Кіріспе
Негізгі бөлім
І тарау
Бизнес жоспар және оның маңызы
Бизнес-жоспардың мақсаты, міндеттері және мазмұны
Бизнес жоспарын құру жолдары
Бизнес-жоспардың теоретикалық негіздері.
Нарық жағдайындағы бизнес- жоспар құру қажеттілігі
және оның маңызы
ІІ. Практикалық бөлім
2.1. «Кәусар» қонақ үйінің бизнес жоспары
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Курстық жұмысымның жалпы сипаттамасы. Бизнес-жоспардың негізгі талдауы – бұл
Жақсы құрылған бизнес- жоспар- жоспарланған іс әрекеттердің схемасы. Ол
Бизнес-жоспарды жасағанда, кәсіпкерлік жобаның іске асырудың ұзақ мерзімді салдарларына
Зерттеу тақырыбымның өзектілігі. Көптеген ірі қонақ үйлерді салу
Курстық жұмысымның мақсатын жаза отырып алға қойған
І тарау
1.1. Бизнес жоспар және оның маңызы
Бизнес-жоспар — кәсіпорынның алдына қойған экономикалық мақсаты мен оны
Бизнес-жоспар болжалды қаржылық нәтижесі көрсетілген жалпы сипаттамадан және он
жоба бойынша өндірілген тауарлар (не қызмет) түрлері және олардың
тауарларға сұраныс деңгейі мен көлемі ескеріле отырып, өнім өткізу
бәсекелестер мүмкіндігі (тауарларының сапасы мен бағасы) туралы мәліметтер талданады;
маркетингтік зерттеу нәтижелері (тауарларды өткізу және баға саясаты, өнімді
өнім (не қызмет) өндіру жоспары мен өндірістік байланыстар, өндірістік
ұйымдастыру-басқару жұмыстары және қызметкерлермен жұмыс істеу бағдары белгіленеді;
жобаның ұйымдық-құқықтық негіздерін көрсететін заңдық құжаттар жасалады;
жұмыс барысында кездесетін қауіп-қатерді болжау және оның алдын алу
жобаның барлық буындарының құндық көрсеткіштері жинақталып, ақшаға шағып көрсетілген
қаржы көздері (жобаны іске асыруға жеткілікті соманы қайдан, қанша
Еркін кәспкерлік пен бизнес жоспарлаудан құралады. Ешкім де бизнесменді
Бизнес- жоба ойға алынған негізгі ойды, пайда әкелетін кәсіпкерлік
Жобалар негізінде іс-әрекет бағдарламасы немесе үрдістердің орындалу жоспарлары әзірленеді.
Бірқатар жағдайларда бизнес-жоспарда іс-әрекеттер бағдарламасы мен жоба біріктірілген.Операцияның бизнес-жоспарын
Ең алдымен, жоспар кәсіпкерлік операцияның мақсаты мен міндетін суреттеуден
Бизнес-жоспар міндетті түрде кәсіпкерлік өнім сипаттамасынан, яғни тұтынушыға ұсынылатын
Бизнес-жоспарды құру кезінде есептеу жүргізіледі, соның қорытындысы бойынша операцияның
Бизнес-жоспарды жасағанда, кәсіпкерлік жобаның іске асырудың ұзақ мерзімді салдарларына
Кәсіпорынның бизнес-жоспары– кәсіпорын қызметінің сапасын айқындаушы және оны басқарудағы
Нарық шарттарында және қатаң бәсекелік күресте кәсіпорын ішкі және
- басқарма
- кәсіпорын жетістікке жетуі үшін өзінің нақты және
- мақсат қою барысында менеджмент қарқынды түрде
- кәсіпорын басқармасы және инвесторлар нарықтағы жағдайды
Бизнес-жоспар ішкі және сыртқы мақсаттарға байланысты құрылады. Көбінесе, бұл
Бизнес-жоспарлаудың ішінде қызығушылық танытып отырған жақтар, яғни салымдарының қарқындылығын
Бірінші кезекте, бизнес-жоспарлау инвесторға қажет болып табылады, себебі, олардың
Бизнес-жоспардың түсінігі.
«Бизнес-жоспар» термині біздің тәжірибемізде 90-шы жылдардың басында қолданыла басталды,
Бизнес- жоспар және ұзақ мерзімді инвестициялық шешімдерді қабылдау.
