Жоспар
Кіріспе
Негізгі бөлім
1 Ұйымның экономикалық сипаттамасы мен салық
1.1 Ұйымның құрылымдық сипаттамасы мен негізгі көрсеткіштері
1.2 Ұйымның бухгалтерлік есебі және есеп саясаты
1.3 Салық есебінің дамуы мен ерекшеліктері
2 Бюджетпен салықтар бойынша есеп айырысудың есебі
2.1 Ұйымдағы жеке және заңды тұлғаның
2.2 Қосымша құн салығының есебі.
2.3 Жергіліктер салықтар есебі
2.4 Басқа да салықтар мен төлемдер есебі.
3 Ұйымдағы салық есептілігінің қалыптасуы мен даму
3.1 Кәсіпорынның салық саясатын жасау жолы
3.2 Салық есептілігінің нысандарын қалыптастыру
3.3 Салық есептілігін жетілдірудің негізгі бағыттары және жетілдіру жолдары
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1 1 Ұйымның экономикалық сипаттамасы мен салық есебінің ерекшеліктері
1.2 Ұйымның басқарушылық құрылымы.
«EFA - WOSTOK» ЖШС–ң жалпы сипаттамасы.
«EFA - WOSTOK» ЖШС Қазақстан Республикасының азаматтық кодексіне,ҚР 1998
«EFA - WOSTOK» ЖШС басқарушылық құрылымы төмендегі 1- суреттетен
Сурет-1.
Ұйымдық–құқықтық жағынан салықтар – бұл мемлекет біржақты тәртіппен заң
Салықтар қаржының бастапқы категориясы болып табылады. Салықтар мемлекетпен бірге
Салықтар барлық елдерде олардың қоғамдық - экономикалық құрылысы мен
Қазақстан Республикасы Конституциясының 35-ші бабында: заңды түрде белгіленген салықтарды,
Салықтарды ежелден салық жүктемесін (салық ауыртпалығын) бөлудің екі қағидаты
- «пайда» (алынған игіліктер) қағидаты;
- «қайыр көрсету» (төмен қабілеттілігі) қағидаты.
Алынған игіліктерге және төлем қабілеттілігіне салық салудың қағидаттарын пайдалану
Салықтың ұтымды ұйымдастырудың классикалық қағидаттарын бұрын Адам Смит ұсынған
- салық салық төлеушінің әрқайсысының табысына сәйкес алынуы тиіс
- салықтың мөлшері мен оны төлеу мерзімі алдын ала
- әрбір салық салық төлеуші үшін неғұрлым қолайлы уақытта
- салықты алудың шығындары өте аз қойылуы тиіс (үнем
Бұл қағидаттарды пайдалану салық салудағы зорлық - зомбылықты жоқ
Салық төлеуші салық заңнамасына сәйкес салықтың міндеттемелерін толық көлемінде
Салық салу мәселелерін реттейтін нормативтік - құқықтық актілер ресми
Қазақстан Республикасында салық жүйесі реформалаудың үш кезеңінен өтті:
Бірінші кезең – 1991 жылғы 9 шілдедегі Қазақ КСР
Екінші кезең – 1995 жылғы 24 сәуірдегі «Бюджетке төленетін
Үшінші кезең – 2001 жылы 12 маусымда Қазақстан Республикасының
Салық кодексі қабылданғаннан бері бірнеше толықтырулар мен өзгерістер жасалды.
Салық және басқа төлемдер деп заң
Мемлекетке түсетін салықтардың алымдардың, баждардың және
Салық жүйесі мемлекеттің сәйкес келетін
Салықтың субъктісі немесе салық төлеуші – заң
Салықтың объектісі - салық есептелетін табыс немесе мүлік
Табыс көзі - есебін салық төленетін табыс.
Салық ставкасы – салық салыну бірлігіне келетін
Тұрақты прапорционалдық прогрессивтік салық ставкалары болды. Тұрақты
Прапорционалдықтар - салық объектісіне, оның жіктелінуіне
Прогресивтік ставкалар - табыстың өсіп отыруына байланыты
Регрессивтік - табыстың өсіп отыруына сәйкес.
Салық салу - бұл табысты және қайнар
Қазіргі заманғы салық жүйесі бірнеше қағиданы
- Жалпылай, яғни табыс табатын барлық
- Тұрақтылық, яғни уақытында салық мөлшері мен
- Тең күштеу, яғни салықты салу
Міндеттеме, яғни салықтың мәжбүрлігі төлеммен құтқармау,
Әлеуметтік - әділеттілік, яғни салық мөлшері және салық
Салық жүйесі мемлекеттің заң актілерінде негізделеді, мұнда салық
Бұған кіретіндер:
- Салық тұлғасы немесе салық төлеуші, яғни
- Салық нысан, яғни табыс және мүлік,
Салық көзі – бұл қоғамның таза табысты нысандарының
Салық мөлшері - салықтың маңызды элементті, бұл
Салықтардың әлеуметтік - экономикалық мәні мен мазмұны олар атқаратын
Фискалдық функция - барлық мемлекеттерге тән негізгі функция. Оның
Салықтардың реттеуші функциясы мемлекеттің экономикалық қызметінің ұлғаюымен байланысты пайда
Қайта бөлу функциясы арқылы түрлі субъектілер табысының бір бөлігі
Нарықтық қатынастардың қалыптасу жағдайындағы салық саясатының негізгі бағыты тұтынудың
Салықтар - қаржының алғашқы санаты салықтардың айырым белгілері
Салықтар - бұл, белгіленген мөлшерде және көрсетілген мерзімдерде мемлекеттің
Салықтар қаржының алғашқы санаты (категориясы) болып табылады. Салықтар мемлекеттің
Салықтартар, баждармен қатар мемлекеттің өзіне ақша табуының ертеден келе
Салықтың көрсетілген белгілерін қарастырайық.
Салық - бұл мемлекеттің бекітімі.Тек мемлекет қана азаматтардың салық
Белгілеген субъектісінің белгісі ретінде салық кез келген мемлекеттік емес
Салық әрқашан құқықтық нысанда ғана болады.
Салықты қандай да бір заң, жарлық, декрет, т.б. шығармайынша
Салықтың құқықтық нысаны оны төлемдердің, алымдардың, жарналардың кез келген
Салық — бұл занды белгіленген төлем.
Қазақстан Республикасының Конституциясы азаматтарды заңда белгіленген Салықтарды төлеуге міндеттейді.
Бұл жерде айтпағымыз, осы қағида өкілетті органдарға қатысты жағдайлардың
Салық мәжбүрлеу сипатына ие.
Салықтың мәжбүрлеушілік кезі екі жағдайда көрінеді. Біріншіден, салық төлеушінің
Салықты алудың мәжбүрлі сипаты оны қайырымдылықтан, еркін қарыз беруден,
Салық міндетті толем болып табылады.Салықтардың міндетті белгісі - салық
Салықтың белгіленуімен сәйкес салық төлеушіде мемлекет алдында нақты қаржылық
Салықты төлеу міндеті оның төлемін қабылдау міндетімен сәйкестендірілген.
Салықты төлеу салық төлеушінің заңды міндеті болып табылады.
Салықты белгілей отырып мемлекет салық төлеуші тұлғалардың осы Салықты
Конституция - бұл, саяси декларация да, көркем шығарма да
Салық нақты қаржылық міндетті туғызады.Салықтар - бұл қаржылық -
Салықтық міндеттеме салық төлеушінің міндеттерін ғана емес, оның кейбір
Салықта ақшаны құқықтық негізде өндіріп алудың өзіндік орны бар.
Салықтар - бұл әрқашан да өзгенің ақшасын мемлекеттің мәжбүрлеп
Мәселе мынада: Конституцияның 26 - бабының қорғаушы механизмі салықтарға
Барлық сыртқы белгілер бойынша салықтартар осы баппен қамтылады.
Расында да, салыкты төлеу, біріншіден, мүлікті алу болып табылады,
Салықты төлеу мемлекеттік жауапкершілік шараларымен
қамтамасыздандырылған.
Егер салықты төлеу процесінде ақша алу мәжбүрлі сипатка ие
Бұл орайда, құқық бұзу сипатына байланысты күқың бұзушыны жазаға
Құқық бұзған салық төлеушіге қолданылатын жазалар туралы айтқанда, теориялық
Салыққа оның төленуі үшін мемлекеттік бақылау әрекеті тән.
Салық төлеушінің әрекеттеріне бақылау әрңашан мемлекеттік бақылау сипатына ие.
Салықтың экономикалық белгілері.
Салық - бұл материалдық төлем, яғни салықты төлеу әрқашанда
Әдетте, әдебиеттерде салық ақшалық төлем ретінде сипатталады. Бұл қазіргі
Алайда, бізге заттай салықтартар да белгілі. Ал табыс салығы
Негізінде бұл жағдайлардың болуы ақша жүйесінің әлсіздігімен байланысты, сондықтан
Заттай салықтар кезінде салық төлемінің негізі заттар түріндегі мүлік
Салық - бұл қайтарылмайтын түрде ақша алу. Салықты
Осылай салық, ақша, бірінші - төлеушіден мемлекетке, одан кейін
Салыктардың «әлеуметтік қайтарымдылығы» туралы көптеген теориялар болган және бар,
Бұлардың барлығымен келісуге болады: расында да кеңес уақытында халыққа
Кәсіпорынның мүліктік жағдайын талдау. Баланс активтерінін құрамы мен құрылымының
Қаржылық есептің маңызды элементі болып саналатын активтерді, талдау барысында,
Активтердің өсуі (артуы) кәсіпорынның болашақтағы дамуын көрсететін болғандықтан, ол
Отандық есептік-аналитикалық тәжірибеде өндірістік қорлар, дайын өнім және тауарларды
Баланс мәліметтері бойынша активтердің құрамы мен олардың таратылуына талдау
Кесте-3
«EFA - WOSTOK» ЖШС–ң баланс активтерінің құрамы мен құрылуы.
