МАЗМҰНЫ
1 КІРІСПЕ...................................................................3
2 НЕГІЗГІ БӨЛІМ.....................................................6
2.1 Оқытудың қазіргі технологиялары............................................6
2.1.1 Педагогикалық технология.....................................................14
2.1.2 Химияны оқыту әдістемесі.....................................................17
2.2 Модульдік оқытудың құрылымы..............................................18
2.2.1 Оқу модулінің кіріспе бөлімі..................................................23
2.2.2 Оқу модулінің сөйлесу бөлімі................................................23
2.2.3 Сөйлесу бөлімін құру қағидалары.........................................25
2.2.4 Оқу модулінің қорытынды бөлімі.........................................29
2.3 Оқу модульдерін дайындау.......................................................30
2.3.1 Оқу модульдерін даярлау технологиясы...............................30
2.3.2 Оқу модулінде оқушы қызметін бағалау...............................33
2.3.3 Оқушылардың білім, білік, дағдыларын бақылау және тексеру...............35
2.3.3.1 Тестілер және оны құруға ұсыныстар.................................35
2.3.3.2 Ауызша бақылау түрлері......................................................37
2.4 Оқу модулінің сөйлесу бөлімінде қолданылатын оқытудың белсенді
формалары.............................................................38
2.5 Модульдік оқыту технологиясының оқушыларды және олардың білім
деңгейін дамытуға ықпалы.........................................................41
2.6 Модульдік оқыту технологиясының тұлға қажеттіліктерін
қанағаттандыруға және оны дамытуға ықпалы.........................43
2.7 Сутек тақырыбын модульдік технологиямен оқыту сабағы..........................46
2.8 Өтілген сабақ бойынша оқушылардың білім деңгейлерін бағалау.
Зерттеу нәтижелерін талдау.........................................................53
3 ҚОРЫТЫНДЫ.......................................................55
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1 КІРІСПЕ
Жұмыстың өзектілігі: Қазақстан Республикасы “Білім туралы” Заңының 8-бабында “Білім
Жаңа ғасырда Республикамызда білім берудің жаңа жүйесі жасалып, Қазақстандық
Келер ұрпаққа қоғам талабына сай тәрбие мен білім беруде
Қоғамда болып жатқан өзгерістердің жоғары білім беретін оқу орындарына
Қазіргі білім беру саласындағы оқытудың озық технологияларын меңгермейінше сауатты,
Қазақстан Республикасының Президенті Н. Назарбаев 2006 жылы Л.Н. Гумилев
Еліміздің болашағы көркейіп, өркениетті елдер қатарына қосылуы бүгінгі ұрпақ
Мұғалімдерді даярлау – қай уақытта да өзекті мәселелер қатарына
Үшінші мыңжылдықта білім берудің ұлттық моделіне өту оқыту мен
Қазіргі білім беру саласындағы оқытудың озық жаңа технологияларын меңгермейінше
Жұмыстың мақсаты:
Сутек тақырыбын модульдік технологиямен оқыту әдістемесін жасау:
сабақ жоспарын құру;
“Сутек тақырыбын модульдік технологиямен оқыту әдістемесі” бойынша орта мектепте
оқушылардың білім деңгейін анықтауға тесттік тапсырмалар, деңгейлік тапсырмалар, бақылау
өтілген сабақ бойынша оқушылардың білім деңгейлерін бағалап, зерттеу
нәтижелерін талдау.
Зерттеу пәні: Модульдік оқыту технологиясы
Зерттеу гипотезасы: Модульдік оқыту технологиясы элементтерін химия сабағында қолданудың
Оқу мазмұны қойылған мақсатқа сәйкес меңгерілетін жекелеген кешендер түрінде
Оқушы мұғалімнен жұмыс істеудің тиімді жолдары көрсетілген жазбаша нұсқау
Оқушы уақытының көбінде өз бетінше жұмыс атқарады. Ол мақсат
Модульдік оқытудың басты мақсаты оқушының өз бетінше жұмыс істей
Зерттеу көздері: Модульдік оқыту технологиясы теориялары авторларының еңбектері, ғылыми-әдістемелік
Зерттеу орны: Шымкент қаласы, №47 мектеп гимназия
Зерттеу әдістері: анонимді анкеталау, әңгімелесу, тестілеу, бақылау, педагогикалық эксперимент.
Теориялық мәні мен ғылыми жаңалығы:
Заман ағымына сай білім беруді дамыту, білім сапасын әлемдік
Сутек тақырыбын модульдік технологиямен оқыту.
Практикалық маңыздылығы: Сутек тақырыбын модульдік технологиямен оқыту әдістемесі
Диплом жұмысының құрылысы: диплом жұмысы 61 бет, кіріспеден, негізгі
Кіріспе бөлімінде жұмыстың өзектілігі, мақсаты, нысанасы, паәні, гипотезасы, міндеттері,
Негізгі бөлімде оқытудың инновациялық тәсілдері, модульдік оқытудың құрылымы,
2. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1 Оқытудың қазіргі технологиялары.
Қоғамдағы қазіргі кездегі қайта құрулар, экономиканы дамытудағы жаңа стратегиялық
Қазақстан Республикасы 2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту тұжырымдамасында
Болашақ мұғалімдерді даярлау – қай уақытта да ең өзекті
Қазіргі кезеңде білім берудің ұлттық моделіне өту оқыту мен
Жоғары оқу орнында жаңа педагогикалық технологиялар мен инновациялық әдіс-тәсілдерді
«Ізденіс» зертханасы оқу-тәрбие үрдісінде шығармашылықпен, ізденімпаздықпен жұмыс істейтін зерттеуші
«Ізденіс» жаңа педагогикалық технологиялар зертханасының негізгі мақсаттары:
Жалпы білім беретін мектеп мұғалімдерін даярлаудың сапалық деңгейін көтеру;
Педагогикалық мамандықтар бойынша білім беру үрдісін үйлестіру;
Педагогика теориясы мен практикасы бойынша жаңа инновациялық технологиялар мен
Институт – мектеп – мұғалімдер білімдерін жетілдіру институттары арасында
«Ізденіс» педагогикалық жаңа инновациялық технология мен озық іс-тәжірибелер эксперименттік
І бағыт. Ғылыми-зерттеу жұмыстары:
Жаңа инновациялық педагогикалық технологияларды оқып үйрену, зерттеу;
Жаңашыл мұғалімдердің озық іс-тәжірибелерін зерттеу;
Оқыту мен тәрбиелеудің тиімділігін арттыратын, оқушылардың жоғары шығармашылық деңгейін
Педагогикалық конференциялар, оқулар, консилиумдар ұйымдастыру.
