ЖОСПАР
КІРІСПЕ................................................................................................................ 3
I. ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ЖОБАНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
1.1."Инвестиция" түсінігі және оның түрлері.....................................................
1.2. Инвестициялық жобаның мазмұны және экономикалық мәні...................
1.3. Инвестициялық жобаларды талдау формалары........................................... 9
II. ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ЖОБАНЫ ТАЛДАУ ЖӘНЕ БАҒАЛАУ ТӘЖІРИБЕСІ
2.1. Инвестициялық жобаның тиімділігін талдау............................................... 16
2.2 Белгісіздік жағдайларында инвестициялық жобаны бағалау...................... 21
III. ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ЖОБАНЫ БАҒАЛАУДЫҢ МӘСЕЛЕЛЕРІ ЖӘНЕ ОЛАРДЫ
3.1.Инвестициялаудың шет елдік тәжірибесі...................................................... 25
3.2. Инвестициялық жобаларды бағалаудың мәселелері және оларды шешу
28
ҚОРЫТЫНДЫ .................................................................................................... 32
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ..................................................... 33
КІРІСПЕ
Еліміздің экономикасындағы өзекті мәселелерінің бірі – инвестициялық жобаларды
Менің бұл курстық жұмысты таңдаған себебім: кез келген
Курстық жұмыстың мақсаты – қазіргі кездегі инвестициялық
Инвестициялық жобалардың мазмұны мен оның түрлерін қарастыру;
Инвестициялық жобаларды іске асыру кезіндегі техникалық-экономикалық есептердің сатылары
Инвестициялық жобалардың қолайлығын бағалау тәсілдерін талдау;
Инвестициялық жобаларды талдаудағы мәселелері мен шешу жолдарын зерттеу.
Жұмысты жазу барысында әдістемелік негізі ретінде отандық және
I. ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ЖОБАНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
1.1. "Инвестиция" түсінігі және түрлері
"Инвестиция" деген сөз латынның "инвест" (салу) дегенінен шыққан.
Инвестиция дегеніміз – табыс алу мақсатында кәсіпкерлік және
Инвестициялық қызмет бұл – инвестицияларды салып және инвестицияларды
Инвестор – бұл күрделі қаржыны қаржыландырудағы делдал. Кәсіпкер
Инвестициялау мақсаты - табыс, пайда, кіріс. Кірісті қаржыны
Инвестициялар бірнеше түрге бөлінеді: венчурлық, тікелей, портфельдік, аннуитеттік
Венчурлық капитал - бұл тәуекелділік күрделі қаржыны салуды
Тікелей инвестициялар - бұл шаруашылық субъектісіне табыс алу
Портфельдік инвестиция - бұл өзінің портфелін құрап алумен
Аннуитет - жеке адамның салған инвестициясы. Бұл зейнеткер
1 кесте. Инвестициялардың түрлері
Ескертпе: [2;185]
1.2. Инвестициялық жобаның мазмұны және экономикалық мәні
Капиталдың ең маңызды белгісі – оның иесіне пайда
салынған қаражаттар толығымен өзін-өзі өтеуі тиіс;
бұл операция салдарынан пайда жоғары болуы қажет, яғни
Инвестициялық жобалардың түрлері және мазмұны әр түрлі болуы
Бірінші фаза. Кей жағдайларда толығымен анықтала алмайды. Бұл
Келесі бөлім инвестициялауды білдіреді немесе жүзеге асыру фазасы.
Негізгі құралдың жұмыс істегенінен бастап, үшінші фаза, эксплуатациялық
Халықаралық тәжірибеде кәсіпорынның даму жоспары бизнес жоспар ретінде
Стратегиялық жобаның қатарына меншік түрінің өзгерісін (арендалық кәсіпорынды,
Тактикалық жобалар, әдетте, шығарылатын өнім көлемінің өзгеруімен,
Инвестициялық жобаның негізгі бөлімдері:
Инвестициялық жобаның қысқаша сипаттамасы;
Жобаның негізгі идеясы;
Нарықты талдау және маркетинг тұжырымдамасы;
Инвестициялық жобаны орындау процесіне қажетті материалдық ресурстардың көлемін
Жобаның орындалуының техникалық негізіне сипаттама;
Жобаның тұрған жері;
Басқаруды ұйымдастыру;
Қажетті еңбек ресурстары;
Жобаның орындалу кестесі;
Жобаны қаржымен қаржылануына сипаттама және оның тиімділігін бағалау.
