Мазмұны
КІРІСПЕ..........................................………………………………………………..3
1. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ЖҮРГІЗІЛЕТІН САЛЫҚ ЕСЕБІНІҢ МӘНІ МЕН ПРИНЦИПТЕРІ...........................................………...........................5
1.1 Салық жүйесі, оның міндеттері мен құрылымы............................................5
1.2 Бюджетке төленетін міндетті төлемдер бойынша үнемдеу........................11
2. КОММЕРЦИЯЛЫҚ БАНКТЕРДЕГІ САЛЫҚТАР БОЙЫНША БЮДЖЕТПЕН ЕСЕП АЙЫРЫСУ ОПЕРАЦИЯЛАРЫНЫҢ
ЖҮРГІЗІЛУІ...........................................................................................................14
2.1 Бюджетке төленуге тиіс салық түрлері.........................................................14
2.2 Салық кезеңі және салық декларациясы.......................................................27
3 АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯНЫ ҚОЛДАНУМЕН САЛЫҚ ЖҮЙЕСІН ӘКІМШІЛІКТЕНДІРУ..........................................................................................37
3.1 Бюджетпен салық есебін жасауда соно бағдарламасы мен салық
3.2 1 С:Бухгалтерия бағдарламасы.....................................................................43
ҚОРЫТЫНДЫ............................................................…………….......................48
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР..................................…………......................50
ҚОСЫМШАЛАР...................................................................................................51
КІРІСПЕ
Салықтар – тауарлы өндіріспен бірге, қоғамның топқа бөлінуінің және
Салықтар барлық елдерде олардың қоғамдық – экономикалық құрылысы мен
Қазақстан Республикасы Конституциясының 35-бабында: заңды түрде белгіленген салықтарды, алымдарды
Салықтар мемлекеттің өмір сүруінің негізі болып саналады. Мемлекетті ұстау
Салық міндеттемесі мемлекет алдындағы әрбір салық төлеушінің міндеттемесі болып
2001 жылғы 12 маусымда №209-11 Қазақстан Республикасының "Салық және
Салық Кодексі республикалық және жергілікті бюджетке түсетін салықтарды, алымдар
Салық Кодексі салықтардың толық тізімін, оларды есептеу тәртібін, салық
Салықтарды, алымдарды және басқа да міндетті төлемдерді енгізу және
3100 «Салық бойынша міндеттемелер» кіші бөлімі ұйымның салық төлеу
Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:
3110 – «Төлеуге тиісті корпорациялық табыс салығы», мұнда төлеуге
3120 – «Жеке табыс салығы», мұнда жеке табыс салығын
3130 – «Қосылған құн салығы», мұнда қосылған құн салығын
3140 – «Акциздер», мұнда акциздерді есептеумен және төлеумен байланысты
3150 – «Әлеуметтік салық», мұнда әлеуметтік салықты есептеумен және
3160 – «Жер салығы», мұнда жер салығын есептеумен және
3170 – «Көлік құралдары салығы», мұнда көлік құралдарына салық
3180 – «Мүлік салығы», мұнда мүлікке салық есептеумен және
3190 – «Өзге салықтар», мұнда алдағы топтарда көрсетілмеген өзге
Салық төлеуші, салық міндеттемесін орындау барысында, салық салынатын объектісін,
1. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ЖҮРГІЗІЛЕТІН САЛЫҚ ЕСЕБІНІҢ МӘНІ МЕН ПРИНЦИПТЕРІ
1.2 Салық жүйесі, оның міндеттері мен құрылымы
Салыктар дегеніміз мемлекеттік бюджетке занды және жеке тұлғалардан белгілі
Салықтар - шаруашылық жүргізуші субъектілердің жеке тұлғалардың мемлекетпен екі
Салықтардың экономикалық мәні мынада:
- біріншіден, салықтар шаруашылық жүргізуші субьектілер мен халық табысының
- екіншіден, шаруашылық жүргізуші субъектілер мен халық табысының белгілі
Салықтар мемлекеттің құрылуымен бірге пайда болады және мемлекеттің өмір
Салықтар - мемлекет қаржысының тұрақты қайнар көзі.
Мемлекет салықтарды, экономиканы, дамыту, тұрақтандыру барысында қуатты экономикалық тетік
Салықтар — тауарлы өндіріспен бірге, қоғамның топқа бөлінуімен және
Салықтың экономикалық мәні шаруашылық субьектілерінен, азаматгардан ұлттық табыстың бір
Салықтың мәні мемлекет өз пайдасына жалпы ішкі өнімнің (ЖІӨ)
Банктер 2002 жылдың қаңтарынан бастап Қазақстан Республикасының 2001 жылғы
Осы Кодексті іске қосумен байланысты Қазақстанда бухгалтерлік есептің салық
Қазақстан Республикасының салық заңы салық салу принциптеріне негізделеді:
міндеттілік (салық төлеуші салық заңдарына сәйкес мемлекет
алдында туындайтын салық міндеттемелерін толық көлемде
және белгіленген мерзімде орындауға міндетті);
анықтаушылық (салық заңдылықтарына
әділдік (жеке сипаттағы жеңілдіктер беруге тыйым
біртұтастық (Қазақстан Республикасының
жариялылық (салық салу мәселелерін реттейтін нормативтік
құқықтық актілер ресми
Кәсіпорындар салық салу мақсатында табыстар мен шығыстарды Қазақстан Республикасының
Осы айырмашылықтарға қарамастан, есептің бұл екі түрі өзара тығыз
Салық есебі және есептілік ережелері салық салу мақсатында шетел
Жаңа кодекспен салық салудың ерекше жағдайлары қарастырлған:
қаржы лизингі алушының негізгі кұралдарды сатып алуы
кәсіпкерлік қызметті бірлесіп жүргізу уағдаластық не заңды
тұлға құрмай, екі
есеп жүргізу тәртібі бұзылған жағдайда, есеп құжаттамалары
жоғалған немесе жойылған кезде салық қызметі органдары
салық салу объектілері мен салық салуға байланысты объектілерді жанама
Салық есептілігі дегеніміз салық төлеуші салық органдарына табыс етстін,
салықтың әрбір түрі және бюджетке төленетін
міндезті төлемдер бойынша, сондай-ақ жииақтаушы зейнетақы қорына төлейстін
арнаулы салық режимін қолдануға патент алуға өтініштер;
салық салу объектілері мен салық салуға байланысты объектілерді есепке
қосарланған салық салуды
нормаларын қолдануға берілген өтініштер;
осы кодекске сәйкес электрондық мониторингке
салық төлеушілер табыс ететін құжаттама.