ІІ бағыт. Оқу-әдістемелік жұмыстары /ғылыми-әдістемелік бағыт/ :
Болашақ мұғалімдердің шығармашылық, интеллектуалдық потенциялдарын дамыту;
Оқушылардың жас ерекшеліктерін, қабілеттерін ескере отырып, саралап оқыту мазмұны,
Оқу – тәрбие үрдісіне жаңа инновациялық технологияларды пайдалануды қарастыратын
Жаңа инновациялық технологиялар мен озық іс-тәжірибелер оқу, педагогикалық семинарлар,
ІІІ бағыт. Тәжірибе-эксперименттік жұмыстары /ғылыми-практикалық бағыт/:
Оқу – тәрбие үрдісінде жаңа инновациялық технологияларды ендіру мақсатында
Жүргізілген эксперименттік –тәжірибелердің қорытындысын шығарып, алынған нәтижелерге талдау жасау;
Оқу – тәрбие үрдісінде жаңа инновациялық технологияларды пайдаланатын дәстүрлі
“Технология” ұғымы соңғы кездері ең көп қолданылатын ұғымдардың біріне
Білім беру жүйесі басқару органдарынан, түрлі типтегі және деңгейдегі
“Технология” ұғымы “Tehne”- өнер, шеберлік ,“logos” – ілім, білім,
“Технология”- бұл қандайда болсын істегі, шеберліктегі, өнердегі амалдардың жиынтығы.
“Технология”- өндірістік процесті жүргізудің әдістері мен тәсілдері жайлы білім
“Технология”- оқушы мен ұстазға бірдей қолайлы жағдай тудырушы оқу
Бұл ұғымға пәндік саланы сипаттайтын терминдерді қосамыз да кез-келген
АҚШ пен Батыс Европада XX - ғасырдың екінші жартысынан
60-шы жылдардың аяғы, 70-ші жылдардың бас кезінде АҚШ, Англия,
Сондықтан, бұдан әрі қарай “білім беру технологиясы ”
Бұл оқыту үрдісінің “педагогикалык үрдіс” деп аталуына байланысты.
Сырттай қарағанда, технологияның әдістемесі мен оқыту үрдісіңдегі әдістемелік және
Технология ұғымы тар мағынада - бір нақты объектінің технологиясы
Ғылыми-педагогикалық әдебиеттерде педагогикалық технологияның мәнін ғалымдар түрліше анықтайды. Атап
В.А.Беспальконың пікірінше, педагогикалық технология — алдын ала жобаланған оқу-тәрбие
Б.Т.Лихачевтің тұжырымдауынша, педагогикалық технология — оқы-ту мен тәрбиелеу құралдарының
В.М.Монаховтың айтуынша, педагогикалық технология — оқытушы мен оқушылар
М.В.Клариннің пікіріне қарағанда, педагогикалық технология — педагогикалық мақсатқа
В.И.Андреев педагогикалық технологияны жобалау және берілген технологияны тәжірибеде педагогикалық
Н.Е.Щуркова педагогикалық технологияны балаға педагогтың шынайы өзара әрекетін қамтамасыз
А.К.Колеченконың тұжырымы бойынша, педагогикалық технология қойылған мақсатқа сәйкес білімді,
Ш.Т.Таубаева мен Б.Т.Барсай педагогикалық технологияны оқу-тәрбие процесінің шығармашылықпен
Дегенмен, барлық анықтамаларға ортақ басты негіз бар. Осы негізді
Педагогикалық технологияларға барлық елдер ғалымдары қызығу-шылық танытуда. Сондықтан
“Педагогикалық технология — комплексті, интегративті процесс. Соның ішінде адамдарды,
Педагогикалық технология теориялық педагогика мен практика ара-лығында орын алып
Сонымен, педагогикалық технология — оқыту үрдісін түгелдей қолдану және
а) технологиялық құрылымдық және азаматтық тұтастығы;
ә) оның диагностикалық мақсаттылығы, аяқталғандық, әлеуметтік және табиғатқа сәйкестілік,
Шетел зерттеушілері педагогикалық технологияны психология, әлеуметтік философия, басқару және
Мектептің әрбір басқышындағы қазіргі оқу жоспарлары мен бағдарламалары үнемі
Білім берудің технологиясы педагогикалық пән ретінде дидактикадан кейінгі орынды
1. Концептуалдық негізі.
Оқытудың мазмұндық бөлігі:
оқытудың мақсаттары: жалпы және нақты;
оқу материалының мазмұны.
Процессуалдық бөлігі немесе технологиялық үрдіс:
оқу үрдісін ұйымдастыру;
оқушылардың оқу іс-әрекетінің әдістері мен формалары;
оқушылардың оқу материалын игеруін басқарудағы оқыту-шының іс- әрекеті;
оқу үрдісін диагностикалау .
Сонымен бірге, кез келген педагогикалық технология мынадай негізгі әдіснамалық
Концептуалдық. Әрбір педагогикалық технология оқу мақсаттарына жетудің философиялық, психологиялық,
жобалау, әрбір этапқа сай диагностика, нәтижелерді түзету мүмкіндігін беретін
Басқаруға оңтайлылық. Диагностикалық болжау жасауға, жоспарлауға, нәтижені өңдеу, өзгеріс
Тиімділік. Қазіргі заманғы технологиялар нөтижелілігі жағынан да, оған кететін
Қайталауға жарамдылығы. Басқа ұжымда, басқа сабақтарда дәл осы
Педагогикалық технологияның құрылымы мазмұнды және процессуальды компоненттерден тұрады. Мазмұнды
Ғылыми зерттеулерге жасалынған талдау бүгінде педагогикалық технологияларды жинақтап, жүйелеп,
-қолдану деңгейі бойынша: жалпы педагогикалық, дербес әдістемелік (пәндік) және
-философиялық негіз бойынша: материалистік, идеалистік, диалектикалық, метафизикалық, ғылыми және
-психикалық дамудың жетекші факторы бойынша биогендік, психогендік, социогендік және
-тәжірибені меңгерудің ғылыми тұжырымдамасы бойынша: ассоциативті-рефлекторлы, бихевиористік, гештальт-технологиялар, интериозаторлық
-тұлғалық құрылымға бағдарлау бойынша: ақпараттық технологиялар, операциялық, эмоциональды көркем
-мазмұны мен құрылымының сипатына қарай: оқытатын және тәрбиелейтін, жалпы
-ұйымдастыру формасы бойынша: сыныптық-сабақтық және альтернативтік, академиялық және клубтық,
-танымдық іс-әрекетті басқару типі бойынша: классикалық лекция, оқытудың техникалық
-балаға қатынас жасау бойынша: авторитарлық, дидактикалық-орталықтандырылған, тұлғалық бағдарланған, ізгілікті-тұлғалық,
-басым (үстемдік етуші) әдіс бойынша: догматтық-репродуктивтік, түсіндірмелі-иллюстративтік, дамыта оқыту,
-оқушылардың категориялары бойынша: бұқаралық технологиялар, оза оқыту, орнын толтыру,
Бұл жіктеме педагогикалық технологиялардың мақсатын, мазмұнын және түрлерін ажыратуға
Педагогикалық технология мынадай белгілермен сипатталады: [10]
-анықтылық, жүйелі педагогикалық оқыту мақсатын дидактикалық өңдемесі;
-құрылымдылық, реттік, ақпараттық тығыздануы;
-комплексті түрде дидактикалық, техникалық, сонымен қатар компьютерлік, оқытудың құралы
-күшейту, мүмкіндігіне қарай оқыту мен тәрбиелеудің диагностикалық қызметі.