Активтер Сомасы, мың тг. Құрылымы, % Өзгеріс (+ ;
Жыл басына Жыл соңында Жыл басында Жыл соңында Мың
Ұзақ мерзімді активтер
Негізгі құралдар 147 795 210 260 40,03 58.44 +62
Аяқталмаған өндіріс 45 300 17 280 12,27 4,80 -28
Ұзақ мерзімді қаржылық салымдар 18 590 18 590 5.03
Алдағы кезең шығындары 395 655 0,11 0,18 +260 +65,82
Жиыны 212 080 246 785 57.44 68,60 +34 705
Қысқа мерзімді активтер
0,00 0,00 0 0,00
Тауарлы-материалдық қорлар 57 780 53 600 15,65 14,90 -4
Дебиторлық борыш 91 595 47 525 24,81 13,21 -44
Қысқа мерзімді қаржылық салымдар 0 670 0,00 0,19 +670
Ақша
қаражаттары 1 505 5 470 0,41 1,52 +3 965
Басқа да қысқа мерзімді активтер 6 290 5 715
Жиыны 157 170 112 980 42,56 31,40 -44 190
Барлығы 369 250 359 765 100,00 100,00 -9 485
Кесте мәліметтерінен активтердің нақты құнын көрсететін баланс валютасының есепті
4-кесте мәліметтері көрсеткендей қаражаттарды ағымдағы және ұзақ мерзімді активтер
Осы көрсеткіштен кейін баланс валютасындағы ағымдағы активтер үлесін анықтау
Талдау жүргізіп отырған кәсіпорындарда бұл коэффициенттің деңгейі жыл басында
Бұл қатынастың қолайлы және қауіпті көлемі, кәсіпорынның салалық ерекшіліктеріне
Талданып отырған кәсіпорында бұл көрсеткіш деңгейі жыл басында -
Әрі қарай кәсіпорынның мүліктік жай-күйінде қандай сапалық өзгерістер болғанын
Кәсіпорын мүліктерінің жалпы құнындағы негізгі құралдардың нақты құнының (қалдық)
Біздің мысалымыз бойынша баланс валютасындағы негізгі құралдардың қалдық құнының
Әрі қарай ағымдағы активтердің құрамы мен құрылымын талдау қажет.
Кәсіпорынның материалдық айналым қаражаттары есепті жылы 7,23%-ға төмендеді және
Есепті жылы дебиторлық борыш та әжептеуір азайған. Егер оның
Айта қеткен жөн, кәсіпорынның қаржы жағдайына дебиторлық борыштың нақты
Табыстылықтың абсолютті көрсеткіштерін талдау. Нарықтық экономика жағдайында кәсіпорынның шаруашылық
Табыстылықтың бірінші абсолютті көрсеткіші өнімді (жұмыс, қызмет) өткізуден алынатын
Қаржы-шаруашылық қызметінің нәтижесі туралы есептің осы бабы бойынша негізгі
Табыс құрылымында ең үлкен үлес салмақты өнімдер мен тауарларды
Өнім өткізуден түсетін табыс сомасына қоймадағы өтпеген бұйымдар қалдықтарының
Кәсіпорында өнімді өткізуден түскен табыс жоспарланған тауар өндірісінен және
Табыстылықтың екінші абсолютті көрсеткіші - жалпы табыс. Ол өнімді
Жалпы табысқа әсер ететін маңызды фактор өндірістік өзіндік құн,
Көптеген кәсіпорындарда өзіндік құнды баптар бойынша талдаумен айналысатын, оны
Шаруашылық жүргізудің тұрақты экономикалық жағдайында жалпы табыстың өсуінің негізгі
Сатудан түскен түсімнің алдыңғы жылмен салыстарғанда 3,4%-ға, яғни 12280
Табыстылықтың салыстырмалы көрсеткіштерін талдау. Табыстылықтың салыстырмалы көрсеткіштеріне нарықтық экономика
Барлық активтердің тиімділік деңгейі (авансталған, жиынтық капитал) мына формула
Д = Таза табыс / Барлық активтер (авансталған,
Жалпы активтердің табыстылық деңгейі жыл басында – -0,005 болса,
Осылайша жалпы активтердің табыстылық деңгейі (авансталған капитал) кә-сіпорынның өз
Тәжірибеде ағымдағы активтердің табыстылығы деп аталатын көрсеткіш кеңінен қолданылады.
Д = Д / Т
Мұнда: Т - ағымдағы активтер.
Д - таза табыс.
Д - ағымдағы активтердің табыстылығы.
Ағымдағы активтердің табыстылық деңгейі жыл басында – -0,012 болса,
Акционерлік компания құқығында жұмыс істеуші кәсіпорын үшін салынған капиталдың
Д = Д / С
Мұнда: Д - меншікті капиталдың табыстылығы;
Д - таза табыс;
С - меншікті капитал.
Ол экономикалық және қаржылық талдауда маңызды көрсеткіш болып табы-лады.
Дәл осы көрсеткіш биржада акционерлік компаниялардың акцияларына баға белгілеуді
Меншікті капиталдың табыстылық деңгейі жыл басында – -0,007 пунктке
Тәжірибеде ұзақ мерзімді активтердің табыстылығы деп аталатын көрсет-кіш кеңінен
Д = Д / Т
Мұнда: Т - ұзақ мерзімді активтер;
Д - таза табыс;
Д - ұзақ мерзімді активтер табыстылығы.
Ұзақ мерзімді активтердің табыстылық деңгейі жыл басында – -0,009
Негізгі өндірістік қорлардың табыстылық деңгейі мына формула бойынша
Д = Д / З
Мұнда: Д - Өндірістік қорлардың табыстылығы;
Д - Таза табыс;
З - Өндірістік қорлар.
Өндірістік қорлардың табыстылық деңгейі жыл басында – -0,04 болса,
Сату көлемінің табыстылығы мына формула бойынша есептелінеді:
Д = Д / Д
Мұнда: Д - Сату көлемінің табыстылығы;
Д - Жалпы табыс;
Д - Өнімді (жұмыс, қызметті) өткізуден алынған табыс.
Сату көлемінің табыстылық деңгейі жыл басында – 0,023 болса,
Жоғарыда жүргізілген есептеулерден көріп отырғанымыздай кәсіпорын қыз-меті шығынды болып
1.2 Ұйымның бухгалтерлік есебі және есеп саясаты
Бүгінде бухгалтерлік есебі басқару жүйесінде ең басты бір орын
Шаруашылық жүргізудің қазіргі жағдайында шаруашылық жүргізуші субъектінің күрделі экономикалық
Есепке алынған ақпараттардың көмегімен шаруашылық жүргізуші субъектілердің және олардың
Экономиканың саласындағы мамандар, оның ішінде, бірінші кезекте, бухгалтерия қызметкерлері
Қазақстан Республикасының аймағында әрекет етіп тұрған барлық субъектілерге (Қазақстан
Сот алдында жауап беретін және сотқа шағымдана алатын, өз
Филиалдар бұл заңды тұлғалардың тұрған жерінен тыс жерде орналасқан
Филиал да, өкілдік те заңды тұлға болып табылмайды. Заңды
Коммерциялық ұйымдар тек келесідей нысанда құрылуы мүмкін:
шаруашылық серіктестіктер;
акционерлік қоғамдар;
өндірістік кооперативтер;
мемлекеттік кәсіпорындар.
Коммерциялық емес ұйымдар заң актілерімен қаралған діни бірлестіктерден, қоғамдық
1 Шаруашылық серіктестіктер. Құрылтайшылардың қосқан үлесі бөліп көрсетілген жарлық
Қазіргі кезде шаруашылық серіктестіктер толық және коммандиттік серіктестіктер болып
Толық серіктестік — мұндай серіктестіктің қатысушылары толық серіктестіктің мүлкі
Коммандиттік серіктестік — серіктестік міндеттемелері бойынша өзінің барлық мүлкімен
2 Қосымша және жауапкершілігі шектеулі серіктестік
Жауапкершілігі шектеулі серіктестік (ЖШС). ЖШС жарлық капиталы бір
Қосымша жауапкершілігі бар серіктестік. Мұндай серіктестіктің қатысушылары оның міндеттемелері
3 Акционерлік қоғам — өз қызметін жүзеге асыру үшін
Ашық акционерлік қоғам — өздерінің шығарған акциясын ашық, жеке,
Жабық акционерлік қоғам. Мұндай қоғамның акциялары тек қана өз
Ашык қоғамның акциялары, бағалы қағаздардың нарығына қарап бағаланады және
4 Өндірістік кооператив — бірлескен кәсіпкерлік қызмет үшін мүшелік
5 Мемлекеттік кәсіпорын. Мемлекеттік кәсіпорындарға жататындар:
шаруашылықты жүргізу құқына негізделген мемлекеттік кәсіпорын. Ол өз міндеттемелері
6 Коммерциялық емес ұйымдар. Оларға: мекемелер, қоғамдық бірлестіктер, қоғамдық
Шаруашылық жүргізуші субъект қызметінің мақсаттарын оның меншік иесі белгілейді.
Мемлекеттік мүлікті басқаруға уәкілетті органдар, басқа заңды және жеке
Субъектінің құрылтайшылары (акционерлері) бекіткен жарғы негізінде қызмет етеді. Жарғының
Негізгі қорлар мен айналым қаражаттары, сондай-ақ субъектінің дербес балансында
Субъектінің мүлкін қалыптастырушы көзі болып мыналар саналады: құрылтайшылардың ақшалай,
Мемлекет қолданылып жүрген заңдарға сәйкес субъектінің мүліктік құқықтарын қорғауға
Субъектіні басқару оның меншік иесінің жарғысына сәйкес ұйымдастырылады. Субъект
Субъектінің еңбек ұжымы еңбек келісім-шартының негізінде, сондай-ақ кәсіпорын иесі
Шаруашылық жүргізуші субъектісі өнім шығарушы болып табылатындықтан, ол өзін-өзі
Субъект өз қызметін дербес жоспарлайды және даму болашағын, материалдық-техникалық
Қазақстанның бухгалтерлік есеп стандарттарында және ол бойынша жасалған әдістемелік
Кәсіпорынның бастапқы бақылауын жүзеге асыру үшін таңдап алынған тәсілдер
Пайдаланатын есеп саясатының басты міндеті мен негізгі арналымы —
Бухгалтерлік есеп принциптері бойынша кәсіпорынның есеп саясаты деп ұйымның
Бухгалтерлік есепті жүргізу әдістеріне шаруашылық қызмет фактілерін топтау мен
Кез келген ұйымның өзінің қызметін іске асыру үшін таңдап
Көрсетілген талаптардың әрқайсының мазмұнын қарастырайық.
