Жоспар
Кіріспе
Қазақстан Республикасының инвестициялық саясаты
Инвестиция ұғымы
Инвестицияның түрлері
Инвестициялық қызметтің мәні мен принциптері
Қазақстандағы инвестициялық саясат
Экономикада инвестициялық жағдайды жетілдіру жолдары
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
Кіріспе
Елбасымыз В.А.Назарбаев "Қазақстан-2030" стратегиялық бағдарламасында ұзақ мерзімді дамуымыздың
Еліміздің экономикасын өрістетіп, халықтың тұрмыс деңгейі мен әл-ауқатын
Соңғы жылдары біздің республикамызда шетел инвестициялары мен (қаржымен)
Курстық жұмыстың мақсаты- Қазақстандағы инвестициялық саясаттың мән мағынасын
Инвестициялардың ұғымы және онын жіктелуі
Инвестициялар деп өнеркәсіптің, құрылыстың, ауыл шаруашылығының және экономиканың
Инвестицияның көзі болып жаңадан қалыптасқан (құрылған) құн немесе
Қаржылық инвестиция өзінің пайдалану мерзіміне қарай, қысқа және
Инвестиция өзінің арналымы немесе алынған мақсаты бойынша: қаржылық
Нақты инвестициялар - бұл кәсіпорынның негізгі капиталын және
Қаржылық инвестициялар - бұл субъектінің табыс алу мақсатында
Капиталды бағалы қағаздар кәсіпорынды дамыту үшін, оның капиталын
Бағалы қағаздар құқығы бойынша кімге жататындығы туралы белгілерін
- бағалы қағазды ұсынушыға — құқықтарын орындау үшін,
- атаулы бағалы қағаздар — белгілі бір адамның
- орделік бағалы қағаз — ол ең алғашында
Борыштық бағалы қағаздар пайыздарды (проценттерді) төлеуді және негізгі
Инвестщиялық бағалы қағаздар эмитент активтерінің бір бөлігін иемденуге
Бағалы қағаздар эмитенттік сипаты бойынша: мемлекетгік (Үкіметпен Ұлттык
Мәмілеге байланысты шығарылатын бағалы қағаздар: фондылық (акциялар, облигациялар)
Фондылық бағалы қағаздар көптеп шығарылуымен (эмиссиясымен) ерекшеленеді және
Саудалық бағалы қағаздар коммерциялық бағытқа ие: олар негізінен
Нарықтағы айналыс ерекшеліктеріне байланысты бағалы қағаздарды нарықтық (айналыстағы)
Нарықта болатын бағалы қағаздар биржалық немесе биржалық емес
Бағалы қағаздар әрекет ететін орыны бойынша ақша
Ақша нарығы дегеніміз - қысқа мерзімді бағалы қағаздардың
Бағалы қағаздар нарықтық капиталдар ретінде бір жылдан
Бағалы қағаздардың атқаратын ролі бойынша: негізгі (акциялар мен
Бағалы қағаздарды өздерінің алдына қойған міндеті мен мақсатына
Инвестор бағалы қағаздар нарығында жұмыс істей жүріп салымдарды
Қоржындық (портфелдік) инвестициялаудың объектілері ретінде әртүрлі бағалы қағаздар:
Қоржынды құрастыру кезінде инвестор келесі факторларды есепке алуы
Инвестор инвестициялық мақсатына тәуелді белгілі бір типтерді қалыптастырады.
