МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ....................4
1 ҰЙЫМДАҒЫ БУХГАЛТЕРЛІК ЕСЕПТІ ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ТӘРТІБІ
1.1 Бухгалтерлік есепті ұйымдастыру............6
1.2 Ұйымның есеп саясаты және оны құрудың мақсаты мен
2 АҒЫМДАҒЫ МІНДЕТТЕМЕЛЕРДІҢ ЕСЕБІ
2.1 Бюджетпен есеп айырысулардың есебі..................... 18
2.2 Жабдықтаушылармен және мердігерлермен есеп айырысу.........41
2.3 Басқа да кредиторлық борыштардың есебі................45
3 МІНДЕТТЕМЕЛЕРДІҢ АУДИТІ
3.1 Аудиторлық тексерудің міндеті мен мақсаты...........48
3.2 Ағымдағы міндеттемелердің аудиті...........................50
3.3 Ұйымның міндеттемелерін экономикалық талдау........................64
ҚОРЫТЫНДЫ............................66
ҚОСЫМШАЛАР........................70
КІРІСПЕ
Бухалтерлік есеп және есеп беру мәліметтері шаруашылык жүргізуші ұйымдардың
Бухгалтерлік есеп мәліметтері басқару жүйесінің негізі болып табылады.
Кәсіпорындар өзінің қызметі барсында меншікті капиталмен қатар қатыстырылған капиталды
Кез – келген өндіріспен айналысатын ұйым сол өнімді өндіру
Дипломдық жұмыс кіріспе, үш бөлімнен және қорытынды мен қолданылған
1 ҰЙЫМДАҒЫ БУХГАЛТЕРЛІК ЕСЕПТІ ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ТӘРТІБІ
Бухгалтерлік есепті ұйымдастыру
Ұйымдағы бухгалтерлік және салық есебін ұйымдастыру үшін ұйымның басшысы
Ұйымдағы бухгалтерлік есеп бас бухгалтердің басқаруымен бухгалтерияда жүргізіледі. Бас
Ұйымның бас бухгалтері бухгалтерлік және салық есебін ҚР-ғы заңдылықтар
Материалды жауапты тұлғалардың қызмет барысындағы орын ауыстыруы, жұмыстан шығуы
Бас бухалтер персоналдық жауаптылықта бола тұрып қолма-қол ақша қаражаттарының
Бас бухгалтер қызметтен босатылған кезде ол жаңадан белгіленген бас
БЕ-ті жүргізу барысында бас бухалтер барлық қызмет көрсету бөлімшелеріне
Бас бухалтер персоналдық жауаптылықта бола тұрып қолма-қол ақша қаражаттарының
Бас бухгалтер қызметтен босатылған кезде ол жаңадан белгіленген бас
БЕ-ті жүргізу барысында бас бухалтер барлық қызмет көрсету бөлімшелеріне
Ұйымдағы бухгалтерлік есеп бас бухгалтердің басқаруымен бухгалтерияда жүргізіледі. Бас
Ұйымның бас бухгалтері бухгалтерлік және салық есебін ҚР-ғы заңдылықтар
Бухгалтерлік жазулар шаруашылық операцияның бөлу фактісін белгілейтін алғашқы құжаттар
Бухгалтерлік жазулар компютерленген жүйе 1С: Бухгалтерия бағдарламасын қолдану негізінде
Негізгі құралдар обьектілерінің бастапқы құны былай анықталады:
- құрылтайшылар арасында келісілген құны бойынша олардың жарғылық қорға
- ұйымның өздерінің негізгі құралды енгізу кезінде;
- экспертті жолмен немесе қайтару-беру акті бойынша қайтарусыз басқа
Негізгі құралдар қоймада қор ретінде сақталуы мүмкін.
Негізгі құралдардың жарамсыздығын анықтау үшін АҚ-да тұрақты қызмет атқаратын
Комиссия негізгі құралдардың жарамсыздығының себебін қарастырады және кінәлі адамдарды
Амортизацияны есептеу. Бөлінген (есептелген) амортизация әрбір есепті кезең сайын
Негізгі құралдарды жөндеу есебі. АҚ-да негізгі құралдарды күрделі және
1.2 Ұйымның есеп саясаты және оны құрудың мақсаты мен
«Казпочта» акционерлік қоғамының филиалы «Почтажабдықтау» (бұдан әрі – Филиал)
Филиалдың қаражаты «Казпочта» АҚ берген негізгі қаражаттардан және «Казпочта»
Филиалдың құрылымын және еңбек ақы төлеу қорын «Казпочта» АҚ
Филиал Директоры «Казпочта» АҚ берген сенімхат негізінде: Филиал қызметіне
Филиалдағы есеп және есеп беру Қазақстан Республикасының заңдарына және
Филиал қызметіне ревизияны «Казпочта» АҚ тиісті бөлімшелері жүргізеді. Филиал
Бухгалтерлік құжаттау
Бухгалтерлік жазулар шаруашылық операцияның бөлу фактісін белгілейтін алғашқы құжаттар
Бухгалтерлік жазулар компютерленген жүйе 1С: Бухгалтерия бағдарламасын қолдану негізінде
Алғашқы құжаттар және бухгалтерлік есеп регистрлері мазмұны комерциялық құпия
Түгендеу. Бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп дұрыстығын қамтамасыз ету
- негізгі құралдардың, тауарлы-материалдық қорлардың инвентариза-
циясы жылдық бухгалтерлік есебінің алдында жылына 2 рет жүргізіледі;
- ақша қорының және кассадағы ақша құжаттарының түгенделуі айына
- дебиторлар мен кредиторлар есептілікке түгендеу тоқсан сайын 1
Түгендеуді жүргізу жауаптылығын АҚ-ның генералды директоры және түгендеу комиссия
Комиссия құрамына мыналар кіреді:
АҚ-ның бас бухгалтерлерінің орынбасары, сату бойынша менеджер, комендант, ішкі
Негізгі құралдардың есебі. Ұйымның негізгі құрал есебі номері 6
Ұйымның негізгі құралдары келесі топтарға бөлінеді:
- жер;
- ғимараттар мен құрылғылар;
- машиналар мен жабдықтар;
- транспорттық құрал;
- басқалары;
- аяқталмаған құрылыс.
Негізгі құралдардың келіп түсуіне келетін болсақ АҚ-ның шаруашылық қызметінде
Негізгі құралдар обьектілерінің бастапқы құны былай анықталады:
- құрылтайшылар арасында келісілген құны бойынша олардың жарғылық қорға
- ұйымның өздерінің негізгі құралды енгізу кезінде;
- экспертті жолмен немесе қайтару-беру акті бойынша қайтарусыз басқа
Негізгі құралдар қоймада қор ретінде сақталуы мүмкін.
Негізгі құралдардың жарамсыздығын анықтау үшін АҚ-да тұрақты қызмет атқаратын
Комиссия негізгі құралдардың жарамсыздығының себебін қарастырады және кінәлі адамдарды
Амортизацияны есептеу. Бөлінген (есептелген) амортизация әрбір есепті кезең сайын
Негізгі құралдарды жөндеу есебі. АҚ-да негізгі құралдарды күрделі және
Материалды емес активтердің есебі. АҚ материалды емес активтерге (МЕА)
АҚ-да болашақта берілетін активпен тікелей байланысқан экономикалық табыс алу
- АҚ-да болашақта берілетін активпен тікелей байланысқан экономикалық табыс
- активтің құнын дұрыс анықтауға болады.
Материалды емес активтердің келіп түсуі. Обьектінің МЕА активтің құрамына
МЕА-ң жою құны 0-ге тең деп есептеледі, егер:
● пайдалану мерзімінің аяғында оның сатып алынуы жағынан
● берілетін МЕА-ге белсенді нарық жоқ; мынаумен байланысты:
- активтің тозу құны берілген нарыққа нұсқаумен дұрыс анықталуы
- ондай нарық активтің пайдалану қызметі мерзімінің соңында өмір
МЕА бастапқы құны бойынша бағалады – ақша қорының немесе
МЕА-ң тозуы. АҚ-ның МЕА-і мынадай жағдайда шығысталады: оның
Ақша- қаражаттың есебі. Ұйымның кассада ақша-қаражаттың есебін кассир жүргізеді.
- кіріс және шығыс кіріс ордерінің дұрыстығын, қолдың қойылуын
- ақша қаражатын қабылдау немесе беру;
- кассалық кітапта касса операцияларының регистрациясы;
- банкке ақша қаражатын қолмқол беру.
Кассаға ақшаны қабылдау бойынша бас бухгалтердің қолы қойылған кіріс
Жазылған касса ордері немесе оны ауыстыратын құжаттар кіріс және
Кассир касса операциясының есебін касса кітабында жүргізеді және ол
Касса кітабындағы жазулар 2 данада жүргізіледі. 2-ші данасы кассирдің
Кассада қолма-қол ақшадан басқа акция, облигация, вексельдер мен кітапшалары
АҚ-ң кассадағы ақша қаражаты. АҚ-да айына бір рет сақталынған
Кассада шетел валютасының қолма-қол есебі. АҚ-ның шетел валютасында қолма-қол
Еңбек және еңбек ақы. Орындайтын шаруашылық функциясына байланысты ұйымның
- басқарушы жұмысшылары;
- мамандар;
- қызметкерлерге жататын басқа да жұмысшылар.