-оқытуды жоғары деңгейлік сапасына кепілдік. Қазіргі кезеңдегі педагогикалық технологиялардың
-қолдану деңгейі;
-философиялық негізі;
-білімді меңгерудегі жүргізілетін концепция,
-білім мазмұнының ерекшелік сипаттамасы;
-оқытудың ұйымдастыру формалары;
оқыту әдісінің көптілігін (басым жағы)
-үйретушілердің категориялары;
2.1.1 Педагогикалық технология
Педагогикалық инновация білім берудің негізгі мақсаттарын
1. Сапа менеджменті
2. Білім беру мақсатына қатысты жеке бағдарлы қазіргі
3. Педагогикалық шығармашылықтың құрамды бөлігі есебінде
4.Білім берудің сапалануы, бәсекелестікке лайықты болуы, педагогикалық әлемде
5. Инновациялық үдерістер білім беруді сапаландырудың тасымалдаушы
Педагогикалық технология оқытудың ұтымды жолдарын зерттейді және ғылым ретінде
Инновациялық үдеріс - білім беру үдерісінде тұрақты жаңа
Бүгінгі күні білім берудің сапалы өзгерістерін қажет ететін тек
Педагогикалық технология - оқу үдерісін іске асырудың мағыналы
Педагогикалық технология - оқытудың жоспарлы нәтижесі. Педагогикалық технология -
Педагогикалық технологияның көкейтестілігін анықтау үшін төмендегі қайшылықтарды
- қоғамның педагог мамандары қойып отырған
- қайта дамып отырған жекелеген педагогикалық жүйелер мен олардың
- оқытушының әлеуметтік рөлі және қоғамдық ақпараттық - коммуникациялық
Педагогикалық технологияның мәні тұлғаның дамуы мен өзін- өзі
Педагогикалық технология: педагогикалық мақсатқа жету үшін пайдаланатын барлық, дара,
Педагогикалық технология білім алу іс-әрекетіндегі амалдардың негізінде
Инновация деген ұғымның өзін қарастырсақ, ғылымдардың көбі оған әртүрлі
“Инновация” ағылшын тілінен (“innovation”) шыққан, “жаңаша серпінділік”,
Майлс пікірі бойынша, “инновация - арнайы жаңа өзгеріс. Біз
Америка ғалымдары Биль және Болен педагогикалық инновацияны “құрылымына, материалдық
Найхоф инновациялық үдеріс деп “инновация қандай да бір идеялардан
Инновация дегеніміз білім беру, тәрбиелеу жұмысына жаңалықты енгізу, яғни
- жаңалық, жаңаны енгізу үдерісі;
- өзгеріс;
- құрал, әдіс.
Сонымен, білім жүйесіндегі инновация – білім мақсатына жаңашылдықты
2.1.2 Химияны оқыту әдістемесі
Осы кездегі химияны оқыту әдістемесі ғылым ретінде танылады. Ол
Химияны оқыту әдістемесі педаг. Педагогикалық ғылым ірі оқу пәні
Химия материяны зерттейтін жаратылыстану ғылымдарына жатады. Химия-заттардың бір –біріне
Сонымен қатар химияны оқыту әдістемесі- орта мектептерде химиядан сабақ
Химияны оқыту әдістемесі педагогикалық ғылым және оқу пәні болғандықтан,
Химияны оқыту әдістемесі мұғалімнің оқу материалын оқыту мен оқушылардың
Химияны оқыту әдістемесі мұғалімге арналған ережелер мен тәлімгерліктің жиынтығы
Химияны оқыту әдістемесі әрі ғылым, әрі оқу пәні ретінде
Химияны оқыту әдістемесі ғылым ретінде дидактиканың аса маңызды қорытындылары
Химияны оқытудың әдістемесі: неге оқытады, нені оқытады, қалай оқытады
Үшінші сұрақтың жауабы оқытуға байланысты қарастырылған жөн. Оқыту –
Келесі мәселе қалай оқиды деген сұрақтың жауабына келсек, ол
Оқу ісін ұйымдастыру кезінде оқушылардың үлкен жауапкершілікті, оқуға аса
2.2 Модульдік оқытудың құрылымы
Педагогикалық технология негізіне оқу циклін қайта жаңғырту идеясы
Оқу модулі дегеніміз не екенін нақты анықтап алуымыз керек.
Ақпараттардың аяқталған блогынан
Оқушы іс-әрекетінің мақсатты бағдарламасынан
Бағдарламаны табысты жүзеге асыру бойынша берілген мұғалімнің нұсқауларынан тұрады.
Оның мазмұнына:
оқытудың жалпы мақсатын қою;
жалпы құрылған мақсатты нақтыландыруға көшу;
оқушылардың білім деңгейін алдын-ала бағалау;
оқу әрекеттерінің жиынтығы;
нәтижені бағалау енеді.
Осының арқасында оқу процесі “модульдік” сипат алып, құрылым ортақ,
Модульдік оқыту технологиясын құруда біз толық меңгеру әдістемесінің негізгі
Осыдан келіп мұғалімнің оқу процесін құрудағы жұмысының өзгеруі
Балаларды оқу мақсаттарымен таныстыру;
Сыныпта берілген тарау (оқу бірлігі) бойынша жалпы оқыту жоспарымен
Оқытуды жүргізу (негізінен мұғалімнің оқу материалын өзі баяндауы түрінде).
Диагностикалық тестіні ағымдағы тексеру;
Тексеріс нәтижелерін бағалау және тарау мазмұнын толық меңгерген оқушыларды
Толық меңгере алмаған оқушылар мен түзете оқытуды жүргізу;
Диагностикалық тест өткізу және оқу бірлігін толық меңгерген оқушыларды
Менің жұмысымда бұл әрекеттердің реті біршама басқаша:
Балаларды оқу мақсаттарымен таныстыру;
Сыныпта мазмұны жақын тақырыптар тобы (блогы) немесе тарау бойынша
Мұғалімнің оқу материалын қысқаша баяндауы (белгілер жүйесі-сызбалар, сұлбалар, кестелер
Өзара сөйлесу негізінде оқушылардың танымдық қызметін ұйымдастыру және әрбір
Жалпы тақырыпқа, тарауға (“өсу” бағытымен) 4-7 рет
Тұтас тақырып бойынша тестілеу.
Тақырып бойынша қалыпты немесе “релелік” сынақ (немесе диктант, бақылау
Қайта жаңғырылатын оқу циклі ретінде оқу модулы үш құрылымдық
Сызба түрінде көрсетсек, оқу модулі былайша болады:
Кіріспе бөлімі
(модулге, тақырыпқа енгізу)
Сөйлесу бөлімі
(оқушылардың танымдық қызметін өзара сөйлесу негізінде ұйымдастыру)
Қорытынды бөлім
(бақылау)
Модульдік оқыту білім мазмұны, білімді игеру қарқыны, өзбетінше жұмыс
Бұл технологияның өзгелерден ерекшеліктері мынадай:
1. Оқу мазмұны қойылған мақсатқа сәйкес меңгерілетін жекелеген кешендер
2. Оқушы мұғалімнен жұмыс істеудің тиімді жолдары көрсетілген жазбаша
3. Мұғалімнің оқушылармен қарым-қатынас түрі өзгереді. Ол ақыл беруші
4. Оқушы уақытының көбінде өзбетінше жұмыс атқарады. Ол мақсат
5. Модульдік оқытудың басты мақсаты оқушының өзбетінше жұмыс істей
6. Мұғалім балалардың өзін -өзі бақылау және бағалау жүйесін
7. Модульдік технология дамыта оқыту идеясын пайдаланады. Егер оқушы
8. Модульдік технология бағдарламалап оқыту идеясын да пайдаланады. Бағдарламалап
Мұғалім мен оқушының іс-әрекетінің жүйесі.
