ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Қ.А.Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті
Жаратылыстану және медицина институты
« Ақпараттық технологиялар және инженерлік » факультеті
« Информатика және сандық әдістер » кафедрасы
«050602» Информатика мамандығы
Күндізгі бөлім
4 курс
« ЖАРНАМА АГЕНТТІГІНЕ 3DS MAX ПАКЕТІНІҢ
МҮМКІНДІКТЕРІН ҚОЛДАНУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ »
ТҮРКІСТАН 2008
МАЗМҰНЫ
Кіріспе ................................................................................................................... 3
І - Тарау Компьютерлік графиканы қолданудың
1.1. Компьютерлік графика туралы жалпы мағлұмат...................................... 5
1.2. 3ds MAX пакетінің жұмыс жасау ерекшеліктері,басқару элементтері.. 12
1.3. Интерфейсті Баптау және жұмыс істеу тәсілдері .................................... 23
1.4. Мах-тың негізгі обьекттері және оларды редактрлеу ...........................
1.5. Кино өнеркәсібінде 3ds MAX пакетін қолдану .....................................
1.6. Виртуалды жолдардың мүмкіндіктері .................................................... 41
ІІ - Тарау Жарнама агенттігіне қажетті
2.1. Жарнаманың компьютерлік негізде кескіндеудің қажеттілігі Үш өлшемді графика
2.2. Талапкер-2008 жарнамаларын жасау........................................................ 48
2.2.1 Қазыбек би көшесіндегі 1-ші ғимараттың жалпы
2.2.2 Информатика және сандық әдістер кафедрасына қарасыты
Қорытынды ........................................................................................................ 62
Пайдаланылған әдeбиеттер ............................................................................. 63
Кіріcпе
Қазіргі таңда өндірісте, халыққа қажетті барлық салаларда ақпараттық технологиялардың
Қазіргі таңда 3d графика - өнер саласындағы кескіндеме, сурет
Үш өлшемді графиканың қолдану ауданы өте кең. Ол өнеркәсіп
Сонымен қатар, сіздің пәтеріңізде жиһазды қалай үйлесімді етіп орналастырып
Жұмыстың мақсаты – үш өлшемді графиканың жарнама агенттігіндігінде алатын
Дипломдық жұмыс - кіріспеден, 2 тарау және қорытындыдан
І тарауда үш өлшемді графикада 3ds Max пакеттерінің қызметтеріне,
ІІ тарауда қаламыздың Тәуке хан даңғылындағы орналасқан оқу ғимараттың
Қорытындыда тақырып бойынша жасалған жұмыстарым баяндалады.
І – Тарау Компьютерлік графиканы қолданудың
негіздері, мүмкіндіктері
1.1. Компьютерлік графика туралы жалпы мағлұмат
Екі өлшемді графикадан үш өлшемді графикаға өту. Үш өлшемді
Үшөлшемді обьектілер тереңдікке ие болғандықтан (ең болмағанда компьютер экранында)
Үшөлшемді модельдеу программаларында жасалынған обьект кез-келген бұрыштан қайта салынып
3ds MAX-тың қызметі және мүмкіндіктері:
3ds MAX бағдарламасы Autodesk компаниясының жеке меншігі болып
3ds MAX бағдарламасы үш өлшемді компьтерлік графика немесе 3d
Үш өлшемді сахналарды Моделдеу, Жанбітірім (Анимация) және Визуализация. Бағдарламаның
Геометрия құру.
Жарық көздерін, түсіру камераларын және материалдарды жөндеу.
Жанбітірімді баптау.
Визуализациялау.