АҚ еңбек ақысының жалпы қорын, жұмысшылардың жалпы санын, олардың
Ұйымда қызметкерлердің мерзімді еңбек ақы пайдалану ол еңбек келісім
Материалды құндылықтардың есебі. Шаруашылық қызметі жүзеге асыру процесінде пайдалануға
Материалдық құндылықтарды кіріске алу құндылықтарды келісілген бағасы бойынша алу
- алынған материалдық құндылықтардың сатып алу
- материалдық құндылықтарды несиеге алған үшін процентті төлеу
- мердігерлік қамсыздандыру ұйымына төленген комиссионды төлемдер;
- баж салығы; транспортты дайындау шығындары –
Материалдық құндылықтардың жетіспеушілігіне кінәлі адамдарды тапқан кезде олардан нарық
Тауарлар есебі. Тауар – бұл нарықты алу, пайдалану мақсаттарында
Тауардың саны бойынша қабылдау транспортты және жолдама құжаттармен
Егер тауардың саны және сапасы бойынша қабылдау кезінде мердігерлердің
Дебиторлармен есептесу есебі. Компанияның дебиторлық қарызы – сатып алушылардың
Ұйымның дебиторлық қарызы ағымдағы және ұзақмерзімді болып бөлінеді. Ағымдағы
Дебиторлық қарыз счет-фактуралармен немесе басқа да ұзақ міндеттемелермен расталады.
Дебиторлық қарыз мынадай жағдайда расталады, егер онымен байланысты табыс
Ұйымның күнделікті клиенттеріне негізгі бағадан пайыз ретінде жеңілдіктер жасайды.
Көрсететін қызмет немесе өткізетін активтер үшін сатып алушылар мен
Сатып алушылардың, заказ берушілердің дебиторлық қарыздары мынадай түрде қайтарылуы
- заңға сәйкес келісім-шартына белгіленген мерзімде қайтарылмаса;
- сәйкес кепілдемемен қамтамасыз етпеу.
АҚ күдікті қарыздар бойынша резерв құрмайды.
Инвестиция есебі. Инвестиция - өндірістік кәсіпорынға, құрылысқа, ауыл шаруашылығына
АҚ тәуелді серіктестікте инвестиция есебі кезінде үлес әдісін қолданады.
- инвестиция сатып алу кезінде сатып алу құны
- тәуелді компанияның таза табыстағы қатысу үлесі инвистицияның балансының
- тәуелді компанияның зиянда қатысу үлесі инвестицияның баланстық құнымен
Тәуелді компанияның инвесторда қатысу үлесі тең немесе инвестицияның баланстық
Егер тәуелді компания активтерге қайта бағалау жүргізсе, онда инвестордың
Инвестицияның баланстық құнының жоғарылауы қосымша төленбеген капитал ретінде меншікті
Міндеттеме. Ұйымның міндеттемесі әртүрлі кәсіпорынмен келісім-шарт жасау нәтижесінде туады
Ұзақ мерзімді міндеттеме – қарызды келесі жылда қайтаруды жоспарламайтын
Ұйымның ағымдағы міндеттеме құрамына кіретіндер:
- фактілік міндеттеме – ол келісім шарт, контракт немесе
- бағалау міндеттемесі – бұл міндеттеме белгілі күннің келуіне
- шартты міндеттеме – бұл өткен келісім шарттардан туатын
Ұйым есептеудің вексельді формасын қолдана алады.
Кезең шығындары. Жузеге асыратын қызметтің ерекшелігіне байланысты ұйым өндірістік
Есеп кезеңінің шығындарына мыналар кіреді:
- жалпы және әкімшілік шығындар, тауарлы-материалды құндылықтарды өткізу бойынша
- пайыз бойынша шығындар.
Бұл шығындар өндіріс көлеміне байланысты емес және нақты өткізетін
Есеп кезеңінің жалпы және әкімшілік шығындарына мыналар жатады:
- әкімшілікті қызметкерлерге жататын жұмысшылардың еңбек ақысын төлеу;
- өндірісте қызмет көрсететін жұмысшылардың еңбегін төлеу;
- банк қызметін төлеу;
- басқарудың әкімшілік қызметкерлерінің командировка шығындары;
- типографиялық, пошта-телеграфтық және телефондық шығындар;
- норма шегіндегі өкілдік шығындары;
- жұмыс күшін ұйымдастыруға, кадрларды оқытуға, жұмысшыларды шығару
- жалпы шаруашылықты бағыттағы негізгі құралдардың жал шығындары;
- салықтар және мүліктен аударымдар;
- тауарлы-материалды құндылықтардың жоғалуы, жетіспеушілігі;
- комуналды қызметтер шығындары, ұйымды қорғау
- консультациялық және ақпаратты қызмет төлемдері;
- сот шегерімдері.
Шегерімге жатқызылмайтын жалпы және әкімшілік шығындарға мыналар жатады:
- ғимараттар мен құрылыстарды ағымдағы жөндеуге кеткен шығындар және
- белгіленген нормадан жоғары басқарудың әкімшілік қызметкерлерінің командировка шығындары;
- белгіленген нормадан жоғары өкілетті
- өндірісті және шаруашылықты қамтамасыз
- директорлар кеңесін күту, мейрамдарды өткізу
- нормадан жоғары шығындар, қоймадағы тауарлы-материалды құндылықтардың жетіспеушілігі және
- табысты жасыру айыппұлдары және пения;
- жинақтау және қайтару мінезді келісім шарт бойынша
Өткізу бойынша шығындар. Өткізу бойынша шығындарға тауарлы-материалды құндылықтарды сату
- өткізу бөлімі жұмысшыларының еңбек ақысы, өткізу бөлімі жұмысшыларының
- жіберу пунктіне дейінгі жүк транспортировкасы.
Пайыз бойынша шығындар 831 «Сыйақы түріндегі шығыстар» шотында
- банк несиесі бойынша процент төлемі;
- мердігерлер несиені бойынша процент төлемі;
- мүлік жалы бойынша пайыз төлеу бойынша шығындар және
Өткізу және табыс. Ұйым өткізу есебінде өнімдерді, тауарларды, жұмыс
- табыс сомасы үлкен дәрежелі дұрыстықта бағаланады;
- келісім шартпен байланысты экономикалық пайданың өмір сүру ықтималдылығы;
- арендадан табыс;
- инвестициялық қызметтен түскен табыс;
- материалдық емес активтерді өткізу табыстары;
- негізгі құралдарды өткізуден түскен табыс;
- бағалы қағаздарды өткізуден түскен табыс;
- акция бойынша дивиденттер және процент түріндегі табыстар;
- курстық айырмадан түскен табыс және басқалар.
Пайыз түріндегі және девиденд түріндегі табыс келесі шартты ұстау
- табыс сомасы үлкен дәрежелі
- мынадай мүмкінділік бар: келісім-шартпен байланысты экономикалық табыстар ұйыммен
- дивиденттер мынадай жағдайларда расталу керек: олардың
Жеке табыс салығы бойынша есеп. Ұйымда есепті кезеңге салық
Салық төлемі кезеңіне кіретіндер:
- төлмеге жеке табыс салығы;
- ағымдағы кезеңде пайда болатын немесе жойылатын уақытша айырманың
Уақытша айырманың салық тиімділігі ағымдағы кезеңдегі салық ставкасына қызмет
Ұйым қаржылық есептілігіндемынаны ашады:
● табысқа салық бойынша шығын компоненттері;
● салық табысының бухгалтерлік табыспен салыстыру;
● зиян шеккен әрбір немесе мерзімімен өткен актив.
Меншікті капитал. Ұйымның жарғылық қоры құрылтайшы-қатысушылармен берілген активтер сомасынан
Есептілік. Ұйымның қаржылық есептілігіне мыналр кіреді:
- бухгалтерлік баланс;
- табыстар мен шығындар туралы есеп;
- ақша қозғалысы туралы есеп.
2 АҒЫМДАҒЫ МІНДЕТТЕМЕЛЕРДЩ ЕСЕБІ
2.1 Бюджетпен есеп айырысулардың есебі
Салық міндеттемесі мемлекет алдындағы әрбір салық төлеушінің міндеттемесі болып
2001-жылгы 12-маусымда №209—11 Қазақстан Республикасының "Салық және бюджетке төленетін
Салық кодексі республикалық және жергілікті бюджетке түсетін салықтарды, алымдар
Салықтарды, алымдарды және басқа да міндетті төлемдерді енгізу және
Салық төлеуші, салық міндеттемесін орындау барысында, салық салынатын объектісін,
Салык, базасы деп құқықтық, физикалық базасын айтады және де
Салық мөлшерлемесі салық базасының өлшем бірлігіне есептелген салық деңгейі
Салық кезеңі — бұл уақыт кезеңі, әрбір салық түріне
Қазақстан Республикасындағы салық заңы - мүліктің кірістірілген және тауарды
Қазақстан Республикасында әрекет етіп тұрған салықтар мен басқа да
Кәсіпорындар мен ұйымдар өзінің шаруашылық қызметі барысында меншікті капиталмен
Бюджет — жалпы мемлекеттік тұрғыдан бөлініп (бекітіліп) пайдалану, жұмсау
Қазақстан Республикасының салық кодексіне сәйкес жеке және заңды тұлғалардан
Әлеуметтік салық.
Әлеуметтік салық - заңды тұлғалардың бюджетке төлейтін салықтардың бірі.
Әлеуметтік салық салу объектісіне, яғни еңбекақы төлеу қорына табыстың
Шаруашылық жүргізуші ұйымдарда әлеуметтік салық ағымдағы айдың еңбекақы төлеу
Әлеуметтік салықты жұмыс беруші кәсіпорын есептейді, ол ақшалай да,
Еңбеккерлердің келесі табыс түрлеріне әлеуметтік салық салынбайды:
- мемлекет, үкімет және
- Қазақстан Республикасының Үкіметімен және Президентімен берілген стипендия және
- конкурстық, спорттық жарыста
- кәсіпоырндар өз қызметін тоқтатқан кезде жүмыс берушілердің төлеген
- пайдаланбаған еңбек демалыстарына
- жинақ зейнетақы қорларына аударылған жарнасында;
- тікелей әлеуметтік көмек, жәрдем ақы және компенсация,
- армия қызметкерлеріне арналған төлемдердің барлық
- қоғам жұмыстарын орындаумен байланысты төлемдерге;
- мемлекеттік бюджеттің қаржысының есебінен
- заңмен белгіленген деңгейде қызмет бабы
- босану мен екі
- белгіленген мемлекеттік стипендияға;
- берілген арнайы киімдердің
- сақтандыру сыйлығына;
- қайырымдылық көмек ретінде
- тағы басқаларына.