Бизнес жоспар жаңа өндірістік қуат құру арқылы немесе
Жұмыс істеу кезеңінің соңында активтер белгілі бір жойылу құнына
- капиталдық салынымдар, кәсіпорынға ұзақ мерзім бойы табыс әкелетін
Бизнес-жоспар – жаңа бизнестің мақсатын немесе қызмет етіп жүрген
1.Өндірілетін өнімнің сипаты.
2.Өнімді өткізу нарығы.
3.Бәсекелестері.
4.Маркетингтің жоспары.
5.Өндіріс жоспары.
6.Өндірісті ұйымдастыру.
7.Заңдық жоспары.
8.Қаржылық жоспары.
9.Қаржыландыру жоспары.
10.Резюме.
Бизнес жоспар және оның құрылымы
Бизнес жоспар-кәсіпорынның алдына қойған экономикалық мақсатымен оны
Бизнес жоспар құрылымы.
Ұйымдастыру жоспары;
Қызмет түрі;
Қосымша қызметтер;
Орналасатын жері;
Ғимараттың статусы;
Көлемі;
Қонақ үйге керекті жиһаз бен жабдықтар;
Офистік құрал-жабдықтар ;
Қонақ үй дизайні;
Бәселестік орта;
өндірістік жоспар:
- қызметерлердің штаттық кестесі;
- маусымдылығы;
- аудитория (тұтынушылар)
маркетингтік жоспар:
- фирманың немесе мекеменің атауы, шығу тарихы;
- қызметкерлердің ерекешелігі;
- интернет сайтын ашу;
- ғимаратты безендіру;
- полиграфиялық өнімдер;
- ашылу,презентация;
4) заңды аспектілері;
- салық төлеу жүйесі;
-қызметке қатысты рұқсат қағаздар; л
-кассалық бақылау техникасын реттеу
-бухгалтерлік есеп жүргізу;
5) қаржылық жоспар;
-қаржы көздері;
-алғашқы шығындардың жоспары;
-тұрақты шығындар;
-табыс жоспары;
- қайтару жоспары;
Бизнес-жоспардың кәсіпкерге беретін мүмкіндіктері:
- өз идеяларын жасап, оның қағаз жүзінде
- мұндай қағаздағы вариант ішіндегі идеялар көптеген
- кәсіпкерге кәсіпорынның жұмыс істеу механизмін жақсырақ түсіндіріп,
- бизнес-жоспарды жасап, бітірген кезде ол кәсіпкерге көздеген мақсатына
Бизнес-жоспарды басқа біреу жасағаны үшін құнын төлеп, жай ғана
Бизнес-жоспарды жасау барысында көптеген ақпаратты жинау мен өңдеу үшін
Жоғарыда айтып кеткен мәселе бойынша қорыта айтқанда, бизнес-жоспарды жасау
Инвестициялық проектілердің типтік құрылымында мына бөлімдер көзделеді:
1. Көрсетімділік бет– мұнда компания аты,
2. Проект резюмесі– ол проектінің негізгі
3. Компания туралы мәлімет– ол компания
4. Өнімі немесе қызметі туралы мәлімет–
5. Маркетингтік анализ– нарықтағы тауарлар туралы
Маркетингтік анализ – бизнес-жоспарды жасаудағы ең бірінші және маңызды
Осы бөліктің негізгі қызметі – нарық қандай тауарды қажет
6. Тауардың жылжу стратегиясы– мұнда тауар
7. Өндіріс– бұл пункт кәсіпорынның өнім
8. Персонал бойынша жоспар– бұл бөлімде
9. Ұйымдастыру құрылымы және оны басқару
Егер басқарма өзгеретін болса, онда жаңа акционерлер құрамы көрсетіліп,
10. Қаржылық жоспар– бизнес-жоспардың ең
11. Проектінің тәуекелділік анализі– бұл
12. Бизнес-жоспарға қосымша құжаттар –
Бұл бизнес-жоспарды жасаудың негізгі талаптары. Оның дұрыс жасалуы компанияның
1.2. Бизнес-жоспардың мақсаты, міндеттері және мазмұны
Кез келген бизнес-жоспардың мақсаты уақыттың біраз интервал шегінде осы
Бизнес-жоспардың міндеті бұл- мақсатпен анықталған нәтиженің параметрлерін немесе сандық
Сонымен бірге инвестициондық бағдарламаны дәлелдеу, жобалық ұсынысты іске асыру
Бизнес-жоспарда келесі нақты міндеттер шешіледі:
-органдардың талаптары, шектеулері, нормативтері, құқықтық аспектілері анықталады;
-алғашқы материалдың талдауы беріледі: ахуалдық жоспардың, бизнестің техникалық жағдайының
-осы бизнестің дамуы мен ұйымдастыруына, компенсациялық төлемдерге, және айырылып
