Мазмұны
Кіріспе…………………………………………………………………
6
І. Бөлім. Коммерциялық банкті басқару жүйесіндегі қаржылық менеджменттің теориялық
1.1. Коммерциялық банктегі қаржы менеджменттің экономикалық маңызы және ролі
1.2. Банк қаржысын басқару жүйесінің құрылымы........................... 18
ІІ.Бөлім. Коммерциялық банктің қызмет ету деңгейін талдау
2.1. Қазақстандағы коммерциялық банктердің нарықтағы жағдайын талдау........................................................................................................................ 26
2.2. Коммерциялық банктің қаржылық жағдайын талдау............................. 35
ІІІ. Бөлім. Коммерциялық банкте қаржы менеджментін жетілдіру
3.1. Коммерциялық банктің қаржы тұрақтылығын басқаруды
Қорытынды...............................................................................................................
58
Әдебиеттер тізімі...................................................................................................... 60
Қосымшалар............................................................................................................
62
Кіріспе
Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Банк жүйесі - нарықтық экономиканың ең
Банктың басты қызметі – елдегі ақша құралдарын жиыстыру және
Банктің қаржылық менеджменті банктің белсенділігін қамтамасыз етуге бағытталады және
Сонымен қатар, соңғы 12 жылда елдегі коммерциялық банктердің саны
Осы орайда, дәл осы процестерді ашу, қаржыны басқаруды түсіну,
Банктің қызметі ұдайы өзгеріп отыратын жалпы экономикалық және әлеуметтік-саяси
Сол себепті, банктегі қаржылық менджменттің негізгі бағыты
Дипломдық жұмыстың мақсаты. Дипломдық жұмыстың мақсаты Қазақстан Республикасында коммерциялық
Жұмыстың негізгі міндеттері. Дипломдық жұмыстың мақсатына сәйкес келесі міндеттер
Банктің қаржылық менеджментінің теориялық негіздерін қарастыру;
Банктің қаржылық менеджментінің құрылымын анықтау
Банктің қаржылық жағдайын талдау;
Банктегі қаржылық менеджмент стратегиясын анықтау.
Жұмыстың теориялық-әдістемелік негізі ретінде банк қызметін реттейтін Қазақстан Республикасы
Жұмыстың практикалық негізі Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкісінің нормативтік және
Зерттеу жұмысының құрылымы. Дипломдық жұмыс кіріспеден, үш бөлімнен, қорытындыдан,
І. Бөлім. Коммерциялық банкті басқару жүйесіндегі қаржылық менеджменттің теориялық
1.1. Коммерциялық банктегі қаржы менеджменттің экономикалық маңызы және ролі
Банктер нарықтық экономикада ең маңызды қаржы институттары болып табылады.
Сондықтан банк капиталының жұмыс жасау тиімділігі экономикалық өсу мен
Қазіргі кездегі қазақстандық банк капиталы өзінің даму сатысына көтерілді.
Ақша-несие саясатынының қатаңдығы, тұрғындардың нақты табыстараның даму деңгейі қарқындарының
Сондықтан қазіргі менеджменттің сапасы – фирманың, еліміздің, саланың бәсекеге
Басқарудың тиімділігі экономиканың кез келген субъектісі үшін фундаментальды маңызға
Соңғы жылдары «басқару» деген түсінікпен салыстырғанда, «менджмент» түсінігі
Қазақстанның банктік энциклопедиясында бұл түсінікке мынадай түсіндірмелер келтірілді: менеджмент
Осылайша, менеджмент мәнінің келесідей принциптері мен элементтері ұсынылады (кесте
Кесте 1
Менеджменттің қағидалары мен мәні
Менеджменттің қағидалары Менеджменттің мәні
1. Фирманың нақты және анық стратегиясы мен оның шекарасында
2. Мамандандырылған ақпарат жинау, сыртқы байланыстарды, персоналдармен алмасу, жаңа
3. Бағалау жүйесін құру мен жаңа идеяларды жүзеге асыру.
4. Жеке мүдделер мен іздеу мақсаттарының интеграциясы
5.Алдын ала қабылданған шешімдерге өзгерістер енгізу және олардың оптимизациясы.
6. Кадрларды оқыту мен дайындау.
Мұндай жағдайда банктер қызметіне келтірілген пункттердің толықтығы мен олардың
Банктік менеджмент – жалпы стратегиялық және тактикалық жоспарлаумен, реттеумен,
Банктік менеджментті қаржы менеджментіне және қызметкерлерді басқаруға бөлу коммерциялық
Кесте 2
Банктік менеджменттің қызметі
Қаржы менеджменті Қызметкерлерді басқару
1. Активтерді және пассивтерді басқару
2. Өтімділікті басқару
3. Меншікті капиталды басқару
4. Қарыз капиталын басқару
5. Банктік тәуелділікті басқару
6. Несие қоржынын басқару
7.Банк ішіндегі бақылауды ұйымдастыру 1. Әкімшілік ұйымдастыру жүйесі және
2.Қызметшілерді таңдауды ұйымдастыру
3. Қызметшілерді дайындауды ұйымдастыру
Банк – жеке және қарыз капиталдарын басқаратын ұйым. Бірақ
Қаржылық менеджменттің өзіндік ерекшелігіне несие банктік жүйенің экономикалық процестердегі
Кесте 3
Банктік менеджменттің міндеті
Міндеті Шешілетін міндеттердің мазмұны
Банктік саясат
Банктік маркетинг
Банктік өнімдерді құру
Клиенттерге қызмет көрсету, қызметтерді сату, банктің клиенттік базасының құрылуы
2. Кешенді бағдарлама мен жобаны өңдеу.
3. Банк іс-әрекетін басқару әдістемесін өңдеу.
4. Банкті дамыту саясатын таңдаумен байланысты банктің ұйымдық құрылымын
5. Банктің қызметшілерін басқару стратегиясы
қызметші жұмысын ұйымдастыру;
hқызметшіні ынталандыру.
1. Нақты нарықты таңдау.
2. Банктік қызметті дамыту үшін ұзақ және қысқа мерзімді
1. Клиенттерге қызмет көрсету үшін жаңа банктік технологияларды енгізу.
2. Банк клиенттерінің қажеттілігін қанағаттан-дыру үшін банк іс-әрекеті процесінде
1. Банктік қызметтің жаңа нарығын жаулап алу. Бәсекелестікті нығайту,
2. Пайда табу
Экономика және қаржы
Ақпараттық қамтамасыз ету
Әкімшілдік 1. Капитал өсімі.
2. Өтімділікті және пайданы басқару.
3. Банк дамуының тұрақтылығын қамтамасыз ету.
4. Банк шығындарын басқару.
1. Қаржы операциясын жоспарлау жүйесі.
1. Банктің даму стратегиясын таңдаумен байланысты қызметшінің мамандығы.
Коммерциялық банктегі қаржылық менеджмент - бұл ақша ресурсын пайдалану
Коммерциялық банктің пайдалы қызметін субъектік түрде қарастыру және технологиялық
Банктер әрқашанда нарықтың жаңа қажеттіліктерін қанағаттандыруы
керек, банктік емес қаржылық ұйымдармен бәсекелесуге даяр болуы керек.
Банктік менеджменттің негізгі міндеті болып қатынастар жүйесін құру табылады.
