«Мұнай, газ және полимерлер технологиясы» кафедрасы
«Бекітемін»
Кафедра меңгерушісі
«____» 20 ж
«Мұнай және газ өңдеу технологиясы» пәнінен курстық жобаға
Студент_______________________топ________________
Жоба тақырыбы Өнімділігі 2,2 млн т/ж болатын Өст-Балық
№ Түсіндірме жазбаның мазмұны Орындалу мерзімі Көлемі (парақ
1 Кіріспе
2 Әдеби шолу
3 Шикізаттың физико – химиялық қасиеттері
4 Қондырғының материалдық тепе-теңдігі
5 Негізгі аппараттың технологиялық есептеулері
6 Механикалық есептеу
6 Технологиялық жүйенің сипаттамасы
7 Қорытынды
8 Пайдаланған әдебиеттер тізімі
9 Қосымшалар
№ Графикалық бөлімнің мазмұны Орындау мерзімі Парақ саны
1 Жобаның ағымдық жүйесі
1 А1
2 Жобаның технологиялық жүйесінің сызбасы
1 А1
3 Негізгі аппараттардың сызбасы
1 А1
Әдебиеттер:
1. Черножуков Н.И. Технология переработки нефти и газа
2. Нефти СССР.Т-4 справочник М-химия 1984-787с.
3. Рудин В.М. Смирнов Г.Ф. Проектирование нефтеперерабатывающих и
4. Сарданашвили А.Г. и.др.Примеры и задачи по ТПН
5. Омаралиев Т.О. Мұнай мен газ өңдеу химиясы
Тапсырманың берілген уақыты_______________________________________
Жобаны қорғау мерзімі______________________________________________
Жоба жетекшісі____________________________________________________
(лауазымы,аты-жөні,қолы)
Тапсырманы орындауға қабылдауым___________________________________
(студенттің қолы)
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Институт «______________________________»
Кафедра «_____________________________________________»
«БЕКІТЕМІН»
Кафедра меңгерушісі
«_________________________»
______________________20
Курстық жобаны(жұмысты) қорғау туралы
Хаттама №
пән_____________________________________________________
студент_______________________топ________________
Курстық жобаның(жұмыстың) тақырыбы______________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
Жобаны қорғау кезінде төменгі сұрақтарға жауаптар алынды:
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
Курстық жобаны(жұмысты) орындау кезінде (мүмкін болған 60 балдан)________,қорғау
Жоба(жұмыс) бағасы_________________
Жоба(жұмыс) жетекшісі_________________________
Комиссия мүшесі____________________________
Комиссия мүшесі_________________________________
Қорғаған күні______________20
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
«Мұнай,газ және полимерлер технологиясы» кафедрасы
түсіндірме жазба
(курстық жобаға)
Пән: Кәсіпорын құрал – жабдықтары және жобалау негіздері
Мамандық:
Курстық жұмысты қорғаған бағасы
Студент
бағасы, күні
Комиссия:
______________________
қолы, аты-жөні
______________________
қолы, аты-жөні
Аннотация
Мұнай қалдықтарын асфалтьсіздендіру қондырғысын жобалау бойынша берілген курстық
Республикадағы халық шаруашылығындағы мұнай өндірісінің мәні кіріспеде берілген.
Әдеби шолуда мұнайды тазалау процесі бойынша отандық және
Асфалтьсіздендіру қондырғысының технологиялық кестесі жазбасымен келтірілген .
Курстық жоба 12 кестеден тұрады. Курстық жобаның графикалық
ШАРТТЫ СІЛТЕМЕЛЕР
Осы курстық жобада келесі нормативті құжаттарға сілтемелер қолданылған:
МЕСТ 22387.2-77. Көмірсутекті газдар. Құрамындағы күкірт сутек мөлшерін
МЕСТ 3900-85. Мұнай және мұнай өнімдері. Тығыздықты және
МЕСТ 19134-74. Мұнай және мұнай өнімдері. Кокстенуді анықтау
МЕСТ 6321- 69. Мұнай және мұнай өнімдері. Мыс
МЕСТ 33-82. Мұнай және мұнай өнімдері. Кинематикалық тұтқырлықты
МЕСТ 6258-85. Мұнай және мұнай өнімдері. Шартты тұтқырлықты
МЕСТ 2477-65. Мұнай және мұнай өнімдері. Құрамындағы суды
МЕСТ 5985-79. Мұнай және мұнай өнімдері. Қышқылдықты және
МЕСТ 6365-75. Мұнай және мұнай өнімдері. Лап ету
СН-245-71. Өнеркәсіп орындарын жобалаудың санитарлық нормалары.
СНиП ІІ-90-90-81. Өнеркәсіп орындарының өндірістік ғимараттары. Жобалау нормалары.
