Джон Ф.Кеннеди саясаткер және дипломат
МАЗМҰНЫ
І.Кіріспе.
І-тарау. Кеннедидің өмірі мен қызметі
1.1.Джон Ф.Кеннедидің өмірі
1.2.Джон Ф.Кеннеди. Конгрестен Ақ үйге дейін
1.3.Джон Ф.Кеннедидің ішкі реформалары
ІІ-тарау.Джон Кеннедидің сыртқы саясаты
2.1.Кариб дағдарысы
2.2.АҚШ және Үндіқытай
2.3.Ақ үйдің Африка және Латын Америкасында
жүргізген саясаты
2.4.Кеннедидің құпия өлімі – ғасыр қылмысы
ІІІ-Қорытынды
ІV-Пайдаланылған әдебиеттер
V-Сілтемелер тізімі
Кіріспе
Джон Фитцджеральд Кеннеди АҚШ-тың ең танымал әрі жас президенттердің
60 – жылдары АҚШ оңшыл реакция күштерінің өте жоғары
Джон Кеннедидің АҚШ Конгресіндегі қызметі оны билік басына келуі
Президент Кеннеди алғашқы екі жылда айтарлықтай дәрежеде «қырғи –
Джон Кеннеди өз өмірің соңына қарай сыртқы саясатта парасатты
АҚШ - өте құдіретті империалистік держава. АҚШ басқарушы топтарының
Кеннедидің АҚШ және әлем тарихында алатын орны ерекше. Өйткені,
капиталын енгізуде «жұмсақ» әдісті қолданды. Кеннеди соғыс одақтарын нығайтуға,
Тақырыптың өзектілігі: 60-жылдардағы әлемдегі халықаралық жағдайды ғылыми тұрғыдан зерттеу
Тақырыптың негізгі мақсаты мен міндеттері: Тақырыптың маңыздылығы мен бүгінгі
Кеннедидің саясатқа ерте араласуына итермелеген факторларға тоқталу
Кеннедидің Конгрестегі және Сенаттағы қызметінде әлеуметтік салаға көңіл бөлгенін
Сыртқы саясатта дамушы елдерге әлеуметтік көмек арқылы АҚШ ықпалын
Кеннедидің жұмбақ өлімінің себептерін ашып көрсету
Зерттеудің методологиялық және әдістемелік негізі: Тарих ғылымының мынадай жалпы
Еңбекте анализ, синтез, салыстыру және басқа да әмбебаптық жалпыға
Тарихнамасы: Кейінгі уақытта АҚШ-та және тағы басқа елдерде Кеннедидің
Кеннедидің өмірі мен қызметі жөніндегі көлемді еңбектерді А.А.Громыконың «1036
Ал сол кездегі КСРО сыртқы істер министрі А.А.Громыконың «Внешная
Ал Үндіқытай және Кубаға агрессиялы саясаты жөнінде Б.Сиоктың «Покончить
Кеннедидің құпия өлімі туралы версиялар И.Ефимовтың «Кто убил президента
Сонымен қатар, Джон Ф. Кеннедиге, Кариб дағдарысына арналған ғылыми-конференцияларда
І-тарау. Кеннедидің өмірі мен қызметі.
1.1. Джон Фитцджеральд Кеннедидің өмірі.
Джон Фитцджеральд Кеннеди 1917 жылы 29 мамырда Массачусетс штатының
1930 жылы Джозеф Кеннеди ірі миллионерлердің қатарына қосылды.
Джон Кеннедидің балалық шағы Бруклинде өтті. Әкесінің қызметінің жоғарылауымен
өсті. Кітап оқуға әсіресе, тарих, география және рыцарьлардың жорықтары
мен Американың алғашқы қоныстаушылары туралы тақырыптарды оқуға
құштарлығы зор еді.
13 жасында Джонды Коннектикут штатындағы католиктік мектеп-интернатына береді. Бірақ
береді.Джозеф Кеннеди өз балаларын буржуазиялық тұрғыдан тәрбиелеп, білім береді
Джон жекеменшік мектепті бітіргеннен кейін әкесі оны Лондон экономика
Гарвард университетінде оқып жүрген кезде мемлекеттік құқық және буржуазиялық
Джон Кеннеди бірінші курсты аяқтаған соң Европа елдеріне сапарын
Джон өзінің күнделігінде,Испаниядағы соғыс республика құруға талпынды,- деп жазады.
1937 ж. аяғында президент Рузвельт Джозеф Кеннедиді Ұлыбританиядағы
Кеннедидің сүйікті кітабі - Виктория ханшайымның премьер- министрлерінің бірі
Бұл шығармада Джон Кеннеди Чемберленнің саясатын жақтап, оның
1939 жылы 1 қыркүйекте Гитлер әскері Польшаға басып кіргеннен
Осы мәлімдемеден кейін Рузвельт Джозеф Кеннедиден көңілі қалады.
Жапонияның Перл-Харбор әскери базасына жабуылынан кейін және Тынық Мұхитта
1943жылы 2 тамыздағы түнде Кеннеди Фергюсон бұғазында оның «
Бірақ, соғыс оның ағасы Джоға қайырымдылық танытпайды. 1944 жылы
Екінші дүниежүзілік соғыс біткеннен соң Кеннеди өз күшін журналистика
Кейіннен Джон Кеннеди журналистикамен қоштасады. Оның саяси күресте өз
1946 жылы Джон Кеннеди қала өміріндегі саяси жағдаймен танысу
1952 жылы Кеннеди республикандық сенатор Г. Лоджды саяси күреске
Сенатор-Кеннеди бағаны және тұрғын үй ақысын реттеу саясатын қолдады.