Қазақстан Республикасында қолданылып жүрген салықтар, жиындар және міндетті төлемдер
Салықтар тура және жанама салықтарга бөлінеді. Жанама салықтарға ҚҚС
Банктер резидент ретінде келесі салық түрлерін төлейді:
қорпорациялық табыс салығы;
жеке табыс салығы:
қосылған құн салығы;
акциздер;
кен орындарын пайдаланушылардың салықтары мен арнайы
төлемдері;
әлеуметтік;
жер;
көлік құралдарына салынатын салық;
мүлік салығы;
заңмен қарастырылған арнайы алымдар мен баждар.
Қазақстан Республикасының Салық Кодексі жобасында Қазақстан Республикасының салық жүйесі
Салық жүйесінің міндеті - ұлттық табысты қайта бөлістіру көмегімен
Салық жүйесінің тиімділігі екі фактормен анықталады.
Бірінші-салық салу мақсатында көздерді шығару толықтығы,
Екінші - салық алу бойынша шығындарды минимизациялау. Тиімділік мемлекетті
Әлемнің кептеген елдерінде салық салудың үш деңгейлі жүйесі қабылданған.
Салық жүйесінің құрылымын салық салудың формалары мен тәсілдері, принциптердің
Салық жүйесінің құрылымы оның жұмыс жасалуын қамтамасыз ететін органдарды
Мемлекеттік салық қызметі салық заңдылықтарын, соның ішінде салықтар төлеу
Мемлекеттік Кедендік комитеттің органдары тауарларды кеден шекарасынан алып өткенде,
Салық полициясының органы салық органдарындағы салықтық құқық бұзушылық, коррупция
Салық жүйесінің негіздері Салықтардың, жинақтардың,
Салық салудың объекітісі табыс, белгілі бір тауарлардың құны, салық
- салықтарды уақытылы және толық көлемде
- бухгалтерлік есеп
- салық органдарына салықтарды төлеу мен
- салық туралы
Салық төлеушінің құқықтары:
- салықтарды төлеу бойынша жеңілдіктерді пайдалануға;
- салық органдары арқылы жүргізілген тексеру
- салық органдары мен олардың лауазымды тұлғаларының іс әрекеттерін
Бірақ заңды және жеке тұлғаларға ортақ салықтар тобы бар.
Пайдалану сипаты бойынша салықтар жалпы мағыналы және мақсатты болып
Салық салудың формаларынан тәуелді тікелей және жанама салықтар болып
Тікелей салықтар тікелей салық төлеушіге оның табыстары мен мүліктеріне
Тікелей салықтар - салық салудың ерте кездегі формасы. Алғашқылар
Жанама салықтар жүзеге өткізілетін тауарлардың бағасына үстеме түрінде орнатылады
Заң түсімдер есебінен қызметтер көрсететін, тауарларды өткізетін немесе өндіретін
Салықтар - бұрынғы қаржы институттарының бірі: олар мемлекеттің пайда
Салықтар - қаржы қатынастарының жиынтығы, олар мемлекеттің ақшалай табыстарын
Салық жүйесінің негізгі кемшілігі кәсіпорынның табысын бюджет тапшылығынан алып
Салық жүйесі қоғамның – кәсіпкерлердің, жұмысшылардың, мемлекеттік қызметкерлердін, оқушылардың,
Салық жүйесі жеке тұлғалардың табыстарына прогрессивті салық салу жолымен
Салық жүйесін оптимизациялау жолдары:
1. Мемлекеттік шығындарды жоспарлау мен қаржыландыру сапасын жоғарылату
2. Бюджеттік жүйенің табыс базасын нығайту керек;
3. Мемлекеттік қаржылық ресурстарды пайдалану тиімділігіне бақылаудың қажетті механизмін
Осы контексттегі салық реформаларының негізгі бағыттары:
1) бюджеттен тыс қорларға төмен коэффициентті салықтар мен
2) салықтық жеңілдіктер қатарын алып тастауға байланысты салық
3) кәсіпорыннан жеке тұлғаларға салық жүйесінің тұрақты түрде
4) салық заңдылықтарын сақтауды бақылау мен салықтарды жинаумен
1.2 Бюджетке төленетін міндетті төлемдер бойынша үнемдеу
Салық заңы кәсіпкерлік қызметтен түсетін шегерім залалдары келешекте салық
Салық міндеттемелері (талаптар) есепті күнгі салық мөлшерлемесін қолдану арқылы
Кейінге қалдырылған салық талаптары (міндеттемелер) талаптарды өткізіп, ал міндеттемелерді
Кейнге қалдырылған салық талаптары мен міндеттемелерінің баланстық құн уақыт
Төлеуге тиісті салық әдісінен міндеттеме әдісіне ауысу кезінде қызмет
Табыс салығы бойынша салық тиімділін анықтау үшін жыл соңында
Банктің түзетулері ескеріліп, шеккен залалдары сомасына азайтылған
Құрылтайшы-мемлекеттердің аймағында орналасқан банктер және оның филиалдарының табыстарына (пайдаларына)
- қатысушы-мемлекеттер бюджетіне.
Жыл бойы бюджетке төленуі тиіс қорпорациялық табыс салығы 2851
Қызметін жүзеге асыру нәтижелері бойнша жылдық жиынтық табыс туралы
Салық есебі мезгілінде бухгалтерлік есепте келесі өткізбелер жүргізіледі:
- ағымдағы жылдың бір ай нәтижелері бойынша корпорациялық табыс
Кт 2851 «Салық және басқада міндетті төлемдер бойынша есеп
- егер банк қызметінің нәтижелері
Дт 2851 «Салық және басқада міндетті төлемдер бойынша есеп
Кт 5999 «Табыс салығы».
Жылдық жйынтық табыс туралы және ағымдағы жылда жүргізілген шегерістер
Дт 2851 «Салық және басқада міндетті төлемдер бойынша есеп
- Кт 1051 «Банктің Қазақстан Республикасы Ұлттық банкінің
корреспонденттік есеп шоты».
Бухгалтерлік есепте салық әесрі бойынша
- Егер бухгалтерлік есепте сома салық есебіне қарағанда аз
Дт 5999 «Табыс салығы»
Кт 2857 «Кейінге қалдырылған табыс салығы»
Егер есептелінген уақыт айырмалары сомасы бухгалтер есепте
Дт 1857 Мерзімінен бұрын салынған табыс салығы»
Кт 5999 «Табыс салығы».
Салық кезеңі декларациясы 110.00 нысандағы қорпорациялық табыс салығы бойынша
Қазақстап Республикасының салық заңына сәйкес корпоративтік табыс салығы бойынша
Декларацияда көрініс тапқандар есепке алу құжаттамасында куәләндірілуі қажет.
Салық төлеуші мемлекеттік бюджетпен салық кезеңінің қорытындысы бойынша түпкілікті
Толтыру кезінде қосымшалардың мәліметтері қолданылады.