Статикалық үш өлшемді сахнаның жұмысын аяқтайтын ақырғы нәтиже
Геометрия құру немесе Моделдеу. Мах ортасының инстументтері мен
1.01- сурет. 3D Studio Max-тың үшөлшемді сахнасының мысалдары
Жарық көздері, Түсіру камералары, Материалдар. Келесі саты, сахнаның визуалды
Жанбітірім. Жеке обьекттерді, бүтін топтарды, динамикалық сахнаны модельдеу кезінде
Визуализация. Соңғы саты, параметрлерді баптау, алынған « суреттің »
3ds MAX пакетінің жұмыс жасау ерекшеліктері: Төменде 3ds MAX
1. Кез-келген үш өлшемді обьект,геометриялық форма оның ішінде қарапайым
2. Обьект материялының физикалық қасиеттерін имитациялау, мысалығы шаш, жылтыр,
3. Үш өлшемді сценаны кез-келген бағытта немесе мақсатта жарықтандыруға
4. Обьектінің барлық параметрлерін анимациялау, формасын, өлшемдерін, орналасуын, түсі
5. Кез-келген типтегі қимыл іс әрекетті имитациялауға мүмкіндік беретін
6. Байланысқан обьектердің ирархиялық тізбегін құру және сол тізбектерді
7. Әр түрлі обьектердің бірте-бірте біріншісінің екіншісіне айналуы модельдеу,формасына
8. Қозғалыстағы обьектердің тартылыс күшін, желді, серпімділігін есепке ала
9. Суреттерді синтездеуге әр түрлі фильтрлерді қолдану, сондай-ақ
3ds MAX-ты қолданатын негізігі салалар.
1. Архитекторлық жобалау және интерьерлерді конструкциялау.
2. Телевидения үшін жарнамалық және ғылыми танымал роликтерді дайындау.
3. Компьютерлік мультипликация және ойындарды түсіру.
4. Компьютерлік ойындарды өңдеу.
5. Кітап, журналдарды безендіруге дайындау.
6. Көркем компьтерлік графика, Web – дизайн.
7. Кеңістіктік көзқарасты дамыту.
8. Сот-медициналық сараптама, арнайы эфектілер;
Үшөлшемді графикамен байланысты мамандар:
3ds modeler - кез-келген қиын моделдердің үлгісі жасай
1.2. 3ds MAX пакетінің жұмыс жасау
басқару элементтері
Interface (Қолданушы ортасы). Мах сияқты кез-келген күрделі құрылымды бағдарлама
1.02- сурет. Мах-тың Бастапқы Терезесі
Бұл терезе Windows операциялық жүйесінің стандартты терезесі болғандықтан толық
Түйме (Кнопка) - Тышқанның сол жақ түймесін шерту арқылы
Жалауша (Флажок) - Бедерлі квадрат түріндегі басқару элементі, оның
Ауыстырып қосқыш (Переключатель) - Бедерлі шеңбер формасындағы басқару элементі,
Есептеуіш (Счетчик) - Цифрлы мәліметтер орналасатын бедерлі тік бұрышты
Жол (Строка) - Бедерлі тік бұрышты немесе жалпақ өріс
Тізім (Список) - Мағыналық белгісімен біріктірілген бірнеше жолдар. Әрбір
Параметрлер Тобы (Группа Параметров) - Менюлер мен панельдерде бедерлі
Жалаушалы Түйме (Кнопка-Флажок) - Басылған кезде сары түске ие
Модальдік Түйме (Модальная Кнопка) - Таңдалып тұрған Модальдік Түйменің
Түймелер Тізімі (Список Кнопок) - Тышқан батырмасын басып ұстап
Орам (Свиток) - Реттелген және топтастырылған басқару элементтері орналасқан
Сипатталған интерфейс атрибуттарынан Мах-тың Бастапқы Терезесінің негізгі элементтері құралған:
Құлама Меню (Падающее меню) - Мах-тың негізгі командалар тізімінің
Тышқан көрсеткішін жылжытқанда таңдалатын пункт жарықталады, және оны таңдау
1.03- сурет. Кірістірілген меню
Құрал Саймандар Панеліндегі түймелерді қолдану жаңадан үйренушіге қиындық туғызады,
1.04- сурет. Қалқып шығушы сыбыр сөз
Кейбір панельдер түймелерден басқа қосымша басқару элементтерінен тұрады. Олар:
1.05- сурет. Командалар панелі
Create (Обьектілер құру).
