МАЗМҰНЫ
Кіріспе.................................................................................................................. 6
1 Жылу электр орталығында қолданылатын турбиндік қондырғылардың
9
1.1 Жылуэнергетикалық қондырғылардың экономикасын жоғарлату мақсатында
9
1.2 Жылу электр станцияларындағы бутурбиндік қондырғыларының технологиялық сүлбелері...................................................................................
15
1.3 Бутурбиндік қордырғыларында құрылатын жылулық циклдың ерекшеліктері......................................................................................................
26
1.4 Бу параметрлерінің идеалды циклдың пайдалы әсер коэффициентіне
33
2 Конденсациялы ПР 6-35/5 бутурбинасының жалпы сипаттамалары және оның
40
2.1 Конденсациялық бу турбиндік қондырғыларының конструкциялары... 40
2.2 Жылу электр орталықтарындағы қысымдары қарама-қарсы бутурбиналарының негізгі ерекшеліктері........................................................
45
2.3 Қысымдары қарама-қарсы бутурбиналарының түрлері және олардың техникалық
49
2.4 ПР 6-35/5 бутурбинасының ерекшеліктері және олардың жұмыс істеу
53
2.5 ПР 6-35/5 бу турбинасының реттеу тәртіптерін орнату............................ 57
3 Қысымдары қарама-қарсы ПР 6-35/5 турбинасының жылулық және аэродинамикалық
63
3.1 ПР 6-35/5 типті бутурбинаның автоматты реттеудің жүйесі...................................................................................................................
63
3.2 ПР 6-35/5 бутурбиндік қондырғысының жылулық сүлбесі. 66
3.3 ПР 6-35/5 бутурбинасына жүргізілген жылулық және аэродинамикалық
67
Қорытынды…………………………………………………………….............. 76
Пайдаланған әдебиеттер тізімі…………………………………...................... 79
Қосымшалар……………………………………………………........................ 81
Кіріспе
Қазіргі кезде Қазақстан Республикасындағы жылуэнергетиканың қарқынды даму салаларында жылулық
Электр энергиясының бар болуы тіршіліктегі адамзат міндеттерінің негізгі бөлігі
Заманауи қоғамның талаптарына сай әлемдегі энергетика - қоғамдық өндірістердің
Тұрмыстық техникалардың қең қолданылуына байланысты бүгінгі таңда электр энергиясын
Қарағанды облысындағы жылулық электр орталықтарында қолданылатын құрал-жабдықтар мен қондырғылары
Тұтынушылар жылумен үздіксіз қамтамасыздандырылып отырылулары қажет. Жылу электр станцияларының
Еліміздің отындық балансында облыстық жылу электр станциялары 15% құрайды,
Бутурбиналарындағы пайдалы әсер коэффициентін өсіру үшін турбиналардыњ алдын-ала жылулық
Дипломдық жұмыстың мақсаты Қарағанды облысындағы №1 жылу электр станциясында
Дипломдық жұмыстың мақсатын ашу негізінде келесі талаптарды орындау керек:
- қазіргі кездегі ЖЭО-да қолданатын турбиндік қондырғыларына сипаттама жүргізу;
- конденсациялы турбиндік қондырғылардың ерекшеліктерін қарастыру;
- қысымдары қарама-қарсы ПР 6-35/5 (1,2-2,5) түріндегі бутурбинасының жалпы
- ПР 6-35/5 конденсациялы бу турбинасының автоматты реттеу тәртіптерін
- ПР 6-35/5 бутурбинасының жылулық сызбасын менгеру;
- ПР 6-35/5 бутурбинасының жылулық және аэродинамикалық есептеулерін жүргізу;
- жүргізілген есептеулер негізінде ПР 6-35/5 бутурбинасының жылдамдықтар үшбұрышын
- есептеулер нәтижесінен ПР 6-35/5 бу турбинасының жылулық диаграмасын
Дипломдық жұмыс кіріспеден, үш бөлімнен, қорытындыдан, қолданылған әдебиеттер тізімі
Кіріспеде дипломдық жұмыстың өзекті мәселелері, мақсаты, тапсырмалары мен жұмыстың
Бірінші бөлімде дипломдық жұмыстың тақырыбын байланысты әдебиеттерге шолу жұмыстары
Жылутехникалық өнеркәсіпте қысымдары қарама-қарсы турбиналар кеңінен қолданылады. Мұндай турбинаның
Қысымдары қарама-қарсы турбина қуатты жылуды тұтынуға арналған турбина арқылы
ПР 6-35/5 типіндегі қысымдары қарама-қарсы бу турбинасының жалпы сипаттамалары
Автоматты реттеумен жүретін турбинада бу тарату құралдағы турбинаның айналу
Бутурбиндік қондырғылардың жұмысын жақсарту процестері олардың жоғарғы қуаттылық мөлшерімен
Жұмыстың үшінші тарауында қысымдары қарама-қарсы ПР 6-35/5 турбинасының жылулық
Жұмысты орындау барысында турбинаның техникалық паспорттағы берілгендермен және номинальды
1 Жылу электр орталықтарында қолданылатын турбиндік қондырғылардың ерекшелігі мен
1.1 Жылу энергетикалық қондырғылардың экономикасын жоғарлату мақсатында қолданатын негізгі
Жылу электр станцияларының қарқынды түрде жұмыс істелуін қамтамасыздандыру үшін
Жылуэнергетика және жылутехника салаларында қолданылатын барлық циклде температураның төменгі
XIX ғасырдың бірінші жартысында физик, әрі инженер Карно алғаш
1.1-сурет. TS-идиаграммасындағы Карно Циклы
Ts – диаграммасындағы термлдинамикалық қисығының астындағы аудан ондағы жылудың
(1.1)
мұндағы
ккал/(кгс·м) – механикалық жұмыстың термикалық эквиваленті;
- 1 кг жұмыстық дененің механикалық жұмысы.
1.1-суреттегі диаграммадан келесі өрнекті аламыз:
(1.2)
Жылудың қолдану дәрежесін сипаттайтын Карноның қайтымды циклының термикалық ПӘК
(1.3)
Карноның қайтымды циклының термикалық ПӘК жұмыстың газдың табиғатына тәуелді
1.1-кесте
Жылуқабылдағыш пен жылубергіштің температуралары
Бастапқы температура Т1, К 708
Соңғы температура Т2,К 300
Карно циклі нақты жылу құрылғыларында жүзеге асырылуы мүмкін емс,
Энрегетика салаларындағы көп қолданылатын қондырғылардың бірі Ренкиннің идеалды циклі
Қаныққан бу облысында изобаралық үрдіс изотермиялықпен сәйкес келеді, (2-3
1.2-сурет. Конденсациялы турбиналы жылу электр станциясының принципиальдық сүлбесі
Жұмыс денеге берілген жылудың қосынды мөлшері
(1.4)
Идеалды турбинада будың ұлғаюы изоэнтроптық процесс бойынша жүреді (4-5
(1.5)
мұндағы
ккал/кг, терең вакуумен жұмыс істейтін бутурбина құралдарында жылу мөлшері
1.3-сурет. Тs-диаграммасындағы Ренкин циклы және іs-диаграммасындағы турбинадағы
Бу конденсациясы Тк тұрақты температура мен тұрақты рк=0.035/0.05кгс/см2 қысым
Механикалық энергияға түрленген Ренкин цикліндегі пайдалы жұмсалған жылу мөлшері
(1.6)
Ренкин циклінің термиялық ПӘК-і:
(1.7)
мұндағы
H0=i0-ikt - is-диаграмма бойынша анықталатын жұмсалынған жылулық төмендеу
Карно циклінің термиялық ПӘК-і мен Ренкиннің ПӘК-н салыстыра отырып,
1.2-кесте
Ренкин циклының ббастапқы параметрлері
Бастапқы қысым р0, кгс/см 15
Бастапқы температура t0 С 350
Термиялық ПӘК ήt 0,332
Ренкин циклін құрастылығна үш цикл негізінде қарастыруға болады. Әкелінген
Карно цикліне ұқсас 235і2і2 цикліндегі будың түрленуі ТН тұрақты
Жылу энергиясының түрленуі кезіндегі идеалды турбинада алынатын жұмыс:
(1.8)
немесе
(1.9)
мұндағы
G - бу шығыны, кг/с.
