Қаржы лизингі


Мазмұны
Кіріспе 3
I БӨЛІМ. Лизингтің теориялық негіздері 4
1.1. Лизингтің пайда болу тарихы және мәні 4
1.2 Лизингтің жіктелуі 6
1.3. Лизингтік операциялардың түрлері 10
1.4 Лизинг операцияларының бухгалтерлiк есебi 14
II БӨЛІМ. Қазақстан Республикасындағы лизинг бизнесі.
2.1. Қазақстан Респуликасының қаржы нарығындағы лизингтік компаниялардың
2.2. Лизинг Қазақстан экономикасын көтеру құралы ретінде
2.3. Қазақстан Республикасындағы лизинг бизнесiн дамыту жолдары
Қорытынды 36
Пайдаланған әдебиеттер 37
Кіріспе
Мемлекеттің қаржы жүйесінің негізгі буыны халық шаруашылығының салаларының
Қазақстан нарықтық қатынастарға еселеніп отырған дағдарыс кезеңінде өткен.
Қазақстан экономикасының дамуының өзекті мәселелерінің бірі экономиканың базалық
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаев Ұлттық экономиканы көтерудің
Осы курс жұмысында Қазақстанның лизинг арқылы инвестицияларды тартудың
Бұл тақырыпты таңдауымның негізгі себептері, біріншіден Қазақстан Республикасында
I БӨЛІМ. Лизингтің теориялық негіздері
1.1. Лизингтің пайда болу тарихы және мәні
Лизинг сөзі “to lease” ағылшын етістігінен аударғанда “жалға
Бірақ біздің ойымызша лизингтің мәнін толығымен келесі анықтама
Лизинг - бұл лизинг берушінің өзіне тиесілі құрал-жабдықтарды,
Банктердің лизингтік операциялары несиелік операцияларымен ұқсас болып келеді.
Лизингтік мәміле бұл лизинг беруші, лизинг алушы және
Лизинг объектісі ретінде ғимараттар мен құрылыстарды, машиналарды, құрал-жабдықтарды,
Лизингтік мәмілеге келесі субъектілер қатыса алады:
- Лизинг беруші - лизингтік мәмілені іске
- Лизинг алушы - лизинг келісім-шартына сәйкес лизинг
- Мүлікті сатушы (жабдықтаушы) - лизинг берушімен сату-сатып
- Банк (немесе басқа да несиелік
- Сақтандыру компаниясы - лизинг мәмілесін іске асыру
Дамыған мемлекеттердегі қаржы лизингінің жағдайын талдай отырып, лизингке
- Транспорттық (ұшақтар, автомобильдер, су кемелері, темір
- Байланыс құралдары (радиостанциялар, спутниктер және т.б.);
- Ауыл шаруашылық құрал-жабдықтары;
- Құрылыстық топ (крандар, бетонараластырушылар және т.б.);
Басқа да құралдар;
Лизингтің пайда болуы
Тарихта лизингке ұқсас операцияның б.э.д. 2000 жылдай бұрын
1.2 Лизингтің жіктелуі
Лизингтің артықшылықтары мен кемшіліктері
Лизингтің кеңінен тарауының басты себебі - оның қарапайым
- Лизинг көмегімен кепілге берілетін мүлкі жоқ, ұсақ
- Лизинг 100 %-ға дейін несиелеуді ұсынады, яғни
- Кәсіпорынға мүлікті ссудаға сатып алғаннан, лизинг бойынша
- Құрал-жабдықтың лизинг берушінің меншігінде болатындығына байланысты, өнімнің
- Несие берушінің көзқарасымен қарағанда, несиенің мақсатты
Лизинг операцияларына тән кемшіліктер мыналар:
- Жалға алушы құрал-жабдықтың қалдық құнының жоғарлауынан (әсіресе
- Ұйымдастырудың күрделілігі;
- Лизинг құны ссудаға қарағанда жоғары,