Салық төлеуші корпорациялық табыс салығы бойынша декларация тапсырғанға дейінгі
2. КОММЕРЦИЯЛЫҚ БАНКТЕРДЕГІ САЛЫҚТАР БОЙЫНША БЮДЖЕТПЕН ЕСЕП АЙЫРЫСУ ОПЕРАЦИЯЛАРЫНЫҢ
2.1 Бюджетке төленуге тиіс салық түрлері
Корпорациялық табыс салығының объектісі жылдық жиынтық табыс пен белгіленген
Корпорациялық табыс салығын төлеушілер Қазақстан Республикасының Ұлттық банкі мен
Банктің жылдық жиынтық табысы (ЖЖТ) Кодекстің 122-бабына
ЖЖТ-қа келесі табыс түрлері кіреді:
- банк қызметінен:
- пайыздық;
- дилингтік операциялар бойынша;
- комиссиялық;
- басқа да операциялық;
- төтенше;
- айыппұл, өсімпұл, тұрақсыздық шығындары түрінде;
- үйлерді, ғимараттарды, құрылыстарды,
- жалпы үлестік меншіктен
- өтеусіз алынған мүліктер;
- мүлікті жалға беруден түскен табыс;
- банктер жасаған провизиялардың мөлшерін азайтудан
- күмәнді міндеттемелер бойынша;
- міндеттемелер мен талаптарды
- айыппұлдар, өсімпұлдар
- дивидендтер;
- сыйақылар;
- бағамдық оң айырма;
- ұтыстар;
- әлеуметтік сала объектілерін
- шығып қалған тіркелген активтер құнының ішкі топтың құн
Жылдық жиынтық табыс Салық кодексінің 91-бабына сәйкес түзетілуі тиіс.
- Қазақстан Республикасындағы
- эмитент өз акцияларын орналастыру кезінде алған
- қор биржасының «А» және
- мемлекеттік кәсіпорынның
- Қазақстан Респуликасының
Бухгалтерлік есепте есептелген және алынған табыстар 4000-4999 баланстық шоттарда
Салық кодексінің 92-бабына сәйкес шегерімге жатпайтын шығыстарды қоспағанда, салық
Шегерімдер жылдық жиынтық табысты алуға байланысты шығыстарды растайтын құжаттары
Егер шығыстардың бірнеше баптарында белгілі бір шығындар көзделсе, салық
Жылдық жиынтык табыс табуға байланысты салынған немесе танылған айыппұлдар,
Шегерімге жатпайтын шығыстар:
- жылдық жиынтық табыс алуға байланысты емес
- құрылысқа және
- мемлекеттік бюджетке
- шегерімге жатқызудың салық кодексімен белгіленген норма-сынан
- Қазақстан Республикасының
- кәсіпкерлік қызметте пайдаланылмайтын объектілердің салу, пайдалану
- салық төлеушінің өтеусіз негізде берген мүлкінің,
Шегерілуі тиіс шығындар:
- қызмет бабындағы іссапарлар кезіндегі және өкілдік
- сыйақы бойынша шегерімдер;
- төленген күмәнді міндеттемелер бойынша шегерімдер;
- күмәнді талаптар бойынша шегерімдер;
- резервтік корларға аударымдар бойынша шегерімдер;
- ғылыми зерттеу,
- сақтандыру сыйақылары бойынша шығыстарды шегеру;
- әлеуметтік төлемдерге жұмсалған шығыстарды шегеру;
- табиғи ресурстарды
- теріс бағамдық айырма бойынша шегерімдер;
- салықтық шегерімі;
- түрақты активтері бойынша;
- жөндеу шығындары.
Қызмет бабы бойынша іссапар кезіндегі өтемақы сомасын шегеріп тастауға
- іссапар орнына
- Қазақстан шегінде тәулігіне екі айлық есеп
- ҚР Үкіметі бекіткен
Өкілдік шығыстарға салық төлеушінің өзара ынтымақтастық орнату немесе оны
Сыйақы бойынша шегерімдерге мына сыйақылар жатқызылады:
- құрылысқа алынған және құрылыс кезінде несиелер
- сенімгерлік басқаруға алынған мүлік үшін сыйақы;
- депозиттер бойынша сыйақы;
- борыштық бағалы
Кодекспен белгіленген көлемде сыйақы бойынша шегерімдер жасалады:
- теңгемен алынған және (немесе) орналастырылған кредиттер
- шетелдік валютамен
Сонымен қатар Қазақстан Республикасының Ұлттық банкі белгілеген қайта қаржыландырудың
Күмәнді таляптар - Қазақстан Республикасының занды тұлга-лары (резидент және
Күмәнді талаптар келесі шарттарды сақтағанда жылдық жиынтық табыстан шегеріледі:
- шегерімге жатқызған
- белгіленген тәртіппен рәсімделген мына құжаттар:
Дебитор банкрот деп танылған жағдайда, дебиторды банкрот деп тану
Банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар
Ғылыми зерттеу, жобалау, іздену және тәжірибе-конструкторлық жүмыстарга жұмсалатын шығыстар
Сақтандыру сыйақылары бойынша шығыстарды шегеру. Жинақ-таушы сақтандыру шарттары бойынша
Жеке тұлғалардың салымдарын (депозиттерін) ұжымдық кепіл-дендіру (сақтандыру) жүйесіне қатысушы
Әлеуметтік төлемдерге жүмсалган, яғни салык төлеуші қызметкерлердің уақытша еңбекке
Теріс багамдық айырма, яғни салық төлеушінің жылдық жиынтық табысты
Есептелген шектерде мемлекеттік бюджетке төленген салықтар шегерімге жатпайды, оларға:
Салықтар төлем жүргізілген салық кезеңінде шегерілуге жатады.
