Кіріспе
Қазіргі заманғы бәсекелестік қызып тұрған нарықта жаңаша ақпаратқа
Менің бұл тақырыпты таңдау себебім, қазіргі кезде жаңа
Бір дербес компьютермен жұмыс істеген жағдайда, компьютерлік желінің
Мақсаты – компьютерлік желілер ұғымына және осыған қатысты
Курстық жұмыс үш бөлімнен тұрады: Кіріспе, Негізгі бөлім
1 - тармақта компьютерлік желілер, негізгі ұғымдар және
2 - тармақта жалпы желілер мен ЖЖҚ (желілік
3 - бөлігі – осы заманғы тұрмыстағы және
1 Компьютерлік желілер. Негізгі ұғымдар
Екі және одан көп компьютерлер заттай қосылғанда компьютерлік
Компьютерлік желі бір-бірімен катынаса алатындай арнаға қосылған, компьютерлік
Бір рангілі желілер. Желі тораптары бірдей коммуникациялық функцияларды
Оларға қарама-қайшы жұмыс станциялары немесе клиенттер деп аталатын
Сервер - басқа компьютер-клиентке (жұмыс станциясына) қызметін ұсынатын
Желілердің типтері. Есептегіш желілерді көбіне қамтыған географиялық ауқым
Компьютерлік желінің барлық түрлерін тағайындау екі функциямен анықталады:
желінің акпараттык және программалық ресурстарын бірлесіп қолдануды қамтамасыз
мәліметтер ресурсына бірлесе қол жеткізуді қамтамасыз ету.
Мысалға жергілікті желінің барлык қатысушылары басудың жалпы құрылғысын
Жергілікті есептеу желісі (ЖЕЖ). Егер желі бір орынға
ЖЕЖ-дің айрықша қасиеті - мәліметтердің үлкен жылдамдығы, қателердің
Жергілікті есептеу желілері жұмыс тобы, бөлімі, кампусі мен
Корпоративті компьютерлік желілер (ККЖ). Корпоративті желілер компьютерлер мен
Корпоративті желілердің қолданатын жабдықтары, программалары және технологиялары жоғары
Корпоративті желілер қамтудың едәуір аумағы бар жергілікті желілердің
Интранет (интражелі) - Интернетке кіре алатын, бірақ аз
Толық функционалды Интранет желісі мынадай базалық желілік технологияларды
желілік басқару;
барлық қалған қызметтер мен ресурстарды бейнелейтін желілік каталог;
желілік файл жүйесі;
хабарларды біріктіріп беру (электронды почта, факс, телеконференция және
World Wide Web жұмысы;
желілік басу;
ақпаратты рұқсат етілмей қол жетуден сақтау.
Интранет Интернеттің сыртқы пайдаланушылардан желілік қорғау құралы -
Қазіргі заманғы бәсекелестік қызып тұрған нарықта жаңаша ақпаратқа
Интранет - мақұлданған Web -технологияның корпоративті желіге көшуі.
Интернеттен әр тектес техникалық құралдар мен операциялық жүйелерді
Клиенттік компьютерде WWW объектілеріне жету мен НТМL-файлды көрнекі
Ірі кәсіпорындарды басқарудың қазіргі заманғы жүйелері қатаң орталықтандырылған
Интернет принциптерінде басқару жүйесін құру бөлінген коммуникациялары бар
Бүгінде біздің көз алдымызда жаңа өнеркәсіп және тағы
1.1 ЖЖҚ (желілік есептеу желісі) топологиясы
Желілер құрылыммен (топологиямен) сипатталады. Жергілікті желі құрылымы ретінде
Жоғарыда аталған құрылымдарды қисындастыру жолымен пайда болған құрылымдар
Шиналық (желілік) топологияда (1-сурет) компьютерлер магистраль немесе шина
1.1 – сурет, - Желінің шиналық топологиясы
Сақина түріндегі топология (32-сурет) шиналық топологияға ұқсас, бірақ
1.2 – сурет, - Сақиналық топология
Жұлдыз түріндегі топологияда (33-сурет) барлық компьютерлер бір орталық
Ол желіде жетекші рөл атқарады, өйткені желінің қалған
Топологияның әрқайсысының өз артықшылықтары мен олқылықтары бар. Сондықтан
1.3 – сурет, - Жұлдыз түріндегі топология
1.2 Аймақтық есептеу желісі
Егер желі бүкіл қаланы қамтыса. ол онда аймактық
Аймактық желілер мысал ретінде мыналарды көрсетуге болады: JANET
Аймактық есептеу желілерінің (АЕЖ) ЕЖбен көптеген ұқсастықтары бар,
Ғаламдық есептеу желісі. Егер желі кең ауқымға, тіпті
ЖЕЖ-ге қарағанда ҒЕЖ көпшілігі хабарларды баяу берумен және
Ғаламдық есептеу желілерімен жұмыс істеу үшін пайдаланушының тиісті
2 Жалпы желілер
Басқа мекемелерден мәлімет алу (беру) жиі кездесетін болса,
Модемдер ішкі және сыртқы түрлерге бөлінеді. ішкі модем
Сонымен, компьютерді жалпы желімен байланыстыру үшін модем сатып
Дүние жүзінде көптеген жалпы компьютерлік желілер бар, бірақ
Жалпы желі топологиясы, ол күрделі граф тәрізді, ал
Қалай хабарласу керек?
Жалпы желіге қосылу үшін кажеттісін таңдап, сол жерге
Жалпы желілер арқылы және тегін пайдаланылатын топтарға бөлінеді.
Ақылы желі почтаны жылдам жеткізіп, жоғарғы деңгейде қызмет
Желіге қосылу ережелері де (ВВS) электрондық тақтасында мәтін
Аралығын анықтап алу үшін:
интервалы өзгертілуге тиіс абзацтарды белгілеу немесе жеке абзацқа
Формат - Абзац командасы арқылы "Абзац" сұхбат терезесін
"Шегіністер мен интервалдар" парағына ауысу;
Қатараралығы (Межстрочный) деген тізімнен керекті мәнді таңдап алу,
ОК-ні басу.
3 Компьютерлерді желілерге біріктіру. Жергілікті желілер
Бір дербес компьютермен жұмыс істеген жағдайда, компьютерлік желінің
компьютерлердің біріндегі мәліметті екіншісіне жеткізу үшін
желілік қажет. Желілік технологиялар қаржы мен
уақытты үндемеуге өте үлкен мүмкіндіктер береді. Сондықтан
компьютерлік желілерді пайдалану туралы білген жөн.
Жергілікті желілер - бір-бірімен қатар орналасқан компьютерді біріктіретін
Жергілікті желілерде компьютерлер арасында информация тасымалдау жылдамдығы өте
Жалпы және жергілікті желілердің қолданылу мақсаттары әр түрлі,
Баспаға беру. Қызмет бабында мәтін құжаттарды жиі қағазға
Бір принтерді бірнеше компьютерге қалай жалғауға болатындығын қарастыруға
3.1 Жергілікті желі
Компьютерді (жұмыс станциясын немесе серверді) желігеқосу арнаулы желі
Желі адаптерлері қызмет істеу типологиясына қарай екі топқа
Соңғы кезде бір ғимаратқа орналасқан жергілікі радиоторапты желілер
Радиоторапты желілердің негізгі кемшілігі – олардағы информация тасымалдау
Объективті себептер:
радиожеліні іске қосатын қаражат кабельдік жергілікті желіні іске
ескі ғимараттарда қабырғаларын тесіп, кабель жүргізу өте қиын;
радиожеліні тарихи бағалы есептелетін ғимараттарда іске асыру жеңіл,
кабель жүргізуге мүмкіндік жоқ, ал жергілікті желіні кеңейту
Субъективті себептер:
кабельдік желіге қарағанда қайта құру оңай, өйткені торап
жергілікті радиожеліге уақытша және жылдам қосылуы тиіс жеке
Жергілікті желілерді қолданылатын программалық жабдықтарына қарай екіге бөлуге
Біріншісі - арнаулы файл-серверлер бөлінген желілер, бұлардың құрамындағы
Мұнда жеке компьютерлер бір-бірімен емес, тек файл-сервермен байланысады.
