МАЗМҰНЫ
Кіріспе 3
1. Солтүстік-атлант альянсы: тарихы, мәні 5
1.1. Солтүстік-атлант альянсы 5
1.2. Солтүстік-атлант альянсының құрылуы 7
2. Еуропаның қауіпсіздік жүйесіндегі НАТО 10
2.1. Еуропадағы қамтамасыз етудің жаңа жолдарын 10
іздестіру және НАТО 10
2.2. Еуропадағы қауіпсіздіктің қазіргі жағдайы 15
2.3. Қазақстанның ЕҚЫҰ-мен және НАТО-мен өзара іс-қимылы 17
Қорытынды 30
Пайдаланылған әдебиеттер 31
Кіріспе
Халықаралық қатынастар жүйесінде және батыс елдері үшін НАТО
80-жылдардың аяғында қырғиқабақ соғыс аяқталды. Оның аяқталуы совет
Солтүстік-атлант ұйымының басшылықтары СССР-дің ыдырауы формальды емес құлдырау
Соңғы онжылдықта болған оқиғалар, Иракқа соққы, Боснияға, Югославияға
Солтүстік-атлант келісімі жаңа халықаралық ахуалда өзінің стратегиясы мен
Бұл курстық жұмыстың мақсаты – НАТО-ның халықаралық аренада
1. Солтүстік-атлант альянсы: тарихы, мәні
1.1. Солтүстік-атлант альянсы
Екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі НАТО қызметінің бүкіл тарихы
80-жылдардың аяғында Шығыс пен Батыс арасындағы «қырғиқабақ» соғыс
Германияның бірігуі; Варшава келісімі Ұйымы мен Экономикалық өзара
КСРО-ның күйреуіне дейін НАТО басшылығы 90-жылдардың басындағы өзгерістер
Қазіргі кезде біз білетініміздей халықаралық қатынастар жүйесі тек
Ұйымдар іс жүзінде бұл ұйымдардың қатысушылары болып табылатын
Ал НАТО блогына кеңею – оның тіршілік етуінің
Біріншіден, НАТО-ның стратегиялық ілімі өзгерген болатын. Өзінің негізгі
Екіншіден, жаңа мүшелерінің блокқа қабылдану процесінің жылдамдануы. Варшава
Үшіншіден, соңғы онжылдықта НАТО-ның әмбебаптану тенденциясы байқалуда. Бұл
Қазіргі кезде НАТО ғаламдық әмбебап ұйым болуға бағытталып,
Коммунизмнен кейінгі Европаның тұрпаты онша бұзыла қойған жоқ.
1.2. Солтүстік-атлант альянсының құрылуы
Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін әлем – капиталистік және
1949 жылдың 15 мамырында Дания, Исландия, Италия, Норвегия
Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық жөніндегі ұйым XX ғасырдың
Еуропадағы қауіпсіздік пен ынтымақтастық жөніндегі кеңес (ЕҚЫҰ 1994
Қорытынды актіні әзірлеу кезеңінің өзінде келіссөздерге қатысушылар құрылып
ЕҚЫҰны әзірлеу кезеңінде кеңесте талқылануға жататын үш блоктық
Вена кездесуі кезінде елеулі прогресс байқалды (1986 ж.),
Солтүстік атлант альянсы әскери-саяси одақ ретінде құрылған болатын.
