Коммерциялық банктердің активті операциялары

ЖОСПАР
КІРІСПЕ ...................3
1 КОМЕРЦИЯЛЫҚ БАНКТЕРДІҢ АКТИВТЕРІН БАСҚАРУ
1.1 Коммерциялық банктердің активті операциялары ........................4
1.3 Банктің активтері және оларды басқару ....................9
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ КОММЕРЦИЯЛЫҚ БАНКТЕР ҚЫЗМЕТІНІҢ ТАЛДАУ, АКТИВТЕРІН БАСҚАРУ МЕН
Қазақстандағы «Темірбанк» коммерциялық банкінің қалыптасу кезеңдері
2.2 Қазақстан Республикасындағы коммерциялық банк жұмысының
әдістері мен тәсілдерін талдау ("Темірбанк" акционерлік қоғам 2007-
2009 жж. мысалы ретінде) ...........................22
2.3 Коммерциялық банктің активтерін басқару және талдау ..........29
ҚОРЫТЫНДЫ ..........................35
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ...............37
Кіріспе
Жалпы рыноктық қатынастарда шаруашылықтың тиімді ұйымдастырылуы мен қызмет етуі
Коммерциялық банктер сонымен қатар экономиканың шаруашылық салалары, халық пен
Осы айтылған коммерциялық банктер қызметі ішіндегі олардың активті операцияларының
Осыған орай мен курстық жұмысымның тақырыбын несие және банк
Бұл тақырыпты таңдаудағы мақсатым коммерциялық банктер нарықтық шаруашылықта қаржы
Жұмыстың теориялық мазмұнын ашуда, шетел және отандық экономист ғалымдардың
1 КОМЕРЦИЯЛЫҚ БАНКТЕРДІҢ АКТИВТЕРІН БАСҚАРУ
1.1 Коммерциялық банктердің активті операцияларының экономикалық маңызы мен мәні
Коммерциялық банктер нарықтық экономикада басты қаржылық делдалдар болып табылады.
Коммерциялық банктер – нарықтық экономикада несие жүйесiнiң негiзгi буыны.
Ақша қаражатын шоғырландыру және тарту қызметi – банктердiң ежелден
Коммерциялық банктердiң атқаратын келесi қызметi - несие беруде
Ұйымдасқан және жұмысы қалыптасқан есеп айырысу жүйесiнсiз тұрақты экономика
Коммерциялық банктердiң ерекше қызметi құралдарын шығару арқылы айналымдағы
Коммерциялық банктер акция және облигация түрiндегi бағалы қағаздарды шығарып
Банктер сенiмхат бойынша клиенттердiң мүлкiн басқару қызметiн де атқарады.
Экономикалық мағлұматтарды өзiне жинақтауы банктердiң клиенттерiне кеңес беру қызметiне
Осы аталған қызметтердің негізгі бөлігі, яғни несие беру қызметі,
Елiмiздегi банктiк жүйе екi деңгейлi екенiн бiлемiз, яғни соның
Коммерциялық банктер желiсi ақша нарығының
Коммерциялық банктер негiзiнен өз клиенттерiнiң
“Қазақстан Республиксындағы банктер және банктiк қызмет туралы” Заңға сәйкес
клиенттер мен банк корреспонденттердiң шоттарын жүргiзу және оларға кассалық
қайтарымдылық, мерзiмдiк және төлемдiк шарттарымен заңды және жеке тұлғаларға
инвестицияланатын қаражаттар иелерiнiң немесе иемденушiлердiң тапсырмалары бойынша капиталдық жұмсалымдарды
заңда көрсетiлген тәртiппен бағалы қағаздарды шығару;
төлем құжаттарын сатып алу, сату және сақтандыру, олармен басқа
банктiк операциялар бойынша брокерлiк қызметтердi көрсету, клиенттердiң тәуекелi
коммерциялық мәмiлелердi қаржыландыру;
клиенттердiң тапсырмалары бойынша сенiмдiк операцияларды (қаражаттарды қарау, орналастыру және
лизингтiк операцияларды жүзеге асыру және тағы басқа опреациялар.
