Бұл курстық жұмыстың тақырыбы: Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданының
Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданының әлеуметтік-экономикалық жағдайы
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ..................................................................................................................6
І Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданының ФИЗИКАЛЫК – ГЕОГРАФИЯЛЫҚ
1.1 Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданына физикалық – географиялық
1.2 Оңтүстік Қазақстан облысына физикалық – географиялық сипаттама.......9
ІІ Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданының әлеуметтік - экономикалық
Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданының демографиясы.................14
Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданының ірі қалалары.....................15
Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданының өнеркәсібі.........................19
Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданының шаруашылығы..................21
ІІІ Оңтүстік Қазақстан облысының әлеуметтік – экономикалық жағдайы
3.1 Оңтүстік Қазақстан облысының экономикасы.............................................25
3.2 Оңтүстік Қазақстан облысының агроөнеркәсіптік кешені.........................29
3.3 Оңтүстік Қазақстан облысының өнеркәсібі................................................. 32
3.4 Оңтүстік Қазақстан облысының шаруашылығы..........................................36
Қорытынды....................................................................................................37
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі...............................................39
Қосымша.........................................................................................................40
КІРІСПЕ
Оңтүстік аудан ежелгі уақыттан бастап Қазақстан мен Орта
Бұл экономикалық ауданға Алматы, Жамбыл, Оңтүстік Қазақстан, Қызылорда
Оңтүстік Қазақстан — республиканың барынша дамыған экономикалық аудандарының
Оңтүстік Қазақстан суармалы егіншілік дамыған аудан. Мұнда көкөніс,
Батысында Арал теңізінен бастап, шығысында Жоңғар қақпасына дейінгі
Осынау кең-байтақ аумақтағы кейбір аудандардың революцияға дейін өзара
І Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданының
1.1 Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданына физикалық – географиялық
Географиялық орны. Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданы Арал теңізінен
Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданы бұрыннан-ақ өзінің географиялық орнын
Табиғат ресурстары мен және жағдайлары. Ауданның солтүстік және
Топырақ және өсімдік жамылғысы. Тау бөктерлері құнарлы қоңыр
Климаты. Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданының климаты шұғыл
Гидрографиясы. Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданының өзендері ағынсыз
Пайдалы қазбалары. Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданы пайдалы қазбаларға
Халқы. Аудан тұрғындарының саны мен халықтың орташа
Шаруашылығы. Республикагың еңбек бөлінісінде Оңтүстік Қазақстан
Өнеркәсіптің жетекші салаларының бірі түсті металлургия. Бұл сала
1.2 Оңтүстік Қазақстан облысына физикалық – географиялық
Оңтүстік Қазақстан облысы республика
Оңтүстік Қазақстан облысы республика
Оңтүстік Қазақстан облысы әкімшілік-аумақтық
Оңтүстік Қазақстан облысының жер бедері мен
Таулары: Сырдария өзенінің орта
Жазық аймақтарға: Оңтүстік өлкенің
Оңтүстік Қазақстанды күнгей жағынан жиектейтін
Климаты. Облыс аумағы Қазақстан
Түлкібас, Сайрам, Төлеби аудандарында шығыстан есетін «Шақпақ» желі
Оңтүстік Қазақстан облысының геологиясы, тектоникалық құрылымы. Оңтүстік
Қазба байлықтары. Облыс қойнау қазба байлықтарға бай. Мұнда
2. Темір рудасы пайдалы қазба көздері.А Қаратау тауының
Оңтүстік Қазақстан территориясының ішкі сулары.Оңтүстік Қазақстан облысының гидрографиялық
Жер беті ағыны облыс территориясы бойынша біркелкі таралмаған:
Сырдария алабы Орта Азиядағы төрт мемлекеттің (Қырғызстан, Тәжікстан,
Арыс өзені - Сырдарияның оң жақ саласы болып
Шу Қазақстан егістік жерлерін
Жер беті ағыны облыс
ІІ Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданының
2.1 Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданының демографиялық
Оңтүстік Қазақстан халқының саны
Алматы қаласының халқы 1 млн. 130 мың адамды
Балқаш маңы, Мойынқұм, Бетпақдала, Арал маңындағы Қарақұм мен
Халықтың басым көпшілігі Тянь-Шаньның, Жоңғар Алатауының тау бөктерлеріне,
Революциядан кейінгі жылдары Оңтүстік Қазақстандағы қала халқының үлес
Оңтүстік Қазақстанда ауылды жерде тұратұн халық басым (52%).