Тіркелген активтер бойынша шегерімдерге ішкі топтың барлык активтері шығып
Тіркелген активтер бойынша амортизациялық аударымдар есептеу амортизациялық ішкі топтар
• жер;
• өнім беретін мал;
• мұражай кұндылықтары;
• сәулет және өнер ескерткіштері;
• жалпыға ортақ пайдаланылатын автомобиль жолдары,
• аяқталмаған күрделі құрылыс;
• фильм қорына жататын объектілер;
• Қазақстан Республикасының 2000
• инвестициялық жоба шеңберінде пайдалануға берілген
Әрбір ішкі топ бойынша амортизациялық аударымдар салық кезеңінің соңында
Салық төлеуші тартылған немесе қайта ұйымдастырылған жағдайда амортизациялық аударымдар
Амортизацияға жатпайтын тіркелген активтер амортизацияның шекті нормаларымен мынадай топтарға
Салық төлеуші пайдалануға алғаш берілген активтер бойынша, осы тіркелген
Ішкі топтың барлық тіркелген активтері шығып қалғаннан кейін осы
Қаржы лизингіне берілген немесе алынған активтердің құны лизинг алушының
Әрбір топ бойынша негізгі құралдарды жөндеуге жұмсалган нақты шыгыстар
Егер, салық төлеуші жаңа өндіріс құруға, кеңейтуге жаңа істеп
Корпорациялык табыс салығы бойынша жеңілдіктер салық төлеушіге ЖЖТ-тан жаңадан
Банктің жылдық жиынтық табысы, жүргізілген шегерімдер және қаржылық есептілігінің
Салық әсері, мемлекеттің фискалдық функциясын атқара отырып, бухгалтерлік есеп
Түрақты айырмалар бухгалтерлік табысты анықтау кезінде есепке алынатын қаражаттардың
Тұрақты айырмаларға мыналар жатады:
- мемлекеттік облигациялар
- гудвил амортизациясы (есептілікте негізгі қызметтен түскен
- бухгалтерлік есептегі несиелер
Олардың мәні банктің жылдық қаржылық есебінің түсініктеме хаттамасында ашылады.
Уақытша айырмалардың пайда болу себебі - табыстар мен шығыстар
Уақытша айырмаларға мыналар жатады:
- амортизациялық аударымдарды есептеудің әр түрлі әдістерін
- техника құрал-жабдықты бухгалтерлік есепте есептен шығару
- банктің кредиттік қызметін жүзеге асыру барысында
Бухгалтерлік есептің Халықаралық стандарттарына сәйкес есепті кезендегі салықты төлеумен
Демек, салықтар табыс табу барысындағы кәсіпорынның шы-ғыстары ретінде қарастырылады.
Міндеттемелер әдісіне сәйкес ағымдағы уақыт айырмаларының салық әсері баланста
Осы әдіске сәйкес есепті кезендегі салық төлеумен байланысты шығыстар
- төленуге тиіс есептелінген салықтар;
- ағымдағы кезенде
- табыс салығы мөлшерінің өзгерістерін бейнелеу үшін
Табыс салығын қаржылық есептерде келесі жолмен керсету қажет:
- осы сәтте төленуге салықтарды міндетгеме ретінде
- болашақта төленуі тиіс немесе олар бойынша
1998 жылдың 1 қаңтарынан бастап міндеттемелер әдісінің тағы бір
Активтің салық базасы - осы активке немесе міндеттемеге салық
Уақыт айырмалары салық салынатын, яғни болашақ кезендердің салық салынатын
Салық салу мақсатында активтің салық базасы компаниямен активтің баланстық
Егер экономикалық табыстарға салық салынбайтын болса, активтің салық базасы
Міндеттеменің салық базасы оның баланстық құнынан болашақ кезеңдердегі осы
Табыс, алынған авансқа қатысты туындайтын міндеттеменің салық базасы оның
Кейінге қалдырылған салық міндеттемесі - болашақ кезең-дерде төмендегілерге қатысты
- болашақ кезеңдерге аударылған шегерілетін уақыт
- болашақ кезендерге
- салық несиелерін қолданбау.
Берілген міндеттеме барлық айырмалар үшін белгілі шекте мойындалуы тиіс.
Жиынтық қаржы есептілігінде уақыт айырмалары бос салық декларацияларының юрисдикцияларында
Шегерілген уақыт айырмасын қалпына келтіру болашақ кезеңдерде салық салынатын
Салық шығындары талаптарын мойындау үшін шегерілетін уақыт айырмалары нәтижелерінде
болуы болашақ кезеңде салық салынатын табыс болуына күмән туғызады.
Салық төлемі бойынша үнемдеу Салық заңы кәсіпкерлік қызметтен түсетін
Шығынға байланысты, есептелінген салық сомасының әлуетті азаюы болашақгағы салық
Багалау
Салық міндеттемелері (талаптар) есепті күнгі салық мөлшер-лемесін
бағалануы қажет.
Кейінге қалдырылған салык талаптары (міндеттемелер) талап-тарды өткізетін, ал міндеттемелерді
Талаптар да, міндеттемелер де дисконтталмауы кажет.
Кейінге қалдырылған салық талаптары мен міндеттемелерінің баланстық құны уақыт
Төлеуге тиісті салық әдісінен міндеттеме әдісіне ауысу кезінде қызмет
Табыс салығы бойынша салык тиімділігін анықтау үшін жыл соңында
Табыс салыгының корпорациялық мөлшерлемесі Банктің түзетулері ескеріліп, шеккен залалдары
Құрылтайшы-мемлекеттердін аймағында орналаскан банктер және оның филиалдарының табыстарына (пайдаларына)
- банк капиталын үлгайтуға;
- қатысушы-мемлекеттер бюджетіне.
Жыл бойы бюджетке төленуі тиіс корпорациялык табыс салығы 2851
Қызметін жүзеге асыру нәтижелері бойынша жылдық жиынтық табыс туралы
Салық есебі негізінде бухгалтерлік есепте келесі өткізбелер жүргізіледі:
ағымдагы жылдың бір ай нәтижелері бойынша корпорация-лык
Дт 5999 «Табыс салығы»
Кт 2851 «Салық және баска да міндетті төлемдер бойынша
- егер банк
Дт 2851 «Салык және баска да міндетті төлемдер бойынша
Кт 5999 «Табыс салығы».
Жылдық жиынтык табыс туралы және ағымдағы жылдағы жүргізілген шегерістер
- Дт 2851 «Салық және
- Кт 1051 «Банктің Қазакстан Республикасы
Бухгалтерлік есепте салық
- Егер бухгалтерлік есепте сома салык
Кт 2857 «Кейінге қалдырылған табыс салығы»
- Егер есептелінген
Дт 1857 «Мерзімінен бүрын салынған табыс салығы» Кт 5999
2.2 Салық кезеңі және салық декларациясы
110.00 нысандағы корпорациялык табыс салығы бойынша Дек-ларация занды түлғаның
Қазақстан Республикасының салык заңына сәйкес корпорация-лык табыс салығы бойынша
Декларация салық органына сальщ төлеуші заңды тұлғаның салықтық тіркеу
Декларацияда көрініс тапқандар есепке алу құжаттамасында куәләндірілуі кажет.
Салық төлеуші мемлекеттік бюджетпен салық кезеңінің қоры-тындысы бойынша түпкілікті
Толтыру кезінде қосымшалардың мәліметтері қолданылады.
