ЖОСПАР
КІРІСПЕ 4
НЕГІЗГІ БӨЛІМ. 1. ҚАРЖЫЛЫҚ ЖАЙ-КҮЙІНІҢ ӘДІСТЕРІ МЕН ТӘСІЛДЕРІНІҢ
1.1 Қаржылық талдауға негiзгi көзқарастар 6
1.2 Қаржылық жай-күйдi экспресс-талдау 6
1.3 Қаржылық жай-күйiн нақтылап талдау 7
2. КӘСІПОРЫННЫҢ ҚАРЖЫЛЫҚ ЖАЙ-КҮЙІН СИПАТТАЙТЫН НЕГІЗГІ КӨРСЕТКІШТЕР 9
3. ҚАУІП-ҚАТЕР СЫНЫПТАМАСЫ 11
3.1. Қауiп-қатердi талдаудың жалпы принциптерi 13
3.2 Статистикалық әдiс 15
3.3. Шығындардың мақсатқа лайықтылығын талдау 21
3.4 Кәсiпорындар қызметiнiң қауiп-қатерiн бағалау 25
3.4.1. Құрылысты аяқтамау қауiп-қатерi 25
4. Кәсiпорынды дамытудың немесе құрудың экономикалық негiздемесi 25
4.1 Жобаны сапалық талдау 26
4.3. Iскерлiк жоба (бизнес-жоспар). 33
4.4. Iскерлiк жоспардың құрамы 34
ҚОРЫТЫНДЫ 37
КІРІСПЕ
Қазiргi жағдайда бизнесменнiң дөкейлiгiн сәндi автокөлiгi, қала ортасында
Қаржылық талдаудың екi түрiн - iшкi және сыртқы
Кәсiпорынны» қаржылық жай-күйiн талдау iсi бiрнеше мақсаттарды көздейдi:
-қаржылық жай-күйiн анықтау;
-қаржылық жай-күйiнi» өзгеруiн тудыратын негiзгi факторларды анықтау;
-кеңістiк-уақыттық қимада қаржылық жай-күйiнiң өзгерулерiн анықтау;
Iскерлiк жоспарда нарықтық мүмкiншiлiктерi, оның әлсiз жақтары мен
НЕГІЗГІ БӨЛІМ. 1. ҚАРЖЫЛЫҚ ЖАЙ-КҮЙІНІҢ ӘДІСТЕРІ МЕН ТӘСІЛДЕРІНІҢ
Қаржылық талдау әдiстерiнiң әртүрлi жiктемесi бар. Қаржылық талдау
Деңгейлес талдау (уақыттық) – есеп берудiң әрбiр бағдарын
Сатылас талдау (құрылымдық) – жиынтықты қаржылық көрсеткiштердiң құрылымын
Трендтiк талдау – есептiлiктiң әрбiр бағдарын алды»ғы кезеңдердiң
Салыстырмалы көрсеткiштердi (коэффициенттердi) талдау – фирманың жеке көрсеткiштерi
Салыстырмалы талдау - есептiлiктiң жиынтық көрсеткiштерiн фирманың,
1.1 Қаржылық талдауға негiзгi көзқарастар
Әртүрлi авторлар қаржылық талдаудың әртүрлi әдiстемелерiн ұсынуда. қаржылық
қаржылық жай-күйдi экспресс-талдау,
қаржылық жай-күйдi нақтылап талдау.
1.2 Қаржылық жай-күйдi экспресс-талдау
Оның мақсаты – қаржылық ырыс береке мен иегерленушi
Экспресс-талдауды үш кезеңде жүзеге асырған мақсатқа лайықты: дайындық
Бiрiншi кезеңнiң мақсаты – қаржылық есептiлiктi талдаудың мақсатқа
Екiншi кезеңнiң мақсаты – балансқа түсiндiрмехатпен таныстыру.
