МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
1 ГЕОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ
1.1 Географа экономикалық жағдаилар…………………………………………..
1.2 Геолота-геофизикалық зертелуі……………………………………………….
1.3 Ауданының геологиялық құрылысы …………………………………………
1.4 Тектоника……………………………………………………………………….
1.5 Мұнайгаздылығы………………………………………………………………
1.6 Гидрогеологиясы………………………………………………………………
1.7 Мұнаи қорын есептеу………………………………………………………….
1.8 Жобаланған іздеу барлау жұмыстарының көлемі мен әдістемесі …………
1.8.1 Іздеу барлау жұмыстарының мақсаты мен міндеті……………………….
1.8.2 Болжамды ұңғымалардың орналасу жүйесі……………………………….
2 ТЕХНИКА-ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ
2.1 Бұрғылау тәсілін таңдау және дәлелдеу............................................................
2.2 Ұңғыма құрылысын жобалау және дәлелдеу............................................... 2.2.1 Қашаулар мен
беріктікке есептеу............................................................................................
2.3.1 Ауырлатылған бұрғылау құбырларының диаметрінен ұзындықтарына тоқтау..........................................................................................................................
2.3.2 Бұрғылау құбырлары тізбегін статикалық беріктікке есептеу 2.4.Ұңғыманы жуу.......
аралықтары үшін тағайындау........................................................................
2.4.2 Жуу сұйығының барлық түрі үшін саздың, судың
2.4.3 Жуу сұйығын дайындау, химиялық өңдеу үшін және ұңғыма
саңылаусыздыққа орнатылатын жабдықтарды таңдау.............................
3 ЕҢБЕК ҚОРҒАУ БӨЛІМІ
3.1 Қауіпті және зиянды өндірістік факторларды таңдау...................................
3.2 Қорғаныс шаралары.........................................................................................
3.2.1 Жалпылама шаралар.....................................................................................
3.2.2.1Өндірістік шаралар.....................................................................................
3.2.2.2 Жалпылама шаралар..................................................................................
3.2.2 .2.Өндірістік шағын климат……………………………………………….
3.2.3 Техника қауіпсіздігі ……………………………………………………..
3.2.4 Электр қауіпсіздігі……………………………………………………….
3.2.5 Өрт қауіпсіздігі…………………………………………………………..
4 ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ
4.1 Ұңғыма құрылысы кезінде жұмыстарды ұйымдастыру............................
4.2 Ұңғыма құрылысының уақытын анықтау...................................................
4.3 Ұңғыманы бұрғылау және бекітудегі бағалаудың негізгі техника …….
экономикалық көрсеткіштерін жобалау......................................................
4.4 Ұңғыма құрылысына смета жасау...............................................................
ҚОРЫТЫНДЫ
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
АННОТАЦИЯ
Ключевые слова: Гидромониторные долота,
гидромониторрый эффект,
градиент давления, профиль,
гидравлические расчеты,
цементтирование.
В дипломном проекте рассматриваются вопросы проводки эксплуатационной скважины глубиной
В его недрах встречаются газ с разными физико-химическими свойствами.
В проекте также рассматриваются резервы повышения технико-экономических показателей строительства
Аңдатпа
Өзекті сөздер: Гидромониторлық қашаулар,
гидромониторлық эффект,
қысым градиенті, профиль,
Дипломдық жобада Ақшабұлақ кен орнында 2100м пайдалану ұңғымасын шиеленісті
Оның қойнауында қасиеттері жағынан әртүрлі газ кездеседі. Жобада, бұрғылау
Жобада сондай-ақ ұңғыма құрылысының техникалық-экономикалық көрсеткіштерін көтеру, еңбек жағдайын
КІРІСПЕ
Ақшабұлақ аумағында пайдалану ұңғымасын орналастыру белгіленген.
Ұнғыманы бұрғылау ОАО «Кен-Ай-Ойл» экспедициясы жүргізді. Ақшабұлақ аймағы әкімшілік
Географиялық жағдайда кен орын алаң Торғай оипатының оңтүстігінде орналасқан
Қазіргі уақытта кен орнына қатынасу жүк машинасымен жеткізіледі.
Геологиялық
1 Геологиялық бөлім
1.1 Кен орынның географиялық және экономикалық
Географиялық орны бойынша Амангелді газ кешені Шу мен Талас
Кен орнының географиялық координаттары: -44019/ о.е. 71004/ ж.ұ. Орогенді
белгілі. Құм шекарасы оңтүстік және оңтүстік-шығыстан солтүстік-батысқа қарай жалғасқан,
Су көзі болып артезиандық ұңғымалар мен құдықтар табылады.
Амангелді алаңынан оңтүстік-шығыстан (Жамбыл ГРЭС) солтүстік-батысқа қарай жоғары вольтті
Амангелді кен орнын, обылыс орталығы Тараз қаласын Ақкөл, Ойық,
Жел көбінесе солтүстік-шығысқа қарай соғады.
1.2 Ауданның геологиялық зерттелу тарихы
«Амангелді» кен орны 1975 жылы алғашқы рет ашылды. Алғашқы
«Амангелді» кеніш орнында 17 ұңғыма бұрғыланған, солардың ішінде 11-іздеуші,
Проект, техникалық тапсырысқа сай, 20.04.01ж. болған ЖАҚ «КазТрансГаз»-дың
«Амангелді» кен орны ҚР Жамбыл обылысы, Мойынқұм ауданына қарасты,
1.3 Стратиграфия
“Амангелді” құрылымы аймағында жоғарғы девон, карбон, пермь шөгінділері ашылған,
Карбон жүйесі (С)
Карбон жүйесі төменгі және ортаңғы
Төменгі карбон жүйесі (С1 )
Төменгі карбон жүйесі турней, визей және серпухов ярустарынан құралған.
Турней ярусы (С1t)
Турней ярусында төменгі карбон шөгінділері құм, құмтастар,
Визей ярусы литологиялық бөлінісінде төменгі және ортаңғы-жоғары болып бөлінеді.
Серпухов ярусы (С1sr)
Серпухов ярусы алевролиттерден, доломиттерден және аргиллиттерден тұрады. Қалыңдығы
Ортаңғы – жоғарғы карбон жүйесі (С2+3)
Ортаңғы және жоғарғы карбон шөгінділері тасқұдық ярусында түрлі-түсті аргиллиттер,
Пермь жүйесі (Р)
Пермь шөгінділері тұзасты, тұзды және тұзүсті қабаттарға жіктеледі.
Мезозой - кайназой шөгінділерінде құм, саз және алевролит араласып
1 – Кесте. Кен орынның литологиялық қимасы
Интервал
қалындығы
Тау жыныстары Бұрғ. бойынша
категориясы
0-280 м
280 м
Құмдар,құмтастар,саздар,алевролиттер
II
280-570 м
290 м
Қызыл түсті аргилиттер, алевролиттер
және құмтастардың өзара араласқан
қатпарлары
III
570-960
м
390 м Тасты тұздардың, аргиллиттердің және жартылай ангидриттелген алевролиттердің
IV
960-1260 м
300 м Қызыл түсті құмтастар, аргиллиттер және алевролиттер
IV
1260-1650 м
390 м Қоңыр түсті, тығыз, қатты құмтастар, алевролиттер және
V
1 – кестенің жалғасы
1650-1790 м
140 м Сұр, қара-сұр түсті, тығыз, ангидриттелген әктастар, сұр
V
1790-2140 м
350 м Сұр, қара-сұр түсті, тығыз, ангидриттелген әктастар, сұр
V
1.4 Тектоника
Амангелды кен орны тектоникалық қатынаста Шу – Сарысу
Мойынқұм ойпаты литофациалды және құрылымдық ерекшеліктері бойынша бір –
- Төменгі қабат – метаморфты, интрузивті және вулканды –
- Ортаңғы қабат – терригенді, галогенді және карбонатты тау
- Жоғарғы қабат – негізінен континентальды терригенді жыныс- тарынан
Амангелді кен орнының шығыс бөлігі, Миштин иіліміндегі Мойынқұм ойпатының
Амангелді құрылымы қабаттары солтүстік-шығысқа жылысқан брахиантиклиналь түрінде келеді.