Жобаның орындалуының техникалық негізіне сипаттама:
Жобаның тұрған жері;
Басқаруды ұйымдастыру;
Қажетті еңбек ресурстары;
Жобаның орындалу кестесі;
Жобаның қаржылануына сипаттама және оның тиімділігін бағалау.
Кәсіпорынның нақты бір жобаға қатысты инвестициялық іскерлігінің жалпы
Жобаның тұжырымдалуы – бұл кезеңде кәсіпорын жетекшілерінің жоғары
Жобаны дайындау – жобаның бизнес идеясы бірінші тексерілімнен
Жобаны сараптау – жобаны жүзеге асыру алдында оның
Жобаны жүзеге асыру – бұл кезең бизнес идеяның
Нәтижелерді бағалау – бұл жобаның соңында, сондай-ақ жобаны
Жобалық несиелеу – бұл халықаралық және отандық тәжірибеде
инвестициялаудың стратегиясын дайындау;
инвестициялаудың белгілі-бір уақытша аясын белгілеу;
инвестициялық артықшылықты анықтау;
баламалы нұсқаларды қарастыру;
инвестицияның жүзеге асыру жоспарын дайындау;
бір уақытта бірнеше көздер арқылы қаржыландыра алу.
Инвестициялық жобалардың талдауы олардың жіктеулеріне негізделуі қажет, оны
2 кесте. Инвестициялық жобалардың жіктелуі
Жіктелуі Түрлері
Қажетті инвестицияның көлемі бойынша: кіші жоба
мега жоба Жобаны жүзеге асыру мерзімі бойынша:
орта
ұзақ
Тәуекелге қатысты: тәуекелді
тәуекелсіз
Жобаның қатысушысы бойынша: мемлекеттік
біріккен
шетел инвесторлар
Ақша ағымының типі бойынша: жай
жай емес
Жобалар арасындағы қарым-қатынастары бойынша: тәуелсіз
өзара бірін-бірі жоққа шығару
орнын толтыру
өзара әсер ету
Ескертпе: [1;454]
1.3. Инвестициялық жобаларды талдау формалары
Қойылған мақсатқа жету үшін жобалық талдаудың алдына келесі
Іске асырылатын жобалардың іс жүзінде кедергі болар шектеулерді
Жоба бойынша жұмсалатын қажетті ресурстардың көлемін анықтау және
Жобаның және оны іске асырылу жолдарының бірнеше болуына
Жобаны іске асырудан түсетін табыстарды бағалау және оны
Жобаның коммерциялық орындалуын бағалау - инвестиция алдындағы зерттеу
қаржылық дербестігі (қаржылық баға);
тиімділік (экономикалық баға).
Бірінші жағдайда, жобаны іске асыру барысында өтімділік талданады
1 сызба. Инвестициялық жобаның коммерциялық бағалануы
Ескертпе: [6;177]
Ұстаным бойынша маркетингтік талдаудың негізгі мағынасы екі жай
Жобаның іске асырылуының нәтижесі болып табылатын өнімді сата
Бұдан инвестициялық жобаның шығындарын ақтайтын жеткілікті пайда түсіреміз
Статистика бойынша, үшінші әлем елдеріндегі фирмалардың күйзеліске ұшырауының
Жоба қай нарыққа бағытталған? Халықаралық па, әлде ішкі
Жоба халықаралық және ішкі нарықтар арасындағы балансты сақтайды
Егер жоба халықаралық нарыққа бағытталса, оның мақсаты мемлекет
Егер жоба ішкі нарыққа бағытталса, оның мақсаты мемлекеттің
Егер жоба мемлекеттің саясатымен сыйыспаса, оны қарастыру керек
Инвестициялық жоспардың барлық маркетингтік аспектілерін қарастыру мүмкін еместігін
нарық талдауы;
бәсекелестік орта талдауы;
өнімнің маркетингтік жоспарын әзірлеу.
Төменде аталған блоктардың қысқаша сипаттамасы көрсетілген:
Нарықты зерттеу мақсаты – тұтынушылар сұранысын анықтау, нарық
Потенциалды сатып алушы кім?
Өнімді сатып алу себептері?
Сатып алу қалай жүзеге асырылады?
