Кіріспе
1 Экономика есебі және есептесу
1.1 Кәсіпорынның экономикалық жұмысының
мазмұны
1.2 Бизнес жоспарды жасау тәртібі мен мазмұны
1.3 Негізгі және айналым қорларының құрылысы
мен құрамы
1.4 Табыстың болжауын жасау
2 Бухгалтерлік есеп бөлімі
2.1 Бухгалтерия мен шаруашылық субьектісі
есебін ұйымдастыру құрылымы.
2.2 Қаражаттар бөлімі
2.3 Негізгі құрал-жабдықтармен материалды емес активтер есебі
2.4 Тауарлы материалды қорлар мен
жеткізушілер мен есептесу есебі
2.5 Еңбек пен оның төлемінің есебі
2.6 Қаржылық есептілік
3 Қаржылық есепті талдау бөлімі
3.1 Шаруашылық cубьектісінің қаржылық жағдайын
талдау мазмұны және әдістері
3.2 Қаржылық есептілік және оны талдау
3.3 Шаруашылық субьектісінің табыстылығын талдау
3.4 Шаруашылық субьектісі қызметінің тиімділігін
талдау
Қорытынды
Қосымша материалдар
Қолданылған материалдар
Кіріспе
1.1.Мұнай өнеркәсібі құралдарын жане технологиялық коммуникацияларды жөндеу басқармасы
1.2.МӨҚжТКЖБасқармасы ережесі «БжӨ «ҚМГ» АҚ «ӨМГ» ӨФ-нің ережесі,
1.3.Заңды тұлғ аты:қоғам аты: «Барлау және өндіру
1.4. «БжӨ «ҚМГ» АҚ «ӨМГ»өндірістік филмалы Маңғыстау облыстық
1.5.Қолданыстағы заңнамаларға және «ӨМГ» ӨФ-ның МӨҚжТКЖБасқармасының ережесіне сәйкес
1.6.«ӨзенМұнайГаз»өндірістік филиалы бекітілген тәртіпте орталықтырылған экономикалық ынталандыру қорлары
Экономикалық теория адамзат қоғамының тарихи даму сатыларында ерекше
Бұл рыноктың тауар ақша
Политэкономия қазіргі кезеңде жоғары
Политэкономия ғылымының неғұрлым терең
Бұл оқу құралы жаңа
Қазіргі Политэкономия пәні капитализмнің
Алғашқыда буржуазия өндірісте
Сол себепті де бастапқы
Тарихи тәжірибеде экономикалық
1 Экономика бөлімі
1.1 Кәсіпорынның экономикалық
жұмысының мазмұны
Халық шаруашылығының дамып экономикалық
Қоғамдық еңбек бөлісі жүйесінде
Елімізде белгіленген заңдылық бойынша
Кәсіпорын түрлерін ұйымдастырушы өзіне
Кәсіпорынның материалдық өрісі-барлық өнім өндірісінің
Кәсіпорынның саяси өрісі оның
Әрбір аталған өрістердің әрқайсысының
Сонымен экономикалық жауапкершілікте, барлық
Мемлекетіміздің аталған экономикалық саясатын
Экономикалық бірлік кәсіпорын алдында
Сонымен әрбір кәсіпорынды ең
Оқулық құралда кәсіпорынның экономикалық
Оқу құралы 10 бөлімнен
Ұсынып отырған оқу құралы
1.2 Бизнес- жоспарды жасау тәртібі
Жоспарлау жүйесінде бизнес
Біріншіден бизнес жоспар жасау
Үшіншіден, бизнес идеяны жүзеге
Бизнес жоспар құру
Шаруашылық салаларының ерекшеліктеріне байланысты
1) Сіз өнім өндірудің
2) Несие алмай ақ
Егер банктен несие алмақ
1) Қанша ақша
2) Ол ақша не
3) Ол ақшаны қашан,
Дегенмен, бизнес жоспарда қамтылмай
Бизнес жоспар құрылымы боиынша
Көптеген кәсіпкерлер қаржыландыру құралы
Ең дұрысы, бизнес жоспар
Бизнес жоспарды кәсіпкердің
Мүдделі тұлғалар инвесторлар, банктер
Егер кәсіпкер өз жұмысын
Жалпы айтқанда қаржыландыру көздерінің
1) Қарыз беретіндер
2) Инвесторлар
Қарыз беретіндерге коммерциялық
Қарыз берушілердің қызығатыны кәсіпкерлердің
1. Бизнес жоспардың сыртқы
1. Кәсіпорынның атауы
2. Кәсіпорынның мекен жайы
3. Телефон номері
4. Басшының аты -
Мысалы, «Көкжиек» шаруа қожалығы.