Қазіргі уақытта Қазақстанда коммерциялық банктердегі қаржы менеджментіндегі ерекшелік –
Коммерциялық банктегі қаржы менджментінің іс-қимыл объектісі - банктің қаржы
Коммерциялық банктегі қаржы менеджментінің мақсаты – банктің қаржы операциясын
Тұрақсыз макро-микро ортадағы жағдайда несие ұйымдарының жұмыс жасауында
Көбінесе банктің ақырғы қаржы тиімділігін анықтай отырып, ол қаржы
1. Стратегиялық жоспарлау – болашақтағы қаржылық міндеттерді анықтау және
ә. Оперативті жоспарлау ағымдағы қаржылық міндеттерді тиімді анықтау тәсілі
Сурет 1
Қаржылық жоспарлау
2 - суреттен қаржыны жоспарлаудың бағыттары мен қолданылатын параметрлерінің
Банктегі қаржылық басқару мемлекеттік саясатпен және экономиканы дамыту мәселелерін
Басқару үрдісінің кез-келген қоғамға тән екені белгілі, бірақ оны
Басқару - бұл қоғамның экономикалық заңдарын үйымдастыратын, өзгертетін және
Басқару әділ де шынайы экономикалық заңдарға сүйеніп қана қоймай,
Банктегі менеджмент жүйесі мынадай нақты бөліктерден қүралады: басқару механизмі,
Басқару механизміне басқару жүйесінің басты, іргелі бөліктері - жалпы
Басқару құрылымы басқарушы органдар жүйесін, басқарушы мамандарды және басқаруда
Басқару үрдісі - барлық басқарушы топтардың таңдап алынған басқару
Сурет 2
Банктің қаржы қызметін жоспарлау бағыттары
Басқару жүйесін жетілдіру
Міне, басқару жүйесінің жалпы сипаттамасы осындай. Басқару жүйесін қүру
Басқару тиімділігі оның басқару үрдісіндегі жаратушылык рөлін айқындай түседі.
1.2. Банк қаржысын басқару жүйесінің құрылымы
Басқару жүйесінің принципі қазіргі методологиялық негізде қалыптасқан және өзіне
Банктік істің даму шегі бойынша стратегиялық жоспарлау жетістіктердің негізгі
Кейде стратегиялық жоспарлау жылдық бюджеттің құрастырылуы және мақсат емес,
Коммерциялық банк несиелік ұйымды дамыту стартегиясы сапасында өзінің мәселерін
Банк стратегиясын қалыптастыру жүйесі келесілер болып табылады:
- қалыптастырудың сыртқы жағдайын талдау
- мақсаттар мен міндеттерді талдау
- ішкі талдау
- альтернативті стратегияларды қалыптастыру және бағалау
- стратегияны таңдау
- іс-әрекеттер жоспарын өңдеужәне оларды өткізу
- нәтижелерді бағалау
Банктің даму стратегиясының мақсаттары мен сипатын одан әрі көрсету
Жоспарлау – кім және қашан істейтініні алдын-ала қабылданған шешім,
Жоспар – болашақтағы жағдайлар кез-келген түрінде іс-әрекеттердің кезектілігі, сондықтан
Негізгі стратегия – негізгі мақсаттарға жетуге ресурстарды және қызметтерді
Банктің қызметтерінің курсы - шешім қабылдау кезінде іс-әрекеттерді
Банк саясаты – банк критерилері деңгейіне сапалық негіз алған
Міндет – банк қызметіне бағытталган рубеждеоді анықтайды/
Банктің даму стратегиясы – берілген ресустарды пайдалану, бөлу, алу
Жоспар тиімділігі мақсаттарды іске асыруы енгізетін салымдардың мөлшерімен анықталады.
Процедуралар – болашақ қызметтердегі әдістерді анықтаудағы жоспарлау. Процедурадағы негізгі
Бюджет – сандық сипата нәтижесінде күтілетін жоспар.
Тәртіп - құжаттардың жағдайлары, формалар, іс-әрекеттер кезектілігін жалпы сипаттайтын
Нұсқау – функционалды – технологиялық құжат ретінде, реттеші ұйымдық
Банктің дамуының кез-келген стратегиясы кешенді және жоспарлар жүйесімен сипатталады.
Банктің жүйелік стратегиясын басқару және өңдеуді жоспарлау немесе банктің
Қаржы менеджментінің стратегиясы банктің негізгі қызметтерінің перспективті мақсаттары мен
Төменде оның принципиалды суреті келтірілген (сурет 3).
Қаржы стратегиясының шегінде банктің перспективті басымдықтары анықталуы қажет екендігін
Әрбір бес жүйені жүзеге асыратын оның негізгі элементтері ретінде
пассивтерді басқару жүйесі бөлігінде – банктің эмиссиялық саясаты, сондай-ақ
активтерді басқару жүйесі бөлігінде - банктің ссудалық және
Сурет 3
Банктің қаржылық стратегиясы
шығындар жүйесі бөлігінде – ағымды және перспективті шығындардың жалпы
табысты басқару жүйесі бөлігінде – меншікті дамыту процесін қалыптастырудағы
банк тәуекелдерін басқару жүйесі бөлігінде – жасалатын қаржы операцияларының
Қамтамасыз ету блогы кез келген басқарылатын жүйенің қажетті бөлігі
нормативтік қамтамасыз ету банк қызметінің қаржылық бағытын басқару
технологиялық қамтамасыз ету бір жағынан клиенттерге сапалы түрде қызмет
аспаптық қамтамасыз ету жүйе рамкасында пайдаланылатын басқарудың қолданбалы тәсілдері
ақпараттық қамтамасыз ету басқарылатын шешімдер мен қаржыны талдауды қалыптастыру
• еңбектік қамтамасыз ету жүйенің үстемдік жасау процесіне қатысатын
Қаржылық менеджменттің операциялық жүйелері банктің қаржылық даму міндеттерінің тізімдерін
Ертеректе орнатылған стратегиялық мақсаттар мен басымдықтарды бейнелей отырып, басқарылатын
пассивтерді басқару жүйесі – банктің меншікті капиталын арттырумен және
активтерді басқару жүйесі – ссудалық капитал нарығында, сондай-ақ қор
шығындарды басқару жүйесі – қаржы ресурстарын тартумен байланысты емес,
табыстарды басқару жүйесі – шаруашылық субъект секілді олардың акционерлерімен
тәуекелді басқару жүйесі – банк тәуекелдерін тоқтату мен пайда
Операциялық жүйелерді қалыптастыруда келесі методикалық шектеулерді ескеру қажет:
жүйелердің элементтері жоқ, олардың жұмыс жасауы аралас жүйелердің үстемдігін
әр жүйенің жаппай құрылымы келесі типтік кестеге сай келуі
банктің коммерциялық бөлімшелері секілді штабтық бөлімшелердің басшылары мен мамандарына
Нақты банктің қаржы жағдайын бағалай отырып, талдаушылар оның қызметінің
Несие ұйымдарының тиімділік дәрежесімен бірге орнатылған экономикалық нормативтерді сақтау
ІІ.Бөлім. Коммерциялық банктің қызмет ету деңгейін талдау
2.1. Қазақстандағы коммерциялық банктердің нарықтағы жағдайын талдау
Кез келген елдің экономикасының дамуы несие нарығының тиімді дамуымен
Мекемелерге, ұйымдарға және халыққа қаржы-несиелік қызмет көрсетуді ұйымдастыру, несиелік
Несие жүйесінің жұмыс жасау механизмі үнемі оның ұйымдастыру құрылымының,
Қазақстан Республикасының банк секторында реформалар жалпымемлекеттік экономикалық өзгерістермен қатар
Елдің қазіргі несие-ақшалық және қаражаттық шаруашылығы бірнеше құрылымдық өзгерістерден
Елеулі өзгерістер банк қызметінде байқалады: халық шаруашылығында банктердің дербестігі
Төмендегі келтірілген мәліметтер бойынша Қазақстандағы алғашқы ондыққа ілігетін коммерциялық
2007 жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша Қазақстан Республикасында 33
Екінші деңгейлі банктердің активтері бойынша қаржы нарығындағы жағдайлары (позициялары)
2006 жылдың 1 қаңтарындағы мәлімет бойынша екінші деңгейлі банктердің
Кесте 4
Екінші деңгейлі банктердің активтері бойынша қаржы нарығындағы жағдайлары (позициялары)
01.01.2007 01.08.2006 01.07.2006
мың. тенге Позиция мың. тенге Позиция мың. тенге Позиция
Казкоммерцбанк 2 269 193 940 25,57% 1 253 010
Тұран Әлем 1 824 994 242 20,56% 1 221
АТФ Банкі 1 047 196 706 11,80% 491 284
Халық Банк 977 039 532 11,01% 726 304
Альянс Банк 924 834 112 10,42% 516 602
ЦентрКредит 570 952 240 6,43% 422 714 770
Нұрбанк 205 521 113 2,32% 151 600 826
Темiрбанк 199 404 475 2,25% 116 100 024
Каспий банкі 196 350 990 2,21% 180 415
Евразиялық банкі 151 637 105 1,71% 112 143
Ірі банктер бойынша нәтижелер 8 367 124 455 94,28%
Басқа да банктер 507 515 149 5,72%
Банктік жүйе бойынша барлығы 8 874 639 604
Кесте 4. Жалғасы
01.06.2006 01.04.2006 01.01.2006
мың. тенге Позиция мың. тенге Позиция мың. тенге Позиция
Казкоммерцбанк 1 161 451 002 21,73% 1 109 344
Тұран Әлем 1 113 533 661 20,83% 1 077
АТФ Банкі 449 147 570 8,40% 409 107 821
Халық Банк 718 686 620 13,45% 651 709 223
Альянс Банк 437 601 552 8,19% 375 800 777
ЦентрКредит 422 734 679 7,91% 392 707 297 7,87%
Нұрбанк 133 070 375 2,49% 139 281 872 2,79%
Темiрбанк 105 593 917 1,98% 98 805 810 1,98%
Каспий банкі 173 087 191 3,24% 160 974 001
Евразиялық банкі 109 296 355 2,04% 110 498 724
Ірі банктер бойынша нәтижелер 4 824 202 922 90,25%
Басқа да банктер 520 917 238 9,75% 461
Банктік жүйе бойынша барлығы 5 345 120 160
активінің көлемі 2269 млрд.теңгені немесе барлық банктердің жалпы активтерінің
Ал талданылып отырған «Темірбанк» АҚ активі 2007 жылы
Екінші деңгейдегі банктер активтерінің тез өсуі оларды капиталдандыруды тиісті
Қазақстан Республикасы екінші деңгейлі банктерінің клиенттерге ссудалары 2007 жылы
Кесте 5
Екінші деңгейлі банктердің клиенттерге ссудалар бойынша қаржы нарығындағы жағдайлары
01.01.2007 01.08.2006 01.07.2006
мың. тенге Позиция мың. тенге Позиция мың. тенге Позиция
Казкоммерцбанк 1 641 327 028 27,39% 954 761 920
Тұран Әлем 1 268 037 436 21,16% 871 422
Альянс Банк 651 767 364 10,88% 379 449
Халық Банкі 619 751 213 10,34% 485
АТФ Банк 585 041 099 9,76% 324
ЦентрКредит 430 642 624 7,19% 297 147
Темiрбанк 160 237 086 2,67% 76 993
Нұрбанк 142 464 985 2,38% 96 178
Каспий банкі 131 494 882 2,19% 125
Евразиялық банкі 93 740 977 1,56% 58
Ірі банктер бойынша нәтижелер 5 724 504 694 95,54%
Басқа да банктер 267 454 847 4,46%
Банктік жүйе бойынша барлығы 5 991 959 541
Кесте 5. Жалғасы
01.06.2006 01.04.2006 01.01.2006
мың. тенге Позиция мың. тенге Позиция мың. тенге Позиция
Казкоммерцбанк 865 902 019 24,22% 805 640 492 24,84%
Тұран Әлем 757 579 877 21,19% 676 464 224
Альянс Банк 311 742 146 8,72% 248 247 780
Халық Банкі 447 532 396 12,52% 421 508
АТФ Банк 308 879 667 8,64% 290 804 253
ЦентрКредит 289 228 096 8,09% 255 091 712 7,86%
Темiрбанк 64 899 814 1,81% 56 089 556 1,73%
Нұрбанк 94 615 324 2,65% 78 394 237 2,42%
Каспий банкі 125 469 877 3,51% 113 651 954
Евразиялық банкі 66 953 344 1,87% 65 817 138
Ірі банктер бойынша нәтижелер 3 332 802 560 93,21%
Басқа да банктер 242 950 085 6,79% 232
Банктік жүйе бойынша барлығы 3 575 752 645
Экономиканың жоғары өсу қарқыны корпоративтік клиенттер тарапынан кредиттерге сұраныстың
Екінші деңгейлі банктердің жалпы міндеттемелер соммасы 2007 жылы 1
Міндеттемелер құрылымында клиенттер алдындағы едәуір үлесті 59,1%- бен міндеттемелер
Кесте 6
Екінші деңгейлі банктердің міндеттемелер бойынша қаржы нарығындағы жағдайлары (позициялары)
01.01.2007 01.08.2006 01.07.2006
мың. тенге Позиция мың. Тенге Позиция мың. Тенге Позиция
