Мазмұны
Кіріспе…...........................................................................................................3-4
Бөлім 1. Компанияның инвестициялық тартымдылығы ұғымы, оны бағалаудың
1.1 Компанияның инвестициялық тартымдылығы ұғымы, оны анықтаудың міндеттері
1.2 Компанияның инвестициялық тартымдылығын бағалаудың ақпараттық - әдістемелік
Бөлім 2. Компанияның инвестициялық тартымдылығын сараптау және жақсарту
2.1 Компания қызметін қаржылық сараптау.............................................13-21
2.2 Компанияның инвестициялық тартымдылығын сараптау.................22-23
2.3 Компанияның инвестициялық тартымдылығын жақсарту бағыттары......................................................................................................24-25
Қорытынды...................................................................................................26-27
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі...................................................................28
Кіріспе
Инвестиция проблемаларының зерттеуі экономикалық ғылым орталығында әрқашан алдынғы
Инвестиция дегеніміз – кәсіпкерлік қызмет объектілеріне құйылатын
Инвестициялық қызмет дегеніміз – азаматтардың мемлекеттің, заңды тұлғалардың
Инвестициялық қызмет келесі түрлер бойынша жүзеге аса алады:
Соңы онжылдықты Қазақстан экономикасы экономикалық және қаржылық өзгерістерге
негізгі қорлардың тозуы
кәсіпорындардың өзара төлемге қабілетсіздігі
ішкі және сыртқы нарықтардағы өнімге деген сұраныстың төмендеуі.
Сонымен қатар, қазақстандық кәсіпорындар өзінің дамуы үшін көптеген
Ол үшін келесі мақсаттарға жетуіміз керек:
инвестицияның теориялық аспектілерін қарастыру керек
инвестициялық белсенділік түсінігін енгізу қажет
кәсіпорынның инвестициялық тартымдылығына сараптама жүргізу
Осы мақсат – міндеттер курстық жұмыстың құрылымын көрсетеді:
Бірінші бөлімнің:
Бірінші тарауында - компанияның инвестициялық тартымдылығы ұғымы, оны
Екінші тарауында – компанияның инвестициялық тартымдылығын бағалаудың ақпараттық
Үшінші тарауында – компанияның инвестициялық тартымдылығын сараптау процедурасын
Екінші бөлімнің:
Бірінші тарауында – компания қызметін қаржылай сараптама жүргізу
Екінші таруында – компанияның инвестициялық тартымдылығын сараптау
Үшінші тарауында - компанияның инвестициялық тартымдылығын жақсарту бағыттары
Бөлім 1. Компанияның инвестициялық тартымдылығы ұғымы, оны бағалаудың
1.1 Компанияның инвестициялық тартымдылығы ұғымы, оны анықтаудың міндеттері
Инвестициялық тартымдылық термині ғалымдар мен тәжіребиешілердің күнделікті жұмыстарында
Бұл термин отандық кәсіпкерлікте және ҚР Үкіметінің жоспарлы
Инвестициялық тартымдылығын сараптаған кезде мынадай түрлерге бөліп талдауға
экономика бойынша
сала
аймақ немесе өңірдің инвестициялық тартымдылығы
осы салада жұмыс істейтін компаниялардың инвестициялық тартымдылығы
осы аймақта, өңірде жұмыс істейтін компаниялардың инвестициялық тартымдылығы
барлық, жалпы компаниялардың инвестициялық тартымдылығы
нақты кәсіпорынның инвестициялық тартымдылығы
Кәсіпорынның инвестициялық тартымдылығын бағалау – коммерциялық және халықаралық
Айтып кететін бір жайт бар: Инвестициялық тартымдылықтың бір
біріншіден, болашақ инвесторға (банкке) немесе институционалды инвесторға (акционерге)
Екіншіден, инвестиция мөлшеріне көп көңіл бөлінеді. Капиталдық құйылым
Осыған байланысты, белгілі бір шешімді қабылдаған кезде инвестордың
Егер де, әңгіме инвестициялық салымдардың дифференциялы түрде салынғанын
- үшіншіден, кәсіпорынның абсолютті және салыстырмалы инвестициялық тартымдылығын
Сондықтан да, кәсіпорынның инвестициялық тартымдылығын бағалаған кезде мыналарға
бағалаудың базасы немесе объектісі не болып табылады;
басқа да кәсіпорындар (шектелген тізім); инвестордың өзінің салымын
Капиталға салым салу бойынша салааралық орташа инвестициядан түскен
Кәсіпорынның инвестициялық жобаны орындаған кезде нақты инвестициялық тартымдылығы
Капитал салымдарының өтімділігі
Қаржыландырудың шекті сомасы
Ғылым мен зерттеуге (инновация) салынған инвестицияның сапалық көрсеткіші;
Қосымша кепілдеме (аккредитив, шоттағы соманың минималды қалдығы).