Бірақ сыртқы саясат саласында және бірқатар мәселелерді шешуде солтүстік
1953жылы Джон Кеннеди Вашингтонның «Таймс геральд» газетінің фоторепортері, Нью
Бір жағынан Джон Кеннеди 50ж. басы мен ортасында жас
1954 жылы басында омыртқадағы аурудың асқынуына байланысты Джон Кеннеди
Саясат аренасына қайта келгеннен соң Кеннеди бірқатар заң
1956 жылы Демократиялық партияның ұлттық конвенті Джон Кеннедидің жалпы
Сонымен қатар, Сенат арқылы еңбек қатынастарын реформалау туралы заң
1960 жылдың басында Кеннеди өз кандидатурасын ресми түрде
Кеннеди 1961 жылы 21 қаңтарда АҚШ президентінің антын
Конгресс оның бірқатар қарттарға медициналық көмек көрсету, қала істері
Конгресс Ақ үймен салыстырғанда либералды және белсенділікке ынталы болмады.
1963 жылдың аяғында алдынғы сайлауға дайындалу мақсатымен, президент Кеннеди
1.2. Джон Ф. Кеннеди. Конгрестен Ақ үйге дейін.
Джон Кеннедидің саясатпен араласуына тікелей ықпал еткен фактордың бірі
1946 жылы Джон Кеннеди саясатпен араласу үшін Бостанға оралады.
Тафт – Хартли заң жобасы айналасында көптеген айтыс –
Тафт – Хартли конгресс мүшелерінің көпшілігінің дауысымен қабылданғаны белгілі.
Конгресстегі екі жылдан кейін Кеннеди сыртқы саясатпен айналысуды жөн
АҚШ-тың Кеңес Одағына және басқа да социалистік елдерге жүргізіп
1951 жылы Джон Кеннеди НАТО-ның елдеріне сапар жасауды қабыл
Содан соң Кеннеди Таяу Шығыс елдерінде және Пакистан,
Джон Кеннеди өкілдер палатасындағы бірнеше жыл қызметінен кейін саясатта
Кеннеди Массачусетс штатының сенаторының орнына белгілі республикандық сенатор Лоджбен
Кеннедидің тәжірибелі Лоджбен күреске түсуі көпшіліктің түсінбеушілігін туғызды. Өйткені,
Джон Кеннедидің Массачусетс штатындағы сайлау науқанына оның барлық серіктері,
Кеннедидің серіктерінің бірі өз сөзінде: «Байқұс Лодждың жеңіске жетуіне
Сайлау қарсаңында Кеннеди штаттағы ең соңғы үгіт-насихаттарын жүргізсе, Лодждың
Ол өзінің Сенаттағы екі жылын – Массачусетс штатының мәселелерін
Кеннеди Сенатта болған кезінде оның лидерлеріне айрықша жақындауға ұмтылмады.
Осылайша Кеннедиде прогматизм, консерватизм және барынша радикалдық көзқарастар үйлесіп
Кеннеди мен конгрестегі либералдық топтардың өзара қатынасы қызық болып
Кеннеди 1950 жылы өзінің бір сөзінде АҚШ үкіметі коммунистерге
1952 жылы қарашада Кеннеди Сенатқа сайланған кезде АҚШ-та Маккармизм
Сондықтан Кеннеди Маккартизмнен қауіптенген адамдармен тіл табысуға тырысты. Кеннеди
Сенаттағы республикандық Ноуленд басшылығындағы маккартистер Маккарти әрекетін айыптайтын резолюцияның
Денсаулығына байланысты бірнеше жыл үлкен саясаттан тыс болған Джон
1956 жылы демократиялық партиядағы сайлау науқаны Джон Кеннеди мен
Стивенсон демократиялық партиядан АҚШ президенттігіне үміткер ретінде бірінші турдың
1957-1958 жылдары Кеннеди саяси күресті жалғастыра отырып, білім беруге
1958 жылы Кеннеди өзінің дауыс жинауда көп жетістікке жететінін
1958-1959 жылдары президент постына болған күрес қарсаңында Кеннеди конгрестегі
Кеннедидің президенттік пост үшін күресі 1956 жылы Эдлай Стивенсонның
Біріншіден, АҚШ президенті болып әлі ешқашан католик сайланбаған, екіншіден
АҚШ-та жоғары президент постына сайлану үшін буржуазиялық партияның бірінің
50-жылдар аяғында АҚШ-та демократиялық партияда да, республикалық партияда да
Эйзенхауэрдің америкалықтар арасындағы танымалдылығы 1952 жылы республикалық партияның үгіт-насихат
1960 жылы 2 қаңтарда салыстырмалы түрде атағы аз сенатор
Демократиялық партиядан Кеннедидің қарсыластары кімдер еді? Президенттікке үміткер ретінде
Алдымен Кеннедидің мықты қарсыласы сенатор Хуберт Горацио Хэмфри болатын.
Бірақ, Хэмфри өзі көздеген мақсатына жету үшін қажымай еңбек
Сонымен қатар, Хэмфри Кеннедиден қауіптенетінін мойындады. Газет-журналдардағы Кеннеди жарнамалары
Үлкен ақшасыз қазіргі Американың саяси өміріне араласудың еш мәні
Кеннедидің келесі бір қарсыласы сенатор Стюарт Саймингтон болды. Саймингтонның
Саймингтон өзін өте сенімді сезінді, өйткені ол АҚШ милитаризациялық
1960 жылы наурызда Саймингтон АҚШ президенттігіне өз кандидатурасын ұсынатындығын
Кеннедидің үшінші қарсыласы Линдан Джонсон болды. Ол да өз
Л. Джонсонның беделі тек мұнымен түсіндірілмеді. Ол ұзақ уақыт
Джонсонды АҚШ конгресіне түсуге талпынған саяси қайраткерлер қызу қолдады.
1960 жылы демократиялық партияның съезінің қарсаңында Кеннедидің ең атақты
Сөйтіп, Стивенсон 1960 жылы Лос-Анжелесте өткен демократтардың съезіне дейін
Демократиялық партияның әртүрлі топтарының мүддесін қорғап, АҚШ президенттігіне өз
Ең алдымен көзге түсетін олардың саяси карьерадағы қызметтері еді.