Қоржынның бірінші типінің мақсаты өсімді көбіне дивиденттер мен
Қоржындардың екінші типі дивиденттер мен проценттер есебінен табыс
Мұндай қоржын оны құрайтын бағалы қағаздардың есебінен нарық
Ақша нарығының қоржындары (портфелі) капиталды толық сақтау мақсатынан
Қоржындардың өсуіне қоржынға енген құрылымдардың өзгерісі мен бағамдары
Қоржын қызмет етуінің уақытына байланыстымерзімі шектелген және мерзімі
Мерзімі шектелген қоржын тек табыс табуға талпыныс жасап
Мүмкіндігінше толықтырылатын, қайтарып алынатын және тұрақты қоржындар ажыратылып
Инвестиция - экономиканы дамудың тұрақты және жоғарғы қарқынын
Инвестицияны дамытуда кәсіпорындарды қаржыландыратын және ұзақ мерзімге несие
Қаржылық инвестициялар инвесторлар үшін ішкі және сырткы инвестициялар
Қазақстан Республикасының зандары экономиканың барлық саласын инвестициялық тұрғысынан
Қазақстандағы инвестициялық саясат
Қазақстан капиталының сыртқы рыноктағы имиджін нығайтуға, әсіресе мемлекеттік
Қазіргі танда мемлекет тарапынан қаржылай көмек көрсетілуде, датациялар
Инвестициялық жоба дегеніміз өндірісті өркендету мен жандандыру мақсатында
Сондай-ақ азаматтық қоғам құруға, мәдениет пен денсаулық салаларының
Экономикалық саяси, құқықтық тарихи, әлеуметтік және психологиялық тұүрғыдан
Қаржылық инвестицияға әртүрлі қаржы құралдары (активтер, акция, банк
Қазақстан Республикасының инвестициялар туралы заңында көрсетілгенде бұл процесс
... Біздің экономикалық өрлеу стратегиялық нарықтық экономикаға және
Қазақстан Республикасының "Инвестициялар туралы" заңы осы мәселелерд шешу
Егеменді Қазақстанның инвестициялық ахуалы тез дамуға неғүрлым қолайлы,
Еліміздегі 2004 жылғы индустриадық-инновациялық даму бағдарламасы бойынша жасалынған
Инвестициялық саясатты дамыту барысында болашақта Қазақстан мұндай-газ
Қазақстанның технологиялық деңгейі мен өндірісін ұйымдастырудың әлемдік деңгейіне
Жопониядағыдай ішкі ғылым протекциясы тәжірибесін Қазақстанда да енгізуді
Қазіргі кезеңдегі қолға алынған бұл саясаттың болашақта Қазақстаңның
Қазақстанның инвсстициялық саясаты. Инвестициялық саясаттың әлеуметтік-экономикалық салдарын ескере
• үкіметтік несиелер мен кепілдемелерді шектеу (өйткені
үкіметтік несие алдын-ала ақы төлеуді; кепілдемелерді ұсынуды
және белгілі сомалардың процентімен қайтарылуын талап етеді).
Мұндай жағдайда елге келіп жатқан шетел инвесторларын көбейтуге
• тікелей шетел инвесторлары донордың ұзақ мерзімдік мүдделерінің
• донордың өндірістік процесті басқаруға қатысу мүмкіндігі болуы
елеулі көлемде қаржылық ресурстардың ағылып келуін қамтамасыз етеді,
әсер етпейді;
тікелей шетел инвестициялары іскерлік және шаруашылық белсенділікті қамтамасыз
түрде таралуына ықпал етеді.