Осы жоғарыда аталып өткен көрсеткіштерді нақты шешпей, кәсіпорынның
1.2 Компанияның инвестициялық тартымдылығын бағалаудың ақпараттық - әдістемелік
Инвестициялаудың объектілерін бағалауда неше түрлі әдіс – тәсілдерді
Бүгінгі таңда, инвестициялық объектілерді бағалағанда екі жақпен жұмыс
Бірінші жағы:
- кәсіпорынның көрсеткіштерін сараптаған кезде, кәсіпорынның жұмыс істейтін
- кәсіпорынның қаржылық көрсеткіштері
Немесе, келесі жағы, екінші:
- кәсіпорынның қор нарығындағы жағдайына баға беру
- кәсіпорынның бағалы қағаздарының биржалық баламасының деңгейі, бәсекеге
- кәсіпорындағы менеджмент түрлерінің нәтижиелері
Бірінші бағыт бойынша, фундаменталдық талдау мектебінің жақтаушылары ұсынады:
Екінші бағыт – техникалық талдау. Бұл талдаудың негізін
Қайбір бизнестің түрін алмайық, біздің заманымызда бәсекелестіктің деңгейі
Кәсіпорынды сырттан қаржыландыру көздерінің келесі түрлері кездеседі: акционерлік
Акционерлік капиталға инвестиция тарту: (тікелей инвестиция тарту)
Акционерлік капиталға инвестиция тартудың негізігі формалары болып:
қаржылық инвесторлардың инвестициялары
стартегиялық инвесициялар
Қаржылық инвесторлардың инвестициялары дегеніміз – венчурлік және пайлық
Бұл жағдайда инвесторлар өздерінің акцияларын сатудан пайда көреді
Сондықтан, қаржы инвесторларынан түскен инвестицияны кәсіпорын өзінің өндірісін
Стратегиялық инвестиция дегеніміз – инвесторлар компанияның бақылаушы акция
Стратегиялық инвесторлар болып ірі-ірі кәсіпорындар және кәсіпорын одақтары,
Несиені тарту бойынша инвестиция
Негізгі құралдар – несиелер (саудалық, банктік), облигациялық займдар,
Сонымен, барлық инвесторларды екі топқа бөлеміз: кредиторлар, пайыздық
Кәсіпорынның инвестициялық тартымдылығы келесі топтарға табыс табу арқылы
Кәсіпорындардың көбі өздерінің инвестициялық тартымдылын жоғарылату үшін келесіден
- ұзақ мерзімге арналған даму стратегиясы
- бизнес – жоспар
- заңдық экспертиза
- несиелік, кредиттік тарихты, базасын құру
- реформалау, реструктуризациялау реформалары
Кәсіпорынның инвестициялық тартымдылығын дамыту үшін:
- компанияның басым жақтарын қарастыру
- компанияның жағымсыз жақтарын қарастыру
- бәсекеге қабылеттілігі, инвестициялық тартымдылықтың көлемі
Төмендегі тартымдылықтармен инвестиция мөлшерін таңдау – келесі тартымдылықтыардын
1)өнімнің тартымдылыға
2)ақпараттық тартымдылыққа
3)кадрлік тартымдылық
4)инновациялық тартымдылық
5)қаржылық тартымдылық
6)экологиялық тартымдылық
7)әлеуметтік тартымдылық
Компания өнімінің тартымдылығы әрбір инвестор үшін нарықта бәсекелестікке
Комапнияның ақпараттық тартымдылығы. Компания, өзінің сыртқы имиджімен жақсы
Компанияның кадрлік тартымдылығы сипатталады:
басышалар және оның командасының іскерлік қасиеттері
олардың сапасы, білімі, бәсекеге қабілеттігі
Компанияның инновациялық тартымдылығы – инвестициялық тартымдылықтың ең маңызды
Компанияның қаржылық тиімділігі дегеніміз – инвестциялық тартымдылықтың негізін
Компанияның инвестициялық тартымдылығын бағалау үшін үш негізгі коэффициенттерді
нарықтық әдіс, комапнияның сараптағанда сыртқы ақпараттарға сүйенеміз.