(-1840,2м.), яғни оның құрылымы қатар орналасқан ұңғымалардың құрылымына сәйкес
1.5 Кен орынның газдылығы
Шу – Сарысу ойпатында өндірістік газдың бар елендігі
және төменгі пермь шөгінділерінде табылған. Амангелді кен орны 20жыл
Іздеу нәтижесінде кен орында 17 ұңғыма бұрғыланды: 11 іздеу,
«Амангелді» кешенінде төменгі визей, серпухов және төменгі пермь шөгінділерінің
Төменгі визей горизонтының шегінде үш жыныс текшесі(будасы) байқалған (А,Б,В).
Қабаттардың жайылу және қосылу коэффициенттері.
2 – Кесте. Қабаттың үйлесімсіздік коэффициенттері
Текше
Қабат Үйлесімсіздік коэффициенттері
жайылу Қосылу
А 1 0,42 -
2 0,17 -
3 0,42 0,2
4 0,75 -
Б 1 0,58 0,33
2 0,5 -
В 1 0,75 0,33
2 0,92 0,3
3 0,83 0,67
4 0,75
А текшесінің қабаттары аймақ бойынша бір қалыпты емес,көбіне сазбалшық
Б текшесі 2 қабат-коллекторға бөлінген, ол екеуі қосылып (К-0,33)
А мен Б-ға қарағанда В текшесі бірқалыпты қалыптасқан. В
Горизонттың үйлесімсіздік дәрежесін сипаттайтын көрсеткіш болып тарамдалу коэффициенті және
Өнімді горизонттың жоғарғы бөлігі қат-қат тығыздалған кішкене түйіршекті құмайттар,
Жоғарыда талданған өнімді горизонтпен қоса жалпы төменгі визейдің астыңғы
аргиллитте, ізбесте және көмірде көрінетіндей қарқынды жарықшақтықпен сипатталады. Тектоникалық
процестерден туындаған лито-генетикалық микро жарықшақтарда орын алады.
Алынған үлгі тас мәліметтері бойынша және де коллектордың түрін,оның
Ұңғымалар бойынша есептегенде кеуектіктің орташа шамасы 0,148-ге, ал өткізгіштіктің
Кен орынның газдылығы жоғарғы турней, төменгі визей және төменгі
Газ – су контактісі 782м. тереңдікте. Өнімді горизонттың
Жоғарғы турней шөгіндісі өте жақсы зерттелмеген. Оның биіктігі
Төмеңгі визей шөгіндісі 2053 – 2385м тереңдікте жатыр.
Өнімді горизонт қалыңдығы 46-57м құмтастар, алевролиттер және
Кеуекті және жарықшалы өнімді коллектор құмтастар мен
13 ұңғыманы тексеру барысында объект дебит бойынша екіге
Газдың тығыздығы : абсолюттік – 0.868 кг/м³, ауамен
Жоғарғытурней – төменгівизей шөгінділеріндегі газ құрамы, % :
Метан 67.25 – 86.2, этан 4.5 – 10.5, пропан
Серпухов шөгіндісіндегі газ құрамы, % :
Метан 81.45, этан 9.9, пропан 3.0, бутан 0.54, изобутан
Төменгі пермь шөгіндісіндегі газ құрамы, % :
Метан 9.47 – 26.05, этан 0.21 - 1.97, пропан
1.6 Кен орынның сулылығы
550 – 1150 м аралықта төменгі пермь жүйесіндегі
1200 – 1570 м аралықта ортаңғы – жоғарғы
1650 – 2100 м аралықта төменгі карбон жүйесіндегі
1.7 Бұрғылау кезінде кездесуі мүмкін шиеленіс аймақтар
0 – 550 м аралықта жоғарғы пермь
600 – 875 м аралықта төменгі пермьнің тұзды
900 – 1150 м аралығында төменгі пермьнің тұзасты
1570 – 1750 м аралығында төменгі карбон
2000 – 2100 м аралығында төменгі карбон жүйесінің
1.8 Керн алу аралықтары
Ұңғымадан керн алу үшін, ұңғыда геофизикалық зерттеу ﴾стандартты каротаж
Керн алу алалықтары:
Төменгі визей горизонты ﴾2025 – 2100м﴿
2025 – 2032м
2032 – 2034м
2034 – 2044м
2043 – 2053м
2053.4 – 2063м
2063 – 2071м
2071 – 2079м
2079 – 2085м
2085 – 2092 м
2092 – 2100 м
Керн алу аралығы : 2025 – 2100м. Ұзындығы 75м
3 – Кесте . Колонкалық снаряд «Недра»
Қашау
НД,, тн
N,
айн/мин
Q,л/с
Р,г/см³
Т, сек
В,
см³/30мин
Р,атм
СНС
Қабық-
ша
6ВК187.3/80
СЗ
2-6
60
10
1.20
45
5-6
50
10-20
0.5-1.0
Керн алу кезінде қолданылатын қолданылатын жабдық:
Қашау 6ВК187.3/80 СЗ + «Недра» 164/80 снаряды +
4 – Кесте . Керн материалы бойынша жүргізілетін
Жұмыс атауы
Өлшеу бірлігі
Коллекторлық параметрлерін анықтау Үлгі
4 – кестенің жалғасы
Электрофизикалық қасиеттерін
анықтау Үлгі
Шлифтің петрографиялық сипаттамасы Үлгі
Жарықшаларды зерттеу Үлгі
Газ-суға қанығуын анықтау Үлгі
Радиальды фильтрациясы үшін
кернұстағыш арқылы өткізгішті анықтау
Үлгі
Люминисцентті – битуминологиялық
Анықтамасы Үлгі
Палеонтологиялық аеықтамасы Үлгі
Микропалеонтологиялық анықтамасы Үлгі
1.9 Өнімді қабаттарды ашу
Өнімді қабаттарды ашудың екі әдісі бар: өнімді қабатты ашу
Қабат сұйықтарының ұңғымаға қалыпты ағып келуін қамтамасыз ету үшін
Ұңғыманы игеру деп өнімді қабаттан мұнай және газды келтіру
Ұңғыма ішіндегі сұйықты жеңіл сұйықпен алмастыру тәсілі
Сораптық компрессорлық құбыр өнімді қабаттар берік тау жыныстарынан құралса,
Ұңғыма ішіндегі сұйық деңгейін төмендету тәсілі
Берік тау жыныстарынан құралған өнімді қабаттардан, қабат сұйықтарын ұңғымаға
1.10 Ұңғымадағы геофизикалық зерттеулер
0 – 550 м аралықта ( кондуктор) стандартты каротаж
550 – 1200 м аралықта (техникалық құбыр) стандартты каротаж
1200 – 2100 м аралықта стандартты каротаж
2000 – 2100 м аралықта керн алу үшін
800 – 1200 м аралықта толық геофизикалық жұмыстар кешені
1700 – 2100 м аралықта толық геофизикалық жұмыстар кешені
ТЕХНИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ
2 ТЕХНИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ
2.1 Бұрғылау тәсілін таңдау және дәлелдеу
Бұрғылау тәсілінің бір түрін қолдану туралы шешім қабылдау, ұңғыманы
Жаңа кен орындарында бірінші ұңғымаларды бұрғылауда бұрғылау тәсілін, көршілес
2.2 Ұңғыма құрылмасын жобалау және дәлелдеу
Ұңғыма құрылмасы – бұрғылаудағы, техникалық-экономикалық көрсеткіштерді анықтаушы негізгі фактор
Ұңғыма ұзақ мерзімдік капиталды құрылым болып саналады. Сондықтан оның
Ұңғыма құрылымын таңдау үшін мынадай көптеген факторлар әсер етеді:
Ұңғыма құрылмасы бұрғылау жылдамдығына, жабдықтар мен аспабтарды таңдауға, материалдар
Ұңғыма құрылымын, ұңғыма бұрғыланатын ауданның түпкілікті зерттеулеріне байланысты таңдаймыз.
