МАЗМҰНЫ
Кіріспе 3
1 БЮДЖЕТТІК ҰЙЫМДАРДАҒЫ ЕСЕПТІ ҰЙЫМДАСТЫРУ НЕГІЗДЕРІ 7
1.1 «Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясы» денсаулық сақтау
1. 2. Бюджеттік ұйымдардағы есептің жағдайы 15
1.3 Бюджеттік ұйымдардағы есеп жүргізудің мемориалдық ордер формасы 20
2 БЮДЖЕТТІК ҰЙЫМДАРДАҒЫ ЕСЕПТІҢ ЖҮРГІЗІЛУІ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ
2.1 Бюджеттік ұйымдардағы есептің жүргізілу қағидалары 24
2.2 Бюджеттік ұйымдардағы шығыс сметасының орындалуы жағдайы 31
3 БЮДЖЕТТІК ҰЙЫМДАРДАҒЫ ЕСЕПТІҢ ПРОБЛЕМАЛАРЫ ЖӘНЕ ОНЫ МОДЕРНИЗАИЦИЯЛАУ ЖОЛДАРЫ
3.1 Бюджеттік ұйымдардағы есепті модернизаициялау 54
3.2 Бюджеттік ұйымдардағы есептің жетілдіру жолдары 64
3.3 Халықаралық стандарттар негізінде қазақстандық бухгалтерлік есеп жүйесін жетілдіру
Қорытынды 70
Қолданылған әдебиеттер тізімі 73
КІРІСПЕ
Қазақстан Республикасының бюджеттік Кодексіне сәйкес 2009-2011 жылға арналған бюджеттік
Дипломдық жұмыстың өзектілігі - бюджеттік ұйымдардағы бухгалтерлік есептің ұйымдастырылуының
Бухгалтерлік есеп деп - орын алған шаруашылық фактілермен байқау
Есеп беруді ұйымдастыру деп - есеп жүргізудің жағдайын, мұның
Дипломдық жұмыстың мақсаты - бюджеттік ұйымдардағы бухгалтерлік есеп берудің
Республикалық және жергілікті бюджеттердің есебінен ұсталатын мемлекеттік мекемелер, сондай-ақ
Бухгалтерлік қызметтің міндеттеріне мыналар кіреді:
- құжаттарды уақтылы және дұрыс рәсімдеуге және жасасқан операциялардың
- міндеттемелер жөніндегі қаржыландыру жоспарына сәйкес берілген рұқсаттар шегінде
- ведомстволық бағыныстағы мемлекеттік мекемелердің қаржыландыру жоспарларының орындалуына және
- мемлекеттік мекемелердің тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) сатудан түскен ақшаның
- арнайы қаржылар сметасы бойынша кірістер мен шығыстарды есепке
- бюджеттік ұйымдардың жұмысшылары мен қызметшілеріне жалақыны, студенттерге,
- ұйымдармен және жекелеген тұлғалармен қаржыландыру жоспарларды орындау үстінде
- ақшалай қаражаттарды, есеп айырысулар мен материалдық құндылықтарды түгендеуді
- өздері жауапты сақтаудағы құндылықтардың есебі мен сақталуы мәселелері
- есеп-есептеу жұмыстарын компьютерлендіру, белгіленген мерзімде бухгалтерлік
- ұйым басшысымен (штатта экономикалық қызметтің қызметкері болмаған жағдайда)
- есеп саясаты жөніндегі құжаттарды, есеп деректерін машиналық өңдеу
Бюджеттік ұйымның басшысы есеп жүйесін жасауды және бухгалтерлік есепті
Дипломдық жұмыстың объектісі ретінде Талдықорған қалалық білім беру департаменті
Дипломдық жұмыс жазу барысында Қазақстан Республикасы бюджеттік Кодексі, 2009-2011
1 БЮДЖЕТТІК ҰЙЫМДАРДАҒЫ ЕСЕПТІ ҰЙЫМДАСТЫРУ НЕГІЗДЕРІ
1.1 «Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясы» денсаулық сақтау
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясы Қазақстан Республикасының заңдылықтары негізінде
Алматы обылысы әкімінің 2002 ж 20.08 айындағы № 8-218
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясы Қазақстан Республикасы Конституциясы мен
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясы мемлекеттік тілде жазылған
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясы өз атынан азаматтық заңдылықтар
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясы азаматтық заңдылықтар қатынастары
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясы тағайындалған заңдылықтары жүйесі
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының құрлымы мен шектеулі штат
Заңды мекен жайы: Алматы облысы Талдықорған қаласы; Қаратал көшесі
Заңдық тұлғаның мемлекеттік тілдегі толық атауы; «Талдықорған
Сақтау мемелекеттік мекемесі.
Орыс тілінде; Государственное учереждение здравоохранения «Талдыкорганский детский противотуберкулезный санаторий»
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясы құрылтайшысы Алматы облысы әкімі
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясы үстінен қарайтын өкілетті
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының қызметі тек мемлекеттік бюджеттен
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясы Қазақстан Республикасы заңдылықтар негізінде
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының негізгі міндеті 7 жастан
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының негізгі міндеттеріне төменгі шаралар
туберкулез ауруынан, өлімнен балаларды қорғау мақсатында емдеу және сауықтыру
балаларға тегін және сапалы емдік көмек көрсету;
тәжірбие жүзінде балаларды емдеудін жаңа әдістерін қолдану және еңгізу
жұмыстын жаңа әдістерімен тәсілдерін қолдану және жетілдіру;
балаларды емдеу сауықтыру жұмыстарын мәдениетімен сапасын арттыру;
санитарлық тазалық жұмыстарын жетілдіру;
салауаттық өмірді насихаттау;
Талдықорған балалар , туберкулезіне қарсы санаториясы өзінің негізгі міндеттеріне
санаториялық тәртіп бойынша балаларға жоғарғы дәрежедегі дәрлік көмек көрсету;
ауру балаларды тексеру, емдеу кезінде, аудандық және облыстық туберкулез
кез келген жағдайда. Тұрған жеріне және жас шамасына қарамай,
жалпы дәрігерлік көмектін жаңа, тиімді тәжірбиелерін іздестіру үйрену және
емделетін балаларға жағдай туғызып белгіленген тәртіп бойынша дұрыс қадағалау,
көрсетілген емдік көмектердің сапалығына есеп беріп, емдік шаралардың нәтижесін
басқа дәрігерлік мекемелерімен тығыз байланыста болу, қалалық балалар
өз мамандықтары бойынша дәрігерлерге, медбикелерге, мұғалімдерге мерзімінде теориялық білім
Ата-аналар арасында тазалық сақтау жөніндегі әңгіме жүргізуді ұйымдастыру;
Халық арасында балалар ауруын тексеру, емдеу оны қадағалау жұмыстарын
Санатория жұмыс тәртібін қатаң сақтауға көңіл бөлу;
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының негізгі міндеттеріне Қазақстан Республикасы
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының құру туралы актісімен бекітілсе;
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының жалпы ережелерімен айқындалса;
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының құқығы, Талдықорған балалар туберкулезіне
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының жедел басқаруы құқы бар
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясына бекітіліп берілген мүліктер мемлекеттік
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясы өзіне бекітіліп берілген мүліктерді
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясы өз міндеттемесі бойынша қарамағындағы
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясы денсаулық сақтау мемлекеттік мекемесіне
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының қызмет жүйесін ұйымдастыру. Талдықорған
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының бас дәрігері барлық жұмыстарды
Осы мақсаттарды орындау барысында бас дәрігер;
өзінің орынбасарының және бөлім менгерушісінің жұмыстағы міндеттерін айқындайды.