Hierarchy (Иерархия).
Display (Обьектілер көрінісі).
1.06- сурет. Жылжымалы Командалар Панелі
Үнсіз келісім бойынша Командалар Панелі (Панель Команд) Мах-тың
1.07- сурет. Контексттік Меню
Контексттік Меню (Контекстное Меню) - Сахна обьектісі немесе интерфейс
Қалып Күй және Сыбыр Сөздер Қатары (Строка Состояния и
Мах-тағы таңдалған обьектінің барлық керекті ақпараттарын көрсетеді, яғни орын
1.08- сурет. Контексттік Менюдің кірістірілген пункттері
1.09- сурет. Қалып Күй және Сыбыр Сөздер Қатары (Строка
1.3 Интерфейсті Баптау және жұмыс істеу тәсілдері
Көріністі Терезелердің (Видовые Окна) Конфигурациясы
Интерфейстің баптауларын жүргізу бірінші рет бағдарламамен танысқанда, ал қалғандарын
Тор (Үстіңгі Жағынан Көрініс; Вид Сверху)
Front (Алдыңғы Жағынан Көрініс; Вид Спереди)
Left (Сол Жағынан Көрініс; Вид Слева)
Right (Оң Жағынан Көрініс; Вид Справа)
Bottom (Төменгі Жағынан Көрініс; Вид Снизу)
Back (Артқы Жағынан Көрініс; Вид Сзади)
Perspective (Перспектива)
CameraXX (Камерадан Көрініс; Вид из Камеры)
LightXX (Жарық Көзінен Көрініс; Вид из Источника Света)
User (Аксонометриялық, Қолданушылық Көрініс; Вид Аксонометрический, Пользовательский)
Керекті көріністі таңдау үшін Көріністі Терезенің(Видовое Окно) атауының
1.10- сурет. Көріністі Терезелердің конфигурациясын баптау
Көріністі Терезелерді (Видовые Окна) басқарудың командалары Мах-тың Бастапқы Терезесінің
Zoom (Көрініс Масштабы, Масштаб Вида) - Сахнадан интерактивті жақындату
Zoom All (Барлық Терезелердің Көрініс Масштабы, Масштаб Вида Всех
Zoom Extents / Extents Selected (Барлық Сахна / Барлық
Zoom Extents All / Extents All Selected (Барлық Сахна
Region Zoom (Көрініс Фрагмені, Фрагмент Вида) - активті Көріністі
Pan (Панорама) - активті Көріністі Терезеде көру өрісін жылжыту.
Arc Rotate / Rotate Selected / Rotate Sub-Object (Көру
1.11- сурет. Көрініс Нүктесін Бұру
Min / Max Toggle (Бүкіл Экранға Үлкейту / Артқа
Өлшем Бірліктер, Кординаттар Торы, Байламдар (Привязки). Мах-тың
1.12- сурет. Өлшем Бірліктерді Баптау
Нақты үш өлшемді сахнамен жұмыс істегенде ең алдымен өлшем
1.13- сурет. Тор Қадамдарын Баптау
Тор - Show Home Grid (Координаталар Торын Көрсету) командасымен
Snaps ( Байламдар) сахна құру мен редакторлаудың ерекше
1.14- сурет. Байламдардың Орнатылуы
Көріністі Терезелердегі (Видовые Окна) обьекттердің суреттелуі (отображение) Сахнаның геометриясын
Редакорланатын обьектте контексттік меню шақырып Properties (Қасиеттер) пунктін таңдаймыз,
1.15- сурет. Сахна обьектісінің қасиеттері
Пернетақтаны қолдану. Тапсырмалар орындағанда, бір инструментті қолдануды үйренгенде
1.16- сурет. Перентақта баптаулары
1.4 Мах-тың негізгі обьекттері және редактрлеу.
Бізді қоршаған әлемді қарапайым түрде уақыт факторымен есептелтін үш
Primitives (Примитивтер) - геометриялық денелерді сипаттайтын базалық обьекттер. Бұл
Patch Grids (Құрақ Торлар, Лоскутные Сетки) - жазық обьекттер.
