ТҰЛҒА - АЗАМАТТЫҚ ҚҰҚЫҚТАРДЫҢ СУБЪЕКТІСІ КУРСОВАЯ
ЖОСПАРЫ
КІРІСПЕ 3
1. ЖАЛПЫ ҚАҒИДАЛАР 4
2. ЖЕКЕ ТҰЛҒА — АЗАМАТТЫҚ ҚҰҚЫҚТЫҢ СУБЪЕКТІСІ 5
3. АЗАМАТТЫҚ ҚҰҚЫҚ ҚАБІЛЕТТІЛІГІ 6
4. АЗАМАТТАРДЫҢ ӘРЕКЕТ ҚАБІЛЕТТІЛІГІ 9
5. ҚОРҒАНШЫЛАР МЕН ҚАМҚОРШЫЛАРДЫҢ ҚҰҚЫҚТАРЫ МЕН МІНДЕТТЕРІ 13
6. АЗАМАТТЫҢ ЕСІМІ МЕН ТҰРҒЫЛЫҚТЫ ЖЕРІ 18
7. ХАБАР-ОШАРСЫЗ КЕТУ 20
8. АЗАМАТТЫ ӨЛДІ ДЕП ЖАРИЯЛАУ 22
9. АЗАМАТТЫҚ ХАЛ АКТІЛЕРІ 25
ҚОРЫТЫНДЫ 26
ҚОЛДАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 27
КІРІСПЕ
1. ЖАЛПЫ ҚАҒИДАЛАР
Құкықтар мен міндеттер қашан да сол құқықтар мен
Заң тілінде қүқықтардың және міндеттердің иелерін "күкық субъектілері"
Тұлғаның екі категориясы бар. Қүқык субъектілері — ең
Жоғарыда айтылған екі категориялы құкык субъектілерін (яғни адамдар
2. ЖЕКЕ ТҰЛҒА — АЗАМАТТЫҚ ҚҰҚЫҚТЫҢ СУБЪЕКТІСІ
Азаматтық кодекстің 12-бабына сәйкес жеке түлға деп Қазақстан
Азаматтык алған адам сол мемлекеттің қүқык субъектісі болады.
Қазақстан Республикасы Презвдентінің 1995-жылғы 19-мау-сымда кабылданған "Шетелдік азаматтардың
3. АЗАМАТТЫҚ ҚҰҚЫҚ ҚАБІЛЕТТІЛІГІ
1. Құқық субъектілерін сипаттайтын негізгі кұкық қасиеттері кұкық
Конституцияның аталған тұжырымына орай азаматтардың құқық кабілеттілігі заңда
1) Белгілі бір лауазымды иеленуге немесе белгілі
2) елдің аумағында емін-еркін жүріп-түруға (жер аудару-меншектелу).
Ескерте кеткен жөн, біздің заң бойынша кұкықты жою
Субъективтік қүқықтан айырудегенімізнақты, іс жүзіндегі қүкықтан айыру деп
Егер белгілі бір қызметті жасауға байланысты құқықтан, мысалы,
Азаматтар кұқық қабілеггілігін меңгере отырып, әртүрлі құқықтарды ала
2. Азаматтың құкық қабілеттілігі оның туған сәтінен баста-лады,
Азаматгық кодекстің 1044-бабы бойынша мұра қалдырушы-ның тірі кезінде
Құқық қабілетгілігі адамның — құқық субъектісінің өлу імен
4. АЗАМАТТАРДЫҢ ӘРЕКЕТ ҚАБІЛЕТТІЛІГІ
Азаматтардың әрекет қабілеттілігі дегеніміз, азаіматтың өз әрекеттерімен азаматтык
Азаматтардың әрекет қабілеттілігі азаматтын кұқык қабілеттілігінен ерекшеленеді. Азаматтың
Азаматтық кодекстің 17-бабына сәйкес әрекетқабілеттілігі кәмелетке толғанда, яғни
Бұл арада ескеретін мынадай бір жағдай бар: Азаматтық
Әдебиеттерде азаматтардың әрекет қабілеттілігі талық, ішінара (толықемес) және
18 жасқа толғандар ғана ер жеткен деп саналады
Толық емес немесе ішінара өрекет қабілеттілігі бойынша, азамат
Ішінара (толық емес) әрекетқабілеттілігі әдетте, жасы кәме-летке толмағандарға
14 пен 18 жас аралығындағылардың әрекет кабілеттілігі мейлінше
— ездерінің занды өкілдерінің, яғни ата-аналары мен асы-рап
— ата-анасынын (асырап алушыньщ, қамкоршысының) рұқсат берген жазбаша
14 пен 18 жас аралығындағы жасы кәмелетке толмағандар
1) езінің жалақысына, стипендиясы мен басқа кірістеріне
2) интеллектуалдық меншік кұқығы бар объектілеріне билік етуге;
3) ұсак тұрмыстык мәмілелер жасауға;
4) банкке салым салуға және өзінің салымына, оның
14 жастан 18 жасқа дейінгі кәмелетке толмағандар басқа-лай
Мәміленің аталған екі түрі бойынша жауапкершілікті, заң-ды ©кілдерінің
Жасы кәмелетке толмағандар (14 жастан 18 жасқа дейінгі)
14 жасқа дейінгі кәмелетке толмағандар үшін мәмілелерді, егер
Спирт ішімдіктеріне немесе есірткі заттарға салыну салда-рынан өзінін,
Ал, азамат, айталық, жүйке ауруынан жазылып, арақты қой-ып,
5. ҚОРҒАНШЫЛАР МЕН ҚАМҚОРШЫЛАРДЫҢ ҚҰҚЫҚТАРЫ МЕН МІНДЕТТЕРІ
1. Жоғарыда айтылғандай, әрекет жасау қабілетгілігі жок, адамдардың
Бүл мәселе корғаншылық немесе қамқоршылык тағайын-дау жолымен шешіледі.
