Сезіктінің құқықтары

МАЗМҰНЫ
Кіріспе 3
I. Тарау. Сезіктінің ұғымы және сезікті ретінде ұстаудың негіздері
1.1. Сезіктінің ұғымы 7
1.2. Сезіктіні ұстаудың негіздері 13
II. Тарау. Сезікті ретінде ұстаудың процессуалдық тәртібі 22
2.1. Сезікті ретінде ұстаудың рәсімделуі 22
2.2. Сезіктіні жеке тінту тәртібі 30
2.3 Сезіктінің уақытша ұсталатын жері 36
III. Тарау. Сезіктінің құқықтары және оларды қамтамасыз ету 43
3.1. Сезіктінің құқықтары 43
3.2. Сезіктінің құқықтарын қамтамасыз етудегі прокурорлық қадағалаудың орны 56
Қорытынды 61
Қолданылған нормативтік құқықтық актілер тізімі 66
Кіріспе
Қылмыстық іс жүргізу құқығының субьектілерінің бірі - сезікті болып
Қылмыстық іс жүргізу кодексінде көрсетілген тәртіптер мен негіздерді сақтай
Бұл қылмыстық әрекет бойынша ең алдымен сезікті деп тану
Теоретикалық талдауда және тәжірибелік қолдануда ұстау нормасын саралау барысында
дәлелденгеннен кейін сезіктіні ұстау ретінде қарастырылады.
«Қылмыс жасады деп сезік келтірген адамды ұстау тәртібі» деп
Жоғарыда көрсетілген негіздер мен алдыма қойған мақсаттарды жан-жақты ашып
Мен бұл жұмысымды жазу барысында көптеген ғалымдардың еңбектері мен
I. Тарау. Сезіктінің ұғымы және сезікті ретінде ұстаудың негіздері
1.1. Сезіктінің ұғымы
Сезіктінің процессуалдық тұлғасы қылмыстық сот ісін жүргізуде анағұрлым күрделі
Сезікті дегеніміз, Қылмыстық іс жүргізу кодексінің
Сезіктінің процесте пайда болуының заң белгілеген негіздері оның әрбір
Сезіктінің процессуалдық жағдайы істе жеке мүддесінің болуына байланысты.
Айыптау табыс етілгенге дейін сезіктіні ұстау жүзеге асырылған немесе
Алғашқы жауап алғаннан кейін сезікті мүмкін болатын тәсілмен (телефон
Сезіктінің жағдайы ұстаудың шекті мерзімі — жетпіс екі сағатты
сезіктіні қамаудан босату;
таңдап алынған бұлтартпау шараларын жоққа шығару;
адамды айыпталушы ретінде жауапқа тарту.
Сезіктінің процессуалдық мәніне қатысты ғылымда оны іс жүргізушілікті реттеудің
1. Бірінші көзқарасқа сәйкес айыптау табыс етілгенге дейін ұсталған
Егер мұндай көзқарас бұрын қолданылып келген қылмыстық іс жүргізу
Идея назар аударуға және қылмыстық іс жүргізу заңдарына қабылдауға
- айып тағылғанға дейін қылмыстық іс қозғалған адам (ұстау
Қылмыстық іс қозғаған адамды терминологиялық тұрғыдан өзгеше белгілеу ұсынысы
Осы айтылғандар В.М. Савицкийдің және оның ізбасарларының көзқарасы бойынша
Жоғарыда айтылған көзқарастарды талдай отырып, осы уақытқа дейінгі қолданып
1) қылмыстық — прцессуалдық қатынастардың қатысушысы ретінде сезікті мынадай
а) қылмыстық іс жүргізу кодексінің 109 — бабының тәртібімен
ә) қылмыстық іс жүргізу кодексінің 65 - бабының тәртібімен
2) адам сезікті жағдайында қатаң түрде шектелген мерзімде болуы
а) 72 сағатқа дейін — ұсталған сәтінен бастап күзетпен
ә) он тәулікке дейін — күзетпен қамауға алынған сәттен
3) сезіктіге заңда көзделген кез келген бұлтартпау шаралары таңдап
алынуы мүмкін;
4) сезікті елеулі құқықтары бар процестің белсенді қатысушысы болып
Мынаны есте ұстау керек. Адамның сезікті ретінде болуының мерзімі
Заңның адамның қамауда болуына ерекше назар аударуы, түсінуге де
Сезіктінің құқықтары жекелеген ерекшеліктерді есептемегенде айыпталушының құқықтарына сәйкес келеді
- қандай қылмыс жасағанына байланысты өзіне күдік таңылғандығын
- дәлелдер келтіруге;
- қалау - тілектерін мәлімдеуге және анықтаушының, тергеушінің, прокурордың
- ана тілінде әңгімелесуге және аудармашының қызметтерін пайдалануға;
- анықтаушыға, тергеушіге, аудармашыға, сарапшыға, маманға қарсылық білдіруін мәлімдеуге;