Бухгалтерлік әдіс, компанияның ішкі ақпарат көздеріне сүйенеміз: қаржылық
Комбинирлік әдіс, сыртқы және ішкі факторларды талдау арқылы
Компанияның территориялық, аймақтық тартымдылығы, экологиялық және әлеуметтік тартымдылығын
Бөлім 2. Компанияның инвестициялық тартымдылығын сараптау және жақсарту
2.1 Компания қызметін қаржылық сараптау
Бүгінгі таңда жекешелендіру жөніндегі ұлттық бағдарламаны жүзеге
2001 жылы 5 қаңтарда «Строй Инвест Плюс»
Негізгі қызметі:
-Комерциялық қызмет;
-Құрлыс өнімдерін шығару;
-Басқада қызметтер.
Кәсіпорын жаңа техникалық құралдармен және компьютермен қамтамасыз етілген.
Жарғылық қызметінің негізгі түрлері: Құрлыс материалдарымен ағаш өнімдерін
Басқару функцияларын атқаруға өкілетті тұлғалар болып, бас директор
Стандарт талабына сәйкес «қаржы-шаруашылық нәтижесінің есебін» жасаған кезде,
1. Кәсіпорын табысын анықтауға арналған есеп саясатында көрсетілген
2. Нақты табыстар түріне түсініктеме беруге міндетті: тауар
3. Бұғалтерлік есеп стандарты бойынша қаржы шаруашылық нәтижесі
а)дайын өнімді сатудан түскен табыс.
ә)дайын өнімнің өндірістік өзіндік құны.
б) дайын өнімнің жиынтық табысы, (%)
в)кәсіпорын шығыны, жалпы және әкімшілік шығыны.
г)тауарды сату шығыны.
д)салық төленгенге деңгейдегі табыс.
е)табыс салығы.
ж)таза табыс.
Жеке кәсіпкер, еңбекке бейімділігі мен қабілеттілігі және олардың,
Өнімді өндіру есебі ең алды мен орындалған жұмыс
Дайын өнімді алу үшін немесе өнімді шығару үшін
Кәсіпорын туралы жалпы сипаттамаға толығырақ тоқталатын болсақ. Кез
Кесте-1.
2007-2009 жылдарға «Строй Инвест Плюс» жауапкершілігі шектеулі
№ Көрсеткіштер 2007жыл 2008жыл 2009жыл
1. Тауарлы өнім көлемі,(мың тенге) 605033 432147 444989
2. Жұмысшылар саны, (адам). 95 105 110
3. Негізгі құралдар,(мың тенге) 724063 700619 700682
Қорытынды: Кестеден көріп отырғанымыздай серіктестіктің ірі кәсіпорындар
2007 жылды 2009 жылмен салыстырғанда 15 адамға көбейгенін
Кесте-1
2008- 2010 жылдарға «Строй Инвест Плюс» ЖШС-ның
тауар өнімінің көлемі мен құрылымы
№
Өнімтүрлері 2008 жыл 2009 жыл 2010
Мың тенге % Мың тенге % Мың тенге
1 Құрылыс монтаждық жұмыс. 357000 59 297000
2
Жөндеу бойынша қызметтер 153570 25.7 78520 18.2 89250
3 Ғимаратты жалға беру 94463 15.6 56627 13.1
Барлығы: 605033 100 432147 100 444989 100
Жоғарыдағы кестедегі тауар өнімінің құрылымы мен көлеміне төмендегідей
Кесте-3
2007 – 2009 жылдарға «Строй Инвест
негізгі құралдарының көлемі мен құрылымы
№ Көрсеткіштер 2008 жыл 2009 жыл
Мың тенге % Мың тенге % Мың тенге
1 Жер 8485 1.17 8485 1.17 8485
2
Ғимараттар мен құрылғылар 182695 25.23 185208 26.43 182147
3 Машина және қондырғылар 88094 12.17 71273 10.17
4 Көлік құралдары 430495 59.46 421063 60.11 430878
5 Басқада негізгі құралдар 14294 1.97 14590 2.19
Барлығы: 724063 100 700619 100 700682 100
Жоғарыдағы кестеден көріп отырғанымыздай кәсіпорынның негізгі құралдарында өзгерістер
Кесте-4.
2007 – 2009 жылдарға «Строй Инвест Плюс»
қызметінің қаржылық –шаруашылық іс әрекеті. мың. тенге.