Әлеуметтік салық ай сайын есептелінеді.
Корпоративтік табыс салығының есебі.
Бухгалтерлік есепте табыстың (зиянның) сомасы бухгалтерлік есеп стандартына сәйкес
Тұрақты айырмашылықтың пайда болу себебі, бухгалтерлік табысты анықтау барысында
- валюталық шоттармен шетел валютасы бойынша туындаған бағамдық айырмашылық;
- бюджетке төленетін айыппұл ықпалшаралары (санкциясы);
- кәсіпкерлікпен байланысты емес шығындар Қазақстан Республикасы
Уақытша айырмашылықтың пайда болу себебі есеп беретін кезеңде есептелген
Уақытша айырмашылық мыналардың нәтижесінде пайда болады:
- бухгалтерлік есеппен салық есебінде табыстар мен шығындарды мойындау
- бухгалтерлік есеп пен
- негізгі құралдарды бухгалтерлік есептен шығару мен салықтық есепте
Бухгалтерлік және салық есептерінің талаптарындағы өзгешеліктер нәтижесінде пайда болған
Корпоративтік табыс салығы бойынша бюджетпен есеп айырысу 631 "Төлеуге
Кесте 1-Корпоративтік табыс салығы бойынша бюджетпен есеп айырысу
Корпоративтік табыс салығын төлеушілер Салық салынатын объектілері
Салық мөлшерлемесі Салықтық кезең
1 2 3 4
Завды түлға, ҚР резиденттері Салық салынатын табыс 30% Календар-лық
Төлем көзінде алынатын та-бысқа
Заңды түлға, ҚР резиденттері, олар үшін жер өндірістің негізгі
ҚР түрақты үйымдар арқылы, қызметін жүзеге асыратын ре-зиденттер емес
Таза табыс 15%
ҚР-да төлем көзінде табыс алатын рези-денттер емес занды түлғалар
10%-тәуекелділіктен сақ-тандыру келісім-шарты
5%-тәуекелділіктен қайта сақтандыру келісім-шарты бойынша төленетін сақ-тандыру
5% - халықаралық тасы-малдауда транспорттық қызмет
20% - басқа да табыстар
Ескерту:қосымша 1 негізінде автормен құралған
Корпоративтік табыс салығының салық салынатын негізгі объектісі салық салынатын
Салық салынатын =
табыс
Жылдық табыс жиынтығына: жөнелтілген өнімдер, атқарылған жұмыстар, көрсетілген қызметтер
Салық төлеушілер жылдың табысының жиынтығынан мыналарды шығарып тастау керек:
- дивидендтер, ҚР заңды тұлға резиденттерінен алынған бұрындары төлем
- кәсіпорынның меншігіндегі акциясының құны, олардың номиналдық құнынан артқан
- мемлекеттік бағалы қағаздарды сатқаннан түскен табыстары;
- әртүрлі апатты төтенше жағдайына, душар болған жағдайда, гуманитарлық
- мемлекеттік кәсіпорындардан тегін негізде алынған негізгі құралдардың құны;
- зейнетақыны қамтамасыз
Заңды тұлғалардың жылдық табысының жиынтығынан оны алуға байланысты барлық
Салық төлеушілердің шегерімдерінің тиісті құжаттары бар болса, яғни жылдық
Жылдық табыс жиынтығынан келесі шегерімдер жасалады.
Қызмет бабымен іс-сапарга кеткен шыгындары және өкілеттік шыгыстары Қазақстан
- іс-сапарға жіберілген жеріне дейін кеткен нақты жолымен байланысты
- шетелдік іс-сапарға жүрген кезіндегі
Алынган сыйақы (мудде) бойынша шегерім келесі деңгейде жасалынады: Сыйақы
- несиелер (займдар) бойынша, оның ішінде қаржылық лизинг бойынша
Жоғарыдағы шектеулермен қоса, несиенің максималды марапаттау сомасы да шегерімге
Заңды тұлға-
Резиденттеріне
төлейтін, марапаттау
және шегерімге
жатқызуға болатын
сомасы
Қазақстан Республикасының Ұлттық банкісінің қайта қаржыландыру мөлшерлемесі және Лондонның
Келісім-шартқа сәйкес несие (қарыз) үшін марапаттау сомасын есептеу кезінде
Күмәнді міндеттемелердің төленуі бойынша жасалатын шегерім. Егер де бұрындары
Күмәнді қарыз талабы бойынша шегерім тиісті құжаттармен расталса және
Резервтік (провизиялық) қорларга аударымдар бойынша шегеріс жасау. Өз қызметін
Ғылыми-зерттеу, жобалық және тәжірибе-канструкторлық жұмыстарына жасалган шыгындар бойынша шегерім
Сақтандыру жарналары (пайдасы) бойынша шыгыстарга шегеріс жасау. Жинақтау және
Әлеуметтік төлемдерге геологиялық зерттеулерге және өндіруге дайындық жұмыстарына жұмсалган
Геологиялық зерттеу жұмыстары жасалған контракт аясынада жүзеге асады, ол
- пайдалы қазбаларды сату кезінде алынған табыстары;
- жылдық табыс жиынтығынан түзету ретінде алынып тасталатын табыстар
Теріс багамының айырмасы бойынша шегерім жасау салық төлеушінің оң
Ескерілмей қалған теріс бағамының сомасы келесі салық кезеңінің шегеріміне
Айыппұлдар да, өсімдер де, олардың танылуына қарап шегерімге жатқызылуы
Салықтарды шегеріс жасау. Бұл жерде мемлекеттік бюджетке есптелген шегіндегі
Ағымдағы салықтық кезеңде өткен кезендер үшін төленген салық қай
Тіркелген активтер бойынша шегеріс жасау. Тіркелген активтерге салық төлеушінің
Негізгі құрал-жабдықтардың мынадай түрлеріне амортизациялық аударылымдар есептеленбейді: жер; өнім
Амортизациялауға жататын негізгі құралдар өздеріне тиесілі шектеулер мөлшерлемесімен есептеленеді.
Салық төлеуші өз еркі бойынша басқа да шектеу мөлшерлемесін
Ғимараттар, қондырғылар, құрылыстар объектілері бойынша амортизациялық аударымдар жеке анықталады.
Салықтық кезеңнің соңына топ ішіндегілері бойынша баланстың құны анықталуы
Салықтық кезең-нің басына топ ішіндегілердің баланстық құны (өткен
амортизациялық аударым сомасы-
ның азайғаны, жөндеу жұмыста-ры жүргізілгендері
және есептен шық-кандары ескеріліп, жасалған түзету-лер)
Салықтық кезеңде келіп түскен тіркел-ген активтер мынадай құны бойынша:
алынған құны - бас-тапқы құнынан алуға байланысты шығыс-тар, өндіру,
жарлық капиталына салым ретінде алын-ған – құны бойынша, азаматтық
тегіналынған – бас-тапқы құны бойын-ша алыс-беріс актісі бойынша анықтала-ды,
Салықтық кезеңде есептен шыққан тіркелген активтер мынадай құны бойынша
Жарлықкапиталына салым ретінде берген кезде – бас-тапқы құны бойынша,
Есептен шығарған, жо-ғалтқан, бүлінген кезінде (егерде сақтандыру қоры бар
Есептен шығарған, жо-ғалтқан, бүлінген кезінде (егерде сақтандыру қоры жоқ
Тегін берген кезде-баланс-тық құны бойынша
Сурет 1 - Салықтық кезеңнің соңына топ ішіндегілері бойынша
Жарлық капиталға салым ретінде алынған, тегін алынған, сатып алынған
Қаржылық лизингіге берілген (қаржылық лизингі бойынша тіркелген активтердің лизингі
Қаржылық лизингіге берместен бұрын тіркелген актив баланстық құнында көрсетілген
Жөндетуге жұмсалатын шығыстар бойынша шегерімдер. Шегерім әрбір ішкі топқа
Салық салынатын табысты анықтаған кезде жылдық жиынтық табыстан келесі
- жыддық жиынтық табысты байланысты емес
- күрделі сипаттағы шығыстар, яғни
- мемлекеттік бюджетке төленетін
- жылдық жиынтық табысты алумен байланысты болса
- Қазақстан Республикасының заң
- кәсіпкерлік қызметте пайдаланбайтын,
- тегін берілген мүліктердің, жұмыстардың, қызметтердің құны. Кәсіпкерлік
Бағалы қағаздар сатқан кезде шеккен зиянды олардың құнын өсірудің
Ұзақ мерзімді активтерді қайта бағалаған кезде ол корпоративтік табыс
Айырманың бұндай типі қабылданған есеп әдістемесіне тәуелді болып келеді.
