ЖОСПАР
Кіріспе 3
Төлем балансы, сауда тапшылығы. Валюта бағамы:
Тағайындалатын валюта бағамы әдісі 6
Тағайындалатын және еркін айналымдағы бағам кезіндегі
Қорытынды 10
Пайдаланған әдебиеттер 11
Кіріспе
Валюталық нарық қаржы нарығының құрамдас бөлігі
Валюталық нарық - бұл шетел валюталары
Валюталық операциялардың көлемі, сипатына және пайдаланатын
• халықаралық;
• аумақтық;
• ұлттық (жергілікті).
Біздің бұл жұмысымызда қарастыратынымыз ұлттық валюталық
Төлем балансы, сауда тапшылығы. Валюта бағамы:
Мемлекеттің әлемдік нарықтағы жетістіктері мен жалпы
Елдің экспорттық операциялары (тауар экспорты, қызмет
Төлем балансы төмендегідей тармақтардан құралады:
1) ағымдағы операциялар: сауда, табыс қозғалысы,
2) капитал қозғалысының балансы: ұзақ
3) тұрақтандырушы тармақта қорларды қайта бағалау
4) қорлардың соңғы өзгерісі: алтын, шетел
Төменде берілген негізгі макроэкономикалық көрсеткіштерге
Төлем балансының экономикаға әсері валюта бағамына
Егерде Қазақстан Республикасының ұлттық валютасы теңгемен
Валюта бағамы деп бір елдің валютасын
Қазіргі заманда валюта бағамын белгілеуде бір-біріне
валютаның еркін айналымдағы бағамы;
тағайындалатын валюта бағам әдісі;
Валютаның еркін айналымдағы бағамы кезінде бағам
Валютаның еркін айналымдағы бағамына көптеген факторлар
- Тұтынушы талғамының өзгеруі. Басқа елдің
- Табыстың салыстырмалы азаюы. Бір елдің
- Бағаның салыстырмалы өзгеруі. Егер Қазақстанда
- Салыстырмалы нақты пайыздық мөлшерлемелерінің өзгеруі.
- Алыпсатарлық. Қазақстан экономикасында: а) Ресей
Ал бұл әдістің тиімділігіне келетін болсақ,
Тепе-теңдік валюта бағамы 1rr = ах
Еркін айналым кемшіліктері:
- Белгісіздік және сауданың нашарлауы.
Белгісіздік және қауіп сауда жүргізуде қиыншылықтар
- Сауда жағдайы. Елдің экономикасы халықаралық
- Тұрақсыздық. Ішкі экономикаға жағымсыз әсер
Тағайындалатын валюта бағамы әдісі
Бұл тәсіл жоғарыда қарастырған тәсілге қарама-қарсы
* Резервтерді қолдану. Бұл валюта бағамын
* Сауда саясаты ол мемлекеттің бағамды
* Валюталық бақылау; оңтайландыру. Тағы
- сауданың бұзылуы;
- келіспеушілік;
- таңдаманың шектеулігі;
- қара базар.
* Ішкі макроэкономикалық реттеулер.
Салық және ақша саясаттарын жүргізу көмегімен
Енді валюталық бағамдарға келетін болсақ, соңғы
* Алтын стандарт. 1879-1934 ж. аралығында
Ақшаның алтын стандартталуы болуы үшін келесі
1) ұлттық валютаның құрамындағы алтын салмағын
2) алтын қоры мен ішкі ақша
3) алтынның экспорты мен импортына кедергі
Әр ел валютасындағы алтын құрамын өзі
Бұл жерде алтындық қатынасты есептегенде біз
Алтын Америкаға ағылу үшін бағам 1,97-ге
Бұл жүйенің макроэкономикалық негіздерін қарастырайық. Фунт
Ал Британияда керісінше жалпы сұраныс деңгейінің,
Бреттон-Вуд валюталық жүйесі. 1944 ж. АҚШ-тың
1) Қорлар. Алдыңғы жылдарда қалыптасқан оң
2) Алтын қоры. Елдің үкіметі өзінің
3) ХВҚ-дан қарыз алу. Бреттон-Вуд валюталық
Бұл жүйенің кемшілігі бар. Егерде елдің
Ақша мен валюта бағамының тепе-теңдік формуласы.
Ақша нарығындағы тепе-теңдік формуласы:
MД=(PQ)/(V(і))=M
Мұнда MД - ақшаға деген сұраныс;
P - баға; Q -
V(і) - ақша айналымының жылдамдылығы;
пайыз мөлшерлемесі (і)-ге тәуелді.
М - ақша ұсынысы.
Сатып алу мүмкіндігінің паритеті
теңдеуі:
P=EP*
Мұнда:
E - бағам;
P* - сыртқы нарықтағы шетел валютасымен
Пайыздық төрелік жүргізушінің (арбитраждың) қарапайым формуласы:
1+і=(E+1/E)*(1+і*)
Мұнда:
E+1 - келесі кезеңдегі бағам.
Мына формуланы табамыз:
MV(і)=EP*Q
Көріп отырғанымыздай E-нің өсуі M-нің өсуіне
E=((MV(і))/(P*Q)
Басқаша айтқанда, бағамды орталық банк белгілеген
Тағайындалатын және еркін айналымдағы бағам кезіндегі
а) Тағайындалатын бағам кезі де Е-ні
E(B*c-B*c-1)=-(Dgc -Dgc-1)
Мұнда: B*-валюта қорының мөлшері;
Dgc – Орталық банктегі мемлекеттік
ә) Уақыт өткен сайын Орталық банк
Mh-Mh –1= (Dgc –Dgc-1)+E(B*c –B*c-1)=O
Сонымен жоғарыдан анықтағанымыз орталық банк ақша
Бұл жерде алмастыру коэффиценті (ос)түсінігін аша
Ол орталық банктің облигациялар мөлшеріне
ОС=-(E(B*c –B*c-1)/(Dgc –Dgc-1))
Біз қарастырған формулада оның мәні 1-ге
Қорытынды
Экономистердің көпшілігі валюталық саясатты экономикалық саясаттың
Валюталық нарықтың негізгі ролі экспорттық-импорттық операцияларды,
ҚР-ның экономикалық дамуындағы соңғы жылдардың қуанышты
Пайдаланған әдебиеттер
1. Пашку
2. Фишер
3. Поляков
4. Красавина
5. Көшенова Б.А. Ақша, несие,
6. Сейткасимов Г.С., Шаяхметова К.О., Абдраимова
7. Мақыш С.Б. «Ақша айналысы және
8. Омирбаев С.М. «Финансы» Астана 2002
9. Саниев М.С. Ақша, несие, банктер.
11