- жекелеген тергеу іс - қимылын жүргізуге қатысуға;
- өзіне ұстау хаттамасын немесе күзетпен қамауға алу түрінде
1.2. Сезіктіні ұстаудың негіздері
Сезіктіні ұстау тәртібінің заңдылығы 1998 жылдың 1 қаңтарынан бастап
Қылмыс жасады деп сезік келтірілген адамды ұстау - оның
Қылмыстық іс жүргізу кодексінің 132 - бабы бойынша көрсетілгендей,
1) ол адам қылмыс жасау кезінде немесе тікелей оны
2) көрген адамдар, оның ішінде жәбірленушілер қылмыс жасаушы ретінде
3) ол адамда немесе оның киімінде, өзінде немесе оның
4) жедел іздестіру қызметінің заңға сәйкес алынған материалында ол
Адамның қылмыс жасағандығына сезіктенуге негіз беретін өзге де деректер
Ал кейбір заңи әдебиеттердегі көзқарастар мен негіздерге зер салар
Заң әдебиеттерінде сезіктіні ұстаудың негізгі мәні жайында өзге де
Сезіктіні ұстау — тергеу әрекеті деген көзқарас оның қылмыстық
Қарау, тінту, алу, беттестіру және жауап алу өзінің заңи
Ішкі істер бөлімінің қызметкерлері тұлғаны қылмыс жасады деп ойласа,
Қылмыс болған жерде тергеу көп жағдайларда дұрыс болмайды. Техникалық
Тұлғаны полиция қызмет бөлімшесіне орналастыру мына әрекеттерден тұрады: жеткізілу
Осы әрекеттерді жасаған уақытта Ішкі Істер бөлімінің қызметкерлері өте
Жеткізілу негіздерін анықтағаннан кейін, тұлғаның қылмыс жасағанына көз жеткеннен
егер, нақты тұлғаны қылмыс жасағаны үшін, қылмыстық істің талдау
аяқ асты табылған қоғамға қауіпті әрекеттерден көрінсе.
Жәбірленушінің, сондай - ақ өзге де кез келген азаматтың
Егер ұстаған кезден бастап жетпіс екі сағат ішінде қамауға
«Қылмыс жасады деп сезік келтірген адамды ұстау тәртібі» деп
Енді әлгінде айтқан осы Кодекстің 68 - бабының кейбір
Осы баптың 3-ші бөлігіне орай істің ерекше сипаты талап
Сезіктінің құқығы туралы айтылған 68 - баптың 3 -
1) ұсталған адамды - жетпіс екі сағаттан артық;
2) жолын кесу шарасы қолданылған адамды — сезіктіге бұлтартпау
Сезікті деп ұсталған азаматтардың өз құқығын білмеуі немесе одан
Қылмыстық іс жүргізу құқығында бекітілген негіздер бойынша егер ол
Сезіктіні ұстаудың мақсатына анықтама беруге кей авторлар басқаша көптеген
Мұндай көзқарастар, біздің ойымызша, онша дұрыс емес. Тұлғаның жеке
Құқық қорғау тәжірибесінде сезіктіні ұстау мақсатына басқаша да пікірлер
II. Тарау. Сезікті ретінде ұстаудың процессуалдық тәртібі
2.1. Сезікті ретінде ұстаудың рәсімделуі
Қазақстан Республикасының Конституциясында адам өмірінің қауіпсіздігін және жеке әрбір
Күнделікті шығып жатқан ақпарат құралдары мен басылымдардан осындай заңсыздықтар
Бұл тақырыптағы терең зерттеуді қажет ететін проблеманың бірі -қылмыстық
Қылмыстық іске тергеу жүргізу тәжірибесін зерттеген кезде сезікті тұлғаны
Сезікті адамға алдын ала тергеу жүргізгенде оның құқықтық орнын
1. Менің ойымша, сезікті адамның процессуалдық орны құқықтық мәртебені
Бұл құқықтағы қорғану құралдарының негізгі белгілеріне: сезікті адамның түсінігі,
2. Сезікті адамды тергеу барысында заңмен қатаң белгіленген шектен
3. Ендігі бір айта кететін ой, сезікті адамның процессуалдық
- сезікті адамның жалпы құқықтары, оның арнайы процессуалдық
мәртебесіне сезікті деп танылғанда қолданылатын құқықтар;
- арнайы құқықтары - тұлғаны процеске сезікті ретінде тарту
сезікті адамның нақты бір тергеу әрекеттерінде ие болатын құқықтары,-деп
4. Сезікті адамның міндеттерін дәрежелеу және қолдану негіздері
бойынша Қазақстан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу Кодексінің
68~бабына 9 - бөлікті қосу керек .