Бизнес ағыл ( business
Бизнес жоспар кәсіпорынды белгілі
бағдарлама жоспары.
1.3 Негізгі және
құрылысы мен құрамы
Өндірістік үрдісті жүзеге асыру үшін екі фактордың -
Өндіріс құрал- жабдықтары - еңбек құралдары –
Өндірістік құрал-жабдықтардың ақшалай көрінісі «өндірістік қорлар» деп аталады.
Өндірістік қорлар «негізгі» және «айналым» қорларына бөлінеді.
Осылай бөлудің қызметіндегі негізгі ерекшелік, өзінің құнын дайын
1 Негізгі қорларды құрайтын элементтер зат түрінде өндірілетін
2 Негізгі қорлардың құны өндірілген өнімнің құнына, заттай
3 Өнімді өткізгеннен кейін негізгі қорлардың құны олардың
Тұтынылған айналым қорларының құны өнім өткізілген соң толықтырылады,
Негізгі қорлар дегеніміз – бірнеше өндірістік процеске қатысатын,
Айналым қорлары дегеніміз – бір ғана өндірістік процесте
Негізгі қорлар заттай құрамы бойынша біркелкі емес және
Өндіріс барысындағы орнына байланысты негізгі қорлар “ өндірістік”
Өндірістік емес негізгі қорларға өндірістік үрдіске тікелей қатыспайтын,
Еңбек құралдарының барлық жиытығы өндірістік үрдістегі алатын орны
Негізгі қорларды бағалау түрлері. Негізгі қорларды есепке алу
Негізігі қорларды натуралды түрде өлшеу оларды техникалық құрамын,
Негізгі қорларды бағалаудың келесі түрлері бар: толық
Толық баланыстық құны (алғашқы құны) объектіні
Негізгі қордың енгізу қайнар көзіне байланысты алғашқы құн
Кәсіпорынның жарғылық қорларына құрылтайшылардың келісім бойынша енгізген негізгі
Кәсіпорынның өзінде дайындалған және сонымне қатар басқа кәсіпорындардан
Қайтарылмайтындай етіп берілген және мемлекеттік женілдік реттінде бөлінген
1.4 Табыстың болжауын жасау
Бір пайызға байланысты
Динамика теориясын баяндағанда
Күнделікті өмірдегі табыс
Бірақ бизнесмендерге де
Табысты осылайша анықтау
10010 ф ст жиалады.
Сонымен табыстың бірінші
Жеке табыс ұғымы
Айтылғанының қорытындысы қоғамдық
Мұндай бағалау әдеттегі
Элеуметтік экономикалық
Экономикалық динамика
2 Бухгалтерлік есеп бөлімі
2.1 Бухгалтерия мен шаруашылық
субьектісі есебін ұйымдастыру құрамы
Есепті ұтымды ұйымдастырудың негізгі
Статистика және талдау жөніндегі
қондырғыларында құжаттарды, жоспарлы және
Салалық министрліктер мен ведомстволар
Әрбір кәсіпорынның халық шаруашылық жоспарын
Статистикалық есеп беруде халық
Бухгалтерлік есеп беруде кәсіпорын
Ауылшаруашылық кәсіпорындарындағы есеп
Ауылшаруашылық кәсіпрындары бухгалтерлік
Журналдық ордерлік түрін есепті
Бухгалтерлік есептің автоматтандырылған
Өндірістік бөлімшелерде шаруашылық
Есепті дұрыс ұйымдастыру
Тұрақты және ұзақ
Бухгалтерлік есепті ұйымдастыру
Бухгалтерияны бас бухгалтер басқарады.
Мысалы, бухгалтерлік есеп және
Бас бухгалтердің ақша қаражаттарын
Нарықтық қатынас жағдайында бас
Өкіметке құрметпен қара. Өкімет
Мақсатқа жету жолында үнемі
Сөзің мен ісіңнің
Демалуға және өз өмірің
Адам өмірін, оның қадір
Қаражат пен ресурстарды
Кәсіпорынның мүліктері және өзіне
Мәселелерді қарағанда дұрыс шешім
Бухгалтерия қызметкерлерінің құрамы
Материалдық материалдық игіліктерді
Есеп айыратын еңбекке ақы
өндіріс өндіріске жұмсалған
күрделі қаржы жұмсау негізгі
Бухгалтерия кәсіпорынның басқа
Бухгалтерлік ақпараттың құрылымына
Бухгалтерлердің автоматтандырылған жұмыс
Егер компьютер орталық
Бухгалтерлік есеп орталықтандырып
Орталықтандырылмаған есепке кәсіпорынның
Кәсіпорынның құрылымдық бөлімшелеріндегі
Бухгалтерлік есеп дүдие
Қоғамның даму барысында
1. Міндетті барынша ақпаратты
2. Оның қарапайым
3. Шаруашылық өнімдегі
Кәсіпорын қаржы шаруашылық
Бухгалтерлік есеп мақсаты
Кәсіпорындағы шаруашылық операцияларының
2.2 Қаражаттар есебі және
Ақшалай қаражатты басқару қаржы
Ақшалай қаражатқа міндеттемені
«Ақшалай қаражаттар қозғалысы
Ақшалай баламалар ақшалай
Коммерциялық қағаздар қысқа
Кідірістер немесе айып
Ақшалай қаражат ағыны -
Қосымша ақшалай қаражат
Овердрафт егер банк төлеген
Банктік овернайд субьектіні бір
Ақшалай қаражат қозғалысы
Ақшалай қаражатты оңай
Ақшалай қаражатты жеке сақтау
Қолма қол есеп
Касса тек қажетті
Кассадағы қалдықты мезгіл
Ақшалай қаражатты физикалық
Түсімді бақылау:
Ақшалай шығындарды бақылау:
Есеп шоттардағы ақшалай
Кассалық қалдықты салыстыру:
Есеп шоттардағы ақшалай
Кассалық қалдықты салыстыру:
Есептік валюталық шоттарды
Кассадағы ақшалай қаражатты
Кассаны түгендеу кассалық
2.3 Негізгі құрал – жабдықтар
материалдық емес активтер есебі
Негізгі құралдар - материалдық
А) компания немесе тауарлы
ә) әрбір кезеңнен
Негізгі қаражаттың обьектілері
а) компания активтік
ә) компания активті
Негізгі құралдардың обьектісі
а) компания активке
ә) активтің өзіндік
Негізгі құралдар дегеніміз
Негізгі құралдар есебі
Мақсаттық белгілеуіне және
1. Жер – субьектінің
2. Үйлер - еңбек
3 Ғимараттар -
4 Машиналар мен
Қолда бар негізгі
Тоқтатылып қойылады ( жұмыс
Қоймада тұрады ( қорда)
Жалға берілген немесе
Материалдық активтерді негізгі
Бастапқы құн немесе
Ағымдағы құнмен белгілі
өткізу құнымен әді
жайылу құны - шыққан
амортизациялық құнмен - жойылу
Негізгі құралдардың бастапқы
Осы қатынас хатқа сәйкес,
Негізгі құралдарға үйлер,
Негізгі құралдардың аналитикалық
Бастапқы құн жеткізу
Материалдық емес активтер
Кәсіпорында материалдық емес
Материалдық емес активтер
2.4 Тауарлы материалды
жеткізушілер мен есептесу
Кәсіпорындар мен ұйымдардың
Тиісті түрде жабдықталған
Материалдар қоиманың әр
Кәсіпорындар мен ұйымдардың
Сонымен қатар материалдарды
Еңбек заттры біртекті
- шикізат
- негізгі материал
- көмекші материал
- жартылай фабрикат
Негізгі материалдар мен
Жартылай фабрикаттар қатарына
Көмекші материалдарға әр
2.5 Еңбек пен
Еңбекақы негізгі және
Негізгі еңбекақы бойынша
Негізгі еңбекақы бұл
Негізгі еңбекақы құрамына
Жұмиыс істелген уақыт
Еңбек сіңірген жылдары
Жұмыс жағдайының өзгеруіне
Мерзімдік еңбек ақыда
Егер мерзімділік еңбекақыда
Қазақстан Республикасы
Сондай ақ бұл
өндірістік тапсырманы орындау
өндірушіліктің, өнімділіктің, бұйымның
бөлім жұмысының түпкі