Казкоммерцбанк 2 045 930 643 25,59% 1 153 282
Тұран Әлем 1 657 523 750 20,73% 1 098
Альянс Банк 863 543 832 10,80% 656 679
Халық Банкі 841 420 334 10,52% 479
АТФ Банк 982 771 038 12,29% 445 709
ЦентрКредит 531 186 134 6,64% 393 408
Темiрбанк 181 167 190 2,27% 133 570
Нұрбанк 174 859 397 2,19% 165 321
Каспий банкі 171 831 112 2,15% 91
Евразиялық банкі 133 404 997 1,67% 97
Ірі банктер бойынша нәтижелер 7 583 638 427 94,85%
Басқа да банктер 411 492 981 5,15%
Банктік жүйе бойынша барлығы 7 995 131 408
Кесте 6. Жалғасы
01.06.2006 01.04.2006 01.01.2006
мың. тенге Позиция мың. Тенге Позиция мың. Тенге Позиция
Казкоммерцбанк 1 078 554 643 22,36% 1 032 624
Тұран Әлем 996 523 223 20,66% 981 663 180
Альянс Банк 651 428 106 13,51% 147 763 661
Халық Банкі 405 310 225 8,40% 344 198
АТФ Банк 413 908 117 8,58% 374 559 650
ЦентрКредит 394 924 533 8,19% 366 007 394 7,34%
Темiрбанк 117 424 277 2,43% 123 622 263 2,48%
Нұрбанк 159 297 504 3,30% 147 763 661 2,96%
Каспий банкі 90 397 506 1,87% 84 146 264
Евразиялық банкі 95 695 587 1,98% 97 627 472
Ірі банктер бойынша нәтижелер 4 506 040 042 93,43%
Басқа да банктер 317 086 351 6,57% 1
Банктік жүйе бойынша барлығы 4 823 126 393
Қазақстандағы екінші деңгейлі банктердің капитал көлемі 2007 жылдың 1
Кесте 7
Екінші деңгейлі банктердің капитал бойынша қаржы нарығындағы жағдайлары (позициялары)
01.01.2007 01.08.2006 01.07.2006
мың. тенге Позиция Мың. тенге Позиция мың. тенге Позиция
Казкоммерцбанк 223 263 297 25,39% 99 727 832 17,04%
Тұран Әлем 167 470 492 19,04% 123 283 208
Альянс Банк 64 425 668 7,33% 45
Халық Банкі 113 495 700 12,90% 69 625
АТФ Банк 83 413 778 9,48% 37
ЦентрКредит 39 766 106 4,52% 29 305
Темiрбанк 27 573 363 3,14% 24 841
Нұрбанк 24 353 923 2,77% 18 030
Каспий банкі 21 491 593 2,44% 15
Евразиялық банкі 18 232 108 2,07%
14 292 193 2,62%
Ірі банктер бойынша нәтижелер 783 486 028 89,08% 486
Басқа да банктер 96 022 168 10,92%
Банктік жүйе бойынша барлығы 879 508 196 100%
Кесте 7. Жалғасы
01.06.2006 01.04.2006 01.01.2006
мың. тенге Позиция Мың. тенге Позиция мың. тенге Позиция
Казкоммерцбанк 82 896 359 15,88% 76 720 407 16,07%
Тұран Әлем 117 010 438 22,42% 96 027 584
Альянс Банк 35 239 453 6,75% 34 548 171
Халық Банкі 67 258 514 12,88% 64 494
АТФ Банк 32 291 327 6,19% 31 601 904
ЦентрКредит 27 810 146 5,33% 26 699 903 5,59%
Темiрбанк 15 196 411 2,91% 14 659 546 3,07%
Нұрбанк 15 646 098 3,00% 15 659 609 3,28%
Каспий банкі 13 789 687 2,64% 13 210 340
Евразиялық банкі
11 597 717 2,63%
Ірі банктер бойынша нәтижелер 430 645 242 82,50% 389
Басқа да банктер 91 348 525 17,50% 87
Банктік жүйе бойынша барлығы 521 993 767 100%
Тұтастай алғанда банк жүйесі бойынша капиталдың жеткіліктілік көрсеткіштері артық
Соңғы жылдары банк жүйесінде активтердің кірістілігі мен меншік капиталы
Кірістің жиынтық мөлшері құрамында сыйақы алумен байланысты кіріс неғұрлым
Кесте 8
Екінші деңгейлі банктердің табыс бойынша қаржы нарығындағы жағдайлары (позициялары)
01.01.2007 01.08.2006 01.07.2006
мың. тенге Позиция мың. тенге Позиция мың. тенге Позиция
Халық Банкі 20 697 966 19,90% 9 584
Тұран Әлем 20 269 184 19,49% 26 618
Альянс Банк 13 335 871 12,82% 2 481
ЦентрКредит 9 502 488 9,14% 3 654
Казкоммерцбанк 9 498 288 9,13% 5 339
АТФ Банк 6 512 304 6,26% 2
Темiрбанк 4 039 211 3,88% 1 113
Евразийский 3 891 080 3,74% 2 682
Каспий Банкі 2 197 213 2,11% 2
Эксимбанк 2 186 933 2,10% 2 294
Ірі банктер бойынша нәтижелер 71 432 572 68,67%
Басқа да банктер 32 589 521 31,33%
Банктік жүйе бойынша барлығы 104 022 093 100%
Кесте 8. Жалғасы
01.06.2006 01.04.2006 01.01.2006
мың. тенге Позиция мың. тенге Позиция мың . тенге
Халық Банкі 5 975 324 12,18% 3 381 101
Тұран Әлем 20 383 825 41,55% 4 307 808
Альянс Банк 1 537 204 3,13% 842 234 4,82%
ЦентрКредит 2 103 270 4,29% 864 172 4,95% 4
Казкоммерцбанк 7 486 758 15,26% 2 658 219 15,22%
АТФ Банк 1 847 321 3,77% 826 431 4,73%
Темiрбанк 573 101 1,17% 309 234 1,77% 2 618
Евразийский 1 879 669 3,83% 1 052 242 6,03%
Каспий Банкі 1 232 902 2,51% 273 314 1,57%
Эксимбанк 1 306 929 2,66% 74 950 0,43% 816
Ірі банктер бойынша нәтижелер 44 326 303 90,35% 14
Басқа да банктер 4 736 085 9,65% 2
Банктік жүйе бойынша барлығы 49 062 388 100%
Қазақстанның қаржы жүйесінің дамуына қортынды жасай отырып банк секторы
2.2 Коммерциялық банктің қаржылық жағдайын талдау
Коммерциялық банк қызметін қаржылық талдау – бұл банк
Коммерциялық банк өз қызметін талдау негізінде пайданы ұлғайту мақсатында
Мемлекеттік салық қызметі коммерциялық банктің есебін талдау процесінде банктің
Қазақстан Республикасының «Банктер және банктік ұйымдастыру туралы» заңына сәйкес
Банк балансы – коммерциялық банктің өзіндік және сырттан тартылған
Есеп беру – банктің барлық операцияларынан тұратын белгілі бір
• банктің кірістері мен шығыстары туралы есеп (Қосымша 3);
• банктің ақшалай қаражаттарының қозғалысы туралы есеп (Қосымша 4);
• банктің меншік капиталының өзгерісі туралы есеп (Қосымша 5);
• бухгалтерлік баланс (Кесте 9) .