Кәмелетке толған әрекетке қабілетгі қамқоршылыкка алы-нушыға тиесілі мүлікке
Қамкоршылыққа алынушыны асырап алуға және оның тұрмыстық кажеттерін
2. Жергілікті атқарушы органдар корғаншы және қамқор-шы органдар
Аудандык және қалалық атқарушы органдар өздерінін, қор-ғаншылықжөне қамкоршылық
Қорғаншы немесе камқоршы тек оның келісімімен ғана та-ғайындалуы
Егер бұл қорғаншылыққа алынушының мүдделеріне қай-шыкелмесе.корғаншьшың немесеқорғаншылыққа алынушыға
Егер қамкорлыкка алынушылардың мүдделерінін. арасын-да қайшылық болмаса, бір
Әрекетке қабілетті және ата-ана құқықтарынан айрылма-ған, бірақ, балаларының
"Неке және отбасы туралы" Заңның 108-бабында көрсетіл-гендей, қорғаншылар
1) сот әрекетке қабілетсіз немесе әрекет қабілеттілігі шек-теулі
2) сот бойынша ата-ана құқықтарынан айрылған немесе ата-ана
3) езіне заңмен жүктелген міндеттерді тиісінше орындама-ғаны үшін
4) егер сот олардың кінәсінен бала асырап
5) денсаулығының жай-күйіне байланысты баланы тәрбие-леу жөніндегі міндеттерін
Қорғаншылык және қамқоршылық қамқорлыққа алынаты н адамнын. тұрғылықты
Заңда белгіленген жағдайларды қоспағанда, қорғаншылық және камқоршылық жөніндегі
Қорғаншы (қамқоршы) қамқоршылығына алынғандарды ез есебінен асырап-бағуға міндетті
Кдмкоршылыкха алынушыны асырап-бағуға жеткілікті қаражат болмаған кезде корғаншы
Жасөспірім қорғаншылыққа алынушы 14 жасқа жеткен соң оған
Қорғаншылық пен қамқоршылық қамқорлыққа алынған адам қайтыс болған
Қорғаншы қарауындағы адамның мүлкіне билік етеді, оның әрекет
кірістерін, камқоршылыққа алынушының өзі дербес билік ету құқығы
Қорғаншы және қамқоршы органнын, алдын ала берген рұқсатынсыз,
Қорғаншы мен қамқоршы органньщ адцьш ала берген рұқса-тынсыз
Мүлікті қамқоршылығына алушыға сый ретінде немесе тегін түрде
Қорғаншы немесе қамқоршы өзінің тиісті міндеттерін тиісінше аткармаған
6. АЗАМАТТЫҢ ЕСІМІ МЕН ТҰРҒЫЛЫҚТЫ ЖЕРІ
1. Азаматтын, қүқығы мен міндеттерін алу мен жүзеге
Некесіз туған балаға әкесі жоқтығынан сот арқылы қажет
Біздің елімізде 1992 жылдан бастап ата-анаға ұлттық дәстүрді
Қазакстан Республикасы азаматтарының фамилиясы мен әкесінің атын ауыстыру
2. Азаматтың жеке дербестігі есімімен қатар оның тұрғы-лықты
Әдетте азаматтың тұрғылыкты жері мен оның жүмыс орны
Қазіргі жағдайда азаматтар бірнеше түрғын үиді иеленуге қүқылы,
7. ХАБАР-ОШАРСЫЗ КЕТУ
Азаматтық кодекстің 28-бабына сәйкес, егер азаматтың түрғылықты жерінде
Сот шешім шығарған кезде барлық қолда бар мәліметтерді
Хабар-ошарсыз кетті деп саналған адамньщ мүлкіне сот шешімінін,
Мүлікке қорғаншылық белгілеу, азаматты хабар-ошарсыз кетті деп танудан
Азаматтықкодекстің29-бабы2-тармағына сәйкес, мүдделі адаңцардың арызы бойынша қорғаншылық және
Хабар-ошарсыз кетті деп танылған адам келген немесе онын
8. АЗАМАТТЫ ӨЛДІ ДЕП ЖАРИЯЛАУ
АК-тің 31-бабына сәйкес, егер азаматтың түрғылықты жерінде ол
Азаматты өдді деп жариялауға байланысты сотқа жүгінбес-тен бұрын
Сонымен, үш жыл бойы ұшты-күйлі жоғалған адамды сот
Өлді деп жариялау туралы сот шешімі занды күшіне
Адамды өлді деп жариялау туралы занды күшіне енген
Осы айтылғандарға қарап, азаматты өлді деп жариялаған соттың
Азаматты өдді деп жариялау өлгені туралы нақты факті
Азамат өзінін Қай уақытта оралғанына қарамастан, кез кел-ген
Өлді деп жарияланған азаматтың мүлкі ақысы теленетін мәміле
Мүлікті иеліктен шығарушы адам елді деп жарияланған адамның
Егер өлді деп жарияланған адамның мүлкі мүрагерлік құкык
9. АЗАМАТТЫҚ ХАЛ АКТІЛЕРІ
Туу, қайтыс болу, неке қию, некені бүзу, бала
Азаматтық хал актілерін тіркеуді Азаматтық хал актілерін жазатын
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
3