2.2 Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданының ірі қалалары
Оңтүстік Қазақстанда 65-тен астам қалалар мен қала үлгісіндегі
Шымкент - Оңтүстік Қазақстан облысының орталығы, республиканың ең
Қазір Шымкенттің негізі қаланғанына 800 жылдай уақыт болды.
Қаланың аса маңызды кәсіпорны – қорғасын зауыты соғыска
Түркістан – Қаратау жотасының батысында, тау етегіндегі құнарлы
Қазіргі уақытта қалада мақта тазартатын және май зауыты,
1991 жылы ірі жоғары оқу орны ~ қазақ-түрік
Университет ғылымның көптеген салалары бойынша, мамандар даярлайды. Бұл
Тараз – облыс орталығы, Талас өзенінің темір жолмен
Тараз — Қазақстанның ең ежелгі қалаларының бірі. Бұл
Қазіргі Тараз – ірі өнеркәсіп орталығы және көлік
Талдықорған – XIX ғасырдың 70-жылдарында пайда болған бұрынғы
Қызылорда – облыс орталығы. Бұл XIX ғасырдың басында
Қала төңірегінде ашылған маңызды қазба байлықтар жоқ. Сондықтан
Алматы – республикалық дәрежедегі қала. Қала республиканың оңтүстік-шығысына,
Көп кешікпей Іле бекінісінің, ал 1855 жылдан бастап
Қазан революциясынан кейін, 1921 жылы Верный Алматы болып
Қазіргі Алматы — республиканың ондаған зауыттары мен фабрикалары
Алматының жеңіл өнеркәсібі тамақ өнеркәсібіне қарағанда, жергілікті шикізатты
Қаланың ауыр өнеркәсібі бірнеше машина жасау және жөндеу-механикалық
Алматы – Қазақстанның ғылым мен мәдениет орталығы. Мұнда
Алматыда Ұлттық Ғылым Академиясының институттары орналасқан. Мұнда М.Әуезов
Алматы маңында табиғаттың ерекше ескерткіштері Шарын каньоны, Түрген
2.3 Оңтүстік Қазақстан облысының өнеркәсібі
Оңтүстік Қазақстан өнеркәсібі дамуының негізі - жер қойнауы
Орталық және Шығыс Қазақстанмен салыстырғанда Оңтүстік Қазақстанның жер
Оңтүстік Қазақстанда түсті және сирек металдар — қорғасын,
Оңтүстік Қазақстан өнеркәсібінің барлық салаларын үш топқа бөлуге
1. Бірінші топқа жеңіл және тамақ өнеркәсіптерін, атап
айтқанда, мақта мата және жүн мата, шұлық-ұйық бұйымдары,
2. Екінші топқа түсті металлургия мен цемент өнеркәсі-
бі жатады. Полиметалл кендері базасында Ащысай полиметалл және
пайдаланатын Қаратау кен-химия комбинаты, минерал тыңайтқыштар мен фосфор
3. Үшінші топқа машина жасау және металл өндеу,
Бұл ауданға жеткізілген Орта Азия газы көптеген өнеркәсіп
Басты өнеркәсіп орындары мен электр станциялары және басқа
Оңтүстік Қазақстан келешекте бірыңғай энергетикалық жүйе арқылы электр
Оңтүстік Қазақстанда металды онша көп қажет етпейтін, бірақ
Оңтүстік Қазақстанда тамақ өнеркәсібі (қант, жеміс-көкөніс, шарап ашыту,
Бүкіл республика бойынша жеңіл өнеркәсіптің 55%-ы, тамақ өнеркәсібінің
Жеңіл және тамақ өнеркәсібіне ауыл шаруашылығы шикізат береді.
