Жоспар
Кіріспе 4
1 Әдеби шолу 5
1.1 Мұнай өңдеу процесінің маңызы 5
1.2 Шаим кен орны мұнайына сипаттама 6
1.3 Шаим кен орнының мұнайын өңдеудің ағындық сызбасына сипаттама.
1.4 Шаим мұнайын отындық бағыт бойынша алынған тауарлық өнімдерге
2 Технологиялық есептеулер бөлімі 19
Қорытынды 30
Пайдаланған әдебиеттер 32
Кіріспе
Қазіргі заманғы дүниежүзілік экономикада мұнай мен газдың алатын орны
Мұнайлы және газды шикізаттарды өңдеу қазіргі кезде мұнайхимиялық синтез
Мұнайдан бөлініп алынатын көмірсутек газдардың, ароматты көмірсутектердің, сұйық және
Мұнай мен көмірсутек газдар химиялық өнімдер мен тұтыну тауарларын
Курстық жобаның мақсаты: Шаимское кен орнының мұнайына сипаттама бере
Мақсатына сай міндеттері:
1. Курстық жобада таңдалған кен орнының мұнайына сипаттама беру;
2. Мұнайдың химиялық құрамына негізделіп, оны өңдеудің ағымдық сызбасын
3. Шикізатты өңдеудің ағымдық сызбасына кіретін технологиялық процестердің материалдық
1 Әдеби шолу
1.1 Мұнай өңдеу процесінің маңызы
Мұнай барлық сұйық отын түрлерін, сонымен қатар арнайы майлар,
Мұнай өнімдерін және мұнайхимия өндірісінің шикізатын алу мұнай өңдеу
Физикалық процестер арқылы мұнайдың құрамындағы компоненттерді химиялық өзгеріссіз бөліп
Мұнайды мұнай өңдеу зауытында арналы схема деп аталатын технологиялық
1. Мұнайды тұссыздандыру және сусыздандыру;
2. Біріншілік өңдеу (мұнайды атмосфералық және атмосфералы – вакуумдық
3. Термиялық процестер (термиялық крекинг, висбрекинг, кокстеу, пиролиз);
4. Термокаталитикалық процестер (каталитикалық крекинг және риформинг, гидротазалау);
5. Мұнай газдарын өңдеу (алкилерлеу, полимерлеу, изомерлеу)
6. Май және парафин өндіру процесі (деасфальтизаттау, депарафинизация, селективті
7. Битум, пластикалық майлағыштар, мұнай қышқылдарын, присадкалар, техникалық көміртегі
8. Араматты көмірсутектер өндіру процесы.
Алынатын өнім түріне байланысты мұнайды отын алу, отын және
Мұнайды өңдеудің негізгі (біріншілік) үдерісі (тұрақтандыру, сусыздандыру және тұссыздандырудан
Мұнайды айдаудың дистиляттары мен қалдықтарын мұнайды өңдеудің екіншілік үрдістері
Мұнай өңдеудің біріншілік және екіншілік үрдістерінен алынатын мұнай өнімдерін
1.2 Шаим кен орны мұнайына сипаттама
Шаим мұнай кен орны Батыс сібірдің батыс бөлігіндегі Ханта-Мансийск
Кесте 1 - Шаим мұнайының физика – химиялық
Мұнай Тығыз-дық
ρ420 20 ͦ С-ғы тұтқұрлық
Мм2 /с Темпера-
тура, ͦ С 38 ͦ С-ғы қаныққан бу қысымы,кПа
қату От аулу
Мөлше-рі, % Балқу
Темпера-
турасы
Шаим 0,8269 6,8 -2 -35 27,8 2,9 55
1 – кестенің жалғасы
Мұнай Мөлшері, % Кокстілігі
% Күлділігі
% Фракция шығыны,%
күкірт азот күкіртті
шайыр асфаль-тендер
200 ͦ -
қа дейін 350 ͦ - қа дейін
Шаим 0,46 0,10 14,0 0,8 2,08 0,0062 32,0 58,0
Кесте 2 – мұнай құрамындағы көмірсутек газдарының құрамы берілген.
