ЖОСПАР
КІРІСПЕ
І ТАРАУ ДЕМОКРАТИЯ ТУРАЛЫ ҰҒЫМ
1.1 Демократияның түрлері
ІІ ТАРАУ. КОНСТИТУЦИЯ ҰҒЫМЫ
2.1 Демократия және заңдар
2.2 Демократия және билік
2.3 Демократиялық конституциялық негіздері
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
КІРІСПЕ
Біз бостандық пен демократияға шақыру бүкіл әлемді
Дүние жүзілік мәні бар бұл құбылыс қазіргі либералдық
Демократияның рухани игіліктері бүгінде қайта дәуірлеп жатқанымен, XVІІІ
Бұл жәйт енжарлыққа салынуға да, ашуға бой ұруға
Демократия өзінің күшпен жеңіп алған бостандығын қоғамның игілігіне
Демократиялық қоғам азаматтарының барлығының жеке бас бостандығына құқығы
І ТАРАУ ДЕМОКРАТИЯ ТУРАЛЫ ҰҒЫМ
Демократия деген сөз гректің «демос» - халық және
Қазір бұл сөз бірнеше мағынада қолданылады: 1) мемлекеттің
2) мүшелерінің теңдігіне, басқару органдарының мерзімді сайлануы және
3) қоғамдық құрылымның мұраты (идеалы) және соған сәйкес
Демократияның көпшілік таныған бірыңғай анықтамасы жоқ. Әр дәуірдегі
Халықтың заң жүзінде мемлекеттік биліктің бірден-бір бастауы саналуы.
Халық билігін орнату үшін оған жағдай жасау керек.
Табиғатына, әлеуметтік, саяси, мәдени және т.с.с. ерекшеліктеріне байланысты
Оның кепілі - әділеттілік. Әділеттіліктің де бірыңғай ұғымы
Ал қазақ жастары желтоқсан көтерілісінде бостандық, еркіндік үшін
Демократия болу үшін саяси, экономикалық, құқықтық, мәдени, идеологиялық
Оның маңызды кепілдігіне әр түрлі демократиялық елдерде қалыптасып
1.1 Демократияның түрлері
Алуан түрліліктің (плюрализмнің) элементтері демократияның классиккалық теориясын
Демократияның алуан түрлілік теориясы саяси үрдіске барлық азаматтардың
Қоғамда экономикалық, әлеуметтік, саяси, мәдени және т.б. көптеген
Саясатта топтың қатынас тұжырымдамасын жасаған Артур Бентли (1870-1957).
Демократияның алуан түрлілік теориясының тағы бір ерекшелігі биліктің
Демократияның төбе топ (элитарлық) теориясы жоғарыда көрсетілген теорияға
Бұл теорияны жақтаушылар халыққа өз мүдделерін қорғап, саяси
Жоғарыда аталған теориялардан басқа демократияның марксистік теориясы бар.
Францияның саясатшысы М.Рокар «ақпараттық демократия» деген тұжырымдаманы шығарды.
Соңғы кезде демократияның экономикалық теориясы алға тартылып жүр.
Демократияны тура, плебисцитарлық, өкілдік демократия деп бөледі. Тура
Тура демократияға референдум, плебисциттер жатады. Референдумға маңызды заң
Плебисцитарлық демократияда азаматтардың саяси ықпалы кемиді. Оларға сайлау
Өкілдік демократияда халықтың еркі депутаттарға және биліктің өкілетті
Біздің Қазақстан Республикасы өзінің егемендігін жариялап, зайырлы, демократиялық,
Сонымен қатар, демократия - тарихи құбылыс. Оны бір
Қоғам демократиялық жағдайда өмір сүруге үйренуі керек. Оған
Демократия дегеніміз тек үкімет билігін іске асыру әдісі
Демократиялық қоғамда мыңдаған жеке жергілікті және ұлттық ұйымдар
Демократиялық қоғамға тән жұмыстардың қайнаған ортасында азаматтар бостандықтың
ІІ ТАРАУ. КОНСТИТУЦИЯ ҰҒЫМЫ
Қазіргі көптеген мемлекеттер конституциясы негізінде құрылады және өмір
Қазіргі демократиялық мемлекеттердің конституциялары екі бөлімнен тұрады. Біріншісінде
Конституция саяси өмірді реттеуге, ұзақ мерзімге арналады. Бірақ
2.1 Демократия және заңдар
Демократиялық мемлекет өмір әрбір адамға бірдей мүмкіндік туғызады
Заң халыққа таңылған зат емес, ол, атап айтқанда,
Фрэнктің атап көрсеткеніндей, тарихтың әрбір кезеңінде қылмыс жүйесін
Демократиялық қоғамда заң тәртібін дұрыс орындаудың басты талаптары
Полицияның дәлелді себепсіз ешкімнің үйіне баса көктеп кіріп,
Демократиялық қоғамда құпия полицияның түн ортасында есік қағып,
Азаматтарды өздеріне қарсы куә болуға мәжбүр етуге болмайды.
