МАЗМҰНЫ
Кіріспе 2
1 Табиғат ресурстарын экономикалық бағалау 4
2 Табиғат ресурстарын экономикалық бағалау түрлері
3 Табиғат ресурстарын экономикалық бағалауда ескерілмейтін
Қорытынды 15
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 16
Кіріспе
1 Табиғат ресурстарын экономикалық бағалау
Табиғат пайдаланудың мағынасы табиғат байлығын адамның
Осы тұрғыдан кем дегенде екі негізгі
Екінші қорытынды – табиғат байлығын пайдаланудың
Табиғат байлығын пайдалану керек пе? Тиімді
Бүгінгі күні табиғат байлығын экономикалық бағалаудың
Қазір табиғат байлығын эклономикалық бағалау не
ұлттық байлықты есептеу;
табиғат байлығын игерудің оптималды мерзімін анықтау,
ренталық табыстарды (пайданы) және төлемдерді анықтау;
өндіру салаларының өнімдерінің өзіндік құның, бағасын
табиғат байлығын пайдаланушы кәсіпорындардың шаруашылық есеп
жеке экономикалық аймақтардың экономикалық мүмкіндіктерін есептеу
табиғат байлығын пайдалануды болжау, жобалау және
жеке кәсіпорындарды жобалау және экономикалық тұрғыдан
арендалық, концессиялық тағы басқа төлемдерді есептеу;
табиғат байлығын игергенде табиғи ортаға келетін
Осы келтірілген табиғат байлығын экономикалық бағалау
Егер бұрын экономикалық бағалау оптималдық есептеулерде,
Табиғат байлығын экономикалық бағалау оның қоғамдық
Табиғат байлығының экономикалық бағасы – оның
Табиғат байлығын экономикалық бағалау негізгі екі
Экономикалық бағалаудың қызметтері бір-бірімен тығыз байланысты
Табиғат байлығын экономикалық бағалаудың екі негізгі:
Шығындық қағида бойынша экономикалық бағалау жұмсалған
Шығындық қағиданың осы басты кемшілігін табиғат
Қазіргі қолданып жүрген әдістемелер бойынша дифференциалдық
Ренталық қағидаға сәйкес табиғат ресурстарының экономикалық
P=(Z – S)B,
мұнда: Z – өнімге жұмсалатын шеткі
шеткі шығынмен есептелген өнімнің құны (бағасы);
S – табиғат ресурстарынан алынатын өнімге
жұмсалатын дербес шығын;
В – уақыт факторын ескеріп, Z,
өзгерісін есептейтін дисконттау коэффициенті,
нәтижелердің, шығыдардың өзгерісін
(құнсыздануын) есептеуге қолданылатын
коэффициент.
Табиғат байлығын экономикалық бағалаудың екі негізгі
Абсолюттік экономикалық бағалау табиғат байлығын ұлттық
Өз кезегінде абсолюттік экономикалық бағалау ағымдағы
Ұзақ мерзімдік экономикалық бағалау – жылдық
Ұзақ (шексіз) жылдардағы осындай тиімдер (шығындар)
.
Егер табиғат ресурстарын игеру жұмсалатын шығындар
,
мұнда: Т – табиғат ресурсын пайдаланатын
Егер әдістемелік тұрғыдан табиғат ресурстарын ағымдағы
Табиғат қорғау оның байлығын пайдалану әр
Салыстырмалы экономикалық бағалау механизмі инвестицияның салыстырмалы
Табиғат байлығын пайдалануды салыстырмалы экономикалық бағалау
мұнда: С1+ЕиК2 және С2+ЕиК2 – салыстырмалы
П - қосымша і өнімнің шамасы
Табиғат пайдалану шығындары әр түрлі кезеңдерде
В=(1+ЕНП)t,
мұнда: В – келтіру коэффициенті;
t – келтіру мерзімі;
ЕНП – келтіру нормативі.
табиғат байлығын экономикалық бағалау мен оның
Осы күнгі баға анықтау тәсілі бойынша
Табиғат байлықтарының сан және сапа жағынан
Экономикалық бағалау нәтижесін қолдану жағдайына қарап,
Табиғат ресурстары туралы мәліметтердің жеткілікті дәрежесіне
Табиғат ресурстарын экономикалық бағалау түрлерін мына
2 Табиғат ресурстарын экономикалық бағалау түрлері
3 Табиғат ресурстарын экономикалық бағалауда ескерілмейтін
Табиғат ресурстарының түрі Өздігінен қалпына келуі
1 2 3 4 5 6
Минералдық шикізат Қалпына келмейді Жергілікті (нүктелік,
Орман Ұзақ мерзімде қалпына келеді Ауқымды
Ауыл шаруа-шылық жері Қалпына келеді Ауқымды
Су Сарқыл-майды, бірақ сапасы нашар лайды
Атмос-фера ауасы Сарқылмайды Планеталық Елеусіз Елеусіз
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Ақбасова А.Ж. Саинова Г.Ә. «Экология», Алматы,
Ж.Жатқанбаев. Экология негіздері. Оқулық – Алматы:
А.Көшербаев.Тау–кен және байыту өндіріс экологиясы. әдістемелік
Е.Шілдебаев. Қызық экология. Әдебиет
Қалыбеков Т. Экология және ашық кен.
Қаженбаев С., Махмудов С. Табиғат қорғау.
Мазур И.И. Курс инжерной экологий. Москва,
3
Табиғат ресурстарын экономикалық бағалау
Абсолютті
Салыстырмалы
Ағымдағы
Ұзақ мерзімдік
Табиғат пайдалану
Табиғат қорғау