Біріншіден, олар – Кеннеди де, Хэмфри де, Саймингтон да,
Екіншіден, АҚШ президенттігіне үміткер кандидаттардың негізгі атрибуты американ іскер
Көп көлемдегі капитализм және қаржылай қолдаусыз радио, телевидение, пресса
Бұл кезде демократиялық партиядан президенттікке кандидаттар өзінің республикандық қарсыластарын
Демократтардың, соның ішінде Кеннедидің билік басындағы республикандықтар арасындағы қарсыластары
Никсонның қауіпті қарсыласы Нельсон Рокфеллер еді. Нью-Иорк штатына губернаторлыққа
Никсон мен Рокфеллер арасындағы саяси күрес 1960 жылы басталды.
Кеннеди мен Хэмфри арасындағы күрес 1960 жылы 5 сәуірде
Кеннеди өзінің ірі сайлау алды компаниясын өте белсенді түрде
Висконсин штатындағы көрсеткіштерге қарағанда Кеннедидің сайлау науқанындағы негізгі қаруы
Алайда, Кеннедидің тәжірибелі Хэмфриді жеңуі оңайға соқпады. Алдын-ала сайлау
Сондай-ақ, Кеннеди көптеген сайлау округтерінде жеңіске жеткенімен, халқының негізгі
Бұл жағдайды пайымдай келе, Кеннеди алдын-ала сайлау нәтижелеріне көңілі
Келесі алдын-ала сайлау науқаны 95% протестанттар, ал 5% католиктер
Кеннеди де Хэмфридің қаражатының жетіспеушілігіне байланысты алдын-ала сайлаудан бас
Кеннедидің сайлау компаниясы жаңа күшпен жұмысқа кірісті. Хэмфридің әлі
Кеннеди жақтастары Висконсинге қарағанда Вест-Вирджинияда жарнамалау жұмысы бойынша көп
Осы кезде Вест-Вирджиния штатында сайлаушыларды парамен сатып алып жатыр,-
Кеннедидің сайлау компаниясындағы сыбайлас жемқорлық туралы күдік вице-президент Ричард
Кеннеди Вест-Вирджиния штатында Хэмфриді жеңуге өзінің католик болуы кедергі
Кеннеди мұнымен тоқталып қалған жоқ. Ол президент бола қалған
Кеннедидің Вест-Вирджинияның протестантты халқына қолданған психологиялық шабуылы осылай болды.
Барлық нәтиже Кеннедидің үгіт-насихат жұмыстарында емес, маңызды мәселе Хэмфридің
Міне, 10 мамыр алдын-ала дауыс беру басталды. Кеннеди өзінің
Ол өз сайлау штаб-пәтеріне келе салып, інісі Робартке қоңырау
Кеннедидің Вест-Вирджиния штатында жеңіске жетуінің маңызы зор болды. Оның
Кеннедидің қарсыластары Стивенсон мен Джонсон Кеннедидің протестанттық штатта мұндай
Джонсон Кеннедиге қарсы бағытталған сайлау компаниясын қарқынды түрде кеңейте
Кеннеди болса өз қарсыластарының сынаған сөздеріне көңіл аудармады. Ол
Кеннеди өзінің басқа қарсыластарына қарағанда штаттарда ең көп үгіт-насихат
Кеннеди жақтастары жергілікті демократиялық партия ұйымдарының алауыздылығын тиімді пайдаланды.
Кеннеди жақтастары кейбір штаттардың партия жетекшілеріне мынадай әдіс қолданды.
Маусымның соңына қарай Кеннедидің табыстарын былай суреттеуге болады. Ол
Кеннеди жеңіске жетуіне мынандай бірнеше факторлар өз әсерін тигізді.
Біріншіден, Кеннеди әулеті Уолл-Стритпен тығыз байланыста болған Бостан монополис
Екіншіден, Кеннеди сайлау науқаны барысында басқа кандидаттардан анағұрлым көп
Үшіншіден, Кеннеди өзіне шын ниетпен берілген және өте қабілетті
Төртіншіден, маңызды ролді Кеннедидің өзінің белсенділігі ойнады. 1956-1960
Бесіншіден, Кеннеди Эйзенхауэр үкіметінің сыртқы және ішкі саясатын сынау
Осылайша, Джон Кеннеди Нью-Иорк монополистік таптарын, үлкен қаражатты, нәтижелі
Шешуші күрес уақыты таянды. 1960 жылы шілдеде Лос-Анжелесте демократиялық
Лос-Анжелеске Кеннедидің барлық қарсыластары жиналды. Демократиялық партияның ұлттық комитеті,
Джон Кеннеди демократиялық партиядан АҚШ президенттігіне үміткер болу үшін
Дауыс беру басталды. Ол Алабама штатынан басталды. Алабама штаты
Дауыс беру кезегі Вашингтон штатына келгенде Кеннедиге 748 дауыс
Дауыс беру аяқталған кезде Кеннедиге 896 дауыс, Джонсонға 409
Джон Кеннеди бұл күресте де шығыс және солтүстік-шығыс штаттарының
Бұл күні Кеннеди жақсы көңіл-күйде болмады. Оның жүзінен шаршағандық
Джон Кеннедидің АҚШ президенті қызметі үшін күресі шешуші кезеңге
Кеннедидің жақтастарына бір нәрсе анық еді: өз қарсыласын тек
Лос-Анжелестегі съездегі Кеннедидің жеңісінен кейін де демократиялық партияның ахуалы
Кеннедидің маңызды мәселелері болып демократиялық партияның аға буын өкілдері
Оларды өз жағына тарту үшін Кеннедиге көп еңбек етуге
Кеннеди Никсонмен күрестің бағыты мен әдістері қарастырылған бірнеше кеңес
Ұйымның негізіне Лос-Анжелестегі жеңіске дейін де Кеннеди тобын қолдаған
Бүкіл елде «Азаматтар Кеннеди үшін» ұйымы құрылады. Басты назар
Алайда, бүтіндей алғандағы жағдай күрделі болды.