Онда қуат келесі өрнек бойынша есептелінеді:
(1.10)
немесе G=D/3600 (мұндағы D – кг/сағатпен)
(1.11)
a-соңғы қысым ρ ; б-бастапқы температура t
1.4- сурет. Ренкин циклындағы термиялық ПӘК-нің ή
Конденсациялық турбиналардың үнемділігін бағалау үшін 1квт·сағаттағы өңдірілген энергияға кететін
(1.12)
Құрылғы үнемділігін бағалау үшін көрсеткішті боп генератор клеммаларында 1кВт·сағаттағы
(1.13)
Бу конденсациясы кезінде жылуды салқын суға жіберу отын
Жылу және электр энергиясын комбинирлі түрде өндіретін жылу электр
1 қысымдары қарама-қарсы турбоагрегат 2 конденсациялық турбоагрегатпен параллель электр
Бір-біріне қатысы жоқ үлкен аралықта жылу және электр күшін
1-қысымға қарсы турбина; 2-конденсациондық турбина; 3-конденсатор; 4-конденсаттық сорап; 5-бак
1.5-сурет. Жылу электр орталығының сүлбесі
1.2 Жылу электр станцияларындағы бу турбиндік қондырғылардың технологиялық сүлбелері
Жылу электр станциясының технологиялық сүлбесі оның жылу шаруашылығының құрамын,
Электростанция құрамына отын шаруашылығы (ОШ) және жандыру алдында дайындау
Мазут шаруашылығының құрамына іске қосу сорғыштары және қыздырғыштар кіреді;
Қатты отынды дайындау бугенераторларында орналастырылатын шаң дайындау құрылғыларында кептіру
Отын жану өнімдері - түтін газдары түтін сорғыштармен
1.6-суреттегі жылу электр станциясыныңі принципальды технологилық сүлбесінде келтірілген қондырғылардың
Шлактар мен күлдер электростанция шекарасынан тыс күлді сақтау қойырмаларда
Мазут пен газды жандыру кезінде күл ұстағыштар қажет емес.
Отын шаруашылығынан бастап, түтінді құбырларға дейінгі жылулық шаруашылық аймақтары,
Бутурбина электростанциясының екінші маңызды технологиялық трактасы –бу генератордың булы
Турбина роторы тудыратын ағынның кинетикалық энергиясы турбинада будың жылулық
Бу немесе газ турбинасы – қалақшалы аппараттарда будың немесе
Бутурбинасы конденсатор құрған шығарылған түтікшедегі терең вакуумда және
1884 жылы Ч.Парсонс реактив типті бу турбинасын құрастырды, ал
Лавальдың активті түрдегі бірсатылы турбинасының бірінші моделі 30 000айн/мин
1.7-сурет. Лавальдың бір сатылы активті турбинасының сүлбесі
Лаваль турбинасында бу апатты тәртіпте кезінде жабылатын, барлық жүктеме
Бағыттаушы қалақшалар арасындағы шүмекті арналардың басында сығылатын, содан кейін
Сырттан біліктің шығатын жерлерінде сырттан будың шығып кетуін шектейтін
Активті турбиналарды дамыту саты санын арттырумен байланысты. 2 шүмек
а-конденсациялық және қысымға қарсы; б - буды іріктеудегі
1.8-сурет. Көп сатылы активті турбинаның сүлбесі
Остік реактивті турбина үшін көпсатылы турбинаны құрастыру ойы алғаш
1.9 -сурет. Реактивті көп сатылы турбинаның жеке сатысының сызбасы
Активті турбинамен салыстырғанда Парсонс турбинасында будың ұлғаюы бағыттаушы қалақтарда
Барабан тәрізді 1 роторда 4 жұмыс қалақшалары, ал 2
Бу немесе газ ағындары білік осінен параллель қозғалысын қарастыратын
а- екі роторлы (Юнгстрем турбинасы); б- бір роторлы (Сименс-Шуккерт
1.10-сурет. Радиальды турбиналардың сүлбесі
Алдыңғыға қарағанда Сименс радиалды турбинасында (1.10б-сурет) 2 жұмыс қалақшалары
30-шы жылдарда ЛМЗ (Ленинградтық механикалық зауыты) цилиндрмен саты санын
1.11-сурет. және х берілген кездегі бу
Турбинаның ішкі ПӘК негізінде турбинаның аралық
Политропта жатқан әр нүктеде жанасқан параметрлерді, ал политроптың оң
Турбиналарға МЕСТ (ГОСТ) кіріспесі (МЕСТ 3618-47, МЕСТ 3678-47) бөлшектермен
(1.14)
мұндағы
D- будың сағаттық шығыны, кг/сағ,
Н0і – турбинаның аралық бөлігінің жылулық төмендеуі, ккал/кг;
- салыстырмалы электрлі ПӘК.
Будың бастапқы және соңғы параметрлері бірдей болғанда конденсациялық турбиналар
Осы серияның орталық турбинасын максималды
Жылу, механикалық есептеулер және орталық конденсациялық турбиналарды жобалау кезінде,
НЗЛ-да будың бастапқы параметрлері р0=35 кгс/см2; t0=4350C және қуаттылығы
1948 жылдан бастап ХТГЗ қысымдары қарама-қарсы шығыны 31 кгс/см2
1950 жылы р0=35 кгс/см2; t0=4350C будың бастапқы параметрлерімен
Будың бастапқы параметрлерін таңдау энергетиканы дамытудың маңызды сұрақтарының бірі
Тәжірибелік блокты тасымалдауға және жөңдеуге, монтаждауға, жобалауға көп уақыт
1951-1952 жылдары ЛМЗ – да будың аралық қыздырылуымен
К- конденсациялы, соңғы сатыдан кейін атмосфералықтан төмен қысым құрылады
Т- жылуфикацияға буды реттеп сұрыптау;
П- өндірістік қажеттілікке буды реттеп сұрыптау;
Р- қысымдары қарама-қарсы, турбинаның соңғы сатысынан кейін бу қысым
Р және К турбиналарының сүлбесі бірдей, тек саты санымен
Бірінші сан турбина қуатын (МВт), екіншісі – бастапқы қысымды
Турбиналардың белгілеу мысалдары: К-4-35,Р-4-35/4, Р-25-90/31, К-50-90, П-25-90/10, Т-25-90,ПТ-25-90/7. 1.3-кестеде
1.3- кесте
Қуатты бу турбиналарының негізгі мәліметтері
Атаулары Турбиналар
К-100-90 К-150-130 К-200-130 К-300-240 К-500-240 К-800-240 екі білікті К-800-240
Дайындаушы –зауыт
Шығарылатын жылы
Қуаттылық, МВт
Бастапқы қысым,кгс/см2
Бастапқы температура
Аралық температура
Қоректендіргіш су температурасы
Конденсатордағы қысым
Регенеративті таңдау саны ЛМЗ
1957
100
90
535
215
0,035
8 ХТГЗ
1958
150
130
565
565
230
0,035
8 ЛМЗ
1958
200
130
565
565
230
0,035
7 ЛМЗ
1960
300
240
560
565
270
0,035
8 ХТГЗ
1965
500
240
560
565
272
0,035
8 ЛМЗ
1965
800
240
560
565
270
0,035
8 ЛМЗ
1971
800
240
560
565
270
0,044
8 ЛМЗ
1973
1200
240
560
565
280
0,034
8
1.3 Бу турбиндік қондырғыларында құрылатын жылулық циклдың ерекшеліктері
Қарапайым энергетикалық бу турбиналық қондырғы (1.12-сурет) жабдықтау 1 қоректендіргіш
1.12-сурет. Жылуэнергетикалық қондырғының принциптік сүлбесі
Ылғал бу үшін Карно циклы Тs диаграммада кескінделген (1.13-сурет).