Қандай ақпарат қажет және оны қалай жинайды?
Нарықтың құрамын зерттеуді бәсекелестер, мемлекеттік немесе жеке кәсіпорындар,
Нарыққа жаңа қатысушылар (болашақ бәсекелестер), орнын басушы өнім
Берілген өнімнің нарығының қазіргі құрылымы қандай?
Осы саладағы бәсекелестік базасы?
Институционалды шектеулер бәсекелестік ортаға қалай әсер етеді?
Маркетингтік жоспар жобаның негізгі бөлімі болуы тиіс, оны
Өнім қаншалықты жақсы даярланған?
Бағалаудың стратегиясы дұрыс анықталған ба?
Өнімнің нарыққа шығу стратегиясы дұрыс анықталған ба?
Алып-сату жүйесі сатушы мен сатып алушыларының эффектілі байланысын
«Маркетингтік қоспа» элементтері біріңғай жұмыс істеп тұрған маркетингтік
Техникалық талдау. Инвестициялық жобаны техникалық талдау мiндетiне мыналар
жоба мақсаттарының көзқарастарына неғұрлым сәйкес келетін технологияларды анықтау;
жергiлiктi жaғдайларды талдау, оның iшiнде шикiзатқа, энергияға, жұмыс
жобаның iскe асуы мен жоспарлаудың потенциалды мүмкіндіктерін тексеру.
Техникалық талдауды, әдетте, кәсiпорынның жеке сарапшылар тобы арнайы
технология алдын-ала таныс, яғни, стандартты болуы тиіс;
технология шет ел қондырғысы мен шикізаттарына бағытталмауы тиіс.
Eгep өз технологиясын қолдану мүмкін болмаса, онда төмендегi
шетел фирмасымен бiрлескен кәсiпорын – бөлшектеп инвестицияландыру және
технологиялық «ноу-хауды» icке асыратын жаңа қондырғыны сатып алу;
«Turn-key» - қондырғы сатып алу, зауыт салу, технологиялық
«Product-in-hand» - «turn-key» + кәсiпорынның қажеттi дайын өнім
өндiрic үшiн лицензиялар сатып алу;
шетелдiк технолог тарапынан техникалық көмек.
Технология таңдау ережесi кейбiр альтернативтi технологияларды кешендiк тaлдayды
Әлеуметтік талдау - мақсатты жоба жоспарының вариантын оны
Экологиялық талдау - қоршаған ортаның шеккен зияндарын бағалайды.
Қаржылық талдау - инвестициялық жобаның бұл бөлiмiнiң көлемдi
Инвестициялық жобалаудың қаржылық бөлiмiнiң жалпы нұсқасы қарапайым тiзбекке
кәсiпорын қызметiнiң соңғы 3 (дұрысы 5 жыл) жыл
инвестициялық жобаны дайындау кезеңiндегi кәсiпорынның қаржылық жaғдайына талдау
негiзгi өнiм өңдiрiсiнiң залaлсыздығынына талдау жасау;
инвестициялық жобаны жүзеге асыру барысындағы пайда мен ақша
инвестициялық жобаның тиiмдiлiк бағасы.
Кәсiпорынның бұдан бұрынғы қызметi мен aғымдағы жағдайына қаржылық
Жобаның қаржы бөлiмiнiң неғұрлым жауапкершiлiгi мол бөлiгi оның
жоба бойынша кәсiпорынның инвестициялық қажеттіліктерін анықтау;
инвестициялық қажеттiлiктердiң қайнар көздерiн белгiлеу (және ары қарайғы
инвестициялық жобаны iскe асыру үшiн тартылған капиталдың құнын
жобаның iскe асуы есебiнен түceтiн пайда мен ақша
жоба көрсеткiштерiнiң тиiмдiлiгiнiң бағасы.