Президенттік сайлау компаниясын ұстап тұру үшін Кеннеди әулетінің жеке
Никсонның жеңісін күткен көптеген ықпалды іскер адамдар үлкен көлемдегі
Кеннеди өзінің сайлау компаниясында Эйзенхауэр үкіметінің сыртқы саясатындағы сәтсіздігін
Кеннеди сайлау митингілерінде республикалық үкіметтің қызметін қатты сынға алды.
Көп жағдайда Никсонды өзіне деген сенімділік сәтсіздікке ұшыратты. өзін
Кеннеди вице-президентпен пікір-сайысқа түсе отырып, өзінің жеке беделін көтере
Барлық республикандықтар, соның ішінде Дуайт Эйзенхауэр Никсонға Кеннедимен телевизиялық
Телесұхбат ұйымдастыру жөніндегі екі жақты келіссөздер 1960 жылы жазда
Кеннеди мен Никсон арасында бірінші телевизиялық пікір-сайыс
Кеннеди бірінші сөзінде Эйзенхауэр үкіметін қатты сынға алды. Ол
Никсон Кеннедиден республикалық үкіметке бағытталған сынды күтпеді. Бірақ, ол
Кеннеди Никсонға қарағанда БАҚ өкілдерінің сұрақтарына сәтті жауап беріп
Никсон мен Кеннеди арасындағы телесұхбаттар 7,13 және 21
Америка сыртқы саясатын талқылау кезінде Кеннеди АҚШ мәртебесінің жаппай
Кеннеди мен Никсон арасында өткен телевизиялық пікір-сайыстардың америка сайлаушыларына
1960 жылы 8 қарашасында АҚШ-та президенттік сайлау өтті. Кеннедиге
Кеннеди Никсонды Жаңа Англия және шығыс штаттарда жеңді. Сонымен
Кеннедидің сайлауда жеңіске жетуі барлық сайлау науқаны барысында белгісіз
1.3. Джон Ф. Кеннедидің ішкі реформалары.
Сайлау компаниясындағы мазасыздық және қарсыластарының үстінен
Бәрінен бұрын Кеннеди сенімді монополистік шенеуніктерді үкімет аппаратына тартуды
Бірақ, Кеннеди Эйзенхауэр үкіметінің қызметі туралы пікірінен асып түсе
Кеннеди өз үкіметін құра отырып, демократиялық партияның көрнекті қайраткерлерін
Кеннеди Уолл-Стриттің ықпалды өкілдерінің бірі – Роберт Ловетт және
Ловетт біраз уақыт бойы АҚШ қорғаныс министрі қызметін атқарған
1952 жылы ол отставкаға кетеді және Рокфеллер әулетінің ең
Кеннеди Уолл-Стриттің қаржы топтарымен негізгі байланысты Ловетт арқылы жүргізіп
Кеннеди өзіне Уолл-Стрит және Нью-Иорктың ірі өндірісі мен банкирлері
Кеннеди қаржы министрін тағайындауда да бірнеше үміткерлерді салыстырады. Сонымен,
Сондай-ақ, мемлекеттік хатшы қызметіне лайықты адам іздеу керек болды.
Раск баяу дамушы елдерге көмек беру жұмысымен айналысатын Рокфеллер
Қалған мемлекеттік қызметтерді сайлау науқаны кезінде Кеннедиге көмек берген
Коннитикут штатының губернаторы А. Рибикофф денсаулық сақтау, білім беру
Джон Кеннеди әкесімен кеңесе келе Роберт Кеннедиге әділет министрі
Кеннеди Орталық барлау басқармасы (ОББ) мен федералды тергеу бюросы
1960 жылы 17 желтоқсанда Кеннеди сақтандыру саласындағы ірі кәсіпкер
ІІ-тарау. Джон Ф. Кеннедидің сыртқы саясаты.
1961 жылы қаңтарда Джон Кеннеди Президент қызметіне кіріскен кезде
Кенеди 1960 жылы Желтоқсаның өзінде-ақ АҚШ қорғаныс министрі Макнамараға
2.1. Кариб дағдарысы.
Кеннеди өз президенттік қызметінің маңызды бөлігін сыртқы саясатқа арнады.
60-жылдардың басында әлем Адамзат тарихындағы ең елеулі және қарама-қайшы
1962 жылы қазанның ІІ-жартысы тарихқа қырғи-қабақ соғыстың
Бірақ барлық елдер бұл тәжірибені назарда ұстанбады. Осының дәлелі
Әлем ешқашан 1962 жылы Кариб дағдарысы уақытындағыдай ядролық соғысқа
Кариб дағдарысы туралы айтпас бұрын “ қырғи қабақ соғыстың
Үш жыл бұрын Кубада Кастра Рустың бапсшылығындағы революциялық үкімет
Алайда, мұның себебін, не болғанын атап айту қиын.
1960 жылы америкалықтар кубалық қантты сатып алуын тоқтатты және
дерлік тоқтатты.
Ол кезеңде Фидель Кастро коммунист те, марксист те
1960 жылы ақпан айында КСРО сауда министрі Кубада іс
Конгресте және баспасөзде Кубаға тікелей шабуыл жасау жөнінде
1962 жылдың тамыз айында Кубаға қару-жарақ тасымалдау туралы
1989 жылы Москвада өткен Кариб дағдарысына арналған конференцияда Куба
Бұл басқа тараптың мақсаттарының толық түсінбеушілігінің көрнекті үлгілерінің бірі
Ракеталарды аралға орналастыру Хрущевтің өзінің идеясы еді. Хрущевтің Фидель
Ол бұл операцияны бірінші Малинковскиймен бірге талқылады, содан соң
Ф.Кастро Куба басшыларымен кеңесе келе, аралға ядролық ракеталарды
Шілденің аяғы мен қыркүйектің ортасына дейін Кеңес Одағы Кубаға
Әрине, бұл құрылғылар америкалықтарға белгісіз болып қалмас еді. 16
18 қазанда президент жиналыс өткізді, ол жерде Кеңес Одағымен
22 қазанда президент радио мен телевидениеге берген мәлімдемесінде қатаң
23 қазанда Дж. Кенидидің американ телевидениесі арқылы мәлімделін
Радио арқылы сол күні Кеңес үкіметінің өтініші жарияланды, ал
1992 жылы Кариб дағдарысының 30 жылдығына орай жарық көрген
1962 жылы 22-28 қазанындағы үндеулер екі канал арқылы жүргізілді.
28 қазаннан кейінгі екі жақтың үндеулері А. Добрынин мен
1962 жылдың 22 қазанында Дж. Кеннедидің Хрущевқа
Келесі күні, яғни 23 қазанда “Известия” газетінде АҚШ
Үндеуде кеңес басшысы БҰҰ жарғысы және халықаралық аралық ережелер
Карантин 24 қазан күні гринвич уақыты бойынша 14:00
23 қазандағы үндеуінде Кеннеди дағдарыстың себебі – кеңес қару-жарағының
24 қазанда Дж. Кеннеди авиацияның стратегиялық дайындығының дәрежесін
Сол күні БҰҰ бас хатшысының міндетін атқарушы У Тан
25 қазанда Хрущевтің У. Танның атына жіберген жауап телеграммасында
25 қазанда КОКП ОК президиумының мәжілісінде Хрущев АҚШ
27 қазанда Н.С.Хрущев радио және Москвадағы АҚШ елшілігі
26 қазандағы Дж. Кеннидидің Хрущевке жауап үндеулері жарияланды. Америка
28 қазан күні Куба аспанына У-2 ұшағы ракетамен
27қазанда әділет министрі Р.Кеннеди мен А. Добрынин Түркиядағы ядролық
Хрущевтің келесі үндеуі 30 қазанда жарияланды. Ол ракеталарды
3 қараша күні Л. Томсон А. Добрынинге жауап
Федель Кастро У Танның ұсынысымен келіспеді. Ол БҰҰ
Н. Хрущев өзінің 19 қарашадағы үндеуінде Кеңес үкіметінің
Жауап ретінде АҚШ әкімшілігі 20 қарашада карантинді алып тастады,
Дағдарыс негізінен 1963 жылдың 7 қаңтарында аяқталды. КСРО мен
Кубадан шабуыл қаруларын шығару туралы кеңес үкіметінің шешімін Кастро
Хрущев АҚШ-тан Кубаға шабуылдамайтыны туралы уәде алғанына және өз
1963 жылдың 20 маусымында Ақ үй мен Кремль арасындағы
Кариб дағдарысын алдын алу Дж. Кеннеди мен Н.С.
1997 жылы Кариб дағдарысының 35 жылдығына орай РҒА академигі
Б. Путилин Кариб дағдарысын үш кезеңге бөледі. Жабық (қыркүйек
2002 жылы сәуірде Корнеги Қоры Кариб дағдарысының 40 жылдығына
Қазіргі таңда АҚШ пен Ресей қарулы күштерін де бір
Дж. Кеннедидің бұрынғы кеңесшісі бірнеше варианттарды атап көрсетеді. Егер
2.2. АҚШ және Үндіқытай.
Джон Кеннедидің Ақ үйдегі күрделі мәселелерінің бірі-Вьетнам мәселесі еді.
Дж.Кеннеди жаңа бағыт саясатын оңтүстік шығыс Азияға да жариялады.
Ол Азия халықтарына АҚШ олардың өмірлеріне араласпайды деген сенімді
Женева келісімінде АҚШ-тың Үндікытайға деген ұстанымы жөніндегі
Өз уақытында Даллес 1954 жылғы Женева келісіміне
1954 жылы 23 қазанда Эйзенхауэр Нго Динь Дьемге үндеу
1955 жылы АҚШ Женева келісімінің 16 және 17 баптарын
Ал егер, Вашингтонның Оңтүстік Вьетнамға жұмсаған шығынын есептейтін болсақ,
Оңтүстік Вьетнамға американдық әскерилерді түсіру ұлғая түсті. 1960-жылдың аяғына
АҚШ Оңтүстік Вьетнамды біртіндеп өз әскери базасына айналдырды. Американ
Саяси партиялардан бастап діни секталарға дейінгі патриоттық күштер өзара
Нго Динь Дьемнің басшылығымен Америка әскери кеңесшілер күштері Оңтүстік
Вьетнамдағы дағдарыс жалғаса түсті.Ұлт-азаттық күрес күшейді.
1962 жылдың аяғында Кеннеди Оңтүстік Вьетнамға өзінің әскери көмекшісі
1962 жылдың наурызында АҚШ Оңтүстік Вьетнамға тағы 5 мың
1961 жылы қыста Вашингтонда Оңтүстік Вьетнамдағы ұлт-азаттық қозғалысты басып-жаншу
Кеннеди Оңтүстік Вьетнамға ол жердегі жағдайды зерттеу мақсатында вице-президент
Джонсон Вашингтонға келгеннен кейін Кеннедиді Оңтүстік Вьетнамнан кетпеуіне көндіруге
Джонсонның Оңтүстік Вьетнамға іс-сапарынан кейін ол жаққа профессор Е.
Содан соң Вьетнамға жаңа миссиямен генерал Максуэлл Тэйлорды жіберді.
Кеннеди Сайгон режиміне қосымша әскер жіберу, оңтүстік вьетнамдықтарды жаңа
Президенттің бұл шешімі АҚШ әскери-өнеркәсібі, Пентагон және Орталық барлау
Кеннеді, көбінесе, Вьетнамдағы өзінің әлсіз ұстанымын айыптады. Америка саяси
Олардың қатарына американың Үндістандағы елшісі Д. Голбрейт те қосылды.
Уақыт өте Голбрейт Вашингтонға өз есебін жіберді. Ол Сайгон
1961 жылдың желтоқсанында Кеннеди АҚШ-тың Вьетнам соғысына тікелей араласуын
Ұлт-азаттық қозғалыс күштері Дьем әскерін шегіндіруді жалғастырды. Кеннедидің президенттік
1963 жылдың басында АҚШ-тың Оңтүстік Вьетнамдағы ұстанымына алаңдаған „Нью-Иорк
1963 жылдың ортасына қарай американ баспасөзінде Оңтүстік Вьетнамдағы жағдай
Сәтсіздіктің жақындап келе жатқанын сезген Сайгондағы АҚШ елшісі отставкаға
1963 жылы 21 тамызда Кеннеди Ақ үйде Вьетнам мәселесіне
Кеннеди Дьемге жеке үндеу жолдап, онда Дьем қоғамдық қолдауды
Көп өтпестен Сайгонға АҚШ-тың жаңа елшісі Гэнри Кэбот Лодж
Дьемді басқа қуыршақ билеушімен ауыстыру туралы ұсынысты мемлекеттік департамент,
1963 жылдың жазы мен күзінде оңтүстік вьетнамдықтардың Дьемнің американ
АҚШ үкіметі тез арада Дьемнің орнына басқа қуыршақ билеушіні
Американ монополистік капиталы әскери әрекетті қолдап отырды. Вьетнамдағы авантюра
Вьтнамдағы соғыс табыс әкелді ме?-деген тілшілердің сұрағына американ
Азиядағы, әсіресе Вьетнамдағы АҚШ саясаты тек әскери күшке сүйенді
Президент бұл күмәнді бастан кешіргенімен, Эйзенхауэрдің ізінше Вьетнам халқының
Біз Вьетнам мәселесі жөніндегі АҚШ саясатымен таныстық. Бұл саясат
Неге? Мұны жақсы түсіну үшін Лаос мәселесіне де
Кеннедидің Азия мәселелеріне келгенде жеткілікті тәжірибесі болды.
1957 жылдың қарашасында елдің ұлттық күштерінің өкілдері Вьентьян келісімін
АҚШ Лаосты өзінің әскери базасына айналдыруға ұмтылды. Американдық генералдар
Лаос халқы кедейленді, экономика өте аур жағдайға түсті, ал
Президент кеңесшілері Лаосты тек күшпен сақтап қалуға болатынын айтып,
Кеннедиге Лаос ісінде екі бағыт таңдауға тура кеді. Біріншісі,
1961 жылдың жазында ұзақ келіссөздерден кейін Женевада Лаос мәселесін
Кеннеди үкіметі өз одақтастарының Лаостағы американ саясатын қолдауына қол
Кеннеди ағылшын премьер-министрімен кездесуге Флоридаға ұшып келді. Бермуд аралдарында
Бірақ, барлығы Кеннедидің айтқанына көнбеді. АҚШ-тағы француз елшісі Альфан
Венадағы кездесуде американ үкіметі Лаосты бейтараптандыру идеясымен келісуге мәжбүр
2.2. Ақ үйдің Африка және Латын Америкасында жүргізген саясаты.
Кеннеди Африкада өте сақ саясат ұстанды. Ол әлемнің бұл
Кеннеди Африкаға деген ерекше қызығушылығын жасырмады. Ол Африка құрлығы
АҚШ-тың Африкаға деген ұстанымына Кеннедидің көңілі толмаушылығының себептері
Кеңес Одағының екінші дүниежүзілік соғыста жеңіске жетуі ұлт-азаттық қозғалыстардың
Кеннеди өз қызметіне кіріспес бұрын Африка ісі жөнінде маңызды
Кеннеди Францияның Алжирдегі әскери отарлау саясаты бүкіл Африкадағы Батыстың
Кеннеди Африкада Эйзенхауэрдің саясатын жалғастырды. Кеннедидің жақын көмекшілерінің бірі
1961 жылы 17 қаңтарда Элизабетвилья елді мекенінде жалдамалы топ
Эйзенхауэр үкіметі Конгоның заңды үкіметімен жақындасып, белгиялықтар мен ағылшындықтардың
Кеннеди кез-келген елдің Конго ішкі істеріне қол сұғуына қарсы
Патриса Лумумба қайтыс болған соң Кеннеді үкіметі Стивенсон жоспарына
Конгодағы күрделі және қарама-қайшы жағдай БҰҰ-ның резолюциясында да көрініс
Көп өтпей АҚШ-тың айдап салуымен БҰҰ-ның әскерлері Чомбаға қарсы
1961 жылдың тамызында Кеннеди АҚШ-тың Конгодағы елшісі етіп Эдмунд
Елші жағдайды сақтап қалу үшін шешуші іс-шараларға көшуді ұсынды.
