1. Кіріспе. Болмыс ұғымы
2.Негізгі бөлім. Болмыстың негізгі формалары. Пайда
3.Қорытынды.
4.Пайдаланылған әдебиеттер.
“Болмыс” ұғымының және болмыс жайындағы
Болмыс проблемасының мәні неде? Не себепті
Ең кең мағынада алғанда, болмыс бүкіл
“Болу” деген етістік өткен шақта да,
Түрліше нәрселер мен құбылыстар арасында
Ғасырлар бойғы дүние тану процесінде адамдар
заттар (денелер), процестер болмысы, ал бұлардың
адам болмысы; бұл да заттар дүниесіндегі
рухани (идеялық) болмыс; бұл жеке адамның
әлеуметтік болмыс; бұл жеке адам болмысы
Болмыстың бұл формаларын топтастыра келгенде материлдық
Бұл бірлік жайындағы ой-пікірлер дүниеде бар
Дүниенің бірлігін бір субстанция арқылы түсіндіретін
Материалдық субстанцияның өзін философия тарихында түрліше
Левкипп пен Днмокрит негзін салған, кейіннен
Атомистік теория жаңа заманның философиясы мен
Сонымен қатар Маркске дейінгі материлизмнің өкілдері
Материялық субстанцияның сапалық біртектігі жөніндегі түсінік
Материализмге, атомдық теорияға қарама –қарсы субстанция
Онтология
«Болмыс» ұғымының және болмыс жайындағы ілімнің
Болмыс проблемасының мәні неде? Не себепті
Болмыс бүкіл шындық дүниені қамтитын шегіне
Түрліше нәрселер мен құбылыстар арасында байланыстар
Парменид болмыс туралы терең ой-пікірлер қозғаған.
Ғасырлар бойғы дүние тану процесінде адамдар
1.Заттар (денелер) болмысы, ал бұлардың өзі
2.Адам болмысы, бұл да заттар дүниесіндегі
3.Рухани (идеялық) болмыс, бұл жеке адамның
4.Әлеуметтік болмыс, бұл жеке адам болмысы
Болмыстың бұл формаларын топтастыра келгенде, материалдық
Бұл бірлік жайындағы ой пікірлер дүниеде
Материалдық субстанцияның өзін философия тарихында түрліше
Левклипп пен Демокрит негізін салған (біздің
Атомистік теорияда тұңғыш рет атомдардың беріктік
Атомистік теория жаңа заманның философиясы мен
Сонымен қатар, Маркске дейінгі материализмнің өкілдері
Материалдық субстанцияның сапалық біртектілігі жөніндегі түсінік
Материализмге, атомдық теорияға қарама - қарсы
XX ғасырда пайда болып өріс алған
Адам және адамзат болмысының елеулі принципті
Гносеология
Таным проблемалары: оның мүмкіндік шарттары мен
Гносеология немесе таным теориясы философиялық білімнің
Гносеология термині гректің «gnosis» - білім
Таным - гносеологияның негізгі ұғымы. Бұл
Екіншіден, таным білім алудың шығармашылық процессін
Үшіншіден, таным біліммен теңдесе алады. Бұл
Соңғы таным қатал философиялық ойдың тұрғысынан
Танымның (ойлаудың) екі формасы:
- сезімдік, түйсіктік таным, немссе эмпирикалық
- рационалдық, логикалық таным, немесе теориялық
а) Танымның сезімдік формасы.
Эмпиризм (гр.т. тәжірибе) - сезімдік тәжірибені
Идеалистік сенсуализм - түйсіктер мен сезімді
Қарапайым реализм - адамнан тыс тұрған
Сезімдік таным формалары:
Түйсік - заттар мен құбылыстардың жеке
Елестету - бұрын қабылданған заттар мен
ә) Танымның рационалистік формасы.
Рационализм (лат.т. ақыл, парасат) - логика,
Рационалистік таным формалары:
Ұғым - заттар мен құбылыстардың елеулі
бейнелейтін абстрактілі ойлау формасы.
Пікір - дегеніміз бір нәрсені растайтын
Тұжырым деп бір немесе бірнеше пікірден
Таным методтары:
Метод (гр.т.зерттеу жолы, теория, ілім) -
Эмпирикалық зерттеулер методтары.
Бақылау - сыртқы дүниені алдын ала,
Эксперимент - шындықты, құбылыстарды бақылауға, басқаруға
Салыстыру - объекттердің ұқсастығы мен айырмашылығын
Өлшеу - бір шаманың басқа бір
Аналогия - бір немесе бірнеше қасиеттері
Индукция (лат.т. нысанаға алу) - ой
Теориялық зерттеулер методтары
Дедукция (лат.т. шығару) - ой қозғалысы
Моделдеу (лат.т.өлшем, норма, үлгі) - оригиналдың
Идеализация (гр.т.түр, көлеңке) - шындығында бейнесі
Абстракциялау (лат.т. дерексіз, тиянақсыз) – заттардың
Анализ - бүтіннің құрамдас бөліктерге ойша
Синтез - әртүрлі элементтердің біртұтастыққа бірігу
Қорытынды:
Болмыс бүкіл шындық дүниені қамтитын шегіне
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Ғабытов “Философия”.
2. Философия 5-томдық мәдени мұра бағдарламасы
3. Ғ.Есім “Философия тарихы”.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ
Т.ЖҮРГЕНОВ атындағы ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ӨНЕР АКАДЕМИЯСЫ
РЕФЕРАТ
Болмыс мәселесі
Орындаған: Бектенова С.А
Аға оқытушы: Мошан С.Ә
Алматы, 2010ж
4