Азаматтарды қатарынан екі рет қауіп-қатерге ұшыратуға болмайды, мысалы,
Экс пост-факто деп аталатын заңдарға да тыйым салынған,
Бұл заңдар қылмыс істелген кезде заңға қайшы келмесе
Мемлекеттің қысым көрсету әрекеттерінен айыпкерлерді қорғайтын басқа да
Зорлық-замбылықтың бірден-бір тактикасы мемлекет қарсыластарын опасыздық жасады деп
Соттар өз қызметтеріне не тағайындалады, не сайланады. Ол
2.2 Демократия және билік
Авторитарлық және басқа да сыншылдарға демократия тарапынан төнетін
Демократиға күш беріп, оны өміршең ететін оның осы
Пікір таластары, келіспеушілік және ымыраға келу сияқты, кейбіреулердің
Демократиялық қоғамның шешімдерінің ішінде өз басшылары мен өкілдерін
Сонымен, конституциялық демократияның талаптарын дұрыс шешетін қай система:
Бұл сұраққа жауапты тек саяси ғалымдар мен саясаткерлер
2.3 Демократиялық конституциялық негіздері
Демократиялық өкіметтің іргетасы конституция болып табылады, яғни, ол
Өздерінің берік те тиянақты қасиеттеріне қарамастан, олар қатып
Конституциялық дамудың бұл үлгісі әрбір демократияда орын алуы
Көп елдерде қолданылатын конституцияға түзету енгізудің жеңілірек әдісі-әрбір
Конституцияға түзетулер енгізудің бұл әдісі көп уақытты талап
Сондай-ақ бүгінгі күннің конституциялары да жеке адамдар құқықтарын,
Қазақстан Республикасы Конституциясы адамдардың құқықтары туралы халықаралық құжаттардың
Н.Ә.Назарбаев: «Біз өзіміздің тарихымыз бар. Еуразиялық елміз. Сондықтан
Адам мен адамзаттың мәртебесін конституциялық бекітуден бұрын ол
Адам оның құқықтары мен бостандықтары ең басты құндылық
Гроций табиғи құқық мектебінің алғашқы ғұлама теоретигі болды.
Әрине, әр түрлі тарихи кезеңдерде адам бірге туатын
Табиғи құқықтар мен бостандықтар теориясы қоғамның, адам мен
1995 жылғы Қазақстан Республикасы Конституциясында: «Адам құқықтары мен
Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес, табиғи құқықтар адамға әлеуметтік,
Сондықтан табиғи құқықтар жалпы адамзаттық болып қарастырылады. Осыдан
Бұл Қазақстан Республикасының Конституциясы жариялаған құқықтар мен бостандықтар
Жеке тұлғаның қоғамдағы орны мен оның табиғи құқықтарын
ҚОРЫТЫНДЫ
Қорыта айтқанда адамның ең маңызды табиғи құқығы өмір
Халықтан шыққан және халыққа жататын үкімет дегеніміз демократиялық
Нобель силығының лауреаты, Ресейде туған ақын Иосиф Бродский
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Демократия дегеніміз не?. 1992ж
Шынтемірова.Б.Ғ, Шайхиев Т.Т. Құқық теориясының негіздері.Алматы.1999 ж.
Жамбылов. Д Саясаттану негіздері. Алматы 1998 ж.
Қазақстан Республикасының Конституциясы. Алматы, 1995.
Н.Ә.Назарбаев. Ғасырлар тоғысында. Алматы, 1996.
Н.Ә.Назарбаев. Тәуелсіздігіміздің бес жылы. Алматы, 1996.
А.А.Мурадян. Двуликий Янус. Введение в политологию. М,1994.
Основы политической науки. Учебное пособие под ред.проф. В.П.Пугачева.
Политические партии и общественные движения современного Казахстана. Справочник.
Қазақстан Советтік Социалистік Республикасының мемлекеттік егемендігі туралы Декларация.
1