МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ........................................................................................................................3
1. Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар нарығы туралы түсінік және
1.1 Бағалы қағаздар нарығына түсінік және
оның мемлекеттік реттелуі.........................................................................................5
1.2 Қазақстан Республикасының бағалы қағаздары
және оның түрлері.....................................................................................................11
2. Коммерциялық Банктердің бағалы қағаздар
нарығындағы іс - әрекеттеріне талдау
2.1 Қазақстан Республикасының жалпы қор нарығындағы
жағдайына талдау......................................................................................................16
2.2 Банкцентркредит ашық акционерлік қоғамының бағалы
қағаздар нарығындағы қызметіне талдау................................................................30
3. Банктердің бағалы қағаздар нарығындағы даму перспективалары................................................................................................
3.1 Коммерциялық банктердің ссудалық
қоржындарын қорғау.................................................................................................35
3.2 Вексель және оның коммерциялық банктердің активті операцияларының дамуындағы
3.3 Банктердің бағалы қағаздар нарығына инвестициялары
және қоржын рейтингін дамыту мәселелері...........................................................47
ҚОРЫТЫНДЫ ..............................................................................................................
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ......................................................
ҚОСЫМША.................................................................................................
КІРІСПЕ
Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев 2007 жылдың 28
Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев «Қазақстан – 2030
Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың Қазақстан халқына 28
Жоғарыда аталған Президент Жолдауында: «Алтыншы бағыт – Ырықтандыру жағдайында
Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев Президентіміз «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан» атты
Қазақстан Республикасы өз егемендігін алғаннан соң өз экономикасына, өз
Статистикалық деректерге сүйене отырсақ Қазақстан қор биржасында (КАSE)
Әрине мұндай жағдай біздің қор нарығының жаңа даму үстінде
Әрине бағалы қағаздар нарығының банктерсіз қалыптасуы мүмкін
Кез–келген елдің бағалы қағаздар нарығын немесе қор биржасын
Мен өз дипломдық жұмысыма осы тақырыпты алу себебім,
Құрылымдық жағынан дипломдық жұмыс: кіріспе, үш тараудан және
Дипломдық жұмыстың мақсаты: Қазақстан Республикасындағы бағалы
Жұмыстың басты мақсатына жетуде келесі міндеттер қарастырылды:
-Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар нарығы туралы түсінік және оның
-коммерциялық банктердің бағалы қағаздар нарығындағы қызметтеріне талдау;
-банктердің бағалы қағаздар нарығындағы даму перспективалары;
-банктердің бағалы қағаздар нарығына инвестициялары және қоржын рейтингін дамыту
Жұмыстың зерттеу пәні ретінде екінші деңгейлі банктердің бағалы қағаздар
Жұмыстың зерттеу объектісі ретінде екінші деңгейлі банктердің бағалы қағаздар
Осы тақырыпты талдағанда мен негізгі үш тарауды қарастырдым. Бірінші
Дипломдық жұмыстың екінші тарауында банктердің бағалы қағаздар нарығындағы
1. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БАҒАЛЫ ҚАҒАЗДАР
ТУРАЛЫ ТҮСІНІК ЖӘНЕ ОНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕЛУІ
Қазақстан Республикасының бағалы қағаздары және оның түрлері және принциптері,
1.1 Бағалы қағаздар нарығына түсінік және оның мемлекеттік реттелуі.
Нарықтық экономика әр түрлі нарықтар жағдайын өзіне енгізеді. Сол
Қаржы нарығы – ақша қаражаттарын экономикаға қатысушылардың арасында
Қаржы қаражаттарын бағалы қағаздар арқылы таратудың маңызы, ол
Бағалы қағаздар нарығының пайда болуы және дамуы
Бағалы қағаздардың қаржы ресурстарын тарту құралы ретінде пайда
Салымшылар үлкен тәуекелге барады, бірақ олжалы жағдайда олар
Ұдайы салымшылар санын өсіру үшін қағаздар
Қор нарығының бірінші қызметі салымшылардың қаражаттарын
Екінші қызметі – ақпараттық, яғни ол экономиканың коньюнктурасы жайлы
Қазақстанның қор нарығының дамуы 1997 жылдың 2
Осының нәтижесінде бағалы қағаздардың курстық
Салымшылар мұндай жағдайда әдетте өздерінің тұтыну қажеттіліктерін азайтады,
Бағалы қағаздар нарығын ақша нарығы және капитал нарығы құрайды.
Капитал нарығы - бұл нарықта бағалы қағаздар немесе қағаздар
Ұйымның құрылымы бойынша бағалы қағаздар нарығын екіге бөледі. Бірінші
Бағалы қағаздар заңды тұлға-лармен шығарылады. Бағалы қағаздарды шығарушы
Қор нарығында “институционалдық инвестор” термині бар, ол біреудің
Бағалы қағаздардың айналысы жүзге асатын нарық екінші нарық
Екінші нарық құрылымына биржалық және биржадан тыс нарықтарға
Ал қаржылық жағдайы тұрақсыз жас компаниялардың бағалы қағаздары
Эмитенттер бойынша қор нарығы мемлекеттік және мемлекеттік емес
Мемлекеттік емес бағалы қағаздар нарығы қаржы ресурстарын кәсіп-орындарға жинауға
Мемлекеттік бағалы қағаздар нарығы екі
Мемлекет өзіне қажетті ақша ресурстарын жинап алады және мемлекеттік
Мемлекет экономикадағы пайыздық қойылымды реттейді, пайыздық
Егер Ұлттық банк кәсіпкерлік белсенділікті пайыздық қойылымды төмендету
Бұл жағдайда экономикаға қосымша ақша массасы түседі және пайыздық
Мемлекет инвесторлар мен эмитенттердің қызметерін реттеп отырса,
Мемлекеттік реттеу келесі жолдармен жүзеге асырылады:
-Эмитенттер мен бағалы қағаздар нарығына қатысушыларының қызметтеріне міндетті талап
-Шығарылған бағалы қағаздарды тіркеп және эмиссия талаптарының орындалуына
-Бағалы қағаздар нарығына қатысушылардың қызметін лицензиялау арқылы;
-Бағалы қағаздар нарығын мемлекеттік реттеуде, бағалы қағаздар бойынша
Ол бағалы қағаздар нарығына қатысушылардың қызметіне бақылау жасайды
Жабық немесе ашық эмиссия кезінде иеленушілердің саны 500 –
Инвестор өзінің қағаздарын тіркеуге алынғаннан кейін сата алады. Ашық
Екіншіден қызметтік ақпаратты қолдануына бақылау жүргізіледі. Қызметтік ақпаратты білуші
-эмитентті және бағалы қағаздар нарығына қатысушылрады басқарушы органның
-эмитенттің немесе бағалы қағаздар нарығына қатысушылардың аудиторлары;
-көрсетілген ақпаратқа ие мемлекеттік органдардың қызметкерлері.