Толықтылық. Кәсіпорынның таңдап алған есеп саясаты оның есептеу жолын
Уақыттық.Кәсіпорының шаруашылық әрекетінің фактілері бухгалтерлік есеп пен беруде уақытында
Сақтық.Қолданылатын есеп әдістері бухгалтерлік есепке алынуға тиісті кірістер мен
Қарама-қайшылықсыздығы. Есептің таңдалынған әдістері әр айдың соңғы күнтізбелік күніне
Орындылық. Кәсіпорынның есеп саясаты бухгалтерлік есепті орынды және үнемді
Есеп саясатының мазмұны. Кәсіпорынның есеп саясаты сол кәсіпорында қолданылатын
Есеп саясатының әдістемелік жағына мына элементтер кіреді: мүлік пен
Осылайша белгіленген заңға сәйкес кез келген заңды тұлға болып
негізгі құралдарына амортизациялық аударым сомасын есептеу әдістері;
материалдық емес активтеріне амортизациялық аударым сомасы есептеу және оларды
шығындарды топтау мен өндіріс шығындарына жатқызу (апару) әдістері;
өндіріс шығындарын және өнімнің өзіндік құнын есептеу, яғни калькуляциялау
жанама шығындарды анықтау және оларды объектілер арасында тарату әдісі;
дайын өнімдерді кіріске алудың есебі;
аяқталмаған өндірісті анықтау және бағалау және бағалау жолдары.
материалдық қорларды бағалау әдістері;
негізгі құралдарды жөндеу бойынша шығындар есебін ұйымдастыру;
курстық айырманы есептеу.
Өндірістік шығындарды есептеу мен өнімнің өзіндік құнын есептеу, яғни
нормативтік әдіс (нормативный);
өндірістік өңдеу сатысы (попередельный);
тапсырыстық әдіс (позаказный).
Жанама шығындарды калькуляциялау объектілері арасында тарату әдісі. Жанама (қосымша)
өндірістік жұмысшылардың еңбекақысын төлеуге байланысты тікелей (прямые) шығындар;
тікелей шығындардың жалпы сомасы;
материалдық шығындардың сомасы;
сметалық мөлшерлеме;
өткізілген (шығарылған) өнім көлемі.
Аяқталмаған өндірістің бағалануы. Жаппай және сериялы өндірісте аяқталмаған өндіріс
нақты немесе нормативті (жоспарланған) өндірістік құн бойынша;
тікелей шығындар бойынша;
жұмсалынған шикізаттар мен материалдардың құндары бойынша.
Өнімнің бір ғана түрін өндіретін кәсіпорындардың бухгалтерлік балансында аяақталмаған
«Бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп беру туралы» Қ.Р-ның заңы
Есеп саясатын дайындау. Кәсіпорынның есеп саясаты осы ұйымның құрылған
Бұйрықтың құрамында есеп саясатын есеп беру жылына қабылданған барлық
Кәсіпорынның есеп саясатына енгізілген өзгертулер осы ұйымның басқару құжаттарымен,
Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп беру туралы
бухгалтерлік есеп бойынша нормативтік актілердің өзгеруі салдарынан;
жаңа бухгалтерлік есеп стандартына көшуге байланысты және т.б.
Кәсіпорынның бухгалтерлік есепті жүргізу жолдары ұйымның есеп саясатының дайындаған
Бас кәсіпорын қаржылық қызметінің бөлімшелерінің есеп саясатындағы болған өзгерістер
Ұйымдардың түсініктеме жазуларына жыл бойы орындалған жұмыстар бойынша жасалынған
Кәсіпорын бухгалтерлік есептің келесідей ережелерін өз бетінше шешуіне болады:
келіп түскен негізгі құралдар объектісін бағалау - бухгалтерлік есептің
негізгі құралдың амортизациясы - бухгалтерлік есептің №6-шы "Негізгі құралдардың
негізгі құралдарды жөндеу - жөндеу жұмысын жүргізудің кезеңдігі мен
материалдық емес активтердің амортизациясы - әрбір материалдық емес активтердің
болашақ кезеңнің шығыстары - кезеңдері нақты анықталмаған жағдайда, кезең
алдағы шығыстар мен төлем резервтері - кәсіпорын қандай резервтерді
күмәнді қарыздар бойынша резервтері - кәсіпорын түгендеу мәліметтерінің негізінде
қаржылық инвестиция - кәсіпорын ұзақ мерзімді қаржылық инвестицияны есепке
Еншілес, тәуелді және бірлесіп бақыланатын шаруашылық серіктестіктерінің инвестициясын есептеудің
табысты тану - №5 "Табыс" деп аталатын бухгалтерлік есеп
тауарды сату бойынша - субъектінің сатып алушыға меншік құқығын
көрсеткен қызметі бойынша - есептік күнге жасалған мәміленің біту
дивидендтер, пайыздар түріндегі табыстар - пайыздар активтерден алынатын нақты
негізгі құралдарды жөндеу есебі. Негізгі құралды жөндеу бухгалтерлік есепте,
материалдардың есебі. Өндіріске жатқызылатын (немесе өндіріске есептен шығарылатын), материалдық
басқарушы есеп. Есептің бұл түрі сыртқы пайдаланушылардың кең түрде
өндіріске кеткен шығындар мен өнімнің өзіндік құнын калъкуляциялау есебінің
Есеп саясатын негіздеу және таңдау кезінде барынша жалпы танылған
Есеп саясатын құрудың негізгі қағидалары мен талаптары №1 БЕС
Атап айтқанда, есеп саясатын әзірлеген кезде кәсіпорын өз мүліктері
шаруашылық қызметінің барлық фактілерін бухгалтерлік есепте толығымен көрсету;
сақтық жағдайын ұстау керек, яғни бухгалтерлік есепте жоғалту (шығыстар)
шаруашылық нысанының басымдылық мазмұнын, яғни шаруашылық қызметінің барлық фактілерін
қайшылықсыз деп әрқилы есеп түрлерінен қалыптасқан мәліметтердің сәйкестілігін, бухгалтерлік
ұйымдылық (рационалдық) кәсіпорынның көлемімен, оның қызмет масштабына лайықты келетін
Аталған қағидалар мен талаптар кез келген кәсіпорынның есептік саясатын
«EFA - WOSTOK» ЖШС–ң есеп саясаты Қазақстан Республикасының 2007
Есеп саясатының келесідей мақсаттары белгілі:
есептіліктің барлық түрін кірістіру;
қаржылық мәліметтердің түсініктілігін, анықтылығын, сенімділігін қамтамасыз ету;
қоғамда бухгалтерлік есепті жүргізудің бірыңғайлығын қадағалау;
бухгалтерлік есептің жұмыс жасау аясының, қоғамға байланысыт нормативтік
Есеп саясаты бойынша «Қазақстан құрылыс » Ұлттық компаниясы» ЖШС«Шаруашылық
Есеп саясаты бойынша жалпы ережелерді қарастыратын болсақ ол өз
негізгі валютасын;
есеп саясатының қолданушыларын;
есептілік кезеңін;
қаржылық есептіліктің элементтерін;
қаржылық есептіліктің компоненттерін;
қаржылық есептің құрамын;
мүлік пен міндеттемелердің түгенделуін;
бақылау мен аудит;
бухгалтерлік ақпараттың құпиялылығын анықтайды.
Табысқа қол жеткізу мақсатында мынадай қызмет түрлерін жүзеге асырады:құрылыс,жөндеу
Есеп саясат 2008 жылы 24 желтоқсанда «EFA -
Қазақстандық бухгалтерлік есеп тәжірибесіне «есеп саясаты» термині кезіндегі Қазақстан
Кейіннен Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің 17 қаңтар 2003 жылғы
Есеп саясаты ұғымы екі жағдайда; біріншісі - мемлекеттік және
Қазақстандық 30 «Қаржылық қорытынды есеп тапсыру» жөніндегі стандарттың 2-ші
Ары қарай осы стандарттың 19-шы бабында: «Ұйымдарда бухгалтерлік есеп
Осы заманғы нарықтық экономика жағдайында шаруашылык операцияларының түрлері әр
Елімізде көптеген типтегі ұйымдардың әр кайсысы әр түрлі экономикалық
Ұйымдар өздерінің есеп саясатын қалыптастыру барысында тәжірибедегі есеп әдістері
Сонымен есеп саясаты деп — ұйымдар шаруашылық қызметі өрісінің
Сондықтан әрбір ұйымда бухгалтерлік есеп пен қорытынды есеп жүйесінің
Есеп саясатының мазмұны белгіленген жағдайда ұйым әкімшілігінің басқару процесін
1.3 Салық есебінің дамуы мен ерекшеліктер
Экономикалық іс шаралардың барысына ықпал ету,
Кіріс пен таза пайданы экономикалық жаңа
Нәтижесінде бюджетке өндіріс көлемінің ұлғаюына қатысты
Ең бастысы өндіріс саласына қарамай
Нақты салаға салық жеңілдігін орнату
Кіріс министірлігінің аймақтық огандарының деректері бойынша мемлекеттің
Ал осы жасалған жеңілдіктің 42,9 пайызы (салық
2010 жылдың алғашқы жартысында мемлекет кірісінің 48,1 пайызы
Экспорттар тауарлардың қосымша құн салығын (
Салықтар заңының 138 бабына сәйкес өндіріс үшін
Патенттің құны мен бюджетке төленуі керек салықтардың
Салық комитеттрі жер басты өндіріс көзі болып
Тікелей «инвистицияны» мемлекеттің қолдау туралы заңына сәйкес ҚР
2009 жылы осы кәсіпорындардың арасында 10303 жұмыс орны
Өндірі технологисы ескірген немесе өнімге кетер шығының
Бұндағы шығар қортындыға келсек, жеңілдіктер мен
Инвистициялық салықтың преференциясы, сол құжат жобасында
Осыған орай кәсіпорындарды жекешелендірудің бастапқы келісім шарттардың
Салық, алым, баж және басқа төлемдер деп заң актілерімен
Мемлекетке түсетін салықтардың, алымдардың, баждардың және басқа төлемдердің жиынтығы
Салық жүйесі мемлекеттің сәйкес заңдылық актілеріне негізделеді. Оның арқасында
- салықтың субъектісі немесе салық төлеуші – арқылы салық
- салықтың объектісі – салық есептелетін табыс немесе мүлік
- табыстың көзі - есебінен салық төленетін табыс;
- салық ставкасы - салық салыну бірлігіне келетін салықтың
Төлем жасау қабілеттілігіне байланысты салықтар тікелей және жанамаға бөлінеді.
Тікелей салықтарды салық субъектілері тікелей төлейді. Олар заңды және
- азаматтарға салынатын табыс салығы және корпорациялардың (фирмалардың) пайдасына
- мүлік салығы, осының ішінде меншікке (жерге, қозғалмайтын мүлікке),
Жанама салықтар – бұл белгілі тауарлар мен қызметтерге салынатын
- үстеме құнға салынатын салық, акциздер (тауар немесе
- мұрагерлік салық;
- жылжымайтын мүліктермен және құнды қағаздармен жасалатын келісімдерге салынатын
Дамыған елдердегі салық салу тәжірибесіне жүгінсек, салықтардың жетекші екі
Табысқа салынатын салықтар физикалық тұлғаларға салынатын табыс салығы
Индивидуалдық табыс салығы – бұл жеке табыстар салығы, салық
Төлемдер жыл бойы жасалынады, бірақ түпкі есеп жыл аяғында
Соңғы жылдары табыс салығының ставкасын төмендеу тенденциясы байқалып отыр.
Есептеу әдісі бойынша табыстар мен шегерімдер ақы төлеудің уақытына
2 Бюджетпен салықтар бойынша есеп айырысудың есебі.
2.1 Корпоративтік табыс салығы
Салықтар кез - келген өркениетті мемлекеттердің негізгі кіріс көзі.
Табыс салығының салық салу объектілері болып:
- салық салынатын табыс;
- төлем көзінен салық салынатын табыс;
Қазақстан Республикасында қызметін тұрақты мекеме арқылы жүзеге
Салық салынатын табыс жылдық жиынтық табыс пен көзделген шегерімдер
Салық салынатын табыс = жылдық жиынтық табыс - шегерімдер.
Жылдық жиынтық табыс –заңды тұлғалардың бір жыл ішінде түрлі
Қазақстан Республикасының салықтарның, салық сипатындағы алымдардың тізбесі мыналарды қамтиды:
1 Салықтар:
- Корпорациялық табыс салығы;
- Жеке табыс салығы;
- Қосылған құнға салынатын салық;
- Акциздер;
- Жер қойнауын пайдаланушылардың салықтары мен арнаулы төлемдері;
- Әлеуметтік салық;
- Жер салығы;
- Көлік құралдарына салынатын салық;
- Мүлікке салынатын салық.
2 Алымдар:
- Заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркегені үшін алынатын алым;
- Жеке кәсіпкерлерді мемлекеттік тіркегені үшін алынатын алым;
- Жылжымайтын мүлікке құқықтарды және олармен жасалған мәмілелерді мемлекеттік
- Радио электрондық құралдарды және жиілігі жоғары құрылғыларды
- Механикалық көлік құралдары мен тіркемелерді мемлекеттік тіркегені үшін
- Теңіз, өзен кемелері мен шағын көлемді кемелерді мемлекеттік
- Азаматтық әуе кемелерін мемлекеттік тіркегені үшін алынатын алым;
- Дәрі-дәрмек құралдарын мемлекеттік тіркегені үшін алынатын алым;
- Автокөлік құралдарының Қазақстан Республикасының аумағы арқылы жүру алымы;
- Аукциондардан алынатын алым;
- Елтаңбалық алым;
- Жекелеген қызмет түрлерімен айналысу құқығы үшін лицензиялық алым;
- Телевизия және радио хабарларын тарату ұйымдарына радиожиілік спектрін
3 Төлемақылар:
- Жер учаскелерін пайдаланғаны үшін төлемақы;
- Жер бетіндегі көздердің су ресурстарын пайдаланғаны үшін төлемақы;
- Қоршаған ортаны ластағаны үшін төлемақы;
- Жануарлар дүниесін пайдаланғаны үшін төлемақы;
- Ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды пайдаланғаны үшін төлемақы;
- Орманды пайдаланғаны үшін төлемақы;
- Раиожиілік спектрін пайдаланғаны үшін төлемақы;
- Кеме жүретін су жолдарын пайдаланғаны үшін төлемақы;
- Сыртқы (көрнекі) жарнаманы орналастыру үшін төлемақы.
4 Мемлекеттік баж.
5 Кеден төлемдері:
- Кеден бажы;
- Кеден алымдары;
- Төлемақы;
- Алымдар.
Салықтардың және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің сомасы
Салық жүйесі өзінің құрамына мемлекеттік салық службасының – Қаржы
«Салық» және «Салық салу» ұғымдарын ажырата білген жөн: бірінші
Салық салуды ұйымдастыру салық қатынастары нысандарының элементтерін, яғни салық
Қазақстан Республикасының қазіргі салық жүйесі салықтарды құру мен алудың
Негізгі салық элементтеріне мыналар жатады: салық субъектісі, салық салынушы,
Салық субъектісі немесе салық төлеуші. Ол – салықты және
Салық салынушылар – нақты салық ауыртпалығы түсетін жеке тұлғалар,
Салық объектісі. Мүлік пен іс-әрекеттер салық объектілері және салық
Салық базасы. Салық базасы – салық салу объектісі мен
Салықтың негізгі базасы мыналар болып табылады:
Табысқа салынатын салық. Бұған корпорациялық табыс салығы мен жеке
Тауарға салынатын салықтар. Олар қосылған құнға салынатын салықтарды, кеден
Капиталға салынатын салық. Оған жер салығы, мүлікке салынатын салық
Салық мөлшерлемесі. Салық мөлшерлемесі – салық базасының өлшем бірлігіне
Салық кезеңі. Жекелеген салықтар мен басқа да міндетті төлемдерге
Салықпұл – субъектінің бір объектіден төлейтін салық сомасы.
Салық жеңілдіктері – заңнамаға сәйкес төлеушілерді салықтан толық немесе
Салық салынбайтын минимум – салық салудан толық босатылатын салық
Табыстың есептелген сомасынан шегерілетін шегерімдер (асыраудағы жандарға, мүгедектерге –
Салық салынатын табыстың құрамына кіріктірілмейтін сома (мысалы, босату кезіндегі
Салық салудың жеке субъектілері мен төлеушілердің санаттары үшін салық
Салық жеңілдіктеріне сонымен қатар төлеу мерзімін ұзарту және салық
Жеңілдік кезеңі – салықтар бойынша заңмен белгіленген жеңілдіктердің іс-әрекет
Салық төлеушілер мен салық органдарының құқықтары мен міндеттіліктері –
Салықтық бақылау– салық службасы органдарының салық заңнамасының орындалуын, жинақтаушы
Салықтық бақылау мынадай нысандарда жүзеге асырылады:
- Салық төлеушілерді тіркеу есебі;
- Салық салу объектілері мен салық салумен байланысты объектілерді
- Бюджетке түсетін түсімдерді есепке алу;
- ҚҚС төлеушілерді есепке алу;
- Салық тексерістері;
- Камералық бақылау;
- Салық төлеушілердің қаржы-шаруашылық қызметінің мониторингі;
- Фискалдық жады бар бақылау касса-машиналарын қолдану ережелері;
- Акцизделетін тауарлардың кейбір түрлерін таңбалау және сату тәртібін
- Уәкілетті органдарға бақылау жасау.
Кедендік бақылау агенттігі өз құзыры шегінде Қазақстан Республикасының кеден
Салық құпиясын салық төлеуші және оның қаржы-шаруашылық қызметі туралы
Салық заңнамасын бұзған салық төлеушілерге олардың жасырған сомасын, төмендеткен
Корпоротивтік табыс салығы бюджет түсімдерінде едәуір орын алады(20%).
Корпоротивтік табыс салығын салу механизмі заңды тұлғалар салықты есептеу,
Резидент - заңды тұлғаның жиынтық жылдық табысы салық кезеңі
Қазақстанда қабылданған салықтық есеп ережесіне сәйкес, табыс – бұл
Қазақстан Республикасы өзінің 16 жылдық қысқа тарихында салық салудың
Сонымен қатар Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығында заңды және жеке
Бухгалтерлік және салық есептерінің талаптарындағы өзгешеліктер нәтижесінде пайда болған
Бюджетке төленуге тиісті корпоротивтік табыс салығы бойынша ай сайынғы
1-кесте
Корпоротивтік табыс салығы (КТС)
№ Операциялар Крреспонден- циялық шот
дебет кредит
1 КТС есептелді 7710 3110
2 Мекеменің есеп саясатындағы өзгертуге немесе түзетуге байланысты:
- көбейту үшін есептелгенде;
- кеміту үшін есептелгенде. 5520
3110 3110
5520
3 Төтенше жағдайлар мен тоқтатылған операциялардан алынған КТС 6280,
6310 3310
4 КТС бойынша төлемдерді кейінге қалдырғанда: 7710 4310
5 Бюджетке аударуға жататын бұрын кейінге қалдырған КТС сомасына
6 КТС-ның есептелген сомасын бюджетке аудару 3110 1030
7 Жылдың соңындағы КТС бойнша шығындар 5610 7710
Табыс салғының бұрынғы есептеу әдісін сақтай отырып, жылдық жиынтық
Корпоротивтік табыс салығының құрылу негізі. Корпорациялық табыс салығы корпорациялардың
Бюджеттің кірісін реттелетін және бекітілетін салықтар құрайды.