Салық төлеуші корпорациялық табыс салығы бойынша деклара-ция тапсырғанға дейінгі
Қосылған құн салығы (ҚҚС) тауарларды жүмыс және қызмет көрсетуді
Бұл салықтың төлеушілері болып ҚҚС бойынша есепке түрған немесе
Қосылған құн салығының салық салу объектілері болып салық салынатын
Қосылған құн салығының мөлшерлемесі
Қосылған кұн салығының
• түсті және кара металдар сынығының
• шетелдік, дипломатиялық немесе оған теңестірілген
• тазартылған бағалы
• халыкаралық тасымалдарға байланысты орындалатын жұмыс
Бюджетке төленуге тиіс қосылған құн салығының сомасы салық салынатын
Салык төлеушімен есептеме әдісін колданған жағдайда, нөлдік мөлшерлеме бойынша
Өтеусіз алынған мүлікке қатысты қосылған құн салығы есепке жатқызылмайды.
Қосылған кұн салығын төлеушіде салық салынатын және косылған құн
Салык төлеуші болып табылатын тауарлар (жұмыстар, қызмет-тер) жабдықтаушыларымен төленген,
Қазақстан Республикасының салык төлеушісі болып табылмай-тын жабдықтаушылармен төленген (төленуі
ҚҚС салынатын тауарларды (жұмыстар, қызметтер) тиеп жө-нелтуді жүзеге асыратын
ҚҚС төлеушісі болып табылмайтын тұлға «косылған құн са-лығынсыз» деген
Қосылған кұн салығын есептеу және төлеу кезінде келесі бухгалтерлік
• ағымдағы төлемдерді есептеген кезде: Дт
Кт 2851 «Салық және баска да міндетті төлемдер бойынша
• ағымдағы төлемдерді төлеген кезде:
Дт 2851 «Салык және басқа да міндетті төлемдер бойынша
Кт 1051 «Банктің Қазакстан Республикасы ¥лттык банкіндегі корреспонденттік есепшоты».
Әр салық төлеуші:
а) әр есепті
ә) декларацияны ұсынылуы бойынша белгіленген мерзімге дейін немесе сол
б) салық салынатын айналымның 150000 теңгеден
Жеке табыс салығының төлеушілері салык жылында салық салынатын табысы
Жеке табыс салығын төлеушілерге жеке тұлғалы Қазакстан Республикасының азаматтары,
Салық кодексінде көрсетілген табыстарды есептемегендегі, жеке табыс салығынын салык
- төлем көзінен салык
- төлем көзінен салык салынбайтын
Шегерімдер
Жеке тұлғалардың шегерімдер жүргізуге құқығы бар:
- салық жылы ішінде
- салық жылы
- жинактаушы зейнетакы
Төлем көзінен салық салынатын жеке табыс салығын есептеу есепті
Қайта есептесу коэффициенті бұл салық салынатын табыстың және оған
Жеке табыс салығын банк қызметкерлерімен төлеу табыс көзінен салықты
Жеке табыс салығы банк шығыстарына жатады. Бұлар бойынша шығындар
- еңбекақыны есептеу:
Дт 5720 «Еңбекке акы төлеу және міндетті аударымдар бойын-ша
Кт 2854 «Банк қызметкерлерімен есеп айырысу»
2851 «Салык және басқа да міндетті төлемдер бойынша есеп
- кейіннен жалақы берумен
Дт 2854 «Банк қызметкерлерімен есеп айырысу»
Кт 1001 «Кассадағы қолма-қол ақша»
Дт 2851 «Салық және басқа да міндетті төлемдер бойынша
Кт 1051 «Банктің Қазакстан Республикасы Үлттық банкіндегі корреспонденттік есеп-шоты
Төлем көзінен ұсталатын жеке табыс салығымен есеп айырысу
Төлем көзінен салык салынатын жеке табыс салығын есептеу банк
Салыкты үстап калатын түлғалардың міндеті:
1) жалақыны төлеуге каражаттар алынған кезде, салықты бюд-жетке
2) табыс алатын жеке
3) жеке тұлғаның талабы бойынша оған салык
Уәкілетті мемлекеттің белгілеген нысандағы жеке табыс салығы бойынша декларацияны
- төлем көзінен салық салынбайтын табыстары
- тұрғын үй салу мен осындай
- Қазақстан Республикасының шегінен тыс
- мерзімді әскери қызметін өтеп жүрген
- Қазақстан Республикасы Парламентінің депутаттары, судьялар.
Мүлікке салынатын салық
Банк мүлік салығының төлеушісі болып табылады. Салық салу объектісі
Төмендегілер салық салу объектісі болып табылмайды:
- жер салығының салык салу объектісі
- осы себеппен көлік күралдары;
- Қазакстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша
- жалпыға ортак
- инвестициялық
Заңды тұлғалар, соның ішінде банктер бухгалтерлік есеп мәлі-меттері бойынша
Банктердің салық салу объектілері бойынша салық базасы бух-галтерлік есеп
Бухгалтерлік есеп негізінде банктің негізгі қаражаттарының келіп түсуін және
ағымдағы салык жылынын әр айының і-ініегі және одан кейінгі
Мысал:
Өндірістік қайта багалауды есепке ала отырып, банктің негізгі каражаттарының
Негізгі қаражаттар келіп түсті:
қаңтарда - 1 млн.тг
ақпанда — 2 млн.тг
маусымда - 3 млн.тг
тамызда - 3 млн.тг
қазаңда - 5 млн.тг
Есептен шығарылған негізгі қаражаттар:
ақпанда - 1 млн.тг
маусымда - 2 млн.тг
қыркүйекте - 2 млн. тг
желтоқсанда - 3 млн. тг
31 желтоқсандағы жағдайы бойынша банктің негізгі қаражаттарының кұны 26
1 қаңтарға - 20 млн.тг
1 ақпан -21 млн.тг
1 наурыз - 20 млн.тг
1 соуір - 22 млн.тг
1 мамыр - 22 млн. тг
1 маусым - 25 млн. тг
1 шілде - 23 млн.тг
1 тамыз -23 млн. тг
1 қыркүйек - 26 млн.тг
1 қараша - 24 млн.тг
1 қазан - 24 млн.тг
1 желтоксан - 29 млн.тг
1 қаңтар - 26 млн.тг
Негізгі қаражаттардың орта жылдық құны салықты есептеу үшін қолданылып,
Банк жер салығы, көлік кұралдарына салынатын салықты және 700.00
дарына табыс етеді. Декларация екі нысанада толтырылады, біріншісі орындалған
701.00 нысандағы мүлік салығы бойынша ағымдағы төлемдер-дің есебін банк
Мүлік күнынын 1 пайызы мөлшері бойынша есептелінген ағымдағы салық
Мүліктің табыс әкелетіндігіне немесе әкелмейтіндігіне байла-ныссыз осы салыкты төлеуден
Заңды тұлғалар өзінің орналасқан жері бойынша сәйкес салық органына
Нақты төленуге тиіс салық сомасын төлеу немесе артық төленген
Жер салығы
Қазакстан Республикасы Президентінің 22 желтоқсан 1995 жылдағы №2717 «Жер
Жер үшін төлем жер салығы түрінде алынады. Жер салығын
1) Қазакстан Республикасының салык кодексі;
2) Жерді иелену немесе
3) Ағымдағы жылдың 1 каңтардағы
Салық салу базасы жер учаскесінің ауданы болып табылады.