Активтік операциялар бұл банктердің табыс алу және өзінің өтімділігін
Коммерциялық банктердің активті операцияларының негізінде экономиканың шаруашылық салаларын қаржылармен
Активтік операциялар бұл банктердің табыс алу және өзінің өтімділігін
Қазақстан Респупликасының активтік банктік операциялары келесідей түрлерге бөлінеді:
Несиелік операциялар;
Инвестициялық операция, яғни бағалы қағаздар бойынша;
Қаржылық опеарациялар (лизинг, факторинг, форфейтинг);
Кассалық операциялар
Делдалдық-комиссиондық операциялар.
Банктің активтік операцияларының маңызды бөлігін банктік несиелік операциялары негізінде
Несие – бұл пайыз төлеу және қайтару шартында уақытша
Қарыз берушi – қарызды беретiн несиелiк қатынастардың бiр жағы.
Қарыз алушы – бұл несиенi алушы және оны қайтаруға
Қарыз берушi және қарыз алушымен қатар несиенiң құрылымының элементiне
Несие түрi – бұл несиелiк қатынастар құрылымының, олардың негiзгi
Банктiк несие – бұл банктiк мекемелерден қарыз алушыларға ақшалай
Несиелер берiлу шартына қарай келесi түрлерге бөлiнедi:
Тұтыну несиесi – бұл жеке тұлғаларға тұтыну тауарларын сатып
Ипотекалық несие – бұл қозғалмайтын мүлiктердi (тұрған үйдi, өндiрiс
Овердравт несиесi – клиенттiң шотынан қаражатты шегеру, дебеттiк қалдық
Овернайт несиесi - өтiмдiлiктi қолдау мақсатында бiр түнге берiлетiн
Онкольдық несие – кредитордың алғашқы талабы бойынша өтелетiн қысқа
Банкаралық несие – банктердiң бiр-бiрiне беретiн несиесi;
Ломбардтық несие – тез iске асатын бағалы заттарды немесе
Лизингтiк несие – құрал-жабдықтарды жалға алумен байланысты берiлетiн несие;
Сенiм несиесi – банктiң сенiмiне кiрген, төлем қабiлетi жоғары
Маусымдық несие – жабдықтаушының қаржыландыру уақыты мен түсiмдi алу
Жалпы қорытындылай келе, банктер несие беру барысында несиелiк
Банктің инвестициялық операциялары – несиелік опеарциялардан кейінгі орында тұрады.
Банктің инвестициялық операция жүргізетін бағалы қағаздары екі топқа бөлінеді:
Мемлекеттік бағылы қағаздар;
Корпоративтік бағалы қағаздар.
Бүгінде ҚР-ның екінші деңгейлі банктері инвестициялық операцияларға бағытталған активтерінің
Сонымен қатар бүгінде коммерциялық банктердің активтерінің бір бөлігін өтімді
Акциялар;
Облигациялар;
Депозиттік және жинақ сертификаттары;
Ипотекалық куәліктер;
Депозитарлық қолхаттар.
Осылардың ішінде бүгінгі таңда инвестициялық операциялардың негізгі бөлігі акция
Банктің қаржылық операциялары несиелік операциялар типтес, яғни банкке
Банктің активтері және оларды басқару
Банктің активтер мен пассивтер портфелі – жоғары пайда табу
Активтік операциялардың көмегімен банктер өз қарамағындағы ресурстарды пайда табу
Банктің жинақтаған ресурстарын табыс табу және өтімділігін қамтамасыз ету
Бұған жататындар:
Шаруашылық жүргізуші субьектілерге әр түрлі қажеттерін қанағаттандыру үшін қысқа,
Халыққа тұтынушылық несие беру (үй құрылысын
Құнды қағаздар сатып алуға несие беру;
Лизингілік операцияларға несие беру;
Факторингілік операцияларға несие беру;
Басқа банктерге несие беру.