-мүмкін болатын нұсқалардың талдауымен бірге жаңа бизнестің жобалық ұсынысының
-жобалық ұсынысты іске асыру формалары мен шарттары анықталады;
осы территорияда қалыптасқан кәсіпорындармен тауарды шығару шарттарын, олардың пайда
-жобалық ұсыныстың экономикалық, коммерциялық және бюджеттік әсердің көрсеткіштері, және
-маркетинг стратегиясы жасалады;
объектінің қызмет етуін ұйымдастыру мен қаржыландыру жоспары қалыптастырылады;
-бизнестің даму шарттары, формалары, мерзімдері анықталады;
-сақтандыру шарттары және коммерциялық тәуекелдердің типтері анықталады;
-резюме, жобалық ұсыныстың параметрлері, көрсеткіштері, негізгі сипаттамалар жиналған түрде
Әр түрлі ағымдағы, тіпті дәл мезгілімен қабылданатын шешімдер жоспарлауды
Формалды жоспарлау, әрине белгілі әрекеттерді талап етеді. Бірақ ол
1.3.Бизнес жоспарын құру жолдары
Еркін кәсіпкерлік, бизнес жоспарлаудан құралады. Ешкім де бизнесменді
Бизнес- жоба ойға алынған негізгі ойды, пайда әкелетін кәсіпкерлік
Жобалар негізінде іс-әрекет бағдарламасы немесе үрдістердің орындалу жоспарлары әзірленеді.
Бірқатар жағдайларда бизнес-жоспарда іс-әрекеттер бағдарламасы мен жоба біріктірілген.Операцияның бизнес-жоспарын
Ең алдымен, жоспар кәсіпкерлік операцияның мақсаты мен міндетін суреттеуден
Бизнес-жоспар міндетті түрде кәсіпкерлік өнім сипаттамасынан, яғни тұтынушыға ұсынылатын
Бизнес-жоспарды құру кезінде есептеу жүргізіледі, соның қорытындысы бойынша операцияның
Бизнес-жоспарды жасағанда, кәсіпкерлік жобаның іске асырудың ұзақ мерзімді салдарларына
1.4. Бизнес-жоспардың теоретикалық негіздері.
Бизнес жоспар – ол кәсіпорынның қандай мақсатқа ұмтылатынын, оған
Бизнес жоспардың қызметі:
-ішкі қызметі;
-сыртқы қызметі;
Ішкі қызметі:
-кәсіпорынның стратегиясын дайындау және нақты бағыттарын анықтау;
-жаңа тауар немесе ұсынылатын қызметтердің проектісін дайындау;
-кәсіпорынның ішкі техникалық, өндірістік, комерциялық потенциялын бағалау;
Бизнес жоспардың негізгі тапсырмалары:
Қонақ үй комплексін ашу барысында ең маңызды сатылардың бірі
Жаңадан ашылған қонақ үй үшін сәттілікке күмәнділік себебін көрсету
Қонақ үй ісі бизнес жоспарын құру барысында ең бірінші
Жалпы мінездемеде фирма қызметінің негізгі түрлерін, оның қандай салаға
Резюме – кәсіпкерлік жобаның өндірістік, ұйымдық қаражаттық салаларын қамтамасыз
Нақты аймақ нарығындағы, нақты кәсіпорынның өндіретін тауар немесе ұсынатын
Потенциалды бәсекелестерді анықтау барысында негізінен 2 тәсіл қолданады. Біріншісі
Қонақ үйдің маркетинг жоспары
Маркетинг жоспары кәсіпорынның сауда, қызмет көрсету, баға, жарнама стратегиясының
Қонақ үй ісі үшін қаржы жоспары өте маңызды. Ол
Қаржы жоспарын дайындау кәсіпорынның даму суретін көрсетеді. Қаржы жоспары
Қаржы жоспарының негізгі тапсырмалары:
-қаржы көздерін және оның көлемін анықтау;
-түскен кірісті дұрыс пайдалану, және бағыттау;
-қаржы рессурстарын көбейту резервтерін анықтау;
Мейрамхана ісі бизнес жоспарының негіздері
Бүгінгі күні мейрамхана ісі инвесторлар арасында өте үлкен қызығушылықпен
Мейрамхана ісімен айналысамын деген адамдарға екі жол бар. Бұл
Мейрамхана ісінің резюмесі, жалпы мінездемесі
Бұл бөлікте Мейрамхана туралы қысқаша мағлұмат керек: оның
Бұл бөлімнің мақсаты – потенциалды партнерлерге немесе инвесторларға тиімді
Мейрамхана ұсынатын қызметке мінездеме