Лизингтің түрлерін
Олар келесідей сипатталады: жалға алынатын объектіге қатысы бойынша;
Таза лизинг - бұл жағдайда мүлікті ұстау бойынша
Толық лизинг - бұл жағдайда лизинг беруші мүлікті
Бөлшектік (частичный) лизинг - бұл жағдайда лизинг беруші
Қаржыландыру түрі бойынша лизинг келесідей бөлінеді:
- Бір жолғы (срочный) лизинг - яғни мүлікті
- Қайталанылатын (возобновляемый) лизинг - бұл жағдайда бір
Лизингтік мәмілеге қатысушылардың құрамы бойынша лизинг:
Тура лизинг - бұл жағдайда мүліктің иесі өзі
Жанама лизинг - бұл жағдайда мүлік лизингке белгілі
- Бөлек (раздельный) лизинг (көп жақты лизинг)
Мүлік түріне байланысты лизинг:
- Жылжымайтын мүлік лизингі (ғимараттар мен құрылғылар);
- Жылжымалы мүлік лизингі (автомобиль, самолет, кемелер, техника,
Мүліктің өтелу дәрежесіне байланысты лизинг:
- Толық өтелетін лизинг (немесе толық өтелуге жақын)
- Толық өтелмейтін лизинг - бұл жағдайда лизинг
Өтеліну белгілеріне байланысты лизинг:
- Шұғыл лизинг - бұл мүліктің қызмет ету
Лизингтік операциялар жүргізілетін нарық секторына байланысты лизинг:
Ішкі лизинг - бұл, оның қатысушыларының бір елден
Ішкі лизинг Қазақстан Республикасының заңдарымен реттеледі және субъектілері
Егер де лизинг беруші Қазақстан Республикасының резиденті болса,
1.3. Лизингтік операциялардың түрлері
Қазіргі кезде дамыған мемлекеттердің шаруашылық тәжірибесінде лизингтің көптеген
- Шұғыл лизинг;
- Қаржы лизингі;
- Қайтарылатын(возвратный) лизинг;
- Үлестік лизинг;
- Тура лизинг;
- Сублизинг;
Шұғыл лизинг
Шұғыл лизинг - ағымдағы жал туралы келісім. Әдетте
Шұғыл лизингтің ең негізгі ерекшелігі - лизинг алушының
Шұғыл лизингтің негізгі объектілері тез тозатын (моральді) құралдар
Жалпы лизингтің бұл түрі лизинг алушы үшін үнемді.
Сонымен бірге шұғыл лизингтің келесі кемшіліктері бар:
- басқа лизигн түрлеріне қарағанда қымбаттылығы, жал төлемдерінің
- аванстар мен алдын-ала төлемдерді салу қажеттілігі;
- уақытынан бұрын өтеу кезінде айып пұлдың төленуі;
- мүлік иелерінің тәуекелді төмендету мақсатында жасаған басқа
Қаржы лизингі
Қаржы лизингі жалға алушының төлемдері негізінде жалға алынатын
Шұғыл лизингке қарағанда қаржы лизингі кезінде мүлік иесінің
Қаржы лизингінің объектілеріне жылжымайтын мүлік (жер, ғимараттар мен
Қаржы лизингі қайтарылатын және үлестік лизингтің базасы болып
Қайтарылатын лизинг
Қайтарылатын лизингті екі келісімнен тұратын жүйе ретінде қарастыруға
Өз алдына инвестор сатушының мүлкіне меншік құқын кепілдікке
Үлестік лизинг
Үлестік лизинг - қаржылық лизингтің бір түрі. Лизингтің
Лизингтің бұл түрінің негізгі
Тікелей лизинг
Лизингтің бұл түрі кезінде жалға алушы жалға берушімен
Сублизинг
Сублизинг - сублизинг келісім-шартымен рәсімделетін, лизинг объектісін пайдалану
Сублизинг кезінде сублизингті іске асырушы тұлға лизинг объектісін