1.17- сурет. Құрама Тор
Splines (Екіөлшемді Сплайндар) және NURBS-Curves (Екіөлшемді NURBS-Қисықтар) -
NURBS-Surfaces (Үшөлшемді NURBS-Беттер) - үшөлшемді сплайндар сияқты сипатталатын күрделі
Particle Systems (Бөлшектер Жүйесі) - көптеген шындық процесстерді (қар,
Compounds (Құрама Обьектілер) - математикалық, логикалық және мінез-құлық алгоритмдерін
Мах ортасында обьекттер құру мен редакторлаудың тәсілдерін қарастырайық.
Обьекттер Құрудың Примитивтері. Барлық обьекттер түрлеріне қарай топтастырылған, Create
1.18- сурет. Create (Құру) Панелі
Керекті түрге өту үшін тышқанмен бір рет шертеміз. Бұл
Geometry (Геометрия)
Shapes (Екіөлшемді Формалар)
Lights (Жарық Көздері)
Cameras (Камералар)
Helpers (Қызметтік Объектілер)
Space Warps (Кеңістік Деформаторлары)
Systems (Жүйелер)
Әрбір обьект топтарының өз ашылатын топшаларының тізімі бар, обьект
Бұл обьекті құру әдісі қолайлы, дегенмен обьекттің әрбір өлшемін
1.19- сурет. Пернетақтадан Енгізу Орамы
Объекттерді Редакторлау. Сахна обьектілерін редакторлау үшін Modify (Редакторлау) панелі
Обьект атауының мәтіндік өрісі және түс үлгісінің өрісі.
Modifier List (Модификаторлар Тізімі) және рельефті батырмалармен берілген обьекттің
1.20- сурет. Модификатор-батырмалар
Басқа да керекті модификаторлар (1.20-сурет) тізімнен таңдалады. Модификатор-батырмалардың терімін
1.5. Кино өнеркәсібінде 3ds MAX пакетін қолдану
Кино өнеркәсібінде, арнайы (SFX) эфектілерін құру үшін, жапсырмалы көріністер
Star War (Жұлдызды соғыстар) филімінде көп санды әуе кемелері,
Алайда үш өлшемді анимация, үлкен экранда 1982 жылында Word
The Story режисерлік орталығы шынайы көріністі үш өлшемдік графиканы
“Титаник” фильіміндегі көп кейіакерлердің пішіндерін компьбтерде анимация арқылы жасады.
Үш өлшемді анимация, қолдан жасалынатын екі өлшемді көрініс үшін
Үш өлшемді модельдеу бағдарламасын басқа көмпьютерлік графикалық фильмде қолдануда,
Бұл әдіс құралдар мен механизмдерді өшіруде қолданылады. 102 Dalmations
Кейде кадрлерде әр түрлі элементтердің қосындысы қолданылады. Мысалы :
Анықтама. Морфинг- екі немесе үш өлшемді анимация эффектісі. Яғни
Star wars (жұлдызды соғыс) компьютерлік графиканы 20 жыл бұрын
Үш өлшемді графиканы, арнайы эффекттер құру үшін, фильмдерде қолдану
Кең көлемді теледидар.
Үш өлшемді эффектісі теледидарын анимацияда қолданудағы стандартқа сәйкес, 90
(SGI) Silocon Cotaphies секілді қымбат бағдарламаны қолданбай, 60.000 $
Тартымды көрнекілік материалды, компьютерлік графиканың көмегімен жасаудың бірден бір
Мультимедиялық жобалар.
Шексіз үш өлшемді жұмыстың бірі жоғарыдағы техналогиялық мекемелерге жарнама
Бұл үлгілі оқу ғимараты.
Бұл ғажайып тауар.
Бұл демалыстан да маңыздырақ.
Осылайша ұсыныс көшірмесінде шек қойылмайды. ХАБАР үлгісінде үш өлшемді
1.6. Виртуалды жолдардың мүмкіндіктері
Үш өлшемді моделдеуде бағдарламамен қамтамассыз ету кез келген жағдайда
Анықтама.Виртуальды–шындыққа жанаспайтын;компьютерлік модель.