Қаржылық талдаудың келесі әдістері бар:
Горизонтальді талдау әдісі – базалық мәліметтерді есеп беру
Вертикальді талдау әдісі – бірнеше көлемдік көрсеткіштерін бір
Факторлы талдау әдісі – егер бір көрсеткіш жеке
Салыстырмалы талдау әдісі – кәсіпорынның алатын орнын анықтауда
Индекстік талдау әдісі – бұл уақыт пен кеңістікті
Экономикалық талдау. Экономикалық талдау жобаның мемлекеттік (ұлттық) байлығын
компанияға шикiзатты арзан бaғамен мемлекеттiк ұйым сатсын;
импортталатын қосалқы элементгердi де компанияға мемлекет халықаралық бaғалардан
кәсіпорын өзiнiң жұмысшыларына еңбек ақысын мемлекеттік стандартынын деңгейiнде
нәтижесінде кәсiпорын тауарларды мемлекеттiк кәсіпорындарға шетелдiң epкiн нарығындaғы
Мұндағы мiндет - мемлекеттің осындай жобаны icкe асырудан
компанияға шикiзат пен қосалқы бөлшектердi нарықтық бaғамен сату,
ұқcac тауарларды (ең бастысы, сапа көрсеткiштерi бойынша) шетелден
Осылайша, экономикалық талдау процесiнде бұл жобаның iскe асуының
Экономикалық талдаудың қажеттiгi неде? Егер нарық толығымен (идеалды)
сатушылар мен сатып алушылар санының көп болуы;
барлық өндiрiс факторлары (еңбек, капитал, материалдар ) мобильдi
бағалар сатушылар мен сатып алушылардың қалауымен қалыптасады;
нарыққа жаңа компаниялардың eнyiнe бөгеттер қойылмауы керек [7;50-53].
Институционалдық талдау. Институционалдық талдау инвестициялық жобаның ұйымдастырушылық, құқықтық,
Iшкi факторларды бaғалау әдетте келесi нұсқау бойынша жүреді.
Өндiрiстiк менеджмент мүмкiндiгiн талдау. Менеджменттiң нашар болуы кез
кәсiпорын менеджерлерiнiң тәжiрибесi мен бiлiктiлiгi;
оларды жоба шеңберiнде ынталандыру (мысалы, пайдадан алатын үлесi);
менеджерлердiң жобаның мақсаттары мен этикалық және мәдени құндылықтарымен
Еңбек ресурстарын талдау. Жобаны iскe асыру үшiн тартылатын
Ұйымдастырушылық құрылымын талдау. Инвестициялық жобаның осы бөлiмi неғұрлым
Тәуекелдi талдау. Жiберiлген caпасына тәуелсiз болашақтың әрқашанда
шикiзат пен қосалқы бөлшектердiң құны;
капиталдық шығындардың құны;
қызмет етудiң құны;
сатудың құны, бaғаның құны және т.с.с [6;184-188].
II. ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ЖОБАНЫ ТАЛДАУ ЖӘНЕ БАҒАЛАУ ТӘЖІРИБЕСІ
2.1. Инвестицияның тиімділігін талдау
Инвестициялық талдаудың маңызды құрамдас бөлiгi ic-әрекеттiң тиiмдiлiгiн бағалау
қарапайым немесе статистикалық;
дисконттау әдiстерi.
Инвестициялардың тиiмдiлiгiн бағалаудың қарапайым әдiстерiне инвестициялардың сатылу мерзiмiн
1. Өтелiмдiлiк мерзiмi. Инвестицияның өтелiмдiлiк мерзiмi дегенiмiз таза
Бұл әдiспен есептеу өте оңай, сондықтан оны инвестициялау
Бұл әдiстiң басымдылығы - есептеу қарапайым, сондықтан ол
Бiрақ инвестицияның өтелiмдiлiк мерзiмiн таңдау көpceткiшi бipқaтap кемшiлiктерге
өтелiмдiлiктiң нормативтi мерзiмiн таңдау субъективтi болуы мүмкін;
әдiс жобаның өтелiмдiлiк мерзiмiнен тыс уақыттағы табыстылығын есепке
әдiс кумулятивтi та6ыстар сомасы бiрдей, бiрақ жылдар бойынша
бұл әдiс бойынша есептеу дәлдiгi көп жағдайда жобаның
көрсеткiштiң «статистикалығы», басқаша айтқанда, ақшаның уақытша құнын есепке
Мысал: Kәciпopын сауда орталығының құрылысына 250 млн тг.