Кесте 9
«Темірбанк» АҚ бухгалтерлік балансы
Көрсеткіштер 2006 жылдың
31 желтоқсаны 2005 жылдың
31 желтоқсаны
АКТИВТЕР:
Ақша және Ұлттық (орталык) банктердегі шоттар 17,564,330 4,012,228
Пайда және шығын арқылы әділ құны бойынша қаржылық активтер
Банктерге берілген займдар мен қаржы құралдары 13,332,101 9,287,119
Клиенттерге берілген займдар 148,461,858 49,813,472
Ассоциацияланған компанияларға инвестициялар 1,615,623 917,899
Негізгі құралдар 1,769,283 2,044,400
Капитал салымдары бойынша дебиторлар 216,991 31,844
Пайдаға салынатын салық бойынша талаптар 104,654 86,794
Басқа активтер 1,167,676 358,892
Барлығы Активтер 198,362,162 75,945,363
МІНДЕТТЕМЕЛЕР МЕН КАПИТАЛ
Міндеттемелер
Банктердің займдары мен қаржы құралдары 40,247,516 15,095,498
Клиенттердің қаржылары 53,462,803 41,587,415
Шығарылған қарыздық құнды қағаздар 76,705,437 3,002,576
Басқа қарыз құралдары 88,843 109,616
Серзімі өткен пайдаға салық бойынша міндеттемелер 138,620 40,852
Басқа міндетемелер 244,323 189,514
Барлығы 170,887,542 60,025,471
Субординирленген қарыз 5,099,043 5,354,550
Барлығы міндетемелер 175,986,585 65,380,021
Бас компания акционерлік капиталы
Капитал
Акционерлік капитал 15,433,800 6,061,099
Акциялар бойынша сыйақылар 21,113 21,113
Басқа резервтер 2,373 3,605
Бөлінбеген пайда 6,918,291 3,917,793
Бас компания акционерлік капиталы Барлығы 22,375,577 10,003,610
Азшылық үлесі - 561,732
Капитал барлығы 22,375,577 10,565,342
МІНДЕТТЕМЕЛЕР МЕН КАПИТАЛ БАРЛЫҒЫ 198,362,162 75,945,363
Жоғарыда көрсетілген есеп беру құжаттарын және кестеде келтірілген банктің
Таза пайыздық маржа пайыздық активтердің орташа соммасының құнсыздануына резервтерді
Кесте 10
Таза пайыздық маржа
Мың теңгемен 2004 ж 2005 ж 2006 ж
Пайыздық активтердің құнсыздануына қарай резервтерді қалыптастыруға дейінгі таза пайыздық
Орташа пайыздық активтер 29,547,811 47,380,562 148,461,858
Таза пайыздық маржа, пайызбен 7,4 5,6 5,0
Жалпы пайыздық табыс 2006 жылы 15,6 млрд. теңгені құрады,
Пайыздық табыстың өсудегі жоғары табысы өткен жылмен салыстырғанда ссудалық
График 1
Пайыздық табыс
Жалпы пайыздық шығын 2006 жылы 8,2 млрд.теңгені құрады, ал
График 2
Пайыздық шығын
2004 жылы жалпы пайыздық шығын 1,7 млрд теңгені құрды,
2006 жылы банктің комиссионды табысы 2004 жылмен салыстырғанда 657,5
График 3
Комиссионды табыс
Есептік операциялар бойынша комиссиондар 311,6 млн теңгені құрды, ол
Банктің комиссионды шығыны 2006 жылы 84,4 млн теңге құрады,
График 4
Комиссионды шығын
Банктің операциялық табысы 4,9 млрд теңгені құрады бұл 2005
Банктің операциялық шығыны 2006 жылы 4,6 млрд теңгені құрады,
2006 жылы Қазақстандағы табысқа салық салу көлемі 30 пайыз
Кесте 11
Банктің табысына салынатын салық көлемі
Мың теңгемен 2004 ж 2005 ж 2006 ж
Табысқа салық салуға дейінгі табыс 618,942 2,530,666 3,364,821
Міндетті салық – 30 пайыз 85,683 759,200 1,009,446
Тұрақты өзгешеліктің салықтық әсері, мыналарды қосқанда:
Салық салудан босатылған ипотекалық ссудалардан пайыздық табыс 1,401
Салық салудан босатылған лизингтік қызмет көрсетуден пайыздық табыс 52,073
Есептелмеген шығындар 37,319 267,848 311,327
Мемлекеттік бағалы қағаздардан салық салынбайтын табыс 59,652 30,433 118,505
Сатылған акциялардан салық салынбайтын табыс 59,652 770,164 244,698
Кіріс салығына шығындар 109,876 11,885 293,011
Банк арқылы ұсынылған ссудалар мен қаражаттар ссудалар бойынша мүмкін
График 5
Банктерге берілген ссудалар мен қаражаттар
Валюталардың түрі бойынша ссудалар бойынша мүмкін болатын жоғалтуларға резервтерді
Жылдың аяғына дейінгі жағдай бойынша клиенттерге деген жалпы ссудалар
Кесте 12
Клиенттерге ссудалар беру
Көрсеткіштер 2006 ж. 31 желтоқсан 2005 ж.
Берілген займдар 149,779,833 47,292,769
Қаржылық лизингке инвестициялар - 1,721,639
Кері РЕПО келісімі бойынша берілген займдар 3,133,471 2,661,486
Барлығы 152,913,304 51,675,894
Құнсыздану резервін қоспағанда (4,451,446) (1,862,422)
Клиенттерге берілген займдар, барлығы 148,461,858
49,813,472
Темірбанктің несие портфельі Банк басшылығымен анықталған, таңдалған мақсатты нарықтарда
2006 жылдың соңына қарай Темірбанктің тәуекел деңгейі 72,3 пайыз
Жылдың соңына қарай клиенттерге ссудалар бойынша мүмкін болатын жоғалтуларға
2006 жылдың 31 желтоқсанына қарай Темірбанктің ссудалары бойынша мүмкін
Болашақтағы потенциалды шығындарды анықтау осы салалардың бәсекеге қабілеттілігіне әсер
Темірбанк ай сайын жоғарыда аталған факторларға және мүмкін болатын
2006 жылдың 31 желтоқсанына қарай амортизацияларды есептемегенде, негізгі құралдар
2006 жылдың соңына қарай 212,9 млн теңге көлемінде дебиторлық
2006 жылдың 31 желтоқсанына қарай банктердің ссудалар мен қаражаттары
2006 жылдың соңына қарай банк клиенттерінің депозиттері 53,5 млрд
Кесте 13
Салымшыларды типі бойынша клиенттердің депозиттері
31 желтоқсандағы жағдай бойынша
Миллион теңгемен және пайызбен
2005 2006
Бөлшектік 9916 / 23,8 пайыз 17999 / 33,7 пайыз
Корпоративтік 31671 / 76,2 пайыз 35464 / 66,3 пайыз
Жылдың соңына қарай Темірбанктің тартылған депозиттері мен басқа да
Темірбанк меншікті капиталдың жеткіліктігіне қатынасы бойынша орнатылған нормативтерді сақтайды.
2000 жылдан бастап дивиденттердің капитал салу саясатымен байланысты қарапайым
Темірбанк 2002 жылдан бастап Виза халықаралық төлем жүйесінің мүшесі
2005 жылдың соңына қарай Темірбанк барлық карточкалық операция бойынша
2006 жылы Темірбанк ЕБРР арқылы қаржыландырылған шағын бизнесті мемлекеттік
Толығымен, шағын және орта бизнеске несиелер банктің жалпы несиелік
Инфляцияның Темірбанкке және басқа да қаржы институттарына әсері негізгі
Қаржы институттарының активтері мен міндеттемелері зінің табиғаты бойынша монетарлы
Несиелік операцияларды басқару мәселесі теоретикалық әдістемелік зерттеуді, дамудың болашағын,
ІІІ. Бөлім. Коммерциялық банкте қаржы менеджментін жетілдіру
3.1. Коммерциялық банктің қаржы тұрақтылығын басқаруды
Көптеген қазақстандық банктердегі басқару тиімділігін қалай талқылауға болады? Ол
Біріншіден, Орталық банктің лицензиясына жаппай берілген пікірлер, жүздеген банктер
Екіншіден, банктік бақылау органдарымен орнатылған істеп жатқан заң мен
Банктік басқарудағы бастапқы моделдің кемшілігі ретінде барлық банктердің басқарудағы
Үшіншіден, банктердің көпшілігнде басқару процесі арқылы ойластырылған және толық
Төртіншіден, банктер жеткіліксіз, ал қазіргі банктер өзінің қызметінде жүйелік
Бесіншіден, кез келген қазақстандық банктерде басқарушылық шешімдерді қабылдау, жүзеге
Жоғарыда аталған барлық кемшіліктер банктік басқаруға тән екенін ескерсек,
Қазір, тауарлы және қаржылық нарықтың дамуы мен қалыптастырылуында банктік
Тұрақты, икемді және тиімді банктік инфрақұрылымын құру - Қазақстандағы
Республикадағы банктік салада іске асырылып отырған процестерді таңдау арқылы
дамыған елдермен салыстырғанда елдегі банктің нарық сыйымдылығы көп емес,
отандық банктердің дүниежүзілік қаржылық нарықтарға енуінің жалғасуы;
ұзақ мерзімді, орта мерзімдегі ресурстарды жоғарлы көлемін игеру есебі
Осы аталған факторлар негізінде елдегі экономиканың қабылданған курсы шегінде
Қазақстанның дүниежүзілік қоғамға үнемі араласуы мемлекет алдында жаңа мақсат,
Жақын жылдағы даму стратегиясы негізінде – банктің активті операциялары,
Екіншіден, Қазақстандағы экономикалық өсу жалғасуда, осының негізінде жоғарғы тұрақты
Коммерциялық банкте қаржы менеджменті оның қызметінің қаржылық бағытын басқару
Қаржы нарықтарының тиісті сегменттерінде несие ұйымдарының жұмыс жасауы өзінің
Арнайы мамандандырылған қаржы делдалы болып қызмет ете отырып банк
Меншікті және тартылған капиталды басқара отырып (сондай-ақ ерекше қаржылық
Сондай-ақ, қаржы менеджментінің стратегиялық мақсаттары рационалды қатынастарды пайдалануды анықтайды:
Орталық банктегі өтімділік деңгейінің тиісті талаптары;
Көптеген клиенттер үшін пайдалы сенімділік дәрежесі;
Жеке меншік иесінің тиімділік дәрежесін қанағаттандыру.