Объектіні сублизингке беру кезінде лизинг берушінің жазбаша рұқсаты
Халықаралық сублизинг халықаралық лизингтің бір түрі болғандықтан, ол
1.4 Лизинг операцияларының бухгалтерлiк есебi
Лизинг компаниясы мен жалға алушы арасында жал мерзiмi
- негiзгi құралдардың құны
- жарамдылық мерзiмi
- жал мерзiмi
- жалдық шарттары
Лизингтiк келiсiмнiң орындалуы үшiн банкте негiзгi құралдар
1656 - “жалға беруге арналған негiзгi құралдар”
Дебетi бойынша жалға беру үшiн филиалдар мен басқа
қолданылып жүрген шот жоспары бойынша шаруашылық ұйымдарға жалға
Осы шоттың дебетi бойынша лизингтiк келiсiмге сәйкес, арендатордан
Банк мүлiктi жалға алушыға тапсырғаннан кейiн оның құнының
Шоттың кiрiсi бойынша жасалған келiсiм шарт негiзiнде жалға
Аналитикалық есепте әрбiр лизинг келiсiм-шарты бойынша жеке дербес
Есеп карточкасында екi жаққа да керектi құрал-жабдықтарды
Жаңа шот жоспары бойынша лизингтiк есеп айырулар баланстан
7110 - “Жалға берiлген машиналар, құрал-жабдықтар, транспорттар және
Кiрiс бойынша жазбалар жалға берiлген негiзгi құралдардың құнын
Негiзгi құралдарды қолдану бойынша оның иесi тозу құнын
Есеп беру күнiнде негiзгi құралдардың баланста көрсетiлу үшiн
1696 - “Жалға беруге негiзделiнген негiзгi құралдар бойынша
амортизацияны аудару кезiнде:
Дт - 5785
Кт -1696
Жалға алушы келiсiм шартқа сәйкес негiзгi құралдарды қалдық
Дт - 1696 тозу сомасына
Дт - 2203
Кт - 1656
Бiр уақытта сатып алудан алынған құралдардың сомасына iшкi
Дт - 1051
Кт - 4852
Басқа да кiрiстер сияқты 4920 - “Басқа да
Дт 2203
Кт 4920
Егер жалға берушi қаржыларды белгiленген мерзiмнен бұрын аударса,
Төлем мерзiмi жеткеннен кейiн алдын-ала төлем шоты жабылады
Дт -2750
Кт - 4920
Егер жалға алушы келiсiм шарттарын бұзатын болса, онда
Дт-2203
Кт -4900
Егер жалға алушы басқа-банктiң клиентi болса, онда оның
Дт- 1860
Кт- 4920
Жалға алушыдан қаржы түскен дебиторлар шоты жабылады:
Дт- 1051
Кт- 1860
II БӨЛІМ. Қазақстан Республикасындағы лизинг бизнесі.
2.1. Қазақстан Респуликасының қаржы нарығындағы лизингтік компаниялардың
Қазіргі таңда Қазақстан Республикасының нарығынды 15 лизингтік компаниялар
“Центрлизинг”
Лизингті қаржыландырудың базалық жағдайы:
келісім шарттың минималды сомасы- 35000 $.
лизингтің мерзімі- 37 айдан 7 жылға дейін.
лизингтің ставкасы- 17 ден 23 %-ға дейі (годовых)
аванстық төлем-30% лизинг құралының құнынан.
Лизинг құралын сақтандыру - міндетті, (лизингалушының шотынын).
Компания лизингтің жобаларын барлық салада қаржыландырады. Центр лизинг
Қаржыландыру Кореяның экспорт - импорт банкiсiмен жүзеге асырылады.
“Альфа-лизинг”
Лизингті қаржыландырудың базалық жағдайы:
Қаржыландыру мерзімі- 36 айдан 60 айға дейін.
Аванстық төлем-30% лизинг құралының құнынан.
Лизингті қаржыландыру сомасына сыйақы - 12 ден 18%
Жобаны қарастыру мерзімі – 3 аптаға дейін.
Төлем шотын ашу ААҚ ДБ “Альфа-Банк”.
Компанияда лизингтік келісім шарттар сақтандырылады.
“Нұр-инвест”
Лизингті қаржыландырудың базалық жағдайы:
Сыйақы ставкасы қаржыландыруға байланысты жүзеге асырылады.
қаржыландыру мерзімі 1-7 ж. дейін
лизинг объектісінің құны минимум 5000$.
аванстық төлем –30% лизинг құралының құнынан.
Жобаны қарастыру мерзімі.
2 апта
1 ай – Халықаралық қаржы иниституттардың қатысуымен
Нұр-Инвест Жапония, Үндістан және Қытайдың қаржы ұйымдарымен жұмыс
“Халық лизинг”
Лизингті қаржыландырудың базалық жағдайы:
Лизинг мерзімі- 37 айдан 6- жылға дейін.
Сыйақы ставкасы- 15- 18%.
Аванстық төлемді қажет етпейді.
Лизингтік төлемдер: ай сайын, тоқсан сайын және жакрты
Құжаттарды қарастыру мерзімі 2-4 апта.
50000 АҚШ $ қаржыландыратын жобалар қарастырылмайды.
“Темірлизинг”
Лизингті қаржыландырудың базалық жағдайы:
лизинг мерзімі- 1-5 ж.
лизинг құралының құны- 10000 $ жоғары.
лизинг бойынша сыйақы- 16-23%
жобаны қаржыландыру- 50- 300 мың $
аванстық төлем- 15 %
ОАО “Темірлизинг” компаниясы Қазақстан территориясында жүзеге асырылатын жоболарға
“БТА лизинг”
Лизингті қаржыландырудың базалық жағдайы:
лизинг мерзімі- 12 айдан 5 ж. дейін
лизинг ставкасы- 18-25 % номиналды ставка 13% (жылдық).
лизингтік төлемдер- ай сайын
лизинг объектісінің бағасы
ҚҚС сомасы
лизинг берушінің басқа да шығындары
сыйақылар
Аванстық төлем- 20-30%
Келісім шарттың минималды сомасы- 50000$, егер 50000$ аз
лизинг объектісін міндетті сақтандыру
лизинг келісім шартын міндетті тіркеу 20 күнде
жобаны қарастыру мерзімі- 2-3 апта
ОАО “БТА лизинг” компаниясы ЕККДБ несие желісімен жұмыс
“АТФ лизинг”
Лизингті қаржыландырудың базалық жағдайы:
Лизинг келісім шарттары бойынша: 3-5 жыл.
кіші жобалар 100000 $ дейін, 37 ай.
орта және ірі жобалар – 5 жыл
сыйақы ставкасы – 18-22% жылдық.
лизинг төлемдерін төлеу.
“Медикал лизинг групп”
Лизингті қаржыландырудың базалық жағдайы:
Лизинг мерзімі – 5 жыл.
Лизингтің минималды ставкасы- 23 % (жылдық)
Орта жылдық ставка- 10%
Лизингтік төлем- ай сайын
Қаржыландырудың минималды сомасы- 5000$
Лизинг келісім шарты бойынша аванстық төлем-20% лизинг құралының
Жобаны қарастыру мерзімі- 1-2 апта.
Экспертиза өткізген комиссия- 0,3% лизинг құрылымының бағасынан.
Қазіргі жағдайда “Медикал лизинг групп” келесі бағытта жұмыс
медициналық құрал- жабдықтарды ұсыну.
техникалық сервис.
Фармацептикалық тауарларды ұсыну.
АТФ лизинг
“Алматы Қаржы-Сауда банк” ААҚ директорлар кеңесінің қаулысы бойынша
“АТФ лизинг” АҚ жарғылық капиталы 117000000 теңге.