Үшіншіден бағалы қағаздар нарығандағы жарнамалық қызмет реттеледі. Бағалы қағаздарды
-эмитенттің қызметі және оның бағалы қағаздары туралы нақты
-болжамды табыс көлемін көрсетуге немесе кепілдік етуге;
-жарнаманы бәсекелестікке қолдануға;
-эмиссиондық бағалы қағаздарды тіркестірмей жатып алдын ала жарнамалауға тиым
Төртіншіден белгілі жағдайларда бағалы қағаздар нарығына қатысушылар өздерінің бағалы
Заң талаптары бойынша акционерлік қоғамдар мұндай тұлғалар бойынша
Бағалы қағаздар нарығы бойынша заң бұзушыларға заңмен сәйкес
Қазақстан Республикасында отандық бағалы қағаздаар нарығын дамыту бойынша
Қазақстан Республикасында 17.05.96 жылы бағалы қағаздар нарығын
Бағалы қағаздар нарығының заңдық базасының құрылуы;
Институционалды инвесторлар жүйесінің құрылуы;
Бағалы қағаздар нарығының инфрақұрылымын құру;
Бағаалы қағазадар нарығын мемлекеттік реттеу жүйесін жетілдіру;
Бухгалтерлік және қаржылық есеп беруді реформалау;
Бағалы қағаздар нарығының өзіндік реттелуі;
Бағалы қағаздар нарығының кәсіби мамандарын дайындау жүйесі;
Бағалы қағаздар нарығының ақпараттық қамтамасыз ету жүйесін дамыту;
Отандық бағалы қағаздар нарығын халықаралық қаржылық нарықтар жүйесіне
Бағалы қағаздар нарығының заңдық базасын құру бағыттрадың ішіндегі
Қазіргі кезеңде бағалы қағаздар нарығының заңдық базалық инфра-құрылымы
Көрсетілген заң актілерімен қатар Қазақстан Республикасында бағалы қағаздар
1.2 Қазақстан Республикасындағы бағалы қағаздар және оның түрлері
Бағалы қағаз деп – мүліктік құқыққа иелендіретін құжат түрін
Қазақстан Республикасының бағалы қағаздарының негізгі түрлерін қарастырайық.
Облигация – бұл несие беруші
-эмитенттің облигация ұстаушыға облигацияда көрсетілген
-эмитенттің облигация ұстаушыға облигацияда көрсетілген
-эмитенттің облигация ұстаушысына пайыз түріндегі
Акциямен облигация арасындағы айырмашылық келесіде:
-Инвестор акцияны сатып алған кезден бастап
Сонымен қатар облигацияның айналу мерзімі
Эмитентке байланысты:
- мемлекеттік;
- административті – территориялық;
- корпоративтік;
-шетелдік;
Төлеу мерзіміне байланысты облигациялар екі
Төлеу мерзімі белгіленген облигациялар:
- қысқа мерзімді;
- орта мерзімді ;
- ұзақ мерзіміді;
Төлеу мерзімі белгіленбеген облигациялар:
- мерзімсіз;
- талап етілгенге дейінгі;
- мерзімін ұлғайта алатын;
Иелену тәртібіне байланысты облигациялар атаулы болады;
Облигациялық қарыз мақсатына байланысты облигациялар
- қарапайым;
- мақсатты;
Орналастыру әдісі бойынша:
- еркін орналасатын облигациялық қарыздар;
- еріксіз түрде орналастырылатын қарыздар;
Қарыздарды қайтару түріне байланысты:
- ақшалық;
- натуралды;
Номиналды қайтару әдісіне байланысты:
- бір реттік;
- көп реттік;
Купондық табысты төлеу әдісіне
- белгіленген купондық қойылым негізіндегі;
- малтушы купондық қойылым негізіндегі;
Айналым мінездемесі бойынша облигациялар келесідей
- айырбасталатын;
- айырбасталмайтын;
Қамтамасыздандырылғанына байланысты:
- кепілдендірілген;
- кепілдендірілмеген;
Инвесторлардың салымдарының қорғалу дәрежесіне байланысты:
- сенімді облигациялар;
- макулатуралық облигациялар;
Осы аталғандарды қорытындылай келе отырып
- эмитенттің қарыздық міндеттемесі
- акционерлік қоғамдардың инвестицияларын қаржыландыру
- азаматтармен ұйымдардың қаржыларын сақтау
Акция - бұл эмиссиондық бағалы
Акционерлік қоғам қарапайым және артықшылығы
Акционерлік қоғам құрылтайшылары “ Алтын акция”
Әдетте акция деп Акционерлік қоғамның
Акция шығаруға эмитентті келесі жағдайлар тартады:
Акционерлік қоғам инвесторларға акция сатып алуға
-Акция бұл меншік иелігі, яғни иесі акционерлік
-Акцияның мерзімі шектеусіз, яғни акционерлік қоғам бар
-Акция құжатты түрде немесе құжатсыз /шарттарда жазылады/
Иелену тәртібіне байланысты акциялар атаулы
Акционерлік қоғамның акциялары орналастырылған және
Коносамент - бұл теңіздік тасымалдаудың келісім
Коносамент түрлері :
- көрсетушіге яғни - коносаментті көрсетуші
- атаулы, яғни коносаментте көрсетілген тұлға
- ордерлік - яғни коносаментті бір
Коносаментке қоса жүкті тасымалдауға қажетті
Консаменттің негізгі реквизиттері:
- кеменің аты;
- тасымалдаушы фирманың атауы;
- жүкті қабылдап алушының атауы;
- жүкті жіберушінің атауы;
- жүктің атауы және оның негізгі
- коносаменттің берілген жері және
- кеме капитанының қолы;
Мемлекеттік бағалы қағаздар бұл мемлекеттік ішкі
Мемлекеттік бағалы қағаздар арыз валютасына
Мысалы /МГКК АМБ 3 мемлекеттік бағалы
- ұлттық идентификациялық номер;
- шығару көлемі;
- айналым мерзімі;
- төлеу мерзімі;