Жоғарыда көрсетілген көрсеткіштер бір-бірімен тек қана хабарласпайды , сондай-ақ
жасалған операциялардың жоғарғы табысқа ұмтылуы болжанған тәуекелдің деңгейін шарасыз
Бұл экономиканың банк секторындағы қаржылық басқарудың ерекше методологиялық және
Экономиканың банк секторындағы қаржылық менеджменті ұйымдарының басты салалық ерекшеліктері
• көбінесе заемдық қаржы ресурстары арқылы басқарудың объективті
қаржы қызметін мемлекеттік реттеудің едәуір қатаң деңгейі;
көптеген банктермен, біртіндеп бірнеше қаржылық және басқа да (қор,
тек қана «меншікті» нарықтарда ғана емес, сондай-ақ ұлттық, кейбір
меншікті іс-әрекет процесіндегі потенциалды тәуекелдің едәуір жоғарғы дәрежесі.
Отандық жағдайда бұл ерекшеліктер өтпелі кезеңнің өзгешелігімен қосымшаланады. Олардың
Оның жетілу жағдайлары мен алғашқы даму тенденцияларына тоқталмастан, қазіргі
көптеген банктердегі салық қысымдарының жоғары дәрежелігі мен Қазақстан Республикасының
жаңа қаржы (оның ішінде несиелік)заңдылығын қалыптастыру процесі соңына дейін
қаржы нарықтарына қатысушы мен соларға жасалатын операциялар қатарындағы
несие ұйымдары активтерінің диспропорциясын анықтайтын банктік азық-түліктерге деген төлем
жаңадан құрылған көптеген банктердің (әсіресе провинциялық) қызметшілерінің көп бөлігінің
Қазақстанның көптеген аумағындағы коммуникациялық байланыстардың (әсіресе, телефон байланыстарының)
Банк қаржысын басқаруды ұйымдастырудағы көрсетілген ерекшеліктерді ескере отырып, базалық
толығымен, нақты банктер мен отандық несиелік-қаржылық жүйелерді дамытудың қазіргі
мақсатты бағыттар мен иерархиялық деңгейлер жағдайындағы басқарудың кешенді сипаттамасы;
перспективті (стратегиялық) мақсаттар мен банк қызметінің ағымды жағдайларын ескере
нақты қызметтер мен инстанция тұлғасы ретінде банк қаржысын
қандай да бір әкімшілік немесе экономикалық (салықтық тыйымдар) санкциялар
банк менеджментінің басқа да бағыттарымен (марктеинг, дербес менеджмент, қауіпсіздікті
Қаржы менеджментінің нәтижелеріне оның стратегиялық мақсаттарынан шығатын басты методикалық
банк клиенттері оған берілген қаражаттардың сеніміділігі мен табыстылығы;
банк иелерін (ұйымдастырушылар, акционерлер) алынған табыстың бөлігін;
шаруашылық субъект ретінде банктің өзі оның дамуына жеткілікті түрде
Жоғарыда аталған мақсаттар мен принциптер банк қаржысын басқаруды тек
Банк алға қойған мақсаттарға жетуді қамтамасыз етуге келесілер есебінен
қаржы тұрақтылығын арттыру мен рейтингті жақсарту;
өнімділік қатары мен қызметтердің бәсекелестік артықшылықтарын кеңейту
тартылған клиенттердің санын арттыру;
сату каналдары мен бөлімше торларын прогрессивті түрде дамыту
процесстердің ішкі бизнесін жақсарту;
ресустар мен материалды емес активтердің дамуы.
Алға қойылған міндеттерге жетудегі басты құралдар:
тұрақты жаңалау мен өнімділік сызғышын кеңейту;
жеке тұлғалар мен шағын және орта бизнес массалық сұраныстың
информациялық технологиялар мен банкті бағдарламалық қамтамасыз етудегі басты модернизация;
пластикалық карточкаларға қызмет етуде меншікті орталықтар құру;
банкомматар, хабарлама жазуды дамыту, интернет және т.б. тармақты торлар
оқытудың қазіргі технология базасында банк персоналын дайындау деңгейін арттыру;
банк бөлімшелерінің жауапкерілігі мен уәкілдігін бөлістіру мақсатында ұйымдастырушылық құрылымды
Банк өзінің қызметінің күшті жақтарын күшейту мен дамытуға келесілердің
жасау мен ендіру механизмінің ағымына бөлшек түрде банк өнімдерін
стандартты бөлшек түрдегі банк өнімдерін сату каналдарын технологиялық үйлестіру
МСБ мен Private Banking үшін персоналды менеджерлер институтын құру;
жұмысшылардың еңбек мотивациясы жүйесін ендірумен қатар, бөлімшелер қызметін
басқарушылық есепті орталықтандыру мен автоматтандыру.
ҚОРЫТЫНДЫ
Қорыта келе, экономикагы тұрақтандыруға және оның өркендеуіне банк жүйесінің
Банктік білім және жұмыс – терең ізденісті талап ететін
Осы дипломдық жұмысты жазуда банкті қаржылық тұрғыдан зерттеу барысы
Жұмысты жазу барысында банктегі қаржылық менеджменттің маңызы мен банктік
Зерттеу кезінде банктегі қаржылық менеджментке әлі де болса теріс
Банкте қаржылық менджментке жауап беретін және оны жүзеге асыратын
Банкте өтімді активтерге қажеттілік деңгейін анықтау назардан тыс қалып
Банк алға қойған мақсаттарға жетуді қамтамасыз етуге келесілер есебінен
Кез келген елдің экономикасының дамуы несие нарығының тиімді дамуымен
Елеулі өзгерістер банк қызметінде байқалады: халық шаруашылығында банктердің дербестігі
Қазақстанның қаржы жүйесінің дамуына қортынды жасай отырып банк секторы
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
«Банки и банковские организации в Республике Казахстан»: Основные законодательные
Қазақстан Республикасының «Банктер және банктік қызмет туралы» заңы. 31.08.95ж.
Батракова Л.В. Экономический анализ деятельности коммерческого банка: - Москва,
Лаврушин О.И. Основы банковского менеджмента: - Москва, 1995 г.
Мажитов Д. Проблемы устойчивости банковской системы Казахстана // Азия,
Питер С. Роуз. Банковский менеджмент: - Москва, 1995 г.