Компанияның негізгі мақсаты қазіргі заманға сай техника-технологияларды, құрал-жабдықтарды
“АТФ лизинг” компаниясы отандық және шетелдік ұйымдармен тығыз
“MERCUR”- дилер “Audі”, және ”Volkswagen” компанияларының, “Pressta”- жол
АТФ лизингтің жақсы жақтары:
Лизингке жаңа құрал-жабдықтарды ала отырып өндіріс қуатын көбейтеді.
100% кепілді қажет етпейді
мүлік компанияның балансында көрсетіледі.
лизингтік келісім шарттың мерзімі 3 жыл және одан
лизинг сыйақылары.
лизинг құралы ҚҚС салығынан босатылады, егер ҚР үкіметінде
лизинг алушының мүлікке құқығы толық қорғалады.
Лизинг келісім шартының сызбасы.
Лизинг алушының лизинг жобаларын жүзеге асырумен танысу.
Қаржы лизингінің сызбасы бойынша лизинг алушының құрал-жабдықты алуға
Лизинг алушының компания қызметкерімен кездесуі.
Жабдықтаушыны таңдау, онымен келісім шарт өткізу.
Лизинг алушыға құжаттар беру.
Жобаны іске асыру 7-10 күн.
Үш жақты келісім шартқа, лизинг шартына қол қою
Лизинг алушының шартта көрсетілген міндеттерді орындау.
Сатып алу-сату шарты бойынша құрал-жабдықтарды ұсыну.
Жабдықтаушы, лизингтік компания және лизинг алушы арасында қабылдау
Құрал-жабдықты айналысқа жіберу лизинг шарты бойынша
Келісім шартта көрсетілген талаптарды, лизинг бойынша төлемдерді төлеген
Лизинг алу үшін алдын ала қойылатын талаптар.
Мерзімі- 37 айдан 5 жылға дейін.
сыйақы ставкасы- 16-20% жылдық
Аванстық төлем – 5-30% лизинг құралының бағасына байланысты.
Жобаның минималды сомасы –50000 $
Керекті құжаттар:
Лизингтік құрал-жабдық алуға заявка беру.
Лизинг алушының анкетасы.
Жеке құжаттар.
Жобаның қысқаша түсінігі.
БТА лизинг
“Банк Туран Алем” ААҚ-ы республикамыздың алдыңғы қатарлы банктерінің
Компанияның жарғылық капиталы – 2000000 $ “БТА лизинг”
Транспорт.
Құрылыс.
Ауыл шаруашылығы.
Медицина.
Тауар өндiрiсi.
Машина құрылыс.
Химия өндiрiсi.
Өндiру (обрабатывающая) өндiрiсi.
“БТА лизинг” ААҚ Еуропа Қайта Құру және Даму
“БТА лизинг” компаниясының лизинг бойынша айлық төлемдi төлеудi
Лизинг сызбасы
Клиенттердiң “БТА лизинг” ААҚ келуi
Лизингалушы және лизингберушiнiң лизингтi жабдықтаушымен мәмiлесуi
Несие комитетiнде келiсiмдi талқылау
Келiсiм шартқа тұру
Лизингберушiге аванстық төлемдi беру
Жабдықтаушыға лизинг құралының құнын төлеу
Құрал-жабдықты беру.
Даму жоспары.
ҚР-да лизинг бизнесi даму үстiнде. Мұндай өсудiң себебi
Үкiмет Қазақстанның экономикалық өсуiне көңiл бөлуде, соның iшiнде
Лизинг – шағын ұйымдардың негiзгi қорларды пайдалануға алудың
2003 жылы келiсiм –шарттардың жалпы құны 84000000 АҚШ
Лизингтiк нарықтың өсуiмен, лизингтiк компаниялардың пайыздық қойылымы 15-17
МФК мамандарының айтуынша Қазақстанның лизинг секторының көлемi 500000000-600000000
Жылдар млн. тенге
2002 500
2003 1000
2004 1500
2005 2000
2006 2500
Лизингтiк төлемдердi есептеу тәсiлдерi.