Реттелетін салықтар –қалыпты мөлшер бойынша бюджеттің әр деңгейі арасындағы
Бекітілетін салықтар –тек бір бюджетке түсетін салықтар.
Заңды тұлға дегеніміз Қазақстан Республикасының не шет мемлекеттің заңдарына
Корпоротивтік табыс салығын төлеушілерге Қазақстан Республикасының ҰБ мен
Резидент заңды тұлға – Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес
Резидент емес заңды тұлға – Қазақстан Республикасының аумағында кәсіпкерлік
Резидент заңды тұлғаның жылдық жиынтық табысы салық жылы ішінде
Резидент емес заңды тұлғаның жылдық жиынтық табысы қазақстандық көздерден
ЖЖТ - та салық төлеуші табыстарының барлық түрлері, соның
- Тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) өткізуден түсетін табыс;
- Үйлерді, ғимараттарды, құрылыстарды, сондай - ақ амортизациялауға жататын
- Міндеттемелерді есептен шығарудан түсетін табыстар;
- Күмәнді міндеттемелер бойынша түсетін табыстар;
- Мүлікті жалға беруден түсетін табыстар;
- Кәсіпкерлік қызметті шектеуге немесе тоқтатуға келісім үшін алынған
- Шығып қалған тіркелген активтер құнының ішкі топтың баланстық
- Ортақ үлестік меншіктен түсетін табысты бөлу кезінде алынатын
- Өтеусіз алынған мүлік, орындалған жұмыстар, көрсетілген қызметтер;
- Дивидендтер;
- Сыйақылар;
- Ұтыстар;
- Әлеуметтік сала объектілерін пайдалану кезінде алынған табыстардың шығыстардын
Түзетілген ЖЖТ - тан салық салынатын табысты анықтау үшін
Салықтық шегерімдер –заңмен бекітілген шекте салық төлеушінің ЖЖТ -
- Тауарлы-материалдық қорлар бойынша;
- Тіркелген активтер;
- Еңбекке ақы төлеу;
- Төленген күмәнді міндеттемелер бойынша;
- Сыйақы бойынша;
- Теріс бағамдық айырма бойынша;
- Әлеуметтік төлемдрге жұмсалған шығыстар бойынша;
- Сақтандыру сыйақылар бойынша;
- Тіркелген активтерді жөндеуге жұмсалған шығыстар бойынша;
- Бюджеттен төленген салықтар бойынша;
- Басқа да шығыстар бойынша шегерімге жатады.
Салық ставкалары.
Төлем көзінен салық салынатын табыстарға:
- Дивидендттер;
- Қазақстан Республикасының ҰБ лицензиясы бар банктердегі және банк
- Ұтыстар;
- Резидент емес тұлғалардың Қазақстан Республикасындағы көздерден алған табыстар;
- Резидент банктерге, жинақтаушы зейнетақы қорларына, лизинг берушілерге және
- Эмитент борыштық бағалы қағаздар бойынша шығару шарттарына
Корпоративтік табыс салығы сомасын есептеу
1 Таза табысқа салынатын корпоративтік табыс салығын және төлем
- осы Кодекстің 147-бабының 1-тармағында немесе 2-тармағында белгіленген ставканың
- корпоративтік табыс салығының осы баптың 2-тармағына және осы
Егер осы баптың 2-тармағында өзгеше белгіленбесе, салық төлеушілер корпоративтік
2 Мыналар:
- егер осы тармақта өзгеше көзделмесе, түзетулер ескеріле отырып,
- жаңадан құрылған салық төлеушілер - әділет органында мемлекеттік
- салық төлеушілер ретінде салық органдарында жаңадан тіркелген Қазақстан
3 Аванстық төлемдер сомасы ағымдағы салық кезеңі ішінде тең
4 Алдыңғы салық кезеңі үшін корпоративтік табыс салығы бойынша
5 Алдыңғы салық кезеңі үшін корпоративтік табыс салығы бойынша
6 Алдыңғы салық кезеңі үшін корпоративтік табыс салығы бойынша
7 Алдыңғы салық кезеңінің қорытындылары бойынша залал шеккен немесе
8 Салық төлеушілер есепті салық кезеңі ішінде алдыңғы салық
Корпоративтік табыс салығы бойынша аванстық төлемдер сомасының қосымша есеп-қисаптарында
Алдыңғы салық кезеңі үшін корпоративтік табыс салығы бойынша декларацияны
9 Алдыңғы салық кезеңі үшін корпоративтік табыс салығы бойынша
10 Осы баптың ережелері осы Кодекстің 134 - бабы
Залалдарды ауыстыру:
1 Кәсіпкерлік қызметтен шегетін залалдар, сондай - ақ І
2 Егер осы бапта өзгеше белгіленбесе, бағалы қағаздарды өткізу
Егер осы залалдар орын алған кезеңінде өтеле алмайтын болса,
3 Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес құрылған заңды тұлғаның немесе
4 Өткізу күні Қазақстан Республикасының аумағында жұмыс істейтін қор
5 Егер осы баптың 3 және 4 - тармақтарында
6 Арнаулы қаржы компаниясы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге
7 Ауыл шаруашылығы өнімін өндіруші заңды тұлғалар және селолық
8 Туынды қаржы құралдары бойынша залалдар хеджирлеу операцияларының ерекшеліктері
Салық ставкалары:
1 Егер осы баптың 2 - тармағында өзгеше көзделмесе,
2 Негізгі өндіріс құралы жер болып табылатын салық төлеушінің
3 Резидент еместердің Қазақстан Республикасындағы көздерден алатын табыстарын қоспағанда,
4 Резидент еместердің осы Кодекстің 192 - бабына сәйкес
5 Қазақстан Республикасында қызметін тұрақты мекеме арқылы жүзеге асыратын
Салық кезеңі:
1 Корпоративтік табыс салығы үшін 1 қаңтар - 31
2 Егер ұйым күнтізбелік жыл басталғаннан кейін құрылса, оның
3 Егер ұйым күнтізбелік жылдың аяғына дейін таратылса, қайта
4 Егер күнтізбелік жыл басталғаннан кейін құрылған ұйым осы
Салық декларациясы:
1 Қазақстан Республикасындағы көздерден тек қана төлем көзінен салық
2 Корпоративтік табыс салығын төлеуші корпоративтік табыс салығы бойынша
3 Корпоративтік табыс салығы бойынша декларация салық салу объектілері
4 Оңайлатылған декларацияның негізінде шағын бизнес субъектілері үшін арнаулы
Корпорациялық табыс салығын төлеушілер:
- ҚР резидент заңды түлғалары;
- ҚР қызметін тұрақты мекеме арқылы жүзеге асыратын немесе
Корпорациялық табыс салығы бойынша салық салу обьектілеріне:
- Салық салынатын табыс;
- Төлем көзінен салық салынатын табыс;
- Резидент емес заңды түлғаның таза табысы.
Корпорациялық табыс салығының ставкалары.
Сақтандыру ұйымы сақтандыру шарттары бойынша тіркелген аударымдар түрінде корпорациялық
1 жинақтаушы сақтандыру бойынша – алынуға жататын сақтандыру сыйақылар
2 жинақтаушы емес сақтандыру бойынша алынуға жататын сақтандыру сыйақылар
Сақтандыру ұйымдары салық кезеңі ішінде алуға жататын табыстарынан 30
Корпорациялық табыс салығы бойынша декларация:
1 Салық төлеушінің тіркеу нөмірі.
2 Салық кезеңі.
3 Салық төлеушінің атауы.
4 ЭҚЖЖ Үлес салмағы.
5 Декларация түрі.
6 Хабарламаның нөмірі мен күні.
7 Валюта коды.
2.2 Қосымша құн салығы есебі
Қосылған құн салығы - тауарларды, жұмыстарды, қызмет көрсетулерді өндіру
Қосылған құн салығы жанама салықтардың бірі болып табылады. Бюджетке
Қосылған құн салығың тиімді пайдалану шет елдердегі тәжірбиелерде анықталып
Экономикадағы тұрақсыздық жағдайда дұрыс қолданылмаған қосылған құн салығы сатып
Қосылған құн салығын төлеушілері:
- Жеке кәсіпкерлер;
- Заңды тұлғалар, мемлекеттік мекемелерді қоспағанда;
- Қызметін Қазақстан Республикасында тұрақты мекеме арқылы жүзеге асыратын
- Заңды тұлғалардың қосылған құн салығын дербес төлеушілер ретінде
Тауарлар импорты кезінде қосылған құн салығын төлеушілер Қазақстан Республикасының
Салық салу объектісі салық салынатын айналым және салық салынатын
Қосылған құн салығының ерекшелігі.
1 Cтавкалары.
2 Қосылған құн салығын қайтарып алу ережесі.
Қосылған құн салығының ставкалары.
Қосылған құн салығының ставкасы 15 процентке тең болады және
Жеке тұлғаның оңайлатылған тәртіппен өткізілетін тауарлар импорты кезінде қосылған
Қосылған құн салығын қайтару:
Қосылған құн салығын осы салықты төлеушінің аталған салық пен
Тауарлардың импорты кезінде төленуге тиіс қосылған құн салығының есебіне
анықталған не жойылған сомалар шегінде жүргізіледі.
Белгіленген мерзімдерде қайтарылмаған қосылған құн салығының сомасын қайтару
Қайтаруға ұсынылған қосылған құн салығы сомаларының дұрыстығын растау үшін
Қарсы тексерулер
Бұл салық төлеушінің қосылған құн салығын қайтаруға өтініш беру
Электр және жылу энергиясын, суды, газды, байланыс қызметін берушілерге
Егер қосылған құн салығын төлеушінің берушісі салық төлеушілердің мониторингтелуіне
Тауарлар тек грант мақсаттарын іске асыру үшін алынса.