Қазақстан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу Кодексінің тергеуші тергеу жүргізгенде
Сезікті адамның жауабының белгісі болып, дәлелдеу заты екенін растайтын
7. Барлық тұлғаларға, соның ішінде сезікті адамның қылмыстық процестегі
8. Сезіктіні ұстау жүзеге асырылған сәттен бастап прокурорға хабарлануы
9. Менің ойымша, анықтау органы сезікті адамды ұстағанда және
10. «Қылмыстың жасалуына сезіктілер мен айыпталушыларды күзетте ұстаудың тәртібі
Хаттаманы тергеуші жазады, сезіктіні қылмыс жасады деп шешсе. Тергеушінің
Хаттамада негіздер және себептер, күні және сағаты, жылы және
Хаттамада толтырған адамның және сезіктінің қолы қойылады. Соңғысы хаттамамен
Сезіктіні ұстау кезеңдері мен тәсілдері әртүрлі нысандарда жүргізілетіндігін төмендегі
Бірінші жағдайда алдын ала басып алу негіздеріне байланысты құжаттар
Нақты жағдайға байланысты жедел іздестіру шараларын жүргізу арқылы, мәселен
Басып алудың ерекшелігі екінші жағдайда, басып алу жағдайы аяқ
Мұндай жағдайда жан-жақты болу қажет, сезікті қарсы шығуы немесе
Мысалға, қылмыстық іздестіру бөлімінің жедел басқару қызметкері түннің ортасында
Басып алу туралы және азаматты полицияға жеткізуге шешім кабылданса,
2.2. Сезіктіні жеке тінту тәртібі
Ұстауды жүзеге асырған адам ұсталған адамда қару бар деп
Тінту іс үшін маңызы бар заттарды немесе құжаттарды табу
Тінту тергеуші дәлелді қаулы бойынша жүргізеді. Тінту жүргізу туралы,
Айрықша жағдайларда, іздестіріліп жатқан және алып қоюға жататын объект
Тінту куәгерлердің қатысуымен, ал қажет болған жағдайда маманның және
Тінту жүргізу басталар алдында тергеуші сезіктіге оларды жүргізу туралы
Алынатын заттар мен құжаттар куәгерлерге және қатысып отырған басқа
Ұстауды жүзеге асырған адам ұсталған адамда қару бар деп
Тергеуші тінтілетін адамның денесінен, оның киімімен және бойындағы заттардан
Жеке тінту арнайы қаулы шығармай және прокурордың санкциясынсыз, мынадай
үй-жайдағы немесе тінту жүргізіліп жатқан өзге орындағы адам іс
ол адам ұсталса немесе күзетпен қамауға алынса жүргізіледі.
Бұл жағдайда жеке адамды тінту куәгерлер жоқ болса да
Тінту жүргізетін адам хаттама жасайды. Хаттамада заттар немесе құжаттар
Тінту хаттамасының көшірмесі олар жүргізілген адамға не оның кәмелетке
Сезіктіні жеке тінту ұстау жүргізіліп, дәлелді қаулы шыққаннан кейін
Сезіктіні жеке тінту толық және жартылай болуы мүмкін. Уақытша
Тінту куәгерлердің қатысуымен жекеленген, жылы, жақсы жарықтанған жерде жүргізіледі.
Тінту сезіктінің денесін, киімін және аяқ киімін қараудан тұрады.
Камерада сақтауға рұқсат етілген заттар және кезекшіге тапсырылуға жататын
Сезіктіні жеке тінту және заттарын қарау барысында алынады: Қару,
Сезіктіден алынған тыйым салынбаған заттар, киімдер және тағамдар сақтауға
Анықтау жүргізіп жатқан тергеушінің немесе соттың келісімімен сезіктінің жеке
Тергеуші немесе анықтаушы жеке басына тінту жүргізу туралы хаттама
Хаттама бекітілген үлгіден үш данадан құралады: біріншісі -қылмыстық іске
Жеке тінту сезіктінің қылмысқа қатысты заттарын және құжаттарын табу
Жеке тінту жасаған кезде және уақытша ұстау изоляторына апарған
2.3 Сезіктінің уақытша ұсталатын жері
Қылмыс жасады деген сезік бойынша уақытша ұстау изоляторларында ұсталады.
Анықтаушы, тергеуші он екі сағаттың ішінде оның отбасының кәмелетке
Егер ұсталған адам басқа мемлекеттің азаматы болып табылса, онда
Істің ерекше сипаты талап ететін айрықша жағдайлар кезінде тергеудің
Қылмыс жасