ЖОСПАР
КІРІСПЕ 3
І КӘСІПОРЫНДАҒЫ ӨНДІРІСТІК ЕСЕП ПЕН ӨНДІРІСТІ ҰЙЫМДАСТЫРУ 4
1.1 Кәсіпорындағы өндірістік есеп пен өндірісті ұйымдастыру 4
1.2 Үстеме шығыстардың есебі 10
1.3 Көмекші өндірістің шығындарының есебі 13
1.4 Қарапайым және күрделі өндірістің калькуляциясы. 14
ІІ-бөлім. ӨНДІРІСКЕ ЖҰМСАЛҒАН ШЫҒЫНДАРДЫҢ ЕСЕБІ 18
2.1 Негізгі өндіріс шығындарының есебі 18
2.2. Өндірістегі ақауларды есепке алу. 23
2.3 Әлеуметтік сфераны ұстау бойынша жасалатын шығындардың
Қорытынды 30
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 31
КІРІСПЕ
Бүгінде бухгалтерлік есебі басқару жүйесінде ең басты бір
Шаруашылық жүргізудің қазіргі жағдайында шаруашылық жүргізуші субъектінің күрделі
Экономиканың барлық саласындағы кәсіпорындардың иелері мен еңбек ұжымдары
І КӘСІПОРЫНДАҒЫ ӨНДІРІСТІК ЕСЕП ПЕН ӨНДІРІСТІ ҰЙЫМДАСТЫРУ
1.1 Кәсіпорындағы өндірістік есеп пен өндірісті ұйымдастыру
Кәсіпорын — түрлі өндірістерден және шаруашылықтардан (негізгі, көмекші,
Кәсіпорынның жекелеген өндірістік буындары бойынша жоспарлау және шығындарды
Негізгі өндіріске кәсіпорын шығаратын өнімдер, сондай-ақ өнімді сатуға
Көмекші өндіріс негізгі өндірістің өнімін әзірлеуге қатыспайды, бірақ
Қосымша цехтар (мақта қалдықтарынан тазартылған мақта өндіру женіндегі
Қосалқы цехтар (ыдыстар мен буып-түю материалдарын дайындаумен айналысатын
Эксперименттік (тәжірибелік) цехтар тәжірибелік үлгілерді дайындайды және түрлі
Бұдан басқа кәсіпорында қызмет көрсететін өндірістер мен кәсіпорын
Сериялардың көлеміне қарай өндірістер мынадай үш түрге бөлінеді:
Сериялық өндірісте шығынды есепке алудың және өнімнің өзіндік
Жаппай өндіріс — ұзақ уақыт бойы бірдей өнімді
Өндірісті ұйымдастыру типі (тұрпаты) тек шығындарды есепке алуға
Кез келген өнімді өндіру, жұмыстарды атқару және қызметті
Шешімді қабылдау үшін ақпараттарды жинаған кезде белгілі бір
- шығындардың туындайтын (пайда болатын) орындары (өндірістер, цехтар,
— қызметтер, жұмыстар және өнім түрлері бойынша;
— шығындар өнімнің өзіндік құнына ену тәсілі бойынша;
- өндіріс шығындары өнімнің көлеміне қатысты екіге бөлінеді:
— шығыстар түрі бойынша (баптары және элементтері
Шығындар баскару қызметі (функциясы) бойынша:
— өндірістік (өндіріс процесінің барысында пайда болады);
— коммерциялық (сатумен байланысты);
- әкімшілік (басқару процесімен байланысты).
Коммерциялық және әкімшілік шығыстар кезең шығыстарына жатады, ал
1 сызбасы. Өндірістік өзіндік құны
Келтірілген сызбадан байқағанымыз өзіне активтердің азаюын енгізетін шығындар
Өндіріс шығындарын есепке алу үшін шоттардың кешенді жүйесі
Шығындарды және өнімнің шығарылуын есепке алу мен бақылау
"Цехтар бойынша шығындар" ведомосы, онда 90, 92, 93
"Цехтар бойынша шығындар" ведомосына жазу үшін мыналар негіз
— "Материалдар (жалақы) шығындарын бөлу (тарату)" кестесін әзірлеу,
— "Негізгі құрал-жабдықтар амортизациясының (тозуының) есебі" кестесін
- "Материалдық емес активтер амортизациясынын есебін" кестесін
- "Көмекші (қызмет көрсетуші) өндірістер мен шаруашылықтардың
Өндіріс шығындарының бухгалтерлік есебін ұйымдастырудың схемасы төменде келтірілген.
Өндіріс шығындарының талдамалық (аналитикалық) есебі калькуляция (есеп) объектілерінің
Өндіріске жұмсалған шығындарды олардын құжаттары, бойынша қандай калькуляциялау
2 сызбасы. Өндірістік шығындарды есептейді ұйымдастыру
Орташа және ірі кәсіпорындарда өндіріс шығындарын есепке алу
Қаржылық бухгалтерия шоттардың бас жоспарының 10-80-бөлімшелеріне енетін шоттарын
Басқару бухгалтериясы шоттардың Бас жоспарының 90-бөлімшелеріне енетін шоттарды
Қаржылық және баскару бухгалтериясының арасындағы өзара қарым-қатынастар мына
Кәсіпорынның қаржылық бухгалтериясында аяқталмаған өндірісті есептеу үшін 211
213 - "Көмекші өндіріс", 214 - "Басқа
Сонымен, 211-214 шоттар "бір күндік шоттар" болып табылады
3 сызба. Қаржылық және өндірістік (басқару) бухгалтериясының өзара
Өндіріске кеткен шығындарды есептеуге арналған шоттардың бөлімшесі бір
"Транзиттік" шоттарда көрсетілген ақпараттар нақты жасалған шығындар туралы
- шығындарға кеткен тікелей материалдар;
- шығындарға кеткен тікелей жұмыс күші;
- үстеме шығыстар.
Тікелей шығыстарга кеткен материалдар сонғы өнімнің құрамына (яғни,
Жұмыс күшіне жұмсалған тікелей шығындар - бұл өнімді
Мысалы, толассыз өндірісте жұмыс істейтін оператордың немесе металл
Қызмет көрсететін цех жұмысшыларының еңбек ақысы тікелей еңбек
Үстеме шығыстар өндіріске кеткен барлық шығындардан тікелей шығындарды
Жалпы алғанда, өндіріс есебін төрт негізгі кезеңге бөлуге
- өндіріс түрлері бойынша "транзиттік" шоттарда субъекттің есепті
- "Үстеме шығыстардың" шоттары бойынша субъекттің үстеме
- үстеме шығыстарын белгіленген тәсіл (шаруашылық жүргізуші
- "Транзиттік" шоттардағы жинақталған шығыстарды дайын өнім
1.2 Үстеме шығыстардың есебі
Үстеме шығыстарға өндіріске қызмет көрсетумен және негізгі және
Үстеме шығыстар, әдетте, біршама жалпы сипатқа ие болады:
- кешендік сипаты - шығыстар құрамында барлық экономикалық
— екі және одан да көп бұйымдар шығарған
Үстеме шығыстарды тарату тәсілі өндірістің ерекшелігіне және есептік
- өндіріс жұмысшыларының еңбек ақысына пара-пар етіп (пропорциональды)
- тікелей материал шығыстарына пapa-пар етіп (пропорциональды) таратылады;
- өндірілген өнім санына немесе өнделген шикізаттың
- цех құнына пара-пар етіп (пропорционалды) (мысалға, кара
- алдын-ала белгіленген шығындардың тұрақты коэффициенттері бойынша таратылады;
- басқа да тарату базалары бойынша таратылады (құрал-жабдықгың
93 - "Үстеме шығындар" белімшесі мынадай шоттардан тұрады:
930 - "Үстеме шығындар", онда транзиттік әрі бір
931 - "Материалдар" — үстеме шығындардағы материалдардың барлықтүрлерін
932 - "Қызметкерлердің енбегіне еңбек ақы төлеу"
933 - "Еңбекақыдан аударылатын аударымдар" — 932-шотында
934 - "Негізгі құралды жөндеу" - өндіріс
935 - "Негізгі құралдардың тозуы және материалдық
936 - "Тұрғын-үй қызметі" — тұрғын-үй қызметінің
937 - "Жал ақысы" — өндірісте пайдаланатын
938 - "Басқа да" — әлеуметтік сфераға
Үстеме шығыстың аналитикалық (талдамалық) есебі келесі номенклатуралық бап
Мысал. Аяқ киім тігетін өнеркәсіп кәсіпорны төрт өнім
теріден тігілген ерлер аяқ киімі - 100 мың
теріден тігілген ерлер туфлиі — 7 мың жұп
жеңіл материалдардан тігілген әйелдердің туфлиі — 12 мың
үйде киетін әйелдер туфлиі - 12 мың жұп
үстеме шығыстарын тарату кезінде мыналар қабылданды:
- алдымен құрал-жабдықты пайдалану мен күтіп-ұстау шығыстары бойынша
— содан соң жалпы үстеме шығыстары өндіріс жұмысшыларының
Сметалық нормативтік мөлшерлеме есептеу үшін мына формуланы пайдаланады:
Н=СР,
Мұнда,
Н - сметалық (нормативтік) мөлшерлеме;
С — құрал-жабдықтың бір сағатына кететін сметалық шығыстың
Р - құрал-жабдықтың жұмыс істеу барысында жасалған машина/
Соңғы көрсеткіштің деңгейі өнімнің бір түрін әзірлеуде пайдаланатын
- цех құрал-жабдықтарының шығындарын олардың күрделілігіне, қуаттылығына және
- құрал-жабдықтың әрбір топтары бойынша жылдық сметалық
- әрбір топ бойынша жұмыс істеу сағаты, яғни
Жоғарыда келтірілген мысалда теріден тігілген ерлер аяқ киімін
Есептеуді оңайлату мақсатында тек өздерінің конструкциясы, технологиясы және
Бұл арада атап өтетін бір жайт, ол құрал-жабдықтарды
Көмекші өндірісте біртектес өнімдер әзірленсе, онда құрал-жабдықтар, машинаны
Есептелген сметалық мөлшерлеменің негізінде құрал-жабдықты пайдалану және күтіп-ұстау
1.3 Көмекші өндірістің шығындарының есебі
Негізгі өндіріс тұтынатын өнімді шығарып жұмыс жасайтын және
Көмекші өндірістің шығындарын есепке алу үшін мына шоттар
920 - "Көмекші өндірістер (қорытушы шот)";
921 - "Материалдар";
922 - "Қызметкерлердің еңбегіне ақы төлеу";
923 - "Еңбекақыдан қаржы бөлу";
924 - "Амортизациялық қаржы бөлу";
925 - "Басқа да шығыстар".
Көмекші өндірістердің әрбір цехтары бойынша шығындарды есепке алу
Көмекші өндірістің талдамалық (аналитикалық) есебі әрбір цехта, өнім
Қосымша өндірістің күрделілігі, сондай-ақ шығарылатын өнімнің біртектестігі немесе
Көмекші өндірістің есеп айырысуы мен калькуляциясы біршама ерекшеленеді,
Автомашинаның ағымдағы жөндеуінің өзіндік құнын есептеу үшін автомашинамен
Тек жөндеу-механикалық пен аспаптар жасайтын цехтарды қоспағанда, бұл
Келесі есептік жылдың басында қаржылық бухгалтериядан өндірістік (басқарушылық)
Көмекші өндірістің көрсеткен қызметін және атқарған жұмысын тұтынушылар
Көмекші өндірістің өнімінің санын счетчиктердің көрсеткіштері бойынша немесе
"Кемекші өндіріс қызметін таратудың" талдамалық кестесі үш бөлімнен
Бірінші бөлімде өнімнің, жұмыстардың көрсетілген қызметтердің және көмекші
Екінші бөлімнің деректері "Цех шығындарының" негізінде ведомосқа жазылады,
Үшінші бөлімде көрсетілген қызметтің жабдықтаушысы болып саналмайтын бөлімшелердің
Технологиялық процестің сипатына және шығаратын өнімнің, жұмыстар мен
Қарапайым өндіріс біртекті, күрделілігі бірдей өнімдерді шығарады. Оларда,
Күрделі өндіріс алуан түрлі өнім түрлерін шығарады, оның
Енді осы аталған түрлеріне сәйкес біз бір мысал
Кәсіпорынның құрамында көмекші өндіріс ретінде: автотпранспорттық, жөндеу-механикалық, бу
Ай ішінде көмекші өндіріске мынадай шығындар жатқызылды:
1.4 Қарапайым және күрделі өндірістің калькуляциясы.
Қарапайым өндірісінде өнімнің, қызметтің және жұмыстың өзіндік құнының
Анықталған өнімнің, қызметтің, жұмыстың өзіндік құны бойынша тұтынушыларға
1. Бу қазан цехы. Бу қазан цехының таза
1 тонна будың есептік өзіндік құны — 185
Ағымдағы айда жылыту үшін 14397 тонна бу шығарылған,
Негізгі тұтынушыларға көрсетілген қызметтің нақты өзіндік құны 2920049
Негізгі тұтынушыларға көрсетілген қызметтің нақты өзіндік құны туралы
2. Автотранспорт цехы. Автотранспорт цехының тасымалдаған жүгінің саны
Жоспарлы өзіндік құн бойынша қарсы көрсетілген қызметтін сомасы
бу қазан цехы бойынша — 382719 теңге (1983
жөндеу-механикалық цехы бойынша — 100360 теңге (520 т/кмх!93).
Жоғарьща келтірілген мәліметтер бойынша негізгі тұтынушыларға көрсетілген қызметтің
Жасалған калькуляцияның және жол парағының негізінде транспорттық қызметті
Күрделі өндірістің калькуляциясы. Шығындардың талдамалық есебі жөндеу түрлері
Жеке орындауға қабылданған цех тапсырысы тапсырыстар кітабына жазылады
Әрбір тапсырыстың өзіндік құны цех мәліметтерінің негізінде бухгалтерияда
Мысалға, жөндеу - механикалық цехының еңбеккерлері негізгі цехтың
Накладной мен нарядтың негізінде жұмыс түрі мен тұтынушылары
Бу қазаны мен автотранспорт цехының жөндеу-механикалық цехына көрсеткен
- бір т/км өзіндік құны — 193 теңге;
- бір тонна будың өзіндік құны — 185
Күрделі және көмекші өндірістеріндегі өнімнің, жұмыстың, қызметтің өзіндік
Бірінші әдіс кезінде жөндеу жұмыстарына, тапсырыстарға, не өнімнің
Екінші әдіс кезінде түгендеу деректері бойынша аяқталмаған өндіріс
Күрделі көмекші өндірістердегі өнімнің, жұмыстар мен көрсетілген қызметтердің
Біздің мысалда айдың басына да, айдың соңына да
Көмекші өндірістің көрсеткен қызметін тарату үшін "Көмекші өндірістің
Көмекші өндіріс қызметін тарату кестесін жасаған кезде оның
ІІ-бөлім. ӨНДІРІСКЕ ЖҰМСАЛҒАН ШЫҒЫНДАРДЫҢ ЕСЕБІ
2.1 Негізгі өндіріс шығындарының есебі
Өндіріс шығындарын есептеу үшін 90 - "Негізгі өндіріс"
Өндіріске жұмсалған барлық шығындарды қорытындылау (шолу) үшін 900-"Негізгі
Негізгі өндірістегі шығындар есебін ұйымдастыру 8 сызбада берілген.