Сейткалимов А.Г. Управление банковской ликвидностью и методы её анализа:
Стоянова Е.С. Финансовый менеджмент: - Москва, 1998 г.
Шеремет А.Д., Щербакова Г.Н. Финансовый анализ в коммерческом банке:
Управление коммерческим банком в условиях переходной экономики // Финансы
Давлетова М.Т. Кредитная деятельность банков в Казахстане: учебное пособие.
Лаврушин О.И., Мамонов И.Д., Валенцева Н.И. и др. Банковское
Сейтқасымов Ғ.С. Ақша. Несие. Банк. –Алматы. Экономика. 2001ж.
Арсланбеков А.Ж., Федоров А.А. Операционно-стоимостный анализ в коммерческом банке
Усоскин В.М. Современный коммерческий банк: управление и операции. –М.:
Уаленова Р.А. Совершенствовать регулирование деятельности банков второго уровня. //
Жунусова Г.Р. Интеграционные процессы в банковской системе Казахстана //
Каменова Р.А. Совершенствовать регулирование деятельности банков второго уровня //
Марченко Г.А. Банковский сектор Казахстана: состояние и перспективы развития
Лисак Б.И. Актуальные проблемы развития банковской системы Казахстана //
Раева Р.О. «О банковской системе Казахстана» // банки Казахстана
www.nationalbank.kz
www.temirbank.kz
www.afn.kz сайттарының қаржылық мәліметтері
Қосымша 1
Банктің қаржы менеджментінің жүйесі арқылы пайдаланылатын негізгі көрсеткіштері
Қосымша 2
Банк секторының құрылымы
Көрсеткіштер 01.01.06 01.01.07
Екінші деңгейлі банктердің саны, олардың ішінде:
-шетелдік қатысушысы бар банктер
-жарғылық капиталдағы мемлекеттің 100% қатысуымен банктер 34
14
1 33
14
1
Екінші деңгейлі банктердің филиалдар саны 418 324
Екінші деңгейлі банктердің есептік-кассалық бөлімшелер саны 1312 1489
Шетелдегі екінші деңгейлі банктер өкілдігінің саны 17 22
Республикадағы банктер-резиденттер емес өкілдіктерінің саны 18 23
Жеке тұлғалардың салымдарына міндетті коллективті түрде кепілдік беру жүйесінің
Кастодиальды қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар банктердің саны 11
Қосымша 3
«Темірбанк» АҚ кірістері мен шығыстары туралы есеп
Көрсеткіштер 2006 жылдың
31 желтоқсаны 2005 жылдың
31 желтоқсаны
Пайыздық табыс 15,659,568 6,127,998
Пайыздық шығын 8,235,308 (3,456,762)
ПАЙЫЗДЫҚ АКТИВТЕРДІ ҚҰНСЫЗДАНДЫРУҒА РЕЗЕРВТЕР ҚАЛЫПТАСТЫРУҒА ДЕЙІНГІ ТАЗА ПАЙЫЗДЫҚ КІРІС
Пайыздык активтерді құнсыздандыруға резервтер қалыптыстыру (3,071,084) (1,619,718)
ТАЗА ПАЙЫЗДЫҚ КІРІС 4,353,176 1,051,518
Еншілес компаниялардың акцияларын сатудан түскен пайда 815,208 2,664,368
Пайда мен шығын арқылы әділ құн бойынша қаржылық активтерден
Шетел валютасымен операциялардан таза табыс 924,424 133,987
Комиссиондық табыс 1,683,143 1,025,562
Комиссиондық шығын (84,456) (57,725)
Негізгі құралдарды сатқаннан пайда 56,141 23,605
Алынған дивидендтер 14,572 3,328
ТАЗА ПАЙЫЗДЫҚ ЕМЕС КІРІС 107,016 81,567
ОПЕРАЦИЯЛЫҚ КІРІС 3,509,301 3,876,402
ОПЕРАЦИЯЛЫҚ ШЫҒЫН 7,862,477 4,927,920
ОПЕРАЦИЯЛЫҚ ПАЙДА (4,587,715) (2,511,454)
Басқа активтер бойынша құнсызданудыруға резервтер қалыптастыру ( 1,583) (32,029)
Кепілдемелер және басқа баланстан тыс баптар бойынша құнсызданудан резервтердің
Ассоциацияланған компаниялардың үлесі 91,564 107,865
САЛЫҚ САЛЫНҒАНҒА ДЕЙІНГІ ПАЙДА 3,364,821 2,530,666
Пайдаға салынатын салық бойынша шығын (293,011) (11885)
ТАЗА ПАЙДА 3,071,810 2518,781
Мыналарға жататын:
Бас компанияның акционерлеріне
Азшылық үлесіне
2,999,266
72,544
2,589,838
(71,057)
БАС КОМПАНИЯНЫҢ АКЦИОНЕРЛЕРІНЕ ТИЕСІЛІ АКЦИЯҒА КЕЛЕТІН ПАЙДА
Базалық және ажыратылған (теңге)
300
469
Қосымша 4
«Темірбанк» АҚ ақшалай қаражаттарының қозғалысы
Көрсеткіштер 2006 жылдың
31 желтоқсаны 2005 жылдың
31 желтоқсаны
Операциялық қызметтерден ақша қозғалысы
Алынған пайыздар 14,579,605 5,709,332
Төленген пайыздар (7,981,625) (2,859,701)
Шетелдік валютамен операциялардан табыс 462,667 (13,738)
Комиссиондық табыс 1,664,438 1,018,945
Комиссиондық шығын (85,088) (57,265)
Басқа операциялық табыстар 126,302 186,466
Төленген операциялық шығындар (4,181,236) (2,253,648)
Төленген табыс салығы (165,048) (2,902)
Операциялық активтер мен міндеттемелердің өзгерісіне дейінгі операциялық қызметтерден ақша
Операциялық активтер мен міндеттемелердің өзгерісі
Банктерге берілген займдар мен қаржылардың таза өсімі (9,729,591) (983,353)
Пайда мен шығын арқылы әділ құн бойынша қаржылық активтердің
Клиенттерге берілген займдардың таза өсімі (101,516,284) (20,677,282)
Басқа активтердің таза өсімі (311,112) (95,400)
Банктердің займдары мен қаржыларының таза өсімі 24,974,087 741,393
Клиенттердің қаржыларының таза өсімі 11,984,686 21,176,169
Басқа міндеттемелердің таза өсімі 35,439 1,540
Операциялық қызметте пайдаланылған таза ақша құралдары (74,700,432) (4,140,480)
Инвестициялық қызметтен ақша құралдарының қозғалысы
Ассоциацияланған компаниялардағы инвестициялар (30,795) (455,106)
Ассоциацияланған компанияларды сатыдан түскен түсімдер 109,051 -
Еншілес компанияны акцияларын сатудан түскен түсім 1,163,100 3,200,000
Негізгі құралдар алу (1,586,612) (181,635)
Материалды емес активтер алу (43,612) (36,251)
Негізгі құралдарды сатудан түскен табыс 171,863 10,313
Алынған дивидендтер 83,351 45,790
Инвестициялық қызметтен таза ақша қаражаттары (133,654) 2,583,111
Қаржылық қызметтен ақша қаражаттарының қозғалысы
Шығарылған қарапайым және артықшылығы бар акция 9,640,664 6,657,535
Сатып алынған меншіктік акциялары (107,071) -
Шығарылған үлестік құнды қағаздар 73,671,030 1,467,567
Сатып алынған немесе өтелген үлестік құнды қағаздар - (1,223,013)