Банк меншігінде жер учаскелері болғандықтан ол салық телеуші болып
Банктер жер салығын өз бетімен әрбір салык салынатын жер
Сонымен катар, банктер салык кезеңі аралығында жер салығы бойынша
Егер банк жерді жыл аралығында сатып алса, онда жер
Жер салығы міндеттемелері бойынша, жер салығы, көлік күралдарына салынатын
Банктің бухгалтерлік есебінде жер салығы бойынша өткізбелерді жүргізу тәртібі:
• ағымдағы төлемдерді есептеу кезінде: Дт
Кт 2851 «Салық және басқа да міндетті төлемдер бойынша
• ағымдағы төлемдерді төлеу кезінде:
Дт 2851 «Салық және баска да міндетті төлемдер бойынша
Кт 1051 «Банктің Қазақстан Республикасы Ұлттық банкіндегі корреспонденттік есеп
Банк әлеуметтік салық төлеушісі болып табылады. Салық салу объектісі
Келесі төлем түрлеріне салыктар есептелінбейді:
1) жинактаушы зейнетакы корларына қызметкерлердің
2) пайдаланылмаған еңбек демалысы үшін
3) жұмыстан босату кезіндегі төленетін
4) сәбидің дүниеге келуі
5) уакытша жүмыс кабілеттілігін жоғалтқан
6) жүкті болу және босанумен
Банктер әлеуметтік салықты еңбекақы корынан 21 пайыз мөл-шерлемесі бойынша
Әлеуметтік салықты төлеу салык төлеушінің тіркеу есебіне алынған жері
600.00 нысандағы әлеуметтік салык жөніндегі декларация салық органдарына есепті
Салык салынатын табысты анықтау кезінде төленген әлеуметтік салық сомасы
Шегерім мына өткізбеде көрініс табады:
Дт 5763 «Әлеуметтік салығы»;
Кт 2851 «Сальқ және басқа да міндетті төлемдер бойынша
Әлеуметтік салықты бюджетке аудару:
Дт 2851 «Салық және басқа да міндетті төлемдер бойынша
айырысу»
Кт 1051 «Банктің
корреспонденттік есепшоты».
3 АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯНЫ ҚОЛДАНУМЕН САЛЫҚ
ЖҮЙЕСІН ӘКІМШІЛІКТЕНДІРУ
3.1 Бюджетпен салық есебін жасауда Соно бағдарламасы мен салық
"Салық" ұғымымен "салық жүйесі" ұғымы тығыз байланысты. Мемлекетте алынатын
1991 жылға дейін, яғни КСРО ыдырағанға дейін елде көбінесе
1991 жылғы желтоқсанның 25-інен бастап біздің елімізде тұңғыш салық
Қазақстан Республикасының Үкіметі 1995 жылдың басында салық реформасының ұзақ
Қазақстан Республикасы Президентінің 1995 жылғы сәуірдің 24-іңдегі заң күші
Салық салуды ұйымдастыру салық қатынастары нысандарының элементтерiн, яғни салық
Қазақстан Республикасының қазiргi салық жүйiсi салықтарды құру мен алудың
Негiзгi салық элементтерiне мыналар жаттады: салық субьектiсi, салық салынушы,
Салық субьектiсi немесе салық төлеушi. Ол салықты және бюджетке
Салық салынушылар – нақты салық ауыртпалығы түсетiн жеке тұлғалар,
Салық обьектiсi. Мүлiк пен iс - әректтер салық обьектiлерi
Салық базасы. Салық базасы – салық салу обьектiсi мен
Салықтың негiзгi базасы мыналар болып табылады:
Табысқа салынатын салық. Бұған корпорациялық табыс салығы мен жеке
Тауарларға салынатын салықтар. Олар қосылған құнға салынатын салықтарды, кеден
Капиталға салынатын салық. Оған жер салығы, мүлiкке салынатын салық
Салық өлшемi – есеп – қисап үшiн белгiленген салық
Салық мөлшерлемесi. Салық мөлшерлемесi салық базасының өлшем бiрлiгiне салық
Салық кезеңi. Жекелеген салықтар мен басқа да мiндеттi төлемдерге
Салықпұл – субьектiнiң бiр обьектiден төлейтiн салық сомасы.
Салық жеңiлдiктерi – заңнамаға сәйкес төлеушiлердi салықтан толық немесе
Жанама салықтар –жоғарыда атап өткенiмiздей, бағаға
Жанама салықтардың iшiндегi ең маңыздысы 1992 жылы енгiзiлген құнға
Салық төлеушi мемлекетке оны төлеу нәтижесiнде шеккен шығысының орнын
Салық және бюджетке төленетiн төлем ақылар туралы Қазақстан Республикасының
Жұмыстарды, қызметтер көрсетудi өткiзу бойынша айналым кез келген жұмыстарды
Қосылған құнға салынатын салық – көп дүркiндi, тауарды өндiру
Өнiмдi бөлу туралы келiсiм шарттар және кең таралған пайдалы
Жер қойнауын пайдаланушы пайданың iшкi нормасынның 20 пайыздан астамы
Жер қойнауын пайдаланушылардың үстеме пайдаға салынатын салығы
Салықтарға экономикалық әдебиеттерде әр түрлі анықтама мен түсініктеме берілген.
Салық — занды актілерге сәйкес салық төлеушілермен жүзеге асырылатын
Салық - белгілі бір объектілерден төленетін төлем.
Салық дегеніміз — белгілі бір мерзімде және белгілі бір
Қорыта айтқанда, барлық анықтамалар бір негізді құраушы жүйе екендігін
Салықты басқа да төлемдерден ажырата білуіміз керек. Себебі, салық
Қазақстан Республикасының мемлекетгік бюджетінде салықтардың меншікті салмағы 70 пайызын
Салықты материалды тұрғыдан алғанда - бұл, салық төлеушінің белгілі
Салықтың материалдық белгісі - салық төлеуші белгілі бір соманы
Материалдық салықтық қатынастар - ақшалай қатынастар, өйткені ол ақша
Экономикалық категория тұрғысынан қарағанда салық — салық төлеушілерден мемлекетке
Ал, құқықтық тұрғыдан карайтын болсақ, бүл мемлекеттік бекітілім, яғни
Салық құқығы - мемлекеттің салықтық әрекеті процесінде пайда болатын
Салық материалдық тұрғыда белгілі бір ақша сомасын (ақшалай нысанда)
Сонымен салықтардың мазмұны мынадай:
Материалдық категория жағынан — бұл белгілі бір ақша сомасы
Экономикалық категория ретінде - бұл мемлекеттің табысы;
Заңдық категория жағынан, бұл заң жүзінде белгіленген
міндеттеме болып табылады.