1. Сыныптағы оқу мазмұнын модульдер жинағы түрінде құру. Әрбір
2. Әр блоктағы міндетті оқу көлеміне сәйкес келетін негізгі
3. Анықталған әрбір модуль үшін үш деңгейдегі дидактикалық мақсат
4. Әр оқушының мүмкіндіктеріне, бейіміне қарай технологиялық карта жасалады.
5. Оқушылардың дайындығын анықтайтын алдыңғы бақылау тапсырмалары беріледі.
6. Оқу элементтері құрылады. Оқу элементтеріне мақсат қою, оқушылардың
7. Оқу және дидактикалық материалдар жеңіл, түсінікті, нақты мәнерлі,
8. Тапсырмалардың орындалу барысын қортындылайтын модуль элементі – резюме
Модульді құрастырудың қадамдары
Оқушылардың білімді меңгеру процесін бақылау және басқару үшін кері
Модуль құрылымы сабақтың типіне сәйкес болады.
Сыныптағы курс көлемінде кешенді дидактикалық (КДМ), ал модуль көлемінде
Модуль құрудың қадамдары мынадай:
Модульдің кіріктірілген мақсатын анықтау
Сабақтың типіне қарай оқу элементтеріне бөлу
Әрбір оқу элементтерінің мақсатын анықтау
Әрбір оқу элементінің мазмұнын анықтау
Оқушыларға берілетін кеңестер мен нұсқауларды анықтау.
Оқу элементін былай құру керек:
ОЭ № Тапсырмаларда көрсетілген оқу материалы Мұғалім кеңесі
Оқушыларға арналған тапсырмаларға қойылатын талаптар: мазмұны мен танымдық деңгейі
Атап айтатын жағдай сол: мұғалімнің іс-әрекеті түбегейлі өзгереді. Оның
Бір блокты меңгеруде мұғалім жұмысын келтірейік.
Балаларды оқу мақсатымен таныстыру
Сыныпты берілген тарау бойынша жоспармен таныстыру
Мұғалімнің материалды көбіне баяндау түрінде оқыту
Диагностикалық тест бойынша ағымдағы тексеруді өткізу
Тексеру бойынша тарауды толық меңгерген оқушыларды анықтау
Тарауды толық меңгерген оқушылармен «түзету» оқуларын жүргізу
Диагностикалық тест жүргізіп «түзету» нәтижесін тексеру.
Модульдік оқыту технологиясында мынадай қиындықтар болуы мүмкін:
оқушылардың өзбетінше оқуға дайындық деңгейі төмен болуы мүмкін;
уақыт тапшылығы туындап берілген уақытта материалды оқып үйренуге оқушылар
Оқу модулін құрудың тағы бір ерекшелігі – мұғалімнің даярлық
Мұғалімнің алдын-ала жұмысы төмендегідей әрекет-қадамдардан тұрады:
1-қадам: Берілген тарау, блок немесе тақырып бойынша бағдарламада меңгерілуі
2-қадам: Берілген модуль бойынша оқу материалының тұтас мазмұыны оқып-зертеу.
3-қадам: Берліген модуль бойынша негізгі мағынаны білдіретін тиімді ұғымдарды,
4-қадам : Тұтас тақырып бойынша тірек-сызбаларын құрастыру (анықталған тйінді
5-қадам: Оқу модулінің тұтас мазмұны бойынша тестілік тапсырмалар құрастыру
6-қадам: Берілген модулдегі оқу матеиалының тұтас мазмұны бойынша сынаққа
7-қадам: Сөйлесу бөліміні әзірлеу. Оқытудың белсенді формаларын таңдау. Оқу
Оқу модулінің құрылымдық бөлімдерінің әрқайсысына кеңінен тоқталып, қарастырайық.
2.2.1 Оқу модулінің кіріспе бөлімі
Психологтардың пайымдауынша, әрбір дербес тарауды (тақырыпты) оқып-үйрену үш негізгі
Аталмыш модульде кіріспе-қызықтырушылық кезең кіріспе бөлімінде іске асырылады.
Бұл кезеңде оқушылар бағдарламаның осы тарауын неге және не
Психологтар дәлелдегендей білімді неғұрлым тиянақты меңгеру үшін оқушылардың мақсатты
Обьектілердің нақты қасиеттері жайлы білімді қалыптастыруда түсіндіруді сызба және
Қандай да бір құбылысты тану барысында адамда оны түсінгендік,
Жадыны және келешекте алынған білімге сүйену мүмкіндігін қорғау үшін
Сөйтіп, оқу модулінің кіріспе бөлімінде мұғалім:
а) оқушыларды оқу модулінің жалпы құрылымымен және мазмұнымен таныстырады;
ә) оқушылардың осы оқу модуліндегі танымдық қызметінің мақсаттары мен
б) тірек сызбаларға (“орамаларға”, “белгілік үлгілерге”) сүйене отырып, модульдің
2.2.2 Оқу модулінің сөйлесу бөлімі
Оқу модулінің сөйлесу бөлімі тарауды (тақырыпты) тұтас оқып-үйренудің екінші
Бұл бөлімді құрастырғанда Л.Фридманның төмендегідей ережелерге негізделген тұжырымдамасына сүйендік:
Оқу оқушының жеке, топтық, ұжымдық жұмыс барысындағы түрлі қызметінің
Оқуды басқарудың психологиялық сенімді түрі-ең алдымен, оқушының қажеттіліктерін, қызығушылығын
Оқуды басқару икемді болуы тиіс, бұл тек оқушылардың іштей
Оқушылар нақты оқу қызметінің мақсаттарын анықтауға тікелей қатысуы керек,
Оқу процесін балалардың ішкі қуатына, жеке мүмкіндіктеріне негізделіп жүруі
Оқу модулінің сөйлесу бөлімін даярлағанда мұғалім оқу материалының негізгі
Мұнда оқушылар оқу материалына қайта оралып, пысықтап, бекітуі үшін
Пысықтауды қажет ететін материалды мұғалім үш күрделілік деңгейінде (қарапайым,
Бұның бір маңызы - күрделі, ізденушілік, шығармашылық сипаттағы тапсырмаларды
Бұл бөлімнің сабақтарын жоспарлағанда мұғалім оқушылардың өзара сөйлесуін қаматамасыз
Мұнда оқу материалының мазмұны оқушылардың өзара сөйлесуінің арқауы және
Сөйтіп, мұғалімнің сөйлесу бөлімін дайындаудағы 5 әрекет-қадамнан тұратын даярлық
Модульдің сөйлесу бөліміндегі материалдың негізгі мазмұнын белгілеу
|
Оқу материалының біртұтас, жинақы, “өсу” бағытымен беру
|
Тақырып бойынша жеңілдетілген деңгейдегі және білім стандартының талаптарын қамтамасыз
|
Оқушылардың пәнге қызығушылығын және креативтілігін (шығармашылық қабілеттерін) дамытуға арналған
|
Осы бөліктің барлық сабақтарында өзара сөйлесуді қамтамасыз ету
2.2.3 Сөйлесу бөлімін құру қағидалары
Алғышқы үш әрекет-қадам мұғалімнің оқу (ғылыми) материалының тұтас мазмұнын
Сөйлесу бөлімінің жұмысы төмендегідей негізгі қағидаларды есепке ала отырып
• Оқу материалын біртұтас беру қағидасы.