Оңтүстік Қазақстанның металлургия өнеркәсібі Қаратау мен Жоңғар Алатауында
Оңтүстік Қазақстанда үш ірі және бірнеше ұсақ өнеркәсіп
Қаратау-Тараз өнеркәсіп торабы Қаратау фосфоритінің негізінде химия өнеркәсібінің
2.4 Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданының шаруашылығы
Бұрынғы ХIX ғасырдың ортасына дейін Оңтүстік Қазақстанның халқы,
Ол кезде өнеркәсіп шитті мақта, жүн, теріні бастапқы
Революциядан кейінгі жылдары Оңтүстік Қазақстан экономикасында түбегейлі өзгерістер
Қазіргі шаруашылық Революциядан кейінгі
Ауыл шаруашылығының негізгі саласы — егіншілік. Ол көп
Оңтүстік Қазақстанда жауын-шашын аз. Аумағының көбіне жылына 100—200
Су қорының молдығы және оның біркелкі орналасуы —
Бидай, арпа, тары тәрізді дәнді дақылдар суармалы жерлерде
Оңтүстік Қазақстан - ірі бақ және жүзім өсіретін
Оңтүстік Қазақстан өнеркәсібі дамуының негізі - жер қойнауы
Орталық және Шығыс Қазақстанмен салыстырғанда Оңтүстік Қазақстанның жер
Оңтүстік Қазақстанда түсті және сирек металдар — қорғасын,
Оңтүстік Қазақстан — республикадағы негізгі суармалы бағалы дәнді
Ауыл шаруашылығының өнімдері (көбі көкөніс, жеміс) Қазақстанның басқа
Солтүстік Шығыс аудандарда өнеркәсіптің қарқынды дамып, осыған байланысты
Осы тұрғыдан алғанда Оңтүстік Қазақстанда көкөніс және жеміс
Оңтүстік Қазақстанда минералды тыңайтқыштар өндіріледі, ал бұл ауылшаруашылық
Алайда өндіріс процестерін механикаландыру және электрлендіруді күшейтуге байланысты
Оңтүстік Қазақстан қазіргі кезде энергетика қорымен жеткілікті қамтамасыз
Іленің төменгі ағысында, Бақанастың төменгі жағында ірі көмір
Бұл ауданға жеткізілген Орта Азия газы көптеген өнеркәсіп
Басты өнеркәсіп орындары мен электр станциялары және басқа
Оңтүстік Қазақстан келешекте бірыңғай энергетикалық жүйе арқылы электр
Бұл жерлерде шаруашылықтың қазіргі кезде дамыған салаларына энергия
Оңтүстік Қазақстанда металды онша көп қажет етпейтін, бірақ
Оңтүстік Қазақстанда тамақ өнеркәсібі (қант, жеміс-көкөніс, шарап ашыту,
Бүкіл республика бойынша жеңіл өнеркәсіптің 55%-ы, тамақ өнеркәсібінің
Жеңіл және тамақ өнеркәсібіне ауыл шаруашылығы шикізат береді.
Күріш өндіру ірі қара өсірумен ойдағыдай ұштасуда. Күріштің
Мал шаруашылығын дамытуға өте қолайлы жағдай бар. Жазда
Мол шикізат базасы, еңбек қорының көптігі жеңіл және
ІІІ Оңтүстік Қазақстан облысының әлеуметтік –
3.1 Оңтүстік Қазақстан облысының экономикасы
Облыс ауқымды өндірістік – экономикалық әлеуетімен, еңбек ресуртарының
Облыс ежелден өнеркәсіп ерекше дамыған өңір саналады. Химфарм,
Бүгінде облыс өнеркәсібі жылпы өндіріс өнімнің 33 -
Облыстың өнеркәсібі әлемнің 37 елінде экспортқа өнім шығарады,
2008 жылы тұрғын үй құрылысына жалпы алғанда 2043750
Сәулет, қала құрылысы және құрылыс департаментінің басшылығымен коммуналдық
Облыстың аудан, қала, ауылдық әкімгершіліктерімен бірлесіп, ипотекалық несиелей
Тұрғын үйлерді жобалау мен құрылыс жұмыстарына Оңтүстік Қазақстан
Оңтүстік Қазақстан облысының әлеуметтік құрылымы
Облыс жері арқылы 445,0 км қос бағыттағы темір
Облыс орталығында Орынбор – Ташкент және Түркістан –
«Шымкент» әуежайы 1931 жылдың наурыз айында іске қосылды.