Ұңғыма құрылмасын жобалау үшін ең алдымен бұрғылау шартына сиыспайтын
Жалпы айтқанда ұңғыма құрылмасын жобалаудың кең тараған екі
Бірінші тәсілде: қабаттық қысым (Рқ), жұтылу қысымының (Рж) мәндері
Қабат қысымының градиенті төмендегі формула бойынша анықталады:
(1)
Мұндағы: - қабат қысымы, МПа
- қаралатын тереңдік, м
Жұтылу қысымының градиенті төмендегі формула бойынша анықталады:
(2)
Ұңғыма түбіндегі қысым градиенті төмендегі формула бойынша анықталады:
(3)
Мұндағы: - резервтік коэффициент
- қабат қысымының градиенті
Бұрғылау сұйығының тығыздығын төмендегі формула бойынша анықтаймыз:
(4)
Мұндағы: - еркін түсу үдеуі, м/с2;
Екінші тәсілде: жобаланған ұңғыманың нақты құрылымын орнату үшін қабаттық
Біздің жағдайда ұңғыманы жобалауды екінші тәсіл арқылы жүргіземіз. Ол
Қабаттық қысымның аномальдық коэффициентін төмендегі формула бойынша табамыз:
(5)
Мұндағы: - Қабаттық қысым, МПа
- Тұщы судың тығыздығы, кг/м3
- Еркін түсу үдеуі, м/с2
- аралықтың тереңдігі, м
Мұнда қабаттық қысым ( ) белгісіз болғандықтан оны
МПа
Мұндағы: - бұрғылау ертіндісінің тығыздығы, кг/м3;
-резевік коэффициент, тереңдікке байланысты мәндері
1200м-ге дейін
1200м-жоғары
2500м- жоғары
1-ші аралық үшін (0 – 550)
2-ші аралық үшін (550 - 900м)
3-ші аралық үшін (900 – 1200м)
4-ші аралық үшін (1200 – 2100м)
Енді тереңдікке байланысты жұту қысымының (Кж) индексінің мәнін төмендегі
(7)
Мұндағы : Рж - жұтылу қысымы, Па
Егер жұтылу қысымы белгісіз болса, онда оның мәнін төмендегі
муламен табамыз:
Рж = / 0.75 – 0.95 / *
Мұндағы : Ргж – гидрожарылу қысымы, МПа
Гидрожарылу қысымын төмендегі формуламен анықтауға болады:
Ргж = 0.0083*Н + 0.66*Рқ
1-ші аралық үшін (0 – 550)
Ргж = 0.0083 * 550 + 0.66 *
2– ш і аралық үшін (550 – 900м )
Ргж = 0.0083 * 900 + 0.66 *
3– ші аралық үшін ( 900 –
Ргж = 0.0083 *1200 + 0.66 * 12.8
4 – ші аралық үшін ( 1200 –
Ргж = 0.0083 * 2100 + 0.66 *
1-ші аралық үшін (0 – 550)
Рж = 0.95 * 8.32 = 7.9 Па
2– ш і аралық үшін ( 550 – 900м
Рж = 0.95 * 13.61 = 12.9 Па
3– ші аралық үшін ( 900 –
Рж = 0.95 * 18.41 = 1775 Па
4 – ші аралық үшін ( 1200 –
Рж = 0.95 * 32.94 = 31.3 Па
Енді жұтылу индексін табамыз:
1-ші аралық үшін (0 – 550)
2 – ш і аралық үшін ( 550 –
3 – ші аралық үшін ( 900
4 – ші аралық үшін ( 1200 –
Қабырғалардың опырылуынан, бұрғылау аспабын қысып қалудан, жұтылудың алдын алуға
(10)
Мұндағы: - таңдалынып алынған жуу сұйығының тығыздығы,
– аномальды коэффициент.
– резевтік коэффицциент.
1 – ші аралық үшін (0 – 550)
2 – ші аралық үшін ( 0
3 – ші аралық үшін
4 – ш і аралық үшін ( 1200
5 – кесте . Есептелінген нәтижелер, коэффицциенттер мәндері
Аралықтар, м ,
0 – 550
550 – 900
900 – 1200
1200 – 2100
5.7
9.3
12.8
23.5
1.06
1.05
1.09
1.14
1.46
1.46
1.49
1.64
1.17 – 1.22
1.15 – 1.21
1.14 – 1.19
1.19 – 1.25
Біріктірілген қысымдар график бойынша төрт шегендеу тізбегін түсіру қажет:
Кондуктор 900м тереңдікке түсіріледі. Бұл тізбек жоғарғы тұрақсыз нашар
Пайдалану тізбегі 2100м, мұнай және газ, су қабаттарын бір-бірінен
426 мм
900м
1200 м
2100 м
1-сурет. Шегендеу тізбектерінің түсірілу тереңдіктері.
2.2.1 Қашаулар мен шегендеуші тізбектердің диаметрін таңдау
Ұңғыма құрылмасының диаметриалық өлшемдерін анықтау, пайдалану тізбегінің диаметрін таңдап
Дқ=Дm+2 к
Мұндағы:
Дm- шегендеу құбыры муфтасының диаметрі, мм.
к-шегендеу тізбегі муфтасы мен ұңғыма қабырғасы арасындағы радиалды саңылау.
Дқ = 159 + 2*15 = 189мм
МЕСТ 20692-75 бойынша диаметрі 190,5 мм қашауды таңдап аламыз.
Аралық құбырдың диаметрін анықтаймыз:
Дi=Дқ+2 +2*В
Мұндағы:
В -қашау мен тізбек қабырғасындағы саңылау мөлшері, (В=3
Дарал = 190.5 + 2*(6 + 9) =
МЕСТ 632 – 80 бойынша аралық құбыр
Дқ = 244.5 + 2*10 = 264.5мм
МЕСТ 20692-75 бойынша диаметрі 269.8мм қашауды таңдаймыз.
Кондуктордың диаметрін анықтаймыз:
Дкон = 269.8 + 2*( 5 + 10)
МЕСТ 632 – 80 бойынша кондуктор диаметрін 298.5
Дқ = 323.9 + 2 * 35 =
МЕСТ 20692-75 бойынша диаметрі 393.7мм қашауды таңдап аламыз.
Бағыттаушы құбырдың диаметрін анықтаймыз:
Дбағ = Дк + (50 – 100)
МЕСТ 632 – 80 бойынша бағыттушы құбырдың
МЕСТ 20692-75 бойынша диаметрі 490мм қашауды таңдап аламыз.