2. Еуропаның қауіпсіздік жүйесіндегі НАТО
2.1. Еуропадағы қамтамасыз етудің жаңа жолдарын
іздестіру және НАТО
Соңғы 50 жыл бойы Батыс елдері өз қауіпсіздігін
Бірақ Батыс Еуропаның өзінде еуропалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету
Атлантистер
Басты идеясы: батысеуропалық қауіпсіздік НАТО-ның және оның ұжымдық
Атлантистер Батыс Еуропа мен Солтүстік Америка арасындағы трансатлантикалық
Өткен ғасырдың 90-шы жылдарынан бастап ЕҚЫҰ-ны институтқа айналдыру,
ЕҚЫҰ-ға қатысушы мемлекеттердің және үкіметтердің басшыларының кездесуінде қабылданған
Құжатта блоктық текетіреске байланысты емес, жаңа қауіп-қатердің пайда
Дауларды бейбіт жолмен реттеуге шақыру Хартияның маңызды тармағы:
90-жылдардың басында НАТО-ны тарату туралы сөздер шықты. Өйткені
Осындай тиімді жақтарына қарамастан, НАТО-ның еуропалық қауіпсіздікті қамтамасыз
Соңғы жылдар ішінде НАТО қызметінде түбегейлі өзгерістер жүрді,
Саяси салада болған өзгерістер бір-бірін жау ретінде қараудан
Саяси жағдайдың өзгеруіне және Блоктың жаңа мақсаттар мен
1994 жылғы 10-11 қаңтарда Брюссельде болған НАТОға мүше
«Бейбітшілік жолындағы әріптестік» бағдарламасы туралы Солтүстік Атлантика одағы
Алайда аталған принципке қарамастан басқа үрдіс жоғарыда
2.2. Еуропадағы қауіпсіздіктің қазіргі жағдайы
НАТО жұмыс істеген кезеңнен бастап ірі жетістіктерге қол
1994 жылғы желтоқсандағы Будапешт саммитінде қатысушы мемлекеттер Еуропадағы
Қырғиқабақ соғыс аяқталғаннан кейін Еуропаның алдында соншалықты зор
Қазіргі таңда Еуропа үшін басы ашық қатер этникалық
Әйтсе де қауіпсіздіктің төмендеуіне байланысты Еуропаның экономикалық келбеті
Сондықтан да Батыс елдерінің үкіметтері шығыстарды төмендету жолдарын
Қуатты НАТО-сыз АҚШ-тың қауіпсіздік саласындағы мүдделерін қамтамасыз ету
НАТО-ның жалпыға бірдей қауіпсіздікті қолдау жөніндегі өзінің әлеуетін
Орталық және Шығыс Еуропа елдерін, сондай-ақ кейбір бұрынғы
1999 жылғы 22-25 сәуірде Вашингтонда НАТОның 50-мерейтойлық сессиясы
Қазақстан мен НАТО-ның қарым-қатынасы НАТО-ның бұрынғы Бас хатшысы
2.3. Қазақстанның ЕҚЫҰ-мен және НАТО-мен өзара іс-қимылы
Түрлі халықаралық қауіпсіздік құрылымдарымен тығыз байланыс орнату және
1991 жылғы адами өлшем жөніндегі Мәскеу кеңесі және
Хельсинкидегі жоғары деңгейдегі кездесу барысында қатысушы мемлекеттер Кеңестің,
Саммитте үш ядролық держава Ресей, АҚШ және Ұлыбритания
Жаңа мүше мемлекеттерге көмек көрсету бағдарламасы шеңберінде ЕҚЫҰ
ЕҚЫҰ басшылығының Қазақстанға тұңғыш ресми сапары 1993 жылғы
Сапардың іс жүзіндегі нәтижелерінің бірі Орталық Азия елдерінде
Президент Н.Назарбаев 1994жылы Будапеште, 1996 жылы Лиссабонда және
1994-1995 жылдары Аз ұлттардың істері жөніндегі Жоғарғы Комиссардың
1994 жылы ЕҚЫҰ-ның Демократиялық институттар және адам құқығы
Осы құжаттың шеңберінде Бюро демократиялық азаматтық қоғам құруда
Қазақстан ЕҚЫҰ-ның тағы да бір құрылымы Жанжалдарды болдырмау
1995 жылдан бастап ЕҚЫҰ-ның Орталық Азия аймағына көңіл
ЕҚЫҰ Қазақстанда Президент сайлауы жөніндегі науқанның барысын мұқият