Үшiншi кезең – экспресс-талдауда негiзгi болып табылатын кезең;
1.3 Қаржылық жай-күйiн нақтылап талдау
Оның мақсаты – иемденушi субъектiнiң мүлiктiк және
Кәсiпорынның қаржылық жай-күйiн бағалау – кәсiпорын iстерiнiң жағдайын
Кәсiпорынның қаржылық жай-күйiн талдаудың мақсаты – оның қаржылық
Кәсiпорынның қаржылық жай-күйiн бағалау келесi тұлғаларға қажет:
құнды қағаздар қоржынын қалыптастыру жөнiнде шешiм қабылдауы қажет
өздерiне төленедi деген сенiмде болуы тиiс кредиторларға;
өздерiнiң клиенттерiнiң қаржылық қулықтарын анықтауы қажет аудиторларға;
өзiнiң фирмасының қызметi мен
тауарын нарыкка жылжыту бағдарын құрғысы келетiн маркетинг бөлiмдерiнiң
Кәсiпорынның қаржылық жай-күйiн талдау көздерi – есептiлiк нысандары
Ақырғыда кәсiпорынның қаржылық жай-күйiн талдау кәсiпорын басшысына оның
Кәсiпорынның ҚЖ (қаржылық жай-күйiн) талдаудың негiзгi мiндеттерi:
-ҚЖ мен оның өзгеру факторларын жалпы бағалау;
-құралдар мен көздерiнiң арасындағы сәйкестiгiн, оларды орналастырудың оңтайлылығы
-кәсiпорынның өтiмдiлiгi мен қаржылық тұрақтылығын анықтау;
-қаржылық, есептiк және несиелiк тәртiптi сақтау.
2. КӘСІПОРЫННЫҢ ҚАРЖЫЛЫҚ ЖАЙ-КҮЙІН СИПАТТАЙТЫН НЕГІЗГІ КӨРСЕТКІШТЕР
Қаржылық жай-күй ретiнде кәсiпорынның өз қызметiн қаржыландыру қабiлеттiлiгi
Қаржылық жай-күй көп факторларға байланысты болатын қолда бар
Кәсiпорынның қаржылық жай-күйiн сипаттайтын негiзгi көрсеткiштерi: өз меншiгiндегi
Қаржылық қызметтiң негiзгi мақсаты - өндiрiстi тиiмдi дамыту
Нарықтық экономика жағдайына төтеп беру үшiн және
Талдаудың негiзгi мақсаты – кәсiпорынның қаржылық қызметiндегi кемшiлiктердi
Бұл ретте төмендегi мiндеттердi шешу қажет:
Өндiрiстiк, коммерциялық және қаржылық қызметiнiң әртүрлi көрсеткiштерiнiң
Шаруашылық қызметтiң нақты жағдайлары мен меншiктi және қарыздық
Кәсiпорынның қаржылық ресурстарын одан да тиiмдi пайдалануға және
Кәсiпорынның қаржылық жай-күйiн талдау басты негiзiнде салыстырмалы көрсеткiштерге
Iшкi талдау-кәсiпорын қызметтерiмен жүргiзiледi, және оның нәтижелерi қаржылық
Сыртқы талдауды қаржы салушылар, материальдi және қаржылық ресурстарды
Қаржылық жай-күйдi талдау үшiн ақпараттың негiзгi көзi болып
3. ҚАУІП-ҚАТЕР СЫНЫПТАМАСЫ
Қауiп-қатер мен табыс мәселесi кәсiпорынның қаржылық және өндiрiстiк
Вебстер сөздiгiнде «қауiп-қатер» (риск) «залал немесе зиян қаупi
Қазiргi заманғы нарықтық орта қауiп-қатерсiз мүмкiн емес. Қауiп-қатердiң
Өндiрiстiк қауiп-қатер, ол фирманың тапсырушымен жасасқан келiсiмшарт немесе
Қаржылық (несиелiк) қауiп-қатер, ол фирманың қызметiн қаржыландыру үшiн
Инвестициялық қауiп-қатер, өзiнiң және сатып алған құнды қағаздардан
Нарықтық қауiп-қатер, өзiндiк ұлттық ақша өлшемi мен валюталардың
Қауiп-қатердi талдау 1-суретте келтiрiлген тiзбектiлiкпен жүзеге асырылады.
Жобаның барлық қатысушылары жобаның толық сәтсiздiгiн болдырмауды немесе
Қауiп-қатердi талдаудың қызметi - потенциалды серiктерге жобаға қатысуды»
3.1. Қауiп-қатердi талдаудың жалпы принциптерi
Жобаларды басқару кезiнде қауiп-қатердi есепке алу қажеттiгi жөнiнде
Жобаға қатысушылардың кез-келгенiнiң қауiп-қатерiн талдау кезiнде белгiлi американдық
-қауiп-қатерден болған шығындар бiр-бiрiмен байланысты болмайды.
Қауiп-қатердi талдаудың блок-сұлбасы.
Қауiп-қатердiң нақты түрiн көбейтетiн немесе азайтатын iшкi
және сыртқы факторларды анықтау 1
Анықталған факторларды талдау 2
Қауiп-қатердiң нақты түрiн екi тұрғыдан қаржылық жағынан бағалау
1-сурет.
- «қауiп-қатерлер қоржынының» бiр бағыттағы шығындары басқа бағыттағы
максимальдi мүмкiн болатын залал қатысушының қаржылық мүмкiндiктерiнен аспауы
Қауiп-қатер әдетте – динамикалық және статикалық екi типке
Динамикалық қауiп-қатер – негiзгi капитал құнының басқарушылық шешiмдердi
Статикалық қауiп-қатер – бұл жеке меншiкке залал келтiру,
Қауiп-қатердiң сандық талдауы кезiнде әртүрлi әдiстер қолданылуы мүмкiн.
статистикалық;
шығындардың мақсатқа лайықтылығын талдау;
сараптамалық бағалау әдiсi;
талдау әдiсi;
тәрiздестердi қолдану.
3.2 Статистикалық әдiс
Жобаның қауiп-қатерiн анықтау жөнiндегi статистикалық әдiсi ПЕРТ жүйесiнде
f0= n’nжалп ;
мұндағы f0 – шығынның кейбiр деңгейiнiң пайда болу
n’ – шығындардың нақты деңгейiнiң басталу жағдайларының саны;
nжалп – құрамына аталмыш түрдегi табысты түрде жүзеге
Қауiп-қатердiң қисығын тұрғызу үшiн және шығын деңгейiн анықтау
Қауiп-қатер облысы деп шығындар оның шеңберiнде қауiп-қатердiң белгiленген
2- суретте инвестициялық компанияның бүкiл капиталының жеткiлiктiлiгi
Егер де аталмыш облыстарды анықтаудың негiзi ретiнде Ресей
-қауiп-қатерсiз облыс;
-минимальдi қауiп-қатер облысы;
2-суретте. Нарықтық экономикадағы кәсiпорының қызметiнiң негiзгi облыстары.
-асқан қауiп-қатер облысы;
-сындық қауiп-қатер облысы;
-рұқсат етiлмейтiн қауiп-қатер облысы.
Әрбiр облыстың сипаттамасын қарастырайық:
қауiп-қатерсiз облыс, 0 ( г
Бұл облыс есептiк пайданың минимумы сияқты алу кепiлдiгi
қауiп-қатер коэффициентi Н1(0,
Мұндағы 1 индексi – бiрiншi облыс (2-сурет)
Минимальдi қауiп-қатердiң облысы 0-А1((0-А
Бұл облыс 0(А интервалындағы таза пайданың мөлшерлерiнен аспайтын
-Асқан қауiп-қатер облысы А1(Б1((0-Б
Облыс есептiк пайданың өлшемдерiнен аспайтын шығын деңгейiмен сипатталады.
Сындық қауiп-қатер облысы Б1(В1(( 0-В
Аталмыш облыс шектерiнде есептiк пайда мөлшерiнен аспайтын алайда
-Рұқсат етiлмейтiн қауiп-қатер облысы Б1(В1((0(В
Осы облыс шектерiнде өзiндiк қаржылардың мөлшерiне жақын шығындар
Қауiп-қатер коэффициентi Н5(НВ1-Г1бесiншi облыста 75-100( шектерiнде орналасады.
Фирманың шаруашылық қызметiнiң бiрi бойынша қауiп-қатердiң максимальдi деңгейiн
Кезектiлiгi Шығындардың пайда болу жиiлiгi(f0()
Қауiп-қатерсiз облыс
Минималь-
дi қауiп-қатер облысы
Асқан қауiп-қатер облысы
Сындық қауiп-қатер облысы Рұқсат етiлетiн қауiп-қатер облысы
f0жалп f02 F03 f04 f05
1991 0,75 0,32 (42() 0,33 (44() 0,05 (7()
1992 0,80 0,35 (45() 0,2 (25() 0,2 (25()
1993 0,85 0,05 (5() 0,17 (20() 0,25 (30()
КЕСТЕ-1
Фирма шығындарының пайда болуының жалпы жиiлiгi f0жалп (1)
3-сурет. Шығындар болмаған жағдайда басқаша айтқанда фирма қауiп-қатерсiз
Дқ-қ көтерiлген сайын Лоренц сызығы да дөңес болып
Лоренц графигі арқылы Дқ-қ қауіп-қатер деңгейін анықтау.
(
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
À
II III
Қауіп-қатер облыстары
3- сурет.
Бiздiң жағдайда:
Дқ-қ(1993)((1(1.67 ( 7.2)( 100((77(
Лоренц сызығының қисықтығы кумулятивтiк жиынтықтардың мәндерiне байланысты
Егер Лоренц сызығы қарама-қарсы кескiнге ие болса, басқаша
Әртүрлi кезеңдер бойынша бiрнеше Лоренц сызығын тұрғызу iсi
Ары қарай қауiп-қатердiң максимальдi өлшемiн анықтау және оның
Кейiнгi кезде статистикалық сынақтар әдiсi танымал болды
Аталмыш әдiстiң артықшылығы болып жобаны жүзеге асырудың
Жобалардың әртүрлi типтерi өзiнiң қауiп-қатерге түсушiлiгiне байланысты әртүрлi
3.3. Шығындардың мақсатқа лайықтылығын талдау
Шығындардың мақсатқа лайықтылығын талдау қауiп-қатердiң потенциальдi аймақтарын ұқсастыруға
Шығындарды артық жұмсау төрт негiзгi фактордың бiрiмен немесе
- бастапқыда құнын жете бағаламау;
- жобалар шекараларының өзгеруi;
- өнiмдiлiктегi айырмашылығы;
- бастапқы құнының өсуi. Осы негiзгi факторлар
Қауiп-қатерге шалдығатын капиталды, жобаға арнап қаржы бөлудi бекiту
Кейбiр ғалым-экономистер қаржылық қаражаттардың үш көрсеткiштерiн белгiлеудi ұсынады.
Аталмыш көрсеткiштер болып төмендегiлер табылады:
өз меншiгiндегi қаражаттардың ((ЕС) артылғаны (() немесе кем
қорлар мен шығындарды қалыптастырудың ((Ет) өз меншiгiндегi,
қорлар мен шығындарды ((Е(() қалыптастыруға арналған негiзгi көздердiң
Аталмыш көрсеткiштер қорлардың қамтамасыз етiлу және оларды қалыптастыру
Фирманың қаржылық жай-күйi орнықтылығының баланстық үлгiсi келесi
F ( Z ( Rа ( ИС (
мұндағы F – негiзгi қаражаттар мен салымдар;
Z – қорлар мен шығындар;
Rа - қаржылық қаражаттар, қысқа мерзiмдi қаржылық
ИС - өз меншiгiндегi қаражаттар көзi;
KТ – орта мерзiмдi, ұзақ мерзiмдi несиелер және
K1 – қысқа мерзiмдi несиелер (1 жылға дейiн),
RР - несиелiк берешек пен қарыздық қаражаттар.