Жарық немесе сәуле, үш өлшемді көрініс жасаудың тағы бір
Виртуальды кеңістікте сәуле көзінің жарық түсіру дәрежесін басқару, арнайы
Обьектер әр түрлі болып қозғала алады. Анимациялы, керемет бір
Соңғы қорытындыға қарау үшін, немесе аяқталған көріністі біреуге тапсыру
Кез-келген бағдарлама бірегей (уникальный) және оның функциялары басқалардан айырмашылығы
Басқару. Объектілерді құру және өзгерту, үш өлшемді кеңістікте орналастыру
Форма немесе объектке өзгерту енгізген олардың басқалардан ажыралып тұруы
Үш өлшемді әрлендіруге кіріспе. Жоғарыда айтып кеткен көзқарастарды топтай
Жарық бұл – электромагниттік толқындар. Диопозоны бірнеше нанометр ондаған
Оптиканың заң бойынша – сәуле жарықтығы,қайтадан пропорционалды текше ұзындығы.
Графика шыншылдығының төртінші принципі сызықтың перспективтен басқа түсті және
Графика шыншылдықтың бесінші принціпі: адам физиологиясының саналуы. 3D –
Гармония – сапалы түрде жалпы заңдылықпен кеңейту сатысы. Гармония
ІІ. Тарау Жарнама агенттігіне қажетті материалдар
2.1. Жарнаманың компьютерлік негізде кескіндеудің қажеттілігі. Үш өлшемді графика
Кез келген бағдарлама бірегей және оны функциялары басқалардан айырмашылығынан
Көп қоладанылатын басқару құралдарын қолдануға мүмкінді беретін пернетеқталардың тіркесінің
Форма не обьектке өзгерту енгізген олардың басқалардан ажыралып
Бағдарламалармен өткізген уақытының көп бөлігін қолданушы шолу терезесіне қарау
Бұл әдіс қолданушы жоғалтып қалған обьектерді табуға не орналастыруға
Моделдеу принцптер. Модель құру кезінде кедергілері аз жолды таңдаған
Одан басқа моделді экранда анимациялайтын экранда әдісті көз алдыңыздағы
Егер таңдалған моделдеу әдісінің жұмыс істейтініне нақты сенімді болмасаңыз,
Жобаны дайындау. Модел құрудан алдын сақталған файылдарды реттейтін каталогтар
Модельдерді құру. Ұйымдастыру шараларын өткізгеннен кейін, бағдар-ламалық қаматамассыздандыруға өтеміз.
Моделдеу жүйелері. Моделдеудің негізгі төрт жүйесі бар: Полигондық, Сплайндық,
2.2. Талапкер-2008 жарнамаларын жасау
2.2.1 Қазыбек би көшесіндегі 1-ші ғимараттың жалпы
«Полигондық модельдеу» тақырыпшасын қарастыру барысында біз архитектуралық жобаларды, обьектерді,
1. Өзімізге қажетті сызатын обьектің сыртқы көріністерін, фасадтарын жай
2.01- сурет. №1 Оқу ғимаратының сырткы фасаттары.
2. МАХ-та Standard Primitives (Стандартты Примитивтер) тобынан бірнеше обьекттер
2.02- сурет. Құрылатын Қораптың параметрлері
Box батырмасын таңдаған соң құру тәсілін Box (Параллелепипед) деп
арқасында еңбегіне сай құрметі де бар, сондықтан полигондарды өңдеудің
2.03-сурет.Обьектердің құрылу нәтижелері.
4. Жалпы шыққан моделдерге материлдар қолданамыз. Үшөлшемді сахнаның шындыққа
2.04- сурет. Материалдар Редакторы
2.05-сурет.Құрылған обьектерге материялдар қолдану.
5. Бұрын қарастырған көріністі терезелердің бақылау нүктелері сахнада обьекттерді
Камераның негізгі параметрлері Мах орасында екі түрлі камера олданылады:
Target Camera (Көзделген Камера).
Free Camera (Еркін Камера).
Көзделген Камера - Target Spot (Көзделген Прожектор) жарық көзінің
2.06- сурет. Target Camera (Көзделген Камераның) көрінісі
6. Жасалған өзгерістерді басқаруды Update Effect (Обновить Эффект) батырмасын
2.2.2 Информатика және сандық әдістер кафедрасына қарасыты лабороторияның
Жалпы 3ds MAX бағдарламасы жаранамада қолданылатын үш өлшемді роликтер,
2.07-сурет. Аудиторияның модельдеу принцптерін
қолдана отырып сызылу барысы.
2.08-сурет. Аудиторияның көрінісінің соңғы нәтижелері.
Төменде келтірілген ұсыныстар, үш өлшемді модельдеуде 3D Studio
Шынайы модельді жасау жолының бірі – ығысуды қолдану.(displace), Сіз
Кейін, егер сіз 3D Studio MAX тен жоғары
Displace – ті қабылдыңыз. Обьектің немесе фасадтың биктігі, қабылдынған
Бір обьект құрастырыңыз:. Бұл үші материял типі (жоғары /
Обьектіге бағыттау өлшемін қолданыңыз.
Көкжиек немесе аспан ретінде сфераның жартысын, аспан көк түсімен
Жарық көзі үшін “күн” (sunlight) қолданыңыз, параметрлерін анықтаңыз: “орналасқан
LensFlare – ді қолданыңыз. Қайнар көзі ретінде “күн” деп
Тереңдік үшін MotionBlur қолданамыз. Орталығында күнді қолданамыз.
Картада күнгірт дақтар – шүнқырлар. Оларды: тұман, сұйықтықпен толтырамыз,
Жоғарыда сипатталған 3D Studio MAX –те Plane орнына NURBS
Қорытынды
Жалпы алғанда 3ds Max бағдарламасы қазіргі таңда ең қажетті
Қорыта келгенде,кез-келген білім беруордаларында компьютерлік технологияларды пайдалану қазіргі уақытта
Осыған байланысты дипломдық жұмыста болашақта көптеген дизайнерлерге, артектурларға, жарнама
Дипломдық жұмыста мына мәселелер қарастырылып шешімін тапты:
Үш өлшемді графиканың ерекшеліктері мен мүмкіндіктері.
Өзіміз оқып жүрген оқу ғимаратты, жалпы көрінісін компьютер экранында
Нәтижесінде "Информатика және сандық әдістер кафедрасының " оқу
Дипломдық жұмысымды қорытындылай келе, жұмысты бастарда алдыма қойылған міндеттерді
Пайдаланылған әдeбиеттер:
Леонид Пекарев. 3ds Max 9 для архитекторов, дизайнеров и
В. Верстак, С. Бондаренко, М. Бондаренко. 3ds Max 8
3 ds max 5. Библия пользователя. Келли Л. Мэрдюк.
Актуальное моделирование, визуализация и анимация.
Борис Кулагин. «БХВ-Петербург».
3ds Max 7 Лучшие плагины. С. Бондаренко, М. Бондаренко.
«ПИТЕР» Москва – Санкт Петербург – Нижний Новгород
3ds Max 9 Самоучитель. (+видеокурс) Ольга Миловская.
Санкт-Петербург «БХВ-Петербург». 2007
Анимация в 3ds Max 8 Секреты мастерства.
Владимир Верстак «ПИТЕР» Санкт-Петербург. 2005
Пайдаланылған қажетті интернет беттері:
http://www.easy-render.nm.ru /
http://www.grafika.best-host.ru /
http://www.autostop.best-host.ru /
http://www.tns-counter.ru /
http://www.oppr.ru /
http://www.renderosity.com/
http://www.vfxpro.com/
http://www.RENDER.RU/
2
Ғылыми жетекшісі: ф-м.ғ.к.,доцент
Н.Т.Ажиханов
Орындаған:
студенті А.Аманов
.