Кесте 2 – Мұнай құрамындағы көмірсутек газдарының құрамы
Мұнай
С4-ке дейінгі көмірсутектер С5 көмірсутектер
барлық,
мұнайға,
(%) С2Н6 С3Н8 изо – С4Н10 н-
С4Н10 барлық,
мұнайға,
(%) изо –
С5Н12 н-
С5Н12
Шаим 3,50 1,2 25,8 17,2 55,8 2,38 33,0 67,0
Кесте 3 – Бензин фракциясының сипаттамасы
Мұнай
Тікелей айдалған бензин
(б.қ. – 1800С) Каталитикалық риформинг шикізаты ( 85 –
Күкірттің мөлшері, %
октан саны
тығыздық
ρ420
Көмірсутек құрамы, %
таза күйінде 0,6 г/кг ТЭС
арендер цикло-алкандар алкандар
Шаим 0,040 47,8
0,7480 9 37 59
Кесте 4 - жеңіл керосин фракциясына сипаттама
Мұнай Жеңіл керосин дистиляты
Алу тем перптурасы
ͦ С Тығызды- ғы, ρ420
20 ͦ С
Тұтқырлық
мм2/с Темпера-тура, ͦ С Құрамы %
Қату Жарқыл- дау(жа-бық тигельде) Ароматты көмірсу-тектер Кү-кірт
Шаим 120-230 0,7822 1,41 -60 29 12,5 0,06
Кесте 5 – Мұнай құрамындағы фракциялардың потенциалдық құрамы, %
Айдалатын температура, 0С Шаим
28 3,5
62 7,9
70 9,0
85 11,1
90 12,4
105 14,9
120 17,7
140 21,5
160 24,6
180 28,5
200 32
220 35,8
230 37,2
240 38,8
260 38,8
280 42,5
300 49,2
350 58,8
400 68,8
450 77,2
490 81,8
Қалдық 18,2
Кесте 6 – Вакуумды дистилят және вакуумды айдау
Вкуумды дистилят Вакуумда айдау қалдығы
Алу температура- сы,ͦ С Қату тем -пературасы Кокстілігі
% Күкірт мөлше-рі
% Бастапқы қайнау температура-сы, Коксті-лігі,% Кү – кірт
Мөлше-рі,%
350-480 17 0,01 0,62 480 11,13 1,25
Шаим кен орны мұнайы физика - химиялық сипаттамасына байланысты,
1. Жеңіл;
2. Аз күкіртті;
3. Аз шайырлы;
4. Аз парафинді мұнай;
1.3 Шаим кен орнының мұнайын өңдеудің ағындық сызбасына сипаттама.
Бағалы мұнай өнімдерін және мұнайхимия өнеркәсібінің шикізаттарын мұнайдан алу,
Ұңғымадан алынған мұнай – қара қоңыр түсті, өткір иісті,
Әдетте, жер қойнауынан өндірілген мұнайдың құрамында:
серіктес газдар;
қаттық (жер қыртысы) сулары;
минералды тұздар;
әртүрлі механикалық қоспалар (құм, топырақ және т.б) кездеседі.
Мұнайдың құрамындағы газ, судың және қоспалардың болуы оның тасымалдануын
Мұнайда судың болуы олардың тотығуға бейімділігін күшейтіп, технологиялық құрал-жабдықтардың
мұнайдан газды сепарация және тұрақтандыру арқылы бөлу;
механикалық қоспалардан тазалау;
сусыздандыру және жартылау тұзсыздандыру.
Тасымалдау алдында мұнай мен мұнай өнімдерінің сапасына қойылатын ГОСТ
судың массалық үлесі, ᴡсу < 0,5%;
тұздың массалық үллесі, P тұз < 200мг/л.
Мұнайды ректификациялау алдында қойылатын келесі талап:
судың массалық үлесі, ᴡсу < 0,05%;
тұздың массалық үллесі, P тұз < 20мг/л.
