ЖОСПАР
КІРІСПЕ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1. Ерік туралы жалпы ұғым
2. Ерік сапаларын талдау
3. Еріктің дамуы және оны тәрбиелеу
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
КІРІСПЕ
Психология ғылымының қазіргі таңдағы мақсат-міндеттеріне баса назар аударылып,
Соңғы жылдары ұлт психологиясының төңірегінде түрлі ғылыми жиындар
«Ерік» ─ орыс тіліндегі «воля» сөзінің дәл аудармасы.
ЕРІК ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ ҰҒЫМ
Адамды әрекетке бағыттайтын, мақсат қоюға талаптандыратын бір түрткі
Адамды әрекетке итермелейтін негізгі мотив- оның түрлі қажеттері.
«Қайрат дегеніміз өмір жолында кездесетін екі талай кездерде
Ерік қоғамдық еңбек процесінде пайда болып, қалыптасқан. Тек
Сөйтіп, ерік қимылдарын өзінен-өзі пайда болмайтын, керісінше, адамның
Орыс ғалымдары И.М.Сеченов пен И.П.Павлов ерік қимылдарының белгілі
Еріктің физиологиялық механизмі де ми қабығының рефлекстік табиғатына
И.П.Павлов «... еріктік қозғалыстың механизмі жоғары нерв қызметінің
Ерікті қозғалыстарды орындау дегеніміз – еріктің ең қарапайым
Еріктің мағынасы кең. Мұның бірінші жалпы мағынасы адамның
ЕРІКТІК АМАЛДЫ ТАЛДАУ
Ерік қимылы адамның даму процесінде біртіндеп жетіліп, қалыптасатын
Адам осылай өзінің келешекте белгілі бағытта істейтін ісінің
Адамның алдындағы мақсаты осылайша айқындалғаннан кейін, әрекеттің орындалу
Мақсатқа жетудің жолдары белгіленіп, жоспар жасалғаннан кейін адамның
Мотивтер күресін Н.В.Гоголь «Үйлену» комедиясында жақсы көрсеткен. Некесі
Сөйтіп, мақсат қою, тілек, қалау, мотивтер күресі, тоқтамға
Еріктік амалдың ең негізгі кезеңі- қандай болмасын тоқтамды
ЕРІК САПАЛАРЫ
Адамның ерік-жігер қасиеттері сан қилы. Бұлардың іс-әрекеттің нақтылы
Біріншіден, еріктің күшіне (тоқтамға келгіштік, кедергілерді жеңе алу,
Тоқтамға келгіштік
Тоқтамға келгіштік дегеніміз адамның небір қиын-қыстау кезеңдерде қажетті
Адамның өз әрекетін дұрыс түсінуі, істеген ісін аздыкөпті
Табандылық
Табанды адам алған бетінен қайтпай, көздеген мақсатына қайткен
Мектеп оқушыларын табандылыққа тәрбиелеуде мұғалім мына шараларды жүзеге
Баланы жас кезінен қолына алған ісін ылғи да
Оқушы дербес әрекет жасауға, өз бетімен қиыншылықтармен күресе
Баланы коллективтегі ортақ мүдде үшін күресе білуге баулу,
Ұстамдылық.
Ұстамдылық дегеніміз адамның оқыс қимыл-қозғалыстан, орынсыз сөйлеуден, басқа
Осындай қасиеттер адамның түрлі қиыншылықтарды жеңе білуге машықтануы,
Жастар шыдамдылық пен ұстамдылықтың, өзін-өзі меңгере алудың тарихта
Күшті ерік адамның осындай ауыртпалықты жеңіп отыруы, өзін
Тәртіптілік пен жинақылық.
Тәртіптілік дегеніміз адамның өз қимыл-қозғалысын, ойы мен тілегін
Оқушыларды тәртіптілік пен жинақылыққа тәрбиелеу дегеніміз олардың оқу
Ерлік.
Ерлік дегеніміз алға қойған мақсатына шексіз сенген, сол
Осы айтылған ерік сапаларымен әр адам өз басын
Ерекше сабырлылық, ең болмағанда сырттай сабырлы болу
Сөз бен істе әділ болу.
Қимыл-қозғалыстың ақылға қонымдылығы.
Тоқтамға келе алу.
Өзін жөнінде орынсыз бір сөз де айтпау
Уақытты мақсатсыз өткізбеу, кездейсоқ іске ұрынбай, тек көңілге
Қажетті, не ұнамды нәрсеге ғана бой ұсыну, көрсе
Әр кеш өзің істеген іске мұқият есеп беріп
Еш уақытта да өткендегі, не қазіргі, не алда
10. Осы жоспарды ешкімге көрсетпеу.
Балалардың бойына кез келген ерік сапаларын қалыптастыра беруге
Егер бала түрлі кедергілерді, қиыншылықтарды жеңуде барлық күш-жігерін,
Әр түрлі ерік сапалары бір-бірімен байланыспайтын оқшау жатқан
ЕРІКТІҢ ДАМУЫ ЖӘНЕ ОНЫ ТӘРБИЕЛЕУ
Жаңа туған балада шартсыз рефлекстер түріндегі ырықты қозғалыстар
Баланың еркін тәрбиелеуді неғұрлым жас кезінен бастау қажет.
Ерік кемістіктері жас балаларда көбірек кездеседі. Соның бірі-қыңылық.
Мектеп жасына дейінгі балалардың арасында (әсіресе, бөбектерде) кездесетін
Мектеп жасына дейінгі балаларда қасарыспалық та жиі ұшырайды.
Үлкендердің айтқанына немесе тыйым салғанына қарамастан, өз ойлағанын
Бала туған күнінен бастап мол дүниеге кезігетін болса,
Ерік-жігерді тәрбиелеуде баланың жеке басын жақсы тани білу,
Ерікті шыңдау имандылық тәрбиесінің басты мәселелерінің бірі. Әрбір
ҚОРЫТЫНДЫ
Ерік туралы жалпы ұғымды анықтауда, еріктік амалды талдауда,
Оқушы уақытының көп бөлігін мектепте өткізетіндіктен, оларды тәрбиелеу
Меніңше, оқушыларды еркін тәрбиелеу ─ оларды өзін-өзі басқаруға
Жоғарыда айтылып кеткендей, оқушыларды еркін тәрбиелеу еріктің дамуымен
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Жарықбаев Қ. Психология: Арнаулы орта оқу орындары оқушылары