АҚШ-тың Конгодағы, әсіресе Катангадағы саясаты НАТО-ны әжептеуір әлсіретуге ықпалы
Кеннеди көп ойланғаннан кейін Галлион жоспарын қолдады. АҚШ БҰҰ-ның
1961 жылы соңғы айларында АҚШ Чомбаға қатысты шешуші ұстанымдарға
Кеннедидің Катангаға қарсы саясаты Брюссель мен Лондонның ашуын өршіте
Вашингтоннан төнген қауіп-қатер көп ұзамай Чомбаға белгілі бір әсерін
1961 жылдың 21 желтоқсанында китон келісіміне қол қойылды. Онда
Келесі бірқатар айлар барысында Кеннеди НАТО-мен Конго мәселесі жөніндегі
Егер де жаңа бірлескен жоспар сөз жүзінде жасалса да,
Кеннеди Катанга сепаратист ері жетекшілерінің артында кім тұрғанын біліп,
1962 жылы желтоқсанда Галлион Кеннедиге Катангада әскер қолдану туралы
Сонымен қатар, ол өз әрекетімен Лондон және Брюссель тарапынан
Кеннеди осы мақсатпен 1962 жылы 18- желтақсанда Ұлыбритания премьер
Сонымен 60-жылдар басында американ империализмі Африкаға енуге толық құқылы
Президент Кеннеди Латин Америкасында да жаңа отарлау әдістерін және
Кеннеди АҚШ-тың Латын Америкасындағы жұмысын жақсарту үшін Даму одағының
1961 жылы тамызда Уругвайдағы Пунта – Дель – Эсте
Даму одағы бағдарламасы бойынша Кеннеди үкіметі Латын Америкасына 10
Америка елдері ұйымының жанынан арнайы эксперттер комітеті құрылды.Олар барлық
АҚШ үкіметінің негізгі ұстанымы кез-келген жолмен революциялық толқуды басып
Даму одағы Латын Америкасы елдерінде американ көмегінің көлемін біршама
Сонымен, Кеннедидің Латын Америкасындағы саясаты, біріншіден, Кубадағы революцияны жоюға,
Кеннеди бір інші мақсатын жүзеге асыра алмады. Дегенмен, ол
Даму одағы бағдарламасына келер болсақ ол да күтпеген нәтижелер
Конститутциялық латынамерикалық үкіметтерді қолдайтынын мәлімдей отырып, Кеннеди сол үкіметтерді
Барлығы екі-үш айда не болатынын және барлығы өз орнына
Бұл сөзге мысал ретінде Перуді алсақ болады.1962 жылы
Жіберілген әскер билік басына генерал Рикардо Годояны қойды. Бұл
Енді американ монополиялары өзіне жағдайды демократия жолындағы Перудің алдағы
Мұндай жағдайларды көптеп мысалға келтіруге болады.
Бразилияда әскери диктатура орнатылды. Латын Америкасындағы бұл жағдай басқа
1964 жылы Колумбия мен Венесуэлада революциялық күш күшейе
2.4.Джон Ф. Кеннедидің құпия өлімі – ғасыр қылмысы.
Құрама Штаттар тарихында іске немесе іске асырылмаған президент өміріне
Оқиға былай болған еді.
1963 жылы 22 қараша да сағат 11:35-те Даллас әуежайына
Өйткені, президент пен вице-президент қайғылы жағдай орын ала қалған
Джон Кеннедидің Техас штатына іс-сапарының негізгі себебі 1964
Міне, президент Далласта. Жергілікті уақыт 11:50-де президент кортежі әуежайдан
Президент кортежі батыс пен шығысты тоғыстыратын, қаланың негізгі сауда
Мэйн-Стриттің аяғында автомобильдер колоннасы оңға, Хьюстон-Стритке бұрылды. Алда Хьюстон-Стрит
Президент автомобилі Эльм-Стритке бұрылған кезде бір ғимараттың сағаты 12:30-ды
Көп уақыт өткеннен кейін атыс даусы естілді. Кейін Кеннеди
Қайғылы жағдай өте тез өрбіді. Белгісіз біреу Кеннеди Даллас
Сағат 13:34-те Джон Фитцджеральд Кеннеди ауыр жарақаттан қайтыс болды.
Кеннеди өлінің алғашқы күнінен бастап кінәлі кім? деген сұрақ
Қастандыққа кінәлі деп табылған Ли Харви Освальд полиция бөлімінде
Ли Харви Освальд кім болған еді? Ол мектеп бітіргеннен
Алайда, көптеген адамдар Ли Харви Освальдті американдық шпион деп
1963 жылы қарашада көп адамдар өз-өзіне „Құрама штаттардың президентті
АҚШ –та көп адамдар тергеу анық және әділ дәрежеде
Батыста, соның ішінде АҚШ-та Джон Кеннедидің жұмбақ өлімі әлі
АҚШ үкіметі болса, ресми версиядан басқа мәліметтерді жалған деп
Кеннеди өлімінен көп уақыт өтсе де оның себептері әлі
Президентті кім өлтірді? деген сұраққа нақты әрі анық жауап
„Ғасыр өлімінде” бірнеше себептер болу мүмкін. Американ монополистік топтары
Ресми мәлімет бойынша Ли Харви Освальд президент өліміне тікелей
Руби Освальдты 24 қараша күні сағат 11:24-те Даллас полициялық
Освальд пен Рубидің қандай байланысы бар? Әлде, Руби тергеуге
Қорытынды.
Егер Джон Ф. Кеннедидің президенттік қызметінің кезеңіне үңілсек, онда
Президент Кеннеди қызметінде ең алдымен АҚШ-ты басқарушы монополиялық буржуазияның
Джон Кеннедидің қызметінде американдық монополистік буржуазияның басым бөлігінің талғамына
Президенттің тарихы тым қарапайым болған жоқ. Бұл жерде ол
Кеннедидің президенттік кезеңі тағы мына жағдайларды көрсетеді: американдық президент
Президент постына келгеннен кейінгі екі – үш айдан кейін
Американ сыртқы саясатындағы дұрыс бағыттарға келіспейтін және халықаралық тұрақтылықты
Президенттің негізгі кеңесшілерінің бірі – Роджер Хилсманның айтуынша Джон
Сол кездегі американ империализмі халықаралық қатынастарды өз бетінше шешуге
Бұл уақыттағы АҚШ сыртқы саясаты осында еді.Бұл жағдай жақсы
Пайдаланылған әдебиеттер.
1.Громыко А.А. 1036 дней президента Кеннеди.
2.Маттиас Л. Оборотная сторона США.
3.Комов Ю. Охота на президента [К историй
Д.Ф.Кеннеди]. В мире книг.-1988 №12-52-бет.
4.Александров В.В. Новейшая история стран Европы и Америки.
5.Островцова М.А. Сто великих правителей ХХ века.
6.Пономарев М.В. Новая иновейшая история стран Европы и Америки.
