Осылай, мысалы, егер толықтай тұзсыздандырылған
3-5 сурет. Н-катионитті сүзгінің жұмыс режимінің
1 – катиондардың бастапқы судағы концентрациясы,
Катиониттердің физикалық сипаттамалары. Катиониттердің физикалық сипаттамалары
Белгілі бір көлемді катиониттің өлшендісін елеу
Түйіршіктік құрамның берілгендерінің тәжірибелік мәні келесіге
Катиониттің (аниониттің) түйіршігінің ірілігі оның жұмыстық
Түйіршіктер көлемінің жоғарғы шегі көпшілік иониттер
Алайда түйіршіктелуі ұсағырақ иондарды қолдану жөн
Түйіршіктердің көлемімен қатар, катиониттің (аниониттің) түйіршіктелуінің
Катионитті су ағысымен төменнен жоғары қарай
Катиониттің (аниониттің) елеуіштік талдауының нәтижелерін график
Катиониттің (аниониттің) біртекті еместік коэффициентін мына
.
Ионитті қондырғыларды пайдаланудың қолайлығы үшін катиониттің
Саңылаулары 0,25 мм елеуіш арқылы еленген
3-6 сурет. Әртүрлі катиониттердің түйіршіктік құрамының
1– ірі сульфокөмір; 2 – КУ-1;
Дәл осы ұсақ бөлшектер сүзгіде қолдануға
Осылайша, катиониттің (аниониттің) түйіршіктік құрамы үш
3-6 суретінде кейбір отандық және шетелдік
3-2 кесте
Катиониттердің үлгілерінің түйіршіктік құрамының көрсеткіштері
Катионит Даярлаушы ел
миллиметрмен
Ірі сульфокөмір
КУ-1 . . .
КУ-2 . . .
Вофатит
P . . .
KS . . .
Амберлайт IR-120 . .
Аллассион CS . .
ТМД
”
”
Германия
”
АҚШ
Франция
0,75
0,82
0,48
0,48
0,78
0,55
0,51
0,47
0,38
,28
,21
,41
0,32
0,19
0,95
1,42
0,66
0,69
1,3
0,69
0,74
2,02
3,74
2,36
3,28
3,17
2,16
3,9
0
2,4
5
14
2,5
1
16,1
3-6 суретіндегі 3-2 кестесіндегі деректер біртектілік
Бұдан бұрын да айтылып өткендей, катиониттердің
Сүзгіге ауалы-құрғақ күйінде жүктелген мұндай катионит
Катиониттің түйіршікаралық кеңістігінің көлемі де оның
Көпшілік катиониттердің (және аниониттердің) түйіршікаралық кеңістігі
Тәжірибе үшін катиониттің механикалық беріктігінің және
Қазіргі уақытта иониттердің көрсетілген сипаттамаларын мөлшерлік
Катиониттердің (аниониттердің) механикалық беріктігін бағалау үшін
Одан гөрі катиониттің (аниониттің) механикалық беріктігін
Берілген катиониттің механикалық беріктігін (%-бен) мына
, (3.1)
мұндағы – катиониттің
– бұл да солай, шайқағаннан бұрынғы.
Дәл осындай әдіспен, бірақ оларды шайқар
Судың катиониттің көрінетіндей пептизациясы болмайтындай рұқсат
Катиониттің гидравликалық сипаттамалары. Катиониттердің (аниониттердің) гидравликалық
Катионит арқылы суды сүзу процесінде катиониттің
Катионит арқылы төменнен жоғары қарай суды
, (3.2)
мұндағы –
– сүзгідегі катионит қабатының биіктігі (ісінген
– сүзгідегі катиониттің түйіршіктерінің орташа диаметрі,
– су температурасына тәуелді 3-3 кестесінің
Катионитті төменнен жоғары қарай су ағысымен
3-3 кесте
Санитпуазбен өлшенетін коэффициентінің
Судың температурасы Судың
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
1,67
1,62
1,57
1,52
1,47
1,43
1,39
1,35
1,31
1,27
1,24
1,2
1,17
15
16
17
18
19
20
22
24
26
28
30
32
34
1,14
1,11
1,08
1,06
1,03
1
0,96
0,91
0,87
0,83
0,8
0,77
0,74
36
38
40
42
44
47
50
55
60
65
70
75
80
0,71
0,68
0,66
0,63
0,61
0,58
0,55
0,5
0,47
0,44
0,41
0,38
0,36
Қопсыту қарқындылығын катиониттің барлық жүктемесі қозғалысқа
Қопсытудың қажетті қарқындылығы тіпті берілген катионит
Қопсыту қарқындылығының қажетті шамасын ионитті қондырғыны
Алдын-ала есептеулер үшін, жекелей алғанда қопсытатын
Қопсытатын суға арналған бактың орналасу биіктігін
Катиониттің маңызды экономикалық көрсеткіші болып оның
Қазіргі уақытта бізде келесідей отандық катиониттер
Ф. Г. Прохоров онымен жүргізілген техника-экономикалық