2.3 Бұрғы тізбегінің құрылымын жобалау және бұрғы құбырлар
Алғашқы мәліметтер:
Ұңғы тереңдігі: L = 2100м
Ұңғы құрылмасы:
Аралық тізбек; диаметр – 219.1 мм.
тереңдігі – 1200 м
қашау диаметрі – 269,9 мм
б. Пайдалану тізбегі; диаметрі – 139.7 мм
тереңдігі – 2100 м
қашау диаметрі – 190,5 мм
Бұрғылау тәсілі – роторлық
Бұрғы қашаудың айналу жиілігі – 90 айн/ми.
Бұрғылау сұйығының тығыздығы – 1200 кг/м3
Қашауға түсірілген өстік салмақ – 12 тн
Қашау тесіктеріндегі кедергі қысым – 8 МПа
Тау жыныстарының қаттылығы – орташа
Бұрғылау құбырларының диаметрі – 114 мм
Ауырлатылған бұрғылау құбырларының диаметрімен ұзындықтарын анықтау
2.1 кесте [1] – бойынша 190,5 мм.қашау үшін
Бұрғылау құбырлары мен АБҚ диаметрінің арасындағы қатынас 0,7-ден жоғары
яғни (13)
Ауырлатылған бұрғылау құбырының ұзындығын мына формуламен анықтаймыз:
Мұндағы: q0 – 1 м. АБҚ-ң салмағы, q0 =
АБҚ-ң ұзындығын 156 м. деп
АБҚ-ның салмағын анықтаймыз.
Qабқ = 154 * 0,00097 = 0.149 мН
АБҚ өлшемінің критикалық салмағын анықтаймыз:
(15)
Ркр = 32,0 кН
Ркр. < Рq
АБҚ тізбегіне аралық тіректер қою керек. Аралық тіректер саны
(16)
Мұндағы: а – тіректер аралығы. а = 18,5 мм
Тіректер саны m = 5
2.3.2 Бұрғылау құбырлары тізбегін статикалық беріктікке есептеу
Алғашқы мәліметтер:
ρб.с = 1200 кг/м3
ρб.қ = 850 кг/м3
Ро = 8 МПа
Qабқ = 0,15 мН
ℓабқ = 156м.
Дқ = мм.
Е = 2,1 · 104 Н/м3
Ғо = 40,5 · 10-4 м3
а) (m - (а төзімділікке анықтаймыз:
(17)
1) Иілу жебесін анықтау
(18)
2) Иілген бұрғы құбырлары тізбегінің жартылай толқынының ұзындығы
(19)
q = 28,0 кг = 280 Н
3)
(20)
(21)
J=
4)
Құбырлардың ұзындығына байланысты L = 12 м деп өзгертеміз
W = 109,3 см3
Гm = 2 · (а
Гm = 2 · 9,8 = 19,6 МПа
Беріктік қор коэффициентін анықтаймыз:
(20)
(22)
(G1)у = 700 кг/см2
Статикалық беріктігін есептеу
Бірінші сатыны ТБВК 114 х 100 құбырлардан құрамыз.
Бірінші секцияның ұзындығын табамыз:
(23)
К = 1,15
Qпр = 1,25 мН
q = 28 · 10-3 мН
Ғn = 69,3 см3
(24)
Қабырға қалыңдығы (=10 мм, диаметрі 114мм «Д» тобындағы
Бірінші сатылы төменгі секцияның бұрғылау тізбегінің салмағын анықтаймыз
Qб.т = ℓ1 · q1 = 1320 · 0.00028
Екінші секцияның ұзындығын анықтаймыз:
Qp1 = 2,05 мН
Ғn = (1,14)к = 69,3
Секция құбыры 114 х 10К, ұзындығын 524м деп аламыз
Q = 524 · 0.00028 = 0.146
Сыналы ұстағыш қолданған кездегі беріктік қор коэффицентін анықтаймыз:
(26) (25)
Сыналы ұстағыш ПКР – 47 → с = 0,7
Сыналы ұстағышымен «Д» тобындағы диаметрі 114 мм құбырлар тізбегін
жеткілікті
Созылу кернеуін анықтаймыз
(27)
(26)
Ғ – бұрғы құбырлары бойы қимасының ауданы, м2
(28)
Gт = 380 МПа
2.4 Ұңғыманы жуу
2.4.1 Жуу сұйығының түрін таңдау және оның параметрлерін әр
Ұңғыманы жуу технологиялық процесі ұңғыманы бұрғылау барысы кезіндегі ең
Жуу сұйығының түрін таңдап алу жұмысын ұңғыманың бұрғылап жатқан
Алаңда бұрғылау тәжірбиесі көрсеткеніндей бұрғылау сұйығының ең тиімді көрсеткіштері
0 – 550м аралығын бұрғылауда қатты фазасы аз сазды
550 – 750м аралығнда қатты фазасы аз сазды бұрғылау
750 – 1200м аралығын бұрғылауда ауырлатылған
1200 – 2100 м аралығын бұрғылауда сазды ерітінді
Тығыздықты таңдау
Қашау оптимальды жұмыс істеуі үшін ерітіндінің тығыздығы минимальды болуы
(29)
(30)
Бұрғылау ерітіндісінің тығыздығын келесі формуладан анықтаймыз:
(31)
Кондуктор орнын бұрғылау үшін, біріктірілген графиктен бұрғылау ерітіндісінің тығыздығын
0.93*106 1160*9.81*550 13.61*106
0.93*106 6.25*106 13.61*106
(29) шарт орындалады.
0.93*106 1.160*9.81*550 12.9*106
0.93*106 6.25*106 12.9*106
(30) шарт орындалады.
Кондукторға бұрғылау ерітіндісінің тығыздығын 1160 кг/м3 қабылдаймыз.
Аралық тізбекті бұрғылауда біріктірілген қысымдар графигінен бұрғылау ерітіндісінің тығыздығын
12.8*106 1200*9,81*1200 18.41*106
12.8*106 14.11*106 18*106
(29) шарт орындалады.
12.8*106 1200*9,81*1200 17.5*106
12.8*106 14.11*106 17.5*106
(30) шарт орындалады.
Аралық тізбекте бұрғылау ерітіндісінің тығыздығын 1200кг/м3 деп аламыз.
Пайдалану тізбегіне бұрғылауда біріктірілген қысымдар графигінен 1200 кг/м3 деп
23.5*106 1200*9,81*2100 32.9*106
23.5*106 24.7*106 32.9*106
(29) шарт орындалады.
23.5*106 1200*9,81*2100 31.3*106
23.5*106 24.7*106 31.3*106
(30) шарт орындалады.
Пайдалану тізбекте бұрғылау ерітіндісінің тығыздығын 1200 кг/м³ деп аламыз.
Статикалық ығысу кернеуі
Бұрғылау ерітіндісінің тиксотропиялық қасиеттеріне 1 минут тыныштық күйден кейін
Статикалық ығысу кернеуін тәжірибеден алынған нақты мәліметтерден аламыз.
2100 м тереңдікке СНС=10 30 кгс/см².
Шартты тұтқырлық
Тұтқырлықтың дәрежесі төмен болуы қажет. Тұтқырлығының төмендеуіне байланысты бұрғылауда
Ащы бұлақ алаңын бұрғылау тәжірибесінен ең жоғарғы тиімділік тұтқырлығы
Пластикалық тұтқырлық
Бұрғылау барысында бұрғылау ерітіндісінің минимальды пластикалық тұтқырлығын ұстау қажет.
