Кіріспе
І-ТАРАУ. Ипотекалық несиенің теориялық негіздері
Ипотекалық несиенің мәні
Ипотекалық несиелеудің шетелдік үлгілері
ІІ-ТАРАУ. ҚР-ғы екінші деңгейлі банктердің ипотекалық несиелеу
қызметіне талдау
Коммерциялық банктердің ипотекалық несиелеу
механизмі
«ҚИК» АҚ-ның мен «ҚТҚЖБ» жұмыстары
2005-2007 жылдарға арналған бағдарлама
ІІІ-ТАРАУ. Қазақстандағы ипотекалық несиелеуді дамыту
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
Кіріспе
Курстық жұмыс өзектілігі. Кез-келегн жанұя өзнің жеке үйін
Курс жумысының мақсаты – Қазақстан Республикасындағы ипотекалық несиелеудің
Ипотекалық несиелеу жүйесін дағдарыстық жағдайды шешу құралы ретінде
Ипотека институтының пайда болуын түсіндіру;
Шетел тәжірибесі негізінде Қазақстан Республикасында ипотекалық несиелеудің даму
Қазақстан Республикасында ипотекалық несиелеуде Коммерциялық банктердің ролі;
«ҚИК» ЖАҚ пен «ҚТҚЖБ» жұмыстарына талдау;
2005-2007 жылдарға арналған Қазақстан Респубикасында тұрғын үй құрылысын
Ипотекалық несиелеудің песпективалары.
Курстық жумыстың теориялық түсініктемесіне келетін болсақ, мұнда Қазақстан
І-ТАРАУ. Ипотекалық несиенің теориялық негіздері
Ипотекалық несиенің мәні
Әлемдік тәжірибе көрсеткендей дүниедегі барлық мемлекеттер өз өмірінде
Ипотека – көбісі ойлайтындай дамыған капиталистік елдерден келген
Ипотека терминін айтқан кезде есіңе Америка және оның
Ипотекалық несие – бұл жылжымайтын мүлікті кепілдікке ала
Ипотекалық несие – жылжымайтын мүліктерді: жерді,тұрғын үй және
Ипотекалық несие – ол жылжымайтын мүліктерді, жерді, өндірістік
Ипотекалық несие – бұл қозғалмайтын мүліктерді (тұрғын үйді,
Ұзақ мерзімді ипотекалық несие – бұл жеке тұлғаға
Ипотекалық несие мемлекеттің экономикалық және әлеуметтік дамуынынң елеулі
Ең үлкен қиындықтардың бірі материалдық активтердің қолма-қол және
Рузвельттің «новый курс» атты бағдарламасы үй иелерін несиелеуді
Ипотека салынып біткен үлерді сатуды жүеге асырады. Ол
Өндірістік ипотекалық несиелеу өнеркәсіпті модернизациялауға мүмкіндік береді. Ол
Ипотекалық несиелеу әлеуметтік тұрақсыздықты жоюға оң әсер етеді.
Ипотека елдегі жұмысбастылық проблемасына(жоғарыда айтылғандай жаңа жұмыс орындарын
Сонымен қатар, ипотека елдегі банк жүйесі қызметінің тиімділігін
Ипотекалық несиелеу банк жұмысының ең тиімді әрі перспективалы
Осы уақыттан бастап Қазақстан Республикасы ипотекалық несиелеу жүйесіне
Сонымен қатар, мемлекетт экономикасында ипотеканың мәні келесіде:
екінші реттегі закладтық бағалы қағаздар нарығы арқылы және
экономиканы дағдарыстан шығаратын елеулі фактор;
жылжымайтын мүлік нарығы қомақты ақша ресурстар бөлігін байланыстырушы
халықтың жылжымайтын мүлікті алу үшін қосқан ақша ресурстары,
Жоғарыда аталып өткеннің барлығы Қазақстандағы ипотеканы дамыту керек
Ипотекалық несиелеудің шетелдік үлгілері.