Мұның барлығы Үкіметтің орта мерзімдік инвестициялық бағдарламасын қабылдау
біріккен және төл кәсіпорындарды құру;
шетел компанияларының басқаруына объектілерді беру;
• акционерлеу жолы арқылы
• банктік мекемелерді инвестициялау
Қолданылатын бағыттар сипатында елеулі өзгерістер болуда:
• Біріккен кәсіпорындардың делдалдық-өткізу және сатып алу кызметі
1997 жылы қызмет етіп жатқан біріккен кәсіпорындардың жалпы
Бір кеңістіктегі серіктестердің мүдделері, өндірістік міндеттер сияқты, өнімді
• Қазақстан Республикасы экономикасына тартылатын айналым капиталының ұлғаюы
Оның өрістеуі белгілі мөлшерде төлем төлемеу дағдарысы сияқты
Дегенмен, бірқатар жағымсыздықтар да кездеседі, олар республиканың экономикалық
Олар мыналар:
1. Бұрынғысынша донор үшін өте тартымды болып табылатын
Шетел инвестицияларын осылайша орналастыру шетел инвесторларының (темекі, кондитерлік,
2. Шетелдік тікелей инвестициялар құрылымында үлкен үлесті -
3. Фирмааралық несиелерді қолдану, сонымен бірге
Мысалы, әлемдік тәжірибедегі шынайы салым жоспарланған инвестициялар сомасының
Соңғылар тікелей де, жанама да табыстардың елден негізсі
4. Ел экономикасындағы өңдеуші емес, шикізат салалары инвестициялау
ерекше орынды дивидендтер алады, олар саланың экспорттық көлемінің
Бұл жағдайда кеден арқылы шетелге өнімнің едәуір көлемінің
Шетелдік инвестициялаудың басқа формаларымен салыстырғанда, тікелей инвестициялар ағымын
өте ауыр, нәтижесінде ол төлем балансы
Бүкіл әлемдік тәжірибедегідей, Қазақстан Республикасна тікелей шетел инвестицияларын
міндеттемелер шеңберін орындауға қабілетсіз
Қазақстандағы объектілер басқаруға өте тиімді жағдайларда беріледі: әлеуметтік
Сонымен бірге, белгілі бір өндіріске салынған инвестициялар кейінгі
7. Ақпараттық нарықтардың құрылмағандығы - шетелдік басқаруға өту
Нәтижесінде, 1996 жылғы қарыздарды өтеу, енбек ақыны дер
Барлық елдердегі сияқты, Қазақстандағы инвестициялық процестің гүлденуі макроэкономикалық
Олардың біріншісіне мынаны жатқызуға болады: яғни жинақталатын ресурстардың
Бұл жағдайды ұлттық банктік жүйенің жеткілікті түрде дамымауы
Екіншіден, Республика көлемінде тиімді инвестициялық жобалар түріндегі төлем
Үшіншіден, банктердің, клиенттердің қаржылық жағдайының төмен деңгейі; мемлекеттік
Төртіншіден, төлемдер дағдарысы жағдайындағы қарыздардың сақталуы бұрынғысынша айналым
Бесінші - жүктемеленбеу жағдайында тұрған өндірістік саланың негізгі
Алтыншы - тиісті әдістердің болмауы негізгі капиталдың теңбе-теңсіз
Осының салдарынан амортизациялық төлемдер мен ішкі жалпы
Көптеген экономистер мемлекеттік басқаруды аз талап ететін саясаттардың
Әлемдік тәжірибе көрсетіп отырғандай, соның ішінде Азия-Тынық мұхиты
Ұзаққа созылған өндірістік құлдырау, инфляцияның жоғары деңгейі инвестициялық
Инвестициялық белсенділікті қамтамасыз ететін алғашқы себептер қатарына мыналар
Айналым капиталының инфляциялық құнсыздануы, экономикалық байланыстардың үзілуі, несиелерді
Мұндай жағдайларда инвестициялық кұлдырау материалдардың да, өндіріс кұралдарының
Экономикалық жағдайдың ауырлығы халық шаруашылығының бірқатар салаларын, ең
КСРО кезінде де көрініс тапқан техника мен құрал
Елдегі қаржылық, несиелік жүйелер мен оның институттарының дұрыс
Мемлекеттік меншікті жекешелендіру процестерінің кезеңдері іс жүзінде меншік
Қорытынды
Қорыта келгенде, Қазақстан Республикасының инвестициялық саясатын дамытушы елдер
Өйткені Қазақстанда жүргізілген 4 кезең төмендегідей нәтижелерге әкелді:
- реформалаудың бірінші кезеңі-инвестициялық жекешелендіру қорының
- екінші кезең - жекешелендіру
- үшінші кезең-жекешелендіру процесінде республикалық нарықта
Тиімді инвестициялық саясаттың жоқ болуы "өсу нүктесі" болып
Бұл кездегі тауар өндірушілердің жаппай банкротқа ұшырауы шетел
Қазақстандағы саны 1300-ден астам біріккен кәсіпорындар жаңа, яғни
Экономиканың қазіргі кездегі төртінші кезеңге енуі еңбек бөлінісінің
Бір курстық жұмыстың көлемінде тақырыпты терең ашып көрсету
Қолданылған әдебиеттер
1. Ізбасаров М. Инвестиция:
түсінік]// Заң.- 1999.-10наурыз.