- бағалы қағаздардың номиналды құны;
- сый ақы қойылымы;
- сый ақыны төлеу күні;
Эмитент бағалы қағаз бойынша өз міндеттемесін
Мемлекеттік бағалы қағаздардың айналысқа түсуі
Чек – бұл міндетті реквизиттері көрсетілген
- Индосант – чек ұстаушы, бұған чекті
- Авалист – бұл чек бойынша
Кейбір чекті төлеуші чек берушінің
Чекті төлемге көрсету чек ұстаушы
Бұл жағдайда чек бойынша төлем
Депозиттік және жинақ сертификаттары -
Депозиттік сертификат – бұл банкте салымшының
Егерде салымы заңды тұлға болса
Сертификат бланкісінде келесідей міндетті реквизиттері
Сертификаттауы “депозиттік” немесе “жинақ”;
Сертификатты беру есебі;
Депозиттік немесе жинақ салуы, салу
Депозиттік немесес жинақ салымының көлемі;
Депозитке немесе салымға салынған сомманы банктік
Депозитті немесе салымды қолданған үшін
Төленетін пайыз соммасы;
Банктің атауы;
Екі жақтың қолы, банк мөрімен
Осы реквизиттердің біреунің болмауы бұл
Депозиттік және жинақ сертификаттарының айналысы
Депозит немесе салым бойынша талап
Осылайша депозиттік және жинақ сертификаттары
Қазақстанда 1991-1994 жж. қаржы нарығы, оның құрамында құнды
1. Мемлекеттің ішкі және сыртқы міндеттемелік қағаздары (облигациялары) тұрақты
2. Ірі коммерциялық банктердің акциялары және басқа да қаржы
3. Мұнай - газ, энергетика, қара және түсті
4. «Қазақтелеком», «КЕГОК», «Қазақойл» сияқты жаңаша құрылған компаниялардың акцияларына
Құнды қағаздар нарығын қалыптастыру мәселесі бойынша Қазақстанда негізінен екі
Бірақ Республикада құнды қағаздар нарығы толық қалыптасып болды және
Қазақстан Үкіметі Батыс елдерінің бірқатар қаржы - инвестициялық құрылымдарымен
Жалпы алғанда Қазақстанда ішкі ұлттық нарыққа қарағанда сыртқы нарық
Қазақстанда құнды қағаздар нарығын толық қалыптастыру үшін ұлттық өндіріс
Бағалы қағаздардың келесі түрі акция болып табылады. Акция —
Шетел тәжірибесінде акцияның әртүрлі қолданылады:
а) атаулы акциялар;
ә) ұсынушыға арналған акциялар;
6) жай акциялар;
в) артықшылығы бар акциялар.
Біздің елімізде жай акция шығарылған жеңілдікпен пайдаланатын табысы болып,
Акция категория бойынша былай бөлінеді: еңбек ұжымының акциясы, кәсіпорын
Еңбек ұжымының акциясы сол кәсіпорында жұмыс істейтіндерге ғана таратылады.
Акцияны кәсіпорын шығара отырып, екі пайдалылықты көздейді: біріншіден, көбірек
Акционерлік қоғамның акциясы кәсіпорын мүлігінің барлық сомасына немесе жарғы
Әрбір атаулы акцияның қозғалысы акцияның тіркеу кітабында белгіленеді. Акция
Акционерлік қоғам - кәсіпорын, ұйым мен мемлекеттік орындардың еркін
Акционерлік қоғамның басты қызметі - уақытша босаған ақша қорын
Акционерлік қоғамның екі түрі бар. Акциясы құрылтайшыларда болып, еркін
2. БАНКТЕРДІҢ БАҒАЛЫ ҚАҒАЗДАР
НАРЫҒЫНДАҒЫ ҚЫЗМЕТТЕРІНЕ ТАЛДАУ
Қазақстан Республикасының жалпы қор нарығындағы жағдайына талдау, «Банкцентркредит»ашық акционерлік
2.1 Қазақстан Республикасының жалпы қор
нарығындағы жағдайына талдау
2007 жылдың қаңтар – ақпан айларындағы
KASE – ның шетелдік валюталық секторы
Теңгенің тұрақтануы КАSE – ның қалған
Ал 2007 жылдың қаңтар –ақпан айларында сектор
2007 жылдың қаңтар – ақпан айларын
Мемлекеттік бағалы қағаздардың биржалық нарығындағы
Кесте 1.
КАSE – да жасалған операциялардың көлемімен
КаSE нарығының секторы Қаңтар -ақпан 2007 2006 жылдың
Қаңтар – ақпан 2006 жыл тренд Қараша -желтоқсан
млн.долл %
млн.долл %
1 2 3 4 5 6 7 8
Шетелдік валюталар 914, 2 291, 2 +263, 0 +213,
20, 7% 96 0%
127 0%
Қысқа мерзімді келісімдер 0,500 174, 8
0, 011% 5,4 %
3, 9%
Мемлекеттік бағалы қағаздар 419, 4 246,4 -173,
9, 5 % 7, 6
9, 6 %
Мемлекеттік емес бағалы қағаздар 105,7 55,2 +50,5
1 2 3 4 5 6 7
2,4 % 1,7%
4,4 %
Репо барлығы 2985,4 2466,8 +518,5 +21,0 4778,1 +1792,8
67,5 76,3
70,1 %
Соның ішінде мемлекеттік бағалы қағаздар
10,3
18,3 %
21,4 %
Соның ішінде мемлекеттік бағалы қағаздар
2473,0
1853,4
+619,5
+33,4
3230,8
-757,8
-23,5
55,9 % 57,3 %
47,4 %
Соның ішінде мемлекеттік емес бағалы қағаздар
1,03 %
0, 7 %
1,3 %
Соның ішінде мемлекеттік емес бағалы қағаздар
2, 6 +7, 0 +264,9
0, 096
0
+0,096
0
+0, 096
Вексельдер 0,002 % 0 %
0 %
Барлығы 4425, 3 3234,5 +1190,8 +36,8 6817,9 -2392,6 -35,1
100 % 100 %
100 %
Ескертпе – 2006-2007 жылдар аралығында KASE – нің қаржылық
Мемлекттік емес бағалы қағаздар нарығындағы секторда негізгі
Осы секторда істелген операциялар көлемі
Сектордың операция құрылымында мемлекеттік бағалы қағаздар
Өз кезегінде мемлекеттік бағалы
Мемлекеттік бағалы қағаздар нарығы 2007 жылдың
КASE - ақпан айларындағы мемлекеттік бағалы
Кесте 2.