Тауарларды өткізу, жұмыстарды орындау, қызметтер көрсетулер грант алушымен не
Грант алушыларға қосылған құн салығын қайтару, қосылған құн
Қосылған құн салығын Қазақстан Республикасында тіркелген дипломатиялық және оларға
Қосылған құн салығы сомаларын Қазақстан Республикасында тіркелген дипломатиялық және
Жиынтық ведомостар уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген нысанда орындалып, дипломатиялық
Салық органдары дипломатиялық және оларға теңестірілген өкілдіктерге салықты
Бюджеттен қайтарылуға тиіс салық сомалары дипломатиялық өкілдіктердің және осы
Қосылған құн салығын төлеуші мұндай құқықты өзін қосылған құн
Қосылған құн салығын төлеуші болып табылатын тұлға салық салынатын
Қосылған құн салығын төлеуші болып табылатын заңды тұлға таратылған
Жеке кәсіпкерлер, заңды тұлғалар, қызметін Қазақстан Республикасында тұрақты мекеме
Қосылған құн салығы – жанама салық түрі, қосылған
Қосымша құн салығы
12% (есеп беру және төлем жасау тоқсан сайын).
Әлеуметтік аударымдар (ӘА).
Табыстың 5%, әлеуметтік аударымдар жасау үшін табыс 10 минималды
Жеңілдетілген декларация негізіндегі арнайы салық тәртібі.
Табыстың 5%, әлеуметтік аударымдар жасау үшін табыс 1 минималды
Патент негізіндегі арнайы салық тәртібі.
Табыстың 5%, әлеуметтік аударымдар жасау үшін табыс 1 минималды
Бір реттік талон негізіндегі арнайы салық тәртібі.
Табыстың 5%, әлеуметтік аударымдар жасау үшін табыс 1 минималды
Жеке нотариустар, адвокаттар.
Табыстың 5%, әлеуметтік аударымдар жасау үшін табыс 10 минималды
Қажетті құжаттар
Қосымша құн салығын төлеушілерді тіркеу туралы куәлікті Салық органдарында
Ақпарат қабылдау және өңдеу орталығына екі данада Қазақстан Республикасы
Салық төлеушінің ҚҚС бойынша есепке қою туралы өтінішке қол
Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Салық комитетінің жеке ҚҚС төлеуші
ҚҚС төлеушіні есептен шығару үшін мыналар қажет:
Екі данада ҚҚС Ережесінің 362.00 нысаны бойынша ҚҚС бойынша
Өтінішке Куәліктің түпнұсқасын (куәліктің көшірмесін) тіркеу.
ҚҚС төлеушісі ретінде есептен шығарудың мына себептерінің бірі:
2 жылдан астам ҚҚС төлеуші ретінде тіркелген салық төлеушілер
6 айдан астам салық салынатын айналымға байланысты қызметті тоқтатса.
Куәлікті ауыстыру үшін мыналар қажет:
1 екі данада ҚҚС Ережесінің 372.00 нысаны ҚҚС бойынша
2 өтінішке бұрын берілген Куәлікті (куәліктің көшірмесін) тіркеп ұсыну;
3 өтінішке салық төлеушінің қол қоюы және салық төлеушінің
Куәліктің көшірмесін алу үшін мыналар қажет:
1 Екі данада ҚҚС Ережесінің 352.00 нысаны ҚҚС бойынша
2 Өтінішке Куәліктің бүлінген бланкісін (куәлік бүлінген жағдайда) тіркеп
3 Өтінішке салық төлеушінің қол қоюы және салық төлеушінің
Қызмет көрсету мерзімі
ҚҚС бойынша есепке қою туралы куәлік және Куәліктің көшірмесін
Жеке ҚҚС тапсырушы деп тану туралы шешім немесе жазбаша
Қызмет құны және төлем тәртібі тегін қызмет көрсетуді аяқтау
1 ҚҚС төлеушілерін тіркеу және ҚҚС бойынша есепке қою
2 ҚҚС бойынша куәліктің көшірмесін алу кезінде - ҚҚС
Нормативті құқықтық актілерді жан - жақты қара елген кезеңнің
2 қызметтің жекелеген түрлеріне (ойын бизнесі, боулинг (кегельбан), картинг,
3 тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) тарату бойынша айналым мөлшеріне тәуелсіз,
ҚҚС ретінде тіркеуге арналған жеке және заңды тұлғаларға, резидент
1 Жеке кәсіпкерлер;
2 Мемлекеттік мекемелерді қоспағанда, заңды тұлғалар;
3 Қызметін Қазақстан Республикасында тұрақты мекеме құра отырып жүзеге
4 Уәкілетті мемлекеттік орган жеке ҚҚС төлеуші деп таныған
ҚҚС төлеушілерді есепке қою
Қосылған құн салығы бойынша есепке қоюға мынадай тұлғалар жатады:
1 Жеке кәсіпкерлер;
2 Заңды тұлғалар;
3 Тұрақты мекеме арқылы Қазақстан Республикасында қызметін жүзеге асыратын
4 Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Салық комитетімен қосылған құн
Қосылған құн салығы бойынша есепке қою үшін салық төлеушінің
Егер заңды тұлға –резиденттің өкілдігін немесе филиалын ҚҚС бойынша
ҚҚС төлеуші ретінде тіркелген салық төлеушіге салық органдарымен ҚҚС
Салық төлеуші ҚҚС төлеуші болады:
ҚҚС бойынша есеп қою туралы өтініш берілген айданкейінгіайдың бірінші
Өңірімізде қосымша құн салығын төлейтін 181 кәсіпкердің есептерінде қателіктер
Қосымша құн салығы 1958 жылы Францияда енгізілді. Қазіргі кезде
Нарықты қатынас жағдайында, әсіресе нарыққа өтпелі кезеңде салық жүйесі
Салықтар мемлекеттің құрылуымен пайда болды және оның бар болуының
Салықтар - нақты көлемде және орнатылған мерзімде алынатын мемлекетпен
Салықтың экономикалық мәні мемлекеттің негізгі функциясы мен тапсырмаларын іс
Қай кезеңде болмасын кез келген елдің қоғамдық әуелеті мен
ҚҚС тауарларды өндіру, жұмысты орындау немесе қызмет көрсету және
2– кесте
Қосылған құн салығы (ҚҚС)
№ Операциялар Корреспонденциялық шот
дебет кредит
1 Сатып алушылар ман тапсырыс берушілер: 1210,2110, 1280,2180 3130
2 Еншілес ұйымдар мен бірлескен ұйымдар: 1220-1230,
2120-2130 3130
3 ҚҚС төленді: 3130 1420
Қосылған құн салығын төлеушілерге мыналар жатады
1 Қазақстан Республикасында қосылған құн салығы бойынша тіркеу есебінде
2 Кеден одағының және Қазақстан Республикасының кеден заңнамасына
Салық салу объекті болып салық салынған айналым және салық
Салық салынған айналым:
Қазақстан Республикасында тауарларды жұмыстарды қызмет көрсетуді өткізу бойынша
Қазақстан Республикасында қосылған құн салығын төлеуші болып табылмайтын және
Тауарларды, жұмыстарды, қызмет көрсетулерді өткізу бойынша айналым
1 тауарға меншік құқығын беру, оның ішінде тауарларды сату.
2 тауарларды тиеп жөнелтуді, соның ішінде басқа тауарларға, жұмыстарға,
3 тауар экспорты
4 тауарды өтеусіз беру
5 жұмыс берушінің тауарларды қызметтерге жалақы есебінен беру
Қ.қ.с ставкасы 12%тауарларды экспорттау 0% қ.қ.с төлеу мерзімі
Қосымша құн салығын есепке алу әдістері
Бара барлық( пропорционалдық) әдіс
Бөлек есептеу әдісі
Бара барлық әдіс бойынша есепке жатқызылатын қ.қ.с анықтау кезінде
Осы әдісіті 4қадаммен қарастырамыз.
Салық кезеңі ішіндегі жалпы айналымдағы салық салынатын айналымның үлесін
Қ.қ.с зачетка алу сомасын анықтаймыз қ.қ.с сомасын осы үлеске
Бюджетке төленуге тиісті қ.қ.с сомасын анықтаймыз. Салық салынатын айналым
Дт
1210
1210
1420
3130
Алғашқы рет зачетка алынған қ.қ.с сомасымен рұқсат етілген қ.қ.с
2.3 Жеке табыс салығы және әлеуметтік салықтар есебі.
Жеке табыс салығы (ЖТС)
Қазақстан Республикасының салық кодексінің 155-ші бабына сәйкес айқындалатын салық
Салық салынатын табыс көлемі (табыстан шегеру) күнтізбелік жыл бойында
1 Жеңілдетілген декларация негізіндегі арнайы салық тәртібі тоқсан
2 Патент негізіндегі арнайы салық тәртібі салықтың жалпы ставкасы
3 Бір реттік талон негізіндегі арнайы салық тәртібі бір
(ЖТС бойынша бюджетпен есептесу фактісін растайды);
Салық салу объектілері бар жеке тұлғалар жеке табыс салығын
Салық агенттері жеке табыс салығын есептеу мен ұстап қалуды
Қазақстан Республикасының щегінен тыс жерлерде төленген жеке табыс салығының
Жеке тұлғалардан табыс салығы ұсталған уқытта:
Д-т: «Қызметкерлермен еңбекақы бойынша есеп айрысу» шоты;
К-т: «Жеке табыс салығы» шоты түріндегі бухгалтерлік жазуы жазылады.
3 – кесте
Жеке табыс салығы (ЖТС)
№ Операциялар Крреспонденциялық шот
дебет кредит
1 Жеке табыс салығы есептелді: 3350 3120
2 ЖТС жалақыдан ұсталды: 3350 3120
3 ЖТС бюджетке аударған кезде: 3120 1030
Жерқойнауын пайдаланушылардың салықтары мен арнаулы төлемдері. Қазақстан Республикасының салық
Техногендік минералды құралымдардан пайдалы қазбалар алуды қоса, Қазақстан Республикасыда
Жер қойнауын пайдаланушы үшін белгіленген салық режімі тек қана
Жеке тұлғалардан алынатын табыс салығы.