S = A + B + Q +
S – жалпы лизинг кезеңiндегi лизингтiк төлемдердiң жалпы
А – лизинг кезеңiндегi лизинг мүлкiнiң қайта қайтару
В – лизингберушiге комиссионды сыйақы;
Q – несие ресурсы бойынша лизингберушiге төлем;
R – мүлiктi сақтандыруға байланысты лизингберушiге төлем;
D – келiсiм шартта көрсетiлген лизингберушiнiң басқа да
Әрi қарай сақтандыру сомасын және басқа да шығындарды
S = A + B + Q
Лизинг мүлкiнiң қайта қайтару сомасы лизинг кезеңі бойынша
Лизингберушiнiң комиссиондық сыйақысы i– кезеңiнде мына формуламен есептеледi.
А – лизинг мүлкiнiң өтеу сомасы.
Ai – i-кезеңiндегi лизинг мүлкiнiң өтеу сомасы.
Pb – комиссионды сыйақының жылдық пайыздық қойылымы.
m – бiр жыл iшiндегi кезеңдер саны.
Лизинг берушiге “i” кезеңіндегі лизинг құралының несие ресурсының
K – несие ресурсының (величина) шамасы.
Ki – i-кезеңiндегi несие ресурсына төлем.
Pk – несие бойынша жылдық пайыздық қойылым.
m – жыл iшiндегi кезеңдердiң саны.
Лизинг төлемiнiң i – кезеңiндегi шамасының, үлесiнiң (величина)
Ci = Ai + Bi + Ki, i
Лизинг төлемдерiнiң жалпы сомасы, барлық кезеңдердiң төлемдерi ретiнде
Лизингтiк төлемдердiң жалпы сомасы лизинг жобасының қанша сомаға
Гиперинфляция жағдайындағы лизингтiк төлемдердi
анықтау методикасы.
Лизингтiң бағасын мыналар құрайды: амортизациялық төлемдердiң (отчислений) сомасы,
P1 = Pa + Pk + Pi +
P1 - лизингтiң құны.
Pa – амортизациялық төлемдердiң өсiмi (величина).
Pk – пайдаланылған несие ресурстары бойынша төлем ақылар.
Pi – лизингберушiге комиссиондық төлемдер.
Pu – лизингберушiнiң қосымша шығындары.
Pn – ҚҚС өсiмi (величина).
2.2. Лизинг Қазақстан экономикасын көтеру құралы ретінде
Осы лизингтік бизнестің біздің елімізде дамуын 3 этапқа
I этап (1989-4992 жж.). Республикамыздағы лизингтік бизнесiнiң туындауы.
ІІ этап (1992-1994 жж.), iшкі нарықтағы жарамсыз экономикалық
ІІІ этап (1995-1999 жж.). Қайта даму этапы, лизингтік
ТМД елдерінде, соның ішінде Қазақстан мен Ресейде, бұл
КСРО Промстройбанк, ал 2-ші жарты жыалан кейін КСРО
Бірақ та лизингтік операциялар банктерге әлі де дәстүрі
Орта және ұсақ мерзімдегі операциялардың тәуекелi жоғары болғандықтан,
1-ші лизинтік өнеркәсiптер республикамызда коммерциялық банктердің және қамтамасыз
Сөйтіп алғанда осы лизингті бизнестің даму этапында Қазақстан
1992-1994 жыалары Қазақстанда лизингтік бизнеске ең бір қолайсыз
Бірақта бұл этапта, жеке экспорты-импортты операцияларды лизинг негізінде
Экспорты лизингті операцияға, Ұлттық әуекомпанияның АН-2 самолетіне Қытай,
Қазақстандағы лизингтік бизнестiң дамуының 3 этапында (1995-1997 жж.)
