Мазмұны
Жоспар.........................................................................3
Кіріспе..........................................................................4
1.Бастапқымәлімет.......................................................5
Терминдер мен анықтамалар.................................................5-6
Таразының жалпы сипаттамасы, классификациясы................................7-12
Таразының техникалық талаптары. Сыналатын сапа параметрлері.........13
Қазақстан Республикасының нарығында таразылар айналымының
Метрологиялық талаптар...................................................13-16
Таразылардың конструкциясына және құрылғысына қойылатын талаптар...........................................................16-18
Таразылардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар....................................18
Таразының сыналатын сапа көрсеткіштері......................18-24
Таразының сынау әдістемесін әзірлеу .............................25-27
Сынау бағдарламасы.........................................28
Сынақтың классификациясы.............................................28-29
Сынаққа үлгілерді әзірлеу..................................................29-32
Таразыны сынау әдістемесі................................................32-33
Сынақ нәтижесін өңдеу......................................33
Таразының сапасын жақсарту бойынша ұсыныстар.............................33-36
Қорытынды.........................................................36-37
Пайдаланылған әдебиеттер........................................................38
Кіріспе
Таразы - дененің массасын оған әсер етуші ауырлық күшінің
Ертедегі адамда заттардың салмағын өлшейтін қазіргідей таразы мен гирлер
Кейін адамдар азық-түлік сияқты салмақты заттарды айырбастап алыс-беріс жасалғанда,
Таразы —салмақ, ауырлық күшін әсерін анықтау арқылы денелер
Бүгінде тұтынушыға таразылардың осындай біршама түрлерінен таңдау жасау
Сурет-1
Бастапқы мәлімет
Қарапайым машиналар, агрегаттар және приборлар жұмыс режимінің ұзақтығы, температура,
Осындай тұрмыстық бұйымдар және материалдарды жасағанда олардың тасымалдау процесіне
Әсер етуші факторлардың түрлері мен олардың мәні материалдар мен
Механикалық әсерлер статикалық, вибрациялық және соғу салмақтарын, түзусызықты үдеуді,
Механикалық салмақ түсіру жағдайында функцияланатын бұйымдар өте тұрақты және
Терминдер мен анықтамалар
Сапа ұғымы қолданылатын кез-келген объект квалиметрияның объектісі бола алады.
1) автоматты емес салмақ өлшейтін аспап - өлшеу барысында
2) бөлу бағасы (d) - ұқсас есептегіш құрылғысы бар
3) дәлдік - олардың қателігінің нөлге жақындығын білдіретін
4) дәлдік класы - жол берілетін негізгі және қосымша
5) өнім беруші - өз атынан таразыларды өткізуді жүзеге
6) көп аралықты таразылар - жүктеменің көбеюінде де сол
7) көрсетуші құрылғы - таразылаудың нәтижелерін тікелей есептеуге болатын
8) пайдаланымға беру - таразыларды мақсаты бойынша қолдануға дайындығын
9) нөлге орнату құрылғысы - таразыларды нөлдік жағдайға әкелуге
10) өлшеу диапазоны - өлшеудің ең аз және ең
11) өлшеудің бірнеше диапазоны бар таразылар - әртүрлі барынша
12) өлшеудің ең көп шегі (ӨКШ), өлшеудің ең аз
13) өндіруші - өз атынан таразыларды өндіруді жүзеге асыратын
14) салыстырып тексеруді бөлудің бағасы (е) - таразыларды жіктеу
15) салыстырып тексеруді бөлудің саны - өлшеудің ең көп
16) таразыларды нарықта орналастыру - өндірушінің (өнім берушінің) таразыларды
17) таразылардың нарықтағы айналымы - таразыларды өндіруді аяқтағаннан
Механикалық факторлардың әсеріне деген беріктілік – бұл механикалық факторлар
Механикалық факторлардың әсеріне деген тұрақтылық – бұл механикалық факторлар
1.2. Таразының жалпы сипаттамасы, классификациясы
Таразының үй жағдайында пайдалану үшін қолға ұстайтын, қабырғаға
Қазіргі заманауи аз массалы заттарды
Қолдану аймағына байланысты (эксплуатациялық талғамына сай):
автомобильді.
багаждық.
тұрмыстық.
вагондық.
мал салмағын өлшейтін.
сүт салмағын өлшейтін.
крандық.
лабораториялық.
медициналық.
монорельстік.
тауарлық.
сатылым.
почталық.
элеваторлық.
Өлшеудің дәлдігіне байланысты:
орташа дәлдік класымен
қарапайым дәлдік класымен.
Эксплуатациясы және орнында орналасу түріне байланысты:
кірістірілген
едендік
үстелдік
жылжымалы
ілініп тұратын
стационарлық.
Теңестіретін құрылғы түріне байланысты:
электромеханикалық (электрондық)
механикалық.
Жүк қабылдау түріне байланысты:
бункерлік.
монорельстік.
конвейерлық.
платформалық.
Теңесу деңгейіне жету тәсіліне байланысты:
автоматтандырылған теңесумен
жартылай автоматтандырылған теңесумен
автоматтандырылмаған теңесумен.
Есептеу құрылғы түріне байланысты:
аналогтық есептеу құрылғысымен
дискреттік есептеу құрылғысымен.