Салықтың экономикалық белгілері ретінде келесі көрсетіл-
гендерді атауға болады:
Салық - мемлекетке тиесілі қоғамдық жиынтық өнімді
бөледі;
Салық - ақшалай нысанда төленеді;
Салық - қайтарылмайтын төлем болып табылады;
Салық - баламасыз сипатта болады;
Салық - салықты телеген кезде меншік нысандары ай-
қындалады;
Салық - тұрақты экономикалық қатынас туғызады.
Мемлекеттік аппарат мемлекетке тиесілі ақша сомасын өндірмейді. Сондықтан мемлекет
Натуралдық нысанда төленуі де мүмкін. Мәселен, ауыл шаруашылығы саласында
Салық кодексінде салық ақшалай нысанда төленуі тиіс деп атап
Салықты төлеген кезде ақша тек бір бағытта ғана қозғалады,
Мұньң қайтарымды төлемдерден (мысалы, мемлекеттік қарыз) айырмашылығы:
Біріншіден, ақша салық төлеушілерден мемлекетке карай қозғалады
Екіншіден, кері қайтады, яғни мемлекеттен салық төлеушілерге бағытгалады (қайтарылады).
Ал, қайтарымсыздық дегеніміз - ақшаны мерзімсіз алуды білдіреді, яғни
Салық құнның ақшалай нысанда бір бағытга қозғалысын айқындайды. төлеген
Салықты төлеген кезде меншік нысандары ақша қаражаттарына, немесе материалдық
Салықты белгілеуде тұрақты салық қатынастары пайда болады. Тұрақтылықты мынадан
Салық қатынастарының тұрақтылығы салық төлеу арқылы жүйелі төлемдерге алып
Азаматтардың мүлік салығын төлеген кезде, оның салық қатынастары қысқартылмайды,
Сонымен қатар салықтың құқықтық бірнеше белгілері бар, атап айтқанда:
салықты — мемлекет немесе уәкілдік берілген мемлекеттік орган белгілейді;
салық - құқықтық нысанда жүзеге асады;
салық - мемлекеттің бір жақты белгіленімі болып табылады;
салықты белгілеу арқылы салық міндеттемесі туындайды;
салық – мәжбүрлеме сипатта болады;
салық төлеу аркылы ақшаны алу құқықтық сипатта жүзеге асырылады.
Салықтың осы құқықтық белгілеріне кеңірек тоқталып өтейік.
Салықты тек мемлекет қана белгілейді. Мемлекеттік органның ешбірі салықты
Салық — осы белгісі арқылы басқа да міндетті төлемдерден
Сондықтан көптеген мемлекеттің салық заңдылықтарында салықты былайша қарастырады:
біріншіден, салықты уәкілдік берілген мемлекеттік орган ғана бекіте алады;
екіншіден, салықты белгілеу белгілі бір заң немесе нормативтік-қүқықтық акгілермен
үшіншіден, осы қабылданған құқықтық акт белгілі бір тәртіпке сәйкес
3.2 1 С:Бухгалтерия бағдарламасы
. «Қысқа мерзімді міндеттемелер» 3 бөлімінің шоттары қысқа мерзімді
«Қысқа мерзімді міндеттемелер» 3 бөлімі мынадай кіші бөлімдерді қамтиды:
3000 – «Қысқа мерзімді қаржылық міндеттемелер»;
3100 – «Салықтар бойынша міндеттемелер»;
3200 – «Басқа да міндетті және еркін төлемдер бойынша
3300 – «Қысқа мерзімді кредиторлық берешек»;
3400 – «Қысқа мерзімді бағалау міндеттемелері»;
3500 – «Өзге қысқа мерзімді міндеттемелер».
Сурет №1 Меню → Зарплата → Налоги → Расчет
3000 «Қысқа мерзімді қаржы міндеттемелері» кіші бөлімі қысқа мерзімді
Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:
3010 – «Қысқа мерзімді банктік қарыз», онда бір жылға
3020 – «Уәкілетті органның және (немесе) Ұлттық Банктің лицензиясыз
3030 – «Қатысушылардың дивидендтері және кірістері бойынша қысқа мерзімді
3040 – «Ұзақ мерзімді қаржы міндеттемелерінің ағымдағы бөлігі», мұнда
3050 – «Өзге қысқа мерзімді қаржы міндеттемелері», мұнда алдағы
3100 «Салық бойынша міндеттемелер» кіші бөлімі ұйымның салық төлеу
Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:
3110 – «Төлеуге тиісті корпорациялық табыс салығы», мұнда төлеуге
3120 – «Жеке табыс салығы», мұнда жеке табыс салығын
3130 – «Қосылған құн салығы», мұнда қосылған құн салығын
3140 – «Акциздер», мұнда акциздерді есептеумен және төлеумен байланысты
3150 – «Әлеуметтік салық», мұнда әлеуметтік салықты есептеумен және
3160 – «Жер салығы», мұнда жер салығын есептеумен және
3170 – «Көлік құралдары салығы», мұнда көлік құралдарына салық
3180 – «Мүлік салығы», мұнда мүлікке салық есептеумен және
3190 – «Өзге салықтар», мұнда алдағы топтарда көрсетілмеген өзге
3200 «Басқа міндетті және ерікті төлемдер бойынша міндеттемелер» кіші
Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:
3210 – «Әлеуметтік сақтандыру бойынша міндеттемелер», мұнда әлеуметтік сақтандыру
3220 – «Зейнетақы аударымдары бойынша міндеттемелер», мұнда зейнетақы аударымдарын
3230 – «Басқа міндетті төлемдер бойынша өзге міндеттемелер», мұнда
3240 – «Басқа ерікті төлемдер бойынша өзге міндеттемелер», мұнда
1С «Кәсіпорын» жүйесінде Салықтар тіркелімі келесі үлгіде толтырылады.
Сурет №2 Меню → Зарплата → Налоги → Расчет
3300 «Қысқа мерзімді кредиторлық берешек» кіші бөлімі бір жылға
Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:
3310 – «Жеткізушілер мен мердігерлерге қысқа мерзімді кредиторлық берешек»,
3320 – «Еншілес ұйымдарға қысқа мерзімді кредиторлық берешек», мұнда
3330 – «Қауымдастырылған және бірлескен ұйымдарға қысқа мерзімді кредиторлық
3340 – «Филиалдарға және құрылымдық бөлімшелерге қысқа мерзімді кредиторлық
3350 – «Еңбекақы төлеу бойынша қысқа мерзімді берешек», мұнда
3360 – «Жалдау бойынша қысқа мерзімді берешек», мұнда қысқа
3370 – «Ұзақ мерзімді кредиторлық берешектің ағымдағы бөлігі», мұнда
3380 – «Төлеуге қысқа мерзімді сыйақылар», алынған қарыздар, берілген
3390 – «Өзге қысқа мерзімді кредиторлық берешек», мұнда алдағы
3400 «Қысқа мерзімді бағалау міндеттемелері» кіші бөлімі белгісіз уақытпен
Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:
3410 – «Қысқа мерзімді кепілдік міндеттемелер», мұнда бір жылға
3420 – «Заңды наразылықтар бойынша қысқа мерзімді міндеттемелер», мұнда
3430 – «Қызметкерлерге сыйақылар бойынша қысқа мерзімді бағалау міндеттемелері»,
3440 – «Өзге қысқа мерзімді бағалау міндеттемелері», мұнда шоттардың
32. 3500 «Өзге қысқа мерзімді міндеттемелер» алдағы кіші бөлімдерде
Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:
3510 – «Алынған қысқа мерзімді аванстар», мұнда тауарларды, шикізатты,
3520 – «Алдағы кезеңдердің кірістері», мұнда ағымдағы айда алынған,
3530 – «Сатуға арналған қатардан шығатын топтың міндеттемелері», онда
3540 – «Өзге қысқа мерзімді міндеттемелер», мұнда алдағы топтарды
Қорытынды
Қорыта келе, Салық кодексі республикалық және жергілікті бюджетке
Салық базасы деп құқықтық, физикалық базасын айтады және де
Салық кезеңі — бұл уақыт кезеңі, әрбір салық түріне
Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:
3210 – «Әлеуметтік сақтандыру бойынша міндеттемелер», мұнда әлеуметтік сақтандыру
3220 – «Зейнетақы аударымдары бойынша міндеттемелер», мұнда зейнетақы аударымдарын
3230 – «Басқа міндетті төлемдер бойынша өзге міндеттемелер», мұнда
Экономикалық белсенділікті ынталандыру жөніндегі шаралар шағын және орта кәсіпкерлікті
Жылжымайтын мүлік нарығын тұрақтандыру үшін Үкімет 2009 жылы үлестік
2009 жылы Үкімет қызметіндегі негізгі басымдық – жұмыспен қамтуды
Жұмыс орындарын құру, оның ішінде қоғамдық жұмыстар, инфрақұрылымдық және
Барлық әлеуметтік міндеттемелер, оның ішінде Мемлекет басшысының 2009 –
Салық-бюджет саясатының шаралары экономикаға салық жүктемесін азайту арқылы экономикалық
Жаңа Салық кодексінің нормаларын іске асыру, атап айтқанда
2009 жылы корпорациялық табыс салығының ставкасын 30 %-дан 20
Пайдаланылған әдебиеттер
Абрютина М.С. «Анализ финансово-экономической деятельности предприятия», Москва, 1999 г.
Артеменко В. Г., Беллендир М. В. Финансовый анализ –
Байсеитов А.Р. «Бухгалтерский учет и Аудит», Алматы 1999г №11
Балабанов И. Т. Анализ и планирование финансов хозяйствующего субъекта:
Дүйсенбаев К. Ш., Төлегенов Э. Т., Жұмағалиева Ж. Г.
Дюсембаев К.Ш. «Аудит и анализ финансовой отчетности» Алматы «Қаржы-Қаражат»,
Ковалев А.И. «Анализ финансового состояния предприятия», 1999г.
Крейнина М. Н. Анализ финансового сотояния и инвестиционной привлекательности
Любушин Л.М. «Анализ финансово-экономической деятельности предприятия», Москва, 1997
Маркарьян Э. А., Герасименко Г. П. Финансовый анализ –
www. stat. ru & www. kkb.kz
Қосымша №1
Жеке тұлғаның салық салынатын табысына мынадай ставкалар бойынша салық
10еселенген жылдық есептік көрсеткішке дейін Салық салынатын табыс сомасының
10 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен 20 еселенген жылдық есептік
10 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен 30еселенген жылдық есептік көрсеткішке
10 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен 40 еселенген жылдық есептік
10 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен 50 еселенген жылдық есептік
50 еселенген жылдық есептік көрсеткіштен және одан жоғары 50
Төменде салықтың ішкі ставкасын салыстыра тексеру мысалы келтірілген.
Есептік пайда 2,500 3.000
Ішкі ставка бойынша салық 30% 750 900
Салық салу мақсаттары үшін
шегерілмейтін шығыстардың салыққа әсері 60 30
В еліндегі неғұрлым төмен
салық ставкаларының әсері (50) (150)
Салық бойынша шығыстар 760 780
Төменде әрбір ұлттық заңдылық үшін жекелеген салыстыра тексерулерді біріктіру
Бухгалтерлік пайда 2,500 3,000
Осы заңдылықтағы пайдаға
қолданылатын ішкі ставкалар бойынша 700 750
Салық салу мақсаттары үшін
шегерілмейтін шығыстардың салыққа әсері 60 30
Салық бойынша шығыстар 760 780
КҮШІНЕ ЕНУ КҮНІ
Мысал
Ұйым шегерілетін 300 сомасындағы уақытша айырмашылығы бар еншілес компанияны
Ұйым кейінге қалдырылған салық активін 90 сомасында және пайда
Егер салық ставкасы 40%-ға дейін ұлғайған болса, компания кейінге
А мысалы
Активте 100 баланстық құн және 60 салық базаcы бар.
Компания, егер активті болашақта пайдаланусыз сатуды көздейтін болса, 8
В мысалы
Өзіндік құны 100 және баланстық құны 80 актив 150
Активтің салық базасы 70-ке тең, сонымен қатар, салық салынатын
Салық салынатын Кейінге уақытша Салық қалдырылған
Жинақталған салық
амортизациясы 30 30% 9
Нақты өзіндік құннан тыс түсімдер 50 нөл -
Жиынтығы 80 9
С мысалы
В мысалдағыдай фактілер бар, оған егер актив өзіндік құннан
Егер компания баланстық құнды активті пайдалану жолымен өтеуді көздейтін
Егер компания баланстық құнды активті 150-ге дереу сату жолымен
Қосымша №2
Структура задолженности организации по обязательным социальным отчислениям
Период: желтоқсан 2009 ж.
Отбор:
Показатели: Сальдо начальное, Исчислено (возврат), Перечислено, Сальдо конечное
Итоги по: Организация Элементы, Вид платежа Элементы, Месяц Элементы,
Работник Сальдо начальное Исчислено (возврат) Перечислено Сальдо конечное
4
2