ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: «Дүние жүзілік экономикалық қатынастардың сыртқы экономикалық негізі»
Орындаған:___________________
Тексерген: ___________________
Мазмұны
Кіріспе. . . . . . . .
I ТАРАУ.
1.Мемлекетті саяси басқару . . . . .
1.1. Сыртқы саяси байланыстар. Қазақстан ТМД шеңберінде .
1.2.Тәуелсіз Қазақстан Республикасының халықаралық қатынасы және
ІІ ТАРАУ.
2.Экономиканы тиімді басқару және дамыту . . .
2.1. Қазақстан экономикасын көтерудегі энергетикалық ресурстарды тиімді пайдалану.
2.2. Қазақстан Республикасының ортақ халықаралық қауымдастықтағы
III ТАРАУ.
3. Қазақстан Республикасындағы тұрақты
3.1. Қазақстанның дамушы елдермен экономикалық қатынастарының
болашағы және сыртқы экономикалық негізі . .
3.2. Қазақстан және Тмд-ның экономикалық қатынастарының
болашағы мен мақсаттары . . . . .
3.3. Қазақстан Республикасының экономикалық-саяси дамудың негізгі бағыттары
Қорытынды . . . . . . .
Әдебиеттер тізімі: . . . . . .
КІРІСПЕ
Бұрынғы Одақтас Республикалардың, өзіндік егеменді мемлекет болып құрлуы
Енді жаңа тәуелсіз мемлекеттер алдында күрделі таңдау тұрды.
Қазіргі таңда жаңа егеменді мемлекеттердің саяси егемендігінің халықаралық
Бұл жұмыс КСРО-ның ыдырауы мен жаңа тәуелсіз мемлекеттердің
Қазақстан Республикасының халықаралық құқықтың субъектісі ретінде өмір сүруінің
арасында жаңа экономикалық және элеуметтік байланыстарды, құру міндеттерді
Жұмыстың өзектілігі оның ғылыми-теориялық негізі де дәлелдейді. Қазіргі
Тақырыптың өзектілігін негіздейтін тағы бір факт, қазіргі кезде
Әрбір мемлекет өзінің дамуы және әлемдік аренада өзінің
Біздің мемлекетімізде Президенттің бастамасымен 1997 жылы «ҚАЗАҚСТАН 2030»
Жалпы Қазақстанның бұл даму стратегиясы негізігі жеті басымдық
Ұлттық қауіпсіздік;
Ішкі саяси тұрақтылық пен қоғамның топтасуы;
экономикалық өсу;
Қазақстан азаматтарының денсаулығы, білімі мен әл-ауқаты;
Энергетика ресурстары;
Инфрақұрылым, әсіресе, көлік және байланыс;
Кәсіпқой мемлекет құру.
Сондай-ақ даму стратегиясын жүзеге асыру негізгі қабылданған үш
Тақырыптың қызықтылығы, Қазақстанның дамуы үшін маңызды саналатын
Тақырыптың актуалдығы. Қазақстанның қазіргі күнде атқарып жатқан қызметтері
Қзақстанның дамуы үшін бұл қабылданған стартегияның менің ойымша
I ТАРАУ 1.Мемлекетті саяси басқару.
1.1.Сыртқы саяси байланыстар.Қазақстан ТМД шеңберінде.
Қазақстанның басты және өзгермес мақсаты — тәуелсіздікті, егемендік
Бірақ оның саясатында басты көңіл ТМД мемлекеттерімен қарым-қатынастарға
Тәуіелсіз мемлекет Достық жұмыстарына көз жүгірте отырып, шартты
1992ж. мен 1993 жылдың басындағы алғашқы кезеңде халықаралық
Қысқа уақыт ішінде ынтымақтастықтың ұйымдасқан құрылымы — Мемлекет
ТМД мемлекеттерінің экономикалық интеграция жолындағы өзара қарым-қатынастарындағы маңызды
Осыған байланысты 1994ж. Қазақстанның ұсынысымен ТМД мемлекеттері басшылары
1997ж. Достастықтық дамуының жаңа кезеңі басталды. Бұл
Сонымен бірге Достастық жұмыстарында ТМД-ға мүше мемлекеттердің өзара
Экономика саласында құқықтық негізі 1994ж. сәуірде қол қойылған
Осыған байланысты Қазақстан Президенті Н.Ә.Назарбаев 1998ж. жылғы 28
1999ж. 2 сәуірде өткен аталған Форум жұмысының қорытындысы
Алайда Достастық органдарының қазіргі жай-күйін талдай келіп, өзара
ТМД елдеріндегі әлеуметтік-экономикалық ахуалдың қазіргі жағдайы тұрақсыз Қаржы
Сондай-ақ, Достастық елдерінде пайда болып келе жатқан күрделі
Сонымен бірге Достастыққа мүше мемлекеттер көсемдері стратегиялық тұрақтылыққа
Өкінішке орай Достастықтың өзіне артылған үміті толық көлемде
1991ж. желтоқсанынан 2000 жылғы 5 шілдеге дейінгі кезеңде
Осы құжаттардың 917-сі (84,5%) қол қойылған күннен бастап
168 құжат (15,5%) олардың Достастыққа мүше мемлекеттерде бекітілуін
Ал Достастық жұмысының оптималды схемаға көшуі үшін Қазақстан
— ТМД мемлекеттері
— ТМД Атқару комитетінің
— Салалық министрлерге Достастықтың
Сонымен бірге Достастықтың өткір мәселелерінің бірі Атком
ТМД Атқару комитеті жұмыстарын жандандыру мақсатында Қазақстан мынандай
— жыл сайын Достастықтың
— қызметкерлердің жалпы санын
— Минскідегі аппараттың бір
— 1994ж. ТМД Уставының
Қазақстанның ТМД Атқару комитетінің жұмысын жандандыруға қатысты ұсыныстары
Жалпы алғанда Қазақстанның ТМД шеңберіндегі интеграция мәселелері бойынша
Қазақстан қазіргі заман талаптарына жауап беретін және ТМД-ның
1.2.Тәуелсіз Қазақстан Республикасының халықаралық қатынасы және сыртқы .саясаты.
Бұрынғы Кеңес Одағының халықтары көбінде 1991 жылдағы 13
1991 жылы 21 желтоқсанда Қазақстан Президентінің бастамашылығымен жиналған
Қазақстан тарихы қысқа мерзімде басты мемлекеттік мәселені шешті
Сыртқы саясатты орнықтырып, еліміздің халықаралық мәртебесін нығайтуға еліміз
Қазақ елі сыртқы саясатының басты бағыты жетекші державалардың
Халықаралық қатынастарда Қазақстан таңдап алған көпвекторлы саясаттың дұрыстығын
Тәуелсіздіктің басында қазақ дипломатиясының алдында ұлттық экономиканың көтерілуіне
Қазақстан әлемдік қоғамдастықта өзіндік алар орны бар ел
Мысал үшін айтсақ, Қазақстан Республикасымен дипломатиялық қарым-қатынас орнатқан
Қазақстан шекарасының бүкіл бойында сенімді «Қауіпсіздік белдеуін» жасай
Қазақстан Ресеймен қарым-қатынасқа айрықша мән береді. Бұл жөнінде
Біз үшін бірінші дәрежелі маңызы бар келісім, дүние
Осы келісімнің іске аса бастауы үшін Сыртқы істер
Қазақстан 1997 ж. Маусым айында Мәскеуде қол қойылған
Қазіргі күрделі жағдайда Қазақстан мен Орталық Азия елдері
Қазір елеулі іркілістерсіз жұмыс істей бастаған Орталық Азия
Мемлекетаралық интиграция қазіргі аймақтық дамудың басты бағыты
Бұрынғы Кеңес Одағы мемлекеттерінің көпшілігі әлемдік энергия көздері
Қазақстан-Қытай ынтымақтастығы 1992ж. 3-ші қаңтарынан, яғни дипломатиялық қарым-қатынас
Қазақстан Ақтөбе облысында мұнай мен газ өндірісін арттыруға
Біздің еліміздегі мұнай өндіру перспективасын ескере отырып, Президент
Қазақстан сыртқы саясатының күн тәртібінде Таяу Шығыс аймағындағы
Туркия мен әрі саяси, әрі экономикалық байланыстарымыз нығайа
Қазақстанның Парсы шығанағындағы елдермен ынтымақтастығын дамытуда елеулі ілгері
Қазақстанның тәуелсіз дипломатиясы өз үшін тиімді саналатын Баку-Жейхан
Қазақстан Оңтүстік Азияның ірі-ірі мемлекеттері- Үндістанмен және Пәкістанмен
Қазақстан үшін сыртқы саясаттың Еуропалық векторы барған сайын
Қазақстанның Еуропадағы саясатында Германия бағыты басыңқы болып табылады.