Ипотекалық несиелеуді ұйымдастыру жуйесінің шетел тәжірибелерінде әрекет етіп
Ипотекалық несиелеудің біршама қарапайым және біршама жетілген үлгісі
Қарапайым ашық үлгінің екінші бір принциптік сипаты ипотекалық
Бұл үлгі негізінде ипотекалық несиелеуді ұйымдастыру, әсіресе қаржы
Бұл қарастырылған үлгіден ажыратылатын келесі үлгі «кеңейтілген ашық
р – нарықтан тұрғын үйді сатып алу бағасы;
р1 – несиені есепке алғандағы тұрғын үйдің нақты
Абсцисса осінде – баға, ордината осінде – жылдар.
Американдық үлгінің қағидасы бойынша әр жылда белгілі бір
Бұл тұрғын үйді қаржыландыруды қйымдастыру үлгісінің дамуы берілген
Қарапайым ашық және кеңейтілген ашық үлгілердің сипатты белгісі
Ипотекалық несиелеудің келесі бір үшінші үлгісі – бұл
Мұндай шектеулілік алдындағы қарастырылған үлгілермен салыстырғанда баста кемшілік
Бірақ та бұл балансталған автономиялық үлгінің өзіндік артықшылығы
Демек, бұл үлгі қарызға алатын ақшалардың нарықтық бағасана
Қазіргі кезде Германияда бұл үлгі іс жүзінде кеңінен
Тұрғын үй алғысы келген азамат, тұрғын үйді сатып
Германияның үлгісі 10-суретте берілген.
р – нарықтан тұрғын үйді сатып алу бағасы;
р1 – несиені есепке алғандағы тұрғын үйдің нақты
Абсцисса осінде – баға, ордината осінде – жылдар.
Бірінші кезеңде мақсатты салымдар есебінен жинақталған қаржылық ресурстарды
Германияның құрылыс қаражаттары жүйесінің ең басты бір артықшылығы
Германияда құрылыс жинақ жүйесіне мемлекет тарапынан қолдау бар.
Құрылыс қаражыттарын жинақтау жүйесіне мемлекет тарапынан қолдау көрсетілуі
Қазақстандағы жаңадан құрылған Тұрғынүй-құрылыс банкі тәжірибесінде Германияның үлгісін
ІІ-ТАРАУ. ҚР-ғы екінші деңгейлі банктердің ипотекалық несиелеу
қызметіне талдау
Коммерциялық банктердің ипотекалық несиелеу
механизмі
Қазақстан Республикасында қызмет ететін екінші деңгейлі банктер ипотекалық
Ипотекалық несие алу шарттары
Несиенi алу мақсатымен Сiзге Қазақстан Ипотекалық Компаниясына, тiкелей
Несие бойынша сыйақы мөлшерлемесi (пайыздық мөлшерлеме) қалқымалы болып
- бастапқы мерзiмдi сақтай отырып және айлық өтеу
- бастапқы мерзiмдi қысқарта отырып, несие шартына қосымша
Несие бойынша сыйақы ?
Несие бойынша соңғы сыйақы мөлшерлемесiн Компанияның серiктес банктерi
Несие қандай валютада берiледi?
Қазақстан Ипотекалық Компаниясы бағдарламасының шеңберiнде берiлетiн несиелердiң принциптi
Осымен байланысты Компания жобаларының шеңберiнде барлық несиелер теңгеде
Бастапқы салымды төлеуге қор жетпей жатса не iстеу
Сiздiң қажеттi бастапқы салым сомасына қолыңызда бар тұрғын
Несиеге қандай тұрғын үй алуға болады?
Қарыз алушы өзiнiң қалауы бойынша көп пәтерлi
Қашан қарыз алушы тұрғын үйдiң нақты меншiк иесi
Ипотекалық несие беру артықшылықтарының бiрi Сiз несие алумен
- Сiз және
-
-
-
-
Несие алу үшiн қажет құжаттар тiзiмi
Ипотекалық несиені ресімдеу және беру үшін қарыз алушының
1.
Несие шартына қол қойылғанға дейiн мiндеттi түрде ұсынылатын
1.1.
Қарыз алушы белгiленген түрде қолын қойған өтiнiш-анкета.