Соңғы өнімге өте қатаң талап қойылатындықтан кейде қосымша айдау
Өндірілетін мұнайдың әр тоннасына – 50-100
Мұнайды өңдеуде шығынды азайту үшін оны арнайы өңдеуден өткізеді.
Электротұссыздандыру қондырғысының технологиялық режимі төмендегі 5 - кестеде
Кесте 7 - Электротұссыздандыру қондырғысының технологиялық режимі
Температура, °С
Қондырғыға түсетін шикі мұнай.............. 10 – 30
Горизонтальды электродегидратордағы мұнайдың........ 120 – 140
Электродегидратордағы қысым, кгс/см2
Горизонтальды электродегидратордағы.............. 12 – 14
Тұссызданған және сусызданған мұнай атмосфералық – вакуумдық айдау қондырғысына
Атмосфералық – вакуумды айдау қондырғысының технологиялық режимі 8 және
Кесте 8 - Атмосфералық колоннаның технологиялық режимі
Температура, °С
Қоректенуі........................ 365
Колоннаның жоғарғы бөлігі.................... 146
180 – 230°С фракциясы......................... 196
Алғашқы циркуляциялық бүрку............ 216
230 – 280°С фракциясы.......................... 246
Екінші циркуляциялық бүрку................ 260
280 – 360°С фракциясы.......................... 312
Колоннаның төменгі бөлігі.................... 342
Бүрку ыдысындағы..................... 60
Абсолютты қысым, МПа
Колоннаның жоғарғы бөлігінде............. 0,25
Бүрку ыдысындағы..................... 0,20
Су буының шығыны, % (фракцияға шаққанда)
180 – 230°С...................... 2
230 – 280°С...................... 1
280 – 360°С..................... 0,5
360 жоғары фракция (мазут).................. 2,5
Кесте 9 - Вакуумды айдау колоннасының технологиялық режимі
Температура, °С
Қоректенуі........................ 395
Колоннаның жоғарғы бөлігі.................. 125
Жеңіл вакуумды газойль........................ 195
Үлкен май фракциясы................. 260
Қоюланған фракция.................... 300
Колоннаның төменгі бөлігі................... 352
Колоннаның жоғарғы бөлігіндегі қысым, кПа........... 8,0
Атмосфералық – вакуумды айдаудан алынған көмірсутек газдарын қаныққан көмірсутектердің
Кесте 10 - Газды фракционирлеу қондырғысының технологиялық режимі
Ректификациялық колонналар Төменгі температура, °C Жоғарғы температура, °C Қысым,
РК-1 110 – 115 25 – 30 2,6 –
РК-2 145 – 155 62 – 68 1,2 –
РК-3 110 – 115 58 – 65 2,0 –
РК-4 80 – 85 65 – 75 1,0 –
РК-5 120 – 125 75 – 80 0,3 –
РК-6 95 – 100 75 – 85 0,35 –
Қаныққан газды фракционирлеу қондырғысының өнімдері – құрғақ газ, сұйылтылған
Атмосфералық – вакуумды қондырғыдан шыққан тікелей айдалған бензин фракциясы
Өндірісте кең қолданылатын риформинг процесінің катализаторы алюмоплатина катализаторы болып
Біріншілік өңдеуден шығарылған бензин фракциясы каталикалық риформинг қондырғысына жіберіледі.
Каталитикалық риформинг қондырғысының технологиялық режимі:
Температура, С°........................480-520
Реактордағы қысым,МПа.............35
Шикізатты берудің көлемдік жылдамдығы.......1,5
Сутек/шикізат мольдік қатынасы...........8-9
Сутек құрамды газ циркуляциясының жиілігі, м³/м³..............1500
Каталитикалық риформинг процесінің нәтижесінде келесідей өнімдер алынады: риформат, яғни
Каталитикалық риформинг процесінің нәтижесінде келесідей өнімдер алынады: риформат, яғни
АВТ қондырғысынан алынған дизель фракциясы гидротазалау қондырғысына жіберіледі. Бұл
Дизель фракциясының гидротазалау қондырғысының технологиялық режимі:
Температура, °С.........................350-450
Қысым, МПа.......................3-4
Шикізатты беру жылдамдығы, сағ-1..........1-3
Сутекқұрамды газ арақатынасы, нм³/м³........300-600
Гидротазалау нәтижесінде алынатын өнімдер: көмірсутекті газдар, гидротазартылған дизельдік отын,
Атмосфералық – вакуумды айдау қондырғысынан алынған вакуумды газойль каталитикалық
Каталитикалық крекинг – мұнай дистилляттарын екіншілік қайта өңдеудегі кең
Қазіргі таңда катализаторлы крекингтің көлемі әр елде 10-30%-ға дейін
Каталитикалық крекинг – ауыр дистилятты мұнай фракцияларының мотор отындарына
Каталитикалық крекинг процесінің негізгі шикізаты вакуумды газойльге қойылатын негізгі
Каталитикалық крекинг қодырғысынан алынған қанықпаған газдар газды фракционирлеу қондырғысына
Кесте 11 - Процесс режимі
Көрсеткіштер Вауумды дистиллят
Реакция зонасындағы температура, °C 530
Шикізатты берудің массалық жылдамдығы, сағ-1 20,5
Катализатор : шикізат қатынасы 7 : 1
Вакуумды айдау қалдығы гудрон кокстеу қондырғысына бағытталады. Кокстеу ауыр
Кокстеу қондырғысының шикізаты ретінде мұнайды айдау қалдықтары – мазут,
Процестің мақсатты өнімі – мұнай коксы, сонымен қатар қанықпаған
Мұнайды екіншілік өңдеу процестерінен (каталитикалық крекинг, кокстеу) алынатын көмірсутек
Кесте 12 - Кокстеу процесінің технологиялық режимі
Қабаттағы температура, ͦ С....................... 510-540
Реактор................................ 600-620
Коксқыздырғыш пен реактордағы қысым, мПа............. 0,14-0,16
Шикізаттың айналым уақыты.................. 7-8
Шикізаттың берілу жылдамдығы............. 0,6-1,0
Сонымен қатар біріншілік өңдеуден шыққан дизельдік фракция депарафиндеу қондырғысына
Кесте 13 Депарафиндеу қондырғысының технологиялық режимі:
Шикізат 100
Араластыруға арналған еріткіш 80
Фильтрат 100
Жууға арналған ерітінді 400
Қанықпаған көмірсутектер ГФ қондырғысынан алынған бутан – бутилен және
Пропилен және бутилен құрамды фракциялардың алкилерлеу процесінің негізгі мақсаты-
Күкіртқышқылды алкирлеу нәтижесінде алынатын өнімдер: жеңіл және ауыр алкилаттар,
Алкилерлеу процесінің технологиялық режимі (реакторда)
Температура, ͦ С...................... 0-10
Қысым, МПа............................ 0,6-1,0
Изобутан мен бутилен мольдік қатынас.................. 6/12
Қышқыл мен шикізат контактасы уақыты.............. 1/15
Кесте 14 - Бутан-бутилен және пропан-пропилен фракциясының алкирлеу қондырғысының
Төмен
бөлігіндегі°С Жоғары
бөлігіндегі,°С Қысым
кгс/см²
Реактор
7- 10
7- 10
6
Ректификациялық бағаналар:
К-1
К-2
К-3
К-4 95- 120
85- 100
125- 135
220 дейін 45- 55
40- 45
45- 50
100- 115 5- 6
16- 17
3- 4
0,2 - 0,4
Күкіртқышқылды алкирлеу нәтижесінде алынатын өнімдер: жеңіл және ауыр алкилаттар,
Технологиялық процестердің ішіндегі дизель фракцисының гидротазалау қондырғыларынан алынған күкіртсутек
Тауарлық автомобиль және дизель отындарын алудың соңғы сатысы тікелей
Компоненттерді компаундирлеу арнайы араластыру станцияларында жүргізіледі.