«Шымкент» әуежайы Европадан Оңтүстік - Шығыс Азияға, Таяу
иялары атқарады.
«Шымкент» әуежайы тәулік бойы жұмыс істейді, мұнда кедендік,
«Темір жол бөлімшесі» тасымалдау процесін басқарушы құрылым ретінде
Шымкент темір жол бөлімшесі арқылы тәулігіне әртүрлі бағыттарға
Шымкент тасымалдау бөлімшесі орташа есеппен тәулігіне отыз жұп
Оңтүстік Қазақстан облысының сыртқы экономикалық қызметі мен әлеуметтік
Сыртқы экономикалық қызмет. Республикадағы тәуелсіз сыртқы экономикалық бағыттың
Облыстардың сыртқы экономикалық қызметін дамыту үшін қолайлы елдер
Бірінші тұсау кесер Венгрия, Чехия, Словакия, Хорватия, Испания,
Сыртқы экономикалық қызметтегі негізгі басымдықтар өңдеуші өндірістердің дамуымен,
Негізгі капитал ағымымен инвесторлар қызығушылығының инфрақұрылымы дамыған аймақтарға
Әлеуметтік сала. Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау органдарының
1931 ж. Үкімет қаулысымен «Қосшы» деп аталған «Қоғамдық
Екінші дүниежүзілік соғыс жылдарында облыстық әлеуметтік қамсыздандыру бөлімі
1990 жылы 30-наурызда облыстық әлеуметтік қамсыздандыру бөлімі облыстық
Қазақ КСР Министрлер Кеңесі сол жылы еңбек жағдайларын
1997 жылы облыстық еңбек Бас басқармасы облыстық халықты
Еңбекке жарамсыз және күнкөрісі төмен азаматтарды әлеуметтік қорғау
Мүгедектерді әлеуметтік қорғау бағытында көптеген шаралар атқарылуда. Облыста
Жаңадан ашылған «Мейір» ем қабылдау-демалу орталығында 1416 азамат
Мұқтаж мүгедектерді кресло-коляскамен қамтамасыз ету мәселесі шешілген. 80
3.2 Оңтүстік Қазақстан облысының агроөнеркәсіптік кешені
Облыстың жалпы жер көлемі 11724,0 мың га. Суармалы
Облыс ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіру жөніндегі аса ірі
Облыс мақта өңдеумен айналысатын бірегей өңір. Соңғы жылдары
Облыстағы мақтаны қайта өңдеу кәсіпорындары жыл сайын 120
Мақта талшығын терең қайта өңдеумен «Меланж» АҚ айналысып
Облыстыңэкономика және бюджеттік жоспарлау департаменті мақта кластерін құрудың
Қазіргі уақытта облыстық экономика және бюджеттік жоспарлау департаментінде
Жүзім шаруашылығы, жеміс шаруашылығы және оларды өңдеу арқылы
Жеміс – көкөніс өнімін қайта өңдеумен «Оңтүстік жеміс
Мал шаруашылығы. Облыс аумағында 1991 – 1992 жылдарға
Асыл тұқымды сиыр малы Мақтарал, Қазығұрт, Сайрам, Төлеби,Түлкібас
Биязы жүнді «Қазақтың оңтүстік мерриносы» қойын өсірумен 41
Негізінен сиыр малының «Қарала» тұқымы Сайрам, Мақтарал, Сарыағаш,
Облыс шаруашылықтарының барлық санаттары бойынша сиыр, қой мен
Ауыл шаруашылығы өнімдерін кітап қайта өңдейтін мемплкеттік кәсіпорындары,
3.3 Оңтүстік Қазақстан облысының өнеркәсібі
Өнеркәсіп - экономиканың негізін қалаушы және айқындаушы секторлерінің
Өнеркәсіп саласында жұмыс істейтіндердің саны 39,1 мың адамды
2009 жылдың қорытындысы бойынша облыстың өнеркәсіп кәсіпорындарында қолданыстағы
Кен өндіру өнеркәсібінде 53560,1 млн.теңгенің өнімі өндірілді, бұл