Резидент емес заңды түлғалардың таза табысынан 15 % мөлшерлемесінде
Резидент еместердің Қазақстан Республикасының көзіне алатын табыс түрлерінің қатарына
- өнімді, жұмысты, қызметті сатқаннан алынған табыстар;
- басқару, қаржылық, аудиторлық, маркетингтік т.б. көрсеткен қызметтерінен алынған
- мүліктердің құнына жеңілдік жасаудың арқасында алынған табыстары;
- талап ету құқына жеңілдік жасаудың
- айыппұл және өсімдерден түскен табысы, бұл айыппұлдар
- дивиденд түрінде алынған табыстары
- роялти нысанында алынған табыстар;
- жалға беруден алған табыстар;
- халықаралық тасымалдау процесінде транспорттық қызмет көрсетуден алған табысы;
- резиденттердің төленген ұтыстары;
- тегін алынған мүліктерден
- басқа да қызметтерден
Қазақстанда қызмет ететін резидент еместердің алатын табысынан мына төмендегі
- дивиденттерден және қатыстық
- тәуекелділікті сақтандыру келісім-шарты бойынша төленетін
- қайта сақтандыру шартары бойынша төленетін сақтандыру төлемінен
- халықаралық байланыста тасымалдау қызметін көрсеткен табысынан -
- осы Кодекстің 178 бабы бойынша алынатын табысынан
Мыналар кірмейді:
- Қазақстан Республикасының аймағында
- банк-резиденттердің корреспонденттік шоттарын
- бағалы қағаздарды сату кезінде
- мемлекеттік бағалы қағаздармен жасалған операцияялардан түскен
- шикі мүнай өнімдерінің сапасы бойынша төленетін төлемдер
- сатып алушы-резиденттердің төлеген бағалы қағаздардағы қарыздар бойынша есептелген
Резидент емес заңды түлғалардың табысына салынатын салықтың тәртібі Қазақстан
Шегерімге табысты алумен байланысты тікелей шығыстардың барлығы жатады. Резидент
- бұл резидент емес заңды тұлғаның меншігін қоддану
- көрсеткен қызметі үшін комисиондық табыстарды
- осы резидент емес заңды тұлғаның ұсынған
- құжаттармен дәлелденбеген шығыстарды жасауға;
- және басқа да.
Резидент емес заңды тұлғалар салықты таза табыстан төлейді.
Халықаралық келісім-шарт бойынша арнайы ережелері. Халықаралық келісім-шарттың ережелері салынатын
Қосылған құнға салынатын салық.
Қосылған құнға салынатын салық тауарларды өндіру, жұмысты орындау немесе
Бұл өндіріс процесіне және тауардың (жүмыстың, қызметтердің) айналысына қосылған,
Қосылған құнға салынатын объектілері болып, салық салынатын айналым және
Сондай-ақ, еңбекақы заттай түрде төленген жағдайда берілетін тауарларға салық
"Сату" термині тауарларға қатысты қолданғанда сатуды, айырбастауды, ақысыз беруді
Қосымша құнға салынатын салық бойынша есепте тұрған немесе тұруға
Қазақстан Республикасының қатысуымен жасалған халықаралық шарттарда түсті және қара
Қосымша құнға салынатын салықтың мөлшерлігі салық салынатын айналымның 14
Салық салынатын айналым бойынша бюджетке төленуге жататын қосылған құн
Қосылған құн салынған төлеушінің тауарды (жүмысты, қызметі) сатуы бойынша
Қазақстан Республикасының аймағы сырттан (импорттан) келген тауарларға салық салынады
Қосылған құн салығын анықтау үшін сату орны болып мыналар
Тауар (жұмыс, қызмет) алушы бюджетке төленетін жарнасы бойынша салық
Салық салынатын айналым резидент еместерден алынған жұмыс пен қызмет,
Қосылған құн салығы салынатын тауарларды тиеуді, жұмыстарды атқаруды немесе
Жеке тұлғалардан ұсталатын табыс салығы.
Есепті жыл бойы салық салынатын табысқа ие болған жеке
Жеке тұлғалардың мүліктік табысына тек қана активтің келесі түрлерінің
Табыс салығының мөлшерін ай сайын бір қалыпты ұстау үшін
Жеке тұлғалардан алынатын табыс салығы. Жеке түлғалар бойынша бюджетпен
Кесте 2 – Жеке тұлғалар бойынша есеп айырысу
Жаңа табыс салықты төлеуші Салық салынатын объектісі Салық мөлшерлемесі
Салық кезеңі
Салық салы-натын объек-тісі бар, Қа-зақстан Рес-публикасының резиденттік жеке түлғасы
Төлем көзінен алатын табысына салынатын(салық кодексімен сәй-кес салық салуға
Төлем көзінен алатын табысына салынбайтын салықтар
І.Ұтыс, марапаттау, диви-денд түріндегі табысы (сақтандыру қоры бойынша марапаттауды
2.Адвокаттар және жеке нотариустар — 10 %;
3. Басқа да табыстар — 15 еселенген жылдық есептік
Салық салы-натын объек-тісі бар, Қа-зақстан Рес-публикасының резиденттік емес жеке
Төлем көзінен ала-тын табысына салы-натын және салын-байтын салықтар (салық
Ескерту:қосымша 1 негізінде автормен құралған
Төлем көзінен алатын табысына салынатын салықтар.
Төлем көзінде салынатын салық салық төлеушінің табысына алынады, олардың
-еңбеккерлердің табысы. Төлем көзінде салық салынатын, еңбеккерлердің табысына жұмыс
Еңбеккерлердің табысы бойынша жеке табыс салығының сомасы еңбеккерлердің табысына
- бір жол төлемдерден түскен табыс. Бүндай төлем
- жинақтау зейнеткерлік қорларынан төленетін зейнеткерлік төлемдері,
- жеке тұлғаға төленетін ұтыстар, марапаттаулар, дивиденттер, табыстың
- стипендия, бұларға да салық салынады, сондай-ақ стипендия
- сақтандыру қоры бойынша
Төлем көзінен салынбайтын табыстар. Төлем көзінде салық салыбайтын табысқа
табысы және жеке нотариустардың табысы және т.б.
Резидент емес заңды түлгалардың табысына салық салудың ерекшеліктері. Жеке
Салық салу мақсатында жеке тұлға, егер де олар келесі
- Қазақстан Республикасына заңды жолымен келген (түрғылықты болу
- Қазақстан Республикасына біршама уақытқа келген;
- Қазақстан Республикасы 183 календарлық күнінен кем емес
Егер де Қазақстан Республикасында шетелдік жеке тұлғасының тұрған күні
Акциздік салықтар.
Акциздік (жанама) салық дегеніміз — сатылатын тауардың бағасына қосылатын,
Қазақстан Республикасының аумағында акцизделуге жататын тауарларды өндіретін немесе акциздеуге
Кәсіпорындар мен ұйымдар бұл жоғарыда айтылған салықтардан басқа да
"Мүлікке салық" деп аталатын шоттар түріндегі екі жақты жазуы
Сондай-ақ "Бюджетке төленетін басқадай салықтар мен алымдар" шотында Қазақстан
- шығарылған бағалы қағаздарды тіркеу алымы;
- жер қойнауын пайдаланушылардың арнаулы төлемдері мен салығы,
Салықтардың, алымдар мен міндетті төлемдердің түрлері, мөлшері және олардың
Жер салығы.
Бюджетке төленетін жер салығының есебі 636 шотта көрініс табады.
Кесте 4- Жер салығының категориялары
Салық салуға жататын, жердің категориясы Салық салуға жатпайтын, жердің
Ауыл шаруашылығына арналған жерлер Айырықша қорғалатын табиғи аймақтар, сауықтыру,
Елді мекеннің жерлері Орман қорлары
Өндіріс, транспорт, байланыс, қорғаныс және
Жер қорлары
Ескерту:қосымша 1 негізінде автормен құралған
Жер салығы олардың меншік құқын, тұрақты пайдалану құқын, уақытша
Кесте 5 - Жерге салынатын салық
Жер салығын төлеушілер Салық салына-тын объектісі Салық мөлшерлемесі Салық
Салық салынатын жер объектілері бар занды тұлға (заңмен қарасты-рылған,
- меншік құқына;
- жерді тұрақты пайдалану құқына; - жерді уақытша
Салық салынатын жер объектілері бар жеке тұлға (заңмен
-меншік құқына;
-жерді тұрақты пайдалану құқына;
-жерді уақытша пайдалану құқына
Ескерту:қосымша 1 негізінде автормен құралған
Темір жол транспорттың ұйымдастыру үшін: заңмен белгіленген тәртіпте темір
Энергетика мен электростанция жүйесін ұйымдастыру үшін: заңмен белгіленген тәртіпте
Қазба байлықты, газ бен мұнай өнімдерін тасмалдайтын кәсіпорындардың жұмысын
Байланыс сферасының балансында түрған жер төлемдері салық салынатын объектісі
Жердің әрбір төлеміне тиесілі салық мөлшерлемесін пайдаланады.
Қөлік құралдарына салынатын салық.