• “өсу” бағытымен оқып-үйрену қағидасы (басында шағын түрде, соңынан-мазмұнын
• Сөйлесу бөлімінің әр сабағында оқу модулінің тақырыбына “қайта
Сондықтан, модульдің осы бөлімінде оқу материалын меңгеру-тек қажетті құрал
Мұғалім тұлғаны дамытатын кез-келген қызмет емес, тек орындау барысында
Бұл үшін:
• Оқушының оқу ісіне шын мәнінде қосылуы үшін ол
• Таным процесін өзара сөйлесу арқылы
• Бірлесе істеген қызмет (шағын топтарда):
а) кейбір қатысушылардың алдағы міндеттерді шешу мүмкін емес деген
ә) қорғау механизмдерінің шығармашылық процеске әсерін төмендетуге ықпал етеді.
• қабілеттерді (соның ішінде танымдық) дамытуға қол жеткізу неғұрлым
• кейбір қатысушыларға өз қызметінің нәтижелеріне қол жеткізу маңызды
Оқушының өзіне қиындық туғызатын деңгейде оқыту неғұрлым пайдалы, дамытушы
Міне, сондықтан да ұсынылған оқу модулінің сөйлесу бөлімінде мұғалім
Мұғалімнің әрбір оқушыға әзірлеген тапсырмалары солардың біреуін оқушының өзі
Сөйлесу бөлімі сабақтарының ұйымдастырылу формаларына қарай тапсырмаларды карточкаларға-яғни, өзінше
Егер сабақ жеке-топтық формада өтетін болса, онда оқушылардың әрқайсысы
Егер сабақ формасы-ойын (кез-келген түрлі) болса, онда тапсырмалар тақтаға
Ұжымдық және топтық жұмыс формаларында тапсырмаларды тұтас сыныпқа бірдей
Оқу модулінің сөйлесу бөлімінің бірнеше ерекшеліктері бар, оларға назар
Бұл бөлімде оқыту және оқу:
а) дамытушы болады, соған байланысты мұғалімнің оқушылар мүддесіне бейімделуі
ә) даярлаушы болады, яғни, модульдің қорытынды (бақылау) бөліміне шығуға
Оқу модулінің бұл бөлімінде неғұрлым қолданыстағысы-бірін-бірі текесру әдісі.
Репродуктивті (қайта жаңғырту) сипатындағы оқыту проблемалық, ізденушілік, зерттеушілік оқытумен
Негізінен оқушылардың бір-бірімен қатынасына, өзара сөйлесуіне құрылған оқытудың белсенді
Оқыту және дамыту - өзара күрделі қатынастағы процесстер.
Жоғарыда атап өткеніміздей, баланың көптеген тұлғалық психикалық қасиеттері, психологтардың
Бұл үшін мұғалім сабақта әр балаға психологиялық қолдау көрсетуі,
К.Роджерстің пікірінше, мұғалім ондай жағдайды жасай алады, тек ол
1. Балаларға әрқашан сенім көрсетуі;
2. Оқушыларға оқытудың мақсаттары мен міндеттерін белгілеп, нақтылауға көмектесуі;
3. Оқушылардың оқуға деген ішкі қызығушылығына мән беруі;
4. Әртүрлі тәжірибенің қайнар көзі ретінде оқушы қиындыққы кездескенде
5. Мұғалім әрбір оқушы үшін осындай рөлде болуы;
6. Өзінде топтың көңіл –күйін сезіну және оны қабылдау
7. Топтық өзара ерекетке белсенде түрде қатысуы;
8. Топта өз сезімін ашық білдіруі;
9. Әрбір оқушының сезімі мен көңіл толқуларын түсінуге мүмкіндік
10. Өз-өзін жақсы білуі тиіс.
Ізденушілік, зерттеушілік оқытуды қамтамасыз етеді, өйткені іздеу де, зерттеу
Өзара қатынасу, сөйлесу адам тұлғасын дамытудың маңызды факторы болып
Өзара қатынасқа және сөйлесуге құрылған оқыту оқу процесінде белсенді
• топтық немесе жеке топтық;
• жұптық;
• ұжымдық.
Оқытудың бұл формалары жалпы немесе құрылымдық деп аталады.
Бұдан басқа да нақты және арнайы формалары бар:
• семинар;
• оқу конференциялары;
• диспут;
• топтық пікірталас және т.б.
Оқу процесін жандандыру құралдарының ішінде ойын, ойын арқылы оқыту
Қазіргі уақытта педагогикада оқыту мен ойынды топтастыруға қадам жасалынуда,
С.Ф.Занько, Ю.С.Тюнникова және С.М.Тюнниковалардың пікірінше, оқу және дидактикалық ойындардың
Оқу ойыны – бұл оқуды ойын арқылы ұйымдастыру. Біздің
Біз ойындарды оқу модулінің сөйлесу бөлімінде қолдануға баса назар
Зерттеулер көрсеткендей, дәстүрлі ұйымдастырылған оқу процесіне қарағанда, оқушылар ойынға
Ескерту: Егер оқушы қандай да бір себептермен оқу модулінің
2.2.4 Оқу модулінің қорытынды (бақылау) бөлімі
Бұл бөлім тарауды немесе тақырыпты оқытудың тұтас циклын аяқтайтын,
Ол оқушылардың сөйлесу бөліміндегі танымдық қызметі барысында қалыптасқан білім,
Нақ осы бөлімде оқушылар өз қызметін талдайды – яғни,
Оқу модулінің қорытынды бөліміне бақылаудың бірнеше түрлерін енгіздік.
Біріншісі – міндетті-тестілеу.
Екіншіден – мұғалімнің өз таңдауы бойынша (пәннің, тақырыптың, тараудың
Білім деңгейін тексеру және бақылау тәсілі ретінде тестілеу оқыту
Сонымен қатар тестілеу тұлғаның психологиялық қорғануын қамтамасыз етеді, ішкі
Қорыта келе, біз тестілеуді бақылаудың қажетті түрі, бірақ ол
Оның мақсаты:
а) білім деңгейін әділ бағалау;
ә) бағасын жақсартуға (жоғарырақ балл алуға) мүмкіндік беру.
Қалай айтқанмен, егер бақылаудың бір түрінен нашар баға алынса,
Пәннің өзіндік ерекшелігіне орай тапсырмалар жазбаша немесе ауызша сипатта
Бақылаудың бұл негізгі екі түрінен басқа:
• бақылау жұмысын;
• диктант;
• семинар;
• оқу (пән) конференциясын жүргізуге болады.
