Әл - Фараби атындағы Қазақ Ұлттық
Экономика және бизнес факультеті
К У Р С
ТАҚЫРЫБЫ: Посткейнсиандық ілім-солшыл
кейнсиандықтар (Д.Робинсон, П.Сраффаның
экономикалық теория ерекшеліктері
(80-90 жылдар))
Орындаған:Оразбаева С.
Тексерген: Табеев Т.П
Алматы-2004
ЖОСПАР
К і р і с п е 3
Ι.Посткейнсиандық ілім сипаттамасы-солшыл кейнсиандықтар 5
1.1 Д. Робинсон көзқарастары 5
1.2 Монополия әлемi: Д.Робинсон теориясы. 11
ΙΙ. Сраффанндық революцияның концептуалды өзектілігі 13
2.1.Тауарлар өндірісі тауарлар жәрдемімен 13
2.2 Сұраныс және ұсыныс негiзiндегi жалпы тепе-теңдiктi талдаудан
2.3 Сраффа және бәсекелестiк теорияның сәтсiздiкке ұшырауы. 19
Қорытынды. 22
К і р і с п е
50-60-шы жылдар кейнсиандық ілімнің “шарықтаған” жылдары еді, оған
40-шы жылдардың екінші жартысынан бастап, 60-шы жылдардың ортасына
Әдетте, өрлеу кезеңіне сәйкес келіп қалған кезде сұранысты
Кейнсианшілдіктің күйреуі, сонымен бірге барлық жаңаклассикалық синтез де
Ι.Посткейнсиандық ілім сипаттамасы-солшыл кейнсиандықтар
1.1 Д. Робинсон көзқарастары
Посткейнсианшілдік өз қатарына әртүрлі әдістемелік және идеологиялық көзқарастағы
Басқа қырынан қарасақ кейнсианшілдік 60-шы жылдардың ортасынан-ақ АҚШ-та
70-ші жылдары осы екі ағым да көпке
Американдық экономист – осы бағыттың аса көрнекті идеологтарының
Алайда, өздерінен кейнсианшілдерміз деп санайтындардың ішінде де бұл
Қалай айтсақ та аталған екі ағымның өкілдері экономикалық
Алайда, “радикалдық” посткейнсиандықтың осы кінәрат – талабы оның
80-ші жылдың соңында, 90-шы жылдың басында оның қайта
Ағылшын экономисті Д.Коулендер өзінің “Кейнсиандық теория эволюциясы: Кейнсианшілдіктен
Ал 35-жасқа толмағандардың жағдайы мүлдем ауыр еді, Жаңа
Посткейнсиандықтың дамуындағы осы бір жаңа өрмек Кейнс теориясының
Посткейнсиандықтың көрнекті өкілдерін – М. Калецкий, Д.Робинсон, П.Сраффа
Көптеген жағдайларда олардың болжауынша мемлекеттің үнемі іске арласуы
Алайда, посткейнсиандықтың әртүрлі өкілдерінің экономикалық саясат мәселсіндегі бағыты
Джоан Вайолет Робинсон жүз жылдықтың өте мықты экономистердің
Джоан Вайолет Морис Surey графтығында Англияда өмірге келген.
Робинсонның экономикаға қосқан үлесі өте зор. Басқа экономистерге
Алайда Джоан Робинсон басынан-ақ тыныштықты қаламайтынын көрсетті. Ол
Оның өз көзқарасын аяқ астынан өзгертуіне Кейнстің “Жалпы
Калецкидің ұсынуымен Робинсон Карл Марктің еңбектерімен таныса
1956 жылы Д.Робинсон өзінің “Капиталдық қорлануы” атты атақты
Робинсонның капитал теориясын зерттеу туралы жұмысы (1995) капиталдың
Өмірінің соңына қарай Робинсон экономикадағы әдістемелік проблемаларды зерттей
Ол Кембриджде 1931 жылдан бастап сабақ бере бастаған
1.2 Монополия әлемi: Д.Робинсон теориясы.
Джоан Робинсон Кембридж университетіне 1922 жылы түсті. Ол
Маркс пен Кейнстің көзқарастарының өте жоғары деңгейдегі жақындығын
“Жетілдірілмеген бәсеке экономикасы” еңбегінде Дж. Робинсон тұрақты талдау
Дж. Робинсонның талдау әдісі ішінара тепе-теңдікке құрылған.
Дж. Робинсон олигополия саясатын, олардың өзара тәуелдігін, өндіріс
Өнімді саралау проблемасын толық зерттемесе де Дж. Робинсонның
ΙΙ. Сраффанндық революцияның концептуалды өзектілігі
2.1.Тауарлар өндірісі тауарлар жәрдемімен
Пьеро Сраффа италияның Турин қаласында 1898 жылы
Осы пікірталастар кезінде Сраффа өзін ешбір айтыс-тартысқа қоспады.
Мұндай әркелкі бағалау Сраффа зерттеулерінің үлкен айырмашылығымен түсіндіріледі.
Кейбіреулері ол құнды қалыптастырудың сызықтық моделін баяндайды деп
Олардың пікірінше 20-шы жылдарда пайда болған Сраффаның сызықтық
Басқа экономистер құн теориясында елеулі концептуальды өзгерістер енгізді,
Кейбір жақтастардың пікірінше Сраффа зертеуінің басты қасиеті маржиналистік
Ал басқалар Сраффаның құн теориясына қосқан үлесіне оң
Осындай логикаға сүйене отырып тауарды классикалық бөлуді ұсынады.
Баға мен бөлу процессі арасындағы өзара байланыс айқынрақ
Сраффа тағы бір проблеманы қозғайды. Ол-өндіріс технологиясын таңдау.
Өзінің зерттеуін Сраффа өндіріс құнын анықтау проблемасымен аяқтайды.
Сонымен Сраффа үшін басы ашық зерттеудің үшінші жолы
2.2 Сұраныс және ұсыныс негiзiндегi жалпы тепе-теңдiктi талдаудан
Сраффа сұраныс және ұсыныс негізіндегі жалпы тепе-теңдікті
Субъективті әдістен бас тарту зерттеудің қарама-қарсы әдісі “объективті”
Сұраныс пен ұсыныс ара-қатынасы арқылы анықталатын баға ұғымын
Ақыр аяғында Сраффа – экономикалық жүйедегі шығарылатын өнімнің
2.3 Сраффа және бәсекелестiк теорияның сәтсiздiкке ұшырауы.
Экономитер өткен жүзжылдықтың 20-шы жылдарындағы Маршаллдық жүйесін зерделеген
Монополия нақты рынокта басымдау факторға айналады, осы кезде
Маршалл осы проблеманың туындайтынын алдын-ала сезді. Ол еркін
Маршаллдық “кеңстіктік“ әдісін пайдалана отырып Цойтен бірқатар қызықты
Ескі көзқарастар қалдығын итальяндық жас экономист П.Сраффа жойды.
Бәсеке мен монополия арасындағы көптеген өнеркәсіп салалары рыноктық
Сраффаның мақаласы дәл уақытында пайда болды. Ол бұрынғы
Қорытынды.
Посткейнсианшілдік өз қатарына әртүрлі әдістемелік және идеологиялық көзқарастағы
Басқа қырынан қарасақ кейнсианшілдік 60-шы жылдардың ортасынан-ақ АҚШ-та
“Посткейнсиандық” атауын экономистердің басым көпшілігінде қолдануға болады,
11
1