Жоспар
Кіріспе 2
Зейін туралы жалпы ұғым 2
Зейіннің физиологиялық негізі 3
Зейіннің құрылымы мен
Сыртқы және ішкі зейін түрлері. 6
Ұжымдық, топтық, даралық зейін түрлері. 7
Зейіннің негізгі қасиеттері 7
Зейінділік және адам зейінінің типтері. 11
Зейіннің адам өміріндегі алатын орны 11
Зейінді тәрбиелеу жолдары 11
Қорытынды 13
Пайдаланылған әдебиеттер 14
Кіріспе
Қазақ әдетте біреудің білік – бітіміне,
Демек, зейінді жан дегеніміз үлкен ұғымды
Жалпы зейін туралы туралы ұғымдар әр
Зейін туралы жалпы ұғым
Зейін деп – адам санасының
көрсетететін құбылысты айтады. Дәлірек
Мысал келтірейік. Оқушы
Адамға тән әрекеттің кез-келген
Зейіннің физиологиялық негізі
Зейіннің физиологиялық негіздерін И
Сыртқы дүниенің көптеген тітіркендіргіштерінің ішінде біреуі
Мәселен, қызық кітапқа беріле оқығанда адамға
Қозу процесі ешқашан да ми қабығына
Бұл жөнінде И.П.Павлов былай дейді: «Бас
Ұлы физиолог оптимальдық қозу үнемі қозғалыста
Зейіннің құрылымы мен
Зейін адамның еркіне
Ырықсыз зейіннің психологиялық әдебиеттерде бірнеше синонимі
Адамның таным әрекетінде көңіл – күйге
Ырықсыз зейіннің көрінуіне төмендегі жағдайларсебеп болады:
а) күшті тітіркендіргіштер (көзді аштырмайтын жарық,
ә ) адамның сыртқы дүниедегі объектілерге
Адамның ырықты зейіні әрекетті саналы түрде
Ырықты зейін ерікті немесе активті зейін
Адамның күрделі мәселелерді шешуі, орфографиялық ережелерді
Ырықты зейін мынандай ерекшеліктермен сипатталады:
Қандай болмасын бір әрекеттің талабына сай
Үйреншікті жұмыс жағдайын жасап алып, алаңдататын
Орындалатын істің мәнісін, маңызын түсіну үшін
Түрлі қолайсыз жағдайларда да жұмыс істеуге
Зейінді болуды өзіңе үнемі ескертіп отыру
Зейіннің екі түрі де бір-бірінен ешқашан
Ырықты зейінді дұрыс ұйымдастырудың маңызды шарты
Үйреншікті зейін – зейіннің ерекше түрі.
Әрекет кезінде үйреншікті зейіннің пайда болуы
Зейіннің жоғарыда қарастырылған үш түрі де
Қандай нәрсеге болса үйреніп, жаттығып алған
Сыртқы және ішкі зейін түрлері.
Объектісінің орналасу жағдайына орай, зейін сыртқы
Ішкі зейін – сананың ішкі іс
Ішкі зейіндер – сана мен өзіндік
Ішкі зейін қалыптаспайынша, адамның ақыл –
Ұжымдық, топтық, даралық зейін түрлері.
Ұжымдық зейін – бір сыныптағы барлық
Топтық зейін – бір ұжым ішіндегі
Даралық зейін өз міндетін орындауға әр
Зейіннің негізгі қасиеттері
Зейін мынадай ерекшеліктерімен сипатталады:
а) көлемі;
б) бөлінуі;
в) шоғырлануы;
г) тұрақтылығы;
д) ауысуы;
Зейіннің көлемі – адамның бір көргенде
Нәрселерді топтастыпу арқылы зейіннің көлемін ұлғайту
Физиологиялық тұрғыдан зейін көлемін өсіріп, ұлғайту
Зейіннің тар, көлемдісі де жарамсыз қасиет
Зейін көлемін арттыру үшін мұғалім балаларды
Зейіннің бөлінуі деп адамның кез –
Бір мезгілде өлең жаттап, әрі қарапайым
Мысалы, жас ұстаз өз зейіінін бірнеше
Дегенмен, ұстаздық тәжірибесі біртіндеп жетіле
Зейінді бөдудің физиологиялық
«... біз бір іспен, бір оймен
Зейіннің шоғырлануы – адам санасының белілі
Зейіннің шоғырлануы оның көлемімен, бөлінуімен де
Мәселен, алгебрадан есеп шығарып отырған оқушы
Зейіннің тұрақтылығы деп оның объектіге бағытталып,
Зейіннің бұл қасиеті жүйке процестерінің күшіне,
Зейінді бір жерге тұрақтатып, жинақтап алу
Зейіннің осы қасиетінің оқу процесінде маңызы
Ересек адамдар жұмыс үстінде зейінін 40
Зейінді ұзақ уақыт бойы іс -
Мәселен, ысқырған дауыс, қоңыраудың сылдыры, сырнай
Мәселен, машинаның дүрілі, музыканың әуені зейінді
Мәселен, орыстың атақты жазушысы А. П.
Зейіннің ауысуы деп оның бір объектіден
Зейіннің ауысуының толқудан айырмашылығы – оның
Зейіннің бұл қасиетінің физиологиялық негізі –
Зейіннің ауысуы объект ерекшеліктеріне де байланысты.
Өйткені, олардың санасында әлі де «бақылау
Зейіннің қасиеттері бір – бірімен тығыз
Зейінділік және адам зейінінің типтері.
Зейіннің адам өміріндегі алатын орны
Адамның зейінділік күйіне тән нәрселер: сезімталдық,
Зейінділік күй – адамның мүдделі ісі
Адамды мінез сипатына қарай зейінді, зейінсіз,
Зейінді тәрбиелеу жолдары
Балаларда тілдің шығуына байланысты
Мектеп жасына дейінгі балалардың зейінінің қалыптасуында
Балаларда зейіннің түрлі қасиеттері (көлемі, бөлінуі,
Мектеп – оқушылардың зейінін оқу –
Мәселен, бірінші сынып оқушылары түрлі нәрселерді
Оқушы зейіні негізінен сабақ үстінде
Бірінші сыныптан бастап оқушыларды зейінділікке әдеттендіру,
Бүкіл сыныпқа не жеке оқушыларға берілетін
Бала қайда жүрсе де
Зейінді күшті және тұрақты етететін құдылыстардың
Төменгі сынып оқушыларынынң жүйке жүйесіеің әлде
Оқушылардың зейінін дұрыс қалыптастыруға мұғалімнің жеке
Мұғалім балаларға сабақ үстінде зейінін
Ы. Алтынсарин : «Егер балалар бірдемені
Қорытынды
Қорыта келгенде, зейін дегеніміз айналадағы объектілердің
...Зейін – адам жан дүниесіне енрінің
Егер зейін болмаса, заттарды, құбылыстарды жақсылап,
Зейінді дамытудың ең жақсы тәсілі адамдарға
Осы ерекшеліктері мен сипатына қарай зейін
Пайдаланылған әдебиеттер
1.Жарықбаев Қ. «Жалпы психология» .
2. Тәжібаев «Жалпы психология»
3. Сәбет Бап – баба
4. Жарықбаев Қ. «Жантану негіздері».
5 Алдамұратов Ә. «Жалпы психология»
6. Дружинин Б. «Психология»
7. Богословский «Жалпы психология» .
8. Алексеев Г. «Профессия – конструктор»
9. Немов Р. «Психология»