Материалдар. Шикі заттар мен материалдар — өнімді әзірлеу
Лимиттік-алу карталары және талап-накладнойы жұмсалған шикізат пен негізгі
Көмекші материалдар — тұрақты технологиялық процестерді қамтамасыз ету
Көмекші материалдардың нақты шығысы әрбір өнімнің өзіндік құнына,
Қайтарылған қалдықтар — бұл негізгі, көмекші және қосалқы
Өнімнің өзіндік құнына кіретін материалдық ресурстарының шығыстарына қайтарылған
Қайтарылған қалдықтар болып: материалдар, шикізаттар, шалафабрикаттар, жылуды сақтайтын
Белгіленген технологияға сәйкес өнімнің басқа түрін өндіру үшін
Қайтарылған қалдықтар (отходтар) келесі тәртіпте бағаланады:
- егер де қалдықтарды негізгі өндіріс мұқтаждығы үшін,
- қалдықтар қайта өндеуге немесе сыртқа сатуға
- егер де қалдыктар шартка сәйкес шикізат немесе
Қайтымсыз (пайдаланылмайтын) қалдықтар бағалауға жатпайды. Қалдықтарды пайдалануды нормалау
Сатып алынатын бұйымдар, шалафабрикаттар және тараптық кәсіпорындар мен
Субъектінің өз транспортымен жөне өз қызметкерлерінің күшімен жеткізілген
Дайындау-көліктік шығыстарына (ДКШ) шығынның келесі түрлері жатады: жабдықтау-сату
Технологиялық мақсатқа арналған энергия мен отындар. Өндіріс процесінде
Технологиялық мақсатқа отын шығындарына кәсіпорынның өзі өндірген отыңдардың
Сондай-ақ кәсіпорынның технологиялық, двигательдік және басқа да өндірістік
Өнімнің өзіндік құнына енгізілген материалдық шығындардан қайтымды қалдықтардың
Еңбек ақы. "Еңбек ақы" бабына өндіріс нәтижелері үшін
- кәсіпорында қабылданған еңбек ақы төлеу жүйесімен
- ынталандыру сипатындағы төлемдер: өндірістік нәтижелер үшін берілетін
- жұмыс режимімен және еңбек жағдайларымен байланысты өтемдік
- қолданылып жүрген заңдарға сәйкес жекелеген салалардағы қызметкерлеріне
- қолданылып жүрген заңдарға сәйкес тегін берілетін,
- қолданылып жүрген заңдарға сәйкес кезекті және қосымша
- заңдарда белгіленген жағдайларда кәсіпорындар мен ұйымдардың
- қолданылып жүрген зандарға сәйкес еңбек сіңірген
- қолданылып жүрген заңдарға сәйкес аудандық, экологиялық коэффициенттер
- кәсіптік-техникалық училищені бітірген түлектерге және
- кешкі және сырттай жоғары және арнаулы орта
- заңдарда көзделген жағдайларға сәйкес еңбек ақысы
- бұрынғы жұмыс орнындағы қызметтік айлық ақысының мөлшерін
- вахталық жұмыс кестесіне сәйкес кәсіпорынның орналасқан
- жұмысшы-донорға тексеруден өткен, қан тапсырған және
- егер атқарылған жұмыс үшін есеп айырысуды
Еңбек ақыдан аударылатын аударымдар. Қазақстан Республикасының әрекет етіп
Үстеме шығыстар. Үстеме шығыстар - бұл өндірісті басқарумен
Бұл шығындар ай бойында белгіленген номенклатуралық шығыс баптары
Үстеме шығыстар ай соңында белгіленген әдістеме бойынша. Негізгі
Шаруашылық жүргізуші субъекттер өзінің есептік саясатында өндіріс ерекшеліктерін
Мысалға, үстеме шығысының құрамында "Өндірісті дайындау және игеру
Өндірісті дайындау және игеру шығыстары алғашқыда шығыстың жалпы
Егер де кәсіпорында бірнеше өнім түрі өндірілетін болса,
Өндірістегі барлық шығындар цехтардың ведомостары бойынша топтастырылады, онда
900 - "Негізгі өндіріс" шотының дебеттен кредиті бойынша
- ерлер ботинкасын;
-ерлер туфлиін;
-жеңіл әйелдер туфлиін;
үйге киетін әйелдер туфлиін.