КУ-1 катионитін суды тұссыөздандыруға пайдалану тіптен
КУ-2 катионитінің құны көптеп шығару кезінде
Қазіргідей сатылу құнымен бұл катионитті бастапқы
Қазіргі уақытта КУ-2 катиониті тапшы әрі
Б. Аниониттер
Аниониттерді екі негізгі топқа бөледі: күштінегізді
3-4 кестесінде отандық және кейбір шетелдік
Аниониттердің сапасы катиониттердікіне ұқсас көрсеткіштермен анықталады
Аниониттердің жұмыстық алмасу қабілетіне әсер ететін
Бірінші сатының сүзгілеріндегі әлсізнегізді анионитке су
Әдетте табиғи суларда болатын күшті қышқылдардың
Суды толық тұзсыздандыру сұлбаларында бірінші сатының
3-4 кесте
Аниониттердің технологиялық сипаттамалары
Анионит Даярлау-шы ел Аниониттің сыртқы түрі
ауалы-құрғақ ылғал күйдегі
Әлсізнегізді аниониттер
AH-1 (аспатит ТМ)
AH-2Ф*
AH-4К**
AH-7К**
ММГ-1**
МH**
H**
Вофатит М
Пермутит
Амберлайт IR-4B
Дулайт А-3 ТМД
”
”
”
”
”
”
Германия
Германия
АҚШ
” Дұрыс емес формалы күңгірт түйіршіктер
Қызғылт-қоңыр түйіршіктер
Қоңыр түйіршіктер
Бұл да солай
Ақшыл сары түйіршіктер
Ақшыл түйіршіктер
Сары түйіршіктер
Бұл да солай
–
Қоңыр түйіршіктер
Бұл да солай Триметилол-меламин, күкірт қышқылы
Полиэтиленполиаминдердің туындылары, фенол
Поливинилхлорид, аммиак
Поливинилхлорид, полиэтилен-полиаминдер
Несепнәр, меламин, гуанидин, формальдегид
Несепнәр, меламин, гуанидин
Бұл да солай
Метафенилендиамин, формаль-дегид, полиэтиленполиаминдер
–
Полиэтиленполиаминдер, фенол, формальдегид
– 0,3 – 1,5
0,3–1,5
0,3–1,5
0,3–1,5
0,3–2
0,3–2
0,3–2
0,3–2
0,4–0,6
0,3–1,5 0,8
0,6
0,46
0,47
0,6
0,28
0,45
0,66
–
0,57
0,36 0,7
0,4
0,43
0,45
0,5
0,22
0,36
0,46
–
0,4
0,3 1,15
1,5
1,07
1,05
1,2
1,27
1,25
1,43
–
1,42
1,2 30
40
–
–
–
–
–
–
80
40
– 180
450–550
400
600
500
360
700
600
1500
1100
600
Күштінегізді аниониттер
ЭДЭ-10П
АВ-17
АВ-16**
Амберлайт IRА-400
Леватит MN
Дауэкс-1
Миккион ТМД
”
”
АҚШ
Германия
АҚШ
Венгрия Ақшыл-қоңыр түйіршіктер
Мөлдір сары түйіршіктер
Күңгірт-қоңыр түйіршіктер
Сары түйіршіктер
–
Сары түйіршіктер
Ақ түйіршіктер Полиэтиленполиаминдер, эпихлоргидрин
Стирол, дивенилбензол
Пиридин, полиэтиленполи-аминдер, эпихлоргидрин
Стирол мен дивенилбензолдың полимерлесі
–
Стирол мен дивенилбензолдың полимерлесі
– 0,3–1,5
0,2–1,6
0,2–2
0,2–1,6
0,2–1,6
0,4–0,6
0,4–1 0,6
0,74
0,69
0,71
0,67
0,72
– 0,35
0,39
0,25
0,45
0,35
–
– 1,71
1,9
2,76
1,58
1,91
–
– 60
60
–
50
30
50
– 800
650
900
700
500
800
800
*АН-2Ф анионитін дұрыс түйіршіктер түрінде де
** Тәжірибелік партиялармен шығарылады сәтінде (егер
3-7 сурет. АН-2Ф әлсізнегізді анионитінің жұмыстық
3-7 суретінде Ф.Г. Прохоровтың деректері бойынша
Күштінегізді аниониттер суды тұзсыздандыру сұлбаларында әдетте
Күштінегізді анионитке келіп түсетін суда катиондардың
Сүзілетін суда катиондар болмаған жағдайда сүзіндіде
[Ан]OH + H2SiO3 = [Ан]HSiO3 +
ал суда катиондар болған жағдайда сүзіндіде
2[Ан]OH + Na2SiO3 = [Ан]2SiO3 +
3-8 сурет. Екінші сатының анионитті сүзгісі
1- сүзгіні IRA=400 анионитімен жүктегенде; 2
3-9 сурет. ЭДЭ-10П анионитінің жұмыстық кремнийсыйымдылығының
1 – сүзгіні жаңғыртуға өшіру сәтіндегі
Ф.Г. Прохоровтың деректері бойынша ЭДЭ-10П аниониті
Бұдан басқа, күштінегізді анионитке жіберілетін суда
Сол себепті судан кремний қышқылын толықтай
Күштінегізді аниониттердің кремнийсыйымдылығы бастапқы судағы кремний
Әрине, кремний қышқылының рұқсат етілетін сүзінді
3-5 кесте
Күштінегізді аниониттердің жұмыстық кремнийсыйымдылығы
(Ф.Г. Прохоровтың деректері бойынша)
Анионит Даярлаушы ел -тің
0,1 0,5 1
ЭДЭ-10П . . .
