Курстық жұмыс
Тақырыбы: Жергілікті биліктің қалыптасуымен құрылымы
Мазмұны
Кіріспе .....................................................................................................................3
І Жергілікті биліктің
1.1. Жергілікті биліктің қалыптасуының жалпы сипаттамасы..............................5
1.2. Қ.Р. жергілікті атқарушы органдардың құрылымы.........................................7
ІІ Қазіргі кезеңдегі
2.1. Қазақстан Республикасындағы жергілікті өкілді органдар және
2.2. Жергілікті әкімдер, әкімшіліктерді құру, құзыреті және
ІІІ Қ.Р. жергілікті
Қ.Р. жергілікті билікті тиімді басқаруды жетілдіру...................................24
Қорытынды.............................................................................................................30
Пайдаланылған әдебиеттер .................................................................................32
Кіріспе
Кіріспеге тоқталар болсақ Қ. Р-да Жергілікті
Осыған орай айта кететін бір жайт — республикалық
Әкімшілік-аумақтық бөліністі басқарудың өзіндік схемасы бар, ол тиісті
Әкім-Қазақстан Республикасының Президенті мен Үкіметінін тиісті аумақтағы жергілікті
Облыс (республикалық маңызы бар қала, астана) әкімінің өкілеттігі
Жергілікті биліктің атқарушы органы болып облыстық әкімият республикада
І Жергілікті биліктің
1.1. Жергілікті биліктің қалыптасуының жалпы сипаттамасы
Жергілікті биліктің атқарушы органы болып облыстық әкімият республикада
Жергілікті атқарушы органдарының аудандық деңгейі. Аудандық әкімиятты
ауданның әкімі құрады. Оның құрамында әкім орынбасарлары, әкім
аудандық әкім аппараты;
бөлімдер;
ішкі істер;
білім;
басқару;
коммуналды шаруашылық;
ауыл шаруашылыгы;
әлеуметтік саясат;
қаржы саласы;
діни басқармалар;
экономика саласы жатады.
Республикалык маңыздылыққа немесе қала (Астана) аудандағы қала, поселка,
Республикалық маңызы бар қала (Астана) қалалық, аудандық, поселка,
ҚР-сы мемелекеттік үкімет органдарының өкілеттілігіне жататындар:
1. Жергілікті өзіндік басқаруды ұйымдастырудың жалпы принциптері
туралы заңды қабылдау, өзгерту және оның орындалуын бақылау.
Республикалық меншіктегі объектілерді муниципалды меншікке беру тәртібін заңмен
Төменгі әлеуметтік-меншіктік стандарттарды орнату.
Республикалық және жергілікті бюджет арасындағы арақатынасты реттеу.
Жергілікті өзіндік басқаруды дамыту туралы мемлекеттік бағдарламаларды қабылдау.
Мемлекеттік үкімет органдар қабылданған шешімдер нәтижесінде
пайда болатын косымша шығындарға жергілікті өзіндік басқару органдарына
Шекаралас территорияда жабық әкімшілік - территориялық құрылымдардағы
Мемлекеттік өзіндік басқару оргадарының қаржылық дербестігіне мемлекеттік кепелдемені
Мемлекеттік басқару органдарының аты және ондағы депуттартар санын
Муницпалды құрылым - жергілікті өзіндік баскаруды іске асыратын
Мемлекеттік- ,жекешелендіру бағдарламаларына сәйкес аудандық және
калалық мүлікті басқару комитеттері
Жекешелендіруден жергілікті бюджетке түскен қаржылар келесі
бағыттарға жұмсалады:
Жекешелендірген кәсіпорындардың мүліктік кешеніне кірмеген әлеуметтік - мәдени
халықты әлеуметтік қорғау бойынша іс - шараларды қаржыландыруға;
тиісті инвестициялық бағдарламаларды іске асыруға.
Сонымен муниципалды қызмет - өкілеттіктерді орындау бойынша
мемлекеттік қызметпен қатар муниципалды құрылым мен еркіндігін қамтамасыз
жергілікті маңыздағы сұрақтарды халықтың дербес шешуі қамтамасыз етеді.
Жергілікті өзіндік басқару органдарының өкілеттілік шеңберінде шешімдерді дайындау,
4. Муниципалды құрылымның құқықтық және заңды мүдделерін қорғау.
Муниципалды қызмет келесі принциптерге негізделеді:
Заңдылық.