мемлекеттік заңдылық жүйесі бойынша қызметкерлерді жұмысқа қабылдап және жұмыстан
белгіленген заңдылық жүйесі бойынша қызметкерлерге жұмыс тәртібін бұзған үшін
мемлекеттік мекеменің актіліріне қол қояды;
санаторияның бөлімдерінің жұмыс ережелерін бекітеді;
мемлекеттік мекемені жоғары мемлекеттік мекемелер және ұйымдар алдында көрсетулер
заңдылық негізінде басқа да өкілеттік жұмыстарды атқарады;
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының қайта құрылуы (қосылуы, бірігуі,
Негізгі ұғымдар. Мемлекеттің активтері - өткен операциялар немесе оқиғалар
- бюджет-мемлекеттің міндеттері мен функцияларын іске асыруды қаржымен қамтамасыз
- облыстың бюджеті- араларындағы өзара өтелетін операциялады есепке алмағанда,
- бюджеттік қамтамасыз етілу-мемлекеттік басқару органдары тиісті бюджет қаражаты
- бюджет жүйесі – бюджеттердің және Қазақстан Республикасының Ұлттық
- бюджеттік инвестициялық бағдарлама – сипаты техникалық – экономикалық
- бюджеттік инвестициялар – экономикалық пайда табу немесе әлеуметтік
- бюджеттік операциялар – бюджетті атқару процесінде жүзеге асырылатын
- бюджеттік қатынастар – бюджет процесінде туындайтын қатынастар
- Бюджет қаражаты – мемлекеттік меншікке түсуі мен жұмсалуы
- Бюджеттік инвестициялық жоба шектеулі уақыт кезеңі ішінде іске
- Бюджет процессі – бюджетті жоспарлау, қарау, бекіту, атқару
- кепілдік берілген трацферт - Қазақстан Республикасының Ұлттық
бюджетке түсетін түсімдердің көлемін болжап, талдайды және ақшалай қаражат
бір жолғы талондарды беруге және есебін жүргізу жұмыстарын үйлестіреді;
жергілікті бюджеттік бағдарлама әкімгерлердің міндеттемелері мен төлемдері бойынша қаржыландыру
міндеттемелер мен төлемдер бойынша жиынтық қаржыландыру жоспарын және түсімдерін
бағдарлама әкімгерлерінің жылдық сомаларын әр айға бөлінуіне және қаржыландыру
мемлекеттік мекемелерге бюджеттік қаржатты жұмсау үшін міндеттемелерді қабылдауға рұқсат
бюджетті нақтылау жөнінде ұсыныстар дайындайды және міндеттемелер мен төлемдер
аудан әкімдігіне басымдық және аймақтық бағдарламаларды қаржылай қамтамасыз ету
жергілікті атқарушы органның резрвтегі қаржысының жұмсалуын есепке алуды және
ақшалай бюджеттік операцияларды тіркеумен жинақтаудың үздіксіз есебін жүргізу арқылы
мемлекеттік бағдарлаамаларды жүзеге асыру жөнінде бюджеттің атқарылуы және бюджеттік
Алматы облыстық қаржы басқармасына және атқарушы органға белгіленген тәртіппен
Бюджет жүйесі мынандай принциптерге жүктеледі:
бірлік принципі – Қазақстан Республикасының аумағында Қазақстан Республикасының бірыңғай
толықтық принципі – Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген барлық түсімдер
реалистік принципі белгіленген (нақтыланған, түзетілген) бюджет көрсеткіштерінің орта мерзімдік
транспарентілік мемлекеттік немесе заң мен қорғалатын өзге де
дәйектілік принципі- бюджеттік қатынастар аясында бұрын қабылданған шешідерді мемлекеттік
тиімділік және нәтижелілік принципі – бюджетерді бюджеттік бағдарламалар паспорттары
басымдық принципі – бюджеттік процесі Республиканың немесе аймақтын әлеуметтік
ауапкершілік принципі бюджет процесіне қатысушыларды Қазақстан Республикасының бюджеттік заңдарын
бюджеттің дербестік принципі – түрлі деңгейдегі бюджеттер арасындағы
мемлкеттік инвестициялық саясат – инвестициялық процестерді ұлттық экономиканың мүделері
мемлекеттік бағдарлама – салааралық сипаты бар әлеуметтік экономикалық дамудың
мемлекеттік бюджет-араларындағы өзара өтелетін операцияларды есепке алмағанда Респуубликалық және
алып тастады;
алып тастады;
14-1) интекаторлар - алға қойылған мақсаттарға қол жеткізу
14-2) шоғырландырылған бюджет – Республикалық бюджеттен, облыс бюджетінен, Республикалық
15) жергілікті бюджет - облыстық бюджет, Республикалық маңызы
16) бюджеттік жоспарлау жөніндегі жергілікті уәкілетті орган –
17) бюджетті атқару жөніндегі уәкілетті орган – жергілікті
18)экономикалық жоспарлау жөніндегі жергілікті уәкілетті орган – жергілікті бюджеттен
19)кірстерді бөлу нормативі-кірістерді әртүрлі деңгейдегі бюджетттерді
арасында бөлудің проценттік арақатынасы
20) салалық(секторлық)бағдарлама-Қазақстан Республикасы Үкіметі бекітетін экономиканың жекелелеген салаларының(секторларының стратегиялық
Неғұрлым маңызды міндеттерін шешуге бағытталған бағдалма
21)басым (республикалық немесе жергілікті) бюджеттік инвестициялық жобалардың тізбесі- Республикалық
22)бюджет қаражатын алушылар-бюджет қаражатын пайдаланатын,мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс бөлігінде жеке
23) аймақтық бағдарлама – маслихаттар бекітетін, өңірді әлеуметтік экономикалық
24) түзетілген бюджет – тиісінше Қазақстан Республикасының Парламентінде немесе
25) әлеуметтік экономикалық дамудың орташа мерзімдік жоспары – Қазақстан
26) алып тасталды;
27) бекітілген бюджет – тиісті қаржы жылына арналған, Қазақстан
28) нақтыланған бюджет атқарылу барысында Қазақстан Республикасының Парламенті немесе
29) қаржыландыру – бюджет қаражатын алушыларға осы қаражатты бөлу;
30)қаржы жылы – бюджеттік атқарылуы жүзеге асырылатын, күнтізбелік жылдың
31) бюджеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті орган – орташа
32) ішкі бақылау жөніндегі орталық уәкілетті орган –
33) бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті орган – Республикалық
34) экономикалық жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті орган – Қазақстан
1. 2. Бюджеттік ұйымдардағы есептің жағдайы
Бюджет – бұл нақты жүзеге асыру мақсатындағы жоспардың сандық
ұйым өз алдына қандай мақсат қояды;
жалпы экономикалық және
кәсіпорынның үйымдық құрылымы;
қандай қаржы құрылымы қолайлы.
Жоғарыда аталғандармен кәсіпорындардың өндірістік бағдарламасы жасалады,сонан соң функциялық бюджеттерді
Тактикалық бюджет әдетте өндіру немесе сату немесе қүрылымдық бөлімшелер
Деректерді бейіндеу ақшалай қаражат бюджетін қалыптастыруға жағдай туғызады. Уақытша
Бюджетті қалыптастырудың екінші сатысы -- капитал шығынының бюджетін(кэсіпорынның үзақ
Сатудың (коммерциялық) үстеме шығын бюджеті мен әкімшіліктің үстеме шығын
Коммерциялық шығын жоспары. Коммерциялық шығын баптарының бір бөлігі өнім
өткізудің тікелей шығыны;
колік шығыны;
комиссиялық төлем;
өткізудің жанама шығыны;
маркетингтік ақпараттарды беру бойынша қызметтер.
Бюджет - кірістер мен шығыстар туралы жоспарлы есеп беру.
Кірістер мен шығыстар бюджеті түтастай кәсіпрпынның және алдағы бюджеттік
Өнімдерді өткізуден түскен түсім - өткізілген өнімдердің өзіндік қүны
Республикалық және жергілікті бюджеттердің есебінен ұсталатын мемлекеттік мекемелер, сондай-ақ
Бухгалтерлік қызметтің міндеттеріне мыналар кіреді:
- құжаттарды уақтылы және дұрыс рәсімдеуге және жасасқан операциялардың
- міндеттемелер жөніндегі қаржыландыру жоспарына сәйкес берілген рұқсаттар шегінде
- ведомстволық бағыныстағы мемлекеттік мекемелердің қаржыландыру жоспарларының орындалуына және
- мемлекеттік мекемелердің тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) сатудан түскен ақшаның
- арнайы қаржылар сметасы бойынша кірістер мен шығыстарды есепке
- бюджеттік ұйымдардың жұмысшылары мен қызметшілеріне жалақыны, студенттерге,
- ұйымдармен және жекелеген тұлғалармен қаржыландыру жоспарларды орындау үстінде
- ақшалай қаражаттарды, есеп айырысулар мен материалдық құндылықтарды түгендеуді
- өздері жауапты сақтаудағы құндылықтардың есебі мен сақталуы мәселелері
- есеп-есептеу жұмыстарын компьютерлендіру, белгіленген мерзімде бухгалтерлік
- ұйым басшысымен (штатта экономикалық қызметтің қызметкері болмаған жағдайда)
- есеп саясаты жөніндегі құжаттарды, есеп деректерін машиналық өңдеу
Бюджеттік ұйымның басшысы есеп жүйесін жасауды және бухгалтерлік есепті
Бас бухгалтердің қажетті құжаттар мен мәліметтерді рәсімдеудің тәртібі және
Істi тапсыру процесiнде осы мемлекеттiк мекеменiң бухгалтерлiк есеп жағдайы
1.3 Бюджеттік ұйымдардағы есеп жүргізудің мемориалдық ордер формасы
Бухгалтерлік қызметке келіп түскен бастапқы құжаттар үлгісі бойынша да
Есептік тізімдердің құрамы және жазу жүйелілігі мемориалдық ордер
Шартты белгілеу :
Жазу салыстырып тексеру
Сызба 1 Мемориалдық ордер формасы
Деректер негізі: Автормен құрастырылған
Тексерілген және есепке алынған құжаттар операциялар жасалған уақыттар бойынша
-1-ші мемориалдық ордер –н. 381 кассалық операциялар жөніндегі жинақтаушы
-2-ші мемориалдық ордер –н. 381 бюджеттік шоттардағы қаржылардың жылжуы
-3-ші мемориалдық ордер –н. 381 тауарларды жұмыстарды,қызметтерді сатудан, демеушілік
-5-ші мемориалдық ордер –н. 405 жалақы және стипендиялар жөніндегі
-6-ші мемориалдық ордер –н. 408 ұйымдармен есеп
-7-ші мемориалдық ордер –н. 408 аванстық төлемдер ретінде есеп
-8-ші мемориалдық ордер –н. 386 есепті тұлғалармен есеп айырысу
-9-ші мемориалдық ордер –н. 438 активтердің босатылуы және ауыстырылуы
- 10-ші мемориалдық ордер - н. 438 бағасы төмен
- 11-ші мемориалдық ордер - н. 398 тамақ өнімдерін
- 12-ші мемориалдық ордер - н. 411 тамақ өнімдерін
- 13-ші мемориалдық ордер - н. 396 материалдарды жұмсау
- 14-ші мемориалдық ордер - н. 409 тауарларды (жұмыстарды,
- 15-ші мемориалдық ордер - н. 406 балаларды асырағаны
Қалған операциялар мен "Сторно" операциялары бойынша жеке-жеке әрбір ай
Операциялардың көлемі бойынша жинақтаушы ведомостар құруды талап етпейтін бюджеттік
Жекелеген мемориалдық ордерлер операциялардың жасалуына қарай, бірақ жеке құжаттардың
Карточкалар ішінде олар материалдық-жауапты тұлғалар бойынша, ал орталықтандырылған бухгалтерияларда
Материалдарды, бағасы төмен және тез тозатын заттарды т.б. есепке
Аналитикалық есеп есептік тізімдерде (кітаптарда, карточкаларда, жинақтаушы ведомстваларында және
Мемориалдық ордер техниктердің есептік процесінің қатал жүйелігімен, қарапайымдылығымен және
БЮДЖЕТТІК ҰЙЫМДАРДАҒЫ ЕСЕПТІҢ ЖҮРГІЗІЛУІ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ ЖАҒДАЙЫ
2.1 Бюджеттік ұйымдардағы есептің жүргізілу қағидалары
Республикалык, және жергілікті бюджетгердің есебінен ұсталатын ұйымдар, сондай-ак, жекелеген
Бюджет_және бюджеттен тыс қаражаттар бойынша шығыстар сметасын орындаудын бухгалтерлік_есебі
Республикалық және жергілікті бюджеттердің есебінен ұсталатын мемлекеттік ұйымдар, сондай-ақ
Бюджеттік ұйымдардағы бухгалтерлік есеп Қазақстан Республикасы Заңдарының сақталуына, шығыс
Бухгалтерлік қызметтің міндеттеріне мыналар кіреді:
- құжаттарды уақтылы және дұрыс рәсімдеуге және жасасқан операциялардың
- міндеттемелер жөніндегі қаржыландыру жоспарына сәйкес берілген рұқсаттар шегінде
- ведомстволық бағыныстағы мемлекеттік ұйымдардің қаржыландыру жоспарларының орындалуына және
- мемлекеттік ұйымдардің тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) сатудан түскен ақшаның
- арнайы қаржылар сметасы бойынша кірістер мен шығыстарды есепке
- бюджеттік ұйымдардың жұмысшылары мен қызметшілеріне жалақыны, студенттерге,
- ұйымдармен және жекелеген тұлғалармен қаржыландыру жоспарларды орындау үстінде
- ақшалай қаражаттарды, есеп айырысулар мен материалдық құндылықтарды түгендеуді
- өздері жауапты сақтаудағы құндылықтардың есебі мен сақталуы мәселелері
- есеп-есептеу жұмыстарын компьютерлендіру, белгіленген мерзімде бухгалтерлік
- ұйым басшысымен (штатта экономикалық қызметтің қызметкері болмаған жағдайда)
- есеп саясаты жөніндегі құжаттарды, есеп деректерін машиналық өңдеу
Бюджеттік ұйымның басшысы есеп жүйесін жасауды және бухгалтерлік есепті
Бас бухгалтердің қажетті құжаттар мен мәліметтерді рәсімдеудің тәртібі және
Істi тапсыру процесiнде осы мемлекеттiк мекеменiң бухгалтерлiк есеп жағдайы
Бухгалтерлiк қызметтiң iстерiн тапсыру соңғы ұсынылған баланс негiзiнде жүргiзiледi.
Бастапқы құжаттың электрондық бейнесінің рәсімделген қағазда жеткізуші, бастапқы құжаттың
Қажетті жағдайларда бастапқы құжатқа қосымша реквизиттер: құжаттың нөмірі, ұйымның
Касса мен банк құжаттарында түзетуге жол берілмейді. Есеп тіркемелеріндегі
Бухгалтерлік есеп тіркелімдеріндегі жазбалар олар алынғаннан кейінгі келесі күннен
а) бухгалтерлік балансты тапсыру сәтіне дейінгі осы есепті кезеңде
б) бухгалтерлік балансты тапсыратын сәтке дейін байқалған, мемориалдық ордердегі
Айналыс ведомостары - ай сайын, ал активтер мен арзан
Істер бюджеттік ұйымның бухгалтерлік архивінде белгіленген мерзім ішінде сақталады.
Егер құжаттардың толық рәсімделмеген (тігілмеген, нөмірленбеген және с.с.) томдары
Комиссия жұмысының нәтижелері актімен хатталады, оған комиссияның мүшелері қол
бухгалтерлiк жылдық, тоқсандық есептiлiктi Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгi белгiлеген
Бюджеттік ұйымдардағы шығыс сметасының орындалуы жағдайы
Бюджеттік ұймдардағы шығыс сметасын орындауда негізгі шығындар тобын құрайтын
Активтердің бухгалтерлік есебі есептік тіркемелерде активтер түсімінің, олардың бюджеттік
010 «Ғимарат»; 011 «Құрылыс»; 012 «Ауыспалы құрылыс»;
010 "Ғимарат" қосалқы шотында мыналар жеке топтарға бөлініп есептеледі:
1) басқару органдары, әлеуметтік-мәдени және басқа ұйымдар пайдаланатын өндірістік-шаруашылық
2) толық немесе көбіне тұрғын үйге арналған ғимараттар (барлық
012 "Ауыспалы қондырғылар" қосалқы шотында электр тарату желілері, тұтынушыларға
013 "Машиналар мен жабдықтар" қосалқы шотында қуат машиналары мен
014 қосалқы шотында материалдық емес активтер есептеледі - олар
Материалдық емес активтер есепте оларды сатып алу және дайындық
Материалдық емес активтер қозғалысының талдама есебi НОС-6-н. Материалдық емес
015 "Көлік құралдары" қосалқы шотында адамдар мен жүктерді көшіруге
1) темір жол, су, автомобиль көліктерінің жылжымалы құрамы;
2) әуе көлігінің жылжымалы құрамы (ұшақтар, тікұшақтар);
3) ат-көліктер (арбалар, шаналар және басқалар);
4) өндіріс көлігі (электрокарлар, мотоциклдер, мотороллерлер, велосипедтер,
5) спорт көлігінің барлық түрлері.
016 "Аспаптар, өндірістік және шаруашылық (иелігін қоса) құрал-саймандар" қосалқы
017 "Жұмыстық және өнімдік мал" қосалқы шотында мынадар жұмыстық
018 қосалқы шотында жекелеген кітаптардың құнына қарамастан кітапханалық қорлар
Тозу ғимараттар мен құрылыстар, ауыспалы құрылғылар, машиналар мен жабдықтар,
Кесте 1 Активтер есебінің шоттар корреспонденциясы
№ Шаруашылық операция мазмұны Дебет
1. Қайтадан тұрғызылған ғимараттарды, құрылыстарды және үй-жайларды қайта құру
2. Машиналар мен жабдықтарды, көлік құралдарын,құрал-саймандарды және басқа активтерді
3. Активтерді қайтарусыз алу 010-109 020,021
4. Шаруашылық тәсілмен дайындалған активтерді кіріске алу 016,019 084
5. Мүліктерді түгендеу кезінде анықталған активтердің артығын кіріске алу
6. Пайдаға жарамсыз деп танылған активтерді есептен шығару 020,250
7. Заттарды активтердің құрамынан арзан құнды және тез тозатын
8. Сыртқы заемдардың есебінен алынған активтердің тозуын есептеу 250
9. Сыртқы заемдардың есебінен алынған активтердің тозуын есептеу 250
Деректер негізі «Бюджеттік мекемлердегі бухгалтерлік есеп»
Материалдық запастар есепке алуда және есеп беруде, берерменнен алынған
Материалдық құндылықтардың сақталу орыны қажетті таразылық жабдықпен, өлшеу аспабымен,
Бухгалтерлік қызмет қоймадағы материалдық құндылықтардың келіп түсуін және бөлінуін
Берермен құжаттарының деректерімен алшақтық болған жағдайларда н. 429 қабылдау
Материалдарды беру үшін мынадай құжаттар қолданылады:
а) н. 434 жолдама қағазы (талап қағазы) қоймадан материалдар
б) Н. 298 және н. 299 меню-талапхаты қоймадан тамақ
Тұлғалардың тамақ өнімдерін беру және алу туралы қолдары қойылған
Емдеу-профилактикалық ұйымдарда тамақ өнімдерін беру Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің
в) Н. 397 шөп және жем беретін ведомость. Шөп
д) Н. 431 алыс-беріс картасы материалдар мен отынды күн
Алыс-беріс картасы әрбір алушыға материалдардың бірнеше атауы бойынша тікелей
Материалдар мен отын алушы алыс-беріс картасының өзіндік данасын көрсетуі
Егер қоймадан отынды ілеспехат (талапхат) немесе алыс-беріс картасы бойынша
е) жол парағы автомобиль бензинін шығысқа шығару үшін қолданылады.
ж) Н. 1-т (нысандық) ведомствоаралық тауарлық-көліктік жалдамахат ұйымның өз
Материалдық запастарды есептеу үшін мынадай шоттар арналған:
Бұл шотта бюджеттік ұйымның иелігіндегі барлық арзан бағалы және
Бұл бөлімде бюджеттік ұйымның иелігіндегі барлық арзан бағалы және
07 "Арзан бағалы және тез тозатын заттар" шоты
070 "Қоймадағы арзан бағалы және тез тозатын заттар" қосалқы
Арзан бағалы және тез тозатын заттар олардың сатып алынуына
Арзан бағалы және тез тозатын заттар оларды пайдалануға босату
Арзан бағалы және тез тозатын заттар активтердің бір өлшемі
Қоймада тұрған арзан бағалы және тез тозатын заттардың есебін
Қоймадан берген кезде заттарға бюджеттік ұйымның атауы, олардың пайдалануға
070 қосалқы шоты бойынша талдау есебі заттардың атаулары, саны,
071 "Пайдаланудағы арзан құнды және тез тозатын заттар" қосалқы
Арзан бағалы және тез тозатын заттарды есептен шығару олар
Сынған ыдысты есептен шығару үшін н. 325 ыдыстың сынуын
Пайдаланудан шығарылған арзан бағалы және тез тозатын заттардың сомасы
Арзан бағалы және тез тозатын заттардың шығарылуы және ауыстырылуы
Арзан бағалы және тез тозатын заттардың талдау есебі 071
Н. 402 жапсырма парақта жазулар әр құжат бойынша жүргізіледі.
072 "Қоймадағы іш киім, төсек орын жабдықтары, киім және
1) іш киім (жейделер, қысқа жеңді көйлектер, халаттар және
2) төсек орын жабдықтары мен жарақтары (матрацтар, жастықтар, көрпелер,
3) киім және нысанды киімдер, арнаулы киімдерді қоса (костюмдер,
4) аяқ-киім, арнаулы аяқ-киімдерді қоса (ботинкалар, етіктер, сандалдар, пималар
5) спорт киімдері және аяқ-киім (костюмдер, ботинкалар және с.с.).
Жұмсақ инвентарлардың көрсетілген заттары бюджеттік ұйым басшысының және бухгалтерлік
Бұл заттардың сатып алынуына қарай олардың құны 072 қосалқы
072 қосалқы шоты бойынша талдау есебі заттардың атаулары, саны,
Іш киімдер, төсек орын жабдықтары, киім және аяқ-киім оларды
Пайдалануға берілген активтердің бір өлшем құны 1/10 лимитінен асқан
Іш киімдерді, төсек орын жабдықтарын, киімдер мен аяқ-киімдерді есептеудің
073 "Пайдаланудағы іш киім, төсек-орын жабдықтары, киім және аяқ-киім"
Пайдаланудағы іш киімнің, төсек орын жабдықтары, киім және аяқ-киімнің
Қаржыландыру жоспары орындау туралы талдау кестеде көрсетілген [24].
Кесте -2 Материалдық босалқылар есебінің шоттар корреспонденциясы
№ Шаруашылық операцияның мазмұны Дебет
1. Өндірістен қоймаға берілген дайын бұйымдарды және өнімдерді кіркске
2. Қосалқы шаруашылықтың дайын бұйымдары мен өнімдерін
3. Құрылыс үшін берушіден жабдықтар мен құрылыс материалдарын алу
4. Түгендеу кезінде анықталған жабдықтар мен құрылыс материалдарының артығын
5. Жұмсалған ұзақ пайдаланылатын материалдарды есептен шығару 083,200,211 043
7. Материалдар мен тамақ өнімдерінің түсуі 060-096 090,100,11,118,160,178,179
8. Материалдар мен тамақ өнімдерін қайта өңдеуге жіберу 084
9. Артық және пайдаланылмайтын материалдарды сату 090,100,120,178 060-067,069
10. Арзан және құнды тез тозатын заттарды, киімдер
Деректер негізі: Бюджеттік ұйымдар мен ұйымдардағы бухгалтерлік есеп туралы
Кесте- 3 2008 жылдың актив құрлымын талдау теңдігі
Көрсеткіштер атауы Коды Жоспар Нақты Ауытқулар Мың.теңге Ауытқулар өзгерісі,%,
1.Активтер 010 7430480 7430480
2.Материалдар және азық-түлік 070 3214 3217 -3 -0,93
3.Арзан құнды және тез тозатын заттар 080 117 68
4.Дебиторлармен есеп айырысу 310 50 - -50 -
5.Бюджет бойынша капитал салымдарының шығындары 420 300000 300000
Баланс 440 7733861 7733766 96
Деректер негізі: Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының көрсеткіштері
Кесте 4 2008 жылдың пассив құрлымын талдау теңдігі
Көрсеткіштер атауы Код Жоспар Нақты Ауытқулар
Мың.теңг Ауытқулар өзгеріс,%
1.Мекеменің шығысын бюджеттен және басқада шаралардан қаржыландыру 450
2.Активтер қоры 530 3109646 2588863 -520783 -0,17
3.Активтердің тозуы 540 4320834 4841617 +520783 10,3
4.Арзан құнды және тез тозатын заттар қоры 550 117
5.Әлеуметтік салықпен есеп айырысу 580 51 - -51 -
4 кестенің жалғасы
6.Бюджеттен капитал салымдарын қаржыландыру 750 300000 300000 - -
Баланс 760 7733861 7733766 96
Деректер негізі: Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының көрсеткіштері
Баланс бойынша 010 бөлімде І «Активтер» жыл басына активтер
070 бөлімде ІІ «Материалдық запастар» азық-түлікті қамту жыл басына
ІІІ бөлімде «Арзан құнды және тез тозатын заттар» мекемедегі
ІV бөлімінде «Өндіріс және басқа мақсаттарға арналған шығындар» жыл
V бөлімде « Ақшалай қаржылар» бюджеттен құралдардың
VІ бөлімде «Есеп айырысу» активте және ІІІ «Есеп
ІХ бөлімде «Капитал салымдары» жыл басында 300000 мың.теңгеден
Баланстағы актив сомасы жыл басына 7733861мың.теңгені, ал жыл аяғына
І «Қаржыландыру бөлімінде» баланстың пассивінде 450 бөлімде мекеменің
«Қорлар және мақсаттық тағайындау құралдары» баланстың пассивының 530 бөлімінде
550 бөлімде арзан құнды және тез тозатын заттар
ІV «Капиталдық құрылысты қаржыландыру» пассив балансында жыл басы 300000мың.теңгеден
Баланстағы пассив сомасы жыл басына 7733861мың.теңге, ал жыл аяғына
Осы жерде бюджеттен ақшалай қаржыландыру сомасы субшот бойынша 230
Қаржыландыру жоспары орындау туралы талдау 5- кестеде
Кесте 5 2008 жылдың актив құрлымын талдау теңдігі
Көрсеткіштер атауы Код Жоспар Нақты Ауытқулар
Мың.теңг Ауытқулар өзгеріс,%
1.Активтер 010 7430480 7430434 -46 -0,6
2.Материалдар және азық-түлік 070 3217
3.Арзан құнды және тез тозатын заттар
080 68
4.Жабдықтаушы және мердігерлермен есеп айырысу
-
41713 -
41713
5 кестенің жалғасы
5.Бюджет бойынша салымдарының шығындары 420 300000 344985 44985 -0,89
Баланс 440 7733766 7817570 89544
Деректер негізі: Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының көрсеткіштері
Кесте 6 2008жылдың пассив құрлымын талдау теңдігі
Көрсеткіштер атауы Код Жоспар Нақты Ауытқулар
Мың.теңг Ауытқулар өзгеріс,%
1.Мекеменің шығысын бюджеттен және басқада шаралардан қаржыландыру
450
3217
379
-2838
-0,89
2.Активтер қоры 530 2588863 2070651 -518212 -0,20
3.Активтердің тозуы 540 4841617 5359782 +518165
4.Арзан құнды және тез тозатын заттар қоры
550
68
60
-8
-0,02
5.Жабдықтаушы және мердігерлермен есеп айырысу
740
44985
+44985
6.Бюджеттен капитал салымдарын қаржыландыру
750
300000
382200
82200
0,274
Баланс 760 7733766 7817570 89544
Деректер негізі: Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының көрсеткіштері
Талдықорған қалалық білім бөлімініңберілген теңдігі бойынша 010 бөлімде І
070 бөлімде ІІ «Материалдық запастар» азық-түлікті қамту жыл басына
ІІІ болімде «Арзан құнды және тез тозатын заттар» мекемедегі
ІV бөлімінде «Өндіріс және басқа мақсаттарға арналған шығындар» жыл
V бөлімде « Ақшалай қаржылар» бюджеттен құралдарды
VІ бөлімде «Есеп айырысу» активте және ІІІ «Есеп
ІХ бөлімде «Капитал салымдары» жыл басында 300000мың.теңгеден жыл
Баланстағы актив сомасы жыл басына 7733766мың.теңгені, ал жыл аяғына
І «Қаржыландыру бөлімінде» баланстың пассивінде 450 бөлімде мекеменінің
«Қорлар және мақсаттық тағайындау құралдары» баланстың пассивінің 530 бөлімінде
ІV «Капиталдық құрылысты қаржыландыру» пассив балансында жыл басы 300000мың.теңге
Баланстағы пассив сомасы жыл басына 7733766мың.теңге, ал жыл аяғына
Кесте 7 2008 жылдың актив құрлымын талдау теңдігі
Көрсеткіштер атауы Код Жоспар Нақты Ауытқулар
Мың.теңг Ауытқулар өзгеріс,%
1.Активтер 010 7430434 7473157 1732 0,23
2.Материалдар және азық-түлік 070 329 594 265 -0,81
3.Арзан құнды және тез тозатын заттар 080
60
510
450
7,5
4.Дебиторлармен есеп айырысу 310 - - 156 156
5.Бюджет бойынша капитал салымдарының шығындары 420 344985 2553344 -91641
Баланс 440 7817570 10069474 94235
Деректер негізі: Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының көрсеткіштері
Кесте- 8 2008 жылдың пассив құрлымын талдау теңдігі
Көрсеткіштер атауы Код Жоспар Нақты Ауытқулар
Мың.теңг Ауытқулар өзгеріс,%
1.Мекеменің шығысын бюджеттен қаржыландыру
450
379
750
371
-0,98
2.Активтер қоры 530 2070651 1588843 -481828 -0,24
3.Активтердің тозуы 540 5359782 5884314 526532 -0,98
4.Арзан құнды және тез тозатын заттар қоры
550
60
510
450
7,5
5.Жабдықтаушы және мердігерлермен есеп айырысу
740
4498
44985 - -
6.Бюджеттен капитал салымдарын қаржыландыру 750 382200 2590559 2208359 1,83
Баланс 760 7817570 10069474 94235
Деректер негізі: Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының көрсеткіштері
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының берілген теңдігі бойынша 010
070 бөлімде ІІ «Материалдық запастар» азық-түлікті қамту жыл басына
ІІІ болімде «Арзан құнды және тез тозатын заттар» мекемедегі
ІV бөлімінде «Өндіріс және басқа мақсаттарға арналған шығындар» жыл
V бөлімде « Ақшалай қаржылар» бюджеттен құралдарды
VІ бөлімде «Есеп айырысу» активте және ІІІ «Есеп
ІХ бөлімде «Капитал салымдары» жыл басында 344985мың.теңгеден жыл
Баланстағы актив сомасы жыл басына 7817570мың.теңгені, ал жыл аяғына
І «Қаржыландыру бөлімінде» баланстың пассивінде 450 бөлімде мекемені
«Қорлар және мақсаттық тағайындау құралдары» баланстың пассивінің 530 бөлімінде
ІV «Капиталдық құрылысты қаржыландыру» пассив балансында жыл басы 382200мың.теңге
Баланстағы пассив сомасы жыл басына 7817574083 млн.теңге, ал жыл
2-форма «Қаржыландыру жоспарын орындау туралы есебі» бюджеттік мекмедегі шығын
Кесте-9 2008 жылдың талдау теңдігі
Ерекшілік атауы Код Жоспар Нақты Ауытқулармың теңге
Негізгі еңбекақы 111 6404000 6404000 - -
Қосыша төлемақы 112 1051500 1051500 - -
Компенсациялық төлемақы 113 1133000 1133000 - -
Әлеуметтік салық 121 113700 1136444 556 -
Авто-көлік құралдарын сақтандыру 125 17500 17460 -40 -0,22
Іс-сапар шығындары 136 860000 860000 - -
Басқада тауарлар 139 757000 7000375 - -
Коммуналдық қызметақы 141 30000 30000 - -
Байланыс төлемақы 142 798000 798000 - -
Электроэнергия төлемақысы 144 105000 105000 - -
Жылу төлемақысы 145 254000 254000 - -
Ағымдағы ремонт,басқада негізгі құралдар
146
1061000
1114524
53524
0,51
Басқада қызметтер 149 414000 413634 -366 -0,88
Ағымдағы басқада шығындар 159 2000 2000 - -
Барлығы
14024000 14023594 53890
Деректер негізі: Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының көрсеткіштері
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының әлеуметтік салық жоспар бойынша
Басқадада тауарларды қамту жоспар бойынша 757000мың.теңгеден нақты бойынша саклыстырғанда
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының сметаларын орындау туралы
Кесте-10 2008 жылдың талдау теңдігі
Ерекшілік атауы Код Жоспар Нақты Ауытқулар,мың теңге Өзгеріс,%
Негізгі еңбекақы 111 7002300 7002300 - -
Қосыша төлемақы 112 1809100 1809100 - -
Компенсациялық төлемақы 113 1278800 1278800 - -
Әлеуметтік салық 121 1190800 1190800 - -
Авто-көлік құралдарын сақтандыру 125 18500 18449 -51 -0,22
Іс-сапар шығындары 136 894000 894000 - -
Басқада тауарлар 139 753000 852432 99432 0,14
Коммуналдық қызметақы 141 25000 25000 - -
Байланыс төлемақы 142 798000 798000 - -
Электроэнергия төлемақысы 144 116000 115998 -2 -0,18
Жылу төлемақысы 145 362000 362000 - -
Ағымдағы ремонт, басқада негізгі құралдар
146
1061000
859175
-201825
-0,19
Басқада қызметтер 149 610400 609614 -786 -0,13
Ағымдағы басқада шығындар 159 4000 4000 - -
Барлығы
13220100 94115434 100472
Деректер негізі: Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының көрсеткіштері
Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының көлік құралдарын сақтандыру жоспар
Кесте 11 2008 жылдың талдау теңдігі
Ерекшілік атауы Код Жоспар Нақты Ауытқулар мың
Негізгі еңбекақы 111 8001700 8001700 - -
Қосыша төлемақы 112 4001400 4001400 - -
Компенсациялық төлемақы 113 1239500 1239500 - -
Әлеуметтік салық 121 1453900 1453900 - -
Авто-көлік құралдарын сақтандыру 125 25800 25800 - -
Іс-сапар шығындары 136 2008000 200800 - -
Басқада тауарлар 139 1634500 1263628 -370 -0,23
Коммуналдық қызметақы 141 47000 47000 - -
Байланыс төлемақы 142 996000 996000 - -
Электроэнергия төлемақысы 144 157000 157000 - -
Жылу төлемақысы 145 443000 44300 - -
Ағымдағы ремонт, басқада негізгі құралдар
146
2528000
2528000 - -
Басқада қызметтер 149 121000 120999 -366 -0,88
Ағымдағы басқада шығындар 159 10000 10000 - -
Барлығы
23948700 23577827 1534
Деректер негізі: Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының көрсеткіштері
Басқада тауарлар жоспар бойынша 1634500мың,теңгеден нақты бойынша салыстырғанда 1263628
Кассалық есеп және нақты шығыс негізінде берілген 2-форма тіркеу
Ұйымдар,ұйымдар мен кәсіпорындар, жергілікті бюджетті жергілікті бюджеттік органдардан құралдарды
Берілген мәліметтер дамыту комитетінің тігілген құжаттары жергілікті қазыналық органдардың
Кесте-12 Үш жылдық салыстырмалы көрсеткіштері
Ерекшілік атауы
2006 жыл
2007 жыл
2008 жыл Ауытқу
(+,-) теңге
2006 жылға Ауытқу (+,-) теңге
2007 жыла
Негізгі еңбекақы 6404000 7002300 8001700 1597700 999400
Қосыша төлемақы шығындары 1051500 1809100 4001400 2949900 2192300
Компенсациялық төлемақы 1133000 1278800 1239500 106500 -39300
Іс-сапар шығындары 860000 894000 2008000 1148000 1114000
Коммуналдық қызметақы шығындары 30000 25000 47000 17000 22000
12 кестенің жалғасы
Байланыс төлемақы 798000 798000 996000 198000 198000
Электроэнергия төлемақысы шығындары 105000 115998 157000 52000 41002
Ағымдағы ремонт,басқада негізгі құралдар 254000 362000 443000 189000 -519000
Барлығы 10635500 12285198 16893600 4820170 5125002
Деректер негізі: Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының көрсеткіштері
Енді Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясының жалпы шығын баптарының
Диаграмма 1 2006-2007 жылдар аралығындағы шығын баптарының сомасы
Диаграмма 2 2007-2008 жылдар арлығындағы шығын сомасы
Деректер негізі: Автормен құрастырылған
2.3 Бюджеттік ұйымдардағы есеп жүргізу саясаты
Бюджеттік ұйымдарда есеп жүргізу саясаты басқа шаруашылық субъектілердегі есеп
Бюджеттік ұйымдардың есеп жүргізу саясаты негізінде қаржылық есептеменің негізі
Баланс анықталған есеп кезеңіне қарай құрастырылады: ай, тоқсан, жыл.
Есептілік айналым мен синтетикалық есеп шотының қалдығын толтыруға
Үнемділік мөлшері бюджеттік мекеменің сметасымен және айырмасымен анықталған сметалық
Есеп айырысу шотына ақша құралдары, сонымен қатар бюджеттік қаржыландыру
Жылдық есептілік құжаттар кесте 13 көрсетілген.
Кесте 13 Бюджеттік мекемелердің бухгалтерлік есептіліктің жылдық құрамы
Құжат атауы Түр Қосымша Ескерту
Қаржыландыру жоспарын орындау туралы баланс Ф .1 Бюджетті қаржыландыру
Бюджеттік мекемелерді қаржыландыру жоспарын орындау есебі туралы Ф .2
Кіріс пен шығысты орындау есебі туралы шарттары Ф .2-1
Бюджеттік мекемелерде ассигнованияны қолдану туралы есебі Ф .2-2
Ағымдағы шот бойынша ақша құралдарының қозғалысы туралы «Сома
Бюджеттен тыс құралдар шығындарын қолдану туралы есебі Ф .4
Бюджеттік мекемелер үшін табыс
Негізгі құралдардың қозғалысы туралы есебі Ф .5
Материалдық құндылықтарды есептеу қозғалысы туралы есебі Ф .6
Бюджеттік мекемедегі ақша құралдары мен материалдық запастардың жетіспеушілігі
Кіріс және шығысты есептеу туралы есебі Ф .2
Бюджеттік мекемелер үшін кәсіпкерлік табыс
Деректер негізі: «Бюджеттік мекемелердегі бухгалтерлік есеп» Алматы 2009.
Егер мекеме толық шараларды жүзеге асыру үшін құралдарды басқа
Бюджеттік мекемелер табысты кәсіпкерлік қызметтен шығын және кіріс туралы
Берілген материалдарды анықтау үшін, сонымен қатар жеке тәжірибелік зерттеулерді
«Қаржыландыру жоспарын орындау туралы баланс» бухгалтерлік есеп шоттарымен есептің
3 БЮДЖЕТТІК ҰЙЫМДАРДАҒЫ ЕСЕПТІҢ ПРОБЛЕМАЛАРЫ ЖӘНЕ ОНЫ МОДЕРНИЗАИЦИЯЛАУ ЖОЛДАРЫ
Бюджеттік ұйымдардағы есепті модернизаициялау
Мемлекеттік ұйымдарды (мекемелерді) қаржыландыру жергілікті органдарымен бектілген сметалар бойынша
Сондықтан біз бюджеттік мекемедегі бухгалтерлік есепті қараймыз. Бұны Талдықорған
Жұқпалы ауруларға қарсы аурухана халық арасында жұқпалы аурулардың пайда
Емдеу ісінің ерекшелігіне байланысты мекемеге ақылы түрде медициналық қызметтер
Кесте-1 2009 жылға төмендегі баптар бойынша бекітіліп және толық
№ Шығыстар ерекшеліктерінің аталуы Сомасы (мың теңге)
1 Жұмысшылар мен қызметкерлердің негізгі еңбекақысы 6000,0
2 Белгіленген жеңілдіктер бойынша орны толтырылатын төлемдер (жәрдемақылар) 300,0
3 Әлеуметгік салық 1134,0
4 Ауруларды тамақтандыру үшін тағамдық азықтар сатып алу 1020,0
5 Дәрі-дәрмектер сатып алу 2100,0
6 Іс сапар шығыстары 50,0
7 Тауарлар, қызметтер сатып алу үшін басқа шығыстар 700,0
8 Коммуналдық қызметтердің ақысын төлеу 20,0
9 Байланыс қызметтерінің ақысын төлеу 50,0
10 Электр қуатының ақысын төлеу 180,0
11 Жылу беру бойынша шығыстар 640,0
12 Үйлер мен жабдықтарды ұстау және ағымдағы жөндеу үшін
13 Басқа қызметтер бойынша шығыстар 220,0
14 Жабдықтар мен құрал-саймандар сатып алу 200,0
ЖИЫНТЫҒЫ: 12854,0
Деректер негізі: Автормен құрастырылған
Мекеменің есебін қалалық қаржы бөлімі бекітіп және бақылап сметалардың
журнал-ордер түрі бойынша жүргізіледі.
Сонымен жыл ішінде ауруларды тамақтандыру мен емдеу үшін тағамдық
I. Есеп жүргізуді оңайлату үшін кіріспе балансты нөлге тең
Емдеу мекемесінің жұмысы табыс алу мақсаттағы кәсіпкерлік қызметке жатпайтындықтан
Одан басқа бюджеттік ұйымдар бухгалтерлік есеп шотарының бюджеттік жоспарынан
Бұл хатқа сәйкес бухгалтерлік есеп шоттарының бюджеттік жоспарынан бас
Мысалы, бюджеттік мекемелерде ағымдағы банк шоты қолданылады және ол
Одан соң бюджеттен қаржыландыру бюджеттік жоспар бойынша 230 «Бюджеттен
Бюджет бойынша шығыстар бюджеттік жоспар бойынша 200 «Бюджет бойынша
5010 «Жарияланған капитал» шоты бюджеттік ұйымдарда типтік жоспар бойынша
II. Шаруашылық операциялардың журналын толтыруға кірісеміз (смета бойынша).
Жұмысшылар мен қызметкерлердің еңбекақысы 6000000 тенге сомада есептелді (смета
Белгіленген жеңілдіктер бойынша (жәрдемақылар) орны толтырылатын төлемдер 162000 теңге
Жұмысшылар мен қызметкерлердің еңбекақысы негізінде 918000 теңге сомада әлеуметтік
Жеткізушілерден ауруларды тамақтандыру үшін 1020000 теңге мөлшерінде тағамдық азықтар
Жеткізушілерден ауруларды емдеу үшін 2100000 теңге мөлшерінде дәрі-дәрмектер сатып
Іс сапар шығыстары бойынша 50000 теңге есептелді (смета бойынша).
Жеткізушілерден басқа тауарлар, материалдарды 700000 теңге сомада сатып алу
Мердігерлердің атқаратын коммуналды қызметтердің ақысын 20000 теңге мөлшерінде есептеу
Жеткізушілерге байланыс, электр қуаты, жылу жөнінде қызметтердің ақысын 870000
Мердігерлердің үйлерді ұстау мен ағымдағы жөндеу үшін шығыстар жөнінде
Жеткізушілерден жабдықтар мен құрал-саймандарды 200000 теңгеге сатып алу (смета
Қаржы бөлімі тарапынан бір жылға бөлініп және мекеменің ағымдағы
Жұмысшылар мен қызметкерлердің еңбекақысынан 320000 теңге сомада табыс салығы
Персоналдың еңбекақысынан жинақтаушы зейнетақы қорына 600000 теңге төлемдер есептелді
Жеткізушілерге атқарылған қызметтері үшін 5350000 теңге сомада ақша төленді
Жеткізушіге атқарылған қызметтері үшін 20000 теңге қолма-қол ақша берілді
Персоналдың еңбекақысынан жинақтаушы зейнетақы қорына 600000 теңге төлемдер төленді
МСИ-на персоналдың еңбекақысы негізінде 918000 теңге әлеуметтік салық төленді
МСИ-на персоналдың еңбекақысынан 320000 теңге жеке табыс салығы төленді
Банктегі ағымдағы есеп шотынан 5312000 теңге қолма-қол ақша алынды
Персоналға жәрдемақы беру бойынша 162000 теңге берілді (ведомость бойынша).
Персоналға 5080000 теңге қолма-қол ақшамен еңбекақы берілді (ведомость бойынша).
Есепті түрде іс сапар шығыстарына 50000 теңге қолма-қол ақша
Ауруларды бір жыл мерзімде тамақтандыруға 960000 теңгеге тағамдық азықтар
Ауруларды бір жыл мерзімде емдеуге 2020000 теңге мөлшерінде дәрі-дәрмектер
Шаруашылық мүқтаждыктары үшін 700000 теңге мөлшерінде материалдар шығыс етілді
Шаруашылық мұқтаждықтары үшін 870000 теңге сомада электр қуаты, байланыс,
Үйлерді ұстау мен ағымдағы жөндеуге 460000 теңгеге құрылыс материалдары
Жоғарыдағы мәліметтер бойынша шаруашылық операциялардың журналын толтырамыз:
Шару-
Шоттардың Шару-
Шоттардын
аш. опе-
корреепонден- аш. опе-
корреспонден-
рация Сомасы циясы рация Сомасы циясы
лардың нөмірлері
Дт Кт лардың
нөмірлері
Дт Кт
1 2 3 4 5 6 7 8
№1 6000000 5010 3350 №15 5350000 3310 1040
№2 162000 5010 3210 №16 20000 3310 1010
№3 918000 5010 3150 №17 600000 3220 1040
№4 1020000 1315азық 3310 №18 918000 3150 1040
№5 2100000 1315дәрі 3310 №19 320000 3120 1040
№6 50000 5010 1250 №20 5312000 1010 1040
№7 700000 1310 3310 №21 162000 3210 1010
№8 20000 5010 3310 №22 5080000 3350 1010
№9 870000 1312 3310 №23 50000 1250 1010
№10 460000 1317 3310 №24 960000 5010 1315азык
№11 200000 2417 3310 №25 2020000 5010 1315дәрі
№12 12500000 1040 5010 №26 700000 5010 1310
№13 320000 3350 3120 №27 870000 5010 1312
№14 600000 3350 3220 №28 460000 5010 1317
ЖИЫНТЫҒЫ: 48742000
Деректер негізі: Автормен құрастырылған
Бұл жиынтық есепті кезеңдегі дебет пен кредит бойынша айналымдардың
III. Есеп регистрлерін синтетикалық шоттар (проводкалар) бойынша олардың нөмірлерінің
Торлардың жетіспеушілігінен 5010 «Бюджеттен қаржыландыру» шоты бойынша есеп
Жоғарыдағы мәліметтер бойынша шаруашылық операциялардың журналын толтырамыз:
Жыл ба-сына сальдо 1010 шоттың дебетіне көрсе-тілген шоттың кредиті-нен
на сальдо
1030
3310 3210 3350 1250
Қолма-қол акша - 5312 000 5312000 20000 162 000
Жиынты-ғы - 5312 000 5312000 20000 162000 5080 000
1) 1010 шот 2009 жылдағы Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы
санаториясы бойынша кассадағы қолма-қол ақша
2) 1030 шот 2009 жылдағы Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы
Жыл басы-на саль-до 1030 шоттың дебетіне көрсетілген шоттың кредитінен
3310 3220 3150 3120 1010
5010
Ақша қаражаттары - 12500000 12500000 5350000 600000 918000 320000
Жиынтығы - 12500000 12500000 5350000 600000 918000 320000 5312000
3) 1250 шот 2009 жылдағы Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы
Жыл басына сальдо 1250 шоттың дебетіне көрсетілген шоттың кредитінен
1010
5010
Есепті сомалар - 50000 50000 50000 50000 -
Жиынтығы - 50000 50000 50000 50000 -
4) 1310 шот 2009 жылдағы Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы
Жыл басына сальдо 1310 шоттың дебетіне көрсетілген шоттың кредитінен
3310
5010
Материалдар - 700000 700000 700000 700000 -
Жиынтығы - 700000 700000 700000 700000 -
5) 1312 шот 2009 жылдағы Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы
Жыл басына сальдо 1312 шоттың дебетіне көрсетілген шоттың кредитінен
3310
5010
Қуат ресурстары - 870000 870000 870000 870000 -
Жиынтығы - 870000 870000 870000 870000 -
6) 1315 азық шоты 2009 жылдағы Талдықорған балалар туберкулезіне
Жыл басына сальдо 1315азық шотының дебетіне көрсетілген шоттың кредитінен
3310
5010
Тағамдық азықтар - 1020000 1020000 960000 960000 60000
Жиынтығы - 1020000 1020000 960000 960000 60000
7) 1315 дәрі шоты 2009 жылдағы Талдықорған балалар туберкулезіне
Жыл басына сальдо 1315дәрі шотының дебетіне көрсетілген шоттың кредитінен
3310
5010
Дәрі-дәрмектер - 2100000 2100000 2020000 2020000 80000
Жиынтығы - 2100000 2100000 2020000 2020000 80000
8) 1317 шот 2009 жылдағы Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы
Жыл басына сальдо 1317 шоттың дебетіне көрсетілген шоттың кредитінен
3310
5010
Құрылыс материалдары - 460000 460000 460000 460000 -
Жиынтығы - 460000 460000 460000 460000 -
9) 2417 шот 2009 Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясы
Жыл басына сальдо 2417 шоттың дебетіне көрсетілген шоттың кредитінен
3310
Негізгі құралдар - 200000 200000
- 200000
Жиынтығы - 200000 200000
- 200000
10) 5010 шот 2009 жылдағы Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы
6000000
162000
918000
50000
20000
960000
2020000
700000
870000
460000 С=0
12) 12500000
Об =12160000 Об=12500000
С=340000
11) 3120 шот 2009 жылдағы Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы
Жыл басына сальдо 3120 шотының кредитінен көрсетілген шоттың дебетіне
Дт Кт 3350
1030
Дт Кт
Табыс салығы - - 320000 320000 320000 320000 -
Жиынтығы - - 320000 320000 320000 320000 - -
12) 3150 шот 2009 жылдағы Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы
Жыл басына сальдо 3150 шотының кредитінен көрсетілген шоттың дебетіне
Дт Кт 5010
1030
Дт Кт
Әлеуметтік салық - - 918000 918000 918000 918000 -
Жиынтығы - - 918000 918000 918000 918000 - -
13) 3210 шоты 2009 жылдағы Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы
Жыл басына сальдо 3210 шотының кредитінен көрсетілген шоттың дебетіне
Кредит бойынша жиынтық 3210 шотының дебетіне көрсетілген шоттың
Дебет бойынша жиынтық
Жыл соңына сальдо
Дт Кт 5010
1010
Дт Кт
Орнын толтыратын төлемдер - - 162000 162000 162000 162000
Жиынтығы - - 162000 162000 162000 162000 - -
14) 3220 шот 2009 жылдағы Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы
Жыл басына сальдо 3220 шоттың кредитінен көрсетілген шоттың дебетіне
Кредит бойынша жиынтық 3220 шотының дебетіне көрсетілген шоттың
Дебет бойынша жиынтық
Жыл соңына сальдо
Дт Кт 3350
1030
Дт Кт
Жарналар - - 600000 600000 600000 600000 - -
Жиынтығы - - 600000 600000 600000 600000 - -
15) 3310 шот 2009 жылдағы Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы
Жыл басына сальдо
3310 шоттың кредитінен көрсетілген шоттың дебетіне Кредит бойынша жиынтық
Дт Кт 1315
азық 1315
дәрі 1310 5010 1312 1317 2417
1030 1010
Дт Кт
Жеткізу-шілер - - 1020
000 2100
000 700
000 200
00 870
000 460
000 20
000 537
0000 5350
000 20
000 537
0000 - -
Жиын-тығы - - 1020
000 2100
000 700
000 200
00 870
000 460
000 20
000 537
0000 5350
000 20
000 537
0000 - -
16) 3350 шот 2009 жылдағы Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы
Жыл басына сальдо 3350 шоттың кредитінен көрсетілген шоттың дебетіне
Кредит бойынша жиынтық 3350 шотының дебетіне көрсетілген шоттың
Дебет бойынша жиынтық
Жыл соңына сальдо
Дт Кт 5010
3120 3220 1010
Дт Кт
Еңбекақы - - 6000000 600000 320000 600000 5080000 6000000
Жиынтығы - - 6000000 600000 320000 600000 5080000 6000000
Деректер негізі: Автормен құрастырылған (1-16 кестелер)
Талдаудан қаржы-шаруашылық операциялар мен проводкалар дұрыс жасалғаны көрініп тұр.
Алдын ала айтылғандай, бұл мекеме шаруашылық есепте болмағандықтан және
V. Операциялар журнал-ордерлі түрмен жасалғандықтан, бас кітаптың бланкілерін толтырудың
XIV. Бөлімнің соңында 2009 жылдың бухгалтерлік балансын құрастырамыз. Ол
(мың теңге)
Активтер Жылдың басына Жылдың соңына
Басқа негізгі құралдар - 200,0
Материалдар, тауарлардың бар болуы - 140,0
Жиынтығы: - 340,0
(мың теңге)
Пассивтер Жылдың басына Жылдың соңына
Қаржыландыру көзі салымдар мен пайлар - 340,0
Жиынтығы: - 340,0
Деректер негізі: Автормен құрастырылған
Біздің мәліметтеріміз бойынша қысқаша талдау жасаймыз. Баланстың бұл жағдайы
Біз алдын айтып ескерткендей, 5110 «Жарияланған капитал» шоты 5610
Бұл биылғы жылы қаржыландыру шығыстардан асып кеткенін және келесі
Сонымен біз экономиканың барлық салаларында бухгалтерлік балансты құрастыру мен
Бюджеттік ұйымдардағы есептің жетілдіру жолдары
Бюджеттік ұйымдарі өз қызметін Қазақстан Республикасының Конституциясына және заңдарына,
Басқарма мемлекеттік мекеменің ұйымдастырушылық-құқықтық нысанындағы заңды тұлға болып табылады,
Басқарма мемлекеттік мекеменің ұйымдастырушылық-құқықтық нысанындағы заңды тұлға болып табылады,
Есептілік айналым мен синтетикалық есеп шотының қалдығын толтыруға
Үнемділік мөлшері бюджеттік мекеменің сметасымен және айырмасымен анықталған сметалық
Есеп айырысу шотына ақша құралдары, сонымен қатар бюджеттік қаржыландыру
Егер мекеме толық шараларды жүзеге асыру үшін құралдарды басқа
Бюджеттік ұйымдар табысты кәсіпкерлік қызметтен шығын және кіріс туралы
Берілген материалдарды анықтау үшін, сонымен қатар жеке тәжірибелік зерттеулерді
«Қаржыландыру жоспарын орындау туралы баланс» бухгалтерлік есеп шоттарымен есептің
Халықаралық стандарттар негізінде қазақстандық бухгалтерлік есеп жүйесін жетілдіру
Нарықтық әкономика мен базарлы сауданың
Біздің еліміздегі бухгалтерлік есеп жүйесі халықаралық бухгалтерлік есеп принциптері
Шетелдік капитал және инвестициялар тарту процесіне орай Қазақстан аймақтарында
Отандық бухгалтерлік есеп жүйесі ары қарай жетілдірген жағдайда қаржы
Қазақстандық бухгалтерлік есеп жүйесі төмендегі негізгі бағыттарға сәйкес жетілдірілуі
Біріншіден, заңдастырылған негізде арнайы сараптаушылардың жүмыс тобы құрылып, мұның
Сараптаушылардың мұндай жұмыс тобы белгісіз жылдарға дейін түрақты қызмет
Екіншіден, Қазақстанның есеп жүйесінде болашақта қолданылатын қазақстандық жекелеген есеп
Үшіншіден, бухгалтерлік есеп және аудит мамандығы бойынша оқу орындарында
Төртіншіден, отандық бухгалтерлік және қаржылық қорытынды есеп мазмұнын толық
Бесіншіден, Қазақстандық бухгалтерлік есеп жүйесін алдағы кезеңдерде халықаралық бухгалтерлік
Алтыншыдан, Қазақстанда қызмет атқарушы бухгалтерлердің білімін жетілдіру, кәсіби бухгалтерлер
Жетіншіден, халықаралық ынтымақтастық немесе жаһандану мәселесіне байланысты еліміздегі қоғамдық
Сегізіншіден, бухгалтерлік есеп өрісінде қалыптасқан ақпараттар жүйесіне тән электрондық
Осы жоғарыда айтылған мәселелер іс жүзіне асқан жағдайда, біздің
Қазақстандық бухгалтерлік есеп стандарттары мен ХҚЕС арасындағы барабар ұғымның
1) Бюджеттік ұйымдардағы бухгалтерлік есепті гармониялық үйлесімге келтіріліп, есептің
2) Бухгалтерлік есеп жүйесінің беделін арттыру және ары қарай
Кейінгі жылдары Қазақстан Республикасындағы бухгалтерлік есеп жүйесін халықаралық стандартқа
ХҚЕС-ке көшу мәселелерінің кейбір жақтары Қазақстан Республикасындағы заң актілерінде
Сонымен қатар аталмыш департамент бухгалтерлік есеп шоттарының жұмыс жоспарын
Біздің мақсатымыз елімізде қабылданған заң актілерінің әрбір тараулары мен
Қазақстандық бюджет ұйымдарының бухгалтерлік есеп жүйесін жетілдіру тек қана
Халықаралық қаржылық есеп стандарттары негізінде отандық бухгалтерлік есеп жүйесін
Отандық бухгалтерлік есепті жетілдіру мен ары қарай дамыту және
ҚОРЫТЫНДЫ
Қазақстан Республикасының бюджеттік Кодексіне сәйкес 2009-2011 жылға арналған бюджеттік
Жаңадан қабылданған 2009-2011 жылдарға арналған үш жылдық Бюджет Заңына
Бухгалтерлік есеп методологияларын тұрақты толық жетілдіру ақпараттың негізгі жабдықтарын
Соңғы жылдарда ұйымдарде бухгалтерлік есеп және методология жақсарған. Жаңа
Толық жетілдірудің негізгі бағыттары ұйымдардағы бухгалтерлік есеп
Мекемедегі бухгалтерлік есепті жетілдіру үшін, ЭВМ автоматтандыру талаптарын
Ертеректе бюджеттік ұйымдарда, аймақтық және жергілікті бюджетте қаржыландыру, бюджеттік
Дипломдық жұмысымды жазу барысында бюджеттік ұйымдардің бухгалтерлік есепті ұйымдастырылуының
Бюджеттік ұйымдарда есеп жүргізу саясаты басқа шаруашылық субъектілердегі есеп
Бюджеттік ұйымдардағы есептің теориялық негізі – социализм кезіндегі мемлекеттік
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1.Қазақстан Республикасының 8-ші жетоқсан 2008 жылғы шыққан 2009-2011 жылға
2.Қазақстан Республикасының «Бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп беру
3.Бюджеттік ұйымдар мен ұйымдардағы бухгалтерлік есеп туралы нұсқаулық 1998
4.Белов.А.Н. Бухгалтерский учет в учреждениях непроизводственной сферы.Москва:Финансы и статистика,
6.Бухгалтерский учет в государственных учреждениях.Алматы:Экономика, 2006.- 25б.
7.Бюджеттік ұйымдар мен ұйымдардағы бухгалтерлік есеп туралы нұсқаулық 1998
8.Бухгалтерский учет в бюджетных организациях.Москва:Приор,1999.-22 б.
9.Бухгалтерский учет и налоги в государственных и бюджетных
10.Кондраков.Н.П. Кондраков.И.Н. «Бухгалтерский учет в бюджетных организациях»Москва:Проспект,2006.- 22б.
11.Бухгалтерский учет и налоги в государственных и бюджетных
12.Голубева.М.А. Особенности учета имущества в бюджетных организациях//Глав.бух.2000.- 42 б.
13.Земляченко С.В.Новый порядок бухгалтерского учета в бюджетных оргнаизациях //Главбух.2000.-
14.Бухгалтерский учет и налоги в государственных и бюджетных
15.Бухгалтерский учет и налоги в государственных и бюджетных
16.Практическое пособие по бухгалтерскому учету в бюджетных организациях/Под.ред. В.П.Нефедова.Москва:Цитп,1993.-
17.Бухгалтерский учет и налоги в государственных и бюджетных
19.Бухгалтерия организаций-получателей бюджетных средств.№7-8.2007.-14б.
20.Бухгалтерский учет и налоги в государственных и бюджетных
21.Бухгалтерский учет и налоги в государственных и бюджетных
22.Практическое пособие по бухгалтерскому учету в бюджетных организациях/Под.ред. В.П.Нефедова.Москва:Юниор,
23.Кондраков.Н.П. Кондраков.И.Н. «Бухгалтерский учет в бюджетных организациях»Москва:Проспект,1999.- 13 б.
24.Кондраков.Н.П. Кондраков.И.Н. Бухгалтерский учет в бюджетных организациях Москва:Инфра,2006.- 25
25. Қаржылық есеп берудің халықаралық стандарттары.Алматы: 2003.-50 б.
26.Ә.Әбдіманапов.Бухгалтерлік және қаржылық есеп принциптері (халықаралық стандарттар)Алматы: 2008.- 284
27.Е.Михалева,ХҚЕС: алдағы көшу проблемалары.Бухгалтерлік бюллетені,№32 тамыз 2007.- 4-6 б.
28. Н.В. Скала, В.И Скала. Рекомендации по подготовке входящей
29. «Талдықорған балалар туберкулезіне қарсы санаториясы» мәліметтері
30. Мырзалиев Б.С., Сәтмырзаев А.А.,
2
Алғашқы және құрама құжаттар
Касса кітабы
Мемориалдық ордер
Бас кітап
Тіркеу журналы
Аналитикалық есеп тізімдері
Сырт ақпартізімнің синтетикалық шоттары
Сырт ақпартізімнің аналитикалық шоттары
Бухгалтерлік баланс және қортынды нысындары