Дисконттауды есепке ала отырып, өтелiмдiлiк мерзiмiн есептеу кезiнде
3 кесте. Өтелiмдiлiк мерзiмiнiң есебiне қосымша
Көрсеткіш
Бастапқы шарттар 1-ші жыл 2-ші жыл 3-ші жыл
Түсімдер (табыстар), млн. тг. - 50 100 150
12%, млн. тг. дисконттауды есепке алғандағы түсімдер -
79,719
106,767
127,103
Төлемдер (шығындар), млн. тг. 250 - - -
Өтелімділік мерзімі (статистикалық), жылдар - - - 2,67
Дисконттауды есепке алғандағы өтелімділік мерзімі сатылу мерзім, жылдар
Ескертпе:[3;98]
Көрiп отырғанымыздай, айырмашылығы үлкен. Сонымен, ақшаның уақытша құнын
2. Табыстың қарапайым нормасы
Бұл әдiс бойынша есептелетiн шама рентабельдiлiк коэффициентiне (ROI)
Табыстың қарапайым нормасы әдісінің артықшылықтары:
есептеудiң қарапайымдылығы;
жобаның табыстылығын бағалау.
Әдiстiң кемшiлiктерi:
келешекте түceтiн түсiмдердiң құндылығы есепке алынбайды;
салыстыру ставкасы ретiнде алынған таза табыстың көлемiне барынша
табыстың есептiк нормасы кезең бойы орташа болады.
Дисконтталған критерийлер - ақшаның уақытша құнын есептеу техникасына
(13)
Мұндaғы: IR - инфляция қapқыны;
МRR - минималды нaқты табыс нормасы;
RI - нaқты капитал салымына түceтiн табысты алу
Инвестициялық жобалау тәжiрибесiнде қазiргi кезде жобаның тиiмдiлiгiн бaғaлаудың
aғымдағы таза құндылық;
табыстылық индексi;
пайданың шығындаpғa қатынасы;
жоба табыстылығының iшкi нормасы;
өтелiмдiлiк мерзiмi.
Инвестициялар рентабельділігінің индексі (PI)
Инвестициялар рентабельділігінің индексі жобаның салыстырмалы табыстылығын немесе жобадан
(14)
Мұнда: NPV - жобаның таза келтiрiлген құны;
- бастапқы шығындар.
Бұл жағдайда шешiм қабылдау критерийi NPV -ғa негiзделген
l-шi және 2-шi жобалар үшiн пайда мен шығындар
Пайда / шығын қатынасы
Пайда/шығын қaтынасы дегенiмiз дисконтталған пaйда ағымының дисконтталған шығын
(15)
Бұл критерий табыс индексi критерийiнiң жеке жағдайы болып
Жобаларды салыстыру - инвестордың дұрыс шешiм қабылдауы балама
NPV және IRR әдiстерiн салыстыру - өкiнiшке орай,
4 кесте. Тиімділікті есептеуге арналған жоба мәліметтері
жыл А жобасы В жобасы
0 ($1000) ($1 000)
1 500 100
2 400 300
3 300 400
4 100 600
Ескертпе: [3;103]
Әpi қарай талдау жүргiзу үшiн NPV деп аталатын
5 кесте. Капитал құнының әp түрлi мәндерi үшiн
r А жобасы В жобасы
0 300,10 400,00
5 180,42 206,50
10 78,82 49,18
15 (8,33) (80,14)
Ескертпе: [3;104]
Табыстылықтың iшкi нормасын анықтайтын теңдеудi шешу арқылы мынаны
А жобасы үшiн: IRR = 14.5%;
В жобасы үшiн: IRR = 11.8%.
Осылайша, табыстылықтың iшкi нормасының критерийi бойынша А жобасына,
2 сурет. NPV профилі
400
300
200
100
0
5
Капиталдың құны, %
r* (7,2%) нүктесiнде қиылысатын NРV-профилiнiң қaтынасын талдай отырып,
егер r > r* болса, eкi әдiс те
егер r< r* болса, әдiстер бiр-бiрiне қapaмa қайшы:
Айта кeтeтiн жай, бұл қарама-қайшылық өзара қайшы жобаларды
Осылайша балама жобаларды таңдау кезiнде таза ағымдық құн
2.2. Қаржылық инвестициялық жобаны талдау
Кәсіпорынның операциялық қызметі нақты инвестицияларды іске асырумен бірге
тандап алынған инвестициялық жобалар бойынша нақты инвестициялауға дейін
қор нарығының конъюктурасында салынған капиталға үлкен пайда табу
кәсіпорынның маусымдық қызметімен байланысты уақытша бос ақша активтерінің
басқа да кәсіпорындардын жарғылық капиталына салымдар енгізу.