Ағымдағы айда аталған өнімнің өндіріс көлемі мынадай болған:
10 мың жұп — ерлер ботинкасы;
7 мың жұп — ерлер туфлиі;
5 мың жұп — әйелдер туфлиі;
12 мың жұп - әйелдердің үйге киетін туфли-
Кәсіпорынның жұмысының тиімділігін қамтамасыз ету үшін онда көмекші
Кәсіпорынның есептік саясатында үстеме шығыстар құрал-жабдықты пайдалану мен
Ағымдағы кезенде 400 жүп аяқ киім сапа бөлімінің
2.2. Өндірістегі ақауларды есепке алу.
Өндірілген өнімнің сапасы әрбір еңбек ұжымы бойынша олардың
Сапасы жағынан белгіленген стандарттарға немесе техникалық шарттарға сәйкес
- ақау байқалған орны бойынша — ішкі
- анықталған ақаулардың сипаты бойынша — түзету
- пайда балу себептері бойынша — өндіріс технологиясының
Өндірістегі ақау 950 - "Өндірістегі ақау" деп аталатын
Ақаудың есебін жүргізу үшін 95 шоттар бөлімшесі арналған.
95 бөлімшенің құрамына мынадай синтетикалық шоттар кіреді:
950 - "Өндірістегі ақау", 951 - "Материалдар", 952
Ішкі түпкілікті ақаудың өзіндік құнын мынадай шығындар бойынша
Сыртқы ақаудың құны тұтынушылардың біржола ақау деп танылған
Өнімнің өзіндік құнына жатқызылған сыртқы және ішкі ақаудан
Ішкі ақаудан болған шығындар ақау анықталған айдағы өндіріс
Бухгалтериялық есепті және ақаудан болған шығынды анықтауды кәсіпорынның
Анықталған түпкілікті немесе түзетуге болатын ақау үшін ТББ
Ақаудан болған шығындарды тиісті дәрежеде есепке алуды және
Ақаудың себептері мен кінәлілерге шифр қойылып, осы мәселелер
Ақаудан болған шығын ай сайын өндіріс шоттарынан көшіріліп
Өткен есепті кезеңде ендірілген негізгі өнімге жататын сыртқы
Анықталған ақауды ақау туралы хабарламамен рәсімдейді. Онда бұйымның
Ақаудың барлық түрлері бойынша келесі шоттардың корреспонденциясы жасалады.
Шалафабрикаттардың есебі 910-"Өзіне меншікті өндірісіндегі шалафабрикаттар" деген активті
910 шоты алдын ала мына шоттарда көрсетілген
911 - "Материалдар" - материалдар құнының бір бөлігі
912 - "Өндіріс жұмысшыларының еңбек ақысы" - еңбек
913 - "Еңбек ақыдан аударылатын аударымдар" - 912
914 - "Үстеме шығысы" - шалафабрикат өндірісіне қатысты
Ай соңында 910 шоттың дебетіне өзі өндірген шалафабрикаттың
910 - "Өзіне меншікті өндірісіндегі шалафабрикаттар" шотының кредитінен
900 - "Негізгі өндіріс", 920 - "Көмекші өндіріс"
221 - "Дайын өнім" - сатуға жататын шалафабрикаттардың
212 - "Өзіне меншікті өндірісіндегі шалафабрикаттар" - шалафабрикат
Шалафабрикаттардың талдамалық есебі олардың сақталатын жерлері және жекелеген
Өндірістегі шалафабрикаттар қозғалысын, яғни жедел есебін кәсіпорынның басқару
2.3 Әлеуметтік сфераны ұстау бойынша жасалатын шығындардың
Кәсіпорын қызметкерлерінің тұрмыстық мұқтаждығына тиісті өндірістер мен шаруашылықтар
1. "Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы";
2. "Қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындары";
3. "Тұрмыстық қызмет көрсету, киім тігу және басқа
4. "Демалыс және еңбек лагерьлері";
5. "Мектеп жасына дейінгі балалар мекемелері";
6. "Мәдени-тұрмыстық мақсаттағы мекемелер";
7. "Басқа да өндірістері мен шаруашылықтар".
