МАЗМҰНЫ
Кіріспе 9
1 Жалпы бөлім 10
1.1 Интернет 11
1.2 Қазіргі Web − сайттар туралы 14
2 Қолданылған программалық қамтама 18
2.1 Сайт құрудағы қолданылатын бағдарламалық тілдер кешені 18
2.2 Қолданылған тілдер арасындағы айырмашылық 44
2.3 Web − парағын жасауға арналған бағдарламалық құралдар
3 Жобалау бөлімі 54
3.1 Программалық жабдықталу 54
3.2 Rational Rose аспабымен жұмыс 55
3.3 Прецеденттер диаграммасы 58
3.4 Тізбектер диаграммасы 59
3.5 Кооперация диаграммасы 60
3.6 Кластар диаграммасы 60
3.7 Күй диаграммасы 61
4 Қолданбалы бөлім 62
4.1 Серверлік компьютерді баптау 62
4.2 Администраторға нұсқаулық 68
4.3 Жалпы мағлұматтар 69
Қорытынды 88
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 89
А қосымшасы. Техникалық тапсырма 90
Ә қосымшасы. Бағдарлама мәтіні 102
Сипаттізім 107
КІРІСПЕ
Бүгінгі күнде ақпараттық технологиялар өндірісінде ең танымал қызмет-тердің
Жаңа инновациялық – технологиялардың дамуы, оларды пайдалануын ескерсек
Сайттың көптеген жетістіктері бар. Біріншіден, сайт компанияға желі
Сайтты құру Интернет желісінде жарнаманы қою және көрсетілетін
Электрондық сайт арқылы талапкерлер, студенттер, ата-аналар, мұғалімдер өздеріне
Мен PHP бағдарламалау тілін қолдана отырып, «ҚазҰУ» Web
1 Жалпы бөлім
Қазіргі уақытта ақпараттық сайт жасаудағы өзекті мәселелер. Алдағы
Ақпараттық сайт – бұл әртүрлі ақпараттық сервистерді (мысалы:
Сайт ҚазҰУ-ң тарихы мен ҚазҰУ ішкі өмірін қамтыған.
Көпшіліктік сайт бөлімі барлық интернет қолданушыларына арналған. Бұлар
Корпоративтік сайт бөлімі - бұл көпшіліктік сайт қарама
Ақпараттық сайттардың қарқынды дамуына әртүрлі және ақпараттық мәліметтерді
Қазіргі таңда Қазақстандағы көптеген сайттар белгілі бір сала
1.1 Интернет
1.1.1 Жаңа интернет ұғымы және мүмкіндіктері
Интернет (бас әрiппен жазылса) − кез келген компьютердi
TCP/IP – Интернет желiсiне қосылған компьютерлер арасында ақпарат
Интернет желiсiнiң құрылымы − әрбiр тұтынушы компьютерi кәдiмгi
Интернетте қызмет көрсету провайдерi – ISP (Интернет Service
Сонымен, Интернет – барлық жүйелері хаттама деп аталған
1.1.2 Интернеттің дамуы
Интернеттің дамуы мен таралуы оның құрамының негізгі үш
а) техникалық немесе ақпараттық компонент;
ә) программалық компонент;
б) ақпараттық компонент.
Ақпараттық компонент. Интернеттің ақпараттық компоненті компьютер-дің әртүрлі модельдері
Мәліметтерді кез-келген байланыс арналары арқылы тасымалдайтындай және кез-келген
а) біртектес хаттамалардың қолданылуын қадағалайды;
ә) тасымалдайтын мәліметтердің біртұтастығын қамтамасыз етеді.
Желінің осы сәттегі жұмыстық қалпын бақылап, оның ішінен
Сонымен, программалық компоненттің негізгі функциолары:
а) информацияны сақтау, іздеу, жинақтау, көру немесе таңдау;
ә) желідегі мәлімет қауіпсіздігін сақтау.
Аппаратураның функционалдық сәйкестікткрін қамтамасыз ету істері болып табылады.
Программалық жабдықтар екі топқа бөлінеді:
а) сервер - программалар тұтынушылар компьютеріне қызмет ететін
ә) клиент - программалар тұтынушы компьютерлерінде орналасып, сервердің
Информациялық компонент. Желідегі компьютерлерде сақталатын әртүрлі құжаттар арқылы
Осы құрылымға сәйкес аппараттық, программалық және информациялық қорлар
Интернетте көптеген қызмет түрлері бар. Олардың ішіндегі ақпаратты
Интернеттің әр қызмет бабы мәлімет таратудың немесе алмасудың
Интернет желісіндегі ақпараттық ресурстарды іздеуді және қарауды жеңілдету
1.1.3 URL-адрестерi
Бұл Интернетте орналасқан құжаттардың адресiн жазудың арнайы формасы.
http:// www.soccer.ru/dinamo/rus/index.html
мұндағы:
http – протокол, яғни хаттама;
www.soccer.ru – адрестiң домендiк бөлiгi;
soccer.ru – доменнiң аты;
dinamo/rus – сервердегi каталог аты;
index.html – веб парақтың файлының аты.