Қаржылық инвестицияларды іске асыру ерекшеліктері:
қаржылық инвестициялар кәсіпорын шаруашылығының тәуелсіз қызметі болып табылады;
кәсіпорынның қаржы инвестициялары қосымща инвестициялық пайда әкелуге және
қаржы инвестициялары «табыстылық – тәуекел» шкаласы бойынша кәсіпорынға
қаржы инвестициялары «табыстылық – өтімділік» шкаласы бойынша кәсіпорынға
Қаржы инвестицияларын іске асырумен байланысты басқарушылық шешімдерді қабылдау
басқа кәсіпорынның жарғылық қорына капитал енгізу;
ақша құралдарының табысты формаларына капитал енгізу (коммерциялық банктерінің
қаржы құралдарының табысты формаларына капитал енгізу (қор нарығында
Қаржылық инвестициялау формалары мен ерекшеліктеріне қарай кәсіпорында оларды
өткен мерзімдегі қаржылық инвестициялау жағдайын талдау. Кәсіпорында қаржылық
өткен мерзімдегі қаржылық инвестициялаудың көлемі анықталады. Уақытша
қаржылық инвестициялау формаларын тандау;
бөлек қаржы құралдарының инвестициялық сапасы бағаланады. Негізгі табыстылық
қаржы инвестицияларының портфелі құрастырылады;
қаржы инвестициялары портфелін тиімді оперативтік басқаруы қамтамасыз етіледі.
Қаржылық инвестициялау процесінде маңызды тапсырмаларының бірі -қаржы құралдарының
Қаржы құралдарын бағалау нақты инвестицияларды бағалау сияқты инвестициялық
номиналдық құны;
төленетін пайыздар сомасы;
жалпы инвестициялық пайданын күткен нормасы (табыстылық нормасы);
облигацияны өтеу мерзімі саны [10].
Облигация құнын немесе пайызды мерзім сайын төлеу облигациясы
(16)
мұнда: СОбл – пайызды мерзім сайын төлеу облигациясының
Побл – әрбір мерзімде төленетін пайыздар сомасы (облигацияның
Нобл – айналым мерзімі сонында төленетін облигациянын номиналы;
НП – жалпы инвестициялық пайданын күткен нормасы;
n= 1,2,3…N – облигация өтеу мерзімінің аяғына дейін
Базистік моделінің экономикалық маңызы, облигацияның ағымдағы бүгінгі
(17)
мұнда: СОП – пайыздардын барлық сомасын төлеумен байланысты
ПК – айналым мерзімі соңында төленетін пайыздар сомасы.
Осы модельдің экономикалық манызы өтеу мерзімінде барлық пайыздарын
(18)
мұнда: СОД – пайыздарды төлеусіз дисконтпен сатылған облигацияның
Инвестициялық жобаның капиталының құрылымы келесі бөлшектерден тұрады:
1. Меншікті капитал
қарапайым акциялары;
кәсіпорынның қызметімен жиналған пайда;
артықшылығы бар акцияларды сату арқылы тартылған қаражат сомасы
2. Қарыз капиталы
ұзақ мерзімді банктік несиелер;
облигация шығару арқылы құрылған капитал.
Дивиденттердін болжамды өсуінің моделі. Меншіктік капиталының құнын есептеу
,
мұнда: Се – меншіктік капиталының құны;
Р – бір акцияның нарықтық бағасы;
D1 – инвестициялық жобаны бірінші жылы іске асырудағы
g – дивидендтердің жыл сайынғы болжауланған өсу қарқыны.
Бұл модельді дивидендтердің өсуі жыл сайын тұрақты болатын
Қайтадан тартылған капитал құны. Жаңадан тартылған меншіктік капиталына
,
мұнда: F – шығаруға кеткен шығындар өлшемі.
Артықшылығы бар акциялардын құнын анықтау моделі. Бұл модель
,
мұнда: D – акцияға келетін жыл сайынғы
Р – бір акцияның нарықтық бағасы.