Көрсетілген активтік операциялардың ішіндегі ең бастысы қайтарымдылық, мерзімділік және
Актив операциялары негізінен 4 топқа бөлінеді:
Несие-есептеу операциясы, оның нәтижесінде банктің несиелік портфелі қалыптасады;
Инвестициялық операциясы, ол инвестициялық портфельдің негізін құрайды;
Кассалық және есептесу операциялары – банктің клиенттерге көрсететін қызметтерінің
Басқа операциялар.
Несие-есептеу операциялары – ол банктің несие ресурстарын орналастыру қызметіндегі
Есеп айырысу операциялары – қаржыны клиенттің есеп шотына есептеу
Кассалық операциялар – қолма-қол ақша беру немесе оларды қабылдаумен
Инвестициялық, қорлық операциялар – банктің күрделі қаржысын құнды қағаздарға
Кепілді операциялар – кепілдеме беру, белгіленген жағдай болғанда, клиенттің
Коммерциялық банктердің активін 4 категорияға жіктеуге болады:
кассадағы қолма-қол ақша және оған жатқызылатын қаражаттар;
бағалы қағаздарға салынған инвестициялар;
ссудалар;
ғимараттар мен құрал-жабдықтар.
Активтердің құрылымы тек қана активтер көлемі мен сыртқы жағдайлармен
Брутто-активтерінің құрылымы:
Табыс әкелмейтін активтер – басқа біреудегі корреспонденттік шоттар, ақшалай
Табыс әкелетін активтер – клиенттердің, банктердің, халықтың ұзақ мерзімді,
Брутто-активтерінің барлығы – нетто балансының құрылымында активтер, реттеуші, жинақтаушы
Нетто-активтерінің құрылымы:
Табыс әкелмейтін активтер – басқа банктердегі корреспонденттік шоттар мен
Табыс әкелетін активтер – клиентке, банктерге және жеке тұлғаларға
Нетто-активтерінің брутто-активтеріне қатынасы бірінші орында активтер сапасына тәуелді рационалды
Коммерциялық банктердің клиенттеріне беретін қарызын біраз белгілерге байланысты топтастыруға
Борышқордың типіне байланысты – кәсіпорынға, үкіметке және жергілікті үкімет
Пайдаланылатын мерзіміне байланысты – қысқа мерзімді (1 жылға дейін),
Қызмет ету ортасына байланысты - өндіріс аясына берілген қарыз
Борышқордың қай салаға тиістілігіне қарай - өнеркәсіпке, саудаға, ауылшаруашылығына,
Қамтамасыз етілу бойынша – кепілді, қорғаулы, қауіпсіз және қамтамасыз
Өтеу тәсіліне қарай - бір уақытта және бөлшектеп өтелетін
Несиені банктер несиелеудің мына негізгі принциптері сақталғанда ғана береді:
Берілетін несиенің көлемі көптеген мемлекеттерде несие линиясының мөлшерін бекіту
Банктік несиелеуді ұйымдастырудың келесі бір түрі – несиелік шотты
Ағылшын және швейцария банктерінің тәжірибесінде банк топтарының көлемді сомма
Банктердің несие беру операциялары тобына факторинг және лизинг операциялары
Қарыз беру мәселесін шешерде банк жеткізушінің несие қабілеттілігін талдап,
Лизинг операциясы деген жалдаушы кәсіпорындардың ұзақ мерзімге машиналарды, жабдықтарды
Коммерциялық банктердің келесі маңызды операциясы бағалы қағаздармен жүргізіледі: банк
Банктердің бағалы қағаздарды инвестициялауының басты мақсаты – дивидент және
Сонымен коммерциялық банктердің активінің бұрыннан қалыптасып және қазіргі кезде
Активтерді орналастыру проблемасыны шешу жолы - жоғары табыс әкелетін
Қаражаттарды орналастыруда банктің алдында өтемпаздық пен пайдалылық арасындағы конфликтіні
«Өтемпаздық-пайдалылық» дилеммасын шешу үшін активті басқарудың 3 тәсілі бар.
Ортақ қаражаттар қоры әдісінің негізінде барлық ресурстардың біріктіру қағидасы
Бұл әдіс менеджерлерден өтемпаздық пен пайдалылық қағидаларын орындауды талап
Банкирлер несиеге деген сұрауларды қанағаттандыруға және алынған салымдарды төлеуге
Екінші резервтерге қолма-қол ақшаға айналдыруға болатын жоғары өтемпазды табысты
Бірінші және екінші резервтердің көлемін анықтағаннан кейін банк клиенттерге
Активтерді бөлу әдісі банкке қажетті өтемпазды активтік көлемі қорлардың
Екі әдіс те қолда бар қаражаттарды оларды пайда әкелетіндей
Қаржаттардың құралу көздері:
Қаражаттарды орналастыру
Сурет - 1. Активтерді басқару тәсілі
Осы әдістің көмегімен міндетті резервтер нормасы мен олардың айналу
Бұл модель бойынша банктің ішінде банктер болады – талап
Қаражаттардың құралу көздері:
Қаражаттарды орналастыру
Сурет - 2. Активтерді бөлу әдісі
2 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ КОММЕРЦИЯЛЫҚ БАНКТЕР ҚЫЗМЕТІНІҢ ТАЛДАУ, АКТИВТЕРІН БАСҚАРУ
Бұл бөлімде «Темірбанк» акционерлік қоғамының қалыптасу кезеңдері мен
Қазақстандағы «Темірбанк» коммерциялық банкінің қалыптасу кезеңдері
"Темірбанк" акционерлік қоғам 1992 жылы 26 наурызда құрылды. Бас
1 филиал үлесін банкпен берілген несиелік ресурстардыңорналастыру бойынша сұрақтарды
2 Берілген несиелерді уақытылы қайтаруына персоналды жауапкершілікті
алады;
3 Банк қызметінің сұрақтары бойынша мемлекеттік құқық қорғау
басқа да органдарда сенім хатсыз уәкілдік жүргізеді;
4 Оған семіммен мүлік пен ақшаны заңды жұмсалуын
5 Бухгалтерлік және статистикалық есептерді дұрыс ұйымдастырылуына бақылау
6 Еңбек шарттарын құру бойынша шараларды ұйымдастыруды жүзеге
асырады;
7 Қашан есептік бланктерді ,штамтарды сақтау және қолданудың
8 Клиенттердің хаттарын, өтініштері мен шағымдырын уақытылы және
9 Заңдылықтар мен ведомствалық актілерді дұрыс пайдалануын қамтамасыз
етеді;
10 Ережеден туындайтын, заңдылыққа қайшы келмейтін басқа да функциоларды
"Темірбанк"ашық акционерлік қоғам құрылымдық бөлімшесі бойынша жалпы ереже.
Әкімшілік қатынаста өз қызмкетінде ол функционалды түрде операциалық жұмыс
- банк клиенттеріне банк қызметін сату,
- операциалық жұмысты дұрыс ұйымдастыру,
- клиент іздеу ,клиенттерге қызмет көрсету ді дамыту бойынша
Құрылымдық бөлімше келесі банк қызметтерін орындайды.
- Заңды тұлғалардан депорт қабылдау;
- жеке тұлғалардан депорт қабылдау;
- жеке тұлғаларға банк шоттарын ашу, жүргізу.
а) шетел валютамен операция;
б) кассалық операциялар, банкнот пен монеталарды
в) коммуналдық төлемдер мен бюджетке төлемдер қабылдау;
г) чектерді сату және алу;
д) Қазақстан территориясында және одан тыс жерлерге аудару
жасау;
е) мемлекет бюджетіне заңды тұлғалардан төлем қабылдау.
Меншік иесі болғандықтан мүліктері де болады, өз мүліктері бойынша
Бағалы қағаздар рыногында банк кәсіби қызметтің келесі түрлерін
- брокерлік;
-мемлекеттік бағалы қағаздар;
- дилерлік -мемлекеттік бағалы қағаздармен сонымен қатар, жарғыда
көрсетілген басқада бағалы қағаздар;
- касмидиалды;
- клирингтік;
«Темірбанк» өзінің алдына қойған мақсаты Қазақстан халқының мұқтаждықтарын
Осы міндетке қол жеткізу мақсатында банк қызметкерлері қажырлы еңбек
Банктің Республика өнірлерінде даму қарқынын жеделдету және
филиалдар торабын дамыту;
Клиенттерге қызмет көрсету сапасын жоғарылату;
Жаңа бәсеке қабілетті банк өнімдерін шығару;
Банктің тұрақтылығын арттыру мақсатында капиталға ірі көлемде
Жеке бизнесті дамыту; [12]
«Темірбанк» акционерлік қоғамның ақща аударымдары. Ақша аударым түрлері:
1. Қазақстан аумағандағы «Темірбанк» банкінің филиалдық желісі бойынша ақша
2. филиаларалық аударымдар;
∙ ағымдағы шотты аштырмай-ақ -«Жедел аударым»;
∙ ағымдағы шотты аштыру арқылы ақша аударымдарды жүзеге
3 . Қазақстан Республикасы бойынша банктер арасындағы ақша аударымдары,
шотты арқылы банкаралық ақша аударымды жүзеге асыру.
4. Халықаралық ақша аударымдар.
∙ «SWIFT» жүйесі бойынша ағымдағы шотты аштыру және аштырмау
∙«Western Union» арқылы ақша аудару;
Қазіргі таңда, банк мынадай ұйымдардың қатысушысы болып
Қазақстан Республакасының жеке тұлғаларының салымдарын депозиттерін міндетті сақтандыру қоры;
Қазақстанның ипотекалық несиелерді сақтандыру қоры;
Қазақстан қор биржасы;
Қазақстан қаржыгерлерінің ассоциациясы;
Халықаралық банкаралық S.W.I.F.T ЖӘНЕ REUTER
Қазақстанның сауда-өндіріс палатасы;
VIZA International.
Сонымен қатар, банктің стратегиялық маңызды әріптестерінің бірі болып «Қазақстан
2009 жылғы 1 шілдегі пруденциялық нормативтердің орындау
мәліметтері
1.Меншікті капиталдың жеткілікті коэффициенті
капиталдың 1 деңгейі
капиталдың 2 деңгейі
Банктің меншікті капиталы
Банктің меншікті капиталы К
Капиталдың II деңгейі
Банктің барлық активтері
К I ( капиталдың I деңгейімен барлық активтерінің
Жалпы алғандағы актив соммасы және баланстағы емес активтер
және міндеттері
К 2 (банктің меншікті капиталымен оның активке қатынасы)
II. 1-ші қарыз алушыға максималды тәуекелділік нормасы (меншікті
Комплексті инспекция – CAMELS рейтингтік бағалау жүйесін пайдалана отырып,
Шектелген инспекция – банктық қаржылық және институционалдық жағдайына
Мемлекеттік органдардың тапсырмасы бойынша жүргізілетін инспекция – бұл құзіретті
Тәуекелділіктің максималды мөлшері % бойынша (қарыз алушының меншікті капиталының
Тәуекелділіктің максималды мөлшері % бойынша (қарыз алушыға бланктік несие
Тәуекелділіктің максималды мөлшері % бойынша (меншікті капиталдан көлемінен көп
III. Ағымдағы өтімділік коэффициенті К 4
Актив өтімділігінің орташа шамалы айлығы
Орташа айлық міндет көлемі
Актив өтімділік коэффициенті (0,3 шамасында ) 0,49
IV. Қысқа мерзімдегі өтімділік коэффициентті К 5
Қысқа мерзімді активтер
Орташа айлық міндет көлемі
Қысқа мерзімдегі өтімділік коэффициентті (0,5 шамасында) 0,61
К6 (қаржылық емес активтерге, меншікті капиталға,
банктің негізгі қорларына инвестиция мөлшері) (0,50 )
1 кесте. Базель стандарты бойынша капитал жеткіліктілігін есептеу
2009 жылғы 30 мамыр айындағы капитал жеткілігінің есебі
Сомасы Тәуекелділік деңгейі Активтер,тәуекелділік пен өлшеуде
1 2
Ақша қорлары
Бағалы қағаздар
ҚР Қаржы Министрлігі міндеттеулігімен
0 0
Ақша қаражаттарын қамтамасыз етуін талап ету
ОЭСР мүше елдерінде
гі банк қорлары 12307577
1>басқа банк қорлары 8255760
Транзиттегі ақша қорлары
20 0
Тұрғылықты басқару органдарындағы қарыздар
50 0
Басқа активтер 77962511 100 77962511
Баланс қорытындысы 108485445
82075178
Активтерді, тәуекелмен өлшеу 108485445
82075178
Жарғылық капитал 10656809
10656809
Резервтер
-ағымдағы жылдың табысы 4765287
4765287
1-деңгейдегі капитал қорытындысы 15422096 19 % 15422096
2-деңгейдегі капитал
Негізгі қорларды бағалау резервтері 3603
3603
Субординарлық қарыздар бойынша шығыстар 517514
207006
Активтерді, тәуекелмен өлшеу макс.1,25% 1025940
2-деңгейлі капиталдың қорытындысы
1236548
Капитал жеткілігінің коэффициенті
2 16658644
2007 жылы Банктің актив құрылымдарының ішінде несиелендіру болып қала
2 кесте
«Темірбанк» акционерлік қоғамның іскеркерлік
белсенділігінің коэффициенті
№ К Көрсеткіштер 2007
1
1 Баланс бойынша табыс мың теңге 193663
2 Активтер суммасы мың теңге 103399672 116319900 128799450
3 Актив рентабельділіг і 0,2
4 Шығыстар мың теңге 12730801 10576141
5 Жалпы рентабельділік %
Ескертпе-деректер «Темірбанк» АҚ-ның мәліметтерінен алынған /12, 37
«Темірбанк» акционерлік қоғамның 11-ші кестеде көріп отырғанымыздай,
Рентабельділік көрсеткіштер негізгі менеджменттің тиімділігін көрсетеді, рационалдау
Жалпы рентабельділік қанша кіріс кіргенің, қанша шығыс
Қорытындылай келе, осындай өсу темпі «Темірбанк» акционерлік
2.2 Қазақстан Республикасындағы коммерциялық банк жұмысының
әдістері мен тәсілдерін талдау ("Темірбанк" акционерлік қоғам 2007-
2009 жж. мысалы ретінде)
Банктің негізгі қызметін, яғни қарыз портфелінің сапасын бағалау,
3 кесте
«Темірбанк» акционерлік қоғамның қарыз портфелінің сапасы туралы деректер.
Қарыз түрі 2007жыл 2008 жыл 2009 жыл
Мың. теңге % Мың. теңге % Мың. теңге %
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Стандартты 15681257 41,9 13869662 26,4 33432052 49,4 19370844
субстандартты 16005573 42,8 28161350 53,6 22878478 33,8 18155450 38,53
қанағаттандырылмайтын 811458 2,2 1848835 3,5 1251015 1,8 1507308 4,15
күмәнді 1813806 4,8 2469082 4,7 6868072 10,1 2794880 4,93
үмітсіз 3127144 8,4 61659946 11,7 3301186 4,9 3429576
барлығы 37439238 100 52514875 100 67730803 100 45258058 100
Ескертпе-деректер «Темірбанк» АҚ-ның мәліметтерінен алынған /12, 39
Кестедегі көрсеткіштерден, «Темірбанк» акционерлік қоғамның үлес салмағын стандартты
Сурет-3 «Темірбанк» акционерлік қоғамының қарыз портфелінің динамикасы.