СНиП ІІ-92-76. Өнеркәсіп орындарының қосалқы ғимараттары мен бөлмелері.
ҚЫСҚАРТУЛАР ЖӘНЕ БЕЛГІЛЕНУЛЕР
ГОСТ – мемлекеттік стандарт
АВТ – атмосфералық – вакуумды құбырлы қондырғы
ТЭС – тетраэтилсвинец
МТБЭ – метилтретбутилді эфир
СНиТ – санитарлы нормалар және талаптар
ББФ – бутан-бутиленді фракция
К-201 – ректификациялық колонна
Е-204-1 – 4 – шығару циклондары
202-1, К-202-2 – булату колонналары
Т-201 – жылуалмастырғыш
Н-201 – сорап
ХВ-203 – ауалы салқындататын тоңазтқыштар
ЦК-201-1 – 3 – ортадан тепкіш қыздырғыш
Э-201 – эжектор
О-201 – газбөлуші
М а з м ұн ы
Аннотация .................................................................................................3
Шартты сілтемелер...................................................................................5
Анықтамалар.............................................................................................6
Қысқартулар мен белгіленулер...............................................................7
Кіріспе ..........................................................................................................................8
1 Әдеби шолу .............................................................................................................9
2 Физика-химиялық сипаттамасы ........................................................................14
3 Ағындық жүйеге кіретін процестердің қысқаша мәліметтері..............21
4 Қондырғының материалдық тепе-теңдігі ............................ ...........................................23
5. Негізгі аппараттық технологиялық есептеуі ......................................................27
6 Механикалық есептеу ...........................................................................................32
7 Технологиялық жүйенің сипаттамасы.....................................................................35
Қорытынды.............. ................................................................................................37
Қолданылған әдеби көздер тізімі .......................................................................................38
КІРІСПЕ
Қазақстан табиғи ресурстардың, әсіресе энергетика ресурстарының орасан зор
Қорыта айтқанда, халықаралық нарыққа мұнай мен газды экспорттау
Энергетикалық қорлар қазіргі экономикада жетекші роль атқарады. Кез
Энергия қорларының негізгі түрлерінің бірі – мұнай мен
1886 ж. Қазақстан территориясында бірінші мұнай фонтаны атқылап,
Еліміздің мұнай өңдеу саласында жұмыс атқарып тұрған үш
Президентіміз Н.Ә.Назарбаев мырзаның ұзақ мерзімді "Қазақстан - 2030"
Тағы бір көңіл көншітпейтін жайт, елімізде бірде –
1 Әдеби шолу
Мұнайды айдаудан қалған қалдық (гудрондар, жартыгудрондар, концентраттар) құрамында
Гудрондарды сұйытылған төмен молекулалы алкендермен асфальтсіздендіру әдісін тек
Шайыр – асфальтен қосылыстарының құрамының күрделілігі оларға деген
Май құрамындағы көмірсутектердің пропан ертіндісіне шайырлардың бөліну температурасының
Май шикізаты көмірсутектердің пропанда ерігіштігі жоғары температурада (75
Қоспа температурасы тұрақты жағдайда пропанды одан әрі қоса
Асфальтсіздендіру температура төмен (40 – 70 0С) жағдайда