Қарыз капиталының құнын анықтау модельдері. Кәсіпорын өзінің қызметі
коммерциялық банк пен басқа да кәсіпорындардан ұзақ мерзімді
өтеу мерзімі белгіленген және номиналдық пайыздық қойылымы бар
Бірінші жағдайда қарыз капиталының құны несиенің пайыздық қойылымына
Бағалы қағаздар бойынша пайыздық қойылымы өзгеру жағдайында инфляцияның
,
мұнда: INT – облигация бойынша жылдық пайыздық төлемдер;
М – облигацияның номиналыдқ құны;
VB – облигацияның бүгінгі (кәзіргі) құны;
N – облигацияны өтеуге дейінгі мерзім саңы (жылдар);
rВ – облигация бойынша пайыздық қойылым [10].
Қарыз капиталының тиімділік құны. Қарыз капиталының құны туралы
,
мұнда: Т – салық қойылымы [10].
III. ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ЖОБАНЫ БАҒАЛАУДЫҢ МӘСЕЛЕЛЕРІ ЖӘНЕ ОЛАРДЫ
3.1.Инвестициялаудың шет елдік тәжірибесі
Батыс елдерінің бір қатарының қазіргі несие жүйесінде инвестициялық
1.Бірінші типті инвестициялық банктер.
2.Екінші типті инвестициялық банктер.
Мұндағы бірінші
Батыс Еуропаның континенталды елдеріне және дамушы елдерге негізінен
Бірінші типті иңвестициялық банктер соңғы кезде көбінесе корпоративті
Акциялар мен облигацияларды қайта орналастырумен айналысады;
Халықаралық бағалы қағаздарды еуровалюта нарығында орналастыруда делдал болады;
Корпорацияларға инвестициялық стратегияның сұрақтары бойынша және бухгалтерлік есеп
Қазіргі кезде бұл банктерсіз бағалы қағаздарды сату өте
Екінші типті инвестициялық банктер соғыстан кейінгі Батыс Еуропаның
Дамушы мемлекеттердегі мұндай инвестициялық банктер негізінен 1960 жылдары
Шетелдік тәжірибеде кездесетін инвестициялық жобалардың негізгі түрлері төменде
Тұрақты масштабтағы бизнестің табиғи жалғасуы ретінде ескірген қондырғыларды
Ағымдағы өндірістік шығындарды азайту мақсатында қондырғыларды ауыстыру. Осындай
Өнім шығаруды арттыру және қызмет көрсету нарығын кеңейту.
Жаңа өнім шығару мақсатында кәсіпорынды кеңейту. Жобалардың бұл
Экологиялық жүгі бар жобалар. Экологиялық жүгі бар жобалар
Шешім қабылдаудағы маңыздылығы аса жоғары емес жобалардың түрі.
Болашақ инвестициялық жобаның бизнес-идеясы тұжырымдалғаннан кейін, кәсіпорын сол
Саланың жетілуі;
Кәсіпорынның бәсеке қабілеттілігі (оның нарықтағы жағдайы).
Саланың жетілуін оны даму жағдайының 4 түрінің біреуіне
эмбрионалдық;
өспелілік;
жетілген;
ескірген;
Екінші критерийге сәйкес, кәсіпорынның тиісті сала шеңберінде оның
Жобаның көп түрлiлiгiне қapaмaстaн, оларды талдау әдетте кейбiр
3.2. Инвестициялық жобаны бағалаудың мәселелері және шешу жолдары
Инвестициялық жоба – бұл экономикалық пайда табу мақсатымен
Жақын уақыттан беру ұзақ мерзімді инвестицияларды талдау мен
Тәжірибеде инвестициялық таңдаудың екі әдісі бар, онда мөлшерлеменің
күрделі қаржыны бөлу концепциясын бухгалтерияда пайдаланатын түсінігі қолданғанды
күрделі қаржыны бөлу концепциясы кезінде, қажет түзетулерден кейін,
инвестиция элементі ретінде активтің кез келген элементтерін қарастырған
Бірінші топтағы ұғым бойынша таза инвестициясы болып негізгі
Ал түзетулерден кейін қолданатын күрделі қаржы тұжырымдамасының басты
біріншіден, бухгалтерия есебінде тек ГИС-нің меншігіндегі инвестицияларды ескереді;
екіншіден, бухгалтерия есебінде материалдық емес активтерді инвестиция ретінде
Мұндай жағдайда талдаушылар күрделі қаржы қатарына жалға алынған
Талдаушылардың аз ғана тобы ұлғайтылған тұжырымдаманы пайдаланады, бұл
Ұлғайтатын тұжырымдаманы қолдай отырып: инвестиция ретінде танылмаған материалдық
Табыстың негізгі екі қайнар көздері бар:
иемденушілер;
қарыз берушілер – банктер және тағы басқа мекемелер
Жобаны бағалаудың оны толық жүзеге асыруға дейінгі тұтас
2 сурет. Инвестициялық процестің типтік сызбасы
Ескертпе: [10]
Инвестициялық жобаларды бағалаудың басты критерийлері болып мыналар табылады:
Таза келтірілген эффект (Net Present Value);
Рентабельділік индексі (Protilability Index);
Табыстың ішкі нормасы (Internal Rate of Return).