Жеке тұлғалардан алынатын табыс салығы жалпы мемлекеттік салықтар қатарына
Табыс салығын салу мақсаты мен салық төлеуші жеке тұлғалар
Салық төлеуші резиденттің жылдық жиынтық табысы резиденттің қандай көздерден
кәсіпкерлік қызметтен алынатын табыстары; жеке тұлғалардың мүліктік табыстары жатады.
Жеке тұлғалардың кәсіпкерлік қызметтен алынатын табыстарына мыналар жатады: өнімді
Шегерістер мен залалдар.
Кәсіпкерлік қызметпен айналысушы жеке тұлғалардың жылдық жиынтық табысынан оны
Шегерістер:
- кәсіпкерлік қызметпен байланысты емес шығындар бойынша;
- бағаның теріс айналысы бойынша;
- жеке тұлғаның жеке тұтынуына және еңбек шарты бойынша
Салық жеңілдіктері
Жеке тұлғаның табыстары мен төлемдерінің мына түріне салық салынбайды:
- Қазақстан Республикасының азаматы болып табылмайтын дипломатиялық немесе консульдық
- Табысына салық салынуға тиіс шет мемлекеттің мемлекеттік қызметінде
- Бір жеке тұлғаның басқа бір жеке тұлғадан тарту
- Мемлекеттік зейнетақылар, мемлекеттік шәкіртақылар және мемлекеттік жәрдемақылар, соның
- Балалар мен асырауындағыларға төленетін алименттер.
- Республикалық және жергілікті бюджет қаражаты есеінен берілетін бір
- Мемлекеттік бағалы қағаздар бойынша проценттер.
- Қызметкерлерге Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген тәуліктік норма шегінде
Жеке табыс салығы (ЖТС)
Салық салынатын табыс көлемі (табыстан шегеру) күнтізбелік жыл бойында
1. Жеңілдетілген декларация негізіндегі арнайы салық тәртібі
Тоқсан сайын, салықтың жалпы ставкасы табыстың 3 %
ЖТС салықтың жалпы ставкасының ½ құрайды (есеп беру және
2. Патент негізіндегі арнайы салық тәртібі
Салықтың жалпы ставкасы табыстың 3 %
ЖТС салықтың жалпы ставкасының ½ құрайды (есеп беру мен
3. Бір реттік талон негізіндегі арнайы салық тәртібі
Бір реттік талонның күнделікті құны жергілікті өкілетті органдар шешімімен
(ЖТС бойынша бюджетпен есептесу фактісін растайды)
4. Жеке нотариустар, адвокаттар
Салық салынатын табыс көлемі күнтізбелік жыл бойында 10 %
Салық салу объектiлерi бар жеке тұлғалар жеке табыс салығын
Жеке табыс салығы салынатын объектiлер мыналар: төлем көзiнен салық
Жеке тұлғалардың салық салынбайтын табыстары: Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген
өткізілер күні қор биржасының "А" және "В" ресми тізімінде
Жеке табыс салығының ставкалары және салық декларациясы
Салық төлеушінің табыстарына 10 проценттік ставка бойынша салық салынуға
Сыйақылар (жинақтаушы сақтандыру шарттары бойынша сыйақыларды қоспағанда), ұтыстар түріндегі
Дивидендтер түріндегі табыстарға 5 проценттік ставка бойынша салық салынады.
Салық төлеушінің төлем көзінен салық салынатын табыстарына:
1 Қызметкердің табысы;
2 Бiржолғы төлемдерден алынған табыс;
3 Жинақтаушы зейнетақы қорларынан берiлетiн зейнетақы төлемдерi;
4 Дивидендтер, сыйақылар, ұтыстар түрiндегi табыс;
5 Стипендиялар;
6 Жинақтаушы сақтандыру шарттары бойынша табысы жатады.
Салық агенттерi жеке табыс салығын есептеу мен ұстап қалуды
Салық агенттері төленген кірістер бойынша салықты аударуды төлем төленетін
Салық агенттері тиісті бюджеттерге құрылымдық бөлімшелер бойынша салық төлеуді
Қызметкердің жұмыс берушi есептеген, көзделген салық шегерiмдерi сомасына азайтылған
Төлем көзінен салық салынатын зейнетақы төлемдеріне салық төлеушілердің зейнетақы
Жеке табыс салығының сомасы белгiленген ставканы жинақтаушы сақтандыру шарттары
Салық төлеушiнiң төлем көзiнен салық салынбайтын табыстарына, табыстардың мынадай
1) мүлiктiк табыс;
2) жеке кәсіпкердің ҚР Салық кодексінде айқындалатын табысы;
3) адвокаттар мен жеке нотариустардың табысы;
4) ҚР Салық кодексінде белгiленетiн өзге де табыстар жатады.
Адвокаттар мен жеке нотариустардың табыстарын қоспағанда, төлем көзiнен салық
Салық төлеушiде төлем көзiнен салық салынбайтын табыстардың бiрнеше түрi
Заң көмегiн, нотариаттық iс-әрекеттер ақысын қоса алғанда, адвокаттық және
Жеке табыс салығы бойынша декларацияны мына резидент салық төлеушiлер:
- төлем көзiнен салық салынбайтын табыстары барлар;
- Қазақстан Республикасының шегiнен тыс жерлерден табыстар алатын жеке
- Қазақстан Республикасының шегiнен тыс жерлердегi шетел банктеріндегi шоттарда
- Қазақстан Республикасының сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы заң
- Қазақстан Республикасы Парламентiнің депутаттары, судьялар;
- Қазақстан Республикасының Салық кодексінде табыстары олар үшiн белгіленген
Қазақстан Республикасының Салық кодексінде көрсетiлген жеке тұлғалар жеке табыс
Әлеуметтік салық – мемлекетке алынатын салықтардың бірі. Ол 1999
Қазақстан республикасының резидент-заңды тұлғалары шетелдік заңды тұлғалардың филиалдары мен
Шаруашылық жүргізуші ұйымдарда әлеуметтік салық ағымдағы айдың еңбекақы төлеу
Д-т: «Әкімшілік шығындар» деп аталатын шот;
«Берілген ұзақ мерзімді аванстар»
«Өнімдерді сату қызметтер көрсету бойынша шығыстар»
«Меншікті өндірістің жартылай фабрикаты»
«Қосалқы өндірістер»
«Үстеме шығындар»
К-т: «Әлеуметтік салық» деп аталатын шот;
Ал ол сома бюджетке есеп айрысу шотынан төленгенде:
Д-т: «Әлеуметтік салық» деп аталатын шот;
К-т: «Ақшалар» шоты түріндегі бухгалтерлік жазуы жазылады.
4-кесте
Әлеуметтік салық
№ Операциялар Крреспонденциялық шот
дебет кредит
1 Әлеуметтік салығы есептелді: 1620, 7110, 7210, 8110, 8210,
2 Әлеуметтік салық төленді: 3150 1030
Әлеуметтік салық
1. Жеңілдетілген декларация негізіндегі арнайы салық тәртібі
Салықтың жалпы ставкасының ½ бөлігі, әлеуметтік аударымнан бөлек (төлем
2. Патент негізіндегі арнайы салық тәртібі
Салықтың жалпы ставкасының ½ бөлігі, әлеуметтік аударымнан бөлек
(есеп беру мен төлем жасау қызмет жасалғанға дейін жүзеге
3. Бір реттік талон негізіндегі арнайы салық тәртібі
4. Жеке нотариустар, адвокаттар
2 АЕК ай сайын (есеп беру тоқсан сайын, төлем
Міндетті зейнетақы жарналары (МЗЖ)
Мәлімделген табыс көлемінің 10%, бірақ минималды жалақы көлемінің 10%
2.4 Басқа да салықтар есебі
Жер салығы
Жер салығы 1992 жылы енгізілді. Жер салығын енгізу мынандай
Жер салығы – жер ресурстарын басқару жөніндегі уәкілетті орган
Жер салығын төлеушілер:
- Жеке меншік құқығындағы салық салу обьектілері бар жеке
- Тұрақты жер пайдалану құқығындағы салық салу обьектілері бар
- Бастапқы өтеусіз уақытша жер пайдалану құқығындағы салық салу
- Заңды тұлғалардың жоғары да белгіленген құқықтарда салық салынатын
Жер салығын төлеу барлық жер иелері, жер пайдаланушылар, соның
Жер салығын есептеу мен төлеу үшін салық кезеңі –
Жердің мынадай санаттарына салық салынбайды:
- Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың жерлері;
- Орман қорының жерлері;
- Су қорының жерлері;
- Запастағы жерлер.
Жер салығы – тұрақты не уақытша пайдалануға берілген жер
Жер салығының мөлшері салық салынған жердің сапасына, құнарлылығына
Жер учаскелерін пайдаланғаны үшін төлемақы
Жер учаскесін өтемін төлеп уақытша жер пайдалануға (жалға)
Шарттардың талаптары, сондай-ақ осы Кодексте белгіленген жер салығын есептеудің
Салық кезеңінде төленуге жататын төлемақы мөлшері есеп-қисаптарда көрсетілген төлемақы
Төлемақы мөлшері Салық Кодексіне сәйкес осы жер учаскесі бойынша
Салық есептілігін ұсыну және төлеу тәртібі
Дара кәсіпкерлер болып табылмайтын жеке тұлғаларды қоспағанда, төлемақы
Салық кезеңі басталғаннан кейін өтемін төлеп уақытша жер пайдалану
Бірінші салық кезеңінде ағымдағы төлемдер сомаларының есеп-қисабымен бірге жер
Уақытша жер пайдалану туралы шарттың қолданылу мерзімі аяқталған соң
Төлемақы төлеушілер ағымдағы төлемақы сомаларын бюджетке ағымдағы жылдың 25
Мемлекет жер учаскелерін өтемін төлеп уақытша жер пайдалануға төлемақы
Мемлекет жер учаскелерін өтемін төлеп уақытша жер пайдалануға төлемақы
Өтемін төлеп уақытша жер пайдалану шартының мерзімі біткен соң
Төлемақы сомасы жер учаскелерінің орналасқан жері бойынша бюджетке төленеді.