Қауiп-қатерге түсетiн қаражаттарды талдау үшiн фирманың қаржылық жай-күйiн
абсолюттi тұрақтылық облысы. Мұндағы қорлар мен шығындардың минимальдi
қалыпты орнықтылық облысы, минимальдi қауiп-қатер облысына сәйкес келедi,
орнықсыз жай-күй облысы асқан қауiп-қатер облысына сәйкес келедi,
өз меншiгiндегi сындық жай-күйiнiң облысы сынды қауiп-қатер облысына
дағдарыстық жай-күйдiң облысы рұқсат етiлмейтiн қауiп-қатердiң облысына сәйкес
Қаржылық орнықтылықтың үш көрсеткiштерiн есептеу iсi әрбiр қаржылық
Өз меншiгiндегi айналым қаражаттарының қолда бары өз меншiгiндегi
ЕС(ИС(F,
онда өз меншiгiндегi қаражаттардың артығы (() мен
( ЕС(ЕС(Z.
қорлар мен шығындарды қалыптастырудың орта мерзiмдi, ұзақ мерзiмдi
( ЕТ((ЕС(КТ)(Z.
қорлар мен шығындарды қалыптастыруға арналған негiзгi көздердiң жалпы
( ЕН((ЕС(КТ(Кt)(Z.
қаржылық жағдай облысын ұқсастандыру кезiнде келесi үш компоненттiк
S ( (S ( (ЕС
Мұндағы қызметi келесi түрде анықталады: Егер х
Жоғарыда айтылғанға сүйенсек:
қаржылық жай-күйдiң абсолюттiк жай-күйi келесi шарттармен берiледi:
(ЕС(( 0,
(ЕТ(( 0,
(ЕН(( 0,
қаржылық жай-күйдiң қалыпты орнықтылығы келесi шарттармен берiледi:
(ЕС( 0,
(ЕТ( 0,
(Е((( 0,
3) Фирманың төлем қабiлеттiлiгiнiң тепе-теңдiгiн қалпына келтiруге
(ЕС( 0,
(ЕТ(( 0,
(Е(((( 0,
Сындық қаржылық жай-күй келесi шарттармен берiледi:
(ЕС( 0,
(ЕТ ( 0,
(ЕН(( 0,
Дағдарыстық қаржылық жай-күй келесi шарттармен берiледi:
(ЕС( 0,
(ЕТ ( 0,
(Е(((( 0,
4-сурет фирманың қауiп-қатер мен қаржылық жағдайының қисығын
4-суретте қауiп-қатердiң негiзгi облыстарына байланысты қаржылық жағдайларды жiктемелеудiң
Суреттен қорлар мен шығындардың жай-күйiн зерттеудi қамтитын қаржылық
ЕС , ЕТ , Е(( және (ЕС,
3.4 Кәсiпорындар қызметiнiң қауiп-қатерiн бағалау
Жобаға қатысушылар берешектердi төлемеу қауiп-қатерiн төмендету жөнiндегi сенiмдi
со» берешектердi жартылай немесе толық төлемдердiң тиiстi кепiлдiктерiн
3.4.1. Құрылысты аяқтамау қауiп-қатерi
Егер жоба құрылыс процесiмен байланысты болса, аяқталып бiтпеген
Жаңа технологиялық процесс немесе «ноу –хау» қолданылған жобаны
4. Кәсiпорынды дамытудың немесе құрудың экономикалық негiздемесi
Жобаның сапалық талдауы
Жобаның сандық талдауы
Iскерлiк жоспар (бизнес-жоспар)
Әрекеттегi кәсiпорынның даму бағыттарын бағалауға және жаңа кәсiпорын
Әрекеттегi бизнес-жоспары мен iскерлiк жоспары арасындағы негiзгi айырмашылығы
Кез келген кәсiпорынның талдауын сапалық және сандық деп
4.1 Жобаны сапалық талдау
Сапалық талдау серiктестердi бағалаудан басталады. Әрбiр серiктестiң қаржылық
Алдын ала талдаудың осы сатысында негiзгi мақсаттар болып
Серiктестiң сенiмдiлiгiн талдау кезiнде бағыныштылығы мен оның
Қаржылық жай-күйдi талдау қолда бар ақша ағындарын қарауға
-жарғылық капиталды дамыту,
-салықтар,
-борышты өтеу,
-дивидендiлер (үлеспайда),
-дебиторлық берешек,
-қолма қол ақшаға сату,
-несиеге сату,
-өндiрiс шығындары,
-тауар-материалдық қосалқы қорлар,
-амортизациялық аударымдар,
-инвестициялар,
-негiзгi капитал,
-қаражаттардың қозғалысы.
Кәсiпорынның құнын оның активтерiнiң баланстық құны бойынша бағалаған
Кәсiпорынның құнын көрсететiн тағы бiр көрсеткiшi – ол
Қазiргi жағдайда кәсiпорынды оның қалпына келтiру құны бойынша
Кәсiпорынның қаржылық жай-күйiн нақты анықтау үшiн және оның
өтiмдiлiгi өзiне жүктелген қысқа мерзiмдi мiндеттемелердi орындау қабiлеттiлiгi.
Берешек дәрежесi - капитал құрылымындағы қарыз қаражаттардың үлесi.
Шаруашылық көрсеткiштер кәсiпорын өз ресурстарын қаншалықты тиiмдi пайдаланатынын
Пайдалылық (рентабельность) көрсеткiштерi кәсiпорынды басқару тиiмдiлiгiн сипаттайды,
Салымдық капитал пайдасы – салымды ұстап қалғаннан кейiнгi
Кәсiпорындарды бағалау үшiн сонымен қатар табыстарды капиталға айналдыру
Қаржылық жай-күйдi талдау тек қайсiбiр жылға арналған мәлiметтерiмен
Алдын ала талдаудың осы кезеңiнде серiктестер арасында бiрлескен
Сонымен жобаны сапалық талдау iсi несие беруге ұсынылатын
Алғашқыда жобаның сыртқы қаржыландырусыз есебi құрастырылады. Ол үшiн
Егер де талдау жобаны жүзеге асырудың экономикалық тұрғыдан
серiктестердiң кезеңдер бойынша негiзгi қорға салынған жарналары,
қаржыландырудың сыртқы көздерiнде қажеттiлiгi,
несиенi пайдалану және өтеу механизмдерi,
түскен қаражаттармен берешектiң орнын толтыру,
жобаның тиiмдiлiгi.
Қолда бар ақша ағынының есебiн қолда бар ақша
Қолма-қол ақшаның қосымша ағындары: сатылған тауар бiрлiктерiнiң саны,
Салық салудан кейiнгi қолма-қол ақшаның жылдық ағыны келесi
ҚА(ТП(НБ(АА(ӨӨ(ҚС
Мұндағы ҚА – қолма-қол ақшаның жылдық ағыны,
ТП – таза пайда,
НБ - несиелiк берешектiң ұлғаюы,
АА – амортизациялық аударылымдар,
ӨӨ - өткiзiлмеген өнiм
ҚС – құрал-жабдықты сатып алуға кеткен шығындар
Алынған нәтижелердi келесi көрсеткiштер арқылы талдайды: таза
Жоғарыда айтылғандай жобаның таза келтiрiлген табысы жобамен генерирленетiн
Қазiргi құн теориясы келесiге негiзделедi – қазiргi кездегi
Қазiргi және болашақ құн арасындағы өзара тәуелдiлiк келесi
БҚ( ҚҚ ((1(к),
мұндағы БҚ – болашақ құн,
ҚҚ – қазiргi құн,
к – келтiру коэффициентi,
п – кезеңдердiң саны.