Бұл циклда жылуды беру және алу
(1.15)
Пайдалы теоретикалық сыртқы жұмыс мынаған тең:
(1.16)
мұндағы
h -h =L – турбинада адиабаталық
h - h =L компрессорда
1.13-сурет. Т,s диаграммада кескінделген ылғал бу
Конденсациялануға дейінгі ылғал буды сығу жұмысы бірнеше есе суды
Ылғал буды толықтай конденсациялау артықшылығынан Карно циклы бу
Қазандықта қайнау, булану және қатты қызу процестері тұрақты қысымда
(1.17)
Бұл жылу мөлшері Тs диаграммасында 1 abcd21. ауданымен көрсетілген.
Турбинадан бу конденсаторға түседі, ол онда тұрақты қысым кезінде
(1.18)
1.14-сурет. Т s диаграммасындағы жылуэнергетикалық қондырғының идеалды циклы
1 кг будың пайдалы теориялық жұмысына берілген және алынған
(1.19)
Энтальпия айырмасы h -hkt идеалды турбинадағы 1 кг
1 кг будың пайдалы теориялық жұмысы Тs диаграммасында штрихталған
(1.20)
Теңдіктегі h k’ шамасын бөліміне қосып немесе алу
(1.21)
Егер турбина қондырғысының үнемділігі жабдықтау сораптың жұмысын ескерсе, онда
(1.22)
мұндағы
H0=(h0- hkt) шамасын турбинаның жобаланған жылулық төмендеуі деп аталады.
H0 келтірілген жылу айырымының мәнін hs диаграммасы арқылы
1.15-сурет. hs диаграммасындағы турбинадағы будың ұлғаю процесі
H0 мәнін есептеу жолымен де анықтауға болады. Ол үшін,
(1.23)
мұндағы
k =1,3 – аса қаныққа бу үшін изоэнтроп көрсеткіші;
p , p0 – будың бастапқы және соңғы
v0 – будың бастапқы меншікті көлемі.
Шынында да, турбинада будың ұлғаю процесі айтарлықтай қайтымсыз болады,
1.16-сурет. Тs диаграммасындағы нақты жылулық цикл
Қысымның өзгермеуінен және пайдаланылған будың ұлғаю нәтижесінен оның энатльпиясы
(1.24)
Турбинада 1 кг будың шығаратын нақты жұмысын турбинаның Hi
(1.25)
Hi қолданылған жылу айырымының q қазандығында 1
(1.26)
Абсолютті ішкі ПӘК-ті турбинаның ішкі қуатының N
(1.27)
келтірілген машина білігіне берілетін пайдалы (эффективті) қуаты Nе турбинаның
(1.28)
Пайдалы қуаттың ішкі қуатқа қатынасын турбинаның механикалық ПӘК –і
(1.29)
Идеал турбинаның теориялық қуаты, ол қолданылған жылу айырымның әкелінген
(1.30)
Пайдалы қуаттың теориялық қуатқа қатынасын турбинаның қатыстық эффективті ПӘК-і
(1.31)
Турбинаның пайдалы қуатының қазандыққа келтірілетін, жұмсалатын жылу мөлшеріне қатынасын
(1.32)
N электр генераторының қысқышындағы қуаттың пайдалы қуатқа
(1.33)
Генератордың электр қуатының идеал турбинасының теориялық қуатына қатынасын турбоагрегаттың
(1.34)
Абсолюттік ПӘК-нің салыстырмалы электрлік ПӘК-на көбейтіндісін турбоқондырғының абсолюттік
(1.35)
Алдыңғы теңдіктен турбоқондырғының пайдалылығын арттырудың екі жолы бар екені
Толығымен электр станциясының пайдалылығын бағалау кезінде міндетті түрде қазандықтағы
(1.36)
1 кВт·сағ электр энергияны өндіруге кететін будың меншікті шығыны
(1.37)
Конденсациялық турбинаның пайдалылығы кДж/(кВтсағ) ереже бойынша меншікті жылу шығыны
(1.38)
мұндағы
h0 – салқын будың энтальпиясы, кДж/кг,
h k’ – пайдаланылған бу конденсатынының энтальпиясы, кДж/кг.
Дегенмен, 1кВт=1кДж/с килоджоуль секундпен көрсетілген, жылу шығынының 1 кВтқа
(1.39)
Турбина қондырғысының қуаты мен ПӘК-нің жіктелуі 1.4- кестеде келтірілген.
1.4-кесте
Турбина қондырғысының ПӘК-і мен қуаты
ПӘК Салыстырмалы
Қуат
Идеалды турбина 1 ή = H
Ішкі ή = Hi /H0
ήt=ήt ή Ni=GH =N
Пайдалы (эффективті) ή =ή
Электрлік ή =ή ή ή
1.4 Бу параметрлерінің идеальды циклдың пайдалы әсер коэффициентіне әсер
Термиялық ПӘК-тін циклдың әрбір нүктесіндегі бу параметрінен тәуелділік сипатын
Ренкин циклында жылуды беру суды қанығу температурасына дейін қыздыру
(1.40)
осыдан:
(1.41)
Салқын будың қысымға әсерін қарастырамыз. Егерде салқын То және
Алайда бастапқы қысымды арттыру бойынша бастапқыда циклдың эквивалент температурасы
Турбинада келтірілетін Но жылу айырым, яғни 22-ші формуланың алымы,
Бұл жағдаймен яғни, Но жылу айырымының максимумына қарағанда, р
1.17-сурет. Тs диаграммасындағы будың әртүрлі бастапқы қысымдары бар идеальды
1.18-сурет. Жұмсалған жылулық төмендеудің өзгеруі
1.19-сурет. H0 орналастырылған жылу айырымы бар
hs және Тs диаграммасынан көрініп тұрғандай берілген to температурасында
Бу температурасының әсерін қарастырамыз. Будың бастапқы температурасының циклдың термиялық
Егер де ұлғаю процесі ылғал бу аймағында аяқаталатын болса,
Одан әрі бастапқы температураны ұлғаю процесінде шекаралық қисықпен аяқталуы
Осылайша, будың бастапқы температурасын арттыру циклдың абсолют ПӘКнің артуына
1.20-сурет. Т s диаграммасында бастапқы бу температурасын әр түрлі
1.21-сурет. H0 орналастырылған жылу айырымы бар
Соңғы қысымның әсері бақылау. Бастапқы өзгерімсіз То және ро
Жылу берудің Т ораташа температурасының төмендеуі бұл
Егер де будың ақырғы қысымымен ғана ажыратылатын, екі идеал
Фигурасының ауданы aa1ee1a штрихталған, будың соңғы қысымының жоғарылығымен ажыратылатын,
(1.42)
Соңғы қысымды төмендеткенде келтірілетін жылу айырымының артуын һs
Әдетте пайдаланылған будың қанығу температурасы мына теңдіктен табылады:
(1.43)
мұндағы
t -конденсаторға кіру барысындағы салқындатылатын су температурасы;
Δt-конденсаторда салқындатылатын суды қыздыру;
δt-бу температурасының айырымы;
t -конденсатордан салқындап шығатын су;
t -қанығу температурасының айырымы немесе температуралық арын.