Домен – бiр компьютермен басқарылатын немесе бiр желiлiк
1.2 Қазіргі Web сайттар туралы
1.2.1 Жаңаша Web сайт түсінігі
Веб сайт немесе жәй сайт (ағыл. Website, web−өрмекшінің
Сайттың парақтары жалпы түпкі мекен-жайларды, сонымен қатар қарапайым
Веб-сайт тарихы − әлемдегі бірінші сайт 1991 жылы
Тим Бернерс-Ли, гипертекст негізінен желіде мәліметтер алмалмасуды
Тим Бернерс-Ли HTTP , URI /URL и
Веб парақтың жұмыс жасау принципне тоқталасақ. Веб жүйесі
1.2.2 Веб-сайттың түрлері
Визиткалы сайт − қарапайым сайт болып таблады.Ол html
Фирма сайтты тек потенциальды клиентерге жарнамалық ақпараттарды беру
Жарнамалық сайттар − бұл түрдегі сайт товарлармен қызмет
Товарлар каталогі − ол визиткалы сайт товарларға қатысты
Қайдан, қалай сатып аласыз − сату нүктелері, қойма,
Қолдау − компаниямен байланыс орнатудың мұмкіндіктері көрсетіледі.
Ақпараттық сайттар − қажетті ақпараттарды жинаумен ерекшеленеді.
Жаңалықтар − назар аударуға тұрарлық жаңалықтармен мәліметтер береді.
Тақырыптар каталогы − сайттағы мақалалармен материялдардың негізгі тақырыпымен
Сілтеме және форум − таныс қолданушыларға арналған ақпараттардан
Интернет-магазин (дүкен) − бұл түрдегі сайт товар сатумен
1.2.3 Web-сайтты жобалау
Сайтты құру және жобалау өзіне қосады:
Сайтты құруда бастапқы техникалық тапсырманың бекiтілуі.
Сайттың құрылымдық схемасын анықтауы − бөлiмдердiң орналастырылуы, контент
Веб-дизайн − сайт макетiнiң графикалық элементтерiн, стильін және
Жобада қажеттi программалық кодты, модулді, мәліметтер базасын және
Тестілеу және сайтты Интернет желісіне орналастыру.
1.2.4 WEB сервері
Қарапайым тілмен айтсақ қолданушының веб парағын көруге мүмкіндік
1.2.5 Мәліметтер базасын құру
Сайт PHP басқару жүйесі арқылы жазылғандықтан MySQL мәліметтер
1.2 - сурет.Сайттың мәліметтер база сұлбасы
2 Қолданылған программалық қамтама
2.1 Сайт құрудағы қолданылатын бағдарламалық тілдер кешені
Бұл сайтты құру үшін программалау ортасын таңдаудағы негізгі
2.1.1 HTML тілі туралы түсінік
HTML – құжат, бұл – HTML-кодтардан және құжаттың
Интернет желісінің қайнар көзін санау 1961 жылдан іздеу
World Wide Web бұл протоколдардың бірі ғана болып
Негізінен, HTML тілі Web-беттерін жасау үшін қолданылады. Ол
HTML дүниеге келуі мен оның пайда болу факторы
– біріншіден, оқымысты ғалымдарға ақпаратты басып шығару, сақтау
– екіншіден, қолданылатын есептеуіш платформаға, желіге және терминалға
Ғылыми мақсаттардың қолданбалы шешімі ретінде өндірілген HTML, алғашқыда
Ең қызығы: графикалық аяны қолданылуы HTML-ң кейбір алғашқы
HTML – бұл клиент немесе қолданушы тарапынан осы
Бұл – броузерге арналған командалар жиынтығы, бұларсыз бірде-бір
HTML (Hyper Text Markup Language) сөзбе-сөз аударғанда, «гипермәтінді
HTML-тілінің командаларын тэгтер деп атайды. Бүкіл беттегі
HTML-кодта тэг, негізінен, беттің қандай да бір элементінің
кесте элементтері
Атрибуттардың барлығы көрсетілуі мүмкін, тек қажет болғанша ғана
Мұнда түс атрибутын айырып көрсету керек. Оның мәнінде
Оналтылық жүйеде, 0-ден 9-ға дейінгі он сан және
«align» атрибуты HTML-тіліндегі кеңінен жайылған және өте маңызды
HTML-дің дамуын айта отырып, оның бір орында тұрғанын
2.1.2 PHP – технологиясы мен синтаксисі
http://doks.gorodok.net/0 РНР тарихы 1995 жылы тәуелсіз Расмус Лердорф
РНР-дің сәтті жарыққа шығуы Лердорфты РНР кеңейтілуін жобалауға
РНР-дің жаңа нұсқасы танымал атаққа ие болды, және
1997 жылы PHP-дің қысқартылуы «Personal Home page» деген
MySQL – дерекқордың көп ағымды ықшам сервері. MySQL
MySQL кіші және орта қосышаларды ең ықтимал шешуі
РНР тілінің негіздері − Кодта барлық командалар үтірлі
Программа кодына түсініктемелер енгізуге болады, олар HTML браузеріндегідей
Айнымалылар – РНР-де айнымалылар доллар белгісінен ($) басталады.