Мемлекеттік бғалы қағазды сату сатып алу айналымының құрылымы
Айы Мемлекеттік бағалы қағаздар нарығының биржалық секторы Барлығы
Біріншілікті орналастыру секторы Екінші нарық, Сату
Қаңтар 0 339286 33928,6
Ақпан
307974 30797, 4
Барлығы
64726, 0 64726, 0
Қаңтар – ақпан 2006ж. 0 37405,7 37405,7
Тренд.Бір реттік - 1, 73 1, 73
Ескертпе – 2006 жылғы қаңтар-ақпан айларының есептемесінен алынды.
Қағаздар 302 операция жасалды жалпы
КАSE мелекеттік бағалы қағаздарды сату сатып
2006 жылдың ақпан айындағы евроноталармен
Сатып алушы үшін орта табыс 5,61
Ұлттық банктің берген мәліметтер 2007 жылдың
Кесте 3.
КАSE – да мемлекеттік емес бағалы
жасалған операциялар көлемі 2006 ж.
Айлар Біріншілікті орналастыру лар ГПА Сату–сатып алу Барлығы
Қаңтар 23, 19 0 76179,6 78498,9
Ақпан 85, 4 0 27130, 3 27215, 7
Барлығы 2404, 7 0 103309, 9 105714, 6
Қаңтар-ақпан 2002 жыл. 0 0 55229, 4 55229, 7
Тренд, бір х х 1, 87 1, 91
Ескертпе 2006 жылғы KASE-дағы мемлекеттік емес бағалы қағаздар операциялар
2006 жылдың ақпан айында КАSE –
Сурет 1. Мемлекеттік емес бағалы қағаздар
сатып алу операцияларының көлемі
Ал 2002 жылдың ақпан айымен салыстырғанда операциялар
Кесте 4.
КАSE –мемлекеттік емес бағалы қағаздарды
Бағалы қағаз коды Эмитенттің қысқаша аты Операция
ВТАS Turan Alem B. V 5473, 11 837,23 4875300
CCBN Банк Центр Кредит 4527, 05 692,84 3380847
ASFIB 2 Астана финанс 3386, 81 520,38 5123000
BTASb 2 Банк Туран Алем 2630, 49
RAHT Рахат 1942, 57 300, 00 1200000 2
VTBNb 1 Валют –Транзит Банк 1141, 38 176,14
SMGZb 1 Шахармун айгаз 1081, 798 167,60 11735 10
KZTOe 1 КазТранс Ойл 1026,03 158,59 978000 5
ALKS Алматы Кус 994,65 152,48 12022134 10
KZMS Корпор Казахмыс 871,56 133,10 13693 7
KZTKb 1 Казахтелеком 858,59 131,12 8360 2
VTBN Валют Транзит 858,59 131,12 8360 2
ASBNb 1 Альянс Банк 652,73 99,12 100000000
KKGBe 3 Каzkommerts International B .V 5454,33
SYRGb 1 Хоп 399,90 60,65 3960 1
NFBN Нефтебанк 251,44 38,94 29334 2
BTAS Банк Туран Алем 223,63 34,63 2447 4
DTASb 1 Банк Туран Алем 106,09 16,43
TEBNb 3 Темир Банк 85,41 13,17 680 3
BTASe 1 TURANFLEM ҒINANCE B. V 81,49 12,44 75000
MMGZp Мангистаумунайгаз 44,63 6,89 10000 2
SSGPP ССГПО 42,16 6,51 16284 2
UTMKk УКТМК 26,61 4, 05 847 2
ORDBb 1 Корпорация Ордабасы 10,14 1,57 1600 1
ALKZp Алюминий Казахстана 5,45 0,84 14004 1
CSBN Банк Каспийский 5,31 0,82 4794 2
KZTKp Казахтелеком 4,80 0,74 300 1
KARMb 1 Каражанбасмунай 1,03 0,16 10 1
CSBNp Банк Каспийский 0,11 0,02 100 1
Ескертпе - КАSE –мемлекеттік емес бағалы
КАSE индикаторларының динамикасы 2007 жылдың ақпанында мемлекетік
Инвесторлар бұл облигацияларды сатуға тырысты бірақ
1439, 7 миллион долларға күрт өсті (сурет 2).
Сурет 2. Акция нарығының индикаторының динамикасы
Бұл “Банк Каспиский” Ашық акционерлік
Облигация нарығының айдың аяғында дамуы
Бұл маркет – мейкерлармен капировканы төмендетуге әкеледі,
Сурет 3. «Казақмыс Корпорациясының» акцияларының өсу қарқыны
Сурет 4. Облигацияның шығу көлемінің өсуі мен оған сұраныстың
КАSE - дағы репо – операциялары секторы
Кесте 5.
КАSE – дағы репо айналымының құрылымы
2006 жылдың қаңтар – ақпан айларына.
Айы
Автоматты репо Тура операциялар бойынша
Қаңтар 737,6 195 101,3 3025,6 38752,7 237617,2
Ақпан 741,7 186706,2 8989,3 31876,5 460931,0
Барлығы 0 281472,1 3485,4 89667,0 374624,5
2006ж. қаңтар - ақпаны х 1,36 2,01 0,79
Бір тренд
1,23
Ескертпе – KASE – дағы репо айналымының 2006 жылдың
2006 жылдың қаңтар – ақпан айларында
2006 жылдың осы кезеңінде мұндай жүргізілімегендіктен
Ал 2006 жылдың ақпанымен салыстырғанда операциялар
Екінші орында теңгелік құралдар бойынша,
Үшінші орында төлеу мерзімі 14 күн
Кесте 6.