Нақты тауар немесе қызметке мінездеме беру барысында келесі мәселелерді
Шығаруға жоспарланған тауардың ассортименті және де тұтынушыларға ұсынылатын
Тауардың немесе қызметтің орны немесе мақсаты (бұл жерде тауардың
Тауардың немесе қызметтің тұтыну мінездемесі;
Тауардың немесе қызметтің тұтыну нарығындағы бәсекелестігі;
Мейрамхана қызмет нарығын зерттеу, Бәсекелестікке баға
Тауар немесе қызметтің ерекшелігін нақты аймақтағы нақты тауардың
Конкурентік ортаны айқындаудың маңызды мәселесі бәсекелестердің экономикалық потенциалын көрсететін
Мейрамхана ісінің қаржы жоспары
Бизнес жоспардың бұл бөлімі проектінің табыс әкелуге мүмкіндігін бағалап,
Ай сайын, квартал сайын немесе жыл сайын келесі мәселелерді
Салық тізімі және жарнасы;
Несие төлеу шарты, оның проценті;
Негізінен қаржы жоспар негізгі үш маңызды құжатпен сипатталады:
-Кіріс және шығыс отчеті;
-Қаржы құралдарының жылжу жоспары;
-Балас ведомосы;
Тәуекелдікті сақтандыру және бағалау
Тәуекел деген түсініктің қарапайым жағдайындағы нәтижесі алдын-ала белгісіз шешімдерді
Проектінің сыртқы және ішкі экономикалық өзгерістерге төзімділігін анализдеу
1.5.Нарық жағдайындағы бизнес- жоспар құру қажеттілігі
және оның маңызы
Бизнес жоспар интеллектуалдық меншік объектісі, коммерциялық құпия пәні
Бизнестік табысты дамуының шешуші элементі- сауатты басқару және жоспарлау.
Алайда бизнесті қоршаған ортаның өзгерісі ақпаратқа өзгерістер әкелгенімен,
Бизнес- жоспар бұл бизнестегі қол жеткізуді көздеген мақсаттың қағаз
Жақсы құрылған бизнес- жоспар- жоспарланған іс әрекеттердің схемасы. Ол
Бизнес-жоспарды құру өнерін меңгеру бүгінде келесі себептерге байланысты қажет:
Экономикаға қазір кәсіпкерлердің жаңа ұрпағы келіп жатыр, олардың
Инвестиция алу және экономиканы көтеру үшін инвесторларға жоспарлардың өміршеңдігін
Бизнес жоспардың мақсаты кәсіпорын басқармасына келесі негізгі міндеттерді
Болашақ өткізу нарығының сыйымдылығын және даму преспективасын айқындау;
Осы нарықта қажетті өнімді өндіруге қажетті шығындарды бағалау және
Өндіріс көлемінің көтерілуі мен құлдырауын анықтауға мүмкіндік беретін
Бизнес-жоспар – қазіргі нарықтық экономикада кәсіпкерлік көлеміне, қызмет ету
Бизнес жоспардың қажеттілігін дәлелдейтін бірнеше аргумент:
Бизнес- жоспар құру арқылы бизнесменге басты назарды айналысқалы отырған
Бизнес- жоспар жаңа кәсіпкерлік идеяны нақты бағалауға көмектеседі. Егер
Бизнес-жоспар істі жүргізуге көмектесетін құрал болып табылады.
Бизнес-жоспар фирманың бизнес идеяларын фирмадан тыс тұлғаларға жеткізеді, бұл
Бизнес-жоспар құру арқылы жүзеге асырылған істер жоспарсыз оқиғаларға жауап
ІІ. Практикалық бөлім
«Кәусар» қонақ үйінің бизнес жоспары
Мен практикалық бөлімімді,өзім жоспар құру мақсатында,сапалы қызмет көрсететін қонақ
Бұл қонақ үйдің орналасқан жері:
Бұл жобаның тұжырымдамасы Қазақстан Республикасы Алматы облысы,
Қонақ үй ретінде ағаштан салынған қонақ үй сатып
Бұл жерде орналасу себебі:
Мұнда орналастыру себебім зәулім тауларына, әсем табиғатты қонақ
Қонақ үй «Түрген шатқалынан» 105 м қашықтықта, таза
Бұл жобаны іске асыру үшін ең бірінші бизнес
Бизнес жоспардың құрылымы:
Ағаштан құралған қонақ үйдің жабдықталуына кеткен
1.Жалпы қонақ үйдің саны:3
2.Кафеге арналған үй: 1
3.Төсек: 12 номерге 2 кісіліктен 12 х 25.000
6 номерге 1 кісіліктен 6 х10000=60.000тг.