Егер жобаның қазiргi таза құны нөлден артық болса,
Табыстылықтың iшкi нормасы – дегенiмiз бастапқы инвестицияларды
Табыстылық индексi дегенiмiз тиiстi коэффициентке дисконтталған жоба
Өтемдiлiк кезеңi - жоба бойынша шығындарды өтеуге
Қолма-қол ақша ағындарын болжау кезiнде құнсыздану (инфляция) факторын
Жобаның мүмкiн болатын жағдаяттық тербелiстерге және әртүрлi өзгерiстерге
Бұл ретте жүзеге асырылған жобаның үлгiлерi жасалып, солар
4.3. Iскерлiк жоба (бизнес-жоспар).
Iскерлiк жобаның арналуы
Iскерлiк жобаға кәсiпорынның жақын болашақта, сондай-ақ келешекте шешуi
Iскерлiк жоспар қазiргi кездегi iстердiң жалпы жағдайын түсiну;
Iскерлiк жоспарда нарықтық мүмкiншiлiктерi, оның әлсiз жақтары мен
Ең негiзгi ереже ретiнде iскерлiк жоспар қаржыландыру мәселелерiн
Iскерлiк жоспардың құндылығы төмендегiлермен түсiндiрiледi:
- бәсекелестiк жағдайындағы кәсiпорынның тiршiлiк қабiлетiн анықтауа мүмкiндiк
сыртқы инвесторлардан қаржылық қолдау алуға арналған негiзгi құрал
кәсiпорынның қай бағытта дамуы керектiгiн көрсетедi.
Iскерлiк жоспарды құрастыру кезiнде кәсiпкерге болашағы туралы ойлап,
Аталмыш мақсаттарды анықтау iсi – ең оңай мiндет
4.4. Iскерлiк жоспардың құрамы
Iскерлiк жоспар келесi бөлiмдерден тұрады:
Кiрiспе.
Мұнда кәсiпорынның атауы мен мекен-жайы, құрылтайшылардың аты-жөндерi мен
Кәсiпорын және ол жататын сала.
Бұл бөлiмде кәсiпорынның негiзгi бағыттары мен қызметтiк мақсаттары,
Өнiмi (жұмысы немесе қызметi)
Өнiмнiң суреттемесi және оның қолданылуы, өнiмнiң өзгешелiгi немесе
Рыноктар
Өнiмнiң потенциальдi өндiрушiлерi, потенциалды бәсекелестер. Рыноктың өлшемi мен
Маркетинг жоспары
Бұл бөлiмде маркетингтiк орналастыру (өнiмнiң бәсекеге қабiлеттiлiгiн қамтамасыз
Өндiрiстiк жоспар
Өндiрiстiк процестiң, өндiрiстiк панажайлардың суреттемесi, олардың
Қауiп-қатер дәрежесi
Бұл бөлiмде қауiп-қатер және оны қалай айналып өту
Қаржылық жоспар
Қаржылық жоспар iскерлiк жоспардың аса маңызды құрамдас бөлiгi
Қосымшалар
Қосымшада аса жиi түрде келесi құжаттар келтiрiледi: өнiм
ҚОРЫТЫНДЫ
Iскерлiк жоспарды құрастыру кезiнде кәсiпкерге болашағы туралы ойлап,
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. Баззел Р.Д., Кокс Д.Т., Браун Р.В. «Информация
2. Валенцова Н.И. «Кредитование и
3. Газеев М.Х., Смирнов А.П., Хрычев А.Н. «Показатели
4. Герчикова И.Н. «Маркетинг и международное коммерческое
5. Голиков А.Н., Киселева Е.А., Стрелец И.А., М.Н.
6. Закон «О конкуренции и
7. Закон «О
8. Закон Об инвестиционной деятельности.
9. Закон «О государственных и муниципальных предприятиях» (проект)
Котлер Филипп «Основы маркетинга». — М., «Прогресс», 1990
Касымбекова Э.Б. «Автоматизированное определение рисков в современном бизнесе»
Касымбекова Э.Б. «Автоматизация разработки бизнес планов» статья 57-конференций
4
Қауiп-қатердi төмендету жөнiндегi шараларды әзiрлеу 7
Жеке операцияларды қауiп-қатердiң таңдалып алынған деңгейi бойынша талдау
Теңдік сызығы
Қауiп-қатердiң рұқсат етiлетiн деңгейiн қою 5
Қаржылық ауқаттылығын (жобаның өнiмдiлiгiн)
анықтау 4а
Экономикалық мақсатқа
a
b
c cc