Экономикалық әдебиеттерде кең таралған даулы пікірлер осы инвестициялық
3 сурет. Инвестициялық жобаның табыстылығын анықтайтын Дюпон пирамидасы.
Ескертпе: [12]
Сонымен, жоғарыда көрсетілген инвестицияны тексерудің екі әдісі, сондай-ақ
ҚОРЫТЫНДЫ
Қорыта келе, мен осы курстық жұмысымды жаза келе
Инвестициялық жобаларды іске асыру болашақта табыс алу үшін
Бұл курстық жұмысымды жазу барысында келесідей міндеттерді қойдым:
Инвестициялық жобалардың мазмұны мен оның түрлерін қарастыру;
Инвестициялық жобаларды іске асыру кезіндегі техникалық-экономикалық есептердің сатылары
Инвестициялық жобалардың қолайлығын бағалау тәсілдерін талдау;
Инвестициялық жобаларды талдаудағы мәселелері мен шешу жолдарын зерттеу.
Жұмысты жазу барысында әдістемелік негізі ретінде отандық және
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
1) Нәдірбек Әпсәләмов "Экономикалық теория негіздері" Алматы ғылым,
2) Ивошин М.В "Инвестиция. Организация управления
3) Бочаров В.В. "Управление денежным оборотом предприятий и
4 ) Бочаров В. В. "Инвестиционный менеджмент"
5) Ковалева В.В. "Инвестиции " Проспект, 2004.
6) Фридман Дж.П. "Анализ и оценка приносящей доход
7) Әлжанова . Инвестициялық жобалау. 47-53б.
Стоянова Е.С. «Финансовый менеджмент», Москва; Преспектива, 2005г. 87-95б.
Мир финансов. «Инвестиционные проекты и их оценка» №7,
http://kursik.kz/kurstyq-zhumystar/marketing-menedzhment-lizing/investiciyalyq-zhoba-tiimdiligin-taldau-zhane-bagalau-adisteri.html
http://www.bestreferat.ru/referat-204666.html
http://www.55referatov.ru/referats/232_Finansoviy_menedzhment/27297_Otsenka_effektivnosti_investitsionnih_proektov_Kursovaya_rabota_Finansoviy_menedzhment.php
2
Инвестициялардың түрлері
Венчурлық
Тура
Портфельдік
Аннуитеттік
Инвестициялық жобаның коммерциялық бағалануы
Табыс туралы есеп
Ақша қаражаттар қозғалысының есебі
Баланс
Экономикалық бағалау (инвестицияның тиімділігі)
Қаржылық бағалау (қаржылық тұрақтылық)
Дисконттау әдістері
Қарапайым (статистикалық) әдістер
Ішкі табыс нормасы (IRR)
Жобаның қазіргі құны (NPV)
Қаржылық бағалау коэффициенттері
Өтелу мерзімі
Қарапайым табыс нормасы
Инвестициялық жобаларға ынта білдіру
Инвестициялық мәселелерін баяндау
Бағалау критерийлерін белгілеу
Шектеуші – факторларды анықтау
Баламалы инвестицияларды іздеу
Баламалы инвестицияларды алдын-ала таңдау
Артықшылығы бар баламаларды таңдау және бағалау
Жобаны жүзеге асыру
Жүзеге асырылған инвестициялық жобаның жұмысын базалау
И-н капиталдың табыстылығы
6,07%=2,89%*2,10
Табыс рентабелді-
лігі 2,89%
Капиталдың айналымдылығы 2,10
ТТ 33
(таза пайда)
Жалпы табыс 1138
Жалпы табыс (айн) 1138
Капитал 540
Жалпы табыс (айн) 1138
Өзіндік құн 1105
Негізгі капиталы 81
Айналым-ғы (ағымдағы) капиталы 459