Кәсіби дайындық қабілеттілігі, қызмет бойынша жетістіктеріне сәйкес муниципалды
Муниципалды қызметті іске асырудағы жариялылық.
Муниципалды қызметкерлердің кәсіптілігі мен біліктілігі.
1.2. Қазақстан Республикасындағы жергілікті атқарушы органдар
Жергілікті атқарушы орган (әкімият) — облыстың (республикалық маңызы
Жергілікті атқарушы органдардың қарауына ҚР Конституциясының 87 бабынын
аумақты дамыту жоспарларын, экономикалық және әлеуметтік бағдармаларын, жергілікті
комуналдық меншікті басқару;
жергілікті атқарушы органдардың басшыларын қызметке тағайындау және қызметтен
жергілікті мемлекеттік басқару мүддесіне сай Республика заңдарымен жергілікті
Аудандық (облыстық маңызы бар қалалық) әкімият өзіне жүктелген
Осыған орай айта кететін бір жайт — республикалық
Әкімшілік-аумақтық бөліністі басқарудың өзіндік схемасы бар, ол тиісті
Әкім-Қазақстан Республикасының Президенті мен Үкіметінін тиісті аумақтағы жергілікті
Облыс (республикалық маңызы бар қала, астана) әкімінің өкілеттігі
Әрбір әкім өз аумағыңда құқықтық денгейіне сай өкілеттіктерін
Облыс (республикалық маңызы бар қала, астана) әкімі:
-мемлекеттік органдармен, ұйымдармен және азаматтармен өзара қарым-қатынастарда облыс
-тиісті адамдарды мемлекеттік наградалармен марапаттау, оларға құрметті және
-мына лауазымды адамдарды:
-жоғары тұрған өкілетті мемлекеттік органдармен келісім бойынша, шекті
-облыс (қала, астана) әкімі ақпаратының басшысын және оның
-заңдарда белгіленген тәртіпте нысанды киім кию құқығы және
-облыстық (қалалық, астаналық) бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы органдар басшыларына,
-аудандық (облыстық маңызы бар қаланың, республикалық маңызы бар
-аудандардың (оған теңестірілгендердің) әкімдері арқылы жергілікті өзін-өзі басқару
-әкімшілік-аумақтық бөліністі басқару схемасын (яғни тиісті аумақта орналасқан,
-кәсіпкерлік қызметті лицензиялауды жүзеге асырады;
- құзыреті шегінде жалпыға бірдей әскери міндеттілік және
-кәсіпорынарды, кең орындарын және мемлекеттік меншіктің басқа да
Әрине, облыс әкімдері (оған теңестірілген әкімдер) өз құзыретін
Аудан (облыстық маңызы бар қала) әкімі Қазақстан Республикасының
Өзінің құзыретіне аудандық әкім:
-мемлекеттік органдармен.-ұйымдармен және азаматтармен өзара қарым-қатынастарда тиісті әкімшілік-аумақтық
-тиісті азаматтарды мемлекеттік наградалармен марапаттау, оларға құрметті және
-мынадай лауазымды адамдарды:
-жоғаы тұрған уәкілетті мемлекеттік органдармен келісім бойынша, шекті
-әкім аппаратының басшысы мен оның құрылымдық бөлімшелерінін басшыларын
-азаматтардың құқықтары мен бостаңдықтарын қорғау жөнінде шаралар қабылдайды;
-жергілікті өзін-өзі басқару органдарымен өзара іс-қимыл жасайды;
-көпшілік пайдаланатын орындардың (парктердің, саябақтардың, бульварлардың, жағажайлардың, су
-мектепке дейінгі, орта, бастауыш және орта кәсіптік білім
-тиісті аумақта мал дәрігерлік көмек көрсетуді ұйымдастырады;
-салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді
-өз құзыреті шегінде жалпыға бірдей әскери міндеттілік және
Бірақта, аудан (облыстық маңызы бар қала) әкімі өзінің
Ал енді республикалық маңызы бар қаладағы (астанадағы) аудан,
-тиісті әкімшілік-аумақтық бөлініс аумағында тиісті аудандық (қалалық) әкімияттың