Қызметкерлер сыйлықақыны есептік
Кесімді еңбекақыда өнімділік
Түнгі уақыттағы жұмыс
«Қазақстан Республикасы Еңбек
Түнгі жұмыс уақытындағы
Үш күнде берілмеген
Берілмеген еңбекақының сомасын
Еңбекақы әр айдың
Қызметкер еңбекақысын пластикалық
Карточкалық шотқа ақша
Кәсіпорындар мен оның
Плстикалық карточкаға қызмет
Еңбекақыны беру кезіндегі
Кассалық жоспарды жасау
Кассалық жоспарды
Еңбекақы беруде кәсіпорынның
Қызметкердің карточкалық шотына
Филиалы бар кәсіпорын
2.6 Қаржылық есептілік
Қаржылық есеп беруді
Есептік кезеңдегі түгендеу
Жылдық бухгалтерлік есеп
Субьект мүлікті, жалға
Материалды жауапты тұлға
Талаң тараж және
Төтенше жағдайдан болатын
Тарату балансы жасалмастан
Негізгі құралды
Қаржылық есеп беруді
1. Ұзақ мерзімді
2. Қысқа мерзімді
Ұзақ мерзімге жататындар
Бухгалтерлік есеп
Қаржылық ақпаратты
1. субьект қызметіне
2. субьект қызметіне
Тікелей қаржылық
1 Қазіргі және
2 қазіргі және
3 сатып
Жнанма қаржылық
1 салық оргндары
2 реттеуші оргндар
3 статистикалық оргндар
4 басқа
Қаржылық есеп
Қаржылық есеп
1. Берілген инвестицияларарға
2. тиесім кредиттер
3. тиесілі сома
4 сатып алушылар
5 қызметкерлер олар
6 ресурстарды бөлу
7 көпшілік
Қаржы есеп көпшілікті
Қаржы есеп
3 Қаржылық есепті
3.1 Материалдық субьектінің
жағдайын талдау мазмұны
Стандарттар қаржылық есп
1983 жылдан бері
Есеп беруді
1 Міндеттер оларды
2 Ақпараттық жұйе
3 Осы
4 Қаржылық есеп
1997ж бастап Қазақстан
Қаржылық есеп берудің
Қаржылық есеп берудің
Қаржылық есеп берудің
1 Кредиттерді ұсыну
2 субьектінің алдағы
3 субьектінің ресурстарының
4 басшы оргндардың
Гикерация бұл қабілет
Өтімділік төлем қабілетіндегі
Субьект қызметінің
Ақшалай қаражаттың
Түсініктеме жазбада пайдаланушыға
Кезеңділік қаржылық есеп
Субьектінің қаржылық
Активтер болашақта табыс
1 Егер актив
2 Басқа активтерге
3 Міндеттерді өтеу
4 Субьектілерді меншіктеушілер
Міндеттеме өткен операциялар
Қаржы шаруашылық
1 Кірістер
2 Шығыстар
1 Меншіктеушілердің салымына
2 Меншіктеушілер арасындағы
Мойындаудың мынадай
2 Обьектінің сенімді
Қаржылық есеп
1 Бастапқы
2 Ағымдық
3 Өткізудің ықтимал
4 Дисконтталған құн
5 Баланстық
3.2 Қаржылық есептілік
әдістемесі
Басқару адам қызметінің барлық аясына,соның ішінде қаржы
Адамдардың саналы, мақсатты қызметі ретіндегі басқару
Қаржыны басқару-бұл қаржыны және шектесуші экономикалық және элеуметтік
Қаржы жүйесінде оны басқаруды арнаулы аппарат ерекше тәсілдері
Қаржыны басқарудың мақсаты макроэкономикалық теңгерілімдікте, бюджет профицитінде, мемлекеттік
Қаржыны басқарудың негізіне мына қағидаттар қойылған:
Басқарудағы демократизм:
Қаржы мәселелеріне саяси тәсілдеме (көзқарас):
Басқарудағы экономикалық және әкімшілік әдістердің оңтайлы үйлесуі
Басқарудың ғылымилығы:
Орталықтандырылған, салалық және аумақтық басқарудағы келісушілік:
Басқарудағы жауапкершілік:
Шаруашылық шешімдерінің сабақтастығы:
Қаржыны басқарудың екі аспектісін ажырата білген жөн: Біріншіден,
Қаржыны басқаруға ғылыми көзқарас қаржы қатынастарының әрбір сферасында,
Қаржы қатынастарының әрбір сферасы мен әрбір буынында басқару
Өаржылық ақпараттың ғылыми негізделген жоспарлау мақсаты үшін де,
Жоспарлау (болжау) қаржыны басқарудың жүйесінде маңызды орын
Ұйымдастыру – басқарудың барлық буындарының жөнге салынғандығын,
Қаржыны басқаруды дұрыс ұйымдастырудың маңызы зор.Көбінесе қаржыны
Бақылау басқарудың элементі ретінде жоспарлау процесінде
3.3 Шаруашылық субьектісінің табыстылығын
талдау
Шаруашылық жүргізуші субьектілердің қаржысы - бірыңғай
Шаруашылық жүргізуші субьектілердің қаржысы қаржы жүйесінің сферасы
Шаруашылық жүргізуші субьектілер қаржысының болуы,жалпы мемлекеттің қаржысы
Шаруашылық субьекілер қаржысы ақша нысанында ұлғаймалы ұдайы өндіріс
Даму ұлттық шаруашылықтыбасқару жүйесінің маңызды экономикалық инструменті,экономиканы қайта
Шаруашылық жүргізуші субьектілер қаржысы өзіне қоғамдық – пайдалы
Ұлттық шаруашылықтың әрбір саласы қаржысының бұл саланың техникалық-
Шаруашылық жүргізуші субьектілер қаржысы жалпы қаржылар сияқты
Шаруашылық жүргізуші субьектілер қаржысының бөлгіштік функциясының ерекшелігіқаражаттардың
Ақшалай қорлар мен қорланымдарды экономикалық тұрғыдан негіздеп
Оның мазмұны жай және ұдайы өндіріс кезінде материалдық
Бөлу - өндіру мен тұтыну арасындағы байланыстырушы
Табыстың бір бөлігі қайта бөлу ретінде орталықтандырылған қорларға
Шаруашылық жүргізуші субьектілер қаржысының бақылау функциясы кәсіпорын
Қаржы – кредит органдары мен өзара іс- әрекет
Шаруашылық жүргізуші субьектілердің қаржысы сферасындағы сан алуан
3.4. Шаруашылық субьектісі қызметінің
тиімділігін талдау
Шаруашылық жүргізуші субьектілердің құрамына материалдық өндірістің
Шаруашылық жүргізуші субьектілер – кәсіпорындар мен ұйымдар (фирмалар,компаниялар,
Межелеудің ең жалпы белгісі кәсіпорындар мен ұйымдарды қызмет
Қызметтің материалдық сферасының кәсіпорындары бүкіл қоғамның тіршілік
Бұл сферада жасалған өнімнің бір бөлігі оның салалары
Өндірістік емес сфера қызметінің нәтижелері қызметінің нысанын қабылдайды,
Қоғамдывқ өндірістің екі сферасының аталған қағидалы айырмашылықтары бұл
Шаруашылық жүргізуші субьектілердің қаржысына, бір жағынан, жалпы қаржылардың
Сонымен бірге бұл қаржыға тән мынадай негізгі белгілерді
1) қаржы қатынастарының көпқырлылығы, олардың нысандары мен мақсатты
2)өндірістік құралдардың (капиталдардың) міндетті болуы және оларды қалыптастырумен,
Өндірістік капиталдар – бұл өндірістің серпінді
Кәсіпорын қызметінің кез келген мезетінде өндірістік құралдар
3) жғары белсенділік, шаруашылық қызметінің барлық жағына
4) шаруашылық жүргізуші субьектілердің қаржысы бүкіл қаржы жүйесінің
Сөйтәп, шаруашылық жүргізуші субьектілердің қаржысы деп - өнім
Нарық жағдайында жалпы экономиканың, жеке шаруашылық жүргізуші субьектісінің
Мемлекеттің алдында жан – жақты, жүйелі, кешенді бақылауды,
Бұл шаруашылық жүргізуші барлық субьектілер мен
Қойылып отырған міндетті іске асыру үшін қаржылық бақылау
Мемлекеттік бақылауды нығайту;
Тәуелсіз аудиторлық бақылауды дамыту;
Түрлі бақылаушы органдар мамандарының еңбегін компьютерлендіру;
Бақылаудың барлық органдарының қызметін үйлестіру және басқалары.
Қорытынды
Қорыта келгенде ӨТҚжЖЖБ
Бухгалтериясы қазіргі заманғы
Бухгалтер ол мекемедегі ең
Бухгалтерия жұмысына мына
Қамтамасыз ету (дайындау),
Өткізу, -мұнда сатуға
Қолданылған материалдар.
1. А.Қ.Құсайынов
“Экономика және Қаржы”
2003 жыл
2. Я.Ә. Әубәкіров, Б.Б. Байжұмаев
“Экономика”
1999 жыл
3. Н.Н.Құдайбергенов
“Бухгалтерлік есеп”
2006 жыл
4. В.А. Назарова
“Басқару есебі”
2005 жыл
5. Р.О. Смагулова
“Қаржы және несие”
2008 жыл
6. Қ.Қ. Ілиясов, С.Құлпыбаев
“Қаржы”
2005 жыл