2. Ішкі және сыртқы саясаттың 2004 жылға
арналған негізгі бағыттары// Ана тілі.- 2003. -
10 көкек. -Б. 1-3
3. Әшімхан А.Қ. Ел
тартудаєы кейбір кедергілер// Саясат (Политика).-
2001.-N3.-Б.69-70
4. Бердалиев К.Б. Қазақстан
негіздері: оқу құралы.- Алматы: Экономика, 2001.-
127 б.
5. Жалғасбаева А. Мұнайгаз
инвестициялаудың негізгі бағыттары// Қазақстан
жоғарғы мектебі=Высшая школа Казахстана.- 2004. -
N2. - Б. 237-241
6. Жалпы экономикалық теория / Қазақстан
Республикасы Білім және ғылым Министрлігі оқулық
ретінде ұсынған.- Ақтөбе: А - Полиграфия, 2004.-
455 б.
7. Иманбекова А. Қоғамдағы
[Мәтін] / Иманбекова А.// Ізденіс. Гуманитарлық
ғылымдар сериясы.- 2005. - N 3. - Б.
8. Иманбекова Б. Қазақстандаєы
саясат// Саясат (Политика).- 2005. - N 9. -
53-57
9. Инвестиции в Казахстане=Қазақстандағы
инвестициялар: Материалы научно-практической
конференции / Под ред. Мамырова Н.К.- М.:
Экономика, 1997.- 162 с.
10. Инвестициялық қорлар туралы: Қазақстан
Республикасының заңы// Егемен Қазақстан.- 2004. -
10 шілде. - Б. 3-4
11. Қажымұрат К. Әлеуметтік-экономикалық
реформаны жүргізудің кейбір қырлары// Кажымурат
К.. Избранные научные труды:Т.2.-
Алматы:Қазақстан даму институты,1998.-С.426-441
12. Қаженбаев С. Инвестициялық
пайдалану жолдары мен қосымша көздері// Ақиқат.-
2000.-N6.-Б.29-33
14. Қазақстан Республикасы. Президент. Заң.
Инвестициялар туралы// Егемен Қазақстан.- 2003. -
11 қаңтар. - Б. 2
15. Қазақстан Республикасындағы инвестициялық
қызмет 2001-2004: статистикалық жинақ =
статистический сборник / Қазақстан Республикасы
Статистика агенттігі = Агентство Республики
Казахстан по статистике.- Алматы: Қазстатақпарат,
2005.- 378 б.
16. Мадиярова Д.М. Сыртқы
және экономикалық қауіпсіздік: Оқу құралы.-
Алматы: Экономика, 2000.- 193 б.
18. Мейірбеков А.Қ., Кәсіпорын экономикасы:- Алматы:
Экономика, 2003.- 255 б.
19. Мороз С. Қазіргі
жағдайы// Қазақстан Жоғары мектебі.- 2003. - N1 .
- Б.161-166
20. Мырзалиев Б. С.
экономикасындағы инвестициялық жағдайды жетілдіру
жолдары// Қазму хабаршысы. Экономика сериясы.-
2005. - N 3. - Б. 91-93
Ізбасаров М. Инвестиция// Заң.-1999.- 10 наурыз
Жалпы экономикалық теория.-Ақтөбе.-Полиграфия.- Б. 46
Мадиярова М. Сыртқы экономикалық саясат және экономикалық қауіпсіздік.-Алматы.-2000.-326-329
Қазақстан Республикасы. Президент . Заң Инвестициялар туралы.// Егемен
Иманбекова А. Қоғамдағы инвестициялық саясат// Ізденіс. Гуманитарлық ғылымдар
.- 72-77 б.
6