4.Теледидар: 18х30.000тг.=540.000тг.
5.Төсек жабдықтар:
А) жастық (12х2)х1000 тг=24000тг.
6х1000тг.=6000тг.
Б) көрпе (12х2) х 3000 тг=36000тг.
6х1700тг=10.200 тг.
В) матрац (12х2) х 5000 тг=12000тг
6х2000тг.=12.000тг.
Г) төсек құрал жабдықтары:
(12х2) х 3000 тг=72.000тг
6 х 2000 тг.=12000 тг.
С) төсек жапқыш (12х2) х 3000 тг=72.000тг
6 х 1000 тг.=6000 тг
Жалпы шығын: 370.200 тг.
6.Жұмсақ жиһаз және журнал үстелі тек 12 номерге:
(12х2) х 5000тг.=120.000тг.
12 х 2000=24000 тг.
7.Перде 18х 1600=28.800 тг.
8.Қабырға айнасы: 18·5000тг.=90.000тг.
9.кілем= 18х5000тг.=90.000тг.
Барлық шығын: 3'423'000тг.
Қонақ үйдегі кафе үшін қажетті жабдықтар кешені:
№ Атауы Саны Бағасы
1 Пеш 1 7000тг.
2 Тоңазытқыш 2 90000тг.
3 Үстел 8 (4 адамнан) 80000тг.
4 Орындықтар 32
5 Ыдыс-аяқ 1 80000тг.
6 Техникалық заттар
20000тг.
Жабдықтың жалпы құны 277.000 тг.
Жабдықтарды жеткізу құны жабдықтың өзінің құнына қосылған.
Ас мәзірі
І- тағам түрлері
1.Солянка
(тұз,қияр,пияз,шұжық,сорпа,лимон,аскөк пияз) 350 тг.
2.Шурпа
3.Кеспе
4.Қазақ сорпасы
ІІ- тағам түлері
1.Мясо по-тайский
2.Бризоль
3.Манты
4.Гуйру лагман
5.Дапанжи (3-4 адамға)
6.Бешбармақ (3-4 адамға)
(қой еті,қияр,пияз,картоп ,зелень, дәмдеіш)
Салаттар
1.Салат “Чабан”
(қызанақ,қияр,пияз,аскөк,масло.олив)
2.Салат “Оливье”
3.Салат “Женское счастье”
4.Салат “крабик”
Ыстық сусындар
Сүтті шәй
Қара шәй (лимонмен)
Кофе қантпен және сүтпен
Нан (1порц)
Шәйнек шәй сүтпен
Салқын сусындар
Кока-кола
0,5 л
Фанта
0,5 л
Спрайт
0,5 л
Holiday
Bonagua (газдалған) 1л
Асем-ай
Сарыағаш
Ас бөлмесіндегі шығын:
1.Азық-түлікке:
Таңғы асқа әр адамға 800 тг
Түскі асқа әр адамға 1100 тг.
Кешкі асқа әр адамға 1500 тг.
Барлығы 3400 тг х 30 күн
102 000тг х30 адам =3060000тг
Барлығы: 3337000 ТГ.
Басқа да негізгі шығындар көлемі:
1. орналасқан жердің салығы -0,50 га-1жылға 10.000 тг
2. Электр энергия-45000 тг
3. канализация-120 000тг
4. газ-30 000 тг
5. дәретхана,қол жуғыш,душ ішінде болды.
6. су-2000 тг.
7. телефон байланысы -2000 тг.
8. кір жуу машинасы -45000 тг.
9. айына алынатын несие пайызы 187'000 тг.
Жалпы шығыны: 441 '500 тг.
Әр қонақ үйде директор басшылық жасайды.