№ Көрсеткіштер 2007ж 2008ж 2009ж
1 Дайын өнімді сатудан түскен табыс (жұмыс және
2 Сатылған өнімнің өзіндік құны 517949 367650 367715
3 Жалпы табыс 87084 64497 77277
4 Кезең шығындары 55454 34295 30332
Жалпы және әкімшілік шығындары 33995 22880 17000
Пайызды төлеу шығындары 21455 11499 13332
5 Негізгі қызметтен табыс/шығыс 31630 30202 46942
6 Негізгі емес қызметтен алынған табыс/шығыс 8870 8255
7 Салық төлеуге дейінгі қызметтен түскен табыс/шығыс 40500
8 Корпоративтік табыс салығы 12150 6584 16768
9 Саық салудан кейінгі қызметтен түскен табыс/шығыс 28350
10 Қолайсыз жағдайдан түскен табыс/шығыс - - -
11 Таза табыс (шығыс) 28350 15363 39124
Қорытынды: Бұл кестеден кәсіпорынның жыл сайын өзінің қаржылық-шаруашылық
Ал, енді осы кәсіпорын жұмысының орташа жылдық өнім
Бұл кәсіпорын жұмысшысының орташа жылдық өзгерістерін талдаған кезде
«ТЭСС-Проект» ЖШС-ның есеп және қаржы
жұмысының ұйымдастырылуы
Кез – келген кәсіпорпын өзінің есеп және қаржылық
Есеп саясатындағы қаржылық және басқару есептері қалай жүргізілетіні
Есеп саясатының негізгі мақсаты кәсіпорынның шаруашылық қызметі үшін
Негізгі құрал амартизациясы - бұл, осы әдістемелік ұйымның
Кәсіпорынның қаржылық-шаруашылық қызметін жүргізетін мынадай бөлімшелері бар:
- коммерциялық бөлім ;
- өнімді өткізу бөлімі;
- бухгалтерия;
- қаржылық-талдау бөлімі;
Бұл бөлімшелердің барлығын қаржы директоры басқарады.Бұғалтериялық есеп жүргізуге
Кәсіпорынның іс-әрекетінің барлық есеп жүргізу жүйесі келесідей түрлерге
- Қаржылық есеп (бас шоттар 10,10 бөлімше
- Өндірістік есеп (бас шоттар жоспарының синтетикалық шоттарын
- Салықтық есеп (салық заңдарына сәйкес бұғалтерлік
- Статистикалық есеп (мемлекеттік статистикалық орталыққа МСО,статистикалық
- Басқару есебі (ҚТБ банкілерінің талап етуі
2.2 Компанияның инвестициялық тартымдылығын сараптау
Қайсыбір процесті басқарғанда, бұл процесс объективті түрде болу
- жүйенің «леуметтік дамуы, инвестициялық мәселелерді қарастыру
- жүйенің инвестициялық тартымдылығын анықтау және кәсіпорынға инвестиция
- компанияға инвестиция тарту жүйесін қадағалап, бақылау.
Қосымша мақсаттар:
- компанияның инвестициялық тартымдылығына әсер ететін факторларды қарастыру
- инвестициялық тартымдылықтың мониторингін жүргізу
Кәсіпорынның инвестициялық тартымдылығын сараптауда негізгі орынды алатын: керекті
Компанияға инвестиция болып құнды бағалы қағаздар, интеллектуалды құндылықтар,
Кәсіпорынның бағасы оның рентабельдігін көрсетеді, компанияның нарықтық бағасын
Салынған қаржылардан түсетін табыстықты төмендегі формуламен есептеуге болады.
Мысалы: К1= П/И
Мұндағы: К1- бірліктегі кәсіпорынның инвестициялық тартымдылығының көрсеткіші
И – кәсіпорынның негізгі капиталына түскен инвестиция көлемі
П – қарастырылып отырған кездегі табыс көлемі
Егер де кәсіпорынның негізігі капиталына инвестиция құйылмаса, негізігі
Кәсіпорынның инвестициялық тартымдылығын бағалау – 2 кезеңнен тұрады.
1 – кезең. Бұл кезеңде, кәсіпорын өзінің қай
Ең көп қаржылық – еңбектік шығынды 1- этапты
Инвестиция объектісінің инвестициялық тартымдылығы мына формуламен есептеледі: Sі
Мұндағы: Sі – і-ік объектінің инвестициялық тартымдылығын көрсететін
Кәсіпорын өзіне технологиялық, материалдық және қаржылық ресуртарды тарту
2.3 Компанияның инвестициялық тартымдылығын жақсарту бағыттары.