Екінші топ - бір рангілік желілер. Мұнда файл-сервер
Әрбір кісі кез келген мәлімет үшін (объектіні) өз
Сонымен бір рангілік желі барлық компьютерлердің бір жоба
Мұның бәрі бір қарағанда күрделі болып көрінуі ықтимал,
Желі адаптерінің құны онша қымбат емес. Әдетте жұмыс
3.2 Аукымды желілер
Егер басқа мекемеден мәліметтер алу (беру) жұмыстары жиі
Модемдер ішкі және сыртқы түрлерге бөлінеді. Ішкі модем
Ауқымды желі топологиясын қарайтын болсақ, ол күрделі граф
4 Мәліметтер қоймасы
Қарапайым мәліметтер қоймасы бір компьютер дискісінің бір немесе
Терминал (енгізу-шығару құрылғысы) рөлінде дербес компьютер, сервер ресурстарын
Дербес компыотерлер желісі әрбір қызмет кеңсесінде бүкіл ұжым
Магниттік дискілердің жылдан-жылға арзандауына қарамастан, оның көлемі ешқашанда
Көпшілікке керекті мәлімет файл-сервер дискісіне жазылса, онда желідегі
Файл-сервердің сыртқы жады ретінде компакт-дискіні оқитын құрылғыны немесе
Сонымен, көлемді мәлімет көпшілікке керек болғанда, оны ортақтаса
Екі компьютерді бір-бірімен байланыстырудың тағы бір тәсілі —
Егер дискіден басқа компьютер дискісіне 100 Мб мәлімет
Жергілікті желі мәтін мәліметтерді жұмыс станциялары арасында жылдам
Ыңғайлы тәсіл - электрондық почтаны пайдалану. Оның жұмысы
Желідегі бір компьютер почталық сервер рөлін атқарады. Ол
Бұған қоса, әрбір компьютер ортақтастырылған факс-модемді өзінікі тәрізді
Жергілікті желілерді пайдаланудың жаңа түрі - бейнелік конференция
5 Жоба бөлімі
Менің курстық жұмысымның жоба тақырыбы «Топология желісін құру
– сурет, - Hub бар шина
Процедурасы:
a:=strtoint(edit1.text);
b:=strtoint(edit2.text);
image32.hide ; image37.hide ;
image38.hide ;image40.hide ;image41.hide ;
if a=1 then begin
image12.show; Application.ProcessMessages;sleep(300); image12.hide ;
image13.show; Application.ProcessMessages; sleep(300);image13.hide ;
image21.show;image15.show;image19.show;image23.show;
Application.ProcessMessages;sleep(300);
image23.hide ;image21.hide ;image15.hide ; image19.hide ;
image20.show;image14.show;image18.show;image22.show;
Application.ProcessMessages; sleep(300);
image22.hide ; image20.hide ; image14.hide ; image18.hide ;
if b=1 then image37.show; if b=2 then image38.show;
if b=4 then image40.show;if b=5 then image41.show;
2:image17.show;
Application.ProcessMessages; sleep(300);
image17.hide ;
image16.show;
Application.ProcessMessages; sleep(300);
image16.hide ;
if b=3 then image32.show;goto 13;
end;
5.2 – сурет, - Желіні құрудың жалпы құны
Unit1;
Memo1.Clear;
Tx:=StrToFloat(Edit1.Text);
Ty:=StrToFloat(Edit2.Text);
Cnc:=StrToFloat(Edit3.Text);
Cct:=StrToFloat(Edit4.Text);
Cc:=StrToFloat(Edit5.Text);
Ccim:=StrToFloat(Edit6.Text);
Cset:=StrToFloat(Edit7.Text);
n:=StrToInt(Edit8.Text);
Xab:=StrToFloat(Edit9.Text);
Cr:=round(Tx*12/n)+round(Ty*10/n);
Co:=Cnc+Xab+Cct+Cc+Ccim*cr+Cset*n;
Memo1.Lines.Add('общая стоимость создание сети ');
Memo1.Lines.Add(Стоимость сети- Cnc+Xab+Cct+Cc+Ccim*ОДК+Cset*n = '+FloatToStr(Co)+тнг);
Memo1.Lines.Add(Стоимость на 1 компьютер= '+FloatToStr(round(Co/n))+тнг);
Қорытынды
Сонымен, компьютерлік желілер біздің өмірімізді айтарлықтай жеңілдетеді. Қазіргі
Бүгінгі таңда жаңа ақпараттық технологиялар саласындағы пайда болғандар
Кез келген ЭЕМ-мен жұмыс істеу оның программаларын оқып
Қорыта келе, жаңа ақпараттық технологиялар адамның алмастырылмайтын, таптырмайтын
Қолданылған әдебиеттер тізімі
1 Алексеев А.П. Информатика 2001. -М.: Изд. Солон-Р,
2 Аладьен В.З., Хунт Ю.Я., Шишаков М.Л. Осғтовы
3 Березнн С., Раков С. Internet у вас
4 Берлинер Э.М., Глазырина И.Б., Глазырин Б.Э. Оffiсе
- М: ЗАО «Издательство БИНОМ». 2000. - 528
5 Глушаков С.В., Сурядный А.С. Персональный компьютер. -
6 Е.Балапанов, Б.Бөрібаев, А.Бекбаев т.б. - Алматы:Сөздік-Словарь, 1998.
7 Информатика. Подред. Н.В.Макаровой. — М.: Финансы и
8 Ю.Шафрин. Основы компьютерной технологии. -М.: АБФ, 1997.
9 Б.Бөрібаев. Информатика және компьютер. — Алматы: Білім,
10 Т.Хакимова. Графикалық компьютерлік моделдеу. – Алматы: Оқу
11 Г.Ә.Жапарова. Информтика негіздері. – Алматы экономика: Оқу
20