Қазақстан мен Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық жөніндегі ұйыммен
Қорыта келгенде Ресей Федерациясымен ынтымақтастық жөнінде елеулі іргелілеуге
Қазақстан «Байқоңыр» ғарыш айлағы мен басқа да полигондарды
Өзара сенімге негізделген тұрақты ынтымақтастық Қазақстанға да,Ресейге
ОрталықАзиядағы көршілес мемлекеттермен ынтымақтастыққа да маңызды мән бергенбіз
Біз Достастықты нығайтуға бағытталған іс қимылдар Еуразияның ірі
Қазақстан үшін Америка Құрама Штаттарымен ынтымақтастықтың стратегиялық зор
Қазір Қазақстанның шетел инвестицияларын тарту үшін барлық мүмкіндіктер
XXI ғасырда Қазақстан іс жүзінде сыртқа көмірсутегі шығаратын
Біріккен Ұлттар Ұйымның ең алғашқы жетістіктерінің бірі адам
1991ж. Тәуелсіздік алғаннан кейін адам құқықтары мен бостандықтарын
1994ж. Ақпан айының өзінде, тұңғыш ұлттық құқық қорғау
Қазақстан адам құқықтары саласындағы бірқатар маңызды халықаралық шарттарға
Қазақстан азаматтық қоғамның берік неізін қалауға қол жеткіздік.
Қазақстан дүние жүзілік қоғамдастықтың ажырамас бөлігіне айналды. Бұл
ІІ ТАРАУ. ЭКОНОМИКАНЫ ТИІМДІ БАСҚАРУ ЖӘНЕ ДАМЫТУ.
2.1. Қазақстан экономикасын көтерудегі энергетикалық ресурстарды тиімді пайдалану.
Қазақстан табиғи ресурстардың, әсіресе энергетика ресурстарының орасан зор
Бірақта, алғашқы кезеңде республикада өзінің ішкі қажеттілігін қамтамасыз
Бұл өз кезегінде әлеуметтік-экономикалық жоспарлауды орындау үшін табыс
Қазақстанның 2030 жыға дейінгі даму стратегиясында энергетикалық ресурстарды
Біріншіден, халықаралық технологияны, ноу-хауды және капиталды таратуды жақсарту
Екіншіден, мұнай мен газ экспорты үшін құбыр арналарының
Үшіншіден, отын ресурстарын пайдалану жөніндегі стратегия әлемдік қауымдастықтың
Қазақстанның мұнай-газ бизнесінде АҚШ, Ресей, Қытай, Жапон және
Төртіншіден, шетел инвестицияларын тарту арқылы ішкі энергетика инфрақұрылымын
Бесіншіден, ресурстардан түсетін келешек кірістерді барынша үнемшілдікпен пайдалану
Қазақстан өзінің стратегиялық ресурстарын қатаң бақылауға алып, үнемшіл
Қазақстан Каспий құбыр консорциум (КҚК) 2000 жылы іске
Энергетиканы Қазақстандық өнеркәсіпке, тұрғын үйлерге және халықаралық нарыққа
Қазақстан халқының әлеуметтік, әл-ауқатын көтеру бағдарламасы.
Экономикалық ілгерілеу біздің азаматтарымыздың игілігіне өздігінен керілдік бере
Қоғамымызды құруымызға қарай азаматтардың өз өмірінің аяғына дейін
Ауруды болдырмау және салауатты өмір салтын ынталандыру. Мемлекеттің
Әйел мен бала денсаулығын жақсарту. Анамен баланың денсаулығын
Тамақтануды, қоршаған орта мен экологияның тазалығын жақсарту. Экологиялық
Жалпы осы саясатты жүзеге асыруда мемлекеттік веомствалардың басшылары
Сонымен қатар мемлекетіміздің халықты әлеуметтік қорғау және әл-ауқатын
Мемлекетіміздің жылдан-жылға экономикасының қарқынды өсуі мен бюджеттінің толықтырылуы
Халықты әлеуметтік қорғау мен әл-ауқатын жақсарту біздің еліміздегі
Халықтың әл-ауқатын көтеру, қоғамда орта топты қалыптастыру мемлекет
Мемлекеттің халықтың әлеуметтік жағдайын көтеру жағдайын стратегиялық маңызыды
2.2. Қазақстан Республикасының ортақ халықаралық қауымдастықтағы орны.
Орталық Азиядағы интеграциялық үрдістің, элеуметтік өмірдің интернационализациялануы мен
Президент Н.Назарбаев Қазақстан халқына «Қазақстан – 2030» Оң
Орталық Азиялық интеграциялық үрдістің ерекшелігі жаңа тэуелсіз мемлекеттің
Орталық Азиядағы су ресурстары мемлекеттер арасында теңдей бөлінбеген.
ОАЭҚ мемлекеттерінің 2002 жылы дейінгі кезеңге арналған біртүтас
Мемлекетаралық автокөлік жолдары мен теміржол траспортында, транзиттік жүкті
Аймақтық экономикалық одақтың былтырдан бастап Орталық Азия экономикалық
Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев ОАЭҚ-ға, оның қызметіне оң баға
1994 жылғы 8 шілде үш мемлекет құрлтайшысы болып
Әрине, экономикалық қауымдастықтың назарына ілікпей, шешімін таппай жатқан
Қауымдастықтың аясында бес жылда көп іс атқарылды, ал
Бір аймақта өмір сүріп жатқан бұл елдердің ортақ
бауырласып жүріп-тұруы "Біз бір-бірімізге керекпіз!" дейтін түсінкпен мэнгі
Кеше болған саммитте Нүрсүлтан Назарбаев, Асқар Ақаев, Эмомали
Бұл мәселелердің бәрі де былтыр желтоқсан айында Ташкентте
Орталық Азия мүмкіндігі мен ықпалын өз биігінде үстауы
Бұл туыс төрт ел президенттерінің бәтуалы шешімі -
Экономика сөз жоқ, интеграцияның анағұрлым маңызды қүрамдас бөлігі
Атап айтуымыз керек, жалпы ТМД мемлекеттермен экономикалық байланыстарды
Қүжаттардың кейбіреуі практикалық тұрғыдан жүзеге асты. 1998 жылы
Ынтымақтастықты кеңейту жөніндегі үйымдық, техникалық және экономикалық шараларды
III ТАРАУ.
3. Қазақстан Республикасындағы тұрақты
Ұлттық экономика соңғы жылдары үздіксіз даму үстінде.
Бұл тиімді жол емес . Біздің шикізат басқа
Міне, сондықтан да Президенттің жолдауында экономиканы шикізаттық бағдарынан
Индустриядан кейінгі елдердің қалыптасу тәжірбиесінен көп нәрсе үйренуге
Мемлекет басшысы жаңа стратегиялық бағыттарды айқындап берді. Олардың
Біріншіден, экономиканы ырықтандырудың жоғары ережесі мемлекеттік реттеудің пәрменді
Екіншіден, елімізде әлдеқашан толыққанда қорлар рыногын құратын уақыт
Қаржылық айналымға жіберілгелі отырған ұлттық бюджеттік инвестициялық ресурстардың
Үшіншіден, озық индустриялық даму мемлекеттік қамқорлықпен сүйемелдену керек.
2.2.Өсу кезеңдері.
Жаңа ұйымдық формалар - технопарктер мен технополистерді пайдалануға
Реиндустрияландыру бағдарламаларын оңтайлы жүзеге асырсақ, Қазақстанның экспорттық мүмкіндіктері
Ең соңында, Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі индустриялық
3.1. Ќазаќстанныњ дамушы елдермен экономикалыќ ќатынастарыныњ болашаѓы.
¦лттыќ экономика дамуыныњ, оны реформалаудыњ кезек к‰ттірмес мєселелері
Ќазаќстанныњ экономикалыќ м‰лделерініњ к‰рделілігі жєне кµпт‰рлілігі д‰ниеж‰зілік ќоѓамдастыќтыњ
Елдіњ экспортќа бейімділігі салыстырмалы артыќшылыќтары бар µндірістер мен
Ќазаќстан мен дамушы елдер экономикаларыныњ бірін-бірі толыќтыру м‰мкіндіктері
Мамандардыњ айтуынша дамушы елдердіњ рыногы Ќазаќстан экономикасына ќажетті
Ќазаќстан экспортын дамыту жµнінде сµз болѓанда, ењ алдымен
Импорттыќ саясатта мемлекеттіњ µмір с‰руіне ќажет µнімдерден µзгелеріне
Єрине, рыноктыќ экономиканыњ зањдылыќтарынан жасырынып, б±ѓып ќалу еіпкімніњ
Дамушы елдермен экономикалыќ ќатынастарды ќалыптастырып, жандандыруды ол елдерден
90-жылдардыњ тєжірибесі кµрсеткендей, дамушы елдерден, єсіресе “жања индустриалды
Дамушы елдермен экономикалыќ ќатынастарды кењейтуде екі жаќты жєне
Дамушы елдермен экономикалыќ байланыстарды ныѓайту ушін ж‰йелі єрі
3.2.Ќазаќстан жєне Тмд-ныњ экономикалыќ ќатынастарыныњ
болашаѓмен маќсаттары.
Ќазаќстанныњ Елбасы Н.Є. Назарбаев ±сынѓан ЕАО жобасы ТМД-ныњ
Єскери салада ќорѓаныс министрлігініњ Ксњесі баскаратын єскери-корѓаныс кешенін
Аткарушы секретариаттыњ к±рамы акпараттыќ бюроѓа мањызды орын беруі
Ќазаќстан Елбасы Н±рс±лтан Назарбаев 1993 жылы Біріккен ¦лттар
Еуразиялык Одаќ - б±л кењес дµуірінен кейінгі кењістікте
т±раќтылыкты жєне міндеткерлікті, єлеуметтік-экономикалыќ жаќсартуларды ныѓайту максатына баѓытталѓан
Тєуелсіздік Мемлекеттер Достастыѓы саяси, єлеуметтік-экономикалыќ маќсаттарды шешу барысында
Кдзаќстан да дєл Ресей секілді Еуразияныњ орталыгы, ендеше,
Жања тєуелйз мемлекеттер єлеуметтік-экономикалык интеграция мєселелерін шеше отырып,
XXI ѓасыр басында т±раќтануды ќамтамасыз ету, одан єрі
инфляцияныњ жылдыќ ќарќынын тµмендетуді жалѓастыру;
ќаржы секторы мен µнеркєсіптерді реформалау;
µндірістік инфраќ±рылымды жањарту;
ќ±рылымдык-институционалдыќ реформаларды жалѓастыру, тиімдігілі жоѓары бєсекелік м‰мкіндігі мол
іскерлікті колдаудыњ мемлекеттік саясатын ныѓайту, бірінші кезекте ±саќ
мемлекеттік билік институттарын, зањдылыќ пен тєртіпті, тµлем жєне
жергілікті мекемелерге орталыќ мекемелердіњ кейбір баскару міндетін тапсыруды
Еуразиялык интеграцияныњ µте к‰рделі жол тањдаѓаны аныќ, б±л
т‰сіну жµне шыдамдылыќ ТМД-ѓа µтпелі кезенді ауыздыќтап, µз
мемлекеттерініњ жалпы µркендеуіне ќол жеткізуге кµмектеседі.
Ќазіргі халыќаралыќ ќатынастарда интеграция кµп ќырлы, жан-жаќты жєне
Єрт‰рлі мектептердіњ шењберінде пайда болѓан интеграцияныњ кµптегеп саяси
3.3. Қазақстан Республикасының экономикалық-саяси дамудың негізгі бағыттары.