Бүгінігі таңда Қазақстанда қасыбір бизнесті алсақ та үлкен
Осы кезде компания басшылары сырттан инвестиция тартылмаса, бәсекелестерден
Қайбір басшыны алсақ та инвестиция тарту себептерін, оның
Инвестицияны тартудың негізігі 3 көзі болады: несиелер, стратегиялық
- Несиелер
Несиелер қазақстандық және шетелдік көздерден тартылуы мүмкін. Қазіргі
Несиенің бір тиімді жағы компания инвестормен тікелей қарым
Бірақта, айта кететін бір жайт: банктер кәсіпорындарға инвестицияны
- венчурлік және стратегиялық капитал
Егер де компания несие ала алмаса, инвестиорға өзінің
Венчурлік капиталды ең тиімді жоба ұсынғанда ғана қолға
Сонымен, кәсіпорынның инвестициялық тартымдылығының негізігі факторларын айта кетейік:
инвестордың сұрауы бойынша, бизнес-жоспар
бухгалтерлік есептің шынайы болуы, дұрыс есеп жүргізуі
кәсіпорынның ішкі резервті қолдану жобасы болу керек
Осы аталғандарға қысқаша көз шолып өтейік:
Бизнес – жоспар дегеніміз инвесторға тиімді болу керек,
Кәсіпорынға ешкім инвестиция салмайды, егер де инвесторлар кәсіпорынның
Сонымен, кәсіпорынды инвестициялық тартымдылығын, инвестиция тарту жолдарына қалай
- инвестицияның көздерін, формаларын анықтап алуымыз керек
- инвестицияға дейінгі жоспар жасауымыз керек – қаржыны
- инвестордың сұрауы арқылы инвестицялық бизнес –
Қорытынды
Мамандардың қазіргі заманғы дамуын нарықтық экономиканың қолданылуынсыз елестету
Кәсіпорын, өзіне инвестиция тарту үшін, инвестициялық тартымды болу
Кез - келген өркендеу белгілі бір есептің жүргізілуін
Касса бойынша операциялардың, яғни 1010 шоттың кредиті мен
Бухгалтерия өз қызметін жүзеге асыруда Қазақстан Республикасының «Бухгалтерлік
Ақша қаражаттарының жетілдіру жолдары бойынша келесі ұсынымдар:
- ұйым қызметі мен оның мүліктік жағдайы туралы
- шаруашылық операциялардың дұрыс орындалуы мақсатында басшылықты ақпаратпен
- мүлік және міндеттемелердің барысы мен қозғалысы, тауарлы-материалдық
Қолданылған әдебиеттер тізімі.
Қазақстан республикасының «Бухгалтерлік есеп туралы» заңы. 28.02.2007
Кодекс РК «О налогах и других обязательных платежах
Дюсембаев. Аудит и анализ в системе управления финансами.
Радостовец В.К.,.Кәсіпорындағы бухгалтерлік сеп.Алматы.2003ж.
Тасмағанбетов Т.А.,Әлібекова Б.А.,т.б. Қаржы есебі. Оқу құралы –
Төлегенов Е.Т. Бухгалтерлік ақпарат жүйелері.
Шамгонов А.Ш. Ақша қаражаттар есебі және материалдық бұйымдардың
Аудит внеоборотных и текущих активов. Заочная школа аудитора.
Аудит внеоборотных и текущих активов. Заочная школа аудитора.
Аренс Э.А. Лоббек Дж.К. Аудит. Москва: Финансы и
Бухгалтерский и налоговый учет
Васильева Н. Аша қаражаттарды есепке алу:
Витулева Т. Аша қаражаттарды есептен шығару. Бухгалтер бюллетені.
Миржаќыпова С.Т. «Ақша қаражатының қозғалысы
15. Макконилле К, Брио С.Л. «Экономике
политика».
16. Радостовец В.К.,..Кәсіпорындағы бухгалтерлік есеп. Алматы.
17. Робертсон Дж. «Аудит » 2006г.
18. Сейткасимов Шаяхметов Абдраимова
отчетность в банках. Алматы Қаражат». «Раритет»,2006.
19. Соколов П.В. «Основы теории бухгалтерского
20. Сатмурзиев А.А.Укашев Б.Е. «Аудит теориясы»
21. Тасмаєанбетов Т.А.,Әлібекова Б.А.,т.б. Қаржы есебі.
22. Төлегенов Е.Т. Бухгалтерлік ақпарат
23. Аудит внеоборотных и текущих активов. Заочная
24. Аудит внеоборотных и текущих активов. Заочная
25. Кинхузова К.К. «Ақша қаражаттарының
26. Шаяхметов Б.Д. «Инвестицияєа бағытталған ақша
Бухгалтер бюллетенi. 2006ж. №3. 24-28 бб.
27. Чекин В.Д. Курс
3