Оқушылардың білім, білік, дағдыларын тұтас модуль бойынша бағалағанда ,
Зерттеушілік сипаттағы тапсырмалар бөлек есептелед. Олар баяндама, хабарлама, реферат
Тоқсандық қорытынды баға әрбір оқу модулінің бағалары нәтижесінде қойылады
2.3 Оқу модульдерін дайындау
2.3.1 Оқу модульдерін даярлау технологиясы
I кезең – мұғалімнің модульді даярлауы.
1. Барлық оқу материалын пысықтап, оны оқу бірліктреіне (тұтас
2. Оқытудың нақты нәтижелері тізбегін құру (яғни, әрбір оқушы
3. Модуль тақырыбын тұтас баяндаудың оңтайлы формасын ойластыру.
4. Тақырыптың негізгі түйінді ұғымдарынан тірек сызба-конспект құрастыру.
5. Оқушылардың білім, білік, дағдыларын тексеруге тестілер – диагностикалық
6. Білім, білік, дағдыларды түзетуге арналған тапсырмалар дайындау.
Модульдің кіріспе бөлімінде оқу материалын баяндау формалары
Оқу модулінің бірінші сабағындағы мұғалімнің лекциясы бірнеше нұсқада болуы
• визуалдық лекция, мұнда тақырыптың негізгі мазмұны бейнелітүрде –
• лекция-консультация (кеңес), оқу мазмұны оқушылардың сұранысы (сауалдары) бойынша
• лекция-өзара сөйлесу, жалпы мазмұн лекция барысында оқушылардың өздері
• проблемалық лекция, мұнда бірнеше қарама-қайшы теориялық тұжырымдамалар ұсынылады.
Лекция нақты ойластырылып, қисынды түрде және бірізділікпен, түйінін және
II кезең – мұғалімнің сөйлесу бөлімін даярлау әрекетінің құрылымы
Сөйлесу бөлімінде жұмыс істеу үшін оқу материалының негізгі мазмұнын
↓
Оқушылардың өзара сөйлесуін қамтамасыз ететін және алғашында оқу материалын
↓
Әртүрлі күрделілік дәрежесіндегі үш деңгейлік тапсырмалар
(Блум таксаномиясына сүйене отырып) және олардың жауап үлгілерін
(есептер мен мысалдардың шешімін және т.б.) дайындау
↓
Әрбір оқушыға немесе топқа арнап үлестірмелі материалдар бастыру
(көбейту)
Үш деңгейлік тапсырмалар дайындғанда сөйлесу бөлімінде оқу материалын пысықтап,
III (“жеңілдетілген”) деңгей тапсырмалары тақырыпты қарапайым білім мен түсінк
Олар шамамен мынадай түрде беріледі:
Білу
.......................................... атаңыз
.......................................... қай жылы болды
.......................................... қайда болды
......................................... формуласын жазыңыз
..........................................атап көрсетіңіз
Түсіну
сөйлемді аяқтаңыз........................................
не білдіңіз................................
неге...........................................
сөйлемді өзгертіңіз........................................
өзара байланысын түсіндіріңіз....................
өз сөздеріңізбен айтыңыз..............................
II деңгей (мемлекеттік білім стандартының талаптарына сай) тапсырмалары алған
Қолдану
қолдану мақсатын түсіндіріңіз.........................
үй есебін бірнеше тәсілмен шешіңіз......................................
осы құбылысты қандай теория түсіндіреді............................
берілген формуланы тексеріңіз.........................
қорытындылар....................................................
Талдау
................................................құрылым қандай
................................................ .топтастырыңыз
................................................. салдары не
................................................. салыстырыңыз
................................................. себебін талдаңыз
I деңгейдегі жоғары күрделілік дәрежесіндегі (“стандарттан жоғары”) тапсырмалар алған
Топтау
өз шешіміңізді табыңыз....................................
алгоритмді ұсыныңыз.......................................
баламасын табыңыз...........................................
бөліктерден құраңыз..........................................
түсініктемесі қандай...........................................
жүйелестіріңіз....................................................
зерттеңіз........................................
Бағалау
қисынды ойды бағалаңыз..................................
жетістіктерін айтыңыз.......................................
критерийлерін көрсетіңіз..............................................................сәйкес келе ме
..............................................туралы не ойлайсыз
..............................................қаншалықты дұрыс
қорытынды жасаңыз............................... ...........
III кезең – қорытынды (бақылау) бөлімі
Оқушылар білімін әділ бғалау және оларда жоғарырақ балл алу
Бақылау формалары
тестілеу мұғалімнің таңдауына қарай
• толықтыруды қажет ететін тестілер
• еске салушы тест
• балама жауаптары бар тестілер
• таңдамалы тест
• сәйкестілік тесті
• реттік бірізділікке берілген тест
• құрама тест • сынақ
• релелік сынақ
• бақылау жұмысы
• диктнат, шығарма, мазмұндама
• оқу пәні бойынша конференция
• семинар
Модуль бойынша қорытынды баға шығару
2.3.2 Оқу модулінде оқушы қызметін бағалау
Модульдік оқыту технологиясының сөйлесу бөлімінде оқушылардың оқу қызметінің нәтижелерін
Оқушылардың білімін бағалау баллдық жүйемен жүреді, онда әрбір оқушыға
(I деңгей), орташа күрделілік дәрежесіндегілер - (II деңгей),
I деңгей II деңгей III деңгей
“5” O “5” “5” ∆
“4” O “4” “4” ∆
“3” O “3” “3” ∆
Модульдің бұл бөліміндегі барлық бағалаулар мен бағалар – ынталандырушы
I деңгей II деңгей III деңгей
журналға
журналға
журналға
“5” 5 “5” 5 “5” 4
“4” 5 “4” 4 “4” 3
“3” 4 “3” 3 “3” 3
Егер оқушы бағасын журналға қойғызғысы келмесе, оған осы оқу
Баға – бейне бір белгі және сонымен қатар өлшем
Өзін-өзі бағалау да адамның өзін-өзі жүйелеп, ісін ретке келтіруінің
Топтық жұмыс формасын ұйымдастыруда топтық бағалау, бірі-бірі бағалау әдісін
2.3.3 Оқушылардың білім, білік, дағдыларын бақылау және тексеру
Тестілер міндетті бағдарламалық курс (мемлекеттік стандарт) негізінде құрылады. Тестінің
Тестілеу – оқушылардың білімін, білігін, дағдысын бақылаудың және тексерудің
2.3.3.1 Тестілер және оны құруға ұсыныстар
А. Тестіні құру талаптары
Тестілер курстың оқу бағдарламасы негізінде
Тестінің көлемі білімді бақылаудың мақсаттарына сай тапсыманың формасына
Тестінің бірнеше нұсқасын әзірлеу қажет (5-ден кем емес, яғни,
Тестіге бірнеше сұрақтар немесе тапсырмалар енеді, олардың әрқайсысы дұрыс
Тест сұрақтарына жауап қысқа, жинақы берілуі тиіс.