Москва-2004
7.Громыко А.А., Кокошин А.А. Братья Кеннеди. Москва-1985
8.Громыко А.А. Внешная политика США: уроки и действительность.
Москва-1979
9.Дмитриев Б.Д. США: политики, генералы, дипломаты.
10.Зинн Г. США после второй мировой войны:1945-1971
11.Иванян Э.А. Белый дом: президенты и политика.
12.Кокорев А.А. Силовая дипломатия Вашингтона. Москва-1985
13.Манчестер У. Убийство президента Кеннеди. Москва-1969
14.Мельников Ю.М. Сила и бессилие: Внешная политика Вашингтона.
Москва-1983
15.Кременюк В.П. Политика США в Азий. Москва-1977
16.Сергеев Ф.М. Тайная война против Кубы.Москва-1982
17.Сиок Б. Покончить войной во Вьетнаме! Москва-1970
18.Изаголов Г.Н. Миллиарды на оружие: Военно-промышленный
комплекс США. Москва-1981
19.Яковлев Н.Н. Преступившие грань. Москва-1970
20.Броган Хью. Джон Кеннеди. Ростов на-Дону-1997
21.Горовиц Д., Кольер П. Клан Кеннеди. Москва-1988
22.Ефимов И. Кто убил пезидента Кеннеди? Москва-1991
23.Иванян Э.Л. От Джорджа Вашингтона до Джорджа Буша. Москва-1991
24.Хайде-Кинг Ю. Американские президенты: 41 Исторический портрет
от Дж. Вашингтона до Белла Клинтона. Ростов на-Дону-1997
25.Севостьянов Р.Н. История США. Москва-1985
26.Нечипоренко О. Три пули для Кеннеди. Москва-2003
27.Қазақ Совет Энциклопедиясы Алматы-1980
Сілтемелер тізімі:
1.Қазақ Совет Энциклопедиясы. Алматы-1980 5-том 375-бет
2. Громыко А.А. 1036 дней президента
3. Броган Хью. Джон Кеннеди. Ростов на-Дону-1997
4. Горовиц Д., Кольер П. Клан Кеннеди. Москва-1988
5. Островцова М.А. Сто великих правителей ХХ века.
6. Громыко А.А. 1036 дней президента
7. Громыко А.А., Кокошин А.А. Братья Кеннеди. Москва-1985
8. Горовиц Д., Кольер П. Клан Кеннеди. Москва-1988
9. Пономарев М.В. Новая иновейшая история стран Европы и
Москва-2004 184-бет
10. Иванян Э.А. Белый дом: президенты и политика.
11. Громыко А.А. 1036 дней президента
12. Островцова М.А. Сто великих правителей ХХ века.
13. Хайде-Кинг Ю. Американские президенты: 41 Исторический портрет
от Дж. Вашингтона до Белла Клинтона. Ростов на-Дону-1997
14. Броган Хью. Джон Кеннеди. Ростов на-Дону-1997
15. Громыко А.А., Кокошин А.А. Братья Кеннеди. Москва-1985
16. Иванян Э.А. Белый дом: президенты и политика.
17. Громыко А.А. 1036 дней президента
18. Горовиц Д., Кольер П. Клан Кеннеди. Москва-1988
19. Кокорев А.А. Силовая дипломатия Вашингтона.
20. Сергеев Ф.М. Тайная война против Кубы.Москва-1982
21. Громыко А.А. 1036 дней
22. Мельников Ю.М. Сила и бессилие: Внешная политика
Москва-1983 295-бет
23. Сиок Б. Покончить войной во Вьетнаме! Москва-1970
24. Изаголов Г.Н. Миллиарды на оружие: Военно-промышленный
комплекс США. Москва-1981 186-бет
25. Громыко А.А. Внешная политика США: уроки и действительность.
Москва-1979 231-бет
26. Громыко А.А. 1036 дней президента
27. Кременюк В.П. Политика США в Азий.
28. Александров В.В. Новейшая история стран Европы и Америки.
Москва-1988 452-бет
29. Кокорев А.А. Силовая дипломатия Вашингтона.
30. Иванян Э.Л.От Джорджа Вашингтона до Джорджа Буша.Москва-1991 95-бет
31. Дмитриев Б.Д. США: политики, генералы, дипломаты.Москва-1971
32. Островцова М.А. Сто великих правителей ХХ века.
33. Громыко А.А. 1036 дней президента
34. Мельников Ю.М. Сила и бессилие: Внешная политика
Москва-1983 342-бет
35. Маттиас Л. Оборотная сторона США.
36. Нечипоренко О. Три пули для Кеннеди. Москва-2003
37. Ефимов И. Кто убил пезидента Кеннеди? Москва-1991
38. Манчестер У. Убийство президента Кеннеди. Москва-1969 219-бет
39. Яковлев Н.Н. Преступившие грань. Москва-1970
40. Громыко А.А. 1036 дней президента
41. Маттиас Л. Оборотная сторона США.
42. Севостьянов Р.Н. История США. Москва-1985
43.Зинн Г.США после второй мировой войны:1945-1971гг. Москва-1977 193-бет
44. Комов Ю. Охота на президента [К
Д.Ф.Кеннеди]. В мире книг.-1988 №12-52-бет.
Диплом жұмысының құрылымы кіріспеден, екі тараудан және қорытындыдан тұрады.
Кіріспе бөлімінде студент тақырыптың өзектілігін, алдына қойып отырған мақсат-міндеттерін,
Бірінші тарауда Д.Ф.Кеннедидің балалық шағы, білім алуы, оны саясаткер
Ал, екінші тарауда АҚШ президенті болғаннан кейінгі АҚШ үкіметінде
Жұмыстың дерек көзі ретінде сол кезде өмір сүрген саясаткерлердің
Қорыта айтқанда „Д.Ф.Кеннеди – саясаткер және дипломат” тақырыбындағы дипломдық
Диплом жұмысының тілі жатық, ғылыми деңгейде орындалған дей келе
2