Зертханалық таразыларға міндеттелген техникалық талаптары келтірілген ГОСТ 24104-01 стандартына
Дәлдік класына байланысты:
арнайы
үлкен
орташа
Өлшеу процесінің қандай физикалық заңдарға негiзделгеніне байланысты салмақ өлшейтін
Серіппелі таразы - серіппенің серпімді деформациялануын тудыратын күшке
Таразылардың негізгі түрлері: зертханалық операцияларда қолданылатын және өнеркәсіптік қолданыстағы
Зертханалық таразы салыстыру дәлдігі бойынша келесі грамдарға дейін:
* дөл өлшеулерге арналған (дәлдігі 10 мг-ға дейін);
* аналитикалық (дәлдігі 0,2; 0,02; 0,001 мг-ға 10-9
Таразылардың 50 кг-ға дейінгі өнімдерді өлшеуге арналған және олардың
Жүк көтергіштігі 200 кг және ауа кронштейндерге орнатылуды талап
Шекті жүктемесі 1 кг аса жоғары дәлдіктегі метрологиялық құрылымы
өлшеуде пайдаланылады. Арнаулы салмақ өлшегіш құрал-жабдықтардың құрылымы: а -
Ал сату таразылары эксплуатация шарты мен құрылу орнына байланысты
Үстелге қоятын таразы – жұмыс орны жазықтығының үстіне
Еденге қойылатын таразы - еден не жабынға орнатылатын
Жылжымалы таразы – жылжыту құрылғыларымен жабдықталған, жүкті тасудың мобильді
Кiрiстiрiлген - жұмыс бет орнатылған саудалық салмақтар тұрақты болып
Аспалы таразы - мұндай таразылардың конструкциясы олардың монтажы
Дәлдiк класы бойынша саудалық таразылар жiктеледi:
• III-шi орташа класс• IIII-шi кәдiмгi класс
Көрсетулердi алу әдiсі бойынша саудалық таразылар болады: жергiлiктi индикатормен
Саудалық таразылар көрсетулердi есептеу нәтижесiнiң түрi бойынша болады: салмақ
ГОСТ 29329-92 сай саудалық таразылардың өнім сапа көрсеткіштері:
1. Өлшеудің ең үлкен шегі (ӨЕҮШ) г, кг, т;
2. Өлшеудің ең кіші шегі (ӨЕКШ) г, кг,
3. Дәлдік класы;
4. Тексеріс бөлімінің бағасы e г, кг;
5. Дискрета d немесе бөлім бағасы г,
6. Алғашқы тексеріс пен орын ауыстыру кезінде кететін
7. Сезімшілдік шегі электронды таразылар үшін 1,4e;
8. Санап шығару құрылғысының типі;
9. Теңестіретін құрылғының типі;
10. Масса-габариттік көрсеткіштер;
11. Қуат көзінің желісі;
"Автоматты емес салмақ өлшейтін аспаптарға қойылатын талаптар" техникалық регламенттің
СЭҚ ТН коды Позициялардың атаулары
1 2
8423 өлшенетін жүктің ауырлық күшімен қозғалысқа келтірілетін есептік немесе
8423 10 - емізілетін балаларды қоса алғанда, адамдарды өлшеуге
8423 10 900 0 - өзгелері
- өлшеуге арналған жабдық, өзгелері
8423 81 - 30 кг-нан астам емес өлшеудің барынша
8423 81 500 0 -дүкендік таразылар
8423 81 900 0
8423 82 -өзгелері
-30 кг астам, бірақ 5000 кг аспайтын өлшеудің барынша
8423 82 900 0 -өзгелері
8423 89 000 0 -өзгелері
9016 00 -сезгіштігі 0,05 г немесе одан жоғары, теңдестіргіштері
9016 00 100 0 - таразылар
Ескертпе:
* Өнімдердің кодтары "Кедендік тариф және Қазақстан Республикасының сыртқы
Таразының техникалық талаптары. Сыналатын сапа параметрлері
Қазақстан Республикасының нарығында таразылар айналымының шарттары
Қазақстан Республикасының нарығында орналастырылатын таразылар Заңның және осы Техникалық
Қолданылуы осы Техникалық регламенттің 1-тармағы 1) тармақшасында санамаланған айналымдағы
Таразылар құрылғыларды қамтитын техникалық регламентте осы Техникалық регламенттің 1-тармағы
Жоғарыда көрсетілген құрылғылар өлшем нәтижелеріне әсерін тигізбеуі тиіс.
2. Таразылар пайдалану шарттары туралы ақпараты бар Техникалық құжаттамаларға
3. Осы Техникалық регламенттің талаптарына сәйкес келмейтін осы Техникалық
Метрологиялық талаптар
4. Масса бірліктері
Қолданылатын масса бірліктері Өлшемдер және салмақтар жөніндегі бас конференция
Берілген шартты орындау кезінде мынадай бірліктерге рұқсат берілген:
СИ жүйесінің бірліктері: килограмм, грамм, миллиграмм, микрограмм;
СИ жүйесінен тыс басқа бірліктер: тонна, троялық унция, метрикалық
5. Дәлдік кластары
Мынадай дәлдік кластары белгіленген:
I - арнайы
II - жоғары
III - орташа
IV - қарапайым
Таразылардың сипаттамалары көрсетілген дәлдіктің кластарына байланысты осы Техникалық регламенттің
6. Шәкілді бөлу бағасы
Шәкілді бөлу бағасының (есептеу дискреттігі) (d) және салыстырып тексеруді
1*10 к , 2*10 к немесе 5*10 к масса
мұндағы к - бүтін сан немесе нөл.
Көмекші құрылғылары бар таразылардан басқа барлық таразылар үшін мынадай
е=1*10 к г;
d