Шығарылған субординирленген құнды қағаздар 25,637 277,064
Сатып алынған немесе өтелген субординирленген құнды қағаздар (67,417) (205,040)
Алынған басқа займдық құралдар 25,400 729,477
Өтелген басқа займдық құралдар (44,725) (507,490)
Төленген дивидендтер (821,711) (100)
Қаржылық қызметтен таза ақша қаражаттары 82,321,807 7,196,000
Ақша қаражаттары мен олардың эквиваленттерінің таза өсімі 7,487,721 5,638,631
Ақша қаражаттары мен олардың эквиваленттері, жыл басында 11,341,564 5,556,096
Ақша қаражаттары мен олардың эквиваленттеріне теңгеге қатысты шетел валютасы
Ақша қаражаттары мен олардың эквиваленттері, жыл соңынды 19,291,931 11,341,564
Қосымша 5
«Темірбанк» АҚ меншікті капиталының өзгерісі
2006 жылдың 31 желтоқсаны бойынша, мың теңге
Көрсеткшітер Акционерлік каитал Акция бойынша сыйақы Негізгі құралдарды қайта
2004 ж. 31 желтоқсан 3,700,000 26,271 8,531 1,796,219 5,531,024
Акционерлік капиталдың көбеюі 2,361,099 (5,161)- - - 2,355,938 -
Негізгі құралдард ыт қайта бағалау резервін есептен шығару -
Еншілес компаниядағы үлестен шығу - - - - -
Таза пайда - - - 2,116,648 2,116,648 (71,057) 2,045,591
2005 ж. 31 желтоқсан 6,061,099 21,113 3,605 3,917,793 10,003,610
Акционерлік капиталдың көбеюі 9,372,701 - - - 9,372,701 -
Негізгі құралдард ыт қайта бағалау резервін есептен шығару
(1,232) 1,232
Еншілес компаниядағы үлестен шығу
2,999,266 2,999,266 72,544 3,071,810
Таза пайда
(634,276) (634,276)
2006 ж. 31 желтоқсан 15,433,800 21,113 2,373 6,918,291 22,375,577
Қосымша 6
Таза пайыздық маржа
62
Келесі жоспарлау үшін
алғашқы ақпарат секілді
талдау нәтижелері
Оперативтілік үшін
алғашқы ақпарат
секілді бақылау нәтижелері
ағымды
сөрелік
талдау
бақылау
Қаржылық
Оперативтік басқару
Оперативтік
Стратегиялық
Қаржылық жоспарлау
Қаржылық стратегияның бағыттары
Базалық қаржылай көрсеткіштер
Толықтай банк жөнінен құрама көрсеткіштер
Банктің коммерциялық бөлімшелері жөнінен құрама көрсеткіштер
Операциялау көрсеткіштер
Жоспарлы міндеттер мен көрсеткіштерді жүзеге асыру процесі
Шын мәнінде қамтамасыз етілген қаржы нәтижелері
Теңге нарығының жағдайлары
Банктің қаржы стратегиясының мақсаттары
Басшылар
дың оперативтік нұсқаулар
стратегиялық және оперативтік шешімдерді жүзеге асыру жөнінде басшылыққа баяндамалар
Валюта нарығының жағдайлары
Банктің қаржылық стратегиясының мақсаттары банк балансының жағдайы
Қаржылық стратегия
Банктің қаржы
Қаржы қызметінің бөлігіндегі заңды және құқықтық шектеулер
Стратегияны түзету бойынша ұсыныстар
клиенттер мен банк-серіктестердің қаржылық жағдайы
Қаржы ресурстарын тарту мен орналастырудағы қарқыны, көлемі мен мерзімдері
Жасалған келісім-шарт бойынша теңгелік және валюталық төлемдер графигінің –
Перспективті келісім – шарт бойынша теңгелік және валюталық төлемдер
Өтімділікті жоспарлау, талдау мен басқару бөлімі
Техникалық және бағдарламалық математикалық қамтамасыз ету бөлімі
Банк бөлімшелерінің төлемдер графигінің жоспары
Банк шығындарын басқару жүйесі
Банктің қаржылық стратегиясы
Стратегияның негізгі бағыттары:
1.Қаржы ағымдарының қозғалысын басқаруға стратегиялық жақындасу
Банктің пайыздық саясаты
Банктің эмиссиялық саясаты
Банктің несиелік саясаты
Банктің қор саясаты
6. Банктің дивиденттік саясаты
Жүйелерді қамтамасыз ету блогы:
Нормативтік
Технологиялық
Аспаптық
Ақпараттық
Еңбектік
Директивтік өтімділікті
Банк активтерін басқару жүйесі
Банк пассивтерін басқару жүйесі
Банк табысын басқару жүйесі
Қаржы тәуекелдерін басқару жүйесі
Клиенттердің сенімділігі үшін қолайлы
Иелерінің тиімділігі үшін қолайлы
Стратегияның базалық мақсаты: Рационалды түрде
Операциялық жүйелер
Басқарушылық шешімдерді қабылдау процесі
Сыртқы экономикалық көрсеткіштерді талдау және болжау
Банктің ішкі жағдайын талдау және болжау
Нарықтар жағдайының индикаторлары
Нарықтар жағдайын болжау
Банктің ағымды жағдайының мониторингі
Жоспарлау
Банк қызмет ететін аумақтағы әлеуметтік-экономикалық көрсеткіштері::
Тұрғындар
тұрғындардың құрамы мен кәсібі,
табыстар динамикасы мен тұтынушылық шығындар,
тұрғындар табыстарының көрсеткіштері
еңбек ақы төлеу бойынша қарыз динамикасы.
Аумақтық экономика
санақ пен кәсіпорын динамикасы,
өндіріс көлемінің динамикасы,
аумақтық бюджеттің табыстары мен шығындары.
1. Оперативтік жоспарлау:
Өтімді активтердің ағымды көлемдерін жоспарлау.
Бос несие ресурстарының динамикасын жоспарлау.
Банк тәуеклдерінің деңгейін болжау.
Пайыздық саясаттың нысанасын қалыптастыру.
Банктің ресурстары мен активтері және оның келісімдері.
Банк қызметі тиімділігінің көрсеткіштері.
Банктік тәуекелдер.
Капиталдың адекваттылығы. капитала.
Макроэкономикалық көрсеткіштер: ЖҰӨ динамикасы,
Тауарлық өндіріс динамикасы,
Экономиканың салалары мен секторлары бойынша,
Ақша массасы қарқындарының динамикасы,
Салалар бойынша капитал салымдары,
Экспорт пен импорттың көлемдері.
Қаржы нарықтары жағдайының көрсеткіштері
(табыстылық пен көлемі):
Валюталық нарық (валютаның түрі бойынша)
Мемлекеттік бағалы қағаздар нарығы.
Корпоративтік бағалы қағаздар нарығы.
Банкаралық несиелер нарығы.
Корпоративтік несиелер мен депозиттер нарығы.
Несиелер нарығы мен тұрғындардың депозиттері
2. Болашақты жоспарлау:
Банктік инвестицияларды жоспарлау
Жоспарлы кезеңде банк сметасы
Банк дамуының негізгі индикативтік көрсеткіштері
Банктің жоспарлы балансы
Қаржылық жоспар
Несие қоржыны мен құнды қағаздар қоржыны құрылымының жоспарлық лимиттері
Банк бөлімшелерінің жоспары