АВ-16 . . . .
АВ-17 . . . .
Амберлайт IRA-400 . .
”
Леватит MN
” М-500
Аллассион AQ 17 .
”
”
ТМД
”
”
АҚШ
”
Германия
”
Франция
”
”
32
176
420
530
510
185
500
500
440
155
60
238
528
730
600
345
550
–
460
–
84
255
562
–
–
–
–
–
–
–
24,5
144
210
220
225
125
260
300
290
70
3-5 кестесінде бірқатар отандық және шетелдік
Екінші сатының анионитті сүзгілерін есептеу кезінде
3-5 кестесінде көрсетілген аниониттердің жұмыстық кремнийсыйымдылығының
Осылай, күйдіргіш натрдың 24,5 кг/м3 анионитке
Күйдіргіш натрдың жалпы шығынын азайту үшін
Күштінегізді аниониттердің жұмыстық кремнийсыйымдылығына сүзу жылдамдығы
3-11 және 3-12 суреттерінде отандық және
Әр түрлі иониттердің ісіну коэффициенттерінің мәндері
Аниониттердің басқа да физикалық сипаттамаларын, сонымен
Ионалмасу материалдары жайлы тараудың қорытындысында қазіргі
3-10 сурет. Жаңғыртуаралық кезең ішіндегі тұзсыздандырылған
3-6 кесте
Аниониттердің үлгілерінің түйіршіктік құрамдарының көрсеткіштері
Анионит Даярлаушы ел
%-бен
миллиметрмен
Әлсізнегізді аниониттер
АН-2Ф
АН 2ФГ (түйіршіктелген)
АН-1
Амберлайт IR-4B
Вофатит L-150 ТМД
”
”
АҚШ
Германия 0,71
0,65
0,88
0,47
0,96 0,34
0,34
0,47
0,34
0,48 1,02
1,15
1,32
0,58
1,34 3
3,38
2,81
1,71
2,79 5
5
1,5
5
2,5
Күштінегізді аниониттер
ЭДЭ-10П
АВ-16
АВ-17
Амберлайт IRА-400
”
Леватит М-500
Аллассион AQ-17
Диаион SA-100 ТМД
”
”
АҚШ
”
Германия
Франция
Япония 0,82
0,67
0,47
0,55
0,47
0,56
0,61
0,41 1,55
1,06
0,64
0,72
0,56
0,72
0,78
0,52 1,55
1,06
0,64
0,72
0,56
0,72
0,78
0,52 3,37
2,79
2,46
2,18
2,
1,67
1,9
1,85 0,7
3,5
10
3,5
7
1
0,5
7
Аралас ықпалды сүзгілердің жұмыс мазмұны былай
Әдебиет деректері бойынша, аралас ықпалды сүзгілерді
3-11 сурет. Кейбір әлсізнегізді аниониттердің түйіршіктік
1 – АН-1Ф; 2 – АН-2ФГ;
3-12 сурет. Кейбір күштінегізді аниониттердің түйіршіктік
1 – ЭДЭ-10П; 2 – АВ-16;
Мұндай сүзгіні жаңғырту алдында аралас иониттер
Англия мен АҚШ-та аралас ықпалды сүзгіге
Англияда бұл мақсат үшін Цеокарб-225 катиониті
АҚШ-та қоспалардың Монобед МВ-1, МВ-2 және
Бізде қазіргі уақытқа дейін аралас ықпалды
Аралас сүзгілер үшін иониттер түйіршіктер түрінде