Орталық Азиядағы интеграциялық үрдістің, элеуметтік өмірдің интернационализациялануы мен
Президент Н.Назарбаев Қазақстан халқына «Қазақстан – 2030» Оң
Орталық Азиялық интеграциялық үрдістің ерекшелігі жаңа тэуелсіз мемлекеттің
Орталық Азиядағы су ресурстары мемлекеттер арасында теңдей бөлінбеген.
ОАЭҚ мемлекеттерінің 2002 жылы дейінгі кезеңге арналған біртүтас
Мемлекетаралық автокөлік жолдары мен теміржол траспортында, транзиттік жүкті
Аймақтық экономикалық одақтың былтырдан бастап Орталық Азия экономикалық
Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев ОАЭҚ-ға, оның қызметіне оң баға
1994 жылғы 8 шілде үш мемлекет құрлтайшысы болып
Әрине, экономикалық қауымдастықтың назарына ілікпей, шешімін таппай жатқан
Қауымдастықтың аясында бес жылда көп іс атқарылды, ал
Бір аймақта өмір сүріп жатқан бұл елдердің ортақ
бауырласып жүріп-тұруы "Біз бір-бірімізге керекпіз!" дейтін түсінкпен мэнгі
Кеше болған саммитте Нүрсүлтан Назарбаев, Асқар Ақаев, Эмомали
Бұл мәселелердің бәрі де былтыр желтоқсан айында Ташкентте
Орталық Азия мүмкіндігі мен ықпалын өз биігінде үстауы
Бұл туыс төрт ел президенттерінің бәтуалы шешімі -
Экономика сөз жоқ, интеграцияның анағұрлым маңызды қүрамдас бөлігі
Атап айтуымыз керек, жалпы ТМД мемлекеттермен экономикалық байланыстарды
Қүжаттардың кейбіреуі практикалық тұрғыдан жүзеге асты. 1998 жылы
Ынтымақтастықты кеңейту жөніндегі үйымдық, техникалық және экономикалық шараларды
Ќорытынды
Экономикалыќ кењістіктіњ µтпелі кезењі деп белгіленіп отырѓан алты
Осы жолѓы “тµрттіктіњ" Н. Назарбаев мемлекетаралыќ интеграциялыќ байланыстарды
Сондай-аќ Н. Назарбаев Аќмолаѓа ќатысты ойларын да ортаѓа
Халыќаралыќ ±йымдардыњ ќазіргі кездегі атќарып отырѓан ќызметтерініњ мєні
Халыќаралыќ уйымдарѓа м‰шелікті тиімді пайдалану ќандай елдіњ болса
Қолданылған әдебиеттер:
Шеденов Ө.Қ, Байжомартов Ү.С, Жүнісов Б.А., Комягин Б.И.
“Жалпы экономикалық теория”
Мамыров .Н.Қ, Акчура Ф. “Қазақстандағы адам дамуы”
Мамыров Н.Қ., Тілеужанов М.Ә: “Макроэкономика”
Ермекова Т.Р. “Қолданбалы экономика”, Алматы 1997
“Экономикалық өсу және сапалық көрсеткіштер”, С.Сатыбалдин, “Егемен Қазақстан”,
жыл, 23 сәуір
Шеденов.Ө.Қ., Сағындықов.Е.Н..
Жүнісов.Б.А., Байжомартов.Ұ.С. Комягин.Б.И.
Жалпы экономикалық теория.
Сейтқасымов. «Ақша несие банк».
Қазақстан Ұлттық Энциклопедиясы.
«Саясат» журналы #3 2001 жылы
«Саясат» журналы #4 2001 жылы
«Саясат» журналы #5 2001 жылы
«Континент», № 19. 23.10.2001 г.
«Континент», № 6. 29.03.2001 г.
Азия – экономика и жизнь /1998 г. №27
Аль-Пари /98г. № 3
Вестник КазГУ. Серия экономическая /2002, №4(16)
Вестник КазГУ. Серия экономическая /2001, №9
Таналинов Амангелді «Б±рыњѓы КСРО елдерініњ кешегі мен ертењі»
«Саясат» журналы #3 2001 жылы
37