1.2
Қарыз алушының отбасының құрамы туралы анықтама (¹3 нысан)
1.3
Қарыз алушының/қоса қарыз алушының жеке куәлiктерi (көшiрме)
1.4
Қарыз алушымен бiрге тұратын барлық кәмелетке толған отбасы
1.5
Барлық кәмелетке толмаған отбасы мүшелерiнiң тууы туралы куәлiктерi
1.6
СТТН куәлiгi (көшiрме)
1.7
Неке қию туралы (немесе неке бұзу туралы) куәлiк
1.8
Неке келiсiм-шарты (бар болса) (көшiрме).
1.9
Бар болса, жұмыс орнындағы кадрлар қызметi куәлаған еңбек
1.11
Қарыз алушының (қоса қарыз алушының) негiзгi және қосымша
1.12
Тұрғын үйдiң меншiк иесi (қоса меншiк иесi) болып
1.13
Ипотека денiне деген құқықтарды белгiлейтiн құжаттар, соның iшiнде:
(сатушыда болатын) сатып алу-сату шарты, пәтердiң немесе үйдiң
кадастрлық нөмiрi бар жер учаскесiне деген меншiк құқығының
Жылжымайтын мүлiкке деген құқықты мемлекеттiк тiркеу туралы куәлiк
Пәтердi немесе үйдi бағалау кесiмi.
Құқықтық кадастрдың тiркеу парағынан үзiндiсi бар ¹2 ақпараттық
1.14
Жеке сақтандыру және жұмыс қабiлеттiгiн жоғалтуды сақтандыру шарты
2
Несие шартына қол қойғаннан кейiн мiндеттi түрде ұсынылатын
2.1
Мемлекеттiк тiркеуi туралы белгiсi бар ипотека шартының түпнұсқасы.
2.2
Несие қаражаттары есебiнен сатып алынған және қарыз алушының
2.3
Несие қаражаттарына сатып алынатын тұрғын үй кепiлiне және
2.4
Несие есебiнен сатып алынатын тұрғын үйдiң, сондай-ақ
3
Гарант немесе кепiлгер бар болған жағдайдағы қосымша құжаттар
Ипотекалық несиенi беруге арналған басқа да қосымша құжаттар:
3.1
Жеке немесе заңды тұлғалардың гарантиялары/кепiлдiктерi
3.2
Гаранттың (кепiлгердiң) жеке куәлiгiнiң көшiрмесi
3.3
Егер жеке тұлға гарант/кепiлгер болса – отбасының құрамы
3.4
Егер заңды тұлға гарант/кепiлгер болса –жарғының және құрылтай
3.5
Қарыз алушының мiндеттемелерiн орындауды қамсыздандыратын кепiлдiктердi банкке ұсыну
3.6
Гарантия, кепiлдiк шартына қол қойған гаранттардың және кепiлгерлердiң
3.7
Қажет болған жағдайда Компанияның сұрауы бойынша – қарыз
4
Кепiл берушi қарыз алушы болмаған жағдайда (зат кепiлгерi)
4.1
Ипотека заты деген құқықтарды белгiлейтiн құжаттар, соның iшiнде:
(сатушыда болатын)сатып алу-сату шарты, пәтердiң немесе үйдiң жоспары;
кадастрлық нөмiрi бар жер учаскесiне деген меншiк құқығының
Жылжымайтын мүлiкке деген құқықты мемлекеттiк тiркеу туралы куәлiк
Пәтердi немесе үйдi бағалау кесiмi.
Құқықтық кадастрдың тiркеу парағынан үзiндiсi бар ¹2 ақпараттық
5
Қарыз алушы заңды тұлға құрмаған кәсiпкер болған жағдайда
5.1
Тұтас жылдық табыс туралы салық комитетiнiң анықтамасы
5.2
Кәсiпкердi тiркеу туралы куәлiк (патент)
5.3
Белгiлi лицензияланатын әрекет түрлерiн жүзеге асыру лицензиялары
5.4
Сауда орнының немесе өндiрiс орнының бар екендiгiн растайтын
5.5
Сауда орнына немесе өндiрiс орнына деген меншiк құқығын
5.6
Пайда болу күндерi көрсетiлген дебиторлық және кредиторлық қарыздар
5.7
Алдыңғы жылдардың салықтарының төленгендiгi туралы құжаттар
2.2 «ҚИК» ЖАҚ-тың ипотекалық несиелеу жүйесі.