Пластикалық тұтқырлықты келесі формуладан анықтауға болады:
(32)
Кондукторды бұрғылауда ерітіндінің пластикалық тұтқырлығын есептейміз:
Аралық тізбекті бұрғылауда ерітіндінің пластикалық тұтқырлығын есептейміз:
Пайдалану тізбегіне есептейміз:
Динамикалық ығысу кернеуі
Динамикалық ығысу кернеуін келесі формуладан анықтаймыз:
(33)
Кондуктор тізбек орнын бұрғылауда динамикалық ығысу кернеуін анықтаймыз:
Аралық тізбек орнын бұрғылауда динамикалық ығысу кернеуін анықтаймыз:
Пайдалану тізбегін бұрғылауда динамикалық ығысу кернеуі:
6 – кесте . Бұрғылау ерітіндісінің технологиялық көрсеткіштері
Тереңдік,м 550 1200
Тығыздық, кг/м3 1160 1200
Субергіштік, см3
30 мин ішінде 12 8
Қабыршақ қалыңдығы, мм 1.5 1.5
Шартты тұтқырлық,сек 40 50 50
Пластикалық тұтқырлық, Па с 0,016 0,017
Динамикалық ығысу кернеуі 2.86 3.2
рН 8 9 8 10
Құм мөлшері, % 1 1
СНС, ДПа 10 25 10 20
2.4.2 Жуу сұйығының барлық түрі үшін саздың, судың,
Ұңғыманы бұрғылауға қажетті бұрғылау ерітіндісінің көлемін мына формуламен анықтаймыз:
(34)
Мұндағы: -қабылдау ыдыстарының көлемі, м3
- науа жүйесінің көлемі, м3
- ұңғыманы механикалық бұрғылауға қажетті ерітінді
көлемі, м3
-сандық, ерітінді шығынын ескеретін коэффициент, 1,5
- ұңғыма көлемі, м3
Ұңғыманы механикалық бұрғылауға қажетті бұрғылау ерітіндісінің көлемі:
(35)
Мұндағы: -ұңғыма диаметрін, ерітінді сапасын, бұрғылау жылдамдығын
Ұңғыма көлемі келесі формуламен анықталады:
(36)
Мұндағы: - ұңғыма аралығының диаметрі, м.
- ұңғыма аралығының тереңдігі, м.
Кондуктор орнын бұрғылауға қажетті бұрғылау ерітіндісінің көлемі:
= 0,785 * 0.39372 *550 = 66.9 м3
= 0.09 * 550 = 49.5 м3
= 30 + 5 + 49.5 + 1.5*66.9 =
Аралық тізбек орнын бұрғылауға қажетті бұрғылау ерітіндісінің көлемі:
= 0,785 * ( 0.39372 *550 + 0.26982
0,09 * 1200=108 м3
= 60 + 5 + 108 + 1.5*104 =
Пайдалану тізбегінің орнын бұрғылауға қажетті бұрғылау ерітіндісінің көлемін анықтаймыз:
= 0,785*(0.39372*550+0.26982 *650+0.19052*900) = 129.6 м3
0,09 * 2100 = 189 м3
=80 + 5 + 189 + 1.5*129.6 = 468.4
Бұрғылау ерітіндісін дайындайтын саз, су, химиялық реагенттер, ауырлатқыш және
(37)
Мұндағы: - бұрғылау ерітіндісі компонентінің 1м3 ерітінді
(38)
Мұндағы: -1м бұрғылауға кететін бұрғылау ерітіндісі компонентінің
Кондуктор орнын бұрғылауда КМЦ, гивпан, кальциленген сода, және
Су 890 кг/м3
184.8 * 890 = 164472 кг
Бенетонит = 70 кг/м3
= 184.8 * 70 = 12936 кг
КМЦ 1.5 кг/м3
= 184.8 * 1.5 = 277.2 кг
Гивпан 0.5 кг/м3
= 184.8 * 0.5 = 92.4 кг
Кальцинирленген сода 10 кг/м3
= 184.8 * 10 = 1848 кг
Бор 80 кг/м3
= 184.8 * 80 = 14784 кг
Аралық тізбек орнын бұрғылауда NaCl, КМЦ, кальциленген сода және
Су 780 кг/м3
329 * 780 = 98478кг.
Палыгорскит 20 кг/м3
=329 * 20 = 6580 кг.
NaCl 312.5 кг/м3
329 * 312.5 = 102812.5 кг.
Кальцинирленген сода =10 кг/м3
329 * 10 = 3290 кг
Каустикалық сода = 5.5 кг/м3
329 * 5.5 = 1809.5 кг
Баритты ауырлатқыш 250 кг/м3
329 * 250 = 82250 кг
КМЦ 2кг/м3
329 * 2 =658 кг.
Пайдалану құбырлар тізбегінің орнын бұрғылауда қажетті компоненттер мөлшерін анықтаймыз:
Су 881 кг/м3
468.4 * 881 =412660.4 кг.
Бенетонит =20.5 кг/м3
=468.4 * 20.5 =9602.2 кг.
Кальцинирленген сода =10 кг/м3
468.4 * 10 = 4684 кг.
КМЦ 2 кг/м3
468.4 * 2 = 936.8 кг.
Каустикалық сода 2 кг/м3
468.4 * 2 = 936.8 кг.
Крахмал 17.6 кг/м3
468.4 * 17.6 = 8243.8 кг
Анықталған мәндерді кестеге енгіземіз.
7–кесте. Бұрғылау ерітіндісі және оны өңдейтін, ауырлататын компоненттердің қажетті
Бұрғылау аралығы,м
Бұрғылау ерітіндісін дайындауға қажетті компоненттер Бұрғылау ерітіндісі шығынының нормасы,
Норма
лар Бұрғылау ерітіндісі мен оның компоненттерінің мөлшері, м3, кг
550 Техникалық су
Кальцинирленген сода
КМЦ
Бентонит
Бор
Гивпан
890
10
1.5
70
80
0.5
Техн.регл 164472
1848
272.2
12936
14784
92.4
1200
Техникалық су
КМЦ
NaCl
кг/м3
Палыгорскит Кальцинирленген сода
Каустикалық сода
780
2
312.5
50
20
10
5.5
Техн.регл 256620
658
102812.5
14094
6580
3290
1809.5
2100
Техникалық су
Бентонит
КМЦ
Кальцинирленген сода
Каустикалық сода 881
20.5
2
10
2
Техн
регл 412660.4
9602.2
936.8
4684
936.8
2.4.3 Жуу сұйығын дайындау, химиялық өңдеу үшін және ұңғыма
Бұрғылау ерітіндісін дайындау ұңғыманы жуу технологиясының бір бөлігін құрайды.
Ерітінді дайындау блогы (БПР), шығарылатын гидроэжекторлы араластырғыш, гидравликалық диспергатор,
Бұрғылау ерітіндісі келесідей дайындалады:
саз ерітіндісін дайындау үшін гидроараластырғышқа сораппен су береміз. Гидроараластырғыш
Ерітінді дайындау блогының қысқаша техникалық көрсеткіштері:
Өнімділігі,м3/сағ:
ерітінді дайындау кезінде
ерітіндіні ауырлатуда
блоктағы сыйымдылықтар саны
сыйымдылықтар көлемі,м3
тұтынатын қуат,кВт
блоктың габариттік өлшемдері, мм
салмағы, кг
Бұрғылау ерітіндісі көбіне механикалық араластырғыш (сазараластырғыш) көмегімен дайындалады.