Салқындатылатын су температурасы t1B климаттық жағдай мен сумен қамтамасыз
Тікелей сумен қамтамасыз ету кезінде t1B 10-12°C тең деп,
Салқындатылатын судың қыздырылуы Δt конденсатордың жылу балансының теңдеуінен анықталады:
(1.44)
мұндағы
m- конденсацияланатын бу шығынына салқындатылатын су шығының қатынасына тең,
h -h –пайдаланылған
(1.45)
43-ші теңдіктен көрініп отырғандай, m-неғұрлым салқындату еселігі жоғары болса,
1.22-сурет. Тs-диаграмасында әр түрлі соңғы қысымды жылулық және идеалды
Температуралық арын δt 1м беттікте бірлік
2 Конденсациялы ПР 6-35/5 бутурбинасының жалпы сипаттамалары және оның
2.1 Конденсациялық бу турбиндік қондырғыларының конструкциялары
Конденсациялы бу турбиндік қондырғылардағы жылулық процестерінің сипаты:
а) регенерациясы бар конденсациялық турбина; бұл турбинада қысымы аймақтық
б) конденсаторға будың бөлшектеп кіру кезіндегі өндірістік және жылулық
Турбина құрастырылуының жалпы принциптері: Қазіргі уақыттағы стационарлы бу турбиналардың
1 цилиндрлі турбиналар электр генератормен немесе будың шығатын жағынан
Көп цилиндрлі 1 валды агрегаттарда цилиндрлер бу ағыны бойынша
Қазіргі кезде бір валды агрегаттар 4 цилиндрлермен жобаланады. Бұл
а)
в)
г)
е)
2.1-сурет. Конденсациялы бутурбиналарындағы цилиндр түрлері
5 цилиндрлі турбиналары бар өте қуатты агрегаттарда 6 аймақтан
ЖҚЦ 1-ші цилиндрлі бір ағынды болып орындалады (2.1б-сурет), сонымен
Көпцилиндрлі конструкцияларда осьтік күштерді теңгеру үшін бу ағынының қарама-қарсы
ТҚЦ-де саты санының өсуі ротор қатаңдығын төмендетіп жібереді.
Турбинада цилиндрлер корпуста диафрагмасы орнатылған 1 қабырғалы құрылғы немесе
2.2 Жылу электр орталықтарындағы қысымдары қарама-қарсы бутурбиналарының негізгі ерекшеліктері
[12-13] жұмыстарда көрсетілгендей және мемелекеттік стандарт бойынша қысымдары қарама-қарсы
Тұтынушыға қысымдары қарама-қарсы турбинаның түтікшесінен шығатын бу әр түрлі
Жылудың меншікті салыстырмалы шығыны q немесе абсолютті
Қысымдары қарама-қарсы турбинада көп жағдайда каналды бу бөлгіштер болады,
Реттеу жүйесінің де өзіндік жүйесі бар. Конденсациялы турбинада реттеуші
2.4-сурет. Түзеткішті кысымға қарсы турбинаның принципиалды сүлбесі
2.4-суретте қысымдары қарама-қарсы турбинаны реттеудің негізгі сүлбесі көрсетілген. Сервомотор
Қысымға қолдау көрсету айналым жиілігін реттеудің ұқсас статикалық сипатына,
Осылайша жылу графигі бойынша қысымдары қарама-қарсы турбинаның қалыпты жұмысы
2.5-суретте турбинаның жылулық кеңеюінің сызбасы көрсетілген. Артқы подшипник корпусқа
1-иілгіш тірек; 2-алдыңғы корпус подшипнигі; 3-тірек подшипнигі;
4- турбина корпусы; 5-табан; 6-артқы корпус подшипнигі; 7-тексеру-пункті
2.5-сурет. ПР 6-35/5 Турбинасының жылулық кеңеюі КТЗ
2.6-суретте май жабдықтаудың сызбасы көрсетілген. Майлау жүйесіне май турбина
2.7-суретте турбинаны реттеу сызбасы көрсетілген. Реттеу клапандарын рычаг траверс
1-май багы; 2-инжектор; 3-турбосорғы; 4-турбосорғының қайтарма клапаны; 5-турбосорғының түзеткіші;
2.6-сурет. Май және турбинаны маймен жабдықтау сүлбесі
Жылу графигі бойынша турбинаның жұмысы кезінде керісінше қысым трансформаторын
Қорғау жүйесінің негізгі атқарушы органдары болып май қысымының ашық
2.7-сурет. Қысымдары қарама-қарсы турбинаның түзеткіш жүйесі КТЗ
Турбина бірнеше тәуелсіз қорғау контурларын міндетті түрде иеленуі тиіс,
Қима қозғалысындағы реле датчигі гидравликалық түрде болады. 0,4 –
2.3 Қысымдары қарама-қарсы бутурбиналарының түрлері және олардың техникалық
Қысымдары қарама-қарсы бу турбиналары өнеркәсіптік энергетикада қолданылады және жылу
Буды өндірістік таңдап алудағы реттелетін және қысымдары қарама-қарсы бу
Буды реттеусіз таңдап алудағы қысымдары қарама-қарсы турбина тобына Р-12-90/31М,
Турбиналардың бұл тобы кең негізде үйлестірілген. Олардың құрылғысын мысал
ПР-12/15-90/15/7М типіндегі бу турбинасы тұтыну суын регенеративті қыздыру үшін
Турбинаның ағынды бөлігі бір екінегізді реттеу сатысы мен он
ТҚБ (төменгі қысымды бөлік) өзіне үш сатыдан құралатын ағынды
Турбина ұзақ уақытқа дейін қарсы қысым жүйесіне ең аз
ПР-6-35 типіндегі бу турбинасы тұтыну суын регенеративті қыздыру үшін
Белсенді типтегі бұл сериядағы турбинаның ағындық бөлігі бір реттеу
Реттеу сатысы ПР-6-35/10/5М және ПР-6-35/15/5М үшін бірнегізді жұмыс домалағында
ТҚБ өзіне бірнегізді сатылардың келесі сандарынан: ПР-6-35/5/1,2М–төрт сатылы; ПР-6-35/10/1,2М
Қысымдары қарама-қарсы Р-12-90/31М және Р-12-90/18М типіндегі бу турбиналары 3000
Ағынды бөлігі бір екі негізді реттеу сатысынан және төрт
Р-12-35/5М типіндегі турбина 3000 ай/мин айналым жиілігіндегі, 12 000
Реттеу сатысы парциальді су буындағы сополды дәнекерлеу сегментінен және
Қысымдары қарама-қарсы Р-6-35 және Р-4-35 бу турбиналары 3000 ай/мин
2.1-кесте
Турбина типтерінің түрлері
Турбина типі Сатылар саны Реттеу сатысының типі Агрегат құрылғысы
Р-6-35/10М 5 Р Үш тіректі Қатты
Р-6-35/5М 8 Р
Р-6-35/3М 9 К
Р-4-35/15М 3 Р Төрт тіректі Серпінді
Р-4-35/5М 8 Р
2.2-кесте
Турбина типтерінң реттеу клапандары
Турбина типі Реттеу клапандарының саны
Р-6-35/10М 10
Р-6-35/5М 8
Р-6-35/3М 6
Р-4-35/15М 10
Р-4-35/5М 8
Реттеу сатысы парциальді су буындағы сополды дәнекерлеу сегментінен және
Р-4-35/15М және Р-4-35/5М турбиналарында серпімді муфтаның көмегімен роторларды қосу
2.4 ПР 6-35/5 бутурбинасының ерекшеліктері және олардың жұмыс істеу
Техникалық сипаттамалары:
1. Клемадағы номиналды қуат 6000 кВт;
2. Турбинаның номиналды айналу саны – 3000 айн/мин;
3. Генератордың айналу бағыты сағат тіліне қарсы, егер де
4. Стопорлы клапан алдындағы будың номиналды параметрі:
Қысымы - 35 ата;
Температура - 435°C;
5. Номиналды қарама-қарсы қысым 1,2 ата;
6. ПР-6-35/5 турбинасынан буды бөліп алудың номиналды қысымы 5
7. ПР-6-35/5 турбинасынан бөліп алынған будың максималды мөлшері 40
8. Бөліп алудың номиналды қуаты мен максималды шамасы кезінде
-Будың алғашқы параметрлерінің өзгеруі кезінде;
-Қысымы 33тен 37ге дейін;
-Температурасы 420 Сдан 435 С-ке дейін;
-Қарама-қарсы қысым кезінде 0,7ден 2,5 ке дейін;
9. Бөліп алудың номиналды қуаты мен максималды шамасы кезінде
Будың алғашқы параметрлерінің өзгеруі кезінде;
-Қысымы 32тен 37ге дейін;
-Температурасы 420 С-дан 445 С-ке дейін;
-Қарама-қарсы қысым кезінде 1,2ден 2,5 ата дейін;
10. Турбинаның максималды параметрлері 29 ата 400 °C және
11. Турбинада буды бөліп алуды реттеу шамасын сақтамай номиналды
Ескерту: турбинаның асқын жүктемесі жоғарыда көрсетілген 20% артық рұқсат
12. ТҚБ арқылы бу шығының қарсы қысымы 0,7 ата
13. Турбина орталықтандырылған майлау жүйесімен жабдықталған, ол генератор подшипнигіне
Майлау жүйесінің сыйымдылығы 1,5 тонна;
Турбиналық май маркасы ТП-22С;
2.7-сурет. ПР 6-35/5 типті бу турбинасының көлденең кескіні
Автоматтық реттеу мен қорғау:
1. Автоматтық реттеудің айналым санының бір қалыпты еместік дәрежесі
2.Айналым санының синхрондау диапазоны 10%;
3. Өңдеу кезінде қысымды автоматтық реттеудің бір қалыпты еместік
4. ПР-6-35/5 турбинасында өңдеудегі қысымды қолмен реттеу диапазоны -4-7
5. Қауіпсіздік реттегішінің айналым саны 3330-3360 айн/мин;
6. Турбинадағы барлық жүктемені нөлге дейін түсіру қауіпсіздік реттегішінің
7. Турбинадағы қысым 7,2 ата болғанда өңдеудің сақтандырғыш клапаны
8. Қысымы 2,2 ата болғанда газ шығаратын құбырда сақтандырғыш
9. Жоғары қысым жүйесінде май қысымын 2 атм
10. Майлау жүйесінде қысымды 0,25 атм төмендеткенде апаттық майлау
Қосалқы жабдықтар: 1 майды суытқыш – саны 2 дана.