Банктік мекемелердің үлестік құрылыс жүйесіне қатысуға тарту, біртіндеп
Қазіргі жағдайда ипотека көп елдерде азаматтардың пәтер мәселесә
Нарықтық экономикаға өтумен байланысты біздің ел де ипотекаға
Тұрғын үй құрлысын қаржыландыру механизімінің пайда болуы, халықтың
2003 жылдың 1 наурызда банктер мен ипотекалық ұйымдардың
ҚР-ның қаржы секторы дамуының қазіргі кезеңі екінші деңгейлік
Орташа Қазақстандық жанұяға тұрғын үй мәселесін шешуге
Бір тиынның екі жағы болады демекші ипотекалық несиенің
Тұрғын үй құрлыс жинақтау банкі.
Жоғарыда атап көрсеткендей, Қазақстанда қазірде сәтті жұмыс істеп
«Қазақстандық Ипотекалық Компания» ЖАҚ-ның бағалы қағаздар операциясы бөлімінің
Қазақстандық құрылыс жинақтамалар жүйесі немістің «Bausparkassen» тұрғын үй
Қазақстанның құрылыс жинақтамалар жүйесін құру 2000 жылы тұрғын
Мемлекеттік бюджет қаражаттары есебінен құрылған банктің жарғылық капиталы
Болжамдар бойынша, 10 мыңнан 70 мың теңгеге дейін
Отандық тұрғын үй құрылыс жинақ банкінің алғашқы салымшысы
Құрылған құрылыс жинақтар жүйесі ипотекалық несиелеудің жай ғана
Салымшы қажетті соманы жинақтағаннан кейін, ол құрылыс жинақтар
ҚТҚЖБ-мен бірлесе жұмыс істейтін клиент тұрғын үйді сатып
Осылайша, тұрғын үй құрылыс жинақтар жүйесіне қатысу ҚР-да
ҚТҚЖБ Қазақстанның ірі қалалары мен барлық облыс орталықтарындағы
Халықтың қай тобының тұрғын үй проблемасын Қазақстанды
Келтірілген мысал бойынша, біздің тұрғын үй жинақтар жүйесінің
кез-келген адам 5-7 жыл бойы өзінің тұрғын үй
орта деңгейден төмен табыс алатын отбасылар үшін жоғарыда
жылжымайтын мүлік бағаларының турақты жоғарылауы жағдайында орта деңгейден
салымдар бойынша сыйақы ретінде банктер уәде берген жылдығы
Отандық тұрғын үй жинақтар жүйесінің негізгі жетістіктер келесідей:
салымшыға мемлекеттен сыйақы кепілдігі (бүгінгі жағдайлар бойынша жыл
балалар үшін тұрғын үй проблемасын шешу мүмкіндігі. Бұл
тұрғын үй мен несиелендіру мезанизмі жұмысының қауіпсіздігі кепілдігі,
Жоғарыда сипатталғандарды қорытындылай келе, табысы төмен отбасыларға тіпті
2.3 2005-2007 жылдарға арналған Қазақстан Респубикасында тұрғын
Бүгінгі күні Республикамызда ипотекалықтұрғын үй несиелеріне деген сұраныстың
«ҚИК» АҚ-ның Бағдарламасы бойынша ипотекалық несие, тұрғын үйді
Арнайы бағдарламаның ерекшеліктері:
сыйақы ставкасы – 10%;
алғашқы жарна тұрғын үй құнының 10%-нан кем емес;
несие беру мерзімі 20 жылға дейін;
мерзімінен бұрын несие борышын өтеу 3 жыл ішінде
Мемлекеттік тұрғын үй бағдарламасының құрылысы, ең алдымен, сыйақы
Мемлекеттік бағдарлама бойынша тұрғын үйді сату тәртібі –
Мемлекеттік бағдарлама бойынша тұрғын үйге қол жеткізуге мүдделі
Тұрғын үй сатып алудағы басым құқықтықтың берілуі:
балалары бар жас отбасына;
мемлекеттік бюджеттің қаражаты есебінде тұрған мемлекеттік органдар және
әлеуметтік саладағы мемлекеттік мекемелердің қызметкерлеріне.