1994 жылы 10 қазанда мемлекеттің қатысуымен "Азия-лизинг" Ұлттық
Компанияларға келесідей қызметтер жүктеледі:
- Республиканың экономикалық
- Өндіріске капитал салумен өнеркәсіптің мүмкіндігін кеңейту арқылы
- Өндірістік салаға масштабты инвестиция тарту мақсатында, халықаралық
Бірақ та көптеген өзгерістерге байланысты 1995 жылдың сәуірінде
АЛК "Азия-Лизинг" арқылы жүзеге асырған проектілердің бірі, "Казкоммерцбанк"
Сонымен Қазақстанда лизингтің дамуы түрлі канал бойынша келе
1 - Коммерциялық банктердің лизингті
2 - Қайтадан құрылып жатқан лизингтік
- Республикадағы отандық, шетел мемлекетімен қоса және шетелдік
"Қосымша мемлекеттiң ауылды және агроөнеркәсіпті комплексін 1996-1997 ж.
Қазіргi кезде Қазақстанда лизингті ұйымдастыруда тұжырымдамалық жоспарда негізінен
1. Мемлекеттік лизинг, дәлiрек айтқанда, толығымен мемлекет қызметінен
2. Муниципалды лизинг, жергіліктi бюджет қаржысынан қаржыландырады.
3. Коммерциялық лизинг, банктердiң немесе лизингтік компанияның өз
4. Аралас лизинг бұл жерде коммерциялық құрылымдар
Соңғы жылдары банктердің экономиканың нақты секторына және шағын
Бірақта кейбір 2-деңгейлі банктерде қаржылық лизингте өздерінiң белсенділіктерiн
1. Банктер өздерінiң несие саясатын ескере отырып көпжоспарлы
2. Кейбір банктер өндірісті қаржыландырудан басқа операциялардан пайда
Коммерциялық банктердің республикамыздағы несиелік белсенділiгі жоғары және жылдан-жылға
Қаржы министрлiгiнің мәліметтері бойынша негізгі қорларды жаңарту үшін
Өндiрушi өндiрістерде құрылғылардың тозу дәрежесі 70-95% және одан
Тағы да басқа төмендегідей проблемалар бар: кәсіпорындардың іс-шараларының
Қаржылық есептің, барлық кәсiпорындарда халықаралық дәрежеге өтуі, банктердiң
Кредитор мен қарыз алушының бірі-бірімен ашық қатынасуына, мемлекеттік
Қазіргі кезде банктер лизингтік опорациялар жасауда тікелей немесе
2.3. Қазақстан Республикасындағы лизинг бизнесiн дамыту жолдары
Экономикадағы жалпы жағдай, еліміздегі лизингтік бизнестің дамуына үлкен
Сонымен айтқанда, Қазақстандағы лизингтік бизнестiң дамуына, жалпы экономиканың
Осы факторлардың кейбірі лизингтiк бизнестің дамуына кедергi болса,
Қазақстандағы лизингтiң дамуына жасалған талдау барысы көрсеткендей, 1992-1994
Бірақ та лизингтiң тез дамуына, әсiресе коммерциялық лизингтің
1. Машиналар мен құрылғылардың бағаларының өсуі, және өсу
2. Машиналар мен құрылғылардың лизингпен қаржыландыруда, ішкі және
3. Лизингтік негізде жіберілетін машиналар мен құрылғыларды iздеу.
4. Экономикадағы төлем тәртібі. Соңғы жылдардағы несиелер бойынша
5. Лизиінгтік бизнесті реттейтін заңдық-нормативтiк базаның төмендеуі.
Коммерциялық лизингтiң дамуын тежейтін тағы бір мәселе, ол
Қарыз қайтару мерзімі шетелдерде қысқа мерзім (1 жылға
Ал ТМД елдерінде көбінесе қысқамерзімі (1 жылға дейiн),
Қазіргi кезде бiздің еліміздің кәсіпорындары көбiнесе моральді және
Қазiргi кезде ең күрделi мәселелердiң бiрi агроөнеркәсiпке керектi
Қазақстан Республикасындағы лизингтiң дамуын ұстап тұрған факторлар
1994 жылы лизингтік инфраструктураны кең көлемде дамытатын жыл
- Шетелде “Лизинг” деген термин 3 жылдан жоғары
- Лизингтiк нарықтың инфраструктурасының дамымауы.