Мемлекеттік есепте түрған меншік және меншікті сенімді басқаруға, шаруашылықты
Көлік құраддарына салынатын салық жыл сайын төленеді және Қазақстан
Кесте 6 - Көлік құралдарына салынатын салық
Көлік құралдарына салына-тын салықты төлеушілер Салық салынатын объектісі Салық
мөлшерлемесі Салық кезеңі
Меншігінде және шаруа-шылығын жүргізуіне неме-се оперативті басқаруына алған (заңмен
Салық Кодексі белгілеген айлық есептік көрсет-кіштің негізінде есептелген түзету
лық жыл
Меншігінде және шаруа-шылығын жүргізуіне неме-се оперативті басқаруына алған (заңмен
Ескерту:қосымша 1 негізінде автормен құралған
40 тонналық және одан да жоғары жүк көтеретін самосвалдар
Көлік құралдарына салынатын салықты есептеген кезде 821 "Жалпы және
Мүлікке салынатын салық. Бюджетке төленетін мүлік бойынша салынатын салықтың
Кесте 7 - Мүлікке салынатын салық
Мүлік салығын
төлеушілер Салық салынатын объектісі Салық мөлшерлемесі Салық
Заңды тұлға-ре-зиденттерінің меншігінде салық салынатын объек-тілері (заңмен бегіленген кейбір
категориясынан басқасы) Салық салынатын объектісі негізгі құралдар (үй-пәтер қорларын
Календар-лық жыл
Заңды тұлға-резидент еместер-дің меншігінде салық салынатын объектілері (заңмен белгіленген
Жеке кәсіпкер-лердің меншігін-дегі салық салы-натын объекті-лері
Салық салынатын бъектінің жыддық орта-ша құнынан 1% мөл-шерінде алынады
Жеке тұлғалар-дың меншігіндегі салық салынатын объектілері (заңмен белгілен-ген кейбір
1 Салық салынатын объектісіне, кәсіп-керлердің
-үй-пәтер қорлары, сая жайы, гаражы
- аяқталмаған құ-рылыс объектілері
2 Салық мөлшерлемесін салық салынатын объек-тінің құнына қарап, Салық
3
4
Жеке тұлға үшін, әр жылдың басына анықталған объек-тінің құны
Ескерту:қосымша 1 негізінде автормен құралған
Бонустар. Жер қойнауын пайдаланушылардың белгіленген төлемдері болып табылады және
Қол қою бонусы жер қойнауын пайдаланушылардың заңда белгіленген тәртіпке
Коммерциялық табу бонусы тіркелген төлем болып табылады және оны
Роялти. Роялтиді жер қойнауын пайдаланушылар пайдалы қазбалардың барлық түрлері
Пайдалы қазбаларды жүзеге асырып жатқан және жер қойнауынан апатты
Роялти көмірқышқылы қалқап жүретін шкаласы бойынша пайыздық мөлшерлемесі белгіленеді,
- контрактіде қаралған қызметінің
- контракт бойынша әрбір жылда өндірілетін өнімнің көлемінен алынады.
Алтын, қолакүміс тағы басқа қымбат металлдар мен тастарды өндірген
Өнімді бөлу туралы контрактісі. Бұл жерде мынадай шарттар қаралады:
- бөлуге жататын өнімнің жалпы көлемі;
- Қазақстан Республикасының
- пайдалы өнімді бөлудің нысаны (ақшалай, заттай);
- контракті бойынша орындалған жұмысқа кеткен өтеу
- алынған үлестің ақшалай эквивалентіне өнімінің құнын және бағасын
Жер қойнауын пайдаланушылардың
- контракт күшіне енгенге дейінгі жер қойнауын пайдаланушылардың нақты
Компенсациондық өнімінң есебінен өтелмейтін шығындардың қатарына:
- жер қойнауын пайдаланушылардың құқын алу мақсатында конкурсқа
- геологияық ақпарттарды алуға кеткен шығындары;
- жер қойнауын пайдаланушылардың компенсациясы ретінде алған өнімді сатумен
- шаруашылық-қаржылық қызметін
- экскурсияға және саяхат жасауға кеткен
- соттың ісін қарауыымен байланысты шығындары;
- қарыз қаражаттарын пайдаланған үшін төленетін пайыздық төлемдері;
- кез келген мемлекеттік пайдаланушылардан алынатын
- контракті қызметіне жатпайтын басқа
2.2 Жабдықтаушылармен және мердігерлермен есеп айырысу
Кәсіпорын өз өндірісінің тиімді және ырғақты жұмысын қамтамасыз ету
Демек, кәсіпорын жабдықтаушылармен және мердігерлермен есеп айырысу үшін есеп
Өнім жеткізушілермен есеп айырысулар есебі арнайы нысандағы журналда, машинограммада
Келіп түскен шот-фактураларды алдымен "Келіп түскен жүктер есебі журналына"
Есеп журналы бойынша тіркеу нөмірін көрсете отырып, түскен жүктердің
Бірінші кезеңде журналға акцептелген шот-фактура және басқа да есеп
Екінші кезенде журналға қоймадан бухгалтерияға келіп түскен құжаттары (кіріс
Кіріс құжаттары мұқият тексерілуі және төлем тапсырмаларындағы (шот-фактурадағы) материалдық
Үшінші кезеңде журнадда шот-фактурасының төленгені көрсетіледі. Төлем туралы белгілер
Айдың аяғында журналдың жиынтығы есептелінеді жөне төленбеген шоттар бойынша
Журналдың қорытындысы төрт қатар бойынша шығарылады; ай ішіндегі жиынтығы,
Кез келген кәсіпорын үзіліссіз және ырғақты жұмыс істеп тұруы
Осы жоғарыда аталған ұйымды керекті материалдармен және басқа да
Кесте 8 - Жабдықтаушы және мердігерлермен есеп айырысу шоты
№ Операциялардың мазмұны Дебиттеле-тін шот Кредиттеле-тін шот
1 2 3 4
1 Келіп түскен
- сатып алу құнына:
- сатып алынған тауарларға есептелген (жүмыс,
2010-2080,2220 3310
6710
6710
2 Жабдықтаушы мердігерлердің
- материалдарды жеткізу және өңдеу
- қосылған құн салығының құнына
2010-2080,2220
6710
6710
3 Орындалған құрлыс-монтаж жұмыстары үшін
қосылған құн салығы сомасына.
1260
3310
6710
6710
4 Тасымалдау ұйымдарының өнім сату
- көрсетілген қызмет құнына;
- қосылған құн салығы сомасына.
8110
3310
6710
6710
5
Жабдықтаушылар мен мердігерлердің,
- жұмыстың және қызметтің құнына;
- қосылған құн салығы сомасына.
9010, 9110,
9210, 9340
8210 т/б
3310
6710
6710
кестенің жалғасы
6 Жабдықтаушы мердігерлерден материал-дарды
3340
6710
7 Жабдықтаушылардан келген шот-фактураға сәйкес бұрынғы шот фактурасыз кіріске
201-208
671
8 - Құны төленген бірақ айдың аяғында
- келесі айдың басында бұл сомалар қызыл
2010-2080 6710
6710
9 Мердігерлік әдіспен жөндеу жүргізілген не-гізгі құралдардың:
- жөндеу құнына
- қосылған құн салығы сомасына.
9340
3310
6710
6710
10 Жабдықтаушы-мердігерлердің шоттары төленгенде 6710 4410
11 Жабдықтаушы-мердігерлерге алдын ала берілген аванс сомасы есептелді 6710
Ескерту:қосымша 1 негізінде автормен құралған
2.3. Басқа да кредиторлық борыштардың есебі
Жалдық міндеттемелердің есебі. Бұл міндеттемелер есебі "жалдық міндеттеме" деп
Төленуге тиісті сыйақы есебі. Алынған несие, жалдық келісім-шарт және
Жинақтаушы зейнетақы қорымен есеп айырысудың есебі. Зейнетақы қорымен есеп
Жарналар белгілі бір кәсіпорынның ережелерімен жарғыларымен және қолданылып жүрген
Зейнетақы қорына төленетін жарналар жұмысшылар мен қызметкерге есептелген еңбекақы
Кесте 9 - Жинақтаушы зейнетақы қорымен есеп айырысудың есебі
№ Операциялардың мазмұны Дебеттелетін
шот Кредиттелетін
шот
1 Жұмысшылар мен қызметкерлерге есеп-телген еңбекақы сомасынан жинақтаушы зейнетақы
6810
6860
2 Жинақтаушы зейнетақы қорына есептел-ген сомалар есеп айырысу шотынан
6860
4410
Ескерту:қосымша 1 негізінде автормен құралған
Басқа да есептелген шығындар есебі
Басқа да есептелген шығындар есебі «Басқа да кредиторлық борыштар
3 МІНДЕТТЕМЕЛЕРДІҢ АУДИТІ
3.1 Аудиторлық тексерудің міндеті мен мақсаты
Аудиттің негізгі мақсаты ұйымның бухгалтерлік есебін тексеру болғандықтан, оның
Аудит жұмысы барысында бухгалтерлік есеп кестесінің алатын орны ерекше.
Сондай жүйеге келтірілген есеп кестелері отчет жасауға, оперативтік анализ
Аудит барысында алғашқы есеп қүжатымен жүмыс істеу өте күрделі.
Ақша операциясының бухгалтерлік қүжаттары ерекше мүқияттылықпен толтырылады, онда қате
Касса операциясында қате немесе ондай фактілер касса түгендеу, ревизия
Материалдың алғашқы бухгалтерлік есебін қүжаттау процесі де өте күрделі.
Ұйымдарда алғашқы бухгалтерлік қүжаттар - есептеу кестелері болады. Оларды
Материалдың алғашқы бухгалтерлік есебін қүжаттау процесі де өте күрделі.
Ұйымдарда алғашқы бухгалтерлік қүжаттар - есептеу кестелері болады. Оларды
Қорыта келгенде, қандай алғашқы есеп қүжаты болмасын барлығы мемлекеттік
3.2 Ағымдағы міндеттемелердің аудиті
Ағымдағы міндеттемеге банктың қысқа мерзімді несиелері қысқа мерзімді займдар
Қысқа мерзімді несиелердің аналитикалық есебі несиенің банктің түрлері бойынша
Овердрафт дегеніміз — субъектінің иелігіндегі, яғни активті шоттың қалдығындағы
6020-шотта аналитикалық есеп займ берушілер бойынша несиені қайтару мерзімі
Қысқа мерзімді займдар көп жағдайда векселге берілген коммерциялық несие
Аудитор баланста алынған қысқа мерзімді несиелер мен займдардың дүрыс
- несие қандай мақсатқа пайдаланды, осы мақсаттар несиені алу
- кәсіпорынның басқармасы несие кепіддеме қүрамына не
- несиені қайтару толықтылығы және уақыттылығы;
- келісім-шартқа сәйкес несие үшін пайызды төлеу
- басқа кәсіпорыннан ссуда (займ) алу зандылығы,
- синтетикалық және аналитикалық есепті жүргізу дүрыстығы, жазулардың 60
Бухгалтерлік баланстың "Ағымдағы міндеттемелер" бөлімінде "Үзақ мерзімді несиелердің ағымдағы
Кредиторлық қарыз — бүл кәсіпорынның басқа занды түлғаларына немесе
Қалыпты кредиторлық қарыз дегеніміз кәсіпорынның бизнес-жоспарының орындау жолына, сонымен
Оған мысалы: акцептелген есепті қүжаттар бойынша (мердігерлерге,жабдықтаушыларға қарыз) әлі
Ақталмаган кредиторлық қарыз деп мысалы мынау есептеледі: қаржылық органдарға
- төлеу тәртібінің дүрыстығын
- кәсіпорын балансындағы кредиторлық
- кредиторлық қарыздарды азайту және олар бойынша есептеулерді
Кредиторлармен есептесу жағдайын бақылаудың рационалды үйымы келісімді жөне есепті
Кәсіпорынның кредиторлық қарызын тексеру кезінде аудитордың басты мақсаты оның
Аудитор және инвентаризация комиссиясының мүшелері кредиторлық қарыздың пайда болу
Жабдықтаушылармен және мердішерлермен есесптесу тексеру барысында аудиторға екі жақты
Сауалға шоттағы немесе шот-фактурадағы қаддықтар туралы мәліметтер кіру мүмкін,
Актіде расталмаған кредиторлық қарыз сомасы және өткен мерзімі бойынша
Қарыздардың осы түрі бойынша инвентаризация актісіне анықтама тіркелуі керек.
1) төлеуге шоттар және вексельдер;
2) алынған аванстар;
3) салықтар бойынша қарыз;
4) төлеуге дивидендтер;
5) негізгі шаруашылық серіктестік және
6) ақционерлік қоғамның жоғарғы түлғаларға қарыз;
7) басқа да кредиторлық қарыз.
"Төлеуге шоттар жөне вексельдер" тарауын кезінде аудиторға оның қалдықтарын
а) алынған ТМҚ және айталымнан тыс активтер, орындалған жүмыстар
б) алынған ТМҚ және
в) қабылдау кезінде табылған артық ТМҚ және айналымнан тыс
г) тасымалдау бойынша алынған қызметтер.
Осы шот бойынша есептеуді тексеруу 2 негізгі бағыт бойынша
- алынған метариалдық қүндылықтар,
- жабдықшылардан алынған ТМҚ-ды кірістеудің толықтылығын талдау;
- жабдықтаушы және мердігелермен есептесуді тексерудің бағдарламасын (жоспарын) құра
Кесте 12 - Жабдықтаушыы және мердігелерімен есептесудің аудиторлық
тексеру бағдарламасы
Мазмүны Ақпарат көзі Тексеру тәсілі
1 2 3
ТМҚ бар екендігін рас-тайтын құжаттардың бар болуы
Келісім шарттар, хаттар, шот-фактуралар және кі-ріс құжаттары
Бақылау растау
Тауардың сапасы және саны бойынша берілетін арыздың уақыт-тылығын тексеру
Жабдықтаушымен ҚҚС жою дұрыстығын тек-серу
бақылау
Жабдықтаушының мәлі-меттерін есеп регистріне
Кредиторлық қарыздың нақтылығын тексеру Бухесеп регистрі,
дықтаушының сауалына жауаптар сұраптау, тексеріс, сәйкестілік
Материалды жауапты тұлғамен
Корреспонденттік шоттың дұрыс құры-луын тексеру Бухгалтерлік есеп ре-гистрі, шоттар
Ескерту:қосымша 1 негізінде автормен құралған
Тауарды шикізаттарымен материалдарды сатып алу, электроэнергияны, жылуды алу, жабдықтаудан
Жетіспеген ТМҚ сомасына кәсіпорын жабдықтаушығы арыз береді оған мыналар
- жабдықтаушының қүжатында көрсетілген мәліметтермен ТМҚ-ң жолдама қүжаттары және
- жүк салмағын тексеру тур бағытты станцияның
- табылған ТМҚ-ң жетіспеушілігі тур акт;
- жетіспеушілікті түғызған себептерді растайтын басқа да қүжаттар;
Аудитор мерзімінен өткен арызды көресту жағдайлары жоқ па соны
Талапты анықтамаға тіркелген қүжаттар көшірмесінің негізінде, аудмтор жабдықтаушыға
Ақшасыз есептесудің негізгі формалары: акцепті; аккредитивті; төлем-талап бойынша, чектермен;
Жабдықтаушы және мердігелермен есептесуді тексере отырып аудитор жүргізілген операциялардың
Кредиторлық қарыздың нақтылығын тексеру аудит процедурасының маңыздылығының бірі болып
Жабдықтаушы және мердігерлермен есептесу бойынша операцияларды тексере отырып аудитор
Аудитор жабдықтаушы және рердігермен есептесуді тексеріп, оларға тиісті қорытынды
Кредиторлық қарыз аудитінің маңызды элементінің бірі бюджетпен есеп айырысуды
Бюджетпен есеп айырысу аудитін жүргізу кезінде тексеріске жататын жалпы
- салық салу базасын анықтаудың толықтылығы
- салық ставкаларын қолданудың дүрыстығы және басқа да төлемдердің;
- өндірістік шегерімдердің зандылығы және негізділігі және салық
- бюджетке төлем төлеудің толықтылығы
- есептеу және төлем төлеу бойынша бухгалтерлік
- салық инспекциясына
- бюджетпен есеп
- аналитикалық және синтетикалық есеп мәліметтерінің үйым балансының
Аудитор ең алдымен салық салу ставкасын қолдану және салық
Оған барлық табыс түрлері жатады. Олар мыналар:
1) еңбек төлемі түрінде алынатын табыс;
2) кәсіпкерлік қызметтен түскен табыс;
3) жеке түлғалардың мүліктік табысы.
Аудиторға мынаны есте сақтау қажет: жылдық жиынтық табыс көлемі
1) жеке түлғалармен алынған дивиденттер;
2) жеке түлғалармен алынған пайыздар;
3) заңды және жеке түлғалармен алынған онды курстық айырма
4) бағалы қағадарды сатудан қүнның өсуі.
Заңды және жеке түлғаның жылдық жиынтық табысынан оны алумен
Кәсіпкерлік қызметпен байланыссыз шегерімдер шығындар бойынша жүргізілмейді, сонымен қатар
Шегерімге пайыз сомасы шегінде несие үшін паыздар жатады. Салық
Сақтандыру қызметі мен айналысатын заңды түлға ҚР заң белгілеген
Салық төлеуші кез-келген салық жылында басқа амортизация нормаларын қолдануға
Егер топтың негізгі қүралдары өткізілген немесе жойылған болса онда
1) Келесі салық жылында есептелген амортизация сомасына төмендеген келесі
2) Салық жылында топтарға қосылған, сатып алу бағасы
3) Салық жылының ішінде өткізу бағасы бойынша топтың
Салық жылының ішінде топтан негізгі қүралдары өткізу кезінде алынған
Шегерімге сонымен қатар аомртизациялық аударымдар түрінде материалды емес активтерге
Жылдық жиынтық табыстан шегерімге жататындар:
1) төлеген салықтар мыналар шегерімге табыстан жатпайды: жылдық жиынтық
2) бюджетке жатқызатыннан басқа
3) ҚР заңымен белгіленген нормативті шығындарыға сәйес мемлекеттік әлеуметтік
4) Қазақстандық кадрларды дайындауға және аймақтың әлеуметтік дамуына жер
5) Жылдық жиынтық табысты алу үшін кәсіпкерлік қызметте 3
Сонымен қатар шегерімге өткізу кезінде туатын шығындар жатпайды:
2) бағалы қағаздар,
3) шет валютасы
4) бағалы тастар және бағалы металдар.
Кәсіпкерлік қызметтен келетін шығындар болашақ кезеңнің жылдық жиынтық табыс
Жеке түлға шегерімге қүқылы:
а) салық жылының ішінде, әрбір табыс алынған айға 1
б) салық жылы ішінде әрбір семья мүшесіне әрбір
Салығы ставкалары келесі көлемде белгіленген:
а) б пунктінде көрсетілгеннен басқа занды түлғалар
б) өзінің қызметін арнайы экономикалық зонада жүзеге — 30%
в) Жер өндірістің негізгі қүралы болып табылатын заңды
10% көлемді ставка мынадай жағдайларда қодданады: егер занды түлға
Аудитор табыс салынған төлеу кезінде қодданатын жеңілдіктердің заңдылығын және
Жеке табыс салығы бойынша салық салута жеке түлғалардың келесі
1) ҚР азаматы болып табылмайтын, дипломатиялық немесе консульдік
2) Шет мемлекетте мемлекеттік қызмет бабымен жүрген жүмысшыдан
3) Бір жеке түлғадан, басқа жеке түлғаға мүраға
4) Мемлекеттік зейнетақылар, стипендия және жәрдемақы,
5) Балаларға алименттер
6) Жергілікті бюджет және
Аудитор ерекше көңілді бюджетке төлемдердің толықтылығына және уақыттылығына бөлу
ҚР-ң мемлекеттік комитеті келіміс-шартына байланысты, инвестиция бойынша салық төлеушілерге
Келесі кезеңге 5 жылға дейін — негізгі ставкадан кем
Салық төлеушілерге салық сомасы еркін анықталады, белгіленген ставкалар және
Жыддық жиынтық табыс туралы декларация және заңды түлғамен шығарылған
Заңды түлға жылдық жиынтық табыс туралы декларация және есепті
Бюджетке табыс салығын аударуға салықтөлеушімен төлем тапсырмасын банк мекемесіне
Егер салықтың төлеген сомасы аударылған сомада жоғары болса, салық
1) салық төлеушінің басқа салықты төлеу штына жоғарылауды кіргізеді;
2) салық төлеушінің келісім бойынша
3) салық төлеушіге жазбаша анықтама бойынша 20 күндің
Заңды түлғалардың басқарушысы және сәйкес жүмысшылары тексеру актісін қол
Салық төлеушіге салықты дүрыс есептеу және уақытылы төлеу жауаптылығы
Уақытында төленбеген салық сомасы ҚР Үлттық банкісімен белгіленген 1,5
Белгіленген мерзімде салық декларациясының көрсетпеген заңды түлғаға әрбір айда
Декларацияда салық көлемінің төмендеуі, яғни төлейтін сомадан аз болса,
Тауарларды өткізу бойынша тауарларды жүргізу есепте көрсетілмесе тауарлар қүнынан
Салық төлеуші салық кезеңі біткеннен кейін 5 жыл ішінде
Салық төлеушінің салық декларациясын дүрыс қүру бойынша қызмет көрсететін
Заңды түлғамен салық декларациясын дүрыс қүруды және уақытындаа көрсетуді
Табыс салығы бойынша бюджетпен есеп айырысу тексергеннен кейін аудитор
Қосылған қүнға салынатын салық тауарларды өндіру, жүмысты орындау немесе
Қосылған қүнға салынатын салық объектілері болып, салық салынатын айналым
Салық салынатын айналым болып тауарларды (жүмыс, қызмет) өткізу бойынша
Салық салынатын импорт блып салықтан босатылатындардан басқа, импорттелетін тауарлар
Салық төлеушілер болып ҚҚС бойынша есепте түрған немесе түруға
Импорттелетін тауарлар бойынша салық төлеушілер болып ҚР аймағында импортты
Салық салынатын айналым мөлшері баға және тарифті қолдана отырып
Салық салынатын импорт мөлшеріне ҚР-ң кеден завдарына белгіленетін импортталатын
Қосылған құн есептен босатылатын айналымдар:
1) пошта маркалары,
2) акциздік алым маркаларын
3) уәкілетті органдар
4) адвокаттық қызметті,
5) ҚР Үлттық
6) Мемлекеттік меншікті жекешелендіру тәртібімен өткізілетін мүлікті;
7) ҚР-ң завдарына сәйкес мемлекеттік мекемелердің пайдасына
8) жарғылық капиталға жарналарды;
9) жарғылық капиталға жарна ретінде алынған мүлікті қайтарып
10) жерлеу бюроларының әдет-ғүрыптық қызмет көрсетулерін зираттар мен
11) оларды өткізу
12) банк қарталарымен
Егер салық төлеуші қызмет ететін кәсіпорнын басқа салық төлеушіге
ҚҚС салық салынатын айналым және импорт көлемінен салынатын импорт
Әрбір салық төлеушінің міндеті:
а) әрбір есепті кезеңде ққс бойынша декларация
б) бюджетке әрбір есепті кезеңце салықты декларация көрсететін мерзімде
ҚҚС бойынша декларация келесі айдың 15 нен кешіктірілмей тапсырылады.
Қосымша табысқа салынатын салықтың салық салу объекісі - салық
Қосымша табысқа салықты төлеу жағдайы, тәртібі және мөлшері келісім
Қосымша табысқа салық ҚР өкіметімен білгіленген ставка бойынша есепті
Қосымша табысқа салық ставкасы келесі мөлшерде белгіленген:
Табыстың нормасы (ЖІО),
%
20,егер < немесе тең 32
>22,егер < немесе тең 24
>24,егер < немесе тең 26
>26,егер < немесе тең 28
>28,егер < немесе тең 30
> 30
Қосымша табысқа салық бойынша салық органдарына келесі кезеңнің 10-ші
Жалпы мемлекеттік салық бойынша бюджеттен салықтардыңң дүрыстығын тексергеннен кейін
Жерге төлем жерсалығы нысанында төленеді. Ол жер участкасы
Жер салығын төлеушілер болып жер участкасын пайдаланатыннемесе оғын ие
Аренда негізінде жерді пайлананғаны үшін жер салығын ставка бойынша
Жер салығының салық салу объектісі үйымның иелігіндегі жер усаткасы
Жер салығы жер ауданының берлігіне жыддық белгіленген төлем түрінде
Ауыл шаруашылығы бағыттағы жерлерге жер салығының базалық ставкаларыы 1
Мүлік салығынан мыналар босатылады.
1) кәсіпкерлік қызметте пайдалынбайтын ммүлік
2) ҚР Үлттық банкі, оның фирмалары;
3) ҚР үкіметі белгілі қажеттілік нормативті актілер
4) Діни бірлестіктер т.б.
Мүлік салығы бойыншаа көрсетілетін жеңілдіктердің мөлшері және анық мерзімі
Кәсіпкерлік қызметпен айналысатын заңды түлғалардың мүлік қүнына 1 пайыз
Салық салық салынатын объектінің орналасу жері бойыншаа төленеді.
Жергілікті салықтың маңызды түрі көлік құралдарына салық болып табылады.
Көлік қүралдарына салық салық жыл сайын төленеді және айлық
Көлік салығынан босатылатын түлғалар мыналар:
1. ҚР-ның үкіметі белгіленген көлік қүралдарына қажеттік нормативтері шегінде
2. Мемлекеттік бюджет есебінен қамтылатын
3. Меншігінде бір автокөлік қүралы бар Үлы Отан
4. Меншігінде 1 автокөлік қүралы бар Кеңес Одағының
5. Пайдаланууу мерзімі 7 жылдан
Салықтың көлемі салық төлеушімен еркін анықталады. Занды түлғалар көлік
Бюджетпен есеп айырысудың дүрыстығын тексергеннен кейін аудитор бухгалтерлік есеп
Бухгалтерлік баланста ағымдағы міндеттеменің келесі бөлімі "Дивиденттер бойынша есеп
Мұндай шот акционерлерге дивидент толеу бойынша үйымның қарыздары туралы
Аудиторға дивиденттерді төлеу және есептеу бойынша бухгалтерлік жазулардың дүрыстығын
Аудитор бағалы қағаздардың шығуы кезеңінде айтылаты және акция немесе
Бухгалтерлік баланста көрсетілген кредиторлық қарыздың келесі бөлімі "Ақционерлік қоғамның
Аудиторға әсіресе "Басқа да кредиторлык қарыз" бөліміне көңіл аудару
Кредиторлық қарыздардың ең маңызды бөлімі баланста көрсетілген еңбекті төлеу
Осы қарыздың негізгі аудиті болып еңбек есебінің қызметін және
Содан кейін аудиторға алғашқы қүжаттардың дүрыстығын, олардың толтыру дүрыстығын,
Жұмысшылардың жеке қүрам есебін кадр бөлім жүргізеді. Жүмысқа қабылдаған
Аудиттың маңызды процдурасының бірі еңбекақы төлемін есептеуді тексеру болып
- төлемнің тарифті ставка және оклад бойынша дүрыстығы;
- сыйақы есептеудің негізділігі және дүрыстығы.
- түнгі уақыттағы жүмыс үшін, ауыр және зиян жағдайлардағы
Тексеру қорытындысында аудитор мынаны белгілеу (анықтау) керек:
- уақытында алынбаған еңбекақы депонентті сомаға уақытында апарыдды ма;
- депоненттелмеген сома төленеді ме;
- бірігу бойынша төлем бүрыстығы;
- жүмыс істемеген уақыт үшін төлемді есептеудің дүрыстығы;
- еңбек төлеу қорына шығарудың дүрыс апарылуы;
- жеке төлемдерді өнімнің өзіндік қүнына дүрыс
- еңбек төлеу қоры бойынша бухгалтерлік проводкаларды құрудың дұрыстығы;
- аналитикалық және синтетикалық есепті жүргізудің дүрыстығы. Еңбек
Әлеуметтік сақтандыру және қажет ету бойынша есептеулерді тексерудің негізгі
Жоғарғыдан шыға отырып аудиторға мынаны тексеру қажет:
- сақтандыру жарналарын есептеу үшін еңбек төлем қорын анықтаудың
- сақтандару жарналардын тарифтарын дүрыс қолдану;
- жарналарды толық және уақытылы аудару;
- пособия, зейнет ақы т.б. есептеудің негізділігі және дүрыстылығы;
- сақтандыру жарналардың түрі бойынша
Кредиттық қарызды тексеру бойынша жүмысты аяқтай отырып аудитор оның
Арықарай аудитор "Ағымдағы міндеттеме" бөліміндегі "Төлем есептелген шығындар" келімшесін
Резервті құру үшін міндетті шарт болып, мынау табылады: олардың
Аудиторға негізгі қүралдарды жөндеу және пайдаланылытан және қүрылатын резервтің
Уақытында жасалған жөндеу қәсіпорынның жүмыс жылдамдығын, тоқтап қалуларды қысқартуды,
3.3 Ұйымның міндеттемелерін экономикалық талдау
Ағымдағы міндеттемелерге ағымдағы пассивтер, яғни өтелуге жатқызылған міндеттемелер мен
Ағымдағы өтімділік коэффициенті ағымдағы активтердің ағымдағы міндеттемелерге қатынасымен анықталады.
Жылдың басы
Ағымдағы активтер
Ктл = ---------------------------------- = ------------- = 0,955
Ағымдағы міндеттемелер
Жылдың аяғы
492717
Ктл = -------------- = 0,914
538524
Ұйымның төлем қабілеттілігін талдау үшін ақша қаражаттарын ағымдағы міндеттемеге
Жыддың басы
Ақша қаражаттары
Ағымдағы міндеттемелер
Жылдың аяғы
191031
Ктөл.қаб.= ------------- = 0,354
538524
Бұл ұйымның төлем қабілеттілік коэффициенті төмен, яғни ұйымның үлкен
Арықарай аудитор "Ағымдағы міндеттеме" бөліміндегі "Төлем есептелген шығындар" келімшесін
Резервті құру үшін міндетті шарт болып, мынау табылады: олардың
Аудиторға негізгі қүралдарды жөндеу және пайдаланылытан және қүрылатын резервтің
Уақытында жасалған жөндеу қәсіпорынның жүмыс жылдамдығын, тоқтап қалуларды қысқартуды,
Кесте 13 - 2010-2011 жж аралығындағы негізгі экономикалық көрсеткіштерді
Көрсеткіштер 2010ж 2011ж Ауытқуы
Негізі Негізі мың.тг %
ТАБЫСТАР 149814 148851 -963 99,4
1. Негізгі қызмет 149698 148396 -1302 99,1
2. Негізгі емес қызмет 116 455 339 3,92
ШЫҒЫСТАР 111689 146905 35216 131,5
1. Негізгі қызмет 111532 146269 34737 131,1
Корпоративтік табыс салығы бойынша шығыстар 157 0 -157
2. Негізгі емес қызмет 0 636 636 100
Қаржылық қорытынды 38125 1946 -36179 5
Ескерту:қосымша 1 негізінде автормен құралған
Қоғамның негізгі мақсаты таза табыс пен шығыстардың және бюджеттік
2010-2011жж табыстар, шығыстар және қаржылық қорытындының негізгі кұйі мынадай:
Яғни бұл көрсеткіштер бойынша ұйым қызметінің жақсарғанын көреміз.
ҚОРЫТЫНДЫ
Бухгалтерлік есеп мәліметтері басқару жүйесінің негізі болып табылады.
Кәсіпорындар өзінің қызметі барсында меншікті капиталмен қатар
Кез-келген ұйымның қызметін көрсетуі мен шаруашылық операцияны жүргізу барысында
Кез келген өндіріспен айналысатын субъекті сол өнімді өндіру үшін
Кредиттық қарызды тексеру бойынша жүмысты аяқтай отырып аудитор оның
Арықарай аудитор "Ағымдағы міндеттеме" бөліміндегі "Төлем есептелген шығындар" келімшесін
Резервті құру үшін міндетті шарт болып, мынау табылады: олардың
Аудиторға негізгі қүралдарды жөндеу және пайдаланылытан және қүрылатын резервтің
Уақытында жасалған жөндеу қәсіпорынның жүмыс жылдамдығын, тоқтап қалуларды қысқартуды,
Жалпы қорыта келгенде ұйымның экономикалық жағдайын жақсарту үшін және
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТТЕР
1. Радостовец В.К., Ғабдуллин Т.Ғ., Радостовец В.В., Шмидт О.И.,
«Кәсіпорындағы бухгалтерлік есеп» Алматы 2009ж
2. Кеулімжаев Қ.К., Әжібаева З.Н., Құдайбергенов Н.А., Жантаева А.Ә.
«Қаржылық есеп»Алматы: экономика, 2009
3. Бухгалтерлік есеп шоттарының Үлгі жоспарын қолдану жөніндегі
4. Андреев В.Д. «Практический аудит» - М: Экономика,
5. Дүйсенбаев К.Ш., Төлегенов Е.Т., Жұмағалиева Ж.Т.,
« Ұйымның қаржылық жағдайын талдау» - Алматы: Экономика, 2009г
6. Абдыманапов А.А «Концептуальное основы и принципы бухгалтерского учета»
7. Нурсеитова Э.А.«Нормирование командировочных и представительских расходов» Алматы:2010г
8. «Қазақстан Республикасының Салықтар және бюджетке басқа да міндетті
9. «Бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп беру туралы» Қазақстан
10. Назарова В.Л.«Шаруашылық жүргізуші субьектілердегі бухгалтерлік есеп»
Алматы экономика 2011ж
11. Дюсембаев К.Ш., Егембердиева С.К., Дюсембаев З.К. «Аудит и
12. Салина А.П.«Принципы бухгалтерского учета» (учебное пособие) – Алматы:
13. Рахимбекова Р.М., Кеулимжаев К.К., Айтхожина Л.Ж., Сальменова А.Т.
«Финансовый учет на предприятии»Алматы: Экономика 2009г
14. Шеремет А.Д., Суйц В.П. «Аудит» Учебник – М:
15. Подольского В.Н. «Аудит» Учебник – М: Юнити, 2003г
16. Тасмағанбетов Т.А., Радостовец В.К. «Қаржы есебі» -
17. Радостовец В.К., Шмидт О.И. «Теория и отраслевые особенности
18. Кеулімжаев Қ.К., Әжібаева З.Н., Құдайбергенов Н.А., Жантаева А.Ә.
«Қаржылық есеп»Алматы: экономика, 2009
19. Бухгалтерлік есеп шоттарының Үлгі жоспарын қолдану жөніндегі
20. Андреев В.Д. «Практический аудит» - М: Экономика,
21. Дүйсенбаев К.Ш., Төлегенов Е.Т., Жұмағалиева Ж.Т.,
« Ұйымның қаржылық жағдайын талдау» - Алматы: Экономика, 2001г
22. Абдыманапов А.А «Концептуальное основы и принципы бухгалтерского учета»
23. Нурсеитова Э.А «Нормирование командировочных и представительских расходов»Алматы:2009г
24. «Қазақстан Республикасының Салықтар және бюджетке басқа да міндетті
25. «Бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп беру туралы» Қазақстан
26. Назарова В.Л.«Шаруашылық жүргізуші субьектілердегі бухгалтерлік есеп»
Алматы экономика 2011ж
ҚОСЫМША А
1-Корпоративтік табыс салығы бойынша бюджетпен есеп айырысу
Корпоративтік табыс салығын төлеушілер Салық салынатын объектілері
Салық мөлшерлемесі Салықтық кезең
1 2 3 4
Завды түлға, ҚР резиденттері Салық салынатын табыс 30% Календар-лық
Төлем көзінде алынатын та-бысқа
Заңды түлға, ҚР резиденттері, олар үшін жер өндірістің негізгі
ҚР түрақты үйымдар арқылы, қызметін жүзеге асыратын ре-зиденттер емес
Таза табыс 15%
ҚР-да төлем көзінде табыс алатын рези-денттер емес занды түлғалар
10%-тәуекелділіктен сақ-тандыру келісім-шарты
5%-тәуекелділіктен қайта сақтандыру келісім-шарты бойынша төленетін сақ-тандыру
5% - халықаралық тасы-малдауда транспорттық қызмет
20% - басқа да табыстар
ҚОСЫМША Б
Салықтық кезеңнің соңына топ ішіндегілері бойынша баланстың құны анықталуы
Салықтық кезең-нің басына топ ішіндегілердің баланстық құны (өткен
амортизациялық аударым сомасы-
ның азайғаны, жөндеу жұмыста-ры жүргізілгендері
және есептен шық-кандары ескеріліп, жасалған түзету-лер)
Салықтық кезеңде келіп түскен тіркел-ген активтер мынадай құны бойынша:
алынған құны - бас-тапқы құнынан алуға байланысты шығыс-тар, өндіру,
жарлық капиталына салым ретінде алын-ған – құны бойынша, азаматтық
тегіналынған – бас-тапқы құны бойын-ша алыс-беріс актісі бойынша анықтала-ды,
Салықтық кезеңде есептен шыққан тіркелген активтер мынадай құны бойынша
Жарлықкапиталына салым ретінде берген кезде – бас-тапқы құны бойынша,
Есептен шығарған, жо-ғалтқан, бүлінген кезінде (егерде сақтандыру қоры бар
Есептен шығарған, жо-ғалтқан, бүлінген кезінде (егерде сақтандыру қоры жоқ
Тегін берген кезде-баланс-тық құны бойынша
ҚОСЫМША В
Жеке тұлғалар бойынша есеп айырысу
Жаңа табыс салықты төлеуші Салық салынатын объектісі Салық мөлшерлемесі
Салық кезеңі
Салық салы-натын объек-тісі бар, Қа-зақстан Рес-публикасының резиденттік жеке түлғасы
Төлем көзінен алатын табысына салынатын(салық кодексімен сәй-кес салық салуға
Төлем көзінен алатын табысына салынбайтын салықтар
І.Ұтыс, марапаттау, диви-денд түріндегі табысы (сақтандыру қоры бойынша марапаттауды
2.Адвокаттар және жеке нотариустар — 10 %;
3. Басқа да табыстар — 15 еселенген жылдық есептік
Салық салы-натын объек-тісі бар, Қа-зақстан Рес-публикасының резиденттік емес жеке
Төлем көзінен ала-тын табысына салы-натын және салын-байтын салықтар (салық
ҚОСЫМША Д
Жабдықтаушыы және мердігелерімен есептесудің аудиторлық
тексеру бағдарламасы
Мазмүны Ақпарат көзі Тексеру тәсілі
1 2 3
ТМҚ бар екендігін рас-тайтын құжаттардың бар болуы
Келісім шарттар, хаттар, шот-фактуралар және кі-ріс құжаттары
Бақылау растау
Тауардың сапасы және саны бойынша берілетін арыздың уақыт-тылығын тексеру
Жабдықтаушымен ҚҚС жою дұрыстығын тек-серу
бақылау
Жабдықтаушының мәлі-меттерін есеп регистріне
Кредиторлық қарыздың нақтылығын тексеру Бухесеп регистрі,
дықтаушының сауалына жауаптар сұраптау, тексеріс, сәйкестілік
Материалды жауапты тұлғамен
Корреспонденттік шоттың дұрыс құры-луын тексеру Бухгалтерлік есеп ре-гистрі, шоттар
73