Тұрғын үйді сатып алу туралы шешім қабылданғаннан кейін,
Несие алу барысын жеделдету үшін, әлеуетті несиегер алдын-ала
Несие алушы сатып алу-сату шартты қолына алғаннан кейін
ІІІ-ТАРАУ. Қазақстандағы ипотекалық несиелеуді дамыту перспективалары.
Ұзақ мерзімді ипотекалық несиелеу мәселелерін шешудің негізгі жоспары
Қазақстандық ипотекалық компаниялардың жұмыс істеуі кезінде қызмет ететін
Осыған байланысты Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде жұмысшы топтары
Соңғы уақыттарға дейін Қазақстандағы ипотекалық несиелеуді неғұрлым интенсивті
Қазір уақытта қаржы нарығы айтарлықтай көлемде инвестиция ұсына
Ипотекалық бағалы қағаздардың табысы, компанияның ипотекалық несие қойлымына
Қалыптасқан жағдайға талдау жасау мен халықаралық тәжірибе бойынша
Кейбір жағдайларда, әлемдік тәжірибеден бастай отырып, ипотекалық бағалы
Табысты эмиссияның негізгі шарты – ірі отандық институцияналдық
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің жұмысшылар тобының шеңберінде «агенттік
Сонымен қатар, несиелеу көлемін арттыруға әсер ету керек.
Қазақстандағы ипотекалық несиелеуді дамыту үшін қажетті басқа мәселер
салық салу жүйесі, мысалы, халық үшін несиенің құндылығын
ипотекалық несие көмегімен тұрғын үй алу бойынша арттығымен
бағалы қағаздардың эмитентін ликвидациялау жағдайында инвесторларды ипотекалық бағалы
Жиынтығында, аталған мәселелердің шешімі ипотекалық несиелеудің көлемін арттыруға
Маңызды аспектілердің бірі ипотекалық несие ала алатын халық
Ипотекалық несие – массалық емес өнім, ол орта
Қорытынды
Қазақстандағы ипотекалық несиелеудің қалыптасуы мен дамуына қарап келесі
Халықаралық тәжірибе көрсеткендей ипотекалық несиелеудің дамуы мемлекет экономикасына
Қазақстанда ипотекалық несиелеудің дамуының негізгі алғы шарттары –
Қазақстанда ипотекалық несиелеуге бар-жоғы 4-ақ жыл. Өкінішке орай,
Қолданылған әдебиеттер:
Мақыш С.Б. «Ақша айналысы және несие» Алматы 2004ж;
Сейтқасымов Ғ.С. «Ақша, несие, банктер» Алматы 2001ж;
Көшенова Б. «Ақша,несие,банктер» Алматы 2005ж;
Дюсембаев Н.М. «Перспективы развития ипотечного кредитования в Казахстане»Банки
Донцов С.С. «Современные перспективы развития жилищного кредитования в
Токобаев Н. «Развитие ипотечного кредитования и создание рынка
Назарбаев Н.Ә.(сөзі) «Тұрғын үй құрлысының өркендеуі экономиканы, бүкіл
Батаева Қ. «Ипотекалық несие: бүгіні мен болашағы» Алматы
Кусаинов Сагындык. "Правда и мифы ипотеки, или Особенности
Иконников Алексей. “Нужна ли нам ипотека?” - Континент
“Ипотека становится доступной” - Эксперт-Казахстан № 8 (10),
www.National Bank.kz.
www.ipoteca.kz .
www.gazeta.kz
www.ipoteca.cosa.ru
www.kmc.kz.
2
Несие үшін төленетін 3 пайыз (7 - 9%
Ипотекалық несие (70 – 75% үйдің бағасынан)
Бірмезгілдік бастапқы салым (25 – 30%)
Несие үшін төленетін пайыз (5 – 9%
Ипотекалық несие (45-50% үйдің бағасынан)
Меслекеттік дотация
Мақсатты салым (45-50% үйдің бағасынан)