- Лизингтік компанияларда жоғары дәрежелі мамандардың жетіспеушілігі.
- Кепiл жүйесінің дамымауы. Тәуекелден құтылу үшін 100%
Қазіргi таңда лизингке, оның iшiне қаржылық лизингке қосқанда
Лизингтік бизнесті ұстап отырған факторларға елімiздегі заңның жеткiлiксiздiгiн
Лизингтік іс-шараларды сақтандыру.
Лизинітік iс-шаралардағы сақтандыруды айта отырып келесілерді көрсете кеткiм
Лизингтiк келісім-шартта келесі тәуекелдерді сақтандыру мүмкін: мүліктік тәуекел,
Жоғарыда аталған тәуекелдерді сақтандыруды барлық сақтандыру компаниялары құқылы.
Жоғарыда айтылып жатқан проблемаларды шешпей еліміздегі лизинггік компаиияларды,
Қазақстан экономикасының қуатын одан әрі күшейту үшін, елімізде
Қазақстанда лизингтің даму жолы, біздің көзқарасымыз бойынша келесідей
1. Экономиканың барлық саласындағы моральді және физикалық тозған
2. Инфляция деңгейін төмендетумен қоса, инвестициялық белсенділікті арттыру.
3. Мемлекеттік қолдау және ынталандыру арқылы, Ұлттық экономикадағы
Шаруашылық кешендегі инвестиция жоғарылату - ол лизингтік іс-шараны
Сонымен елімізде лизингтік бизестің дамуы, Қазақстанда инвестицияны ұлғайтудың
Қорытынды
Лизинг еліміздiң экономикасының маңызды тетігі ретінде қалыптасып келе
Қорытындыда лизингті несиеге, арзан айырбас еместiгін айта кетуге
Сонымен лизинг, экономиканың нақты секторына бағытталған инвестициялық жобалардың
Біздің көзқарасымыз бойынша, лизингтік бизнесті дамытуда кешенді бағдарлама
- Құрамында мамандарды дайындайтын, көрсетілетін қызметтерді жариялайтын ақпарат
- Лизигтiк келісім-шарттарды несиелеуде банктермен кең көлемде жеңілдiктер
- Кепіл жүйесін дамыту.
- Қазiргі кезде қолға алынған мәселелермен қоса, (халықаралық
Осындай бағдарлама коммерциялық банктердiң қысқа мерзiмдегі, тәуекелі жоғары
Осындай тектес бағдарлама ғана, елімізді лизингтік бумнан алшақтандыратын
Пайдаланған әдебиеттер
1. ҚР «Қаржы лизингі туралы» Заңы, Егемен
2. Закон Республики Казахстан «Об иностранных инвестициях» от
3. Программа развития лизинга в РК на
4. Абдраимов Р. Развитие финансового лизинга в
5. Айманова Л.; Оралбаева Ж. Қаржылық лизинг және
6. Комаров В. Реальная помощь реальному сектору
7. Лизинг: Эффективные возможности инвестирования и реструктуризации производства
8. Сагадиев К. Лизинг в Казахстане: проблемы
9. Мэнсен Т., Цыганов А. Страхование лизинговых
10. Анвар Сайденов «Операция Лизинг», газета «Казахстанская правда»
11. Национальное Статистическое Агентство Республики Казахстан http://WWW.kazstat.asdc.kz
12. Национальный Банк Республики Казахстан http://WWW.nationalbank.kz
13. Тлеужанов Е.; Киреева К. Лизинг - форма
14. Джуха В.М. Лизинг - Ростов-на-Дону: Феникс
3
Лизингалушы
Несие
комитетi
Лизинг берушi
(“БТА лизингi”)
Жабдықтаушы