Ескерту: салқындатылатын судың температурасы 30-35 °C болғанда 2 май
Әрбір май суытқыштың суыту беттігі – 11м 2;
Бір май суытқышты салқындатуға кететін шығын 20м3;
1. Шығыны 20 м 3 болатын салқындатылатын су бойынша
2. Ағындық жылытқыш:
Бу бойынша өнімділігі -1 т/сағ;
Судың шығыны 15 м3 болатын соплодағы су қысымы -
Температурасы 40 °C болатын салқындатылатын судың шығыны -15 м3/сағ
3. Іске қосылатын май турбиналық сорғысын қоректендіру үшін бу
Бу қысымын апаттық 16 ата дейін төмендету кезінде турбиналық
Монтаждау сипаттамалары:
1. Негізгі элементтер салмағы;
Майлау жүйесіндегі турбина -20,5 тонна;
2. Ауыр түйіндер салмағы;
Монтаждау кезіндегі диафрагмасыз турбина корпусының төменгі жартысы 5,5тонна;
Пайдалану кезіндегі диафрагмасы бар турбина корпусының жоғарғы бөлігі:
7,0 тонна, турбина роторы 2,6 тонна;
3. Генератордың негізгі элементінің салмағы:
Статор – 18,8 тонна;
Ротор – 6,2 тонна;
Бу шығыны пайдалану шартында қызмет көрсетудің берілген нұсқауын орындау
ПР-6-35/5 бу турбинаның құрылымы. ПР-6-35/5 бу турбинасы қысымдары қарама-қарсымен
2.3-кесте
ПР-6-35/5 (1,2-2,5) типті бу турбинасының сипаттамасы
Электр қуаты кВт 5000 6000
Бу шығыны кг/сағ 55200 41500
өндірістік өңдеу шамасы кг/сағ 40000 0
Будың меншікті шығыны кг/кВт сағ - 6,82
Турбинаның өңдеу камерасы жоғарғы қысымды бөлігіне және төмен қысымды
Әрбір саты бір шеңберлі жұмыс дөңгелегінен және буды толықтай
ЖҚБ алдыңғы жағында лабиринттік тығыздау бар. Бу таратқыш реттеу
ТҚБ диафрагмалары болат, дәнекерленген құрылымда болады. ТҚБ артқы
Турбина роторы валдан және 500 температурада жұмыс қалақшаларымен
Ротордың алдыңғы бөлігінде басты майлы сорғының жұмыс дөңгелегі орналасқан,
Алдыңғы және артқы подшипниктердің корпусы турбина корпусының жартылайфлянцына бұрандалады.
Турбинаның артқы тірегі іргетаспен тығыз байланысқан. Артқы подшипник корпусы
2.5 ПР 6-35/5 бу турбинасының реттеу тәртіптерін орнату
Турбина мен қосалқы жабдықты іске қосу, күту, тоқтауы берілген
-жабдықты таза ұстау;
-әсіресе майдың бу құбырына не турбинаның ыстық бөлігіне түсуі
-турбинаға жақын, белгілі бір жерде қажет құралдарды, төсеу материалдары,
-қайта қайта вентиль ысырмасын, аспаптардың дұрыстығын тексеру;
-жабдыққа орнатылған, бақылау өлшеу аспаптары көрсеткішін жазып отыратын вахта
Турбинаны іске қосу тек қана турбина цехының бастығы не
1. Жабдыққа ешқандай жөндеу жұмысын жүргізбей жатқанына, жөндеу персоналы
2. Бу беруге қазандар дайындығын анықтау;
3. Бутрбинасында жұмысталған буды тұтунышылардың қабылдау дайындығын айқындау;
4. Жеке қажеттіліктер шинасына кернеу берілгендігіне көз жеткізу;
5. Сигнализация жүйесін сынап көру батырмасының көмегімен байқап көру;
6. Май багында май деңгейін тексеру және жұмыс деңгейінен
7. Май суытқыштың арматурасының орнын тексеру. Май суытқыштың біреуі
8. Май сүзгісіне таза пакеттер орнатылғанына көз жеткізу;
9. Резервтік май сорғысын қосу және майлау жүйесінде май
10. Негізгі қалқандағы электр түйіспелі манометрде түйісуді орнатуды тексеру;
11. Электр сорғысы мен сигнал беру қалқанында шиналар кернеуін
12. Күшті будың бу құбырында негізгі вентилдің жабықтығына көз
13. Майлы турбо сорғысына баратын, бу құбырының әрекет етіп
14. Майлы турбо сорғыны іске қосу;
15. Май суытқышқа майдың толтырылуын тексеру, сол үшін май
16. Инжектор мен реттеу жүйесінің турбо сорғысы арқылы берілетін
17. Майлы турбо сорғысы маймен қастамасыз ететін барлық жүйені
18. Турбо сорғыны іске қосудан бастап, майлау жүйесінде май
19. Сигнал беру жүйесі мен апаттық май электр сорғысын
20. Тағы да турбо сорғыны іске қосу, майлау қысымы
21. Стопорлы клапанға дейін дренажды ашу;
22. Пайдаланылған газды шығаратын және буды бөліп алу бу
23. Соғу стопорлық клапанының ажыратқышын сынап қарау үшін:
-стопорлы клапанның штурбілігін (валын) сағат тілімен айналдыру, оның тиек
-тез тиекті клапанды-соғуды ашу;
-қол ажыратқышының батырмасын басу;
-стопорлық клапан соғуының жабылғандығын тексеру;
24. Бусыздандыру вентилін жабу;
25. Стопорлы клапанның тез тиекті құрылғысын дистанционды ажыратқышын шығару;
26. Автоматтық жапқыны жоғары көтеру;
27. Бөліп алуда қысым реттегішін ажыратқышын «ажыратылды» күйіне қою,
28. ТҚБ бұрылу диафрагмасы мен ЖҚБ реттеу клапанының ашық
29. Турбина корпусындағы дренажды ашу;
30. Турбинадан пайдаланылған буды атмсофераға не желідегі су жылытқышына
31. С.К дейін бу құбырын қыздыру.
Қондырғыны іске қосуға дайындау:
1. Стопорлы клапан штурбілігін (валын) сағат тіліне қарсы ақырын
2. Турбинаны мұқият тыңдап, онда қалыпсыз шудың жоқтығына көз
3. Турбина қыздыруын минутына 300-600 шамасында айналымда 30-40 минут
4. Егер де май суытқыштан майдың шығу температурасы 45°C
Май суытқышта су шығынын реттеу үшін кірме ысырмасын қолдану
Егер де салқындатылатын судың температурасы 20 °C артса, онда
Аз айналымда турбинаны қыздырып болған соң, турбина роторының айналу
Май суытқышқа суды беруді ретке келтіру. Подшипник температурасы орныққанын
Турбинаны бірінші рет іске қосқанда сонымен бірге автоматты жапқы
-турбинаның айналым санын максималдыға дейін синхронизатор көмегімен үлкейту, оның
-қысымды реттегіштің ажыратқыш қолын ақырын бұрап ротордың айналу санын
Осындай айналым аралығында қауіпсіздік реттегіші іске қосылуы және
Стопорлы клапанды толығымен ашу және стопорлы клапан штогының тығыздауынан
Пайдаланылған газды шығаратын бу құбырын қыздыру;
Турбина жұмысын атмосфераға пайдаланылған газды шығарудан қысымдары қарама-қарсы коллекторына
Параллельдік жылулық жүктемесі бар турбина жұмысы кезінде турбина келесідей
-жоғары пунктте сипатталған, дайындық операцияарын жүргізу;
-турбинаның пайдаланылған газын шығаратын бу құбырын турбинаға тікелей тұрған
-жоғары пункттерде көрсетілген тізбекте турбинаны іске қосу.
Электр желісіне параллель жұмыс кезінде жүктемені қабылдау
1. Машинаның жүктемені қабылдауға дайын екндігін басты қалқанға хабардар
2. Турбина айналымын желі жиілігімен бірге синхрондау және генераторды
3. Синхронизатормен шамамен 20% жүктемені қабылдау. Жүктемені жинау жылдамдығы
4. Турбинаның тығыздалуынан будың сорылуының эжекторын қосу;
5. Бұрылма диафрагма арқылы қысымды алу камерасында реттеудің тең
6. Біртіндеп синхронизатормен жүктемені ұстатып тұрып, өңдеудің ысырмасын (задвижка)
7. Жылулық желісіне параллель жұмыс кезінде қажет бу шығыны
Жұмыс кезінде орнатуға қызмет көрсету:
1. Тахометр арқылы турбинаның айналым санын бақылау. өзіндік желімен
2. Манометр арқылы бөліп алу кезіндегі қарсы қысым мен
3. Электр жүктемесін бақылау. Турбинаның асқын жүктемесі будың номиналды
Ескерту: жоғарыда көрсетілгендердің 20% асқын жүктемесі рұқсат етілмейді. Реттеу
4. Резервтік электр майлы сорғысы мен турбо сорғы турбинаның
5. Майлау жүйесіндегі май қысымы мен агрегаттың подшипнигіндегі температурасын
6. Май багындағы май деңгейін бақылау;
7. Турбина алдындағы қысым мен температураны бақылау;
8. Турбинаны қайта қайта тыңдау;
9. Қайта қайта аптасына бір реттен кем емес, аз
10. Күн сайын май багының тұндырғышында шламды шығару;
11. Вахталық журналына жабдықпен жұмыс істеу кезіндегі барлық қалыпсыз
Стопорлы клапанын жабу және қорғау әрекетінен генераторды ажыратудан турбина
-айналым санын минутына 3330-3360 айн/мин арттыру және қауіпсіздік реттегіші
-майлау жүйесіндегі май қысымы 0,15 кг/см төмендегенде (сигнал беру
-май багындағы май деңгейінің арту не төмендеу кезінде («май
-қандай да бір турбогенератордың подшипнигінен құйылатын май температурасы 65
-турбоагрегатта май тұтануы мен қолда бар құралдармен өртті жою
-генератордың іштен бұзылуынан сөндірілгенде;
-турбогенератордың кенеттен күшті дірілінің пайда болуы;
-турбина не генератор ішінде ерекше шу мен металл дыбысының
-турбина не генератордың тығыздалуы емн подшипниктен түтін мен ұшқынның
-таза будың температурасы кенеттен төмендегенде 385 °C төмен не
-турбинада не таза будың бу құбырында гидравликалық соққының пайда
-май құбырында жарылудың пайда болуы, таза бу мен бөліп
12. Турбина ЖЭО-ның бас инженермен анықталатын кезеңде тоқтатылуы және
-шток үзілуі не стопоролы клапанның қосылып қалуы, өңдеудің кері
-таза будың стопорлы клапанының ұсталынып қалуы;
-реттеу жүйесіндегі жарамсыздығы;
-қосалқы жабдықтың қалыпты жұмысының бұзылуы, егер оны турбина тоқтатуымен
-жабдық тоқтағанда әрекет ететін, технологиялық қорғаудың жарамсыздығының шығуы;
-бөліп алу мен таза будың май құбырында, қорек суы
Турбинаның тоқтауы
Турбинаның тоқтауы барлық жағдайда апаттық жағдайдан басқа кезекші инженердің,
1. Турбинаны біртіндеп жүктен босатып, желіден ажырату;
2. Буды бөліп алуды ажырату;
3. Ұштағы тығыздаудан буды сорудың эжекторын сөндіру;
4. Турбинаның стопорлы клапанын қол ажыратқышы арқылы жабу;
5. Турбина корпусының дренажын ашу.
3 Қысымдары қарама-қарсы ПР 6-35/5 турбинасының жылулық және аэродинамикалық
3.1 ПР 6-35/5 типті бутурбинаның автоматты реттеудің жүйесі
Турбинаның реттеу жүйесінің мақсаты турбина өндіретін қуатты электрлік генератордың
Реттеу жүйесінің элементтері I – V май желісімен жалғанған.
I – сорғы – реттегіштің кері клапанға дейінгі айдау
II – кері клапаннан кейінгі сорғы – реттегіштің айдау
III – сервомотордың 5 кері байланысы 6 арқылы және
IV – майдың басқа 8 құйылатын желісі;
V – бойлық импульсті желі: дроссельді диафрагмадан 7 сервомотордың
Сорғы – реттегіштің сору және айдау желісіндегі қысым айырымы
Бойлық импульсті желімен сорғы – реттегіштің сору желісіндегі қысымның
Турбинаны қосқанға дейінгі реттеу жүйесінің жұмысы. Қосылатын сорғының жұмысы
Бойлық импульсті желідегі қысым сорғы – реттегіштің сору желісінің
3.1-сурет. ПР 6-35/5 типті бутурбинаның автоматты реттеудің принципиалды сүлбесі
Турбинаны қосқан кездегі реттеу жүйесі. Турбинаны қосуын тоқтататын клапанмен
Импульсті желідегі май қысымы жоғарылайды, қалпақшада қысым құлауы болған
Жүктеме болған жағдайдағы реттеудің жұмысы. Турбоагрегат синхронизациясы мен оны
Турбогенератордың жеке электрлік желідегі жұмысы кезінде оның айналу жиілігі
Турбина жеке желідегі жұмыс істеген кездегі реттеу үрдісінде жүктеме
Импульсті желі мен сорғы – реттегіштің сору желісіндегі қысым
Қысым құлауының өсуінен сервомотор поршені 5 кері байланысты 6
3.2 ПР 6-35/5 бутурбиндік қондырғысының жылулық сүлбесі
Күшті бу стопорлық клапан арқылы және жоғары қысымды бөлігінің
Күшті бу магистралінен сонымен бірге майлы іске қосқыш турбо
Турбо сорғының реттегішінің штогы мен оның турбинасының лабиринттік тығыздалудан
-алдыңғы тығыздаудың бірінші камерасы арқылы турбинаның су жүретін бөлігіне;
-артқы тығыздаудың бірінші камераға тіреуіш алдыңғы тығыздаудың екінші камерасынан,
-алдыңғы тығыздаудың үшінші камерасынан және артқы тығыздаудың екінші камерасынан
Егерде турбинаның пайдаланылған газын шығаратын келте құбырында қысым 1
Конденсат эжектордан дренаж багына не КНБ соруына кетеді. Буды
Буды алудың бу құбырында импульсты құбыр бойынша реттеу блогындағы
Су майсуытқыштан не циркуляциялық сорғыны соруға, не градирниға құйылуына
Құрғату келесі нүктелерден жасалады:
-күшті будың басты бу құбырында;
-стопорлық клапанда;
-күшті будың бу құбырынан майлы турбо сорғысында;
-лабиринттік тығыздауды эжектормен байланыстыратын бу құбырында;
-турбина корпусында;
3.2-сурет. ПР-6-35/5 турбина қондырғысының жылулық сүлбесі
3.3 ПР 6-35/5 бутурбинасына жүргізілген жылулық және аэродинамикалық
Бірінші саты үшін сорғы алдындағы будың температурасы мен қысымы
Екінші саты үшін сорғы алдындағы будың температурасы мен
Сатының п.ә.к. мен оның өлшемін табу керек [26].
is- диаграммасы бойынша (3.3,а-сурет) сорғы алдындағы бірінші сатыдағы
Алдыңғы сатының шығыс жылдамдығынан болатын энергия алдыңғы сатының жұмыс
Сатының берілген жылулық төмендеу келесі теңдік бойынша сипатталды.
(3.1)
Екінші саты үшін:
(3.2)
Будың адиабаталық жылдамдығы мына өрнекпен сипатталады. Бірінші сатыдағы будың
(3.3)
Екінші сатыдағы будың адиабаталық жылдамдығы:
(3.4)
бойынша бірінші және екінші сатылар үшін.Бірінші актівті саты:
(3.5)
Екінші активті саты:
(3.6)
мұндағы және бірінші сатыда
Диск үйкелісінің шығынын еске ала отырып бірінші сатыда
Сәйкесінше бірінші саты үшін:
(3.7)
Сәйкесінше екінші саты үшін:
(3.8)
Бірінші мен екінші сатылардағы қалақшаның орташа диаметрі мына теңдік
(3.9)
Екінші сатылардағы қалақшаның орташа диаметрі:
(3.10)
Бірінші сатыда екіншіде
және
Екінші саты үшін:
және
Жұмыс қалақшаларының шығыс бұрышын ал,екінші сатыда
жылдамдық коэффициентін анықтаймыз. Онда жылдамдықтар ұшбұрышын (3.4-сурет)
Бірінші саты бойынша сорғыдағы жылулық жоғалтулар:
(3.13)
Екінші саты бойынша сорғыдағы жылулық жоғалтулар:
(3.14)
Жұмыс қалақшаларындағы жылулық жоғалтулар , дж/кг
(3.15)
Екінші сатыдағы жұмыс қалақшаларындағы жылулық жоғалу:
(3.16)
Бірінші мен екінші сатының шығыс жылдамдығы келесі
(3.17)
Екінші сатыдағы шығыс жылдамдығы:
(3.18)
Сорғылардың шығыс биіктігі төменгі теңдеу арқылы есептелінеді.Бірінші саты бойынша
(3.19)
Екінші сатыда бойынша сорғының шығыс биіктігі:
(3.20)
мұндағы
-диаграммасы бойынша бірінші сатының нүктесіндегі будың
Бу дисксындағы үйкелісінің жоғалтуы келесі өрнек арқылы анықталады. Бірінші
(3.21)
Екінші сатыдағы диск үйкелісі:
(3.22)
мұндағы
- баға бойынша алынған.
Жылулық бірліктердегі жоғалтулар өрнегі арқылы
(3.23)
Екніші саты бойынша:
(3.24)
Диафрагманың радиалды нығыздау арқылы өтетін будың кемуі төмендегі
(3.25)
Екінші саты будың кемуі:
(3.26)
мұндағы
кезіндегі ; -диафрагма нығыздаудағы радиалды саңылау.
Бірінші сатыдағы және екінші сатыда -
Жылулық бірлігіндегі будың кемуінен болған жоғалту келесі теңдікпен сипатталды.
(3.27)
Екінші сатыға байланысты будың кемуінен болған жоғалту:
(3.28)
Егер шығу жылдамдығының энергиясы келесі сатының сорғысында пайдаланса, онда
(3.29)
Екінші саты үшін:
(3.30)
Бастапқы және кейінгі сатыдағы жұмыс қалақшаларының биіктігі. Бірінші
(3.31)
Екінші саты үшін жұмыс қалақшасының биіктігі:
(3.32)
мұндағы
- -диаграммасы бойынша
4 мм қалақшаларға будың кірісі кезіндегі қайта жабылуды қабылдап,
Қазіргі уақыттағы активті түрдегі бу турбиналарда барлық сатылар реактивтілігінің
Жұмыс қалақшаларының кіріс және шығыс биіктіктерінің мұндай айырмашылығы қосымша
Одан басқа бұндай қалақшаларға конустық таспалы бандажды орнату турбинаның
Жоғары емес реакцияның енгізілуі үлкен емес жабылу кезіндегі жұмыс
а) Бірінші активті саты; б) Екінші активті саты
3.3-сурет. Турбина сатыларындағы жылдамдықтар үшбұрышы
3.4-сурет. Бірінші активті турбиндік сатыдағы жылулық үрдіс
3.5-сурет. Екінші активті турбиндік сатыдағы жылулық үрдіс
Қорытынды
Қазақстан мемлекетінде болсын және де басқада мелекеттерде болсын энергия
Энергетиканың маңызды дәрежеде дамуы өнеркәсіпті тоқтатусыз және жеткілікті энергиямен
Жылулық станциясында орталықтандырылған жылумен жабдықтау тұтынушыларды жылумен қамтамасыздандыру әдісі
Жылумен жабдықтаудың көзін, жылутасмалдағыштың түрін және оның параметрлерінің, сонымен
Технологиялық көрсеткіштерге жылуды немесе буды өңдіру және оларды тұтынушыларға
Электр және жылу энергияларын өндіретін жылу электр орталықтарындағы негізгі
Буқазандықтарында қоректендіру сорғылары арқылы келіп түсетін суды білгілі шамаға
Бутурбиналардың қызметі будың патенциалдық энергиялар кинетикалық энергияға айналып, соңында
Генератордың қызметі механикалық энергияны электр энергиясына айналады. Жылу электр
Үлкен қуатты электр энергияларын алу мақсатында қысымдары қарама-қарсы бутуриналары
Реттеудің принципиалды сүлбесін қарастырғаннан турбина жүктемесінің өзгеруі айналым санының
Егер турбогенератор басқа турбогенераторлармен параллель электр желісіне жұмыс істесе,
Будың бастапқы параметрлерін таңдау энергетиканы дамытудың маңызды сұрақтарының бірі
Бір-біріне қатысы жоқ үлкен аралықта жылу және электр күшін
Дипломдық жұмысты орындау барысында универсиеттің және қалалық техникалық кітапханалардан,
Бу турбиндік қондырғының реттеу әдістері мен тәсілдерін анықтап, сонымен
Мақсатқа жету үшін келесі талаптар орындалды:
- қазіргі кездегі ЖЭО-да қолданатын турбиндік қондырғыларына сипаттамалық жұмыстар
- конденсациялы турбиндік қондырғылардың ерекшеліктері қарастырылды;
- қысымдары қарама-қарсы ПР 6-35/5 (1,2-2,5) түріндегі бутурбинасының жалпы
- ПР 6-35/5 конденсациялы бу турбинасының автоматты реттеу тәртіптері
- ПР 6-35/5 бутурбинасының жылулық сызбасы менгерілді;
- ПР 6-35/5 бутурбинасының екі сатысына арналған жылулық және
- жүргізілген есептеулер негізінде ПР 6-35/5 бутурбинасының жылдамдықтар үшбұрыштары
- есептеулер нәтижесінен ПР 6-35/5 бу турбинасының жылулық диаграммалары
ПР-6-35/5 бу турбинасы қысымдары қарама-қарсы мен реттелетін аралық өңдеуі
Турбинаның өңдеу камерасы жоғарғы қысымды бөлігіне және төмен қысымды
Жоғарғы қысым бөлігі қысымы екі сатылы реттеу сатысы мен
Осы жұмысты орындау кезінде берілген тұрақты сан мәндер анықтамалық
Бу турбиналардың пайдалы әсер коэффициентін өсіру үшін турбиналардың реттеуші,
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Шляхин П.Н Паровые и газовые турбины. М.: Энергия, 1974.-
Арсеньев Л.В и др. Паровые и газовые турбины: Атлас
Кудинов В.А. Техническая термодинамика. 2-е изд., М.: Высшая школа,
Шубенко-Шубин Л.А Прочность паровых турбин.М.:Машгиз, 1973-156 с.
Щегляев А.В Паровые турбины. М.: Энергия, 1967.-228 с.
Баскаков А.П. Теплотехника. Учебное пособие для ВУЗов, 2-е изд.,
Кирсанов И.Н. Конденсационные устройства паровых турбин. М.: Энергия, 1965.-311
Тамадаев А.М. Оптимизация конструций и режимов турбин ГЭС в
Журнал “Теплоэнергетика” №1, 4, 5, М.: ООО МАИК
10 Смирнов И.А., Хрилев Л.С., Кореннов Б.Е. Определение экономической
11 Эфрос Е.И., Синов Л.Л., Гуторов В.Ф. и др.
12 Израилев Ю.Л. Повышение эффективности систем обогрева фланцевых соединений
13 Куличихин В.В Сравнительные испытания систем обогрева ЦВД паровых
14 Щегляев А.В. Паровые турбины. М.: Энергия. 1976.-684 с.
15 Бершадский М.Л., Щляхин П.Н. Краткий справочник по паротурбинным
16 Симов Л.Л., Гуторов В.Ф., Эфрос Е.И и др.
17 Рыжкин В.Я. Тепловые электрические станций.- Москва: Энергоатомиздат. 1987.-456
18 Теплообменные оборудование паротурбинных установок, отраслевый каталог. Москва: НИИЭ
19 Гиршфельд В.Я., Морозов Г.Н. Тепловые электрические станции. М.:
20 Горшков А.С Технико-экономические показатели тепловых электростанций. М.: Энергоатомиздат.
21 Ақынбеков Е.К., Қуатбаев М.К Техникалық термодинамика және жылу
22 Кирюхин В. И., Тараненко Н. М, Огурцова Е.П
23 Трухний А.Д., Лосев. М. Стационарные паровые турбины./ под
24 Шляхин П.Н. Паровые и газовые турбины. Учебник для
25 Трубилов М.А., Арсеньев Г.В. Паровые и газовые турбины.
26 Балмачевский Б.И. Теплотехника: Курс общей теплотехники. М.:Металлургия, 1946.-608
27 Вукалович М.П. Теплофизические свойства воды и пара.-М.: Машиностроение,
28 Кудинов В.А. Техническая термодинамика, 2-е изд., испр.,М.: Высшая
29 Сушков В.В. Техническая термодинамика, 6-е изд., перераб.,-М.: Госэнергоиздат,
30 Хазен М.М. Общая теплотехника. Учебное пособие для ВТУЗов,М.:Высшая
31 Баскаков А.П. Теплотехника, Учебное пособие для ВУЗов, 2-е
32 Юренова В.Н, Лебедева Г.Д Теплотехнический справочник. 2-е изд.,
33 Герасимова С.Г, Кагана А.Я Теплотехнический справочник. М.: “Энергия”
Қосымша А
ПР 6-35/5 типті бу турбинасының жалпы кесіні
Қосымша Б
1-кесте
Турбинаның стандарттық белгіленулері
№
Белгіленуі
Аталуы
Саны
1 120-Б-244/1 Турбина корпусы алдыңғы бөлік 1
2 135-Б-053 Ротор /жалпы түр/ 1
3 128-С-031/1 Иілгіш тірек және тақта фундаменті 1
4 181-М-0902 Іргетас шпилькасы 8
5 Г2-30 Гайка М 30 ГОСТ 5927-51 16
6 181-М-760 Арнайы шайба 8
7 166-С-025 Жылы кеңейту құралына айналған құрал 1
8 124-Б-073/ Алдыңғы подшипник /жалпы түр/
9 141-Б-073/ Түзеткіш блогы 1
10 сызбасыз Тербелмелі тахометр шкаламен 2400-3600 айн/мин 1
11 112-Б-092/ Бу таратқыш 1
12 126-С-173 Алдыңғы таратқыш құбыр 1
13 сызбасыз Прокладка 220х70х1,5 2
14 126-Б-067 Алдыңғы тығыздалған корпус 1
15 126-С-172 Алдыңғы нығыздаушы обойма 1
16 61-1230 Таза болт М12х30 ГОСТ 7805-57 4
17 122-С059 Жапырақ сықырушы (сопел) 1
18 181-М-858 Арнайы болт 34
19 Г2-20 Гайка М20 ГОСТ 5927-51 34
20 ПШБ-20 Стопорлы шайба 21 ГОСТ 3695-52 34
21 П1-1640 Цилиндрлі штифт 16х40 ГОСТ 3128-46 2
22 127-Б-297/ Дәнекерленген диафрагма 2 ст 1
23 127-Б-299/ Дәнекерленген диафрагма 3 ст 1
24 127-Б-300/ Дәнекерленген диафрагма 4 ст 1
25 127-Б-301/ Дәнекерленген диафрагма 5 ст 1
26 127-Б-302/ Дәнекерленген диафрагма 6 ст 1
27 127-Б-373/ Бұрыштық диафрагма /жалпы түр/ 1
28 127-Б-307/ Дәнекерленген диафрагма 8 ст 1
29 127-Б-308/ Дәнекерленген диафрагма 9 ст 1
30 127-Б-318/ Дәнекерленген диафрагма 10 ст 1
31 120-С-130/ Турбина корпусының шығару бөлігі /жалпы
32 126-С-174 Артқы түзеткіш құбыр 1
33 191-Б-091/ Көмкеріс (обшивка) /жалпы түр/ 1
34 124-6-090
1
35 124-С-107/ Артқы подшипник /жалпы түр/ 1
36 Сызбасыз Прокладка 300х295х1,5 1
37 154-Б-20/ Валобұрыштық кұрылғы 1
38 175-С-385 Өтпелі патрубок 2
39 02710/ Инелі бастиек (клапан) 1
40 01070-05 Прокладка 25/17х2 7
41 181М1232/ Ұзартқыш 2
42 131Б-040/ Бағыттауша аппарат ж/е булық щит
43 181-М-1232 Ұзартқыш 1
44 02815/ Тік оправа (оправа прямая) 1
45 01070-15 Прокладка 45/31х3 3
46 ГОСТ 2843-59 Термометр АNII-5-220-320мм 1
47 181-С-018/ өткізгіш 1
48 183-М-122 Табличка 1
49 В11-0610 Винт М6х10 ГОСТ в1472-42 4
50 110-Б-050/ Стопорлы бастиек (клапан) 1
51 02510 Жұмыр құрастырылған ниппель 3
52 112-Б-094 Айналдыратын диафрагма келтіруі 1
53 ГОСТ 2843-59 Шыны термометр AN9-5 -220-120мм 1
54 02811/ Түзу оправа (оправа прямая) 1
55 109-М-429 Бейім құралы 1
0
1
2
3
4
T
T1
T2
11
21
s
1.6-сурет.Жылу электр станциясының принципиальды технологилық сүлбесі
2.2-сурет. К-630-166 конденсациялық турбинаның бойлық кескіні
2.3-сурет Жоғары критикалық қысымы бар К-1300-240 типті конденсациялық турбина
Клапандарды жабу жүйесі
Майсорғыштың қосылуы
Подщипникті майлау
Қорғау жүйесіне