Осы оқиғадан Орталық Азия елдеріндегі барлық болмысты және
1999 жылы қаңтарда Алматыда ЕҚЫҰ-ның орталығы тұрақты түрде
1999 жылғы 30 наурызда Қазақстанның Сыртқы істер министрі
Мұндай мәлімдеме қағаз жүзінде қалмасы үшін Қазақстан Үкіметі
Қазақстан анағұрлым маңызды проблемаларды айқындау және оларды бірлесіп
Адами өлшем туралы айтқан кезде Орталық Азия елдері
Қазақстан үшін әскери-саяси қауіпсіздік сияқты ЕҚЫҰ қызметі саласының
Қазақстан Еуропадағы әдеттегі қарулы күштер туралы шарт жаңа
Президент Н.Назарбаевтың ЕҚЫҰ Саммитінде сөйлеген сөзі (1999 жылғы
2000 жылғы 24 ақпанда, Венада ЕҚЫҰ тұрақты кеңесінің
2000 жылғы 2728 қарашада Венада ЕҚЫҰ-ға қатысушы елдердің
ЕҚЫҰ-мен ынтымақтастық Қазақстанның сыртқы саясатындағы басымдық берілетін бағыттардың
Гуманитарлық өлшем саласында ЕҚЫҰ-ның түрлі құрылымдарымен сындарлы диалогты
Қазақстан ЕҚЫҰ пікірталасына арналған қарапайым форум емес, ол
Біздің еліміз азиялық қауіпсіздік архитектурасын қалыптастыру процесінде ЕҚЫҰ-мен
ЕҚЫҰ-мен өзара іс-қимыл шеңберінде Қазақстан экономикалық және экологиялық
Қазақстанның Солтүстік Атлантика Шарты Ұйымымен (НАТО) өзара қарым-қатынасы
Қазақстанның НАТО-ға толық құқықты мүше болу ниеті жоқ.
1992 жылы Қазақстан Шығыс Еуропа мен бұрынғы Кеңес
1994 жылғы 27 мамырда "Бейбітшілік жолындағы әріптестік" атты
Қазақстан мен НАТО-ның бірлескен қызметін үйлестіру үшін 1996
Қазақстанның НАТО-мен ынтымақтастығының шарттық-құқықтық базасы кеңейе түсуде. 1996
Бірінші кезекте бұл әскери ынтымақтастық және оқу. НАТО
1995 жылдан бастап қазақстандық офицерлер БЖӘ бағдарламасының түрлі
Жинақталған тәжірибе Қазақстан, Өзбекстан және Қырғызстан Президенттерінің ұсынысы
Қазақстан мен НАТО ынтымақтастығының басымдық берілетін екінші бағыты
НАТО-ның Бас хатшысы Х.Солананың 1997 жылғы 10-11 наурыздағы
Біздің еліміз Альянспен қарым-қатынасты жанжақты дамытуға ниеттеніп отыр
Қазақстанның өкілдері сыртқы істер мен қорғаныс министрлерінің кездесуі,
Қазақстан мен НАТО арасындағы саяси байланыстар да нығаюда.
2000 жылғы 35 шілдеде НАТОның Бас хатшысы Дж.Робертсонның
Қорытынды
Халықаралық қатынастар тарихында НАТО құрылуында үлкен рол атқарған
1990 жылы НАТО мемлекеттер мен үкіметтер деңгейінде Лондон
Солтүстік атлант альянсы бұрын белгілі бір аймақты қамтыса,
Бүгінгі күні НАТО ОБСЕ мен БҰҰ-н да басып
Бүгінгі күні НАТО-ны әмбебап ұйым деп те атауға
Қорыта айтқанда, НАТО-ның құрылуы халықаралық қатынастарға өз ықпалын
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Кудрявцев В.Б. Эволюция военно-политической стратегии НАТО на
2. Шреплер Х.-А. Международные организации: справочник. /Пер. С
3. Качалова Т. Невоенная проблематика в деятельности НАТО
4. Козырев А. Москва несколько лет отказывалась вести
5. Кросс Ш. Вопрос о расширении НАТО: в
6. Тэлбот С. Для чего нужно расширять НАТО?
7. Рахманинов Ю.Н. Некоторые соображения о расширении НАТО
8. Рахманинов Ю. О причинах и возможных последствиях
9. Грешнев М. Реструктуризация ВПК стран НАТО на
Қазақстанская правда. 1999 ж. 20 қараша
21