4 кесте
«Темірбанк» акционерлік қоғамның қарыздарын реттеу деректері
Қарыз түрі 2007жыл 2008 жыл 2009 жыл
Мың. теңге % Мың. теңге % Мың. теңге %
1 2 3 4 5 6 7 8
Стандартты - - - - - - -
Субстандар
тты 903494 17,6 1623 17,2 1157473 13 1020439,5
қанағаттандырылмайтын 193531 3,8 435798 4,6 256801 2,9 343261
Күмәнді 906903 17,7 1234541 13,1 3434036 46,9 1397440
Үмітсіз 3127144 60,9 6165 65,2 3301186 37,2
барлығы 5131072 100 9459521 100 8879496 100
Ескертпе-деректер «Темірбанк» АҚ-ның мәліметтерінен алынған /12, 40
Сурет 4. «Темірбанк» акционерлік қоғамның 2007-2009 ж.ж провизиясы.
Банктің қарыз портфеліне мінездеме беру үшін, кестенің деректерінде
Несиенің екінші категориясына-субстандарттар кіреді, қарыз портфеліндегі еншісі 53,6 %,
5 кесте
«Темірбанк» акционерлік қоғамның 2007-2009 ж.ж қарыздық портфелін
Қарыз түрі 2007жыл 2008 жыл 2009 жыл
1 2 3
4
Стандартты 88,0 96,0 231,0
субстандартты 176,0 505,0 410,0
қанағаттандырылмайтын 228,0 87,0 59,0
Күмәнді 136,0 8645,0 24048,0
Үмітсіз 197,0 549,0 294,0
Ескертпе-деректер «Темірбанк» АҚ-ның мәліметтерінен алынған /12, 40 б/
Сурет-5 «Темірбанк» акционерлік қоғамның қарыздық портфелін салыстыру.
«Темірбанк» акционерлік қоғамның актив баптары негізгі табыс
Қазіргі уақытта банктің қызметіне талдауды қорытындылай келе, негізгі
Несиелік тәуекелді өзгеру түрдері:
1.Актив сапасының коэффициенті.
Сапа коэффициенті = қарыз бойынша шығындар/қарыздың жалпы суммасы.
Банктің провизиясын қарыздарды типтер бойынша реттеу шығынға
1.1 2007 жылғы сапа коэффециенті = қарыздар бойынша
1.2 2008 жылғы сапа коэффециенті = қарыздар бойынша
1.3 2008 жылғы сапа коэффециенті = қарыздар бойынша
2007 -2008 жылдары көрсеткіштер өскенің байқаймыз. Содан бірден
Басқаша айтқанда, қарыздық портфель бірде төмендеп, бірде өскенде, яғни
2. Несиелік тәуекел бойынша пайыз = проблемалық тәуекел/қарыздың
6 кесте
«Темірбанк» акционерлік қоғамның проблемалық несилерге талдау (теңге
2007 2008
1
Проблемалық несие 5752408
Несиенің жалпы суммасы 37439238
Ескертпе-деректер «Темірбанк» АҚ-ның мәліметтерінен алынған /12, 40
Сурет 6. Проблемалық несие
2007-2009 жылдардағы период ішінде проблемалық несие көрсеткіштері өсті, өсі
«Темірбанк» акционерлік қоғамның несиелік тәуекелділігін бірқалыпты жағдайда
Талдай келе, көрсеткіштерден пайыз бойынша несиелік тәуекелділікті шығаруымызға
1. 2007 жылғы несиелік тәуекел пайыз бойынша =13,71
2. 2008 жылғы несиелік тәуекел пайыз бойынша =18,01%
3. 2009 жылғы несиелік тәуекел пайыз бойынша =13,11%
Жалпы көлемде қарыздық портфель 3 жыл ішінде
3.Маржа, тәуекелділікке бағынышты = ( таза табыс %
Маржа көрсеткішін есептеу үшін негізгі қызметтегі таза
7 кесте
«Темірбанк» акционерлік қоғамның маржа көрсеткіштерін
Несие түрі 2007 2008 2009 Орташа көрсеткіш 2007-2009
1 2 3 4 5
Проблемалық несие 57524408 10483863 11420273 7731764