Қазіргі кезде тауарлы бензинді тікелей айдау, каталитикалық риформинг, каталитикалық
Дизельдік отынды араластыру станциясына гидротазартылған дизельдік отын, каталитикалық крекинг
Араластыру станциясында дизельдік отынның барлық компоненттері және эксплуатациялық қасиеттерін
Бензинді араластыру бекетінен алынған АИ-98 маркалы бензиннің сипаттамалары төмендегі
Кесте 15
АИ-92 маркалы бензиннің сипаттамасы
Көрсеткіштер АИ-92
Октан саны
Зерттеу әдісі бойынша 98
Моторлы әдіс бойынша 89
ТЭҚ мөлшері, г/кг 0,82
Фракционды құрамы, (С
б.қ. 35
10( 70/55
50( 115/100
90( 180/160
с.қ. 195/185
Шайырлар мөлшері, мг/100мл
Өндірісте тасымалдау кезінде 5
Тұтыну орнында 7
Тотығудың индукционды периоды, мин 900
Күкірт мөлшері, ( 0,10
Түсі көк
1.4 Шаим мұнайын отындық бағыт бойынша алынған тауарлық өнімдерге
1. Құрғақ газ – өндірісте пиролиз шикізаты ретінде, тұрмыстық
2. Сұйылтылған газдар – тұрмыстық сұйылтылған газ ретінде, алкилирлеу
3. АИ-92 маркалы бензині каталитикалық риформинг бензині негізінде алынады.
4. Т-1 маркалы керосин аз күкіртті мұнайдан тікелей айдау
5. Қ маркалы дизельдік отын – жербеті және су
6. Мұнай коксы – алюминий, болат, магний және т.б.
7. Қазандық отын – жылу электр станцияларында, кемелі энергоқондырғыларда
8. Сұйық парафин - әр түрлі микросинтездеуде (май қышқылдарын
9. Күкіртсутек – мұнай құрамында гетероатомды қосылыстар (күкіртсутек, меркаптандар,
10 Техникалық көміртегі шикізаты – мұнай химия өндірісінің негізгі
2 Технологиялық есептеулер бөлімі
Кесте 16 - Электротұссыздандыру және сусыздандыру қондырғысының материалдық балансы
№ Атауы Шығымы,% кг/сағ т/тәул т/ж
Қондыр
ғыға Мұнай
ға
1 Түскені:
Шикі мұнай
100,46
100,46
328776
7890,6
2025000
Барлығы 100,46 100,46 328776 7890,6 2025000
1
2 Алынғаны:
Тұссызданған және сусызданған мұнай
Тұз ерітіндісі
100
0,46
100
0,46
325520
3255,20
7812,5
78,125
2000000
25000
Барлығы 100,46 100,46 328776 7890,6 2025000
ЭЛОУ есептелуі [10]:
Судың мөлшерін анықтау, т/ж:
Mсу = Gш*а/100
Mсу = 2000000* 0,4/100 = 8000
Мұндағы, Gш– шикі мұнай массасы, т/ж;
а = П – 0,1 – судың мөлшерң, %
П – кен орнында мұнайдың тазалану дәрежесі,%;
0,1 – сусызданған мұнайдағы қалдық су мөлшері, %;
Механикалық қоспа мөлшерін, т/ж:
Mм.қ. = Gш*в/100
Mм.қ. = 2000000 * 0,05/100= 1000
Мұндағы, в – кен орнында шикі мұнайды тазалау дәрежесі,
Хлоридтер , г/ж:
Mх = Gш*(с – 4,0)/d420*106
Mх = 2000000 * (100 – 4,0)/0,8273* 106= 232
Мұндағы, d420 – мұнайдың тығыздығы, т/м3;
с – кен орнында шикі мұнайды хлоридтер бойынша дайындау
4,0 – тұссызданған мұнайдағы қалдық хлоридтер мөлшері, мг/л
Шикі мұнайдан бөлінетін барлық тұзды ерітінді мөлшері, т/ж:
Σ Mорт = Mсу + Mм.қ.+ Mх
Σ Mорт =8000 + 1000.+ 232 = 9232
Тұссызданған және сусызданған мұнай, т/ж:
Mх= Gш – ΣMорт
2000000 __________ 100
9232 ___________ х
X=0,46
Кесте 17 - АВҚ қондырғысының материалдық балансы
№ Атауы Шығымы,% кг/сағ т/тәул т/ж
Қондыр
ғыға мұнайға
1
Түскені:
Тұссызданған және сусызданған мұнай
100
100
325520,8
7812,5
2000000
Барлығы 100 100 325520,8 7812,5 2000000
1
2
3
4
5
6
Алынғаны:
Көмірсутек газдары
Фракция б.қ. – 180 ͦ С
Фракция 180 -240 ͦ С
Фракция 240-350 ͦ С
Фракция350-500 ͦ С
Фракция >500 ͦ С
0,3
15,2
2,7
28,8
28,5
24,5
3,5
7,6
26,3
20,4
22,6
18,2
4458
68790
42317
40687
75520,8
93750
107
1651
1015,5
976,5
1812,5
2250
34250
528250
325000
312500
580000
720000
Барлығы 100 100 325520,8 7812,5 2000000
Кесте 18 - Қаныққан көмірсутек газдарының газды фракционирлеу қондырғысының
№ Атауы Шығымы,% кг/сағ т/тәул т/ж
Қондыр-ғыға Мұнай-ға
1
2
3
4
Кіріс:
АВҚ қондырғысының КС
Каталитикалық риформинг қондырғысының КС және тұрақтандыру басы
Дизель фракциясын гидротазалау қондырғысының КС
Депарафиндеу қондырғысының КС
72,5
27,5
1,7
5,1
3,5
1,32
1,5
0,51
4458
6187,5
4475
3508,3
107
148,5
107,4
84,2
34250
47542,5
34374
26940,3
Барлығы 100 6,59 29645,5 711,5 227764,75
1
2
3
4
Алынғаны:
Құрғақ газ
Пропан фракциясы
Изобутан фракциясы
Бутан фракциясы
Фракция С5 және одан жоғары
4,8
24,5
14,6
36,8
1,56
3,1
2
1,38
1425
22539,2
5694,1
4721,2
136,6
540,9
34,2
205,3
43730,8
173101,2
10932,7
10932,3
Барлығы 100 6,59 29645,5 711,5 227764,75
Кесте 19 - Бензин фракциясының каталитикалық риформинг қондырғысының материалдық
№ Атауы Шығымы,% кг/сағ т/ж
Қондыр-ғыға Мұнай-ға
1 Кіріс:
Фракция б.қ. – 180 ͦ С
100
3,5
68790
528250
Барлығы 100 3,5 68790 528250
1
2
3
Алынғаны:
Көмірсуте газы тұрақ тандыру басы
Катализат
Сутек құрамды газ
11,9
82,3
5,8
0,51
0,51
2,0
6187,5
3508,3
26900
47542,5
26940,75
206600
Барлығы 100 3,2 68790 528250
Кесте 20 - Дизель фракциясының гидротазалау қондырғысының материалдық балансы
№ Атауы Шығымы,% кг/сағ т/тәул т/ж
Қондыр-ғыға Мұнай-ға
1
2
Кіріс:
Дизель фракциясы 240-350 ͦ С
Сутек құрамды газ
100
0,4
20,4
0,08
40687
2750
976,5
66
312500
21130
Барлығы 100,4 20,48 43437 1042,5 333630
1
2
3
4
5
Шығыс:
Көмірсутек газы
Бензин
Тазаланған дизельді фракция
Күкіртсутек
Шығындар
0,60
1,3
96,90
0,60
0,4
1,5
1,9
5,04
0,04
0,01
4475
6579
27116
5249
107,4
157,9
650,8
126,4
34374
50550
208266
40440
Барлығы 100,4 20,48 43437 1042,5 333630
Кесте 21 – Каталитикалық крекинг қондырғысының материалдық балансы
№
Аталуы
Шығыны, % кг/сағ
т/тәу т/ж.
қондыр-
ғыға Мұнай
ға
1
Түскені:
АВТ қондырғысынан алынған вакуум дистиллят фракциясы
100
29,6
60708
1457
466318
Барлығы: 100 29,6 60708 1457 466318
1
2
3
4
5 Шығыс:
КС газдары және тұрақтанған басы
Бензин
Жеңіл газойль
Ауыр газойль
Өртелетін кокс
17,3
43,2
12,6
11,6
5,3
8,0
10
6,6
5
10916
21250
17000
11542
262
510
408
277
83937
163211
130569
88600
Барлығы: 100 29,6 60708 1457 466318
Кесте 22 Баяу кокстеу қондырғсының материалдық балансы
№
Аталуы
Шығыны, % кг/сағ.
т/тәу. т/ж.
қондыр-
ғыға мұнайға
1
Кіріс:
Фракция>500 ͦ С
100
18,2
93750
2250
720000
Барлығы: 100 48,2 93750 2250 720000
1
2
3
4
5 Шығыс:
Көмірсутек газы тұрақтан-у басы
Бензин
Жеңіл газойль
Ауыр газойль
Кокс
7,2
5,5
25,8
28,5
33
3,5
2,0
2,5
4,5
38
4031,25
4125
4406,25
8531,25
75656,2
96,75
99
105,75
204,75
1743,75
30960
31680
33840
65520
558000
Барлығы: 100 48,2 93750 2250 720000
Кесте 23 - Дизель фракциясының депарафинизация қондырғысының материалдық балансы
№
Аталуы
Шығыны, % кг/сағ.
т/тәу. т/ж.
қондыр-ғыға мұнайға
1
Фракция 240-350 ͦ С
100
5,04
27116
650,8
208266
Барлығы: 100 5,04 27116 650,8 208266
1
2
3
Шығыс:
Көмірсутек газы
Денормализат
Сұйық парафин
0,4
81,68
18,2
1,0
3,04
1,0
1000
24133
1979
24
579,2
47,5
7705,8
185356,7
15203,4
Барлығы: 100 5,04 27166 650,8 208266
Кесте 24
Қанықпаған көмірсутек газдарының газды фракционирлеу қондырғысының материалдық балансы
№ Атауы Шығымы,% кг/сағ т/тәул т/ж
Қондырғыға Мұнайға
1
2 Кіріс:
Каталитикалық крекинг қондырғы
сының КС газы және
тұрақтану басы
Косктеу қондырғы
сының КС газы және
тұрақтану басы
28,2
46,0
8,0
1,0
10916
4031,25
262
96,75
83937
30960
Барлығы 74,2 9 14947,25 358,75 114897
1
2
3
4
Шығыс:
Құрғақ газ
Пропан-пропилен фр
Бутан-бутилен фр.
Фракция С5 және одан жоғары
30,5
25,5
37,5
6,5
8,5
5,5
2,38
5634,4
6227,05
3085,8
135,25
149,44
74,06
42279,6
48916,7
23700,7
Барлығы 100 2,4 1644,16 39,46 13417,55
Кесте 25
Бутан – бутилен және пропан-пропилен фракцияларын алкирлеу қондырғысының материалдық
№
Аталуы
Шығыны, % кг/сағ.
т/тәу. т/ж.
қондыр-ғыға мұнайға
1
2 Түскені:
Бутан-бутилен фракциясы
Пропан-пропилен фракциясы
8,4
9,3
2,0
5,5
5505
6369,05
132,12
152,86
42279,6
48916,7
Барлығы: 17,7 7,5 11874,05 284,98 91196,3
1
2
3 Алынғаны:
Жеңіл алкилат
Ауыр алкилат
Сұйылтылған газ
4,2
11,1
2,4
2,5
3
2,0
2817,5
7746,6
1610
67,62
178,72
38,64
21639,8
57190,9
12365,6
Барлығы: 17,7 7,5 11874,05 284,98 91196,3
Кесте 26
Бензинді араластыру станциясының материалдық балансы
№
Компоненттер Қоспадағы компонент мөлшері, % Мөлшері, т/ж Октан саны
Моторлы әдіс бойынша Зерттеу әдісі бойынша
ТЭҚ-сыз ТЭҚ- мен ТЭҚ-сыз ТЭҚ- мен
1
2
3
4
5
6
7
Қаныққан ГФҚ бензин фракциясы
Каталитикалық риформинг қондырғысының бензин фракциясы
Дизель отын ГТ бензин фракциясы
Каталитикалық крекинг қондырғысының бензин фракциясы
Қанықпаған ГФҚ бензин фракциясы
Кокстеу қондырғысының бензин фракциясы
Жеңіл алкилат
4,8
38,5
2,5
35
4,6
4,4
4,2
43730,8
206600
50550
163211
23700,7
31680
21639,8
78
75
82
80
78
65
90
82
83
88
83
82
68
100
83
95
85
90
83
69
92
88
100
90
92
88
75
95
Барлығы 100 645985,4 – – – –
Октан саны келесі формуламен есептеледі:
ОСқ = ΣОСі * Кі/100
мұндағы, ОСқ– қоспаның нақты октан саны
ОСі– қоспа құрамындағы әрбір компоненттің октан саны
Кі – қоспа құрамындағы компонент мөлшері.