Г2П2-4 сазараластырғышының техникалық сипаттамасы
сыйымдылығы, м3
білік саны,
айналу жиілігі, айн/мин
өнімділігі, м3/сағ
қозғалтқыш қуаты, кВт
габариттік өлшемдері, мм
салмағы, кг
Саз араластырғышта ерітінді периодты немесе үзілмей дайындалады. Ерітіндіні дайындап
Саз ерітінділерін химиялық реагенттермен, әсіресе сілтілі және қышқылды реагенттермен
Бұрғылау ерітіндісін бұрғыланылған тау жыныстарынан тазалау. Ерітіндідегі бұрғыланылған тау
Бұрғылау ерітіндісін шламнан тазартуда әр-түрлі механикалық қондырғылар: дірілдеуіш елек,
Бұрғылау ерітіндісін шламнан дірілдегіш електер арқылы тазалау- механикалық процесс.
ВС-2 дірілдеуіш елегінің техникалық сипаттамасы:
өткізу шамасы:
Тор өлшемі
Тор өлшемі
Жиілігі 1 минутта
Жұмыс бөлігінің өлшемі, м:
Ұзындығы
Ені
Електің горизонтпен бұрышы
Гидроциклондар ортадан тепкіш сепаратор, онда қатты бөлшектер ортадан тепкіш
ПГК гидроциклонды құм айырғышының қысқаша
- өткізу шамасы, л/с
- сұйықтан бөлінетін бөлшектің ең кіші өлшемі, мм
- гидроциклондар саны
- айдау сорабы
- электроқозғалтқыш қуаты, кВт
- габариттік өлшемдері, мм
- салмағы,кг
Лай айырғыш:
- гидроциклондар саны
диаметрлері, мм:
гидроциклондікі
құмды сұғындама
габаритті өлшемдері, мм 1720 1020
Ұңғыма сағасының саңылаусыздығы газ қабат сұйықтарының ағып шығуын тойтарып
Превенторлық қондырғы, превенторлар (қыстырмалы, айналмалы) және жоғарғы қысымды арматурадан
Жобаланылған ұңғыма үшін ПУГ-230 320 және ОПП-350
ЕҢБЕК ҚОРҒАУ
БӨЛІМІ
3 Еңбек қорғау
3.1 Қауіпті және зиянды өндірістік факторларды талдау
Терең ұңғымаларды бұрғылау практикасы көрсеткендей бақытсыз оқиғалардың бір себебі
Ол үшін жобада келесі жағдайлар қарастырылады:
- мұнай-газ білінуін ескерту;
- мүмкін басқа шиеленістерді ескерту;
- ұңғыма тұрғызуда апат болдырмау үшін жағдай жасау.
Мұнай – газдың білінуі
Қазылатын қабаттарда газ, су, мұнай болуы мүмкін. Газ жарықшақтар
Әсіресе, газды фактор қауіпті. Газ кішкентай көпіршіктер түрінде нашар
өзімен бірге газдың көпіршіктерін жоғары алып шығады, мұндайда олар
Газ біліне бастауының белгісі мынандай:
-Айналым калпына келген кезде жоғарға газға қаныққан буданың шығуы;
-ұңғының буырқануы;
-ұңғыдан ерітіндінің ағып төгілуі;
-қабылдау ыдыстарында сұйық деңгейінің жоғарлауы;
-газокаротаж станциясының көрсетуі бойынша газдың шығуы.
Бұрғылау жұмыстарына дайындықтан бастап оны пайдалануға беруге дейінгі цикл
1-топқа әр түрлі ауырлықтарды қозғалту-көтеруге байланысты қауіптерді жатқызуға болады.
Бұрғылау құбырлары жиналып тұрған мұнара үлкен желкенділікке ие. Сондықтан
2-топқа айналу механизмдерімен болатын қауіп түрлері жатады. Мысалы: ротор,
3-топқа үлкен қысымдармен немесе жұмыс істеу барысында үлкен діріл
4-топқа дисперсті матеиалдармен, химиялық реагенттермен жұмыс істеу кезінде қауіптерді
5-топқа өрттің салдарынан болатын қауіптер жатады. Ұңғыдан мұнай-газ, газ
Олардың ауадағы қоспасы нормадан асып кеткен жағдайда немесе техника
Қауіптің тағы бір көзіне жоғары вольтті тоқ көздерін жатқызуға
3.2 Қорғаныс шаралары
3.2.1 Жалпылама шаралар
Осы жобаның бірінші бөлімінде көрсетілгендей ауа райының жылулығы жазғытұрым
Осы көрсетілген факторлардың адам денесіне тигізетін еңбек қорғау тұрғысынан
Бұрғы қондырғысының, жұмыс алаңының биіктігі еденнен 6 метрден кем
Жазғы кезеңде бұрғышының жұмыс орнына ыстықтан қорғау үшін арнайы
Жұмыскер адамның қауіпсіздікпен зияндылық талабына сәйкес жазғы және қысқы
Ауданның географиясы бірінші бөлімде суреттелген. Ол шөл ауданында орналасқан
Біздің жобамыз бойынша бұрғы қондырғысы жерге еніп, төмендеп кеткен
Көктемге қардың тез еруі және күзгі жаңбырдың болуына
3.2.2.1 Өндірістік санитария
3.2.2.2 Жалпылама шаралар
Кейбір өндірістік проценттер жоғары және дірілмен сипатталынады. Дыбыстың нормаланатын
Желдетудің талаптары бойынша мұнай шығаратын обьектілерінде, компрессорлық станцияларында жиналған
Көбінесе, төменгі зонада керек кездерде зиянды газдардың көзінің қасында
Кен орны жұмыскерлерін ішетін сумен жабдықтау керек, оны қақпағы
1. Сыйымдылығы шамамен 30-40л.
2. Ішетін судың температурасы 200С-тан
3.Тәулігіне 1 рет суды ауыстыру керек.
4.Сменада бір адамға 2-3л су болу керек.
Сумен жабдықтайтын персональды ай сайын медициналық тексеруден өткізіледі.
Кен орнында жұмыскерлердің саны 80-ге дейін жеткенде здравпунктті ашады
Кен орны жұмыскерлеріне санитралық-тұрмыстық ғимараттар арналады: гардеробтық, душтық, құрғатқыш,
3.2.2.2 Өндірістік шағын климат
Шағын климатты сипаттайтын көрсеткіштер:
Ауа температурасы;
Ауаның салыстырмалы ылғалдылығы;
Ауа қозғалысының жылдамдығы;
Жылулықтың интенсивтілігі;
Пульттер мен технологиялық процестерді басқару посттарында, есептеу техникасы залдарында
Жұмыс зонасындағы температура әртүрлі биіктікте және әртүрлі аймақта шекті
Микроклиматтың оптимальді және шекті көрсеткіштерін орнату кезінде жыл периоды
3.2.3 Техника қауіпсіздігі
Ұңғыма құрылыс циклы кезінде жүргізілетін барлық жұмыстар “Құрылыс нормалары
Бұрғылау жұмыстарын қауіпсіз, адам және материалдық шығынсыз аз уақытта
1. Бұрғылау жұмыстарын жүргізу үшін тек барлық тетіктері толық
Бұрғылау жұмыстарының алдында “бұрғылау жұмыстарын басқару” әкімшілігі, Госгортехнадзор, өрт
Ұңғыманы бұрғылау кезінде көбінесе абайсыздан болатын бақытсыз жағдайлар, жұмысшылардың
Бұрғылау бригадасының әр жұмысшысы резина қолғаптарымен, арнайы көзілдіріктермен, респираторлармен,
Бұрғылау үрдісі кезінде пайдаланатын жанар-жағармайлар жақсы бітелген сыйымдылықтарда және
Бұрғылау қондырғысының, сорап сарайының, баспалдақ, көпірдің үсті мұнай өнімдерімен,
Бұрғы қондырғысында жұмысшыларға алғашқы медициналық көмек керсету мақсатында тиісті
3.2.4 Электр қауіпсіздігі
Сораптың қуаты кернеуі
Жердің меншікті кедергісі: ылғалдылық-
Жерге қосқыш құбырдан жасалған, жерге тік бекітіледі:
(152)
Мұндағы: жермен қосқыштың ұзындығы;
жермен қосқыштың құбырының диаметрі;
жер бетінен құбырдың беліне дейінгі қашықтық;
жердің меншікті кедергісі;
жермен қосу
2 – сурет . Жермен қосудың нобайы
Құбыр қосқыштардың саны (шамасы)
(39)
Мұндағы: мезгілдік кооэфициенті, климаттық жағдай өзгерісімен жердің
жермен қосқыш құралдың экранмен есепке алатын кооэфициент;
деп қабылдаймыз.