Активтер 3749238 52514875 67730803 452057,75
Операциялық қызметтен түскен табыс 10816443 19964315 10877662 12102868,5
Маржа , % 13,5 18,1 -0,8 9,7
Ескертпе-деректер «Темірбанк» АҚ-ның мәліметтерінен алынған /12, 45
Ең жоғарғы көрсеткіш 2008 жылы байқалады. Қорытындылай
4. Пайыз бойынша несиені диверсификациялау =
Коммерциялық банктің қаржылық ахуалын бағалаудың экономикалық-матаматикалық және статистикалық
Қазақстан банктерінің қызметін жетілдірудің, оның тұрақтылығын арттырудың маңызды бағыты
- Қазақтан Республикасының Ұлттық банкінің коммерциялық банктердің басшыларымен келісілген
-бантің қаржылық ахуалын талдауды толық және жалпылай қамти отырып,
2006 жылы таратылған банк аралық теңге депозиттерінің көлемі 2008
2.3 Коммерциялық банктің активтерін басқару және талдау
Төлем қабілеттілігі термині кеңірек мағына береді. Бұл активтерді жылдам
Банк көп шығыстарын банк қызметкерлердің жалақысын төлеуге кетеді,
8 кесте «Темірбанк» акционерлік қоғамның табыстары
№
1
Көрсеткіштер 2007 2008 2009 өсу темпі
2 3 4 5 6 7 8
сумма % сумма % сумма %
Сыйақыға қатысты табыстар 7291097 48,96 8497387 60,4 119880097 60,7
а)басқа банктердегі депозиттер 285653 1,91 120560
б)бағалы қағаздардан 1693624 11,37 1205766 8,6
в)банктерге қарыз беру - - 240285 1,7
г)заңды тұлғаларға
қарыз беру 5045336 33,88 6092956 43,3
д) жеке тұлғаларға
қарыз беру 266484 1,79 837820 5,96
2 Сыйақыға байланысты емес табыстар 7599763 51,04 5414468 43,3
а)акциядан түскен табыстар 19834 0,13 25869 0,2
Б)клиентке қызмет көрсету ақысы 3484517 23,4 3342186 23,8
в)қаржылық операциялардан 2113372 14,2 1174195 8,3 1621859
г)бағалаудан 112724 0,80 - -
д)басқалары 1869316 12,6 929511 6,6
3 Активтерді сатудан түскен пайда - -
Болжамдалмаған табыс - - 14403 0,1
Табыстар қорытындысы 14890860 100 14067006 100
Ескертпе-деректер «Темірбанк» АҚ-ның мәліметтерінен алынған /12, 37
«Темірбанк» акционерлік қоғамның табысын талдай келе, табыстардың
Банктің жарғылық қоры.
«Темірбанк» акционерлік қоғамның осы күнге дейінгі жарғылық
Банк өтімділік-қорларды жылдам икемдейді. Өтімділік-төлем қабілетті білдіреді және активтер
А1 Актив өтімділігі. Дүниежүзіндегі тәжірибеге сүйене отырып, бағалы қағаздар
А2 Активтің тез өткізілімділігі, оған қысқа мерзімді берешек
А3 Активтің баяу өткізілімділігі. Оған баланстың активінің II бабы
А4 Активтердің қиын өткізілімділігі. Актив балансының I
Пассив баланс тез төлеу
П1 Міндетті мерзім-алашақ қарыздар, қарыздар, белгілі бір мерзімде
П2 Қысқа мерзімді міндеттемелер-қысқа мерзімді несие және қарыз жұмыскерлерге
П3 Ұзақ мерзімді міндеттемелер - ұзақ несие және қарыздар
П4 Тұрақты міндеттемелер- пассив балансының I
Актив пен Пассив баланс сақтау қорытындысында активтер баланстағы «Келешек
Баланс абсолютті өтімді.
А1 >=П1
А2 >=П2
А3 >=П3
А4