Қазіргі уақытта, еліміздің экономикалық бағытын өндіру салаларын басымды
Өңдеу өнеркәсібі облыс бойынша өнеркәсіптік өндіріс көлемінің 68,3%
Мұнай және ядролық өнімдерін өндірісінде 28086,2 млн.теңгеге өнеркәсіп
Металлургия өнеркәсібі және дайын бұйымдарын өндіруде
Машина жасау саласында жыл басынан бері 11761,0 млн.теңгеге
Сонымен қатар, өнеркәсіп жағдайының талдауы көрсеткендей өнеркәсіп өнімі
Тамақ өнімдерін өндіруі 85319,9 млн.теңгені құрады немесе өткен
Целлюлоза-қағаз өнеркәсібі; баспа ісі саласында 2265,2 млн.теңгеге өнім
Резина және пластмасса бұйымдарын өндіруі 3717,2 млн.теңгені құрады
Сонымен бірге, өнеркәсіп өнімінің өндірісінде келесідей төмендеулер байқалуда:
Химия өнеркәсіп өндірісінде 8882,6 млн.теңгеге өнім өндірілді немесе
2009 жылдың қорытындысы бойынша өнеркәсіп салаларының структурасы
Тоқыма және тігін өнеркәсібінде 7230,4 млн.теңгеге өнім өндірілді
Электр энергиясын, газ бен суды өндіру және бөлу
Облыс бойынша 11 аудандары мен қалаларында өнеркәсіп өнімдерінің
Сонымен қатар, Түлкібас (9,7%), Кентау (5,6%), Сарыағаш
2009 жылдың басынан тоқтап тұрған және жаңа кәсіпорындардың
тоқтап тұрған кәсіпорындардың іске қосылуы есебінен 2 кәсіпорында
жаңа кәсіпорындардың және өндірістердің енгізілуі есебінен 16 кәсіпорында
өндірістің кеңеюі есебінен 15 кәсіпорында 372 жұмыс орны
Оңтүстік Қазақстан облысының 2009-2011 жылдарға арналған әлеуметтік–экономикалық дамуының
Тұрақты жұмыс жасаушы кәсіпорындары: «Ақбура-НС» ЖШС, «Сайрам» ӨК,
Тұрақсыз жұмыс жасап жатқан кәсіпорындары: –«Асем» ЖШС, «Бағыттық
Жұмысы тоқтап тұрған кәсіпорындар: «Мактарал» АҚ, «Енбек ЛТД»
Бүгінгі күнде осы кәсіпорындарды жандандыру мақсатында облыс және
Қазақстан Республикасының 2003-2015 жылдарға арналған индустриалды-инновациалдық дамытудың Стратегиясының
Облыста «Қазақстандық кәсіпорындарды халықаралық стандарттарға жеделдетіп өткізу бойынша
Сапа менеджмент жүйесін енгізген кәсіпорындар мен мекемелердің саны
Шағын және орта бизнес субъектілерінің қаржыландыру белсенділігін арттыру
3.4 Оңтүстік Қазақстан облысының шаруашылығы
Облыстың жалпы жер көлемі
Облыс ауылшаруашылығы өнімдерін өндіру
Жүзім шаруашылығы, жеміс шаруашылығы
Мал шаруашылығы. Облыс аумағында
Биязы жүнді «қазақтың оңтүстік
Облыс шаруашылықтарының барлық санаттары бойынша
Қорытынды
«Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданының әлеуметтік – экономикалық жағдайы»
Ежелгі Ұлы Жібек жолының бағыты жаңартып неше жүзжылдықтан
"Батыс Еуропа — Батыс Қытай" транспорттық дәлізі Қазақстанның
Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданында ауызсу мәселесі әлі
Биылғы жылы Елбасы ресми сапармен еліміздің оңтүстік өңірінде
Құскешенін аралау кезінде Мемлекет басшысы облыста Үдемелі индустриалдық-инновациялық
Мемлекет басшысы оңтүстікке сапарын «Оңтүстік Қазақстан облысына жасаған
4