Қосқыштардың бір-бірімен байланыстыру үшін құрыш таспаны қолданамыз -
Таспаның ұзындығы:
(40)
Таспаның кедергісі:
(41)
Жердің кедергісі өзгергенде есепке алып,
(42)
Толық жерге қосқыштың кедергісі:
(43)
Қорытынды – қосқыштардың саны болуы керек.
3.2.5 Өрт қауіпсіздігі
Мұнай кен орнында отты қолдануға болмайды. Өндірістік ғимараттарды, мұнай
Су мен техникалық су өткізгіштерден жүргізіледі.
Кен орнының әрбір обьектісінде өртті басатын бірінші құралдардың кешені,
7 – кесте . Бұрғылау қодырғысының өртке қарсы шыдамдылығы
Құрылыстың өртке қарсы деңгейі Қабырғалар Колонналар Баспалдақ Төсеу элементтері
Жүктеуші Өзіндік жүктеуші Сыртқы Ішкі
Плиталар Балкалар
І
ІІ
2,5
2
1,25
1
0,5
0,25
0,5
0,25
2,5
2
1
1
0,5
0,25
0,5
0,25
ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ
4 Экономикалық бөлім
4.1 Ұңғыма құрылысы кезінде жұмыстарды ұйымдастыру
Ақшабұлақ кен орнында пайдалану ұңғымаларын бұрғылауды, бұрғылау жұмыстары басқармасы
Мекеменің бірінші орынбасары болып бас инженер саналады. Ол мекемеде
Бас геолог бастықтың орынбасары, мекеменің геологиялық қызметін ұйымдастырады. Мекеменің
4.2 Ұңғыма құрылысының уақытын анықтау
Ұңғыма құрылыс цикілінің нормативті ұзақтығы БЖБ-дағы қызмет орындары мен
- қашаудың өтімділігі
- механикалық бұрғылау уақытты
- қашаулар саны
Ақшабұлақ кен орнындағы ұңғыма құрылысын жобаның геологиялық және технологиялық
8-кесте. Ұңғыма құрылыс циклінің нормативті ұзақтығы
Жұмыстардың
аты Күндер
Саны Ұзақтығын
дәлелдеу
Құрылыс-монтаждық
жұмыстар
Дайындық жұмыстар
Бұрғылау және бекіту
I аймақты сынау
Ұңғыма құрылысының
жалпы ұзақтығы
15
2
81
10
104
Жергілікті нормалар немесе
бұрғылау кезеңіндегі құрылыс-
монтаждық жұмыстардағы.
ЕНВ М.НИИ труда 1995
М.Г.Ұ құрылысында жобалық-
сметалық құжаттарды құрастыру
нұсқауы М: 1997 ж.
Нормативті карта
Аймақтарды сынаудағы уақытың
сметалық нормалар жинағы
4.3 Ұңғыманы бұрғылау және бекітудегі бағалаудың негізгі техника экономикалық
Негізгі техника – экономикалық көрсеткіштерге төмендегілер жатады:
- бұрғылаудың циклдік жылдамдығы, Vц
- бұрғылаудың коммерциялық жылдамдығы, Vк
- бұрғылаудың техникалық жылдамдығы, Vm
- рейстік бұрғылау жылдамдығы, Vр
- механикалық бұрғылау жылдамдығы, Vм
- қашаудың орташа өтімділігі, һм
- ұңғыманы бұрғылаудың және бекітудің ұзақтығы
станок ай бойынша, nб
тәулік бойынша, Тб
- бұрғылау бригадасы жұмысшыларының еңбек өнімділігі, rб
-ұңғыманы бұрғылаудың және бекітудің жалпы бағасы, Рб
Жоғарыда көрсетілген көрсеткіштерді есептеу
1. Циклдік жылдамдығы:
м/cm.ай
Мұндағы: ұңғыма тереңдігі, М.
ұңғыма құрылыс цикілінің ұзақтығы, күн.
м/cm.ай
2. Коммерциялық жылдамдығы:
м/cm.ай
Мұндағы: бір станок айдағы шартты сағат саны
бұрғылаудың нормативті ұзақтығы (бекітудің), сағ
м/сm.ай
3. Техниклық жылдамдығы:
(46)
Мұндағы: жөндету жұмыстарының нормативтік уақыты,сағ
4. Рейстік жылдамдығы:
м/сағ
Мұндағы: тау жыныстарының бұзудың механикалық уақыты, сағ:
аспап ұзартуға кеткен уақыт, сағат:
ТКО уақыты, сағ:
қашау алмастыру уақыты, сағ:
сағ
5. Механикалық жылдамдық:
2100/180=11.6; м/сағ
6. Қашаудың орташа өтімділігі:
м
Мұндағы n – ұңғыны бұрғылаудағы қажетті қашау саны
7. Бұрғылаудың және бекітудің ұзақтығы:
ст.*ай
ст.*ай
күн
8. Бұрғылау бригадасы жұмысшыларының тізімдік саны:
адам (52)
Мұндағы: М - ұңғыны бұрғылау мен бекітуде қолданылатын бұрғы
Бір станокты қамтамасыз ету нормасы.
күндік жұмысшылардың қатысымдық санын төзімдікке ауыстыру коэффициенті, вахта жұмысшылары
адам
9. Еңбек өнімділігі:
10. Бұрғылаудың жалпы бағасы:
Ұңғыманы бұрғылаудың жалпы бағасын анықтау үшін бұрғылау вахтасының құрамын
(53)
Мұндағы: -бригаданың күндізгі жұмысшыларының жұмыс уақытының нормасы;
(54)
Мұндағы:
күндізгі жұмысшылардың бір ай ішіндегі шығу саны
күндізгі жұмысшылардың жұмыс уақытының ұзақтығы
вахтаның жұмысшылардың жалпы графиктік ставкасы, бұрғы құнының
(55)
Мұндағы: cәйкесінше вахта жұмысшыларының сағаттық ставкалары;
Күндізгі жұмысшылардың жалпы сағаттық ставкасы;
Бұрғы шеберінің сағаттың тарифтік ставкасы:
(56)
Мұндағы: бұрғы шеберінің қызметтік жалақысы;
үзіліссіз өндіріс үшін орташа айлық сағат нормасы;
РБР = 40555.2 * 2 * 2100 =
11. 1 м бұрғылаудың бағасы:
2100 м бұрғылаудың бағасы -170331840 тенге немесе 1310244 доллар.