Тестіге төмендегідей материалдарды енгізуге болмайды:
а) ескірген;
ә) күрделі;
б) қарапайым немесе маңызды емес.
7. Тест сұрақтарын екі топқа бөлуге болады:
а) абстрактілі, олар курстың негізгі ережелері мен пәнаралық байланысты
айқындайды;
ә) нақты, бұлар орташа күрделілік дәрежесіндегі нақты материалдар
бойынша білімін айқындайды;
8. Алынған жауаптар негізінде оқушының білімін бағалауда эксперттік
комиссия қабылдаған сапаны анықтау жүйесін қолдануға болады:
а) дұрыс жауаптар 75%-дан жоғары болса – жақсы немесе
үлгерім;
ә) дұрыс жауаптар 50%-дан 75%-ға дейін болса – қанағаттанарлық;
б) дұрыс жауаптар 50%-дан аз болса – білім деңгейі
9. Тест сұрақтары анық, қысқа құрылып, оған біржақты жауап
10. Тапсырманы құрғанда жалпыға бірдей қабылданған, бәріне түсінікті
атаулар мен терминологияны қолдану қажет.
Ә. Тестіні құру кезеңдері
1. Тестілеудің мақсаттарын анықтау.
2. Осы мақсаттарға сүйене отырып, бақылануға тиісті білім көлемін
белгілеу.
3. Тестінің түрін және формасын таңдау.
Тестінің мазмұнын құру.
Тест тапсырмаларын орындауға қажетті уақытты есептеу.
Тест мәтінінің сыпайылығын тексеріп, оларға түзетулер енгізу.
Тест нәтижелерін өңдеу (тестіде жіберілген қателерді есептеу, қателер саны,
Тестілеудің мөлшерлік көрсеткішін түсіндіру.
Тест құрудың нақты ғылымы жоқ – “бұл да жақсы
тапсырмалар жеңіл оқылуы тиіс;
егер бұл үлгерім тестісі болса, онда тапсырмалар оқулықтағы берілген
бір тапсырманың жауабы басқа тапсырмалардың жауаптарына байланысты болмауы керек;
тапсырманың жауаптары басқа тапсырмалардың дұрыс жауабына ықпал жасамауға тиіс;
дұрыс жауаптардың біреуі ғана таңдалатын тестілерде тапсырмалардың дұрыс жауаптары
тапсырма мәтіннің құрылуында екіжақты, “тұзақ” тәрізді мағына болмауы керек;
балама түрдегі тестілерде дұрыс жауапты білдіретін астыртын сөздер болмауы
әдетте “барлығы”, “әрқашан”, “ешқашан” деп басталатын тапсырмалар дұрыс емес,
тапсрмалары бос орынды толтыруды талап ететін тестілеудегі әрбір жеке
тапсырмаларды дұрыс түсіну үшін түйінді, тірек сөздерді
қолдану керек;
құрылған тапсырмалар жиынтығының адамның жынысына,
жасына, білім деңгейіне, әлеуметтік және мәдени деңгейіне,
қоршаған ортасына, өмірлік тәжірибесіне және т.с.с. сай келетінін
тексеруі қажет.
Б.Тестінің түрлері
1. Толықтыруды қажет ететін тестілер.
Мәтінде, сызуда, формуланың жазылуында керекті сөздерді, белгіні, таңбаны қоятын
2. Еске салушы тестілер.
Тест сұрағына жауап – қандай да бір факті, заң
3. Балама жауаптары бар тест.
Қандай да бір шешімнің дұрыс немесе бұрыс екенін табу
4. Таңдамалы тест.
Бірнеше жауаптардың ішінен дұрыс біреуі таңдалады. Жауаптар саны үшеуден
5. Сәйкестілік (салыстыру) тестісі.
Тапсырмалар екі бағанадағы бір-бірімен мағынасы, мазмұны бойынша өзара байланысқан
6. Реттік бірізділікке берілген тест.
Көлем, атау және т.б. көрсеткіштік сипаттағы мәліметтерді тек бір
7. Құрама тестілер.
Құрылымы бойынша онда тестінің әр түріндегі сұрақтар болуы мүмкін.
2.3.3.2 Ауызша бақылау түрлері
Бақылаудың ауызша түрлері – сынақ (релелік, “айналмалы” сынақ), блиблиц-турнир,
Релелік сынақ
Мұғалім бірінші сабақта (оқу модулінің кіріспе бөлімінде) оқушыларға релелік
O
∆
Оқушылар өз қалауы бойынша кез-келген қатардағы билеттен алады. Таңдап
Жеке оқушының жауапқа дайындалу уақыты 10-15 минут. Даярлық кезінде
Блиц-турнир
Бұл біржақты жауаптарды талап ететін 5-10 сұрақ. Ойыншылардан тек
Жазбаша бақылау түрлері: тәжірибелік, өзіндік, ткесеру және бақылау жұмыстары,
2.4 Оқу модулінің сөйлесу бөлімінде қолданылатын оқытудың белсенді формалары
1. “Қарлы кесек” оқыта үйрету ойыны
2. “Брейн-ринг” оқыта үйрету ойыны
3. Пікірталастық және рөлдік оқыта үйрету ойындары
4. Жеке-топтық жұмыс формасы
5. Өзара оқыту сабағы
6. Оқыта үйрету ойындары
а) “Бақытты сәт ойыны”
ә) “Саяхат” ойыны
б) “Білім биржасы” ойыны
в) “Өз жартыңды тап” ойыны
г) Бір-біріне диктант жүргізу
д) “Киностудия” ойыны
е) “Қатені тап” ойыны
“Қарлы кесек” оқыта үйрету ойыны
Құрал жабдығы:
Бағыттаушы парақтар (қатысушылардың санына қарай), 1-қосымша
Қатысушылардың нөмірі жазылған жетондар, 2-қосымша.
Үстелдерді белгілеуге арналған сілтемелер, 3-қосымша.
Жалпы бағалау парағы (оны тақтаға сызуға да болады), 4-қосымша
Ойынның жүру барысы
А
Б
Г
1-ші нұсқасы
Қатысушылардың саны 12-ден 25 адамға дейін болуы мүмкін. Егер
А әрпі бар бағыттаушы парағын және жетонын (жейденің кеудесіне
Топ мүшелері тыңдап болған соң, әрбір оқушы өзі жауабын
2-нұсқа
Бұл нұсқа бойынша бағыттау парақт ары қажет емес. Ойынды
Ойынның I туры жарияланады (10 минут).
Жаңа топта әрбір алғашқы топ өкілі өз тақырыбын әңгімелейді
II тур (уақытын мұғалім белгілейді).
Оқушылар өздерінің алғашқы орындарына қайта оралады, ал мұғалім тағы
III тур. Қорытынды шығару.
Оқыта үйрету ойыны – “Білім биржасы”
Тақтаға конверттер ілінген панно бекітіледі, оларда әртүрлі деңгейдегі тапсырмалар
2.5 Модульдік оқыту технологиясының оқушыларды және олардың білім деңгейін
Модульдік оқыту технологиясымен оқыту барысында оқушыларды және олардың білім
• оқушы тұлғасының танымдық қабілеттерін дамытуға;
• танымдық процестерді (жады, ойлау, зейін, елестету қабілеті) дамытуға;
• оқуға жағымды қызығушылық қалыптастыруға;
• белсенді сөздік қорын, ауызша және жазбаша тілін дамытуға;
• тұлғаның қиындықтарға даяр болу және оны жеңе білу,
Бұл технологияны түрлі үлгідегі мектептерде (жалпы білім беретін мектептерде,
Алайда мұғалімдердің осы технологияны қолданғаннан бергі үшінші жылдың соңына
Зерттеулер мұндай феноменнің негізгі себептерін анықтауға мүмкіндік берді.
Бұл технологиямен жұмыс бастаған алғашқы жылы мұғалім сабақтардың құрылымын,
Сөйтіп, алғашқы жыл жаңа тәсілдерді сынауға арналған; оны жаңа
Технологияны қолданудың екінші жылы оқу процесі біршама тұрақтандырылады. Мұғалім
Үшінші жыл көптеген оқушыларда пәнге тұрақты қызығушылық пайда болуымен
Оқушылар өзара сөйлесудің, оқыта үйрету ойындарының (олардың негізгі мазмұны
Дарынды балалар сабақта жүйелі түрде, үнемі аса жоғары күрделілік
Зерттеулер көрсеткендей, үш жыл бойына осы технологияны игерген мұғалімдер
Бұл технологияның жан-жақтылығы- оны жоғары, орташа, төмен білім деңгейіндегі
Айырмашылығы тек бағдарламалық материалды меңгерудің түрлі деңгейлерін жұмыс істейтін
Алайда тәжірибелік-сынақ жұмысы осы технология бойынша бір сыныпта төрт
2.6 Модульдік оқыту технологиясының тұлға қажеттіліктерін қанағаттандыруға және оны
Модульдік оқыту технологиясының оқушы тұлғасына және оны дамытуға
Оқушы тұлғасының қасиеттері Әсер ету формасы Модульдік оқыту технологиясының
Танымдық процестер
• Жады
• Зейін
д а м
• адамның екі сигналдық жүйесіне сүйену: сөйлесу бөлімінің әр
• сөйлесу бөлімінің барлық сабақтарында әртүрлі күрделілік деңгейіндегі оқу
• оқытудың белсенді формалары – ойын арқылы оқыту, пікірталастар,
• әрбір оқушының өз еңбегінің соңғы нәтижесіне деген қызығушылығы;
• оқулықтарды, оқу құралдарын және басқа қосымша әдебиеттерді пайдалануды
• адамның екі сигналдық жүйесіне сүйену;
• әрбір оқушының нәтижеге қол жеткізуіне бағытталуы (модульдің сөйлесу
• ойлау
• елестету
• қабылдау
• танымдық, шығармашылық қажеттілігін қанағаттандыру
д а м ы т а д ы •
• оқытудың пікірталастық, ойын формаларын пайдалану;
• технологияда ізденушілік (зерттеушілік) оқыту элементтерін пайдалану;
2.Қажеттіліктерді қанағаттандыру:
•қауіпсіздік (тұлғаның негізгі қажеттілігі)
Қанағаттандыруға мүмкіндік береді • оқытудың белсенді формалары;
• жеке тәртіппен жұмыс істеу мүмкіндігі;
• білім дәрежесін бағалаудың тоғыз баллдық жүйесі;
• тапсырмаларды саралап беру;
• сабақтардағы өзара көмек, өзара бірлескен қызмет;
• өзара сөйлесу, серіктестік қарым-қатынас;
• өз білімін бақылау, өзін-өзі тексеру
• сыйласу, өзін өзектілендіру, өзін-өзі бекіту (негізгі қажеттіліктер);
• өзара қатынас, ойын қажеттілігі
Қанағаттандыруға мүмкіндік береді • сөйлесу бөлімінде өзін-өзі және бірін-бірі
• тапсырмаларды күрделілік дәрежесіне қарай саралап беру;
• сөйлесу бөлімінде білім дәрежесін бағалаудың тоғыз баллдық жүйесі;
• оқытудың ойын формалары;
• өзара сөйлесу, оқшылардың өзара қатынасы.
• қиындықтарға дайын болу және оны жеңу
• оқу модулінің сөйлесу бөлімі әрбір оқушының қорытынды (бақылау)
3. Танымдық қабілеттері
дамытады • тапсырмаларды үш деңгейлік саралап беру;
• Б.Блумның таксаномиясын пайдалану;
• білім жәрежесін бағалаудың тоғыз баллдық жүйесі (деңгейлер бойынша);
• тұлғалық-бағытталған формалары;
• сөйлесу бөлімінің сабақтарын ұйымдастыру.
4. Белсенді сөздік қоры (ауызша және жазбаша тілі)
дамытады • тұрақты түрде сөйлесу, ортақ тақырыпқа әңгімелесу;
• сөйлесу бөлімінің сабақтарында адамның екі сигналдық жүйесіне сүйену.
5. Оқуға жағымды қызығушылық
қалыптастырады • танымдық қызметтен қанағаттанып, қуаныш сезіміне бөлену (оқу
• сөйлесу бөліміндегі білім дәрежесін бағалауда “тәтті лимон” және
2.7 Сутек тақырыбын модульдік технологиямен оқыту
8-сынып химия пәнінен «Сутек» тақырыбын
МОТ
Кіріспе (1-2 сағат)мұнда Сөйлесу (бірнеше
тараудағы тақырыптарға оқыту ойындары «Қарлы
сызба-тірек түрінде
бсріледі.
Оқушыларды сабақ жоспарымен таныстырып, сабақтың формасына назар аударылады.
Бөлімдері Сағат саны Сабақтың тақырыбы мен мазмұны,
Кіріспе 1-сабақ Модулдің құрылысымен таныстыру
Тақырыптың міндеті мен мақсатын түсіндіру.
Тірек-сызба арқылы тақырыпты түсіндіру
а) сутек-химиялық элемент
ә) сутек-табиғатта
б) сутекті алу
в) сутектің физикалық және химиялық қасиетгері
г) сутекті қолдану 2 минут
3 минут
40 минут
Сөйлесу 2-сабақ Өзара оқыту әдісі
Кубизм әдісі
Білемін, білгім келеді, үйрендім ойыны.
№9,10 зертханалық жұмыс 10 минут
10 минут
10 минут
10 минут
Оқырман пікірі 5 минут
3-сабақ «Қарлы кесек» ойыны 45 минут
4-сабақ Графикалық организелер (концептуальды кесте Венн диаграммалар) толтыру
Кім жылдам, кім тез? 10 минут
20 минут
Қорытынды 5-сабақ Тест
Сынақ 15 минут
30 минут
1-сабақ. Кіріспе бөлімі. Төмендегідей сауалдар бойынша оқушылармен ассоциация құрылады.
1. Сутек – химиялық элемент
2. Сутек – жай зат дегенді қалай түсінесіз?
3. Сутек – қайда кездеседі?
4. Сутектің физикалық қасиеттері қандай?
Тірек-сызба арқылы түсіндіру
Сутектің алыну
Н2
Өнеркәсіпте алу Зертханада алу
800-900°
1.СН4
крекинг
1000°
2.Н2О + С