ОСқ = 92 * 4,8/100 +100 * 38,5/100 +95
+ 90 * 2,5/100 + 75*2,5/100 +102 * 3,5/100
Кесте 27
Дизельдік отынды араластыру станциясының материалдық балансы
№
Аталуы Шығымы, %
кг/сағ
т/тәул
т/ж
мұнайға
1
2
3
4
Депарафинделген дизель отыны
Ауыр алкилат
Каталитикалық крекинг қондырғысының жеңіл газойлі
Кокстеу қондырғысының жеңіл газойлі
65,7
3
14,9
16,4
24133
7446,6
17000
4406,25
579,2
178,72
408
105,75
185356,7
57190,9
130569
33840
Барлығы 100 52985,85 1271,67 406956,6
Кесте 28
Шаим кен орнының мұнайын өңдеу өндірісінің жалпы материалдық балансы
№
Аталуы Шығымы, %
кг/сағ
т/тәул
т/ж
мұнайға
1
Түскені:
Тұссызданған және сусызданған мұнай
100
325520,8
7812,5
2500000
Барлығы 100 325520,8 7812,5 2500000
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Алынғаны:
Құрғақ газ
Сұйылтылған газ
АИ-98 маркалы бензин
Жеңіл керосин
Дизельді отын Қ маркалы
Сұйық парафин
Күкірт элементі
Қазандық отын
Кокс
Шығын
1,56
5,1
38,5
10
22
4,0
4,54
9,5
4,0
0,7
5078
16600
125325,4
32552
71614,58
13020,8
14778
30924,16
13020,8
2278
121,875
398,4
3007,81
781,25
1718,75
312,5
354,68
742,18
312,5
54,68
39000
127500
962500
250000
550000
100000
113500
237500
100000
17500
Барлығы 99,99 325487,5 7811,7 2499750
Қорытынды
Мұнай өңдеу зауыттарында қолданылатын технологиялық құрал- жабдықтар бағытталуы, конструкциясы
МӨЗ жобалаған кезде, кен орынның мұнайы, алдымен, ғылыми зерттеу
Бұл курсттық жобада Жанажол кен орнының ашылуының тарихы, мұнайдың
Пайдаланған әдебиеттер
1 Медиева Г.А. Этапы и перспективы развития нефтегазовой отрасли
2 Сериков Т.П.,Оразбаев Б.Б. Технологические схемы переработки нефти и
3 Черножуков Н.И. Технология переработки нефти и газа.-М.: Химия,
4 http://химик.ru/
5 Бондаренко Б.И. Альбом технологических схем процессов переработки нефти
6 Омаралиев Т.О. Специальная технология производства топлив из нефти
7 Мановян А.К. Технология переработки природных энергоносителей.-М.: Химия,
8 Ахметов С.А. Технология глубокой переработки нефти и газа.-Уфа:
9 Ластовкина Г.А., Радченко Е.Д., Рудин М.Г. Справочник нефтепереработчика.-Л.:
10 Алмагамбетова М.Ж., Нуртаева Ж.Т. Методическое указание к выполнению
4