ЖОСПАР
Кіріспе 2
Экономикалық жүйе 2
Экономикалық жүйенің жалпы кезеңдері 13
Экономикалық жүйенің элементтері 14
Экономикалық жүйедегі меншік қатынастарының орны 14
Қорытынды 16
Қолданылған әдебиеттер тізімі 17
Кіріспе
Қоғамдағы экономикалық қатынас – күрделі ұғым.
Оларды техника-экономикалық қатынас ретінде белгілеуге болады.
Техника-экономикалық және әлеуметтік экономикалық қатынас экономиканың
Экономикалық жүйе – бұл қоғамның белгіленген
Экономикалық жүйеден тыс сипаттамасы экономикалық заңдылықты
Экономикалық жүйе
Экономикалық ғылым тарихы көрсеткендей экономикалық жүйе
Әрбір елдің экономикалық жүйесі бар. Бұл
Экономикалық жүйе - бұл материалдық, рухани
Экономикалық жүйе көп факторлы. Олардың ішінде
- елдегі шаруашылық шешімдерін қабылдау жөніндегі:
- меншік құрылымы;
- ақпаратпен және үйлестірумен қамтамасыз ететін
- мақсат қою мен адамдарды еңбекке
Бұл факторлар келесі 3 құрылымға топтастырылады:
Шаруашылық құрылымы - бұл шектеулі ресурстарды
Әкімшілік (ұйымдық) құрылым - лауазымды тұлғалардың
Ақпараттық құрылым алғашқы екі құрылымның қызметі
Меншік формасына байланысты аталған құрылымдардың жиынтығы
Қазіргі заманғы әлем әрқасысы ұзақ тарихи
I. Формациялық көзқарас - Маркстік теорияға
Алғашқы (архаистік) құрылыс - алғашқы қауымдық
Экономикалық оқшауланған қауымдардың күш-куатын табиғатты ірі
Азиаттық өндіріс әдісінің мәселесі соңғы екі
Екінші ірі формацияны Маркс екінші реттік,
Үшіншісі - жеке меншікті жоюға негізделген,
Өндірістік қатынас жүйесі өзімен бірге саяси,
Өндірісті бірліктегі тәсілі мен қондырмасымен өзара
Өндіріс әдісі өндіргіш күштер мен өндірістік
Формациялық теорияның негізгі жағдайлары:
Табиғи-тарихи үрдіс қоғамдық-тарихи формациялардың
Материалдық өмірдің рухани өмірді ығыстыруы;
Өндірістік қатынастар қоғамның базисі болып табылады,
Класстар қоғамның негізгі бірлігі және тарих
Формациялық теория негізгі іс жүзіндегі философиялық
Бұл, өзінің дамуында барлық жақтар мен
Формациялық әдіс тарихи дамудың түсінігін
II. Өркениеттік көзқарас әлемдік тарихты біртіндеп
Бұл көзқарас адамзат тарихының негізгі мәселелерінің
Бұл теория өз дамуының бастапқы сатысында
Алғашқы өркениет төңкерісі ауыл шаруашылықтық болды
Кейбір экономистер жеті өркениетті бөліп қарастырады:
Адамзат қоғам дамуының тарихы бір ізді
Бұл бөліністі Льюис Генри Морган (1818-1881)
Қазіргі әдіс-тәсіл өркениетті ішкі (экономикалық) және
Осындай себеппен экономикалық жүйені зерттеуге өркениетті
Бірінші, біліктілік қоғамның индустриалдық дамуының
Қоғам сатылары
Белгілері Индустриалдық(дәстүрлі) қоғам Индустриалдық
(экономикалық) қоғам Индустриалдықтан кейінгі (экономикалықтан
Өндіріс қор-ң типі Еңбектің қол құралы
Жетекші сектор Ауыл шаруа-ғы Индустрия
Детерминация типі Еңбекке сыртқы экон-қ
“Қоғамдық адал”типі Дәстүрлі “патриархаттық
III. Қоғамның индустриалдық даму деңгейінің критерийлерін
IV. Негізінде өндіріс құралдарына меншік формасы
Дәстүрлі экономика – бұл ежелгі, көне
Әкімшіл-әміршіл экономика классикалық саяси-экономикалық еңбекқұн теориясына
Нарықтық экономика – экономикалық, адамның еркіндігі
Енді осы типтерге толығырақ тоқталайық.
а) дәстүрлі экономика тұйық, оқшау шаруашылыққа
ә) еркін бәсекелестік нарықтық экономика ресурстарға
Мұндай экономика ең идеалды экономика ретінде
б) әкімшілдік-әміршілдік экономика. Нарықтық экономикадағы еркін
Әкімшілдік-әміршілдік экономиканың нарықтық экономикаға қарағанда артықшылығы
Әміршілдік-әкімшілдік экономиканың олқылықтары мынадан байқалады.
Біріншіден, барлық шаруашылық сауалдарын көп сатылы
Екіншіден, кәсіпорын жоспарының орындалуы туралы тұтынушы
Осының барлығы әкімшілдік-әміршілдік экономиканы тиімсіз етеді
в) қазіргі нарықты экономика аралас экономика
Аралас нарықтық экономика дегеніміз не? Американ
Аралас нарықтық экономика теориясынын түп тұлғасы
Аралас экономикада «нарықтық механизм баға мен
Әлеуметтік аралас нарықтық экономика теориясынын негізін
Аралас әлеуметтік бағытталған экономикалық саясатқа емес
Іргелі әлеуметтендіру қорытындысы мынада: «өндірістің қызметі
Экономикалық жүйенің жалпы кезеңдері
Өндірістік күштер
Табиғи (табиғи ресурстар, физ. мүмкіндік және
Өндірістік қатынастар
Әлеуметтік- экономикалық (меншіктік қатынасы және кірістерді
Ресурстар Еңбекті қоғамдық бөлу Еңбек
Өндірістің еңбектік, табиғи қорлар, ақпараттық және
Өндірістік мүмкіндіктер Нәтижелер Тиімділігі
Шектеулі ресурстар таңдауы Материалдық – заттың
Экономикалық жүйенің элементтері
Әр экономикалық жүйеде өзіне тән өндірістік
ҰӨ = Ө + Б +ҚБ
ӨК = ЖК + ӨҚ (Өндіріс
Экономикалық жүйедегі меншік қатынастарының орны
Меншік қатынастары әр экономикалық жүйедегі қатынастардың
Меншік құқығының экономикалық теориясының алғашқы өкілдері
Қорытынды
Қазақстан Республикасы қалыптасуы мен дамуының стратегиялық
Қандайда бір экономикалық жүйедегі әртүрлі меншік
Қазіргі уақытта жетілмеген (еркін емес) бәсеке
Мемлекеттік меншіктің үлесі көбінесе елдің экономикалық
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Нарықтық экономика. Алматы, 1995
Байтуғанов Ж.М., Әуелбаев С.Ш. Нарықтық экономика.
Мейірбеков А.Қ. Кәсіпорын экономикасы. Алматы: “Экономикс”,
Әубәкіров. Я “Экономикалық теория және нарықтық
Әубәкіров Я., нәрібаев н., Есқалиев м.,
Шеденов Ө.Қ., Жүнісов Б.А., Байжомартов Ү.С.,
Энгельс Ф. «Анти-Дюринг» - ІҮ1.; 1973,
Эклунд К. «Эффективная экономика. Шведская модель».
Брагинский СВ., Певзнер Я.А. Политическая экономия:
1