Пропанның қажетті еселігі шайыр – асфальтен заттарын тұндырғанда
Асфальтсіздендіру процесінің негізгі факторлары тек температура, қысым және
Зауыт колонналарындағы асфальтсіздендіру дәрежесін деасфальтизаттың кокстенуімен айқындайды, себебі
Асфальсіздендіру нәтижесінде кокстенушілік, тұтқырлық, тығыздық, сауле сындыру көрсеткіші
Деасфальтизат шығымы шикізат сапасына, процестің талабына және жағдайына
Y = 94 – 4х + 0,1(х-10)2
мұндағы Y – кокстенуші шикізатқа есептегенде 1,1-1,2 %
х – шикізаттың кокстенулігі (концентраттың, гудронның) 4 –
Сұйық фазалы гудронның және концентраттарды асфальтсіздендіру процесін өндірістік
Пропанды сұйық күйде ұстау үшін асфальтсіздендіру процесін 4,0
Колоннаның жоғарғы жағында температруа алынатын деасфальтизат сапасын, төменгі
Колонна бойында температураның өзгеруі біркелкі емес, ол оның
Шикізатты асфальтсіздендірудің өндірістік қондырғылары бір және екі сатылы
Қауіпсіздік техникасы: Қондырығының жұмыс істеу кезінде негізгі қауіпті
Ең қауіпті жағдайда қондырғыға су беруді тоқтатуды және
1 тонна деасфальтизат техника – экономикалық көрсеткіштер шамасы:
Бу, гДж
Электр энергиясы, Мдж
Қайтымды су, м3
Отын, кг
Порпан шығыны еріткіш пен шикізат қатынасына байланысты және
Яғни көріп отырғанымыздай, деасфальтизат процесінің май нұсқасымен жұмыс
3 Мұнайдың физика – химиялық қасиеттері
Кесте 1 – Өст-Балық мұнайының жалпы сипаттамасы
Көрсеткіштер Көрсеткіштер III
I II III
1 2 3 4 5
Перфорация тереңдігі, м 1018-1093 1205-1209 1290-1297 1311-1318
0,8215 0,8243 0,8348 0,8208
20 0С тұтқырлық, мм2/ 0С 9,69 14,08 22,14
Температура, 0С
Қату
Тұтану
2
20
3,5
15
-10
-4
5
0
Құрамы %
Парафин
Күкірт
Селикагель
Асфалтьен
Ванадий
Никель
14,78
0,38
8,2
1,52
0,58*10-4
2,5*10-4
13,2
0,43
6,33
2,34
5,0*10-4
3,0*10-4
16,52
0,38
6,67
0,35
-
-
12,1
0,41
7,46
0,3
-
-
Кокстеуі 2,8 1,5 1,52 1,2
Қышқылдылық, мг КОН 1г 0,0143 0,036 0,0132 0,024
Фр. шығымы, % 30,0 23,0 22,5 23,8
200 0С-дейін 30,0 40,0 43,8 49,4
Кесте 2 – 200 0С дейін қайнайтын бензин
Бөлу температруасы, 0С Шығымы
% Фракциялық құрамы, % Қышқылдылық,
мг КОН/100 см3отынға Құрамындағы күкірт, %
б.қ. 10 % 50% 90% 98%
б. қ.-100 6,0 0,1047 45 65 86 99
б.қ. -120 8,5 0,1226 50 80 100 118
б.қ. -150 13,0 0,1312 60 95 120 142
б.қ. - 180 18,5 0,1406 60 95 135
б.қ. - 200 23,0 0,1469 62 95 144
Кесте 3 – Бензин фракциясының топтық көмірсутек құрамы
Бөлу температурасы, 0С Мұнайға шаққандағы шығым, %
Ароматикалық Нафтендік Парафинді
Барлығы Қалыпты құрылымды 1 - құрылысты
№1 ұңғыма мұнайы
б.қ. - 62 1,15 0,6410 1,3790 - 21,0
62 - 95 6,05 0,6687 1,3912 2,3 26,38
95-122 6,24 0,7288 1,4052 7,2 35,26 57,54 22,11
122-150 3,26 0,7528 1,4164 10,08 35,97 53,95 17,17
150-200 6,5 0,773 1,4279 15,00 25,0 60,0 43,96
№ 21 ұңғыма мұнайы
б.қ. – 62 2,5 0,6953 1,3786 -
62-95 4,0 0,6870 1,3886 2 21 77 33
95-122 3,0 0,7418 1,4146 5 25 70 33
122-150 11,0 0,7418 1,4146 5 25 740 35
150-200 9,5 0,7745 1,4306 12 4 84 -
Кесте 4 – Мұнай және базалық майлардың
Бөлу температурасы, 0С Шығымы Тұтқырплық,
фр. не қалдыққа мұнайға
50 0С 100 0С
350-400 48,39 3,24 0,8493 4,56 1,95 128 1,4718
400-450 53,59 6,87 0,8677 10,17 3,34 129 1,4807
450-ден жоғары 37,45 11,09 0,8733 55,25 13,45 138