1 м бұрғылаудың бағасы = 170331840 / 2100
4.4 Ұңғыма құрылысына смета жасау
Ұңғыма тұрғызуға кететін шығынды анықтау смета жасау арқылы жүргізіледі.
I бөлім – ұңғыманы тұрғызуға дайындық жұмыстары;
II бөлім – мұнараны, мұнаралық жабдықтарды тұрғызу, жабдықтарды монтаждау
III бөлім – ұңғыманы бұрғылау және бекіту;
IV бөлім – ұңғыманы өнімділікке сынау;
Осы бөлімдердегі шығындардан басқа төмендегідей шығын түрлері бар:
Жоғарыда көрсетілген шығындарды қосқан кезде сметалық өзіндік құнды аламыз,
Сметаның 4 бөлімінің шығыны 6 сметалық есепте жүргізіледі
1.Сметалық есепте (бұрғылауға дайындық жұмыстары) бірінші бөлімі
2.Мұнай және газ ұңғымаларының құрылысындағы сметалық құжаттарды құрастыру нұсқауы.
3. Бұрғылаудың және бекітудің нормативтік ұзақтығы.
4. Ұңғыны өнімділікке есептеу.
5. Геофизикалық жұмыстар
6. Басқа да жұмыстар және шығындар.
Кесте – 9. Ұңғыма құрылысының сметалық есептелуі
Шығындар мен
Жұмыстың аталуы Нормативтік баға немесе ең жақсы (тиімді) баға
Тікелей шығындар Тікелей шығындар Жұмысшының жалақысы
І-бөлім. Ұңғыны құруға дайындық жұмыстары
1. Алаңды дайындау, жер асты жолдарының құрылысы
2. Құбыр тізбектерін өткізу, құбыр тізбектерін бөлу
І-бөлім бойынша қорытынды
ІІ-бөлім. Құрылыс және бөлу
3. Мұнара күрделі монтаждан өткізу, демонтаждау, бұрғылау қондырғысын монтаждау,
4. Күрделі монтаждау, бұрғылау кондырғысын құрылысы
5. Қондырғының құрылысы
6. Мұнараны бөлшектеу
7. Бұрғылау қондырғысын демонтаждау
8. Сынау құрылысы
9. Сынаққа қондырғыны монтаждау
10. Сынаққа қондырғыны демонтаждау
ІІ-бөлім бойынша қорытынды
ІІІ-бөлім. Бұрғылау және ұңғыны бекіту
11. Ұңғыны бұрғылау
12. Ұңғыны бекіту
13. Жүктерді тасымалдау
ІІІ-бөлім бойынша қорытынды
1505876
996975
2502851
1502161
1216050
1110700
1109045
1888501
1200701
1265605
1260696
10553459
180155021
16022301
13006422
209183744
1505811
990555
2496366
1301070
1161160
1010553
1105541
1757561
1115560
1160582
1149556
9761529
170331840
15967341
12901155
199200336
1021
28986
13903
5199
9029
57117
Шығындар мен
жұмыстың аталуы Нормативтік баға немесе ең жақсы (тиімді) баға
Тікелей шығындар Тікелей шығындар Жұмысшының жалақысы
IV-бөлім. Ұңғыны өнімділікке есептеу
14. Ұңғыны сынау. Бұрғылау процесінде бұрғылау құбырларымен жер қабаттарын
15. Пайдалану тізбегіне ұңғы өнімділігіне сынау жүргізу
16. Бірінші аймақ келесі аймақ
IV-бөлім бойынша қорытынды
V-бөлім. Геофизикалық жұмыстар
17. Өндірістік геофизикалық жұмыстар
V-бөлім бойынша қорытынды
VI-бөлім. Басқа да жұмыстар және шығындар
18. Қарапайым жұмыстар
және жұмысшыларға қосымша жалақысы
19.Зертханалық жұмыстар
20.Вахталарды транспорт-
пен тасымалдау
21. Қосымша төлем
VI-бөлімге қорытынды
VII-бөлім. Күтпеген жұмыстар және қосымша жұмыстар қоры
VII-бөлімге қорытынды
22. Жоспарланған жұмыстар мен шығындарға қосымша қаржы
1291861
1290301
1249551
3831713
5400014
5400014
1700560
1855639
1399851
2789480
7745530
20108103
20108103
5552003
1273207
1263309
1231231
3792921
5321300
5321300
1665258
1658965
1327460
2654920
7306603
20557697
20557697
5350813
57117
23. Түскен көлемнен инвестициялық фондқа 5% бөлу
24. Түскен көлемнен жолдық фондқа 1% бөлу
25. Еңбек ақы фондына жұмыс бастылық 2% бөлу
26. Еңбек ақы фондынан транспорттық даму фондына 6% бөлу
Жалпы сметалық құн
5506001
900870
1800030
5528524
278612842
5450404
950780
1800030
5400100
267388879
57117
10–кесте. Ақшабұлақ кен орнындағы тереңдігі 2100м пайдалану ұңғымасының
Көрсеткіштер аттары
Өлшем бірлік
Жобалық ұңғыма
Жобалық тереңдік
Ұңғыма құрылысының циклдік ұзақтығы
Оның ішінде бұрғылау мен бекіту
Бұрғылау жылдамдықтары:
- Циклдік
- Коммерциялық
- Техникалық
- Механикалық
- Рейстік
Қашау өтімділігі
Бұрғы бригадасының тізімдік саны
Бұрғы бригадасының өнімділігі
Бұрғылаудың жалпы бағалануы
Ұңғыма құрылысының сметалық құны
м
тәулік
тәулік
м/ст ай
м/ст ай
м/ст ай
м/сағ
м/сағ
м/қ
адам
м/адам
теңге
теңге
2100
108
81
605.7
4200
3230.7
11.6
5,54
161.5
35
60
170331840
267388879
ҚОРЫТЫНДЫ
Бұл дипломдық жобаны жасауда, мен негізгі бес бөлімді құрастырдым:
- Геологиялық бөлім;
- Техникалық-технологиялық бөлім;
- Экономикалық бөлім;
- Еңбекті қорғау және қоршаған ортаны ластанудан сақтау бөлімі.
Негізгі бөлім деп саналатын, дипломдық жобаның екінші бөлімін жазу
Еңбекті қорғау және қоршаған ортаны қорғау бөлімін бүгінгі таңдағы
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. Аманкулов А.С. “Проектирование конструкций скважин и выбор буровых
2. Аманкулов Ә.С., Қараулов Ж.Қ. “Дипломдық жобаға арналған әдістемелік
3. АманкуловӘ.С. “Пайдалану құбыр тізбегінің есептеу әдістемесі”. Алматы: КазПТИ-1993ж.
4. Аманкулов Ә.С. “Ұңғымаларды аяқтау”
Курстық және дипломдық жобалауға арналған әдістемелік нұсқау. Алматы: КазПТИ-1993ж.
5. “Инженер по бурению” Под редакцией Булатова А.И. и
Н; Недра-1985г.
6. “Справочник по креплению нефтяных и газовых скважин” Под
7. Элияшевский И.В., Строжский М.Н. “Типовые задачи и расчет
8. Полов Т.Е. и др. “Охрана окружающей среды на
9. Табатаев М.Г., Клвтуленко П.И., Исмаилов А. “Гидравлический расчет
10. Калабаев Х.А. “Методическое руководства по составлению экономической части
11. “Кәсіпорын стандарты” Оқу жұмыстары СТП-164-08-98 Алматы: КазНТУ 1998ж.