Жеке кәсіпкерлер болып табылмайтын жеке тұлғалар үшін:
Төлемақы төлеушілер ағымдағы төлемдер сомаларының есеп-қисабын есепті салық кезеңінің
Салық кезеңі басталғаннан кейін өтемін төлеп уақытша жер пайдалану
Уақытша жер пайдалану туралы шарттың қолданылу мерзімі аяқталған соң
Төлемақы ставкалары Қазақстан Республикасының жер заңнамасына сәйкес айқындалады.
Мүлік салығы
Мүлік салығы – Қазақстан Республикасының аумағында меншік, шаруашылық жүргізу
Мүлік салығын төлеушілер:
- ҚР аумағындаменшік, шаруашылық жүргізу немесе оралымды басқару құқығында
- ҚР аумағанда меншік құқығында салық салу обьектісі бар
- Заңды тұлғаның шешімі бойынша оның құрылымдық бөлімшелері;
- ҚР резиденті емес заңды тұлғалар ҚР аумағында орналасқан
Мүлік салығының ставкалары
1995 жылы 24 сәуірдегі «Салықтар және бюджетке төленетін басқа
Мүлік салығы бойынша жеңілдіктер.
Мүлік салығын төлеушілерге бірнеше салық жеңілдіктері қарастырылған. Мысалы,
- Кәсіпкерлік қызметте пайдаланылмайтын мүлік бойынша – коммерциялық емес
- Өндірістік мақсатта және әлеуметтік салада пайдаланылатын мүлік бойынша
- Қазақстан Ұлттық банкі мен оның бөлімшелер.
Мүлікке салынатын салықтар тура нақтылы салыққа жатады, оның мөлшері
Қазақстан Республикасының аумағында меншік, шаруашылық жүргізу немесе оралымды басқару
Мүлікке салынатын салықты төлеудің көзі табыстың мүлікті пайдаланудың нәтижесі
Д-т: «Әкімшілік шығындар» деп аталатын шот;
К-т: «Мүлікке салық» деп аталатын шот;
«Жер салығы» шоты түріндегі бухгалтерлік жазуы жазылады.
Акциз салығы.
Жанама салықтардың бірі – акциз салығы.
Акциздер – бағаға қосылатын және сатып алушы төлейтін тауарларға
Әмбебаптық акциздер тауарлар мен қызметтердің құнына пайызбен жалпы айналымнан
Жеке – дара акциздер ҚР аумағында өндірілген және ҚР
Акциз салығын төлеушлер:
1 ҚР аумағында акцизделетін тауарлар шығаратын жеке және заңды
2 Акцизделген тауарларды ҚР кедендік аумағына импорттайтын жеке және
3 ҚР аумағында бензиннің және дизель отынының көтерме, бөлшек
4 Резидент емес заңды тұлғалар және олардың құрылымдық бөлімшелері.
Акцизге қатысты күнтізбелік ай – салық кезеңі болып табылады.
Акциз ставкалары
Акциз ставкаларын ҚР Үкіметі бекітеді және тауар құнына пайызбен
Акцизделетін тауарлардың бүлінуі дегеніміз- тауардың барлық немесе жекелеген сапасының
Акциздік салық дегеніміз – сатылатын тауардың бағасына қосылатын, сатып
Қазақстан Республикасының аумағында акцизделуге жататын тауарларды өндіретін немесе акциздеуге
Кәсіпорында акциз салығы есептелгенде:
Д-т: «Алынуға тиісті борыштар» шоты;
К-т: «Акциз салығы» деп аталатын шоты түріндегі бухгалтерлік жазуы
5-кесте
Акциз салығы
№ Операциялар Корреспонденциялық шот
дебет кредит
1 Сатылған акцизделген тауарлар мен көрсетілген қызметтерге есептелгенде: 1210,
2 Сатылған акцизделген тауарлар мен көрсетілген қызметтерге есептелген акциз
Кәсіпорындар мен ұйымдар бұл жоғарыда айтылған салықтардан басқа да
Д-т: «Әкімшілік шығындар» шоты;
К-т: «Жер салығы»;
6-кесте
Басқа да салықтар
№ Операциялар Корреспонденциялық шот
дебет кредит
1 Мүлікке салық: 7210 3180
2 Жер салығы: 7210 3160
3 Көлік құралдарына салынатын салық: 7210 3170
4 Бюджетке төлеу: 3180, 3160, 3170 1030
Заңды тұлғаларға табыс салығы – корпорациялардың пайдасына салынатын салық.
Корпоративтік салық фирмалардың салық төлемдердің басым көбін құрайды. Салық
Салықтың дамыған елдердің көбінде қолданылатын маңызы жағынан екінші түрі
Қосымша құн салығы тауарлар мен қызметтер сататын фирмаларға сатылатын
Дамыған елдердің салық жүйесі салықтарды кәсіпкерлікті қолдап ынталандыру үшін
Жанама салықтың қатарында кеден , баж алымдары жатады.Олар тауарларды
Салықтар – тауарлы өндіріспен бірге, қоғамның топқа бөлінуінің және
Салықтар барлық елдерде олардың қоғамдық – экономикалық құрылысы мен
Қазақстан Республикасы Конституциясының 35-бабында: заңды түрде белгіленген салықтарды, алымдарды
Салықтар мемлекеттің өмір сүруінің негізі болып саналады. Мемлекетті ұстау
Салықтар мемлекеттің құрылуымен бірге пайда болады және мемлекеттің өмір
Салықтар тауар-ақша қатынастарынан тыс қолданылады. Натуралды салықтардың мөлшері мен
Егер екі мемлекет бір - бірімен соғыс жүргізсе, жеңген
Еліміздегі салық салу жалпыға бірдей және міндетті болып табылады.
3.1 Салық есептілігі және оның нысандары.
Құрметті салық төлеушілер!
Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Салық комитеті 2012 жылдың салық
100.00 – «Корпоративтік табыс салығы бойынша Декларация»; (көшіріп алу)
101.01 – «Декларация тапсырылғанға дейінгі кезең үшін төленуге жататын
101.02 – «Декларация тапсырылғанға дейінгі кезең үшін төленуге жататын
101.03 – «Резидент табысынан төлем көзінен ұсталатын корпоративтік табыс
101.04 – «Резидент еместің төлем көзінен ұсталатын корпорациялық табыс
110.00 – «Корпоративтік табыс салығы бойынша Декларация»; (көшіріп алу)
150.00 – «Корпоративтік табыс салығы бойынша Декларация»; (көшіріп алу)
200.00 – «Жеке табыс салығы мен әлеуметтік салық бойынша
200.02 – «Құрылымдық бөлімше бойынша жеке табыс салығы мен
201.00 – «Міндетті зейнетақы жарналарының есептелген, ұсталған (қоса есептелген)
210.00 – «Шет елдіктер мен азаматтығы жоқ тұлғалар бойынша
210.03 – «Құрылымдық бөлімшелер бойынша жеке табыс салығы мен
220.00 – «Жеке табыс салығы бойынша Декларация»; (көшіріп алу)
230.00 – «Жеке табыс салығы және мүлік бойынша Декларация»;
240.00 – «Жеке табыс салығы бойынша декларация»; (көшіріп алу)
300.00 – «Қосылған құн салығы бойынша Декларация»; (көшіріп алу)
400.00 – «Акциз бойынша декларация»; (көшіріп алу)
421.00 – «Құрылымдық бөлімше немесе салық салуға байланысты объектілер
431.00 – «Құрылымдық бөлімшелер немесе салық салу объектілері үшін
500.00 – «Роялти бойынша декларация»; (көшіріп алу)
510.00 – «Қол қойылатын бонус бойынша Декларация»; (көшіріп алу)
520.00 – «Коммерциялық табу бонусы бойынша декларация»; (көшіріп алу)
530.00 – «Өнімді бөлу бойынша Қазақстан Республикасының үлесі жөніндегі
540.00 – «Үстеме пайда салығы бойынша Декларация»; (көшіріп алу)
550.00 – «Өндіру бонусы бойынша Декларация»; (көшіріп алу)
560.00 – «Тарихи шығындарды өтеу бойынша төлем жөнінде Декларация»;
570.00 – «Экспортқа рента салығы бойынша Декларация»; (көшіріп алу)
580.00 – «Өнімді бөлу туралы келісім-шарт бойынша қызметін жүзеге
590.00 – «Пайдалы қазбаларды өндіру салығы бойынша Декларация»; (көшіріп
641.00 – «Автомобиль жолдарын пайдаланушылардың аударымдарының есебі»; (көшіріп алу)
651.00 – «Зейнетақы төлеу жөніндегі мемлекеттік орталыққа, мемлекеттік әлеуметтік
700.00 – «Көлік құралдары салығы, жер салығы мен мүлік
701.00 – «Көлік құралдары салығы бойынша ағымдағы төлемдердің есебі»;
701.01 – «Жер салығы және мүлік салығы бойынша ағымдағы
710.00 – «Ойын бизнесі салығы бойынша Декларация»; (көшіріп алу)
720.00 – «Тіркелген салық бойынша Декларация»; (көшіріп алу)
810.00 – «Аукциондардан алым бойынша декларация»; (көшіріп алу)
851.00 – «Жер телімдерін пайдаланғаны үшін төлемақы бойынша есебі»;
860.00 – «Жер үсті көздерінің су ресурстарын пайдаланғаны үшін
870.00 – «Қоршаған ортаға эмиссия үшін төлемақы бойынша Декларация»;
890.00 – «Кеме жүретін су жолдарын пайдаланғаны үшін төлемақы
910.00 – «Шағын бизнес субъектілеріне арналған оңайлатылған Декларация»; (көшіріп
920.00 – «Бірыңғай жер салығын төлеушілерге арналған Декларация». (көшіріп
Салық төлеушілерге арналған СЕӨЖ клиенттік қосымшасымен орнатылған «СЕН жүктемесі
Бас директор
Бас инженер
Сауда төрағасы
Бас бухгалтер
Цех бастығы
Бухгалтерия
Жабдықтау
Сбыт