Ұйымдастырылған құрылым сызбанұсқасы төмендегідей болады:
Директор
Басқарушы
Әкімшілік электрик
Қонақ үй
қызметшісі
Қызметкерлердің штаттық кестесі
Қызмет түрінің атауы Саны Айлық
Бухгалтер
Менеджер
Аспазшы
Даяршы
Қ.үй қызметшісі
Жүргізуші
Гид-экскуровод
Электрик- сантехник
Күзетші 1
1
2
2
2
1
1
1
2 50.000 тг.
45.000 тг.
90.000тг.
60 000 тг.
60 000 тг.
40 000 тг.
50 000 тг
40 000 тг.
60 000 тг.
Барлығы: 900 000 тг.
Жалпы шыққан шығын көлемі: 8'151'500 тг.
Сонымен қатар өз қонақ үйімді жарнамалау
Плакаттар;
Брошюралар;
Журналдарға,жарнамалау мен қатар интернетке жариялап сайттар ашамын.
Жарнамадағы шыққан шығын: 50 000 тг.
Табыстан түсетін пайда
Таңғы астан күніне бір адамнан: 1000 тг.
Түскі астан күніне бір адамнан : 1300
Кешкі астан күніне бір адамнан: 1700 тг.
Тамақтану бойынша күніне түсетін қаржы көлемі бір адамға
4000 тг.
4000 тг х 30 адам = 120'000 тг. (күніне)
120'000 тг. х 30 күн = 3'600'000 тг.
Номерлік қордан түскен табыс көлемі:
Бөлмелер Категориялар Бөлмелер саны Орындар саны
2 орынды бөлме
1 орынды бөлме 1-ші
1-ші 12
6 24
6 12 000 тг
6000 тг.
12х 12.000тг. = 144 000 тг.
6 х 6000 тг = 36 000 тг.
144 000 тг х 30 күн =4.320 тг.
36.000 тг х 30 күн = 1'080'000 тг.
Номер қорынан түскен 1 айлық табыс көлемі: 5'400'000
Жалпы қонақ үйден түскен 1 айдың табыс
“Бизнестің жол картасы -2020” бағдарламасы бойынша жас маман
Алынатын несие көлемі:15 000000 тг.
Кредиттеудің келесі шарттары қабылданды:
Кредит валютасы
Пайыздық ставка,жылдық 15%
Өтеу мерзімі,жыл
Пайыздар мен негізгі борышты төлеу: ай сайын.
Пайыздарды өтеудің жеңілдікті кезеңі, ай
15. 000000 тг х 15% =2'250'000 тг.
2'250'000 тг : 12 ай =187.500 айына төленетін
Жоба экономикалық көзқарас жағынан мыналарға ықпал етеді:
-Жаңа жұмыс орнын құру, бұл тұрақты
-Туристік қоса алғанда,қонақ үй қызметтерін көрсету,үшін
-Туристер мен саяхатшылардың талаптарын қанағаттандыру үшін демалыс
-Халықтың қонақ үй қызметтеріне деген сұранысын қанағаттандырады.
Қорытынды
Сонымен бизнес жоспар-кәсіпорынның алдына қойған экономикалық
Негізінен,көптеген компаниялар сыртқы факторлардың әсерін дұрыс
Әдетте бизнес жоспар жобаның жүзеге асыру мүмкіндігі әбден
Бизнес жоспар оған қызығушылық танытқан тұлғаға
Кәсіпорындардың бизнестен шығып қалмас үшін өз іс-әрекеттерін
Қосымша А
Қосымша Б
Қосымша В
Қосымша Г
Қолданылған әдебиеттер:
Әубәкіров Я.Ә. «Экономикалық теория негіздері» Алматы-1994 ж
Шиденов Ө.Қ. «Жалпы экономикалық теория» Алматы-Ақтөбе-2002
Түркебаев «Основы рыночной экономики» Қазақстан даму институты Алматы-98
Оразәлі Сәбден «ХХ ғасырға қандай экономикамен кіреміз»
Алматы-1997 ж
Мамедов «Современная экономика» Ростов на Дону-1996 г
Крымова В. «Экономикалық теория» Алматы, 2003 ж
ҚР-да туризмді дамытудың әлеуметтік-экономикалық мәселелері. Алматы. 2000. Жолдасбеков Ә.Ә.
Организационно-правовые основы туристской деятельности в РК. Учебное пособие. Алматы,
Исмаев Д.К Маркетинг гостиничных услуг в России.- Учебн. пособие.
Котлер Ф., Боуэн Д., Мейкенз Дж. Маркетинг. Гостеприимство и
Кабушкин Н.И., Бондаренко Г.А. Менеджмент гостиниц и ресторанов. –
37