Қызмет көрсетуші өндірістер мен шаруашылықтардың шығындарын есепке алу,
Ведомосқа жазу "Жалақы мен материалдар шығындарын тарату", "Негізгі
Әлеуметтік сфераның шығындарын есепке алатын ведомоста көрсетілген мәліметтер
Жекелеген өндірістер мен шаруашылықтар бойынша есепке алу әдістемесін
Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылықтарының шығындары мен табыстарын есепке алу
1. Жалақы мен жалақыдан жасалатын (аударылатын) аударымдар —
2. Үй шаруашылығын ұстау — қоқыстарды алып кету
3. Тұрғын үй құрылысын жөндеу — тұрғын ұйлерді,
4. Тұрғын үй қорының негізгі құралдарының амортизациясы
5. Тұрғын үй құрылысы (қоры) бойынша басқа
Жекелеген талдамалық шоттарда тұрғын үй пәтерлері мен жатақханалар
ТҮКШ кірістері мынадай баптар бойынша есепке алынады: пәтерақы,
Қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарындагы шығындарды есепке алу және өнімнің
1. Жалақы және
2. Шикізаттар (өнімдер) — белгіленген рецептураға сәйкес
3. Отын, су — тамақты (блюдоны) дайындау
4. Ғимаратты күтіп-ұстау — жарық, жылу, сыпыру,
5. Амортизация және басқа да ұсақ керек-жарақтар бойынша
6. Басқа да шығындар — бұрынғы баптарда керсетілмеген
Дайын тағамдардың өзіндік құнын аныктау және тағамның сатылу
Асхана қоймасына келіп түскен өнімдер (азық-түлік) мен тауарлар
Қоймадан алынған өнімдер асхана меңгерушісінің немесе басқа жауапты
Асхана меңгерушісі белгіленген мерзімде бухгалтерияға бұйымдардың сатылуы мен
Асханалардағы тағамдардың босатылуын кәсіпорын күні бұрын өткізген абономенттер
Мектепке дейінгі балалар мекемелерін ұстау женіндегі шығындарды есепке
1. Жалақы және еңбек ақыдан аударылған аударымдар
2. Шаруашылық шығыстары — үй-жайларды ұстау, жинау,
3. Оқытуға байланысты шығыстар және кітапхана үшін кітаптар
4. Тамаққа жұмсалған шығындар - белгіленген нормалар
5. Шаруашылық мақсаттары үшін жұмсалған шығындар, яғни
6. Жеке керек-жарақтар мен киім-кешек сатып алу -
7. Басқа да шығындар — іс-сапарларға, қызмет
Қорытынды
Өндірістік есепті дұрыс ұйымдастырудың кез келген кәсіпорын үшін
Өндірістің бухгалтерлік есебін ұйымдастыру көбіне өндірістің тұрпатына (типіне)
Жеке-дара (жекелеген) өндіріс — өнім жекелеген даналарымен немесе
Сериялық өндіріс біркелкі бұйымдарды дайындап шығарудың оқтын-оқтын қайталанып
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Дюсембаев К.Ш. ''Анализ финансового положения предприятия'', ''Экономика'', 1998.
Ержанов М.С., Ержанова А. М. Основы бухгалтерского учета
Закон ''О бухгалтерском учете'' Указ Президента РК, имеющий
Козлов В.П., Парашутин Н.В., Бабченко Т.Н., Голонина Е.Н.
Кириянова З.Ф., ''Теория бухгалтерского учета'' Москва: ''Финансы и
О государственной программе развития и совершенствования бухгалтерского учета
Радостовец В.К.,Радостовец В.В., Шмидт О.И., ''Бухгалтерский учет на
Соколов Я.В., ''История развития бухгалтерского учета'' Москва, Финансы
Ержанов М.С., Ержанова С.М. Учетная политика на казахстанском
Корреспонденция счетов типовых хозяйственных операций по
Радостовец В.К. Финансовый и управленческий учет на предприятии.
Хорнгрен Ч.Т., Дж. Фостер Бухгалтерский учет:
2