РНР−де келесі айнымалылар типі болады:
−integer
−floating point
−string
−object
−array
«Бос» айнымалы VAR кілттік сөзімен жарияланады:
VAR $some_var;
Сонымен қатар айнымалы бірінші рет қолданғанда жариялануы мүмкін:
$some_var=”value”;
Integer типті айнымалылар құрамында −2 биллионнан +2 биллионға
$var1=100; /* Ондық мән */
$var2=0144; /* Сегіздік мән */
$var3=0x64; /* Оналтылық мән */
Floating point типті айнымалалар – бұл жылжымалы нүктелі
$var1=2.34;
$var2=234е1;
Жол(string типті айнымалы) – бұл әріптер, сандар және
Жолдық айнымалыларға мысал:
$var=”23”;
$str1=’Айнымалы құрамында $var мәні бар’;
$str2=”Айнымалы құрамында $var мәні бар”;
Мүмкін, сізге жолға арнайы символдар енгізу керек болар.
$str1=” ”Графика” фирмасы ”;
деп жазсақ онда қате тудырады, бірақ егер кері
$str1=” \”Графика\” фирмасы ”;
онда қате болмайды.
2.1- кестеде жолдық мәндерде қолданылатын Escape−тізбектері (кері слэш
2.1 – кесте.
РНР тілінде қолданылатын Escape−тізбектері
Escape−тізбектері Мәндері
\n Жаңа жол басы
\r Каретка ауыстыру
\t Табуляция символы
\\ (\) символы
\” (”) символы
\$ ($) символы
\0 Сегіздік мән
\x Оналтылық мән
Әрине, РНР сценарийлерін орындау үшін РНР программалық қамтамасыздандырмасын
array типті айнымалылар массивтерді жариялағанда қолданылады. РНР−де массивтің
− бүтінсанды индекстері бар массив
− индекстелген жолдары (хэш) бар массив
Мысалы, төрт мәннен тұратын массивті құру үшін келесіні
$myarr=array(“value1”, “value2”, “value3”, “value4”);
Массивке орналастырылған әрбір элементке индекс тіркеледі (0−ден бастап).
Хэшті келесідегідей құруға болады:
$myhash=array(‘size’=>’large’, ‘style’=>’italic’, ‘family’=>’Arial’);
Операциялар − РНР операцияның бірнеше түрін қолдайды:
− меншіктеу;
− арифметикалық операциялар;
− логикалық операциялар;
− конкатенция;
– салыстыру.
РНР-тілі HTML және еркін форматы бар басқа тілдер
Логикалық операциялар белгілі бір критериялар бойынша анықтайды, қайтарылатын
2.3 – кесте.
Логикалық операциялар
Оператор Операцияға
мысал Сипаттамасы
and не && $a and $b
$a && $b Егер екі айнымалының да мәндері
or не || $a or $b
$a || $b Егер ең болмағанда бір айнымалының
not не ! not $a
! $a Логикалық терістеу, айнымалы мәнін иверттеу
Конкатенция операторы екі жолды (екі жол қосылады) біріктіруді
Салыстыру операциясы екі айнымалы не мәндер арасындағы қатынасты
2.4 – кесте.
Салыстыру операторлары
Оператор Сипаттамасы
== Тең
!= Тең емес
> Артық
2.4 – кестенің жалғасы
Оператор Сипаттамасы
< Кем
Оператор Сипаттамасы
>= Артық не тең
Параметрлер өрнек1 – қайталау санағышының бастапқы мәні; өрнек2
Мысал (echo – бұл бір немесе бірнеше жолды
Нәтиже 1.4 суретте келтірілген.
FOREACH құрылымы сандық массив немесе хэштің элементтерін таңдап
Хэш болған жағдайда синтаксис келесідегідей болады: