Жылу шығыны

Мазмұны
Кіріспе
1 Жалпы түсіндірме
1.1 Титан қожын алу цехына қысқаша мінездеме
1.2 Шикізат негізі, номенклатура, өнімнің технологиялық деңгейінің сапасы
1.3 Негізгі техникалық және жобалық шешімдер
2 Негізгі жоспар, жер қыртысының үстіңгі қабатын қайта өңдеу
2.1 Негізгі жоспар
2.1.1 Құрылыс аумағының қысқаша сипаттамасы
2.1.2 Құрылыс аумағын таңдау
2.1.3 Жоба көрсеткіштері мен оның шешімдері
2.1.4 Заводттың ішкі және сыртқы көлік тасымалы
3 Энергиялық ресурстармен қамтамасыз ету және технологиялық
шешімдер
3.1 Өнеркәсіп технологиясы
Титан қожын алу әдістері
Істеп тұрған өндіріс жұмысына талдау
Технологиялық көрсеткіштер мен өнімді өңдеудегі технологиялық сызбаны таңдау
Негізгі технологиялық процестерді сипаттау
Технологиялық процестің есептеулері
3.1.5.1 Электр пешіндегі ильменит концентратын балқытудың материалдық баланстарының есептеулері
3.1.5.2 Кенді термапешінің конструктивтік есебі
3.1.5.3 Пештің жылулық балансының есебі
3.1.6 Көмекші қондарғыларды таңдау және есептеу
3.1.6.1 Табиғи газ бен ауаның шығынын күйдіру камерасында есептеу
3.1.6.2 Газ жүру жүйесінің есебі
3.1.7 Сыннан өткізу және бақылау
3.1.8 Жөндеу шаруашылығы
3.1.9 Қосымша жұмыстар
3.1.10 Технология процестерін автоматтандыру
3.1.11 Электрмен жабдықтау және электр қондырғылары
3.1.12 Технологиялық жылумен, сығылған ауамен, оттегімен қамтамасыз етудің
4 Экология және қауіпсіздік
4.1 Еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы
Титан қожын алудағы өнеркәсіптегі зиянды факторларға талдау
жасау
4.1.2 Ұйымдастырылған шаралар
4.1.3 Санитарлық-гигиеналық шаралар
4.1.3.1 Жекелей қорғану жарақтары
4.1.3.2 Жұмыс орнындағы тазалық пен жарықтылық
4.1.4 Техникалық шаралар
4.1.4.1 Жалпы айналымдағы желдеткішті қамтамасыз ету
4.1.4.2 Механикалық қондырғылар мен жұмыс істеудегі қауіпсіздік пен
4.1.5 Өрт шығуға қарсы шаралар
4.2 Ауаның тазалығы
4.2.1 Өнеркәсіп қалдықтарының сандық мөлшерлері
4.2.2 Ауа бассейінін қорғау
4.2.3 Өнеркәсіпте қолданылатын су ағымының мөлшері мен құрамы
5 Өнеркәсіпті басқару жүйесі және еңбекті ұйымдастыру
5.1 Негізгі қордың техника- экономикалық сипаты
5.2 Өнеркәсіпті ұйымдастыру
5.2.1 Өнеркәсіпті уақыт ағымында ұйымдастыру
5.2.2 Ғылыми еңбекті ұйымдастыру
5.2.3 Кадрларды ұйымдастыру
5.2.4 Еңбек ақы беруді ұйымдастыру
5.2.5 Жөндеуді ұйымдастыру
5.3 Өндірісті жобалау
5.3.1 Капиталды салу жобасы
Шаруашылық-қаржылы жоба
5.3.2.1 Өндіріс қорларын жобалау
5.3.2.2 Энергоқорларды жобалау
5.3.2.3 Еңбек бойынша жоба
5.3.2.4 Еңбек ақы есептеу
5.3.2.5 Қосымша шығындарды жобалау
5.3.2.6 Өзіндік құнды жобалау
5.3.2.7 Пайданы жобалау
5.4 Жобалы есептеудің экономикалық көрсеткіші
5.5 Технико-экономикалық көрсеткіштер
6 Құрылыс есептеулері
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
А қосымшасы
Күйдірілген шекемтастардың балқуының материалдық және жылулық балансы
Б Қосымшасы
Пеш қабаттарының табанына қарай температураның жоғалымын анықтау
КІРІСПЕ
Қазіргі кезде титан өндіруде негізгі шикізат ретінде титан қожын
Титан қожысын күдірілген шекемтастарды балқыту арқылы алу процесінің
ЖАЛПЫ ТҮСІНДІРМЕ
Титан қожын алу цехына қысқаша мінездеме
Титан қожын алу цехы шикі құрамды дайындау мен электрлі
қожды ұнтақталған шикі құрамда периодты процесс арқылы қорыту.
қожды периодты түрде шекемтас түріндегі шикі құрамнан қорыту.
қожыны екі желілі үздіксіз процесс арқылы қалпына келтіріп шекемтастардан
Шикіқұрамды қосылыстардан дайындайды, шаң тозаң ұстау камерасы, құйындатқыш аспирациондық
Шикізат негізі, номенклатура, өнімнің технологиялық деңгейінің сапасы
Титан қожын кентермиялық пеште алу үшін шикізат ретінде Иршан
Ильменитті концентрат улы емес ытықсыз, жарылғыш емес, өндірісте пайдаланар
Негізгі техникалық және жобалық шешімдер
Бекітілген тапсырысқа қарай ильменитті концентратының Иршаң кен орынынан шыққан
2 НЕГІЗГІ ЖОСПАР, ЖЕР ҚЫРТЫСЫНЫҢ ҮСТІҢГІ ҚАБАТЫН ҚАЙТА ӨҢДЕУ
2.1 Негізгі жоспар
2.1.1 Құрылыс аумағының қысқаша сипаттамасы
Титан өңдірісі және де өте жиі титан қожы өндірісі
2.1.2 Құрылыс аумағын таңдау
Титан – магний комбинатының өнеркәсіптік ауданы келесі инженерлік геологиялық
2.1.3 Жоба көрсеткіштері мен оның шешімдері
Титан қожын алу цехын орналастыруды техникалық жүеден қарап
2.1.4 Заводттың ішкі және сыртқы көлік тасымалы
Ішкі транспортты да жабдықтауға жатқызамыз, ол цех ішіндегі құрал-жабдықтарды
ЭНЕРГИЯЛЫҚ РЕСУРСТАРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ ЖӘНЕ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ШЕШІМДЕР
Өнеркәсіп технологиясы
Титан қожын алу әдістері
Қазіргі уақытта титан өндірісіеде хлорды технология пайдалануда, одан көп
Б.Ұ.Ұ және срт елдерде титан өндірісі бұл металлотермиялық, онда
2FeCl2+2H2O+0,5O2=Fe2O3+4HCl
Темір тотығы бояу өндірісі мен темір ұнтағы өндірісінде қолданылуы
күкірт қышқылы концентраттарының жайылуы.
ерітіндіні темірден тазалау.
метатитан қышқылының күкірт қышқылы ерітіндісінен бөлінуі.
тұнбаны балқыту арқылы титанның қос тотығын алу.
Титан қышқылының пирометаллургиялық әдісінің темір титан концентрациясындағы мүмкіндігі зерттеушілерді
темір тотығының қалыптасуы.
қождың байыптылығы, аздап электр өткізгіштік.
Ильменит концентратын қалыптастыра балқыту процесі өте қарапайым және тұз
Мысалы 1993 жылы 3300 мың т/ж ильменит концентраты өңделсе,
Тағы да пештердегі тиеу жұмыстарын автоматтандыру, технологиялық процестерді қодағалап,
Қалыптастырғышты дұрыс пайдалану үшін, шаңнын көлемінің азаюы және электр
Процесстің қатты аумағында Ti2O5 пайда болуынан, Ti2O3
Істеп тұрған өндіріс жұмысына талдау
Қазіргі кезде АҚ «УКТМК» да титан қожы өндірісі тұрғызылып,
ұнтақты шикі құрамда перодты процеспен қожды балқытып алу;
шекемделген шикі құрамда қожды периодты балқытып алу;
қалыптасқан шекемдермен үздіксіз екі стадиялы процесте қожды балқытып алу.
Титан қожын алуда қолданылған сызбаға жүргізілген анализі цехте келесі
ыстыққа төзімді материал титан қожын балқыту процесіндегі температураға төзімсіз;
камера қабырғаларының жиі күйіп кетуі;
пеш еденіндегі температураның көтерілуі әсерінен жұмыстың тоқтап қалуы.
Технологиялық көрсеткіштер мен өнімді өңдеудегі технологиялық сызбаны таңдау
және 3.1.2 бөлімдері анализі көрсеткендей титан қожын алудағы тиімді
АҚ «УКТМК» қожды алуда жабық типті, күштілігі 16,5 МВА,
Технологиялық көрсеткіштері 3.1 кестеде көрсетілген.
Кесте 3.1 - Технологиялық көрсеткіштер.
Күндік тоқтаулардың саны. 1жылдағы Өнімділік. т/жыл 1 тонна
40 45000 81945
Негізгі технологиялық процестерді сипаттау
Кен термиялық пеште титан қожын алудың негізгі мақсаты
Шамалы қалыптастырылу процесі теңдеуін жазайық:
2(FeO*TiO2 )+4C=3Fe+ Ti3O5 +4CO
Температура көтерілген сайын процесс қарқымды түрде жүреді, қож түзу
Балқыманың тоқ өткізгіштік қасиеті артқан сайын, пеш доғалы жұмыс
Бір стадиалы титан концетратын жабық кен термиялық пештерде өңдеудің
ол оның периодтылығы, онда қолдануға дайын емес шикі құрам
Минералды құрамы: титан қожының негізін титан тотығы құрайды, олар
Олардың негізгілері:
тагировид – қатты қоспа негізінде Ti2O5;
анософит – қатты қоспа негізінде Ti3O5.
бөгде металлдар тотықтары осы қоспалардың изоморфты торларынын еніп, үш
n[(Ti, Fe, Mn, Mg)O*2Ti O2]*m[(Ti,Fe,Al,Cr)2O3* TiO2]*p TiO2
Балқыту температурасы, 0С 1650
Тығыздығы, т/м3
Себу салмағы, т/м3
Мооса шкаласымен есептегендегі қождың қаттылығы 4-5
Балқыту температурасы
Титан қожы төрт хлорлы титан өндірісінде және титанның қос
3.1.5 Технологиялық процестің есептеулері
3.1.5.1 Электр пешіндегі ильменит концентратын балқытудың материалдық баланстарының есептеулері
Бастапқы шикізат химиялық құрылымы %-дық есептеуде төмендегідей болатын: 59,98
Концентраттың балқыту өнімдеріне қарай құрылымының келесі н пайыздық көрсеткіште
3.2 кесте – Концентраттың балқыту өнімдеріне қарай құрылымының үлестірілуі
Өнім ТiO2 FeO Cr2O3 | SiO2 А12О33 MgO
1 Қож
2 Шойын
және магниттік фракция
Шаң
93,0
4,5
2,5 8,0
91,0
1,0 98,0
-
2,0 93,0
6,5
0,5 99,0
-
1,0 99,0
-
1,0 94,0
5,0
1,0 99,0
-
1,0 49,0
49,0
2,0
Өнім P2O5 S ZrO2 Ta2O5 Nb2O53 H2O
1 Қож
2 Шойын
және магниттік фракция
3 Шаң 5,0
94,5
0,5 99,0
-
1,0 99,0
-
1,0 99,0
-
1,0 99,0
-
1,0 -
-
100,0 99,0
-
1,0 100,0
-
-
Концентраттың балқыту өнімдеріне қарай қабылданған құрылымының үлестірілуіне сәйкес металлға
Металл оксидтерінің қалпына келуі кезіндегі өнімдердің саны мен көміртегінің
26,99 кг
TiO2 + 2 C = Ti + 2 CO
79,9 24,0 47,9
көміртегінің шығыны 8,1 кг болды, 16,19 кг титан шойынға
557,81 кг
3 TiO2 + C = Ti3O5 + CO
239,7 12,0
27,89 кг көміртегі қажет, 520,61 кг Ti3O5 шлакқа ауысады,
0,275 кг
MnO + C = Mn + CO
70,94 12,0 54,94 28,0
Көміртегінің мөлшері 0,05 кг, 0,21 кг марганец шойынға ауысады,
312,13
FeO + C = Fe
71,84 12,0 55,84
Реакция жүру үшін 52,13 кг көміртегі қажет, 242.62кг темір
1,0 кг
SiO2 + 2 C =
60,1 24,0
Көміртегі шығыны 0,4 кг, 0,47 кг кремний шойынға ауысады,
1,274 кг
V2O5 + 5 C = 2 V
181,8 60,0 101,8
Көміртегі шығыны 0,42 кг, 0,71 кг ванадий шойынға ауысады,
302,94 кг
Р2O3 + 5 C = 2
142 60,0
Көміртегі шығыны 0,33 кг, 0,34 кг фосфор шойынға ауысады,
Металл оксидтерін қалпына келтіру үшін кететін көміртегінің жалпы шығыны
Темірді көміртектендіру үшін көміртегінің мынандай мөлшері қажет:
242,62∙0,02=4,85 кг
Көміртегінің теориялық шығыны:
89,32 +4,85 =94,17 кг.
Қалпына келтіруші ретінде құрамы төмендегідей болатын антрацитті қабылдаймыз, %:,
Кремний және темір оксидтерінің қалпына келуі үшін шығынданатын антрациттегі
3,9 кг
SiO2 + 2 C =
60,1 24,0
Көміртегінің мөлшері 1,1 кг, кремний мөлшері 1,3 кг, ал
2,8 кг
Fe2O3 + 3 C = 2 Fe
159,68 36,0 111,68
Көміртегінің шығыны 0,6 кг, темір мен көміртегі оксидінің сәйкес
Кремний және темір оксидтерінің қалпына келуі үшін қажетті көміртегінің
88-1,7=86,3 кг.
Титан қожын балқытып шығару үшін қажетті антрацит мөлшері
89,32 = 103.5еа
0,863
103,5 кг антрацит құрамында:
103,5∙0,88 = 91,08 кг С;
103,5∙0,015 = 1,55 кг Н2О;
103,5∙0,025 = 2,59 кг ұшқыштар;
103,5∙0,08 = 8,28 кг күл.
8,28 кг күлде 2,9 кг Fe2O3, 3,73 кг SiO2
2,25 кг
SiO2 + 2 C = Si
60,1 24,0
Көміртегінің шығыны 1,12 кг болды, 1,31 кг кремний шойынға
2,9 кг
Fe2O3 + 3 C =
159,68 36,0 111,68
Көміртегінің шығыны 0,65 кг, 2,03 кг темір шойынға ауысады,
Жоғарыда берілген көрсеткіштерді негізге ала отырып қож пен шойынның
кестесі – Товарлық қождың және шығынының құрылымы мен мөлшері
Қосылыстар Қождың жалпы мөлшері
Товарлық қож
Кг шығындар, кг
кг %
Ti3O5
SiO2
А12О3
V2O5
MnO
MgO
CaO
FeO
Cr2O3
P2O5
S
ZrO2
Ta2O5
Nb2O5
Sc2O3
Басқалары
520,61
15,4*0,93 = 14,32
7,5*0,99 = 7,43 2,6*0,49 = 1,27
5,5*0,94 = 5,17
4,9*0,99 = 4,85
2,1*0,99 = 2,08
343*0,08 = 25
1,7*0,98 = 1,67
0,82*0,05 = 0,04
4,4*0,99 = 4,36
1,9*0,99 = 1,88
0,05*0,99 = 0,0495
0,35*0,99 = 0,347
0,17*0,99 = 0,168
8,21*1 = 8,21 86,78
2,39
1,24
0,21
0,86
0,81
0,35
4,57
0,28
0,01
0,73
0,31
0,01
0,06
0,03
1,37
514,36
14,15
7,34
1,25
5,11
4,79
2,05
27,11
1,65
0,039
4,31
1,86
0,0485
0,343
0,166
8,11 6,25
0,17
0,09
0,02
0,06
0,06
0,03
0,33
0,02
0,001
0,05
0,02
0,001
0,004
0,002
0,1
Барлығы 599,8945 100,00 592,6865 7,108
3.4 кесте – Товарлық шойын және оның шығынының мөлшері
Элемент Шойынның магниттік фракциямен бірге жалпы мөлшері Товарлық шойын
кг %
Fe
Мn
Ti
Si
V
С
P
242,62 + 2,03 =
= 244,65
0,21
16,19
0,47+1,31 = 1,78 0,71
4,85
0,34 91,04
0,08
6,02
0,66
0,26
1,81
0,13 242,2
0,208
16,028
1,762
0,703
4,801
0,337 2,45
0,002
0,162
0,018
0,007
0,049
0,003
Барлығы 268,73 100,00 266,039 2,691
Шаңға металлдардың барлық оксидтеріөзгеріссіз ауысады. Шаңның жалпы мөлшері 19,796
1 т қожға 0,022 т электрод жұмсалған жағдайда 599,6845
Еріту кезінде шихтаны құрайтындар төмендегі реакцияыдағыдай тотығады:
13,2 кг
С + 0,5 О2 = СО
12 16
Электродтағы көміртектің тотығуы үшін қажетті оттегінің мөлшері 17,6кг, жасалушы
2,59 кг
СН4 + 1,5 О2 =
16
Антрацит ұшқыштарының тотығуына қажетті оттегі мөлшері 7,77 кг,
Оттегінің жалпы шығыны 25,37 кг болады. Оттегінің осы мөлшерімен
Тотығуға қажетті ауаның шығыны:
25,37+84,93=110,3 кг
Металл оксидтерінің қалпына келу жағдайындағы пайда болатын көміртегі оксидінің
3.5 кесте – Газдардың мөлшері мен құрамы
Мөлшері Газды құраушылар Барлығы
СО Н2О N2
кг 248,15 8,98 84,93 342,06
м3 174,75 11,67 67,14 253,56
% (көлемді) 68,85 4,59 26,56 100,00
Ильменит концентратын балқытудың балансын құраймыз (3.6 кесте)
3.6 кесте – Ильменит концентратын балқытудың материалдық балансы
Тиелгені Алынғаны
атауы мөлшері атауы мөлшері
кг %
кг %
1 2 3 4 5 6
Концентрат
Соның ішінде:
ТiO2
FeO
SiO2
А12О3
MgO
МаО
СаО
V2O5
Cr2O3
P2O5
S
ZrO2
Ta2O5
Nb2O5
Sc2O3
H2O
т.б.
Антрацит
Соның ішінде:
көміртек
ұшқыштар
ылғал
күлді құрайтындар:
Fe2O3
SiO2
А12О3
Электродтар (С)
Ауа
Соның ішінде:
N
1000,0
599,8 343,0
15,4
7,5
4,9
5,5
2,1
2,6
1,7
0,82
1,7
1,9
0,05
0,35
0,17
1,6
8,21
103,5
91,08
2,59
1,55
2,9
3,73
1,66
13,2
110,3
84,93
100,0
59,98
34,3
1,54
0,75
0,49
0,55
0,21
0,26
0,17
0,082
0,17
0,19
0,005
0,035
0,017
0,16
0,821
100,0
88,0
2,5
1,5
2,8
3,6
1,6
100,0 100,0
77,0
Шойын және магниттік фракция
Соның ішінде:
Fe
Мn
Ti
Si
С
V
P
Шойын мен магниттік фракцияның шығыны
Соның ішінде:
Fe
Мn
Ti
Si
С
V
P
қож
Соның ішінде:
Ti3O5
SiO2
А12О3
V2O5
MnO
MgO
CaO
FeO
Cr2O3
P2O5
266,039
242,2
0,208
16,028
1,762
4,801
0,703
0,337
2,691
2,45
0,002
0,162
0,018
0,049
0,007
0,003
592,6865
514,36 14,15
7,34
1,25
5,11
4,79
2,05
27,11
1,65
0,039
100,0
91,04
0,08
6,02
0,66
1,81
0,26
0,13
100,0
91,04
0,08
6,02
0,66
1,81
0,26
0,13
100,0
86,78
2,39
1,24
0,21
0,86
0,81
0,35
4,57
0,28
0,01
3.6 кестенің жалғасы
1 2 3 4 5 6
О
Байланыссыз
25,37
3,38
23,0
S
ZrO2
Sc2O3
Ta2O5
Nb2O5
т.б.
қож шығ.
Соның ішінде:
Ti3O5
SiO2
А12О3
V2O5
MnO
MgO
CaO
FeO
Cr2O3
P2O5
S
ZrO2
Sc2O3
Ta2O5
Nb2O5
т.б.
Шаң
Соның ішінде:
SiO2
ТiO2
MgO
FeO
A12O3
MnO
CaO
V2O5
Cr2O3
P2O5
S
ZrO2 4,31
1,86
0,166
0,0485
0,343
8,11
6,27
6,25
0,17
0,09
0,02
0,06
0,06
0,03
0,33
0,02
0,001
0,05
0,02
0,002
0,001
0,004
0,1
19,796
1,01
15,0
0,05
3,43
0,075
0,06
0,02
0,05
0,03
0,004
0,04
0,02 0,73
0,31
0,03
0,01
0,06
1,37
100,0
86,78
2,39
1,24
0,21
0,86
0,81
0,35
4,57
0,28
0,01
0,73
0,31
0,03
0,01
0,06
1,37
100,0
5,1
75,77
0,25
17,33
0,38
0,3
0,1
0,25
0,15
0,02
0,2
0,1
3.6 кестенің жалғасы
1 2 3 4 5 6
Sc2O3
Ta2O5
Nb2O5
Газдар
Соның ішінде:
СО
Н2О
N 0,002
0,001
0,004
342,06
248,15
8,98
84,93 0,01
0,015
0,02
100,0
72,55
2,62
24,83
Барлығы 1227,0 - Барлығы 1227,0 -
Баланстың байланыспауы 0,3 %.
Электр пешіндегі күйдірілген окатыштарын балқытудың салыстырмалы материалдық балансы А
Тиелінген шихтаның және шығарылған титан қождың бір сөткедегі
45000/325=138,5 т/сөтке титан қожы,
мұндағы 45000-өндірістік бағдарлама, т;
325-пештің жұмыс уақыты, сөтке.
Ильменит концентраты мен антрациттің тиелінген мөлшерін төмендегідей есептейміз:
Концентрат = (45000•1)/0,5926865=75925,47 т/жыл
75925,47 /325=233,62 т/сөтке
Антрацит = (45000•0,1035)/ 0,5926865=7858,3 т/жыл
7858,3 /325=24,2 т/сөтке
3.1.5.2 Кенді термапешінің конструктивтік есебі
Өнімділігі 45000 т/жыл (138,5 т/сөтке) болатын графиттелген үш электроды
Пештің жұмыс уақытының жылдық қоры 325 күн болады. Пештердің
дана
мұндағы А – цех өнімділігі, т/жыл;
Аn – пеш өнімділігі, т/сөтке;
τ – пеш жұмысының жылдық уақыты, сөтке.
жобаланған пеш берілген өнімділікті титан қожы бойынша қамтамасыз ететін
Жобаланған пештегі электр қуатының үлесті шығынын 1920 кВт сағ/т
(3.2)
мұндағы W – электр қуатының үлесті шығыны, кВт ·
cos φ – пеш қондырғысы қуатының коэффициенті;
К1 – трансформаторлардың жүктелген коэффициенті;
К2 – қоректендіретін сызықтардың орташа фактілі кернеуінің бастапқы кернеуге
cosφ мәні 0,8-0,9 болады, К1 0,935-0,945 тең деп қабылданады,
Пештің қуатын 16,5 МВА деп қабылдаймыз.
Графиттенген электродтардың үлесті кедергісі 10 Ом болады, электрод диаметрі
Электродтардың ыдырау диаметрін келесі өрнектен анықтаймыз:
dрас. = (2,9 : 3,7) · dэ, м
dрас. = 3,66 · 0,71 = 2,6 м.
БТМК и ЗТМК кенді термапештерді пайдалану тәжірибелерінің көрсеткіштері бойынша
(3.4)
Газды аймақ диаметрлерінің төмендегідей қатынасын қабылдаймыз:
(3.5)
( 3.6)
Газды аймақтың орташа ішкі диаметрін 9,22 м деп қабылдап,
м (3.7)
мұндағы d2 – газды аймақтың орташа диаметрі, м.
пеш шахтасының биіктігін мына формуламен табамыз:
h = dрас. · К, м
мұндағы К – пеш шахтасының биіктігінің ыдырау диаметріне қатынасы.
К 1,91-ге тең деп қабылдаймыз.
h = 2,6 · 1,91 = 4,966 м
Пеш шахтасы биіктігінің аймақтар бойныша келесі үлестірілуін қабылдаймыз. Сфералық
Пештің ішкі диаметрі 11,9 м болады, пештің жалпы биіктігі
Пеш шахтасының көлемі төрт цилиндр мен шарлы сегмент көлемдерінің
Кенді термопештерді ЗТМК-да пайдалану тәжірибесінің көрсеткіштері бойынша пештің еденінде
биіктігі – 132 мм;
ені – 114 мм.
3.1.5.3 Пештің жылулық балансының есебі.
Жылулық балансын есептеу барысында концентратты балқыту кезінде пештің өнімділігі
Жылудың кірісі. Шикі құрамның физикалық жылу мөлшерін төмендегідей анықтаймыз.
Шикі құрамның температурасын 20 0С деп қабылдаймыз. Шикі құрам
Шикі құрамның орташа үлесті жылу сиымдылығын мына формуламен табамыз:
(3.9)
мұндағы mi –компоненттер салмағы, кг;
сi – компоненттер жылу сиымдылығы, кДж/(кг· град).
Шикі құрамның енгізетін жылу мөлшерін мына формуламен бағалаймыз:
(3.10)
мұндағы m – процесс барысындағы енетін немесе шығатын өнім
с – өнімнің немесе бастапқы заттардың жылу сиымдылығы, кДж/(кг·
t – температура, 0С.
Пешке енгізілетін ауа жылуының мөлшері төмендегідей бағаланады. Ауа
болады.
Ауамен енгізілетін жылу мөлшері:
болады.
Электродтар жануынан шығатын физикалық жылу мөлшерін төмендегідей есептейміз. Электродтар
(3.11)
мұндағы I- өнімдер энтальпиясы, кДж/кг.
Жылудың жалпы кірісі (электр қуатын есептемегенде):
Жылу шығыны. Қож әкететін физикалық жылу мөлшерін төмендегідей табамыз.
болады.
Шойынның әкететін жылу мөлшері. Шойынның температурасын 1500 0С деп
болады.
Шығатын газдармен бірге жоғалтылатын жылу мөлшері. Газдар температурасын 600
болады.
Эндотермикалық реакция жылуының мөлшерін мына формуламен бағалаймыз:
(3.12)
мұндағы М – қосылыстардың молекулярлық салмағы.
TiO2 + 2 C = Ti + 2 CO,
3 TiO2 + C = Ti3O5 + CO,
MnO + C = Mn + CO,
FeO + C = Fe + CO,
SiO2 + 2 C = Si + 2 CO
V2O5 + 5 C = 2 V + 5
Эндотермикалық реакциялар үшін кететін жылудың жалпы шығыны төмендегідей болады:
Салқындатушы судың әкететін жылу мөлшерін төмендегідей анықтаймыз. Пешті салқындату
Пеш бетінің жылу шығыны төмендегідей бағаланады.
Пеш асты арқылы кететін жылу шығыны. Суық еден арқылы
Еден арқылы кететін жылу шығынын мына формуламен табамыз:
(3.13)
мұндағы К – суық еден арқылы жылу шығынының тәжірибелі
FП – Еден ауданы, м2;
τ – материалды қайта өңдеу уақыты, сағ.
Балқыту аймағындағы қабырғалар арқылы жылу шығыны. Футеровканың төмендегідей құрылымы
магнезитті кірпіш қалыңдығы 1,38 м;
шамотты үйіндінің қалыңдығы 0,17 м;
асбестті картонның қалыңдығы 0,025 м;
құндақтың қалыңдығы 0,025 м.
Магнезитті кірпіштің орташа температурасы 1250 0С, шамотты үйіндінің температурасы
Қабырғалардың жылу кедергілерін мына формуламен анықтаймыз:
Балқыту аймағындағы қабырғалары ішкі бетінің температурасы 1600 0С. [13]
Балқыту аймағындағы пештің беті:
қабырғалар арқылы жылудың шығынын мына формуламен табамыз:
(3.14)
мұндағы q – пеш қабырғалары арқылы жылудың үлестік шығыны,
Газды аймақтағы қабырғалар арқылы жылудың шығыны. Футеровка қабатының қалыңдығы,
Қабырғалардың жылу кедергісі төмендегідей болады:
Газды аймақтағы ішкі қабырғасының температурасын 800 0С деп қабылдаймыз.
Газды аймақтағы қабырғалар арқылы жылудың шығыны:
болады.
Бетонды қақпақ арқылы жылудың шығынын төмендегідей табамыз. Қақпақтың қалыңдығын
Қақпақтың жылу кедергісі:
Қақпақтың ішкі бетінің температурасын 800 0С деп аламыз. Жылудың
Қақпақ арқылы жылудың шығыны:
Пеш бетінің жалпы жылу шығыны:
Пеш бетінің жылуының жалпы шығыны 4417002 кДж/ч.
Трансформатордағы және ток жеткізушідегі шығынды есептемегендегі жылудың жалпы шығыны
Трансформатордағы және ток жеткізушідегі жылу шығынын электр қуаты енгізетін
Трансформатордағы және ток жеткізушідегі жылу шығыны:
болады.
Трансформатордағы және ток жеткізушідегі шығынды есептегендегі жылудың жалпы шығыны:
болады.
есепке алынбаған жылудың шығынын жалпы жылу шығынының 5%-на тең
Электр пешіндегі жылудың толық шығыны төмендегідей:
Электр қуатының есебінен барлық жылу шығындарын толықтыру үшін жылу
1 сағаттағы электр қуатының шығыны:
болады.
Электр пешінде ильменит концентратын балқыту кезінде 1 сағатта 4,6
орындалған есептер негізінде кенді термапештің жылу балансын құрастырамыз, 3.7-ші
3.7 кесте – Электр пешінің жылулық балансы.
Кіріс Шығыс
Бап Мөлшер Бап Мөлшер
кДж/ч %
кДж/ч %
Электр қуатының енгізетін жылуы.
Шихтаның физикалық жылуы.
Ауаның физикалық жылуы
Электорд жануының жылуы.
32754023,4
128014,83
18919,2
1177416,4
96,11
0,38
0,06
3,45
Қождың физикалық жылуы.
Шойынның физ. жылуы
Шығатын газдар жылуы.
эндотермикалық реакциялар жылуы
салқындатқыш су жылуы.
Пеш бетінің жылу шығыны.
Трансформатор мен токжеткізгіштегі жылу шығыны.
Есепке алынбаған шығындар.
11931323,9
2881379,5
1775288,34
9132617,57
1080
4417002
2316902
1622779,7
27,58
8,67
5,97
34,66
0,01
11,50
6,85
4,76
Барлығы: 34078373,83 100,00 Барлығы: 34078373,83 100
3.8 кесте – Процесс пен пештің техникалық көрсеткіштері
Көрсеткіш атаулары Шама
Пеш өнімділігі, т/жыл 45 000
Қож бойынша электр қуатының үлестік шығыны, кВт сағ/т. 2245
Шлакқа титанды табу, % 93,0
Титанды қождың құрамы, %
Ti3O5
MnO
FeO
SiO2
Al2O3
CaO
MgO
Cr2O3
V2O5
P2O5
S
ZrO2
Sc2O3
Ta2O5
Nb2O5
т.б.
86,78
0,86
7,57
2,39
1,24
0,35
0,81
0,28
0,21
0,01
0,73
0,31
0,03
0,01
0,06
8,21
Шығатын газдар құрамы, % (көлемді)
СО
H2О
N2
68,85
4,59
26,56
Пеш өлшемдері, м:
Балқыту аймағының диаметрі
Газды аймағының диаметрі
Балқыту аймағының биіктігі
Газды аймағының биіктігі
жалпы диаметрі
жалпы биіктігі
Пештің бастапқы қуаты, МВА
8,8
9,22
2,73
1,56
11,9
16,5
3.1.6 Көмекші қондарғыларды таңдау және есептеу.
3.1.6.1 Табиғи газ бен ауаның шығынын күйдіру камерасында есептеу.
Кенді термапештерден шығатын газдардың құрамында негізінен СО2 түзілгенге
Газ текті отынның жануын есептеу үшін құрғақ газдың құраымн
Ылғалды газдың құрамын мына формуламен анықтаймыз:
(3.15)
мұндағы ХС – құрғақ газдағы компонент құрамы;
- құрғақ газдағы ылғалдың мөлшері, г/м3.
СН4= ;
С2Н4= ;
С3Н8=
С4Н10= ;
С5Н12= ;
N2 = ;
СO2= ;
Н2O=100-98,09=1,91%.
Жануға кететін оттегінің шығыны:
Ауаның теоретиялық шығынын мына формуламен табамыз:
, (3.16)
Жану өнімдерінің жекеленген құраушыларының көлемін былай табамыз:
(3.17)
(3.18)
(3.19)
(3.20)
Жану өнімінің жалпы мөлшері:
V= 1,01+1,95+8,17+0,197=11,33 м3/м3
Жану өнімінің құрамы төмендегідей:
Газдың жану жылуын мына формуламен табамыз:
(3.21)
Жану өнімінің энтальпиясы төмендегідей бағаланады:
(3.22)
20 0С-тағы ауа энтальпиясы 25,8 кДж/м3, табиғи газ энтальпиясы
Берілген көрсеткіштер бойынша отынның жану температурасы 1900 0С екендігін
Титан қожын еріту процесінде түзілетін көміртек оксидінің мөлшері 1360
1360
СО + 0,5О2 = СО2
28
Оттегінің қажетті шығыны 477 кг немесе 543,9 м3, түзілетін
СО2 түзілу үшін мына мөлшерде ауа қосу қажет:
Пеш газының мөлшерін мына формуламен анықтаймыз:
(3.24)
мұндағы V1 – табиғи газдың жану өнімінің
х – пеш газының мөлшері, м3;
t1 - табиғи газдың жану температурасы, 0С;
t2 – күйдіру камерасынан шығу кезіндегі газдардың температурасы, 0С.
Табиғи газдың жану өнімінің көлемі 1 м3 болады, күйдіру
теңдеуді шеше отырып пеш газының көлемі 7 м3 екендігін
Егер 1 м3 табиғи газға 11,33 м3/ м3 жану
1 м3 табиғи газдың жануына 9,38 м3 ауа қажет,
Ауаның шығынын ескере отырып оынң тәжірибелі шығыны (50% артық
болады.
Күйдіру камерасынан кейінгі газдың жалпы мөлшерін анықтайық (қалыпты жағдай
Газдың нақты көлемі:
Күйдіру камерасын салқындату үшін су шығынын мына формуламен анықтаймыз:
(3.25)
мұндағы - Күйдіру камерасындағы 1300 0С температурасындағы газ
τ - 1300 0С температурасы кезіндегі газдың жылу сыйымдылығы,
СВ – судың жылу сыйымдылығы, кДж/м3∙град;
tH - камерадағы газдың температурасы, 0С;
tK - газдың шығу кездегі температурасы, 0С;
t1 - судың бастапқы температурасы, 0С;
t2 – шығатын судың температурасы, 0С.
Күйдіру камерасына электр пешінен ильменит концентратын балқыту кезінде СО-ны
3.1.6.2 Газ жүру жүйесінің есебі
Газдар температурасын шаң камерасына кіруінде 700 0С деп қабылдаймыз.
Шаң камерасының есебін төмендегідей жүргіземіз. Шаң бөлшектері камераның ішінде
(3.26)
мұндағы γ П – шаңның үлестік салмағы, кг/м3;
d П – шаң бөлшектерінің диаметрі, м.
Шаң бөлшектерінің диаметрін 40∙10 – 6 м
Шаң камерасының ауданын төменгі формуламен анықтаймыз:
(3.27)
мұндағы V – Шаң камерасына түскен газдардың көлемі, м3/ч.
Камераның диаметрі 3 м. Камераның биіктігі мына формуламен анықталады:
(3.28)
Желдеткішті таңдап алу үшін газ жүру жүйесінің кедергісін анықтау
Күйдіру камерасынан шаң камерасына дейінгі аралықтағы участоктағы үйкелістен болған
(3.29)
мұндағы μ – үйкелістен пайда болған шығынның коэффициенті;
L- газ жүру жүйесінің ұзындығы, м;
d - газ жүру жүйесінің диаметрі, м;
wt – газ жылдамдығы, м/с;
γ t – газдың үлестік салмағы, кг/м3.
Кірпішпен қапталған газ жүру жүйесі үшін коэффициентті 0,05-ке тең
Газдың үлестік салмағын төменгі формуламен анықтаймыз:
(3.30)
мұндағы γ 0 – берілген газдың үлестік салмағы, кг/нм3.
Газдың жылдамдығы газдың нақты көлемінің газ жүру жүйесінің көлденең
,
үйкелістен болған арын төмендегідей:
Жергілікті кедергілерінің әсерінен болған арынның шығыны (газ қозғалысының өзгерісінен
(3.31)
мұндағы ξ – жергілікті кедергі коэффициенті.
Газ қозғалысының 170 0-қа өзгерісі кезінде коэффициент 0,15-ке тең,
Газ қозғалысы бағытының 90 0-қа өзгерісі кезінде коэффициент 1,1
Шаң камерасының ішіндегі арын шығынын 196 Па (20 мм
Шаң камерасы-циклон учаскесіндегі арын шығынын анықтаймыз. Циклонға кіру кезіндегі
болады.
Осы учаскедегі газдардың нақты көлемін біле отырып, үйкелістен пайда
Газдың жылдамдығы:
тең,
Жергілікті кедергілерінің арыны (газ қозғалысының өзгерісі 900 болғанда) төмендегідей
Циклондағы арын шығыны 793,4 Па (80 мм вод. ст.)
Циклон желдеткіш учаскесіндегі кедергілерден болған шығынды табамыз. Циклондағы температураның
Газдың жылдамдығы:
болады
Үйкелістен пайда болған арын шығыны:
болады.
Газ қозғалысы бағытының 140 0-қа өзгерісі кезінде коэффициент
Жалпы арын шығыны:
Есепке алынған шығындалған арынды ескере отырып 300 мм су.
Техникалық мінездемесі төмендегідей болатын циклондар тобын қондырғы арқыл қабылдаймыз:
- циклон кенді термапештерден келіп түсетін газдарды тазалауға арналған;
- циклон диаметрі 2,2 м;
- шаңды газ қоспасының көлемді жіберілуі 6400 м3/ч;
- шаңды газ қоспасын тазалаудың 80%-дан төмен емес дәреееежесі;
- шаңды газ қоспасының енгізудегі температурасы 535 0С, шығуда
470 0С;
- циклонның гидравликалық кедергісі 793,4 Па аспайды;
- циклон сумен салқындатылады;
- судың шығыны 18 м3/ч;
- судың енгізудегі температурасы 20 0С, шығуда 45 0С;
- циклонның ұзындығы 3,03 м, ені 2,8 м,
3.1.7 Сыннан өткізу және бақылау
Кенді термопештегі талап етілетін балқытудың технологиялық режимін қамтамасыз ету
3.9-кестеде бастапқы шикізат пен балқыту өнімдерінің сапасын тексеру сызбасы
Сынаманы сұрыптауды техникалық бақылау бөлімі (ОТК) жүргізеді, анықталатын компоненттердің
3.9-кесте – Шикізат пен балқыту өнімдерінің сапасын бақылау сызбасы.
Материал атаулары Сынаманы сұрып-тау жиілігі Сұрыптау орны Сынама салмағы,
1 2 3 4 5 6 7 8
Ильменит концентраты Әр сынамадан Вагон 1,0 - Әр партия-дан
Антрацит Әр партиядан Вагон 5,0 - Әр партиядан Көміртек,
Қож Пештің қолданатын энергиясының 60-70% жұмсағанда - 0,5 6,0
3.9-кестенің жалғасы
1 2 3 4 5 6 7 8
Қож Пештің қолданатын энергиясының 60-90% жұмсағанда - 0,5 6,0
Қож Шығарған кезде - 0,5 6,0 180 TiO2, FeO,
Шойын Шығарған кезде - 0,3 6,0 180 С, Ti,
3.1.8 Жөндеу шаруашылығы
Титан қожын өндірудегі қолданылатын қондырғы пайдалану кезінде сенімділікке және
Жөндеуді қажет ететін бөлшектер мен буындарды анықтау, кезекті жөндеудің
Кезектегі жөндеуге қондырғыны жекеленген буындарға бөлшектеу, кейбір бөлшектерді, футеровкаларды
3.1.9 Қосымша жұмыстар
Титан қожын алу бөлімінің қосымша жұмыстарына механиктің, энергетиктің, КИП
Механиктің қызметі негізгі қондырғыны бақылауды жүзеге асырады. КИП и
3.1.10 Технология процестерін автоматтандыру
Титан қожын алу процесі қуаты 16,5 МВА үшфазалы
пешке енгізілетін электр күші;
электр пешінің электрлі параметрлері;
пеш еденінің температурасы;
пеш күмбезінің астындағы қысымы.
Технологиялық режимді басқарудың мәселесі жекеленген технологиялық параметрлердің (электр қуаттылығы,
хзд
АР
ОР
З
ПЭ
У
ИУ
3.1сурет – САР-дың функционалды сызбасы
З – тапсырушы; У – күшейткіш; ПЭ – жаңарту
Реттеу объектісі – бұл, анықталушы параметрін тұрақты түрде қолдауды
Тапсырушы жабдық жүйенің кіруіне басқарушы (тапсырушы) әсер етеді. Басқарушы
Өлшегіш жабдықтың (ИУ) көмегімен өлшенген реттелетін шаманың (х) нақты
Пешке енгізілетін электр қуаттылығы электрбалқыту режимі мен пештің күйін
Шикі құрам электр пешіне пеш қалташалары арқылы ауық-ауық тиеледі.
Электр пешінде сондай-ақ еден температурасы мен еденді салқындататын ауа
Температура 1050ºС жоғары болғанда сигнал жарық және дыбыс дабылына
Газ жүру жүйесі шаң әкетуді жоғарылатпау мақсатында пештен газдарды
Осылайша, автоматтантдыру жүйесі мыналарды қамтамасыз етуі тиіс:
- бункерлердегі шихтаның тұрақты биіктігін қолдау;
- қажетті электр қуатының мөлшерін оны электродтарға және белгіленген
- электр параметрлерін бақылау;
- еден температурасының мүмкін емес жоғарылауын бақылау және дабыл
- пеш күмбезі астындағы қысымды бақылау;[14].
3.1.11 Электрмен жабдықтау және электр қондырғылары
Концентраттарды балқыту цехы қуат қорының ірі тұтынушысы болып табылады.
Пеш трансформаторлары 35 кВ-тық кабель арқылы комбинаттың негізгі төмендеткіш
Электр балқыту бөлімінің қуатты электр қондырғылары (электр қозғалтқыштар, электр
Электрлі жарықтандыру негізгі және апаттық болып бөлінеді. Электрлі балқыту
3.1.12 Технологиялық жылумен, сығылған ауамен, оттегімен қамтамасыз етудің энергетикалық
Бу цехқа Согра ТЭЦ-інен қоректенетін комбинаттың бу желісінен түседі.
Қысылған ауаның құбылары. Қысылған ауа цехқа комбинаттың орталық компрессор
Оттегі құбырлары оттегіні кенді термопешіне тасымалдау және оны леткаларды
4 ЭКОЛОГИЯ ЖӘНЕ ҚАУІПСІЗДІК
Еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы.
Титан қожын алудағы өнеркәсіптегі зиянды факторларға талдау жасау
Электр пешінде титан қожын алу өндірісі ең алдымен техникалық
Пеш қондырғыларына көрсетілетін қызмет түрі, ондағы электродтар 11-420В керуенде
тоқ жүргізуші бөлшектер мен қатынасу арқылы, электр тоғына түсу
электрлі жарақаттар.
Балқыған қож бен шойын 1500-18000С температураға ие болады. Қож
Электр пешін керекті жабдықтармен қамтамасыз ету жұмысы барысында, оның
Ұйымдастырылған шаралар.
Өндірістегі еңбек жолын дұрыс ұйымдастыру, еңбек өнімінің нәтижиесіне орасаң
ережеге жұмыскерлердің өз білім деңгейлерін көтеруді, инженер-техниктерді техникалық қауіпсіздік
ондіріске жаңадан келген жұмыскерлерден қауіпсіздік техникасын сұрау жұмыстарын жүргізуі
жұмыскерлерге қажетті оқу курстарын ұйымдастырып, қондырғыларға қызмет көрсетушілерге қауіпсіздік
Үйрету әдістері кіріспе, алғашқы, қайталау, толық емес, өтпелі деген
Санитарлық-гигиеналық шаралар
Жекелей қорғану жарақтары
Ыстық цехтардағы пештерде жұмыс істейтін жұмыскерлерге, ыстық өткізбейтін арнайы
Жұмыс орнындағы тазалық пен жарықтылық
Еңбек етудің маңызды бір жағдайы бұл еңбек орнының жарықпен
4.1.4 Техникалық шаралар
4.1.4.1 Жалпы айналымдағы желдеткішті қамтамасыз ету
Желдеткіш бұл – ауаның гигиеналық құрамын жақсартудың бірден-бір белгісі
Кесте 4.1 – ПДК зиянды заттар
Қосындылар
Көміртегі тотығы 20
Күкірттің қос тотығы 10
шаң 10
Жалпы алмасу желдеткішінің есебі:
Балқыту цехындағы ПДК 30 мг/м3 құрайды, бір сағатқа
Кірген ауа ағымының көлемін келесі формуламен табамыз:
L=a*b*h*k, мг/м3
мұндағы: a – ғимараттың ұзындығы , м ;
b – ғимараттың ені , м ;
h – ғимараттың биіктігі , м ;
k – ауа қысқалығының көрсеткіші.
L=108*60*51.6*6=2006208 , м3/сағ
Желдеткіш қондырғысын жұмыс істетіп тұрған электрлі қозғағыштың күшін келесі
N=L*H/(3600*z*102),кВт
мұндағы: L – ауа ағымының көлемі , м3/сағ ;
H – желдеткіш көмегімен түзілген қысым , мм ;
Z – желдеткіш қондырғысының КПД сы ;
102 – кВт аудару коэфициенті ;
Орташа қысымды желдеткіштер 200-300 мм. су. тармағы. жүйесінде жұмыс
N=2006208*250/(3600*0.7*102)=1951.3 кВт
Желдеткіш жүйесін есептеу үшін күштілігі 400 кВт-тық, айлану жиілігі
4.1.4.2 Механикалық қондырғылар мен жұмыс істеудегі қауіпсіздік пен қамтамасыздандыру
Қондырғылардың механикаландырылулары мен автоматтандырылулары, қашықтықтан бақылау мен басқару, бөгеттеу
Автоматтандырылғаннан кейінгі жұмыскердің міндеті ол машинаның жұмысын қадағалау болып
Rtp=0.366 * ,ом
мұндағы: l – жерге тарту қондырғысының тікеме ұзындығы, м;
d - жерге тарту қондырғысының тікеме диаметрі, м;
h – қатынас жолағының тереңдетілуі, м.
Бұл қарсыласу келесі шарттарда нақтырақ:
l>>d
>2
Rtp=0.366 * ,
Жерге тарту қондырғысының қарсыласу ошағын келесі формуламен табамыз.
R0=K0*Rd, ом,
мұндағы: K0- жерге тарту қондырғысының коэфициентінің ұлғаю қарсылығы;
Rd- жерге тарту қондырғысы кедергісінің шамалы мөлшері, ом.
Жұмыс кезінде K0 шамасын 3 ке тең деп аламыз,
=3*10=30
Тікеме жерге тарту қондырғысының санын келесі формуламен анықтаймыз:
n= , дана
n= =2.6
Есептеу қортындысына сүйене отырып жерге тарту қондырғыларының санын 5-еу
R0 = ,ом
мұндағы: 1-экрандау коэфициенті.
R0 = =18 ом
Жолақты байланыстың ұзындығын анықтайтын формула:
l =a(n-1), м
мұндағы: a – жерге тарту қондырғылары арасындағы қашықтық, м.
l =4.5*(5-1)=18 м
Байланыс жолағының қарсыласуын келесі формуламен табамыз:
,
мұндағы: b- байланыс жолағының ені, м
=0.366* *lg =14.3
Жерге тарту қондырғысының жекеленген шамасын келесі формуламен табамыз:
R = ом
мұндағы: -жолақты байланыс пен тіктелген жерге тарту
Rc= =9.7
Жерге тарту қондырғысының есептемесі 9.7 ом құрайды, ол берілген
Өрт шығуға қарсы шаралар
Балқыту цехында өрт қатерінің шығуының негізгі шарттары бұлар балқыған
Электр сымдары бар аумақтар ондағы кернеуліктер жойылғаннан кейін көпіршіктердің
Кесте 4.2 Өрт сөндіру құралдарының жиынтығы.
Өрт сөндіру құралдарының орналасу тәртібі
Сандары мен тізімдері
өрттік кедергілер
Ішкі өрт көтергіштері
Құм толтырылған жәшіктер өрт сөндіргіштер
Басқа құралдар
СКиА - 13 -
12 Автоматты жүйе.-1
БЭП - 76 - 18 -
ППТ - - 2 2 ОПА-100
НАС ғимараты - - - 2 -
Май ағызу ғимараты - - - 2 -
КТП,ПСУ,УПК ғимараттары - - 23 26 -
Шеберхана ғимараты 1 - 4 6 -
АБК - 12 - 11 -
Қойма ғимараттары - - 3 6 -
Газ жіберу жүйесі 1 - - - -
барлығы 2 101 32 85 -
Бірінші этаждағы сақтау қоймасында 20 дана, ал екінші қабатта
1 Су мен өртті өшіру құралдары қоспалар мен антрацид
2 Пеш трансформаторлары (ППТ) 2 дана қоймасында ОПА –
4.2 Ауаның тазалығы
4.2.1 Өнеркәсіп қалдықтарының сандық мөлшерлері
Балқыту кезіндегі шығатын газдар 25394,15 нм3/сағатына құрайды, ал келесі
4.2.2 Ауа бассейінін қорғау
Электр пешінде қожды балқыту кезінде ильменит қоспасындағы газдарда көмірқышқыл
, т/жыл,
мұндағы j – қоспалардың көбейткішінің бағасы, теңге/т;
- аумақтағы атмосфераны ластау қауіпінің жалпы көрсеткіші;
f - қоспалардың атмосферадағы таралуының түзетушісі;
М – жылдық қалдықтың атмосферадағы таралу көрсеткіші т/жыл.
Өнеркәсіп ауданындағы ауаны ластау көрсеткішін 4-ке тең деп қабылдаймыз.
Ауаға лақтырылған зиянды қоспалардың жылдық мөлшерін келесі формула мен
, т/жыл
мұндағы Ai – қоспаның шамалы бұрқылдауы;
mi – қоспаның жылдық ауаға таралу мөлшері, т/жыл.
Күкірт қос тотығының жылдық қарқының ұдайылану көрсеткіші 22-ге тең.
т/жыл.
Жөндеу, қоспаның ауада таралуы мінездемесін есептеп, оло келесі формуламен
(4.14)
мұндағы h – ұдайы ластану аумағына қатысты геометриялық биіктік,
- ауаға лақтырылған ыстық газдардың жылулық жөңделері;
И - жол жылдамдығының жарты жылдағы модульдік көрсеткіші, м/с.
Үсттің геометриялық биіктігін шамамен 120 м деп қабылдап, желдін
Факельден шыққан ыстық газдардың түзетулерін келесі формуламен анықтаймыз;
(4.15)
мұндағы – қоршаған ортаға таралған газдардың
У=1600*4*0,29*176=326656 теңге.
Күкірттін қос тотығынан келетін зиянның мөлшері 326656 теңгені құрайды.
4.2.3 Өнеркәсіпте қолданылатын су ағымының мөлшері мен құрамы.
Электр балқыту бөлімінде суды пештің кейбір бөлшектерінін суыту үшін
5 ӨНЕРКӘСІПТІ БАСҚАРУ ЖҮЙЕСІ ЖӘНЕ ЕҢБЕКТІ ҰЙЫМДАСТЫРУ
5.1 Негізгі қордың техника- экономикалық сипаты
Жобаланған аумақтағы негізгі қордың техника-экономикалық сипаты 5.1 кестеде көрсетілген.
Кесте 5.1 –Негізгі қордың техника-экономикалық сипаты.
Құралдар тізімі Балансты құны, мың. тенге Жылдық амортизация
Құрлыс жұмыс-тары
Мон-
тажды жұмыс қондырғы
Пайыз Ақша
Электрпеші 4651 4651 11628 2326 23256 5,5 1279
Құю машинасы 2338 2338 5847 1169
Соңғы қондырғылар 6989 6989 17475 3495
1840
Есептелмеген қондырғылар
30% 2097 2097 5242 1048 10484
552
Барлық қондырғылар 9086 9086 22717 4543
2392
Ғимараттар
50448 5,0 2522
Құрылыстар
479 5,8 28
Құрылыстар мен ғимараттар нәтижиесі
50927
2550
Негізгі құн (құрылыстар мен ғимараттар құны)
96359
4942
5.2 Өнеркәсіпті ұйымдастыру
5.2.1 Өнеркәсіпті уақыт ағымында ұйымдастыру
Мыналарды қосады:
жұмыс уақыты;
жұмыс уақытының жобалы балансы;
бригадалар саны;
жұмысқа шығу графигы.
Титан қожын алатын цехты жобалау үшін, келесі жұмыс уақытын
тоқтаусыз;
отыз алты сағатты жұмыс аптасы;
бір күндегі смена саны - үш смены/күн;
жұмыс смена ұзақтығы – сегіз сағат;
жұмыс күнінің ұзақтығы - алты.
Таблица 5.2 – Жұмыс уақытының жобалы балансы
Баланс статьяларының аталуы Үздіксіз өндіріс(үшсменды жұмыс)
Жалпы жұмыс уақыты 365
Демалыс және мейрам күндері 114
Жұмыс уақытының номиналды фонды, Тном., күн 251
Жұмыс уақытының номиналды фонды, Тном., сағат 1791
Себепті жұмысқа келмеу, күн: 44
- отпуск 36
- ауыру 5
- жұмысты босату 1
- оқуға отпуск 2
Эффективный фонд рабочего времени, Тэф., күн 207
Коэффициент списочного состава Ксс=Тном/Тэо 1,2
Но-
мер
бри-
га-ды Ай күндері
1 2 3 4 5 6 7
1 1 - - 3 3 3 - -
2 - - 2 2 2 - - 1
3 - 1 1 1 - - 3 3
4 2 2 - - 1 1 1 -
5 3 3 3 - - 2 2 2
Таблица 5.3 – Бес бригадалы төрт сменды шығу графигы
- жұмыс күндері 365 немесе 8760 сағат;
- жұмыс уақытының номиналды фонды 2008 сағ;
- өндірісті үздіксіз орындау үшін қажетті бригадалар саны:
8760/2008=5
5.2.2 Ғылыми еңбекті ұйымдастыру
Таблица 5.4 – Бірлікті жұмыс бөлу фонды
Жұмысты бөлу Металлургиялық өнеркәсіп
Функционалды Жұмыскерлер, ИТР
мамандық Металлург
- балқытушы;
-отқа төзуші;
- кран машинисі;
Квалификацялы - 4-6 разряд (по ЕКТС)
Операциялы - балқытушы;
- отқа төзуші;
Коллективты бригада құрамы:
плавильщик;
огнеупорщик;
- газоэлектросварщик;
машинист крана;
электромонтер.
5.2.3 Кадрларды ұйымдастыру
Негізгі жұмысшы мамандардын құрамын көрсетеміз.
Мамандық бойынша жұмыс мөлшері
Балқытушы
Балқыту. Пештерді дайындау. Тексеру, тазалау, керек кезде жөндеу. Шығару
5.2.4 Еңбек ақы беруді ұйымдастыру
5.5 Кестеде электр балқыту бөліміндегі жұмысшылардың сағаттық ставкалары көрсетілген.
Кесте 5.5 – Негізгі жұмысшылардың тарифтік ставкалары.
Мамандықтардың аталуы Разряд Сағаттық тарифты ставка, тенге/сағ
Балқытушы 6 236
Отқақтығышы 6 230,6
Кран машинисі 5 236
Жөндегіш слесар 5 222,2
Электр газымен пісіруші 5 222,2
Электромонтер 6 222,2
Минималды еңбек ақы 28676 деп аламыз.
Келесі төлемдерді жобалаймыз:
а) Мейрам күндеріндегі төлем:
10 • 100/36,5=2.7%
б) Түнгі уақытта істеген үшін тарифты ставканың 20-50% аламыз,
в) Оқуға жіберілген төлем:
2-100/251=0,8%
г) Демалысқа төлем:
(100-36)/(25,98 • 12)=11,5%
д) Қосымша төлемді 60 % деп аламыз;
5.2.5 Жөндеуді ұйымдастыру
Кесте 5.6-Жөндеу нормативтері
Қондырғылар, негізгі түсіндірмесі Жөндеу түрлері Жөндеу аралық периоды, сағ
Жөндеу ұзақтығы, сағ Циклдегі жөндеу саны
Аспалы кран ТО
Т
К 365
2190
26280 8
12
72 60
11
1
Кен термиялық пеші (күштілігі
16MBА) ТО
Т
К 730
2190
17520 8
24
32
16
7
1
Ағызу машинисі ТО
Т
К 730
4380
26280 8
24
32 30
5
1
Қабылданған жөндеу нормативіне қарап 5.7 графигін құрамыз.
5.3 Өндірісті жобалау
5.3.1 Капиталды салу жобасы:
а) объектты смета - форма 3 по СН 202-85
б) сводной сметой - форма 1 по СН 202-85.
Шаруашылық-қаржылы жоба
- өндіріс запастарын жобалау:
- энергоресурстарды жобалау;
- еңбекті жобалау;
- төлем ақыны жобалау;
- шығындарды жобалау;
- өзіндік құнды жобалау;
- пайданы жобалау.
Жобаланған электр пеші бар цехтын өндірісін есептеу:
ПП=Нтп • (Ткал. - Т простой),
Мұнда Нтп- уақыт бірлігіндегі өнім шығару;
Ткал – күнтізбелі уақыттын қоры, күн;
Тпростой – жай уақыт, күн.
ПП= 140 • (365-44) = 45000 т/жыл
Кесте 5.7 – Жылдық алдын алу жобалы жөндеу графигі
Қондырғы аталуы Айлар Жөндеу
саны Барлығы,сағ Белгіленуі
Қаңтар Ақпан Наурыз Сәуір Мамыр Маусым Шілде Тамыз Қыркүйе
Электропеш 1 жыл ТО
8 ТО
8 _Т_
24 ТО
8 ТО
8 _Т_
24 ТО
8 ТО
8 _Т_
24 ТО
8 ТО
8 _Т_
24 _8_
64 _4_
96 - 160 ТО-730
Т-
2190
К-
17520
2 жыл ТО
8 ТО
8 _Т_
24 ТО
8 ТО
8 _Т_
24 ТО
8 ТО
8 _Т_
24 ТО
8 ТО
8 _К_
132 _3_
72 _3_
72 _1_
132 268
5.7 кестенің жалғасы
Қондырғы аталуы Айлар Жөндеу
саны Барлығы белгіленуі
Қаңтар Ақпан Наурыз Сәуір Мамыр Маусым Шілде Тамыз Қыркүйе
Кран мостовой 1 год ТО
8
ТО
8 ТО
8
ТО
8 ТО
8
_Т_
24 ТО
8
ТО
8 ТО
8
ТО
8 ТО
8
_Т_
24 ТО
8
ТО
8 ТО
8
ТО
8 ТО
8
_Т_
24 ТО
8
ТО
8 ТО
8
ТО
8 ТО
8
_Т_
24 _20_
160 _4_
48 - 208 ТО-365
Т-
2190
К-
26280
2 год ТО
8
ТО
8 ТО
8
ТО
8 ТО
8
_Т_
24 ТО
8
ТО
8 ТО
8 ТО
8 ТО
8
_Т_
24 ТО
8
ТО
8 ТО
8
ТО
8 ТО
8
_Т_
24 ТО
8
ТО
8 ТО
8
ТО
8 ТО
8
_Т_
24 _20_
160 _4_
48 - 208
3 год ТО
8
ТО
8 ТО
8
ТО
8 ТО
8
_Т_
24 ТО
8
ТО
8 ТО
8
ТО
8 ТО
8
_Т_
24 ТО
8
ТО
8 ТО
8
ТО
8 ТО
8
_Т_
24 ТО
8
ТО
8 ТО
8
ТО
8 ТО
8
_Т_
24 _20_
160 _4_
48 - 208
ОБЪЕКТІНІҢ СМЕТАСЫ №1
Титан қожын алатын цехтың құрылыс ғимараттардың сметалы есептеуі.
Сметалы құны 26063 мың. тенге.
Кесте 5.8 – Объектінің сметасы №1
№ смет. прейс-курантов Жұмыстардың аталуы Сметалы құны, мың. тенге
мың.
тенге
100% белгіленуі
құрылыс.
жұмыс Монтаж.
жұмыс қондырғы басқа
шығындар
1 2 3 4 5 6 7 8
Табл. 5.1 Бөлім 1
Автоматтандыруға дейіңгі қондырғылар құны 9086 9086 22717 4543 45432
Указания Госстроя Жұмыскерлер мен шығымдар
454 454
Бөлшектерге кеткен шығымдар (2% от СМР)
363 363 (Гр3
+
Гр4) •0,02
Шығымдарға кеткен ақша. СМР (0,1% от СМР)
18 18 (Гр3
+
Гр4) •0,001
Қыс мезгіліндегі шығымдар (3,3% от СМР)
600 600 (Гр3
+
Гр4) •0,033
1 бөлім соңы 9086 9086 22717 5978 46867
Кестенің жалғасы 5.8
№ смет. прейс-курантов Жұмыстардың аталуы Сметалы құны, мың. тенге
мың. тенге
100% белгіленуі
құрылыс.
жұмыс Монтаж.
жұмыс қондырғы
басқа
шығындар
Бөлім II Дирекцияны ұстаудағы шығым (081% толық құнға) 74
Бөлім III Уақытша тұрғызылған ғимараттар (5% құн бөлімі 1)
454 454 1136 299 2343
Бөлімдер соңы I, II, III 9614 9614 24037 6325
Есепке алынбаған шығымдар (2 % толық құнға шаққанда) 192
Барлығы
Цех ғимаратының сметалы құны:
50581-24518 =26063 мың. тенге
СВОДНАЯ СМЕТА №1
Кесте 5.9 – Сводная смета №1
№ смет. прейс-курантов Жұмыстардың аталуы Сметалы құны, мың. тенге
мың. тенге
100% белгіленуі
құрылыс.
жұмыс Монтаж.
работ қондырғы
басқа
шығындар
1 2 3 4 5 6 7 8
Бөлім 1
Басы I. Аумақты құрылысқа дайындау. 4249
4249 Гр7•
0,012
Басы II. Негізгі өнеркәсіп орындары 68642 68462 171626 45157
Басы III. Қосымша өнеркәсіп орындары. 10622 531 2443 53
Гр.7 •0,03
Басы IV . Тұрмыстағы шығымдар 885 5311 2656 44
Гр.7 •0,25
Басы V. Көлік шаруашылығы 3677 735 368 18 4798
+
Гл. I) •0,01
5.9 кестенің жалғасы
№ смет. прейс-курантов Жұмыстардың аталуы Сметалы құны, мың. тенге
мың. тенге
100% белгіленуі
құрылыс.
жұмыс Монтаж.
жұмыс қондырғы
басқа
шығындар
1 2 3 4 5 6 7 8
Басы VI.Ішкі жүйе су құбыры, жылу жүйесі 7354 368
Басы VII. Құрылыс жерлері 11031
11031
Бөлімдер соңы I-VII 114427 75587 177461 45309 412784
Басы VIII. Уақытша тұрғызылған ғимараттар 5320 - - -
Басы IX. Жұмыс пен шығымдар, қыс мезгіліне есептеп қарағанда
1953
I бөлім қортындысы 121700 75587 177461 45309 420057
Бөлім II
Бөлім X. Салынып жатқан ғимараттар құны 3570 - -
5.9 кестенің жалғасы
№ смет. прейс-курантов Жұмыстардың аталуы Сметалы құны, мың. тенге
мың. тенге
100% белгіленуі
құрылыс.
жұмыс Монтаж.
жұмыс қондырғы
басқа
шығындар
1 2 3 4 5 6 7 8
Бөлім XI. Жұмыскерлерді дайындау - - - - -
Бөлім XII. Іздеу жұмыстары 10501
10501
Бөлім соңы II. 14071 - - - 14071
Бөлімдер соңы I, II. 135771 75587 177461 45309 434128
Қарастырылмаған шығымдар 13577 7558 17746 4531 43412
Соңы 149348 83145 195207 49840 477540
Сонымен қатар құны (15% от ВСЕГО) 71631 мың. тенге
Өндіріс қорларын жобалау
Өндіріс қорларының жобасын 5.10 кестесінде көрсетеміз
Бірқалыпты өндіріс кезінде өндіріс қоры 1313081 мың
Энергоқорларды жобалау
Энергоқорларды кесте түрінде 5.11 кестесінде көрсетеміз. Энергошығындарды 158950,8 мың
5.3.2.3 Еңбек бойынша жоба
Еңбек бойынша жобада жалпы жұмысшылар санын есептеп 5.12 кестесіне
5.3.2.4 Еңбек ақы есептеу
Жобаланған еңбек ақыны 5.13 кестеге есептейміз.
5.3.2.5 Қосымша шығындарды жобалау
5.15 кестеге есептейміз.
Кесте 5.8- Өндіріс қорларын есептеу
Материалды ресурстардың аталуы Өндіріс программасы (т/жыл) материалды ресурстар
Бірлікке Бір жылға мың тенге
Концентрат 45000 1,0 45000 18,4 669600
Антрацит
0,1035 4658 17,2 62604
Электроды
0,0132 594 322,4 212841,6
Кислород
0,0013 58,5 70,3 4359,6
Пропан-бутан
0,3 13500 2,5 259,2
Азот
0,0004 18 70,5 1353,6
Отқа төзімді балшық
0,04 1800 40,6 79056
Сода
0,022 990 73,5 79144,8
Ткань оксалона
0,3 13500 8,4 60426
Нитки из оксалона
0,02 900 2,2 889,2
Труба газовая
1,38 62100 1,5 11327,04
Сталь прутковая
0,001 45 53,1 2622,84
Май индустриальное
0,1 4500 3,3 658,8
Қол қап
0,01 450 1,2 116,64
Магнезит кірпіші
0,06 2700 75,3 224823,6
соңы
1410082,92
Есептелмеген материалдар (30% от ИТОГО)
423024
Барлығы
1833107,76
Аталуы
Норма шығым Гр(2•3) Келісілген Гр(4•5)
Кесте 5.11
Энергоқорлар өндіріс программасы Шығын Бір тарифті бағасы, тенге Бар.шығын,
Бір өнімге норма Барл.көлем
Электроэнергия переменного тока 45000 1,001 45045 0,036 194594,4
Электроэнергия переменного тока – реактивная
1,869 84105 0,032 3229,2
Максимум нагрузки
5,3 238500 0,3 85860
Максимум нагрузки – реактивная
2,6 117000 0,01 1404
Вода промышленная
0,308 13860 1,99 33097,68
Воздух сжатый
0,2 9000 0,3 3240
ИТОГО
321425,28
Неучтенный расход (10% от ИТОГО)
32142
ВСЕГО
353567,28
Обоснование Производственная программа Данные предприятия Гр(2•3) Данные предприятия Гр(4•5)
Кесте 5.12 – Жұмысшылар санын есептеу
Мамандық атауы Разряд Қондырғылар саны, М, шт Бір күндегі
чел.
Плавиль- щик VI 1 3 10,0 30 31 1,2
Огнеупор- щик VI 1 3 10,3 0,9 1,9
2,28
Машинист крана V 2 3 1,0 6,0 7
8,4
Слесарь- ремонтник V 1 3 1,0 3 4
4,8
Электро- газосвар- щик
V 1 3 1,0 3 4
4,8
Электро- монтер VI 1 3 1,0 3 4
4,8
Итого
62,28
Обоснова- ние ЕТКС Техни- ко- эконо- мичес- кая харак-
Кесте 5.13 – Еңбекақы қоры
Мамандық атауы Тарифты
ставка Тізімді штат, адам Тэо, сағ Негізгі еңбек ақы,
Тарифты
қор Премии
60% Түнгі жұмыс 20% Мейрам күндері 2,7% Барлығы
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Плавильщик
(6 разряд) 236 37,2 1432 8693728,8 5216236,8 1738746 234730,8
Огнеупорщик
(6 разряд) 230,6 2,28
511684,8 307010,4 102337,2 13815,6 934848
Машинист крана
(6 разряд) 236 8,4
1963100,4 1177860 392619,6 53004 3586584
Слесарь ремонтник
(5 разряд) 222,2 4,8
1007944,8 604766,4 201589,2 27214,8 1841515,2
Электрогазосварщик 222,2 4,8
1007944,8 604766,4 201589,2 27214,8 1841515,2
Электромонтер
(6 разряд) 222,2 4,8
1007944,8 604766,4 201589,2 27214,8 1841515,2
ИТОГО
62,28
Обоснование
Гр(2•3•4) Гр.5•60%
Гр.5•2,7%
5.13 кесте жалғасы
Қосымша еңбек ақы, тенге
Демалыс төлемдері Көп жылдық еңбек үшін 10% Оқуға Барлығы
10 11 12 13 14 15
1826595,6 869372,4 69549,6 2765517,6 18648960 3916281,6
107508 51168 4093,2 162769,2 1097617,2 230499,6
412456,8 196310,4 15704,4 624471,6 4211055,6 884322
211774,8 100794 8064 320632,8 216214,8 454051,2
211774,8 100794 8064 320632,8 216214,8 454051,2
211774,8 100794 8064 320632,8 216214,8 454051,2
4514656,8 30444076 6393255,6
Гр.9•11,5% Гр.5•10% Гр.5•0,8%
Гр.(13+9) Гр.14•21%
Неучтенный расход (10% от ИТОГО)
639325,2
Барлығы
7032580,8
Кесте 5.14 –ИТР еңбек ақы қоры
Мамандық Штат бойынша бірлік Айлық төлем, тенге Еңбек ақы
Штаты тізім Айлық Жылдық
1 2 3 4 5
Цех бастығы 1 78600 78600 943200
Бастықтың орынбас 1 75000 75000 900000
Аға механик 1/7 66000 462000 5544000
Аға шебер 1 69800 69800 837600
Аға электрик 1/7 65200 456400 5476800
Аға энергетик 1/7 65800 460600 5527200
Шебер 3 63200 189600 2275200
Соңы
21504000
Премии (60%)
12902400
Соңы
34406400
Жылдар (10% от соңы)
2150400
Барлығы
36556800
Социальды төлем (21% от всего)
7676928
негізгісі Штат бойынша Гр.4•Гр.3 Гр.4•12
5.3.2.6 Өзіндік құнды жобалау
Кесте 5.15 – Бір өнімнің өзіндік құнының калькуляциясы
Шығын статьялары
Шығын мың тенге
Бар көлемге Бір өнімге
A. шыққан өнім
892800 20
Б. негізгі шығындар
Материалдар Кесте 5.10 1080303 44
Энергия шығындары Кесте 5.11 353567,28 4,29
өнеркәсіптің қосымша жұмыскерлері
Кесте 5.13 3762 0,1
Жұмыскерлердің негізгі жалақысы
Кесте 5.13 21608 0,53
Қондырғылардың қосымша бөлігі Қондырғы құнының 3% 1363
Соңғы қосымша шығымдар
1401675 48,95
B.Цехтың қосымша шығымдары
ИТР жалақылары Кесте 5.13 21504 0,5
ИТР сиақысы Кесте 5.14 12902 0,33
Істелінген жылдар
2150 0,05
Соңы
36556 0,88
ИТР социялды құны Кесте 5.14 7677 0,18
Жұмыскерлердің социялды еңбектері
Амортизация ғимараттардың
2550 0,03
Алдағы ғимараттарды жөндеу Сметалық құнның3,5 % 1782
5.15 кестенің жалғасы
Шығын статьялары
Шығын мың тенге
Бар көлемге Бір өнімге
Ғимараттарды ұстау 1% от сметналық құны 509 0,01
Еңбекті қорғау Жұмыскерлердің жалақысының 10% 2161 0,01
Басқа шығымдар Негізгі жалақының 10% 220 0,003
Цехтардың соңғы шығымдары
20227 0,61
В. Қондырғыларды ауыстырудағы шығымдар:
Қондырғылардың амортизация
Кесте 5.1 2392 0,03
Қондырғыларды ауыстыру 1,7% балансты құн 1363 0,03
Қондырғыларды келешекте жөндеу 5,5% балансты құн 2499 0,03
Басқа шығымдар
285 0,003
Қондырғыларды жөндеудегі соңғы қадам
5980 0,07
Цехтың ақырғы шығымдары
26207 0,68
Жиналған соңғы шығымдар
Зертханаға бөлінген қаржы 10% от ЗП ИТР с сиақы
Басқа шығымдар 10% цех құнынан 2591 0,03
Басқа және соңғы шығымдар
6247 0,08
В бөлімінің соң
32454 0,76
5.15 кесте жалғасы
Шығын статьялары
Шығын мың тенге
Бар көлемге Бір өнімге
Қосымша жалақының соңы
1437649 50,59
Отчисления в бюджет Жалақының 25% 359412 8,98
Цехтың өзіндік құны
2722897 70,59
Табиғатты қорғау 5% толық өзіндік құннан
134508 3,4
Цехтың толық өзіндік құны
3428886 88,788
Таблица 5.16 - Бір өнімнің өзіндік құнының калькуляциясы
жалпы технологияда
Шығын статьялары
Шығын мың тенге
Бар көлемге Бір өнімге
A.Шыққан өнім
669600 20
Б. Негізгі шығындар
Материалы Кесте 5.10 867082 27
Энергия қоймасы Кесте 5.11 236524 6,5
Өнеркәсіп жұмыскерлерінің жалақысы
Кесте 5.13 3762 0,1
Өнеркәсіп жұмыскерлерінің негізгі жалақысы
Кесте 5.13 21608 0,53
Қондырғылар бөлігі Қондырғылар құнының 3% 1363 0,03
Негізгі шығындар
1130339 34,15
B.Цех шығындары
ИТР жалақы төлеу Кесте 5.14 21504 0,5
ИТР сиақысы Кесте 5.14 12902 0,33
Еңбек жылдары
2150 0,05
Соңы
36556 0,88
ИТР социялды қорғау Кесте 5.14 7677 0,18
Социялды қорғау Кесте 5.13 5328 0,36
Ғимарат амортизацияс
2550 0,03
Ғимараттарды алдағы жөндеу жұмыстары Өзіндік құнның 3,5 %
5.16 кесте жалғасы
Шығын статьялары
Шығын мың тенге
Бар көлемге Бір өнімге
Содержание зданий, сооружений Сметалық құнның1% 509 0,01
Еңбекті қорғау Жұмыскерлер жалақысының 10% 2161
Басқа шығымдар Жалақының 10% 220 0,003
Цех шығымдары
20227 0,61
В.Жөндеу шығымдары:
Қондырғылар амортизация
Кесте 5.1 2392 0,03
Қондырғыларды эксплуатация
1,77% от балансты құн 1363 0,03
Қондырғыларды жөндеу 5,5% Балансты құн 2499 0,03
Басқа шығымдар
285 0,003
Қондырғыларды жөндеу шығымдары
5980 0,07
Цех шығымдары
26207 0,68
Басқа да шығымдар
Зертханаға бөлінген қаржы Сиақы 10% 3656 0,05
Басқа шығымдар Цех құнының 10% 2591 0,03
Басқа шығымдар
6247 0,08
В бөлімінің соңы
32454 0,76
Шығын статьялары
Шығын мың тенге
Бар көлемге Бір өнімге
Негізгі жалақы
1172770 41,79
Бюджетке аударым 25% шығын 293193 9,8
Цехтың өзіндік құны
2162157 70,99
Табиғатты қорғау 5%
108108 3,4
Цех құны
2722722 89,988
5.3.2.7 Пайданы жобалау
35 % рентабельділік кезіндегі бір өнім құнын қабылдаймыз.
Бағасын осы формуламен табамыз:
Ц=С • 1,35
мұнда С-бір өнім өзіндік құны, тенге. Балансты пайданы
Пб = ВД - ВР,
мұнда ВД-жылдық пайда , тенге:
ВД = V • Ц
ВР-жылдық шығын, тенге.
ВР = V • С
Есептелген пайда:
Пр = Пб - ПП
Мұнда ПП – бюджетке біріңші төлем, тенге.
Бюджетке біріңші төлем ол:
Пайдаға салық;
Мүлікке салық.
Пайдаға салық 30 % балансты пайдадан, Мүлікке салық -
Рентабельдықты есептеу:
Рр = Пр/С • 100%
Баланстық рентабельдылық:
Рб = Пб/С • 100%
Кесте 5.17 – Пайда мен рентабельдылықты анықтау
Статьи Жобаланған технология Жалпы технология
Валдық кіріс, тенге 4446900 3569751,6
Валдық шығым, тенге 3428886 2722722
Балансты кіріс 1042014 847029,6
Бюджетке төлем:
- подоходты мүлік
- Жер мүлігі
Төлемдер
312604,8
1156,8
313761,6
254108,4
1156,8
2552652
Рентабельность балансовая, % 36 32
Рентабельді төлемдер, % 25 20
Өзіндік құн 1 тонны титан қожы, мың. Тенге 88,788
Кесте 5.18 – Қаржылы жоба
Статьи Жылдық жоба, мың тенге Статьи Жылдық жоба, мың
1 Доходы на поступления
2 Расходы и отчисления
1.1 Прибыль от реализации (балансовая прибыль) 868345 2.1 Капитальные
1.2 Амортизация 4942 2.2 Неучтенные
расходы 776928
ИТОГО 873287 ИТОГО 873287
3 Кредит
3.1 Получение кредитов
3.1 Погашение кредитов
4 Взаимоотношения с госбюджетом
Ассигнования из бюджета
Платежи в бюджет:
- подоходный
налог
-налог на имущество
260504
964
БАЛАНС 873287 БАЛАНС 873287
5.4 Жобалы есептеудің экономикалық көрсеткіші
Бұл бөлімде көрсетілген:
Жаңа технологиямен бір тонна қожды алғандағы экономикалық пайдасы;
5.19 кестесінде есептелген экономикалық көрсеткіш;
дисконтталған таза өнім.
Жобаланған технологиядағы бір тонна титан қождың өзіндік құны:
Суд1 = С1/V1
Мұнда V1 – жобаланған өндіріс, мың
С1 – жалпы цехтын өзіндік құны, мың тенге.
Бір тонна титанқожының өзіндік құны:
Суд2 = С2/V2
Мұнда V2 – жобаланған өндіріс, мың
С2– жалпы цехтын өзіндік құны, мың тенге.
Жобаланған технологияны қолданғанда бір жылдағы экономикалық пайда:
Э = (Суд2 - Суд1) • V1 = (89,988-88,788)•45000
Кесте 5.19 – Экономикалық көрсеткіш
Көрсеткіш Вариант
Жобаланған Жалпы
Кап. салу, тенге 115630,8 115630,8 Таблица 5.1
Өзіндік құн, тенге 3428886 2722722 Таблица 5.15, 5.16
Жылдық экономикалық көрсеткіш, тенге 54000 11559,6
5.5 Технико-экономикалық көрсеткіштер
Технико-экономикалық көрсеткіштерді 5.20 кетеде көрсетеміз.
Кесте 5.20 - Технико-экономикалық көрсеткіштер
Көрсеткіш атаулары Жоба көрсеткіші
Жобаланған Жалпы
Кесте. 5.1 Кап. салу, тенге 115630,8 115630,8
Кесте.5.2 Бір жылдағы жұмыс күндері 251 251
Кесте 5.12 Саны:
- жұмысшы;
- ИТР.
62,28
27
62,28
27
Кесте 5.15, 5.16 Өзіндік құн, тенге 3404886 2722722
Кесте.5.15, 5.16 Бірліктің өзіндік құны, тенге 88,788 89,988
Кесте.5.19 Жылдық экономикалық көрсеткіш, тенге 54000
Кесте.5.17 Балансты түсім 1042014 847029,6
Өзін-өзі ақтау мына формуламен көрсетіледі:
Т = К/П
мұнда К – капиталды салу, мың тенге;
П – түсім.
Т = 96359/45000 = 2,14 жыл
6 ҚҰРЫЛЫС ЕСЕПТЕУЛЕРІ
Хлорлау процесі кезінде зиянды, газ тәріздес заттардың үлкен қауіп
Өндірістік ғимаратта технологиялық жайлармен қатар жөндеу мастерскойлары, КиПиА, механиктер,
Қаптамалардың маңызды элементтері болып, темірбетонды қаптамалар болып келеді.
Цехтың едені қышқылға төзімді кірпішпен қаланған. Балқыманы шығару аймағында
Қабырғалар мен басқа конструкциялары 1-ші типті болып келетін қорғаныш
ХСТ топырағы -26 – 1 қабат;
ХСЭ эмалі-23 – 2 қабат;
ХСЛ бояуы – 2 қабат.
Цехтың ішіндегі емес құбырпроводтары 2-ші тип бойынша қапталған:
ХСТ топырағы-26 – 2 қабат;
ХСЭ эмалі -23 – 2 қабат;
ХСЛ бояуы – 2 қабат.
Техникалық қондырғының металдық беткі қабаты 3-ші тип бойынша
ХСЛ бояуы кузбаслакпен 1:1 қатынасында 3 қабат, одан кейін
Цехтың өндірістік ғимараты бір корпустан тұрады. Фундаменттің толтыру тереңдігін,
Фундаменттер бөлек-бөлек орналасқан, столб тәріздес бетоннан жасалғандары қолданылады, оларға
Цех өлшемдерін анықтаймыз. Цехта 3 хлорлауышты орнату керек, 5
Жобада кран жолдары қарастырылған. Жүк көтергіші 16 тонна
Ғимарат биіктігінің белгісі 5,6 м (нормаға сәйкес).
Орын ауыстыратын жүк, шығатын заттарда 0,5 м биіктікте көтерілуі
Ғимарат биіктігін 25 м деп қабылдаймыз. Цехқа кіретін есіктің
Негізгі өтетін жерлер шыныблоктардан жасалған. Тұрмыстық жайлар, асхана тұрмыстық
ҚОРЫТЫНДЫ
Иршан кен орнының ильменит концентратын кен термиялық пеште балқытқандағы
Салыстырмалы түрде титан қожын алуға базалық технологияда баға берілген.
Экономикалық есептеу бөлігінде цехты тұрғызуға кететін шығымдар мен қондырғыларға
Қолданылған әдебиеттер
1 Худайбергенов Т.Е. Титаномагниевое производства. Технология переработки промпродуктов и
2 Металлургия титана /В.А. Гармата, Б.С. Гуляницкий, В.Ю. Крамник
3 Металлургия титана /В.В. Сергеев, Н.В. Галицкий, В.П. Киселев
4 Сандлер Е.М. Развитие титановой промышленности за рубежом //Цветные
5 Разработка технологии и аппаратуры прямой переработки ильменитовых концентратов
6 Патент Великобритания № 1294703. Способ выщелачивания железо-титановых руд;
7 Патент Великобритания № 2131974. Способ выщелачивания железо-титановых руд.
8 Гудима Н.В., Шейн Я.П. Краткий справочник по металлургии
9 Васютинский Н.А. Титановые шлаки. – М.: Металлургия, 1972.
10 Резниченко В.А., Устинов В.С., Карязин И.А. Электрометаллургия и
11 Мальшин В.М., Завадовская В.Н., Пампушко Н.А. Металлургия титана.
12 Лепихина М.С., Резниченко В.А., Соловьев В.И. Об экономической
13 Надальский А.П. Расчеты процессов и аппаратов производства тугоплавких
14 Рудницкий В.Б. Автоматизация процессов рудной электроплавки в цветной
15 Злобинский Б.М. Охрана труда в металлургии. – М.:
16 Штейнер А.Л., Карелин С.Н., Показаньева В.А. Электробезопасность на
17 Передерий О.Г., Микшевич Н.В. Охрана окружающей среды на
18 Криворученко В.В., Коробов М.А. Тепловые и энергетические балансы
19 Гордон Г.М., Пейсахов И.П. Пылеулавливание и очистка газов
20 Диомидовский Д.А. Металлургические печи цветной металлургии. – М.:
А ҚОСЫМШАСЫ
КҮЙДІРІЛГЕН ШЕКЕМТАСТАРДЫҢ БАЛҚУЫНЫҢ МАТЕРИАЛДЫҚ ЖӘНЕ ЖЫЛУЛЫҚ БАЛАНСЫ.
Титан қожын қорыту кезінде шикізат ретінде қыздырылған және тотықсыздау
Есептеу бір тонна шекемтасқа жүргізіледі. Шекемтастың құрамы балқу кезінде
А.1 кестесі – Шекемтастың құрамының балқу кезіндегі өнімі.
Балқу өнімі Шекемтастың құрамы
TiO2 FeO Fe SiO2 Al2O3 CaO MgO MnO Cr2O3
Қож
Шойын
Шаң 98,5
1,0
0,5 4,0
95,5
0,5 -
100,0
- 92,4
7,5
0,1 99,5
-
0,5 99,5
-
0,5 99,0
-
1,0 95,5
4,0
0,5 80,5
19,0
0,5 51,0
48,0
1,0
Металлға дейін тотықсызданған және шойынға айналған оксидтердің мөлшерін анықтаймыз:
а) 501,6 •0,01 = 5,02 кг TiO2;
б) 41,6 • 0,955 = 39,73 кг FeO;
в) 21,5 •0,075 = 1,61 кг SiO2;
г) 24,8 •0,04 = 0,99 кг MnO;
д) 1,4 •0,19 = 0,27 кг Cr2O3;
е) 1,5 •0,48 = 0,72 кг V2O5.
Оксидтің тотықсыздандыру кезіндегі көміртегінің шығыны мен өнімдердің мөлшерін анықтаймыз:
А қосымшасының жалғасы
5,02 кг
2 TiO2 + C = Ti3O5 + CO
239,7 12 223,7
Бұл реакцияға қажет көміртегінің мөлшері 24,73 кг, Ti3O5 тің
0,99
MnO + C =
70,94 12,0
30,88 кг темір тотықсызданып шойынға айналады, 6,64 кг
30,88 + 290,6 = 321,48 кг
FeO қожы түрінде қалатын темірдің мөлшері:
41,6 * 0,04 = 1,66 кг
1,61 кг
SiO2 + 2 C = Si
60,1 24,0 28,1
Көміртегінің шығыны 0,64 кг, шойындағы кремний 0,75 кг, көміртегі
0,27 кг
Cr2O3 + 3 C = 2 Cr +
152,0 36,0 104,0
Көміртегінің мөлшері 0,06 кг, 0,18 кг шойын хромға
0,72 кг
V2O5 + 5 C = 2 V
181,8 60,0
Қожға айналатын металлдардың оксидтік мөлшерін анықтаймыз:
24,8 • 0,955 = 23,68 кг MnO;
А қосымшасының жалғасы
21,5 •0,924 = 19,87 кг SiO2;
21,5 •0,995 = 21,39 кг Al2O3;
15,1 • 0,995 = 15,02 кг СаО;
3,4 • 0,99 = 3,37 кг MgO;
1,4 • 0,805 = 1,03 кг Cr2O3;
1,5 • 0,51 = 0,77 кг V2O5.
Металлдардың оксидтерін тотықсыздандыруға кететін көміртегінің мөлшері 33,99 кг.
40,3 – 33,99 = 6,31 кг
Металлдардың оксидтерінің шаңға айналатын мөлшерін есептейміз:
501,6 •0,005 = 2,51 кг TiO2; 41,6
21,5 • 0,001 = 0,02 кг SiO2; 21,5
15,1 • 0,005 = 0,08 кг CaO; 3,4
24,8 • 0,005 = 0,12 кг MnO; 1,4
1,5 • 0,01 = 0,015 кг V2O5.
Шаңның барлық мөлшері 3,11 кг.
А.2 мен А.3кестесін құрамыз. Бұнда қож бен шойынның мөлшері
А.2 кестесі – Товарлы қождың мөлшері мен құрамы және
Қосылыстар Қождың мөлшері Товарлы қож, кг Қождың жоғалымы, кг
кг %
Ti3O5
MnO
FeO
SiO2
Al2O3
CaO
MgO
Cr2O3
V2O5
Барлығы
Соңы: 461,10
23,68
1,66
49,87
21,39
15,02
3,37
1,13
0,77
36,70
584,69 78,86
4,05
0,28
3,4
3,66
2,57
0,58
0,19
0,13
6,28
100,00 455,57
23,39
1,64
19,63
21,13
14,84
3,33
1,12
0,76
36,26
577,67 5,53
0,28
0,03
0,24
0,26
0,18
0,04
0,01
0,01
0,44
7,02
А.3 кестесі – Товарлы шойынның мөлшері мен құрамы және
Элемент Шойынның жалпы мөлшері Товарлы шойын, кг Шойынның жоғалымы,
кг %
Ti
Mn
Fe
Si
Cr
V
С
Барлығы: 3,01
0,77
321,48
0,75
0,18
0,4
6,31
332,9 0,9
0,23
96,57
0,23
0,05
0,12
1,9
100,00 2,98
0,76
318,27
0,74
0,18
0,39
6,25
329,57
0,03
0,01
3,21
0,01
-
0,01
0,06
3,33
Көміртегі оксидінің жалпы мөлшері, тотықсыздандыру кезінде металлдардың оксидтерінің мөлшері
А.4 кестесі – Газдың құрамы мен мөлшері
Газдың құрамы Мөлшері
Кг м3
CO
N2 101,14
41,78 80,91
33,04
А қосымшасының мөлшері
А.4 кестесінің жалғасы
Түзуші газдар Мөлшері
Кг м3
Соңы: 142,92 113,95
По результатам выполненных расчетов составляем материальный баланс плавки обоженных
А.5 кестесі – Күйдірілген шекемтастың балқуының материалдық балансы
Тиелген Алынғаны
Аты Мөлшері Аты Мөлшері
кг %
Кг %
ойын, соны мен қатар:
TiO2
FeO
Fe
SiO2
Al2O3
CaO
MgO
MnO
Cr2O3
V2O5
Басқалары
С
Электродтар
Ауа 1000,00
501,60
41,60
290,60
21,50
21,50
15,10
3,40
24,80
1,40
1,50
36,70
40,3
9,36
54,26 100,00
50,16
4,16
29,06
2,15
2,15
1,51
0,34
2,48
0,14
0,15
3,67
4,03
-
- Шойын:
Саны мен қатар
Ti
Mn
Fe
Si
Cr
V
C
Товарлы шойынШойын жоғалымы
Қож:
Соның ішінде:
Ti3O5
MnO
FeO
SiO2
Al2O3
CaO
MgO
Cr2O3
V2O5
Басқалары
Қож товарлы
Қождың жоғалымы
Шаң
Газ
Соның ішінде:
СО
N2 332,90
3,01
0,77
321,48
0,75
0,18
0,40
6,31
329,57
3,33
584,69
461,10
23,68
1,66
19,87
21,39
15,02
3,37
1,13
0,77
36,70
577,67
7,02
3,11
142,92
101,14
41,78 100,00
0,90
0,23
96,57
0,23
0,05
0,12
1,90
-
-
100,00
78,86
4,05
0,28
3,40
3,66
2,57
0,58
0,19
0,13
6,28
-
-
-
100,00
70,77
29,23
Барлығы: 1063,62 - Барлығы: 1063,62 -
3.1.5.3 Пештің жылулық балансының есебі
Титан қожын өңдеудегі пештің өнімділігін сағаттық есептен ала отырып
Жылудың өнімділігін. Шекемтастардың физикалық жылулығын келесі әдістер мен есептейміз.
Шекемтастардың температуралары 900 0С. Шекемтастардың орташа меншікті жылу сиымдылығы,
Шикі құрамның орташа жылу сиымдылығын (3.9) формула мен анықтаймыз:
Шекемтастар мен келетін жылу мөлшерін (3.10) формула мен
Пешке ауа мен келетін физикалық жылу мөлшерін келесі тәсілмен
Ауаның температурасын 20 0Сдеп алып, оның осы температурадағы
Келетін ауаның жылу мөлшері:
Электродтардың жануының әсерінен пайда болатын жылудың мөлшерін келесі тәсіл
Электродтың жануының әсерінен пайда болатын жылу эфектісі 125484 кДж/моль.
Жылудың жалпы мөлшері (электр энергиясының есепке алынбағанында) :
Жылудың шығыны. Қож бен бірге кететін жылудың физикалық мөлшерін
Қождың температурасын 1800 0С деп аламыз. Қождың энтальпиясы 2360
Қож бен кететін жылу мөлшері:
Шойын мен бірге кететін физикалық жылу мөлшерін есептейміз.
Шойынның температурасын 1500 0С деп аламыз. Осы температурада жылу
Газ бен кететін жылу мөлшерін есептейміз. Газдың температурасы
Эндотермиялық реакцияның жылу мөлшерін 1800 0С (Qn2073) температурада
TiO2 + 2C = Ti + 2CO,
Q12073 = -50 кДж;
3TiO2 + C = Ti3O5 + CO;
Q22073 = -100 кДж;
MnO + C = Mn + CO,
Q32073 = -148 кДж;
FeO + C = Fe + CO,
Q42073 = -187,1 кДж;
SiO2 + 2C = Si + 2CO,
Q52073 = -200 кДж;
Cr2O3 + 3C = 2Cr + 3CO,
Q62073 = -809 кДж;
V2O5 + 5C = 2V + 5CO,
Q72073 = -906,6 кДж.
(3.12) формуласы мен 1 сағатта реакцияның жүруі мен кететін
Эндотермиялық реакцияға кететін жылудың жалпы шығыны:
Пештегі элементтердің су мен суытуға кететін жылу мөлшерін есептейміз.
Qв.о.=
Пештің жоғарғы қабатының жылу шығыны 4417002 кДж/ч.
Жылудың шығының жалпы мөлшері трансформатор мен судың тоғын есепке
Электр энергиясы мен есептелетін жылу мөлшері:
Трансформатор мен су тоғының жылу шығыны 8% электр энергиясы
Есепке алынбаған жылу мөлшерінің шығының келесі тәсіл мен есептейміз.
Есепке алынбаған жылудың шығынын жалпы шығынның 5% деп
Электр пешінің толық жану шығыны:
Электр энергиясының есебінен шығатын жылудың шығынын есептейміз:
Осы есептеулерді есепке ала отырып, кен термиялық пештің жылулық
Кесте А.6 – Электр пешінің жылулық балансы
Кіріс Шығын
Статья Мөлшері Статья Мөлшері
кДж/ч %
кДж/ч %
Электр энергиясымен келетін жылу
Шекемтасты жылулық балансы
Ауаның физикалық жылуы
Электродтың жану әсерінен алынатын жылу
32893470
970020
17042
1528847
74,52
21,98
0,04
3,46
Қождың физикалық жылуы
Шойынның физикалық жылуы
Газбен шығатын жылу эндотермимиялық реакция жылуы Салқындататын судың жылуы
Пештің жоғарғы қабатының шығыны
Трансформатор мен тоқтысудың жылуының шығыны
Есепке алынбаған шығыдар
21553544
6536272
1450636
5079409
1080
4417002
3000641
2101875
48,83
14,81
3,29
11,51
0,02
10,0
6,80
4,76
Барлығы: 44139379 100,0 Барлығы: 44139379 100,0
1 сағатта 9.13 тонна титан қожы қорытылады, электр энергиясының
Б ҚОСЫМШАСЫ
ПЕШ ҚАБАТТАРЫНЫҢ ТАБАНЫНА ҚАРАЙ ТЕМПЕРАТУРАНЫҢ ЖОҒАЛЫМЫН АНЫҚТАУ
Қабаттардың жылу өткізгіштік коэфициентін былай есептейміз:
Магнезит қабаты :
λ1 = 4,7+ 0,0017· tср
Магнезитті ұнтақты қабат :
λ2 = 4,06+ 0,0017· tср
Қышқақ қабаты :
λ 3 = 0,7+ 0,00064· tср
Қышқақты сеппенің қабаты :
λ 4 = 0,7+ 0,00064· tср
Пештің табан қабаттарына қарай температураның өзгерісін есептейміз:
Магнезит қабаты:
Δ t¹= (1500-20)·(0,92/4,7)/(0,92/4,7+0,054/4,06+0,528/0,7+0,054/0,7+0,06)= 263,305 ºС
Қабаттар арасындағы температура:
Δt¹пр= 1500-263,305=1237 ºС
Қышқақты сеппенің қабаты:
Δ t²= (1237-20)·(0,054/4,06)/0,054/4,06+0,528/0,7+0,054/0,7+0,06)=18 ºС
Қабаттар арасындағы температура:
Δt²пр= 1237-18=1219 ºС
Қышқақ қабаты:
Δ t³=(1219-20)·(0,528/0,7)/(0,528/0,7+0,054/0,7+0,06)=1014 ºС
Қабаттар арасындағы температура (қышқақты сеппе - қышқақ):
Δt ³пр=1219-1014=205 ºС
Қышқақты сеппе қабаты:
Δ t4=(205-20)·(0,054/0,7)/(0,054+0,06)=104 ºС
Қабаттар арасындағы температура ( қышқақ – қышқақты сеппе ):
Δ t4 пр= 205-104=101 ºС
Табылған температураларды пайдалана отырып, жылу өткізгіштің коэфициентін табамыз :
λ 1t = 4,7+0,0017·((1500+1237)/2)=7,02
λ 2t = 4,06+0,0017·((1237+1219)/2)= 6,148
λ 3t = 0,7+0,00064·((1219+205)/2)=1,156
λ 4t = 0,7+0,00064·((205+101)/2)= 0,798
Жылу ағынын есептейміз:
q=1,156/0,198·(1237-205)=6025 Вт
Салқындатқыш тесік деңгейінде температураны есептейміз:
- 1/0,00091=210 °C
Пеш асты арқылы өтетін жылудың мөлшері 1 269 504
Ауаның шығынын мына формуламен есептейміз:
V=Q/(C•∆t) , м³/с
мұндағы Q- пеш астынан өтетін жылу мөлшері, кДж/ч;
С – меншікті жылу сиымдылық , кДж/ м³• °C
∆t-=10 °C .
V=1269504/(1,3•10)=97 654 , м³/с
Пештің табанын суыту үшін екі 50 000 м³/с
27