Мемлекеттік бағалы қағаздармен автоматикалық репо (
Мерз күнмен есеп. вал/ құрал
Млн. теңге көле-мі Опера-ция саны
Жылдық % репо ставкасы
1–ші операция бойынша Мини-малды Макси-малды Соңғы
КZT-001 46,5 1, 00 8, 00 1, 00 4,
КZT-002 5,00 3,50 5,75 3,85 4,62 525,0 7
КZT-003 3,90 3,90 5,00 4,70 4,74 775,0 7
КZT-007 5,70 4,00 6,00 4,60 5,15 5180,0 52
КZT-014 5,70 4,10 6,20 4,60 5,55 3975,0 41
КZT-028 6,00 5,50 6,50 6,00 6,14 1485,0 18
Барлығы
91775,2 733
Ескертпе – мемлекеттік бағалы қағаздар мен автоматикалық репоның есептемесінен
Облигациялары нарық үлесінің 23,5% иеленеді репо мерзімі 14
Репо секторының мемлекеттік бағалы қағаздарымен
Үшінші орында төлеу мерзімі екі
Қор нарығы операцияларының мінездемесі.
Ақпан айында бағалы қағаздар нарығында
КАSE 2006 жылдың ақпан айының мемлекеттік қағаздарды
Кесте 7.
Тік репо бойынша мемлекеттік бағалы қағаздармен жасалған операциялар
Репо мерзімі күнмен
есеп
Репо ставкасы, жылдық % Млн теңге мөл-шер. Опера-ция саны
Бірінші операц. Мини-малды Макси-малды Соң-ғы опера-ция Орташа өлшем
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 4,50 2,00 5,52 2,00 4,03 7102,9 42 45,7
2 4,71 3,40 4,71 3,40 4,32 1550,4 4 10,0
3 2,50 2,00 4,00 2,00 2,82 882,8 8 5,7
4 3,70 2,79 5,70 4,00 4,62 874,6 10 5,6
5 3,00 2,00 4,79 2,00 4,23 484,6 4 3,1
6 4,90 3,00 4,90 3,00 4,39 699,0 4 4,5
7 2,50 2,50 5,30 4,70 4,28 755,0 5 4,9
9 4,50 4,50 5,30 5,30 4,83 534,0 3 3,4
14 6,00 5,60 6,30 5,60 5,98 2300,0 4 14,8
20 6,00 6,00 6,00 6,00 6,00 104,0 2 0,7
21
5,80 5,80 14,0 1 0,1
24
5,40 5,40 137,0 1 0,9
25
5,80 5,80 45,0 1 0,3
28
5,80 5,80 67,1 1 0,4
Барлығы
15550,6 90 100
Ескертпе – тік репо бойынша мемлекеттік бағалы қағаздармен жасалған
2006 жылдың қаңтар айының алғашқы ондығына
2006 жылдың қаңтар – ақпан айларындағы мемлекеттік
“Нұр банк” Ашық акционерлік қоғамы, “Банк Центр Кредит”
2007 жылдың алғашқы екі айында
Ақпан айында КАSE – дағы алғашқы
2007 жылдың 20 ақпанына КАSE– да “Арна” Ашық акционерлік
Облигациялар 2006 жылдың 15 қарашасынан
2001 жылдың 15 тамызынан бастап маркет
“Химфарм” Ашық акционерлік қоғамының акцияларын
2.2 «Банк Центр Кредит» Ашық акционерлік қоғамының бағалы қағаздар
1999 жылдың 31 желтоқсанымен 2000 жылдың 31
Ассоциацияланған компаниялардың акцияларға инвестиция 30, 2
Осының нәтижесінде, қоржын құрамындағы осы
Мемлекеттік бағалы қағздарға орналастырылған көлемі
2006 Биржалық операциялар көлемі 2007 жылы
Кесте 8.
Бағалы қағаздар және инвестициялар туралы 2006 жылғы мәліметтер
Бағалы қағаздар және инвестициялар 2006 жыл
Бағалы қағаздар 26,889
Соның ішінде акцияларға салым 2,726
Ұзақ мерзімді инвестициялар 2,053
Ассоциацияланған компаниялар 2,047
Басқа да ұзақ мерзімді инвестициялар
Қысқа мерзімді инвестициялар 673
Жалпы бағалы қағаздармен инвестициялар 29,615
Ескертпе – 2006 жылғы «Қаржы және қаражаттар» журналынан алынды.
Қазақстан қаржы нарығында зейнетақы қорларымен банктер, жалғыз
Кесте 9.
2006 – 2007 жылдар аралығындағы бағалы қағаздар мен инвестициялар
Бағалы қағаздар және инвестициялар 2006 жыл 2007
Бағалы қағаздар 13, 758 27,568
Сауда қоржынының бағалы қағаздары 13,275 23,040
Кері Репо бағалы қағаздары - 3,089
Бағалы қағаздар сатуға жарамды 169 1,219
Бағалы қағаздар төлегенге дейін ұсталынатын
Ассоцияцияланған компаниялардың акциясына салым 1,774 2,047
Жалпы бағалы қағаздармен инвестициялар 15,532 29,615
Теңгеде 2,688 14,880
Ескертпе – 2006 - 2007 жылдар арасындағы «Қаржы және
Ассоцияцияланған компаниялардың акцияларына инвестицияның азаюы
Қазақстан Республикасының Қаржы Министрлігінің евроноталары (бағалы қағаздар қоржынының
Осы жылда банк ірі Қазақстандық
Саудалық бағалы қағаздардың жалпы жылдық көлем 13,4% - ға
2002 жылы “АБН АМРО Банк Казахстан” Жабық
10,5% - ға дейін, келісім мрезімі 1 ай. Жоғарыда
Евробондар АҚШ долларында шығарылған және
2006 жылдың 28 желтоқсанында банк
3 БАНКТЕРДІҢ БАҒАЛЫ ҚАҒАЗДАР НАРЫҒЫНДАҒЫ
ДАМУ ПЕРСПЕКТИВАЛАРЫ
Коммерциялық банктердің ссудалық қоржындарын қорғау, вексель және оның коммерциялық
3.1 Коммерциялық банктердің ссудалық қоржындарын қорғау
Қазіргі кезеңде коммерциялық банктер клиенттерді
Банк жүйесінің жоғары қайтарымдылық деңгейі,
Салыстырайық, 2006 жылдың қараша айының аяғында
Бірқатар мамандардың пікірі бойынша облигация
Сонымен қатар, ссудалық қоржынды қорғау
Бірақ өндірістік секторға – инвестиция, ал банктерге –
Облигацияларды алғашқы орналастыру процедурасы әр
Облигация нарығы Қазақстанда әзірше жаңа дамып
Ссудалық қоржынды қорғау өз кезегінде банктерге қайтарымдылықты
Бұл жүйе немесе әдістер мен процестердің
Компанияның инвестициясын тартудың бірінші қадамы
Несие алу үшін қарыз алушы
- клиент қызметінің артықшылығын талдау – нарық,
- қаражат айналымдылығын, шотта қалған бос
- клиенттің инвестицияға қажеттілігін бағалау
Сонымен қатар, кез келген несиені беру
Қазақстан қор биржасы
Облигацияларды
шығару
Несиені
өтеу
Сурет 5 Банк пен клиенттің арасындағы қатынас процесі
Секьюритизациялау клиенттерге берілген несиелермен қатар
Облигация шығарғаннан кейін эмитент купондық
Сурет 5-те көрсетілген процедураларды ісек
эмитент акционерлерінің жалпы жиналысын өткізу
банкқа кепілдік бойынша құжаттарды дайындау;
аудиторлық қорытындыға кіретін және кепілдікке
шығарылған облигациялардың барлығын банк сатып
Ссудалық қаржының секьюритизациялау банкқа келесі
- ол нарықтың тәуекелділікті азайту
- несиелік қоржынның құрылымын қайта
Сурет 6 Бағалы қағаздарды шығару процесі
Ссудалар бойынша шығындар резервін төмнедетеді:
- облигациялық қарыздарды қызмет көрсет барысында
- банктің активтерінің пайдалылығын шоғырландырады. Банктің
- клиенттердің несиелерін секьюритизациялау
Өз кезегінде эмитент несиені секьюритизациялау
- пайыздар бойынша төлемнің төмендеуі;
- қор нарығындағы компания , яғни клиентті
Эмиссия процесіне бірнеше трааптар енгізіледі. Сонымен
Сурет 7 Эмиссия қатысушылары.
Қаржылық кеңесші клинетке жұм ыстың
- акционерлер жиналыста облигация шығару
- эмиссияны және листингті
- эмиссияны тіркеген кезде және облигацияға ұлттық
- Қазақстан қор биржасында листингті өткен
- банк облигацияларды сатып лаған
- екінші нарықта өтімділікті қолдау
- эмитенттің қаржылық жағдайын талдап, ақпаратқа шығарған
Облигацияның эмиссия құрылымы Қазақстан қор нарығы
Кесте 10.
Эмиссия шарттары.
Эмитент Қарыз алушы
Облигация номиналы 100 АҚШ доллары, эквивалент
Эмиссия көлемі Несие сомасына тең
Облигация түрлері Атаулы, купондық, құжатсыз, индексатталған, кепілдікпен қамтылған
Шығарылған облигациялардың жалпы саны Эмиссия көлемі келіскеннен
Айналым мерзімі Несиенің берілген
Купон қойылымы Несие бойынша қойылым
Ескертпе – эмиссия шарттары есептемесінен алынды.
Бағалы қағаздарды айналым мерзімінде шығарағн кезде
Несиелік қоржынды секьюритизациялау кезінде банктің
Кесте 11.
Несиелік қоржын облигацияларының төлем мерзімі
Шығару кезінде Жыл сайын
Листинтік жинақ 0,025 0,025
Қаржылық кеңесшінің қызметтері 0, 5 -
Маркет мейкер қызметтері - 100
Тіркеуші қызметтері 230 100
Аудитор /бағалаушы қызметтері 100- 1500 -
Мүмкін болатын шығындар 500-1000
Ескертпе – несиелік қоржын облигацияларының төлем мерзімі есептемесінен алынды
Таза нақты құн ( NPV) келесі формуламен
ҒV
NPV = --------
(1 + p ) n
мұнда ҒV – төлемдердің болашақтағы құны
Р пайыздың кезеңдік қойылымы
n-кезеңдер саны
Дюрацияны келесі есеп арқылы шығаруға
D =∑ (NPV * Tt) / ∑ NPVt,
Мұнда t = 1..., ...n
D – дюрация
t = 1 ..., ... n – алынған
Т – ақша қаражаттарын алудың кезеңдері;
NPV – ақша қаражаттарының ағымдық бағасы.
Мысал ретінде он жылдық қарыз
Durlation (Дюрация) ақша ағымдарының қазіргі құны.
D=9,09+8,264*2+7,513*3+6,83*4+6,209*5+5,644*6+5,131*7+4,665*8+4624*9+
+42641*10)100=(9,09+16,528+22,539+27,32+31,45+33,864+35,917+37,32+38,16++424,1) (=676,6) 100 =6,76 жыл.
Кесте 12.
Он жылдық қарыз үшін дюрация есебі
Кезең Қолма – қол ағымы
доллар Пайыз бойынша және төлеу бойынша ағымдық
1 10 10 (1+0,1)=9,09 0,0909 0,0909
2 10 9,09 (1+0,1)=,264 0,0826 0,0826
3 10 8,264 (1+0,1)=7,513 0,0751 0,225
4 10 7,513 (1+0,1)=6,83 0,0683 0,2732
5 10 6,83 (1+0,1)=6,209 0,0620 0,31
6 10 6,209 (1+0,1)=5,664 0,0564 0,338
7 10 5,644(1+061)=5,131 0,0513 0,359
8 10 5,131(1+061)=4,644 0,0464 0,0464
9 10 4,644 (1+0,1)=4,24 0,0424 0,0424
10 10 4,24 (1+061)=42,41 0,424 0,424
100 1000 1000
Ескертпе – он жылдық қарыз үшін дюрация есебінен алынды.
Осылайша осы қарыздың дюрациясы 6,8
- Қазақстандағы қор нарығының дамуына
- Облигацияның пайдалылығын шығарушы эмитенттер
- Банк активтерінің өтімділігін реттейтін
- Банктің ссудалық қоржынын қайта
- “Банк - клиент” бизнес байланысын
3.2. Вексель және оның коммерциялық банктердің активті опреацияларының дамуындағы
Нарықтық экономика жағдайында активті операцияларды
Өзінің қарамағындағы бос ақша қаржыларын банк
Әртараптандыру – бұл коммерциялық банктің
Вексельдерге байланысты активті банк опреациялары мынадай нысандарда жүзеге
Осы барлық опреациялардың негізінде – вексель. 1997 жылғы
Вексельдер қарапайым және аудармалы . Қарапайым
Аудармалы вексель (тратта) – вексельді берушінің
Қарапайым вексель мен аудармалы вексель
Аудармалы вексельдің заңды төлем құралы
Вексельдің шығару негізінде жатқан мәмілелер
“Қазақстан Республикасындағы вексель айналымы туралы” Заңға
Коммрециялық несие – бұл әдетте, жеткізушінің сатып
Есептеу операциясы - бұл банктің
Вексельді есептеп банк клиенті өтімділік
Егер банк есепке тек қана
Есепке берілген вексельдердің ұсынушы атынан
Банктер кәсіпорындарағ арнайы ссудалық шоттар
Вексельдер кепіліне берілетін ссудалар жедел, мұнда
Вексельдер кепіліне берілетін ссудалардың есептеуден
Вексель кепіліне несие беру үшін
Вексельдреді өтеу мерзімдері қамтамасыз етуге
Вексельдер эмитенттің жоғары мәртебесі, сенімділіктің
Несиелеуді жүзеге асыру кезінде ең басты
Клиент банкке несие ашуға өтінім
Онда ссуданың ең жоғары мөлшері,
Ссуданы өтеу клиенттің қалауы бойынша
Әдетте, кепілге берілген вексельдер
Қазақстанда вексель екпілін қамтамасыз етуге
Вексельдер кепіліне берілетін вексельдер мен
Вексель акцепті - аудармалы (тратта) бойынша
Банк акцепталған вексельдер сыртқы сауда
Банк акцепталған тратталар сенімді қаржы
Банктің вексельді акцептауы оны өтеу
Қазақстанда банк акцептерінің нарығы туралы
Банктік акцептің орнына банктің вексельді
Бұл кепілдік борышқор өзінің міндеттемелерні уақытында орындамағанда
Белгілі банктер авальды ең сенімді
Авальшы және ол кепілдеме берген
Вексель кепілдемесін берген үшін авальшылар
Вексельді банктің өз қаржыларының есебінен
Банк авальды Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде
Авальдау үшін төлем Қазақстан
Міне осылай, аваль несиелері банктік
2002 – 2004 жылдары Қазақстан Республикасының
Мұнда ақша – несие саясатының негізгі
Бұл жағдайларда Қазақстанның вексель нарығы одан
Банк қызметтерінің нарығын талдау барлық
Яғни, вексельдерге қатысты актив операциялары
Қазақстанда тұрғындардың сақталған қорларын банк және құнды қағаздар арқылы
Қорытып айтқанда, бағалы қағаздар нарығының қалыптасуы және оның
Ұлттық экономиканың өсіп-өркендеуі ішкі өнімнен түсетін таза табыстың Қазақстан
Қазақстан экономикасына көптеген есепке алынбаған және көзге көрінбейтін зиян
Біріншіден бюджетке қажетті табыс түспейді, екіншіден ішкі өнімнен
Соңғы кездері Қазақстан Үкіметінің құрамында Кіріс министрлігі құрылғаны және
Сонымен, бағалы қағаздар нарығы ұлттық экономиканы дамытуда қолданылатын өте
Қазақстанның болашағы, экономикалық - әлеуметтік дамуы өзінің қолындағы табиғи
3.3 Банктердің бағалы қағаздар нарығына инвестициялары
және қоржын рейтингін дамыту мәселелері
Инвестициялық саясатты таңдау және инвестициялық
Банктердің қоржындық стратегиясына қолданылып
Көптеген елдерде банктік заңнама банктің
Көптеген банктердің бағалы қағаздарға және жарналарға
- капиталды сақтау және өсіру;
- есеп айырысу үшін пайдалануға қажет
- бағамның ауытқуында алып – сату ойыны.
Банк сратегиясының екі түрін ажыратады:
Агрессиялық стратегия бағамдар мен пайыздардың
1995 жылдың бірінші жартысында Ұлттық
Келесі жылдары екінші деңгейдегі банктер үшін
1997 жылғы 27 мамырдағы “Пруденцальды нормативтер
Банктердің инвестициялық қызметін заңнамалық қызметін
Кесте 13.
Бағалы қағаздар түрлері мен тәуекелдік дәрежесі.
Бағалы қағаздар түрі Тәуекелдік дәрежесі
Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағалы қағаздары және
Кез келген рейтинг агенттіктерінің “А” рейтингінен
Ескертпе – бағалы қағаздардың тәуекелдік дәрежесі туралы есептемесінен алынды.
Банк жүйесінің бағалы қағаздар нарығы
Сурет 8 Бағалы қағаздар нарығының динамикасы
Егер 2005 жылдың басында барлық
12, 6 %) құраса, 2000 жылдың басында
(алдыңғы жлымен салыстырғанда – 179 %, ал
Келесі жылдары барлық банк жүйесінің бағалы
203 %, ал бағалы қағаздар қоржынының
15 жетекші банктер мен қалған банктердің
Кесте 14.
Бағалы қағаздар қоржынының абсолютті және салыстырмалы шамасы
Банктің атауы Жиынтық қоржындағы үлесі,% Тізімдегі
“Тұран Әлем Банкі” ААҚ 21,2 1
“Қазақстан Халық Жинақтау Банкі” ААҚ 12,3
“Казкоммерцбанкі” ААҚ 9,3 3
“ДАБ” “ АБН” АМРО Қазақстан Банкі” ЖАҚ 7,2
“Алматы сауда – қаржы банкі” ААҚ 6,8 5
“Нұрбанк” ААҚ “Қазақстан Ситибанкі” ЖАҚ 3,9 6
“Еуразия банкі” ЖАҚ 3,3 7
“Центр Кредит Банкі” ААҚ 2,3 8
“Қазақстан Наурыз Банкі” ААҚ
“Альянсбанк” ААҚ 2,2 9
“Каспий Банкі” ААҚ 2, 1 10
ДБ “NSBC Қазақстан Банкі” ЖАҚ 1,4 11
“Темірбанк” ААҚ 1,1 12
“Валют – Транзти Банк” ААқ 0,1 13
Ескертпе – 2006 жылдың бірінші жартыжылдығының қорытындылары
Міне осылай 15 жетекші банктердің
Тек қана мына кезеңдерде
2006 жылдың бірінші жартыжылдығының қорытындылары
Жоғарыда келтірілген талдаудың негізінде екінші
Қазақстанның бағалы қағаздар нарығының ағымдағы жағдайын, экономиканың өтпелі кезеңдегі
Барлық қиын жағдайда да қор нарығының инвестициялық процестегі ролі
Сондай-ақ әр түрлі бюджеттен тыс қорлар да құрылады. Қаражат
Осындай және басқа да факторлар қор нарығын инвестициялауға арналған
Қазақстанның бағалы қағаздар нарығының даму болашағы үшін ресурстарды жинақтау
Мұндай әрекет ету бағдарламасының мемлекеттік деңгейде, оның қаржы саясаты
Бағалы қағаздар нарығын қалыптастыру мәселесі бойынша Қазақстанда негізінен екі
Құнды қағаздар нарығын қалыптастыру үшін, оның инфра- құрылымдарын құру
Бірақ Республикада құнды қағаздар нарығы толық қалыптасып болды және
Қазақстан Үкіметі Батыс елдерінің бірқатар қаржы - инвестициялық құрылымдарымен
Жалпы алғанда Қазақстанда ішкі ұлттық нарыққа қарағанда сыртқы нарық
Қазақстанда құнды қағаздар нарығын толық қалыптастыру үшін ұлттық өндіріс
Бағалы қағаздар рыногын мемлекеттік
1. Мемлекет бағалы қағаз рыногын реттеп, ұйымдастыратын
акционерлік қоғамдардың қалыптасу тәртібін анықтайды
бағалы қағаздарды шығару тәртібін және акцияны
бағалы қағаздармен жүргізілетін операциялардан түсетін пайдаға
биржаның қызметін және бағалы қағаздармен
2. Мемлекет мекемелері рынок субъектісі ретінде бағалы
3. Ұлттық банктің ақша – несие
ҚОРЫТЫНДЫ
Қазіргі кезде Қазақстанда дамыған қор
- Қазақстанның қаржы нарығында ірі инвесторлар болып тек қана
- Қазақстанның эмитенттерінің шығаратын бағалы қағаздарының көлемінің төменділігі
Жеткіліксіз қайтарымдылық және ішкі қаржылық құралдардың көлемдернінің аздығы шетелдік
Ал осы бағалы қағаздар нарығындағы банктердің
Мысалы, 2007 жылғы КАSE – дағы жағдайды
Сонымен қатар, қазіргі кезеңде банктер
KASE – ның шетелдік валюталық секторы үлкен өсу қарқынымен
2006 жылдың 28 желтоқсанында банк артықшылықты акциялардың эмиссиясын
Банк қызметтерінің нарығын талдау барлық ірі банктердің өздерінің
Яғни, вексельдерге қатысты актив операциялары коммрециялық банктердің актив
Көптеген банктердің бағалы қағаздарға және жарналарға салымдары бағыттар
- капиталды сақтау және өсіру;
-есеп айырысу үшін пайдалануға қажет болатын бағалы қағаздарды сатып
- бағамның ауытқуында алып – сату ойыны.
Банк сратегиясының екі түрін ажыратады: пассивті және аграссиялық. Пассивті
Жалпы қорытындылап айтсам: бағалы қағаздар нарығы өзінің
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР тізімі
Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың Қазақстан халқына 28
Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың Қазақстан халқына 11
Ф. Котлер Основы маркетинга: Пер. С. анг. М: “
Лаврушин И. О. Деньги, кредит , банки. М.:
Жуков Е. Ф. Менеджмент и маркетинг
Алтыбаев Б. А., Истаева А. А. Основы
Маркова В. Д. Маркетинг услуг. М: “Финансы
Банки и банковские организаций в Республике
Севрук В. Т. Банковский маркетинг. М: “Дело
Четвериков В. Н. Маркетинг в непроизводственной сфере,
9. Кулагин В. Г. Маркетинг зарплатных пластиковых
10. Балабанова И. Т. Банки и банковское
11. Питре С. Роуз. Банковский менеджмент . М:
12. Сазанов С. Мнение / Банки Казахстана, 1999
13. Лисак Б. Казахстанские банки на
14. Основные итоги деятельности в 2006 году
15. Информационно – сравнительная таблица ставок
16 .Иванова С. П. Банковский маркетинг. М: “Маркетинг”,2001г.
17. Абдильманова Ш. Некоторые аспекты формирования
18. Уткин Э. А. Банковский маркетинг. М:
19.Ахмедов Н., Рубцов С. Оценка стратегических
Вороненков Ю. Сохранить и приумножить // Экономика
Усоскин В. М. Современный коммерческий банк:
Миловилов Д. В. Современное банковское дело: опыт
Нацбанк информирует, разьясняет, комментирует // Казахстанская правда, 2003
РR // PANORAMA, 2006 г. 28 марта
БанкЦентрКредит //, 2006 г. 14 марта
Илаев Е. Х. Банковский маркетинг
Басшиева А. Жарнаманың даму бағыты. ҚазЭУ
Қосымша А
2007 жылдың ақпан айындағы биржа
2007 ж. ақпан айындағы реті 2007 ж.
1 1 “АТФ” Банк 14,14
2 2 “ Банк Туран Алем” 13,0
3 4 “Евразийский банк” 8,7
4 18 “Нурбанк” 7,8
5 5 “Казкоммерцбанк” 5,174
6 8 “Банк Каспийский” 5,170
7 3 “Народный банк Казахстана” 4,9
8 6 “Темирбанк” 3,0
9 12 “Банкцентркредти” 2,7
10 25 “АВN AMRO Bank Kazakhstan” 2,6
Қосымша – Б
2007 жылдың қаңтар – ақпан айларындағы
биржа нарығындағы операторлар
Реті Банк немесе компаниялардың атаулары Сауда
1 “АТФ” Банк 17,2
2 “ Банк Туран Алем” 12,2
3 “Евразийский банк” 8,2
4 “Народный банк Казахстана” 6,8
5 “Казкоммерцбанк” 6,2
6 “Темирбанк” 4,3
7 “Нурбанк 4,2
8 “Банк Каспийский 3,9
9 Мемлекеттік зейнетақы қоры 3,1
10 “АВN AMRO Bank Kazakhstan” 2,3
9
БАНК
Клиент
Банктен қарыз алушы
Қазақстан Республикасының Ұлттық банкі
Қазақстан қор биржасы
БАНК
Эмитент
Бағалаушы/ аудитор
Заңгер кеңесші
Қаржылық кеңесші маркет мейкер
Қор биржасы
Тәуелсіз тіркеуші
Депозитарий