Кесте 5 – Жеңіл керосин дистилляттарының сипаттамасы
Бөлу температурасы, 0С Шығым, %
б.қ. 10 % 50 % 90 %
Жабық тигелде тұтану Кристалдану басы барлық меркаптанды
1 2 3 4 5 6 7 8
№ 3 ұңғыма (1093-1078 м)
120-230 21,0 0,7696 120 145 180 215 1,35
120-240 23,5 0,7697 120 150 180 220 1,41
№ 3 ұңғыма (1205-1209 м)
120-230 18,0 0,7778 120 145 178 225 1,22
120-240 18,5 0,7782 120 160 188 229 1,51
№ 21 ұңғыма
120-230 14,8 0,7702 120 145 178 225 1,22
120-240 16,8 0,7712 120 150 182 225 1,37
Кесте 6 – Дизель дистиллятының сипаттаиасы
Бөлу температурасы, 0С Шығым, %
Фракциялық құрам Анилин нүктесі, 0С Құрамындағы күкірт,
20 0С 50 0С лайлану қату тұтану
50 0С б.қ. 10 % 50 %
180-350 21,5 0,8087 2,97 1,80 -18 -28 76
200-320 14 0,8110 3,17 1,85 -11 -26 88
Кесте 6 - жалғасы
200-350 17 0,8116 3,23 2,00 -8 -29 95
230-350 15,5 0,8136 3,47 2,15 -6 -15 105
240-350 13 0,8194 4,26 2,35 -3 -10,5 112
Кесте 7 – Керосин дист иллятының сипаттамасы
Бөлу температурасы, 0С Шығым, %
б.қ. 20 0С 50 0С 20 0С 50
№3 ұңғыма (1205-1209)
150-280 20,5 0,7994 150 160 225 2,27 1,45
150-320 24 0,8032 150 162 245 2,52 1,57
150-280 21,2 0,8094 15 170 275 1,95 1,25
№ 21 ұңғыма
150-320 28,3 0,8116 150 172 240 2,55 1,61
Кесте 8 – Шайым мұнайының фракциясының потенциялдық
Бөлу температурасы, 0С Шығым, % Бөлу
Фракциялық жиынтық
Фракциялық жиынтық
Фракциялық жиынтық
Газ 1,7 1,7 200-210 2,6 28,0 350-360
б.қ. – 62 4,3 6,0 210-220 1,3
62-70 1,2 1,2 220-230 1,4 31,9 370-380 1,9
70-85 1,8 9,0 230-240 1,3 33,3 380-390 2,3
85-100 2,7 11,7 240-250 1,6 34,6 400-410 2,2
100-120 4,4 16,1 250-260 2,0 36,3 410-420 2,2
120-130 1,4 17,5 260-270 1,9 38,3 420-430 2,2
140-150 1,9 19,4 280-290 1,9 40,2 430-440 2,7
150-160 1,4 20,8 300-310 1,9 42,1 440-450 2,8
160-170 1,7 22,5 310-320 1,9 44,0 450-460 2,6
170-180 1,8 24,3 330-340 1,9 45,9 470-480 2,5
Кесте 8 – жалғасы
180-190 1,4 25,7 340-350 2,7 47,8 Қалдық >500
190-200 1,1 26,8 350-360 1,5 99,7 - 2,1
Кесте 9 – Мұнай қалдығының сипаттамасы
Қалдық, 0С Шығым, % Тұтқырлық,
50 0С 80 0С
тұтану қату
200 74,7 0,8649 13,85 6,19 344 15 130
280 60,0 0,8772 20,74 8,92 381 18 170
320 52,9 0,8961 41,34 14,16 418 22 175
350 49,1 0,8902 43,16 14,52 473 25 180
400 38,5 0,8978 55,17 2037 540 30 200
450 29,7 0,9059 81,7 52,18 583 34 215
Кесте 10 – Мұнайдың жоғары қайнайтын және қалдық
Бөлу температурасы, 0С Парафин- нафтен көмірсутектері, %
I топ I I топ I I I
200-250 91,4 1,3 6,7 - 8,0 0,6
250-300 86,2 3,2 8,8 - 12,0 0,8
300-350 80,6 6,6 11,7 - 18,3 1,1
350-400 81,12 7,90 16,6 - 18,5 0,38
400-450 75,41 6,82 12,33 4,65 23,8 0,79
500-ден жоғары 59,72 7,85 15,45 14,3 37,6 2,67
3 Ағындық жүйеге кіретін процестердің қысқаша мәліметтері
Вакуумдық айдау қондырғысы: Бұл қондырғылар өндірісте құрастырма АВҚ
Селективті (талғамды) тазалау. Селективті тазалау процесінің шикізаты есебінде
Гудронды асфальтсіздендіру. Бұл процесс әдеби шолу бөлімінде толық
Парафинсіздендіру процесі. Мұнай өнімдеріне қойылатын негізгі шарттардың бірі
Терең (төмен температуралы) парафинсіздендіру: Төменгі температурада қайнайтын,
Гачтар мен петролатумды майсыздандыру Бұл процестің мақсаты –
1 Еріткіштерді пайдаланбай қатты көмірсутектерді кристалдау.
2 Шикізат пен талғамды еріткіштердің ерітіндісін мұздату арқылы
Май фракцияларын гидротазалау қондырғысы Мұнай майларын терең
Гидротазалау процесін қолданбас бұрын, май дистилляттрын негізінен талғамды
Компауындау Комауындау немесе компоненттерді араластыру сұранысқа сәйкес алынған
4 Қондырғының материалдық тепе – теңдігі
Кесте 11 – Материалдық баланс
Процесс және өнімдер %
қондырғыға %
мазутқа кг/сағ т/тәу млн
т/жыл
1 2 3 4 5 6
1. Вакуумдық айдаудан
түскені: 100,00 35,70 13295,80 319,10 2200,0
Барлығы: 100,00 35,70 13295,80 319,10 2000,0
Алынғаны:
1) фр. 350 – 400 ºС
2) фр. 400 – 450 ºС
3) фр. 450 – 475 ºС
4) фр. > 475 ºС 21,57
25,21
17,65
35,57 7,70
9,00
6,30
12,70 2855,20
3345,40
2218,00
4877,20 68,52
80,29
53,25
117,05 23,30
27,30
18,10
39,80
Барлығы: 100,00 35,70 13295,80 319,10 108,50
2. 475ºС жоғары деасфальтизат қалдығы
Түскені:
1) фр. > 475 ºС қалдық 100,00
Барлығы: 100,00 12,70 4779,40 114,70 39,80
Алынғаны:
1) Деасфальтизат
2) Асфальт 78,58
21,42 9,98
2,72 3758,80
1020,60 90,20
24,50 31,30
8,50
Барлығы: 100,00 12,70 4779,40 114,70 39,80
3. Май фракциясын селективті тазалау
I погон
Алынғаны:
1) фр. 350 – 400 ºС 100,00 7,70
Барлығы: 100,00 7,70 2885,40 68,53 23,30
Алынғаны:
1) жеңіл рафинат
1
89,61
2
6,90
3
2561,30
4
61,47
5
20,90
6
2) экстракт фр. 350 – 400 ºС 10,39
Барлығы: 100,00 7,70 2885,40 68,53 23,30
II погон
Алынғаны:
1) фр. 400 – 450 ºС 100,00 9,00
Барлығы: 100,00 9,00 3345,50 80,29 27,30
Алынғаны:
1) орта рафинат
2) экстракт фр. 400 – 450 ºС 73,33
26,67 6,60
2,40 245,08
894,50 58,82
21,47 20,00
7,30
Барлығы: 100,00 9,00 3345,50 80,29 27,30
III погон
Түскені:
1) фр. 450 – 475 ºС 100,00 6,30
Барлығы: 100,00 6,30 2218,10 53,23 18,10
Алынғаны:
1) ауыр рафинат
2) экстракт фр. 450 – 475 ºС 71,43
28,57 4,50
1,80 1580,70
637,20 37,94
15,29 12,90
5,20
Кесте 11 - жалғасы
Барлығы: 100,00 6,30 2218,10 53,23 18,10
IV ағын
Түскені:
1) Деасфальтизат 100,00 9,98 3835,80 92,60 31,30
Барлығы: 100,00 9,98 3835,80 92,60 31,30
Алынғаны:
1) қалдық рафинат
2) қалдық экстракт 77,50
22,50 7,73
2,25 2965,40
870,30 71,17
20,88 24,20
7,10
Барлығы: 100,00 9,98 3835,80 92,60 31,30
Жалпы барлығы : - - 122549,00 294,10 100,00
4.Жеңіл рафинатты терең парафинсіздендіру
Түскені:
1) жеңіл рафинат 100,00 6,90 2561,20 61,47 20,90
Барлығы: 100,00 6,90 2561,20 61,47 20,90
Алынғаны:
1) депмай фр. 350 – 400 ºС
2) гач фр. 350 – 400 ºС 94,20
5,80 6,50
0,40 24141,10
147,10 57,94
3,53 19,70
1,20
Барлығы: 100,00 6,90 2561,20 61,47 20,90
5. Парафинсіздендіру
I поток
Түскені:
1) орта рафинат 100,00 6,60 2450,1 58,82
Барлығы: 100,00 6,60 2450,1 58,82 20,00
Алынғаны:
1) депмай фр. 400 – 450 ºС
2) гач фр. 400 - 450ºС 93,94
6,06 6,20
0,40 2302,50
148,20 55,26
3,55 18,79
1,21
Барлығы: 100,00 6,60 2450,1 58,82 20,00
II ағын
Түскені:
1) ауыр рафинат 100,00 4,50 1580,80 37,94 12,90
Барлығы: 100,00 4,50 1580,80 37,94 12,90
Алынғаны:
1) депмай фр. 450 – 475 ºС
2) гач фр. 450 – 475 ºС 95,55
4,55 4,30
0,20 1509,50
62,40 36,23
1,49 12,32
0,51
Барлығы: 100,00 4,50 1580,80 37,94 12,90
III ағын
Түскені:
1) қалдық рафинат 100,00 7,73 2965,60 71,17 24,20
Барлығы: 100,00 7,73 2965,60 71,17 24,20
Алынғаны:
1) қалдық депмай
2) петролатум 77,00
23,00 5,95
1,78 228,30
682,50 54,79
16,38 18,63
5,57
Барлығы: 100,00 7,73 2965,60 71,17 24,20
6. Гач пен петролатумды майсыздандыру
Түскені:
1) гачи фр. 350 - 400ºС, фр 35,97
64,03 1,00
1,78 357,90
682,50 8,59
16,38 2,92
5,57
Кесте 11- жалғасы
2) 350 - 450ºС, фр.
450 - 475ºС
2) петролатум
Барлығы: 100,00 2,78 1040,40 24,97 8,49
Алынғаны:
1) парафин: фр. 350 - 400ºС, фр. 350
2) фильтрат 56,00
44,00 1,56
1,22 583,30
457,10 13,99
10,97 4,76
3,73
Барлығы: 100,00 2,78 1040,40 24,97 8,49
7.Парафинсізденген майды гидротазалау
Түскені:
1) депмай фр. 350 - 400ºС, фр. 350
2) сутек құрамды газ 100,00
1,40 22,95
0,32 8512,5
1162,5 204,30
2,79 69,44
0,95
Барлығы: 101,40 23,27 8626,20 207,90 70,39
Алынғаны:
1) жеңіл компонент
2) орта компонент
3) ауыр компонент
4) қалдық компонент
5) қума
6) газ
7) күкіртсутек 27,74
26,46
17,35
26,24
1,4
1,4
0,8 6,36
6,07
3,98
6,02
0,32
0,32
0,12 2357,50
2250,00
1475,40
2231,60
117,50
117,50
42,90 56,58
54,00
35,41
53,56
2,82
2,82
1,03 19,24
18,36
12,04
18,21
0,96
0,96
0,35
Барлығы: 101,40 23,27 8626,20 207,90 70,39
8. Парафин мен церезинді гидротазалу
Түскені:
1) тазаланбаған парафин фр. 350 - 400ºС, фр.
2) сутек құрамды газ 100,00
1,40 1,56
0,02 582,90
7,35 13,99
0,17 4,76
0,06
Барлығы: 101,40 1,58 590,60 14,17 4,82
Алынғаны:
1) тазаланған парафин, церезин
2) газ
3) қума
4) күкіртсутек 99,00
1,50
0,50
0,30 1,54
0,02
0,012
0,008 575,80
7,08
4,16
2,93 13,82
0,17
0,10
0,07 4,70
0,06
0,036
0,024
Барлығы: 101,40 1,58 590,60 14,17 4,82
9. Битум өндірісі
Түскені:
1) Деасфальтизат асфальті
2) Май тазалаудың экстракт
3) БАЗ 26,60
73,57
1,82 2,72
7,25
0,18 1041,60
2695,80
12,08 25,00
64,70
0,29 8,50
22,00
0,10
Барлығы: 103,00 10,15 3749,48 89,99 30,60
Алынғаны: 72,70 7,16 2644,58 63,47 21,58
Кесте 11- жалғасы
1) жол битумы 26,40
960,78 23,06
7,84
2) құрылыс битумы
3) қума
4) тотығу газдары 1,30
2,60 2,60
0,13
0,25 49,02
91,91 1,17
2,20
0,4
0,75
Барлығы: 103,00 10,15 3749,48 89,99 30,60
5 Деасфальтизациялық колоннаны есептеу
Кесте 12 – Деасфалтизат колоннасының материалдық балансы
Наименование %
кг/сағ Еріткіш құрамы
% масса
масса
Алынғаны:
1 ) Гудрон 100 3758,8 -
2) Пропан 400 15035,2 -
Барлығы: 500,0 18794
Алынғаны:
1) Деасфальтизат еріттіндісі:
а) деасфальтизат
б) пропан
2) Асфальт ерітідісі:
а) Асфалть
б) Пропан
408,03
35,03
366,0
98,97
64,97
34,0
15337,0
1316,7
13757,2
3720,0
2442,1
638996
100
8,74
91,26
100
66,30
33,70
Барлығы: 500,0 18794
Деасфалтизация колоннасын жобалағанда жұмыс қысымын келесі формула
мұнда Кi – фазалық тепе – теңдік константасы,
құрамына кіретін i – компоненті, Кi = Рi
Деасфальтизация процесінің бірінші сатысы үшін қысым 4,0 –
Фазалық константа тепе – теңдігі деасфалтьизат ерітіндісінің шекті
Деасфальтизаияның I саты үшін Кi 82 0С анықталады,
Бірінші саты үшін Р = 4,0 МПа (t
Компонент М Ρ204
кг/м 3 Х объем. % х,
масс. %
х΄, мол.% Рi, МПа Кi Кi
Этан 30 326 6,8 0,045107702 0,063241065 7,689
Пропан 44 501 85,0 0,866524501 0,889543276 3,989 0,99725
Пропилен 42 498 5,0 0,050666807 0,038974324 3,795 0,94875
Бутан 58 579 3,2 0,037700988 0,008241335 1,037
Р = 4,3 МПа
Компонент Кi Кi Компонент Кi
Этан 1,788139535 0,113083848 Этан 1,830714286
Пропан 0,927674418 0,825206541 Пропан 0,949761904 0,844854316
Пропилен 0,882558139 0,034397106 Пропилен 0,903571428 0,035216086
Бутан 0,241162790 0,001987503 Бутан 0,246904761 0,002034824
Яғни қысымның пайдалану қысымы 4,2 +0,3 =
II саты үшін Р = 3,6 МПа
Компонент М Ρ204
кг/м3 х
объем. % х,
масс. %
х΄, мол.% Рi, МПа Кi Кi
Этан 30 326 6,8 0,045107702 0,063241065 6,921 1,9225
Пропан 44 501 85,0 0,866524501 0,889543276 3,591 0,9975
Пропилен 42 498 5,0 0,050666807 0,038974324 3,416 0,9488
Бутан 58 579 3,2 0,037700988 0,008241335 0,933 0,2591
Р = 3,9 МПа
Компонент Кi Кi Компонент Кi Кi
Этан 1,774615385 0,112228566 Этан 1,835809019 0,116098517
Пропан 0,92076923 0,819064078 Пропан 0,952519893 0,847307666
Пропилен 0,875897435 0,03413751 Пропилен 0,906100795 0,035314665
Бутан 0,23097158 0,00197158 Бутан 0,247480106 0,002039566
Яғни қысымның пайдалану қысымы 3,77 +0,3 = 4,07
Колонна диаметрі
Колонна диаметрі колонна қимасы бойындағы будың шекті жылдамдығы
Жүйедегі қысым 0,4 МПа жоғары, өйткені бу көлемін
Сонымен I саты үшін ( (82+60) / 2
Көлденең қима жүктемесінің мәнісін: u = 32 м3/(ч∙м2)
Осыдан колонна диамері:
Диаметрді Д = 3,3 м.етіп қабылдаймыз,
II саты үшін ( 60 оС орташа
Шикізаттың пропанға деген меншікті жүктемесін: u = 32
Осыдан колонна диаметрі:
Диаметр Д = 2,9 м. тең болады.
Жоғарыдағы есептеулерде деасфальтизация колоннасының I және II
Колонна биіктігі
Деасфальтизация колоннасының жоғарғы және төменгі бөлік биіктіктерін келесі
H = Vp ∙ t / F
Деасфальтизат ерітіндісінің тұнба бөлігігінде болу уақытысы 4 тен
Колонаның жалпы биіктігі:
H = hв + hн
I саты үшін (t = 82 оС)
Жоғарғы бөлігі:
1.
2. t = 8 мин (0,1333 сағ.)
3.
Төменгі бөлігі: (t = 60 оС)
1.
2. t = 36 мин (0,583 сағ.)
3.
Н = 13,1+8,8 = 21,9 м.
II саты (t = 70 оС)
Жоғарғы бөлігі:
1.
2. t = 8 мин (0,1333 сағ.)
3.
Төменгі бөлігі: (t = 50 оС)
1.
2. t = 50 мин (0,8333 сағ.)
3.
Н = 16,6+3,7 = 20,3 м.
Осылайша екі колоннаның да габариттік өлшемдерін таптық:
I саты Д = 3,3 м; Н =
II саты Д = 2,9 м; Н =
Жылу балансы
Жылу балансында колоннаға кірген және одан шыққан жылудың
∑Qкір = ∑Qшық
I саты
Колоннаға кіретін жылу Q = Cp∙It (кДж/ч
Өнім Алынғаны
T, оС G, кг/сағ I, кДж/кг Q, кДж/ч
Сырье:
Гудрон
Тех. пропан
70
70
75513,7
277967,8
132,1701
205,16
9980653,591
57027873,85
2772,403775
14452,18718
Барлығы: – 353481,5 – 67008527,44 17224,59096
Деасфальтизат I
Пропан
Асфальт I
Пропан
82
60
38266,5364
240720,635
37247,1635
37247,1635
56,9157
247,87
25,060
169,57
2177966,709
59667424,17
933413,9183
6316001,521
604,9907526
16574,28449
259,284644
1754,444867
Барлығы: – 353481,5 – 65097827,44 19193,00175
∆Q = 19193,00175 – 17224,59096 = 1968,41079 Вт
6 Механикалық есептеу
1. Дене есебі
Вакуумдық колоннадағы К-1 қосылған цилиндрлік обечайканың қабырға қалыңдығын
а) Вакуумдық жағдайдағы аппараттағы сырттан түсетін қысымды Рн.с
Ішкі ортада: бу және газ қалдық қысымы
Рс = 0,01 МПа
б) орта температурасы 250ºС кем болмаған жағдайда есептік
в) Обечайканың материалы – болат, маркасы Х18 Н10Г.
г) Өзгергіш модульін Е таблица бойынша (III-5)
Е = E = 1.81*10
д) Нормативтік мүмкіндік кернеуі δ*= 111 Мп/м
(III-4) таблица бойынша [10]
ж) Н = 33.85 технологиялық есеп бойынша.