-азаматтардың өтініштерін, арыздарын, шағымдарын қарайды, олардың құқықтары мен
-салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді
-тиісті әкімшілік-аумақтық бөліністі ұстауға арналған шығыстарды қамтитын әкім
-өз құзіреті шегінде жер қатынастарын реттеуді жүзеге асырады
-тұрғын үй қорының құрылысы мен жөнделуін, жолдарды пайдалану
-шаруа (фермерлер) қожалықтарын ұйымдастыруға, кәсіпкерлік қызметті дамытуға жәрдемдеседі;
-өз құзыреті шегінде жалпыға бірдей әскери міндеттілік және
-заңдарда белгіленген тәртіпте нотариалдық іс-әрекеттер жасауды, азаматтық хал
тарихды және мәдени мұраны сақтау жөніңдегі жұмысты ұйымдастырады;
-жоғары тұрған органдарға халықтың әлеуметтік жағынан дәрменсіз таптарына
-жергілікті әлеуметтік инфрақұрылымның дамуына жәрдемдеседі; :
-қоғамдық көлік қозғалысын ұйымдастырады;
-жергілікті өзін-өзі басқару органдарымен өзара іс-қимыл
жасайды. -
Республикалық маңызы бар қаладағы (астанадағы) аудан, аудаңдық маңызы
Әкім аппартты- бұл жергілікті атқарушы органның (ол құрылған
Қаулы- бұл, біріншідегі, әкімияттың конститутцияға, заңға, ҚР Президенті
азаматтардың құқықтарына, бостандықтары мен міндеттеріне қатысты актілері (ҚР
ІІ Қазіргі кезеңдегі
.1. Қазақстан Республикасындағы жергілікті өкілді органдар және оның
Жергілікті өкілді орган (маслихат) салықтық өкілдік бірыңғай жүйелерінің
Мәслихат өзінің сипаты жағынан жергілікті тұрғындардың мұн-мұқтажына байланысты
тиісті мәслихат депуттаттарының санын Қазақстан Республикасының Орталық сайлау
өзінен біз, мәслихаттың жергілікті өзін-өзі басқару жүйесінен де
оқшауланғандыған көрсетеді.
Мәслихаттар күнделікті кызметінде шаруашылық, тұрмыстық, мәдени, меншікті, қоғамдық
Мәслихаттардың ең басты ерекшелігінің бірі- тиісті әкімшілік-аумақтық бөліністерінің
3. Мәслихатт тағы да бір ерекшелігі оның құзыретіне
1). негізгі анықтайтын жалпы мәселелер;
тиісті аумақты дамытудың жоспарларын, экономикалық жеке әлеуметтік бағдарламаларын,
тиісті аумақтарда қоршаған ортаны қорғау мен табиғатты пайдалану
әкімшілік ұсынысы байынша әкімшілік аумақ бөліністі басқару схемасын
әкімнің ұсынысы. бойынша мәслихат сессиясының шешімімен тиісті әкимияттыңң
халықтың жұмыспен қамтылуына жәрдемдесу мен кедейлікпен күрес бағдарламаларын
әкімнің ұсынуы бойынша ведомствоаралық сипаттағы мәселелер бойынша әкімият
2) мәслихаттардың айрықша өкілеттілігі:
- өздерінің карауына жатқызылған әкімшілік-аумақтық құры-
лыс және жергілікті қауымдастық ұйымының шекараларын ай-
қыңдау мәселелерін шешу;
атқарушы органдар басшыларының есептерін қарау және тиісті органдарға
Қазақстан Республикасының әкімшілік құқық бұзушылық туралы Кодексіне сәйкес,
тиісті әкімшілік-аумақтық бөліністі дамыту жоспарларынын, экономикалық және әлеуметтік
Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес азаматтардың құқықтары мен заңды
Мәслихаттың тұрақты комиссиялары мен өзге де оргаңдарын құру,
Мәслихаттар, сонымен қатар, Қазақстан Рсспубликасының Жер туралы зандарына
Жергілікті өкілді органдар (мәслихаттар) буындарының әртүрлігіне қарамастан олардаң
I) облыстың аудандық жоспарлану схемасын, облыс орталығын, республикалық
Жоғарыда аталған мәслихаттардың өкілеттіліктерін басқаша да топтастыруға болады.
4. Мәслихаттың өз өкілеттік атқаруы оның жұмысты дұрыс
Маслихат сессиясы — оның ұйымдастырушылық құқықтық қызметінің ең
Сөйтіп, мәслихат сессиясының төрағасы деп, меслихат депутаттарының арасынан
Бұған қарағанда мәслихаттың хатшысы тұрақты негізінде жұмыс істейтін
- мәслихат сессиясын және оның қарауына енгізілетін мәселелерді
-өз депутаттарының өкілеттіліктерін жүзеге асыруына жәрдемдеседі, оларды қажетті
-мәслихат аппараттарының қызметіне басшылық жасайды, оның қызметшілерін қызметке
-сайлаушылар өтініштері туралы және олар бойынша қабылданған шаралар
-өз құзыретіндегі мәселелер бойынша өкімдер шығарады;
-мемлекеттік органдармен, ұйымдармен, жергілікті өзін-өзі басқару органдарымен және
Алайда, мәслихат хатшысының оның тұрақты комиссияларында болуға құқығы
Мәслихаттың алдыңда тұрған міндеттерді жүзеге асыруда депутаттарды қатыстыруды
Тұрақты комиссиялардың басты қызметі мен өкілсттілігіне жататындар: сессияның
Тұрақты комиссиялардың отырысы қажеттілігіне қарай шақырылады. Олардың құрамына
Мәслихаттың тұрақты комиссиялары өз құзыретіндегі мәселелер бойынша қаулылар
Тұрақты комиссиялар өздерін сайлаған мәслихат алдында жауапты және
Жергілікті бюджеттің атқаруын бақылау үшін өз өкілеттігі мерзіміне
Кейбір мәселелерді дайындап, сессияда қарау үшін мәслихат не
Сессия жұмысының белсенді күші - бұл мәслихат депутаттары
Маслихат депутатының құқықтары мен міндеттері өз өкілетілігін жүзеге
-сайлауға және мәслихат сессиясының төрағасы, хатшысы, тексеру комиссиясының
-мәслихат сессиясы мен оның тұрақты комиссияларында және өзге
-тиісгі мәслихаттың аумағында орналасқан жергілкті атқарушы органдар мен
-өз округінің сайлаушыларымен, сондай-ақ жергілікті өзін-өзі басқару органдарымем
-сессияда тиісті мәслихат аумағында орналасқан жергілікті атқарушы орган
-саяси партиялардың депутаттық тобы түріндегі депутаттық бірлестіктер құруға
1) мәслихаттың және өзі құрамына сайланған оның органының
Осындай қыруар жұмыстарды атқаруға байланысты дспутатқа негізгі жұмыс
2.2. Жергілікті әкімдер және әкімшіліктерді кұру, құзыреті
Әкімшіліктердін төмендегі буындары құрылады: 1) облыстық республикалық маңызы
Облыстық (Алматының, астананың), аудандық (облыстык манызы бар калалардың)
Облыстық (Алматының, астананың), аудаңдық (облыстық маңызы бар қалалардың)
Екі деңгей әкімшіліктерінің түзілу және құзырет мәселелерін жеке
Ұйымдық-шаруашылыққа, атап айтқанда. төмендегі өкілеттіктер жатады: облысты (Алматыны,
Басқарушылыққа атап айтқанда, төмендегі өкілеттіктерді жаткызуға болады: аграрлық
Реттеушшіліке зандарға сәйкес жер қатынастарын реттеуді жүзеге асыру
Облыстық (Алматы, астаналык) әкімшілік аудандық әкімшіліктердін кұзыретіне кіретін
Ақырында. облыстык (Алматы, астаналық) әкімшілік консультативтік жұмысты жүзеге
Облыстың (Алматының, астананың) әкімшілігі мәслихаттын органы болып табылмайды.
Облыстық әкім. Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес облыстардың (Алматының,
Облыстын (Алматының, астананың) әкіміне бірнеше түрге белуге болатын
Өкілдік өкілеттіктер. Облыстың (Алматының, астананың) әкімі мемлекеттік органдармен,
Бақылау өкілеттіктері орталық атқарушы органдардың аумақтық бөлімшелері әкімшіліктің
мемлекеттік органдармен келісім бойынша облыс (Алматы, астана) әкімінің
Тәртіптік өкілеттіліктер облыс әкімі облыс (Алматы, Астана) бюджетінен
Үйлестірушілік өкілетгіктер. Облыс әкімі аудандық (облыстық маңызы бар
Жергілікті өзін-өзі басқару органдарымен байланыстар жөніндегі өкілеттіктер. Облыс
Басқарушылық (әкімшілік ету) өкілеттіктер. Облыс әкімі өз құзыреті
Облыс әкімінің аталған өкілеттіктері түпкілікті болып табылмайды. Заң
Аудандык (облыстық маңызы бар қалалық) әкімдіктер.
Аудан (облыстық маңызы бар калалардың) әкімдігі Казақстан Республикасы
Аудан (облыстық маңызы бар қала) әкімшілігі алқалы орган
I) ұйымдык-шаруашылық; 2) реттеушілік; 3) әлеуметтік; 4) зандылықты
ұйымдық-шаруашылықтарға төмендегі өкілеттіктерді жатқызуға болады: ауданды дамытудың жоспарларын,
Өз кұзыреті шегінде жер қатынастарын реттеуді жүзеге асырады.
Әлеуметтік корғауға өзінің қарамағындағы тұрғын үй қорын бөлу,
ІІІ Қ.Р. жергілікті
Қ.Р. жергілікті билікті тиімді басқаруды жетілдіру
Қазақстан Республикасы өзінің институционалдық кұрылымын дамытудың алғашқы сатысынан
Әсіресе, жергілікті жоспарларды, әлеуметтік және экономикалық бағдарламаларды, жергілікті
Мемлекеттік басқарудың тиімділігін арттыру үшін атқарушы органдардың да
билік қызметін жетілдіре беру арқылы жергілікті өзін-өзі басқару
Жергілікті билікті басқаруды жетілдіру жөнінде мемлекет тарапынан көптеген
Жалпы, ауылда қордаланған проблемаларды шешуге Елбасы "Ауыл жылы"
Ауылдың негізгі билік иесі әкім болғандықтан, ауылдық әлеуметтік-экономикалық
Беделді ауыл ақсақалдарынан, әлеуметтік мекемелердің басшыларынан ауыл шаруашылығы
Ауылдағы әлеуметтік мекеме басшыларын тағайындау және қызметінен босату
жер, су, орман кодекстері аясында ауылда ауқымды жұ-
мыстар жүргізілетінің, ауылда орасан зор міндеттер ше-
шілетінін, ауылдың әлеуметтік-экономикалық куатының
күшейетінінен хабардар ету.
Міне, осындай құрылымдық өзгерістерге шыраған ауыл әкімі —
Жергілікгі билікті заң екі институт функциясымен қамтамасыз етті,
Сонымен қатар, мәслихатқа берілген өкілеттіктерде шешімін таппаған тұстары
кепілдендірілген медициналық қызмет көрсету;
ақысыз білім беру;
экологиялық сараптама;
аудан әкімдерінің жүрісін үйлестіру;
алыс-беріс бойынша шешім қабылдау туралы әр мәслихат
ұсыныстарын қарауға енгізу;
мемлекеттік стандартты сақтауды қамтамасыз ету;
мемлекеттік мекемелер мен олардың штаттарын құру.
Осы аталғандардың ішінде мемлекеттік билікгі орталықсыздандыру, билік
жауынгерлікке жазылу, әскери қызметін өтеуге шақыру, азаматтық қорғаныс
қоғамдық орындарды көркейту мәселелерін шешу;
ведомствоаралық сипаттағы мәселелер бойынша консуль-
тациялық кеңес беру органын құру жөнінде міндеттер
бар, олардың қатары жұмыссыздықпен күрес және атаулы
әлеуметтік көмек беру мәселесімен толығуы мүмкін. Бірак бұл
Берілген талдау көрсетіп отырғанындай, казіргі уақытта жергілікті басқарудың
Коммуналды шаруашылық, тұрғын үй қоры, жергілікгі жолдар, аумақты
Қазақстан Республикасының жергілікті мемлекеттік басқару типтік құрылымы Үкіметтің
1. Облыстык әкімият:
Облыс әкімінің аппараты.
Сәулет және қала құрылысы департаменті (басқарма).
Ішкі саясат департаменті (басқарма).
Мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау департаменті (басқарма).
Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау департаменті
Денсаулық сақтау департаменті (басқарма).
Еңбекпен қамту реттеу және әлеуметтік бағдарламалары
департаменті (басқарма).
Мәдениет департаменті (басқарма).
Азаматтық қорғаныс, жұмылдыру жұмыстарына дайындық, авариялық және табиғи
1. Ю.Білім беру департаменті (басқарма).
1.11. Жүргіншілер көлігі және автокөлік жолдары департаменті (басқарма).
1.12. Кәсіпкерлік және өнеркәсіп департаменті (басқарма).
І.1З. Табиғи ресурстар және табиғатты пайдалануды реттеу
1.14. Ауыл шаруашылығы департаменті (басқарма).
1.15. Құрылыс департаменті (басқарма).
1.16. Қаржы департаменті (басқарма).
1.17 Архив жэне күжаттау басқармасы (бөлім). 1.18.Жер қатьшастары
2. Республикалық маңызы бар қала, астана әкімияты
2.1. Республикалық маңызы бар қала, астана қалаларының әкімі
«Астана- жаңа қала» еркін экономикалық зонасын экім-
шілігі департаменті (баскарма).
Сәулет және қала құрылысы департаменті (басқарма).
Ішкі саясат департаменті (басқарма).
Мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау департаменті (басқарма).
Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау
департаменті (басқарма).
Тұрғын үй департаменті (басқарма).
Енбекпен қамтуды реттеу және әлеуметтік бағдарламалар
департаменті (басқарма).
2.9 .
Мәдениет департаменті (басқарма).
Азаматтық қорғаныс, жұмылдыру жұмыстарына дайын-
дық, авариялық және табиғат апаттарды алдын ала ескер-
ту департаменті (басқарма).
Білім беру департаменті (басқарма).
Жүргіншілер көлігі және автокөлік жолдары департа-
менті (басқарма).
Кәсіпкерлік және өнеркәсіп департаменті (басқарма).
Табиғи ресурстар және қоршаған ортаны қорғау депар-
таменті (басқарма). Құрылыс департаменті (басқарма).
Қаржы департаменті (басқарма).
Экономика және бюджетті жоспарлау департаменті (бас-
қарма).Энергетика және коммуналды шаруашылық департаменті (басқарма).
Архив және құжаттау басқармасы (бөлім).
Жер катынастары басқармасы.
Тілді дамыту басқармасы.
Дене шынықтыру және спорт басқармасы (бөлім). Тариф
бойынша басқарма (бөлім).
3. Аудан және аблыстық манызы бар қала
Аудан, облыстық маңызы бар кала әкімінің аппараты
Ішкі саясат бөлімі
Сәулет және қала құрылысы бөлімі.
Тұрғын үй шаруашылығы, жүргіншілер көлігі және
автокөлік жолдары бөлімдері.
Еңбекпен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөлімі.
Жер қатынастары бөлімі.
Мәдениет және тілді дамыту бөлімі.
Кәсіпкерлік бөлімі
Ауыл шаруашылығы бөлімі
Құрылыс бөлімі
Дене шынықтыру және спорт бөлімі
Қаржы бөлімі
Экономнка және бюджетті жоспарлау бөлімі.
Міне, осы басқарушылык кұрылым жергілікті шаруашылықты басқару мәселелерін
Тәуелсіздік алған жылдарда жүргізілген экономикалық реформалардың нәтижесінде аймактарды
Қорытынды
Қорытындылай келе жергілікті билікті басқаруды жетілдіру жөнінде мемлекет
Сонымен қатар, мәслихатқа берілген өкілеттіктерде шешімін таппаған тұстары
Мемлекеттік басқарудың тиімділігін арттыру үшін атқарушы органдардың да
Әсіресе, жергілікті жоспарларды, әлеуметтік және экономикалық бағдарламаларды, жергілікті
Еліміздің Конститутциясы орталық пен жергілікті басқаруды бөліп көрсеткенімен,
Пайдаланылған әдебиеттер
Баянов Е. ред. "Мемлекеттік және құқық негіздері", Оқулық,
"Бәсекеге қабілетті Қазақстан үшін, бәсекеге қабілетті экономика үшін,
Көшім Д., "Жергілікті өзін-өзі басқару - азаматтық қоғамның
Қазақстан Республикасының Конституциясы., Алматы, 1995 ж. 89, 95
Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы. №23 желтоқсан,
"Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару туралы" Қазақстан Республикасының
Мәдинов Р. "Сағым" идеядан сақтанған абзал немесе билікті
Медведева Н.П. "Местное самоуправление в зарубежных странах" (Информационный
Никифорова Н. Предпосылки новой стратегии государственного управления национальной
Нүкенов А.: "Жергілікті басқаруды жетілдіру мәселелері". "Саясат" №7.,
Танкиева А.: "Жергілікті басқаруда экономикалық механизмдерді қолдану жолдары".
Тоқтыбеков Ә.: "Мемлекеттік басқарудың жетілдірудің жолдары: тұжырымдамалар мен
29