсатты нарық және ұзақ уақыттың тенденцияның дамуы туралы
2. этап. Ойланған идееяларды таңдау және жаңа өнімдегі
- реализациялық ойды практикалық мүмкіндіктерін анықтау;
- технологиялықтың, бірліктің жаңа және дәстүрлі өнімдерінің деңгейін
- фирманың имиджінде жаңа өнімнің сәйкестігі және даму
- болашақ өнімдердің патентті тазалығын анықтау.
3. этап. Жаңа өнімнің экономикалық эффектісінің анализі, маркетинг
- өнімді техникалық жетілдіру;
- өнімнің техника – экономикалық мінезін анықтау, оның
- потенциалды нарықтық сұраныс бағасы және сату көлемі;
- жаңа технологияларды жасау және игеру шығындарын анықтау,
- жаңа өнімді өндіруде барлық қажетті ресурстары;
- жаңа өнімді шығару және онымен нарыққа шығу;
- өндірістің рентабельді бағасы және анализі өнім маркетингін
4. этап. Жаңа өнімді жасау:
- жаңа өнімді даму бағдарламаларын нақты жетілдіру және
- техникалық сынап білу және үлгісін жасау;
- тауарды атауды анықтау, оның тауарлы белгісі, аудару,
5. этап. Нарықта тестілеу:
-шектеулі нарықта тестілеу үш айданкем емес, бағамен немесе
- реализацияның оптимальді канолдарын таңдау;
- жарнаманың әдістері мен амалын анықтау;
- техникалық қызметті ынтымақтастық;
6. этап. Өнімдегі жаңа өгнімдерін енгізу шешімдерін қабылдау
- жаңа кіріспенің коммерциялық негізін қалау: сату көлемі,
Фирманың өндірістік мүмкіндіктері: қолда бар мықтылықты қолдану, ресурстармен
- қаржылық мүмкіндіктер; жаппай өндіріс пен өнімнің инвестициясының
-нормативті көрсеткіштерге сай келу – стандартқа, мемлекеттік нормаларға
ІІ. Инновациялық қызмет саласы
Нарық шартында тауарды сатып алу – сату экономикалық
Жаңалықтарды жаңалық базарлар құрайды. Инвестицияны – нарық каптиталы,
Инновациялық жүйе – инноваторлардың өзара қарым – қатынас
Жаңа заттар нарығы (инновация). Нарықтық негізгі тауары ғылыми
Жаңалықтар нарығы – ғылыми ынтымақтастықтарды, жоғарғы оқу орындарын,
Жаңалық енгізу бәсекелестігінің таза нарығы. Таза бәсекелестік нарығы
Мысалы: Жапон бәсекелестері бір-бірін асықпай зерттейді. Компаниялар ірі
Капитал нарығы (инвестиция). Кез келген субьектіні қажеттілігімен қамтамасыз
Инновациялық жүйеде ұзақ уақытты және орташа уақыттық инвестица
2.1. Кәсіпорынның “өсу” инновациялық стратегиясы.
Кәсіпорын бизнестің бір саласында жүз процент өнімнің сапасын
Жыл сайын сату көлемі ең кемінде отыз процент
Біріншіден, фирма ассартиментінде өнім бар, оның өмірлік циклы
Екіншіден, стратегияда ең маңыздысы – белгілі бір тауарлар
Алғашқы ойлап табушының сәтсіздігін жеңіс деп санауға болмайды.
Кәсіпорын қызметкерлерге осындай жобаларға арнайы фондтардан гранттар береді.
Алғашқыда қызметкерлердің барлық идеяларын қолдайды, ал зерттеудің бағасы
Идеяның екінші бастауы болып тұтынушылардың қажеттілігін зерттеушілер болып
Жаңалық табысына байланысты бөлімдер статусы өзгереді, оның тікелей
Ғалымдар мен инженерлер өз жұмыс орындарында жаңа идеялармен
2.3. Кәсіпорындағы жаңа ғылыми-техникалық прогрестің экономикалық - әлеуметтік
Нарықтық экономика жағдайында инновациялық қызметінің тиімділігін талдау қиындайды
Жобалауда, әзірлеуде және жаңа техника мен техналогияны
Бірінші кезең – бұл инновациялық шараларды іске асыру
Екінші кезең – бұл қаржыландырудың мүмкін көздерін анықтау:
Үшінші кезең – бұл жаңа техника мен техноалогияны
Төртінші кезең – бұл экономикалық көрсеткіштерді салыстыру арқылы
Өндіріс жағдайында экономикалық тиімділікті анықтау кезінде мыналар пайдаланылады:
- өнімде және қызмет көрсетуде қолданыстағы көтерме сауда,
- қолданыста заңды түрде белгіленген өндірістік ресурстар (өндірістік
- қолданыстағы кәсіпорынның пайдадан нормативтік аударымы және орталықтандырылған
банктердің несие берудегі немесе жеке қаржыларын сақтау
жөніндегі кәсіпорынның тәртібі мен есеп айрылысу мөлшер:
- валюталық түсімдерді қайта есептеу нормативтері және т.б.
Жалпы түрінде ғылыми техникалық прогресті жеделдету тиімділіктің бірнеше
Экономикалық нәтижелілік – деп еңбек тиімділігінің артуы, еңбек
Ресурстық нәтижелілік – бұл кәсіпорындарда ресурстарды босатып алу:
Техникалық нәтижелілік – бұл жаңа техника мен техналогияның,
Әлеуметтік нәтижелілік – бұл халықты материалдық және мәдени-тұрмыстық
Қорытынды.
Инновация: 1. Техникалар мен технологиялардың ауысуымын қамтамасыз етуге
Инновациялар ғылымды қажет ететін технология негізінде инвестиция арқылы
Инновациялық қызмет нәтижесінде жаңа идеялар, жаңа қызметтер туындайды,
Инновациялық қызмет өте күшті рычаг болып табылады, ол
Инновациялық басқару әртүрлі бәсекелестіктерге төтеп беретін өнімдермен нарықты
Фирма кризиске ұшырауы мүмкін, егер келеңсіз оқиғаларды шешіп
Басқарма ғылыми техникалық өзгерістерден қалмауы қажет. Бұл орындалмаған
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1. А. Царькова “Инновации за счет порядка”.
Москва. 2001 г.
2. И.Н. Герчикова “Менеджмент”.
Москва. 2000 г.
3. М.В. Грачева “Инновационная деятельность в промышленности”.
Москва. 1994 г.
4. С.Д. Ильенковой “Инновационный менеджмент”.
Москва. 1997 г.
5. З.П. Румянцевой “Менеджмен организации”.
Москва. 1995 г.
1
Жоспарлау
2
Шартты анықтау және ынтымақтастық
5
Мақсатты қаулы және стратегияны таңдау
4
Басқарма
3
Орындау
Жаңалық нарығы
(новация)
Иннова-циялқ ифрақұры-лым
Капитал нарығы
(инвестиция)
Таза бәсекелестік нарығы