з) Дв = 9 м
и) Коррозияға үстеме Ск = 1 мм.
к) Эррозияға үстеме Сэ =
л) Коэффициентті
Шығару жолы
1) Аппараттағы вакуумды есепке ала отырып обечайкадағы сырқы
қосымша қысым Рн = 0.1-0.01= 0.09 МПа.
Онда Рн = Рн.c +Рн = 0.1+0.09
2) Обечайка қабырғасының номинальді есептік өлшемін мына формула
S = 0.47*
3) Олай болса үстемелікті ескере отырып обечайканың қабырға
S = S +C = 29+1 =
4) (15,10) [9] формуласы бойынша сәйкестік тексереміз: 15V
3.76 < 12.45, яғни қалыпты жағдай орындалады.
5) Ағымдық шектеу δт анықтаймыз; мына формула бойынша
(III.3) [10]
мұндағы nт - ағымдық шектеу
nт = 1.5
онда δт = 111*1.5 =
6) Олай болса (15.20) [19] формуласы бойынша сәйкетік
3,76 2,11 яғни сәйкестік жағдай орындалды.
7) 115,1 0.0149, яғни сәйкестік жағдай орындалуға, обечайка
Колоннаның дөңес түп бөлігінің есебі
1) Төзімділік жағдайдағы сфералық дөңес түп бөлігінің номиналдық
S =3.34*Rв* ;
мұнда
Онда
2) Қабырға қалыңдығын шамалау үшін қосымша үстеме қабылдаймыз.
Со = 0.63 мм.
3) Номиналдік есептік қабырға қалыңдығына қажет жалпы үстемені
С = Cк + Cэ + Со =
4) Дөңес түп бөлігінің қабырға қалыңдығының үстемені есепке
S= S +C=18.37+1.63=20мм
5) Сыртқы қысымның мүмкіндік жағдайы (16.19) [19] формула
Pн.д = 0,09 Е
6) Тексереміз.
130,45 < 275 ; яғни қалыпты
7 Бір сатылы асфальтсіздендіру колоннасының технологиялық жүйесінің сипаттамасы
Қалдық шикізат (гудрон, концентрат) 17 сорап арқылы бу
Құрамында едәуір көлемі пропан бар асфальтизат деертіндісі 4
Қысымды реттеуші арқылы 2,4 Мпа дейін төмендетіп бұл
3 колоннаның төменгі жағынан шығатын битумды (асфальт) ерітіндісі
Жоғары қысымды пропан буларын 8 және 9 буландырғыштар
Қорытынды
Энергия қорларының негізгі түрлерінің бірі – мұнай мен
Еліміздің өңдеу саласында жұмыс атқарып тұрған үш ірі
Елімізде бір – бір май нұсқасымен жұмыс істейтін
Бұл курстық жобада май алу бағытындығы асфальтсіздендіру қондырғысын
Қолданылынған әдеби көздер тізімі
1. Омаралиев Т.О, Мұнай мен газды өндірудің химиясы
І-бөлім. Құрылымды өзгертпей өңдеу процестері Алматы: Білім, 2001-399
2. Рудин М.Г, Смирнов Г.Ф.Проектирование нефтеперерабатывающих и нефтехимических
3. Нефти СССР. IV том, М.: Химия, 1972-492
4. Кузнецов А.А., Кагерманов С.М., Судаков Е. Н.
5. Дриацкая З.В., Мучиян М.А., Хмыхова И.М. Нефти
6 Омаралиев Т.О. Мұнай мен газ өңдеудің арнайы
7 Серіков Т.П. Ахметов С.А. Мұнай мен
8 Омарәлиев Т.О. Мұнай мен газды өңдеудің химиясы
9 Нефти СССР (справочник) т.І. Нефти северных районов
10Эрих В.Н., Расина М.Г., Рудин М.Г. Химия и
11 Лащинский А.А., Толчинский А.Р. Основы конструирования и
12 Алимбаев Қ.Р., Ескендиров Б.Ж. Мұнай зауыттарының құрал
Вакуумдық қондырғы
Асфальтсіздендіру
Талғамды тазалу
жеңіл қондырғы
орта қондырғы
ауыр
Рафинадтты парафинсіздендіру
Қалдық раф.
Ауыр раф.
Орта раф
Гидротазалу
Май дайындайтын станция
Майсыздандыру
асфальт
деасфальтизат
Парафин мен церезинді гидротазалу
фильтрат
Терең парафинсіздендір
Жеңіл рафинат
петролату
Гач
АС-6
М-6
ОС-11
М-20
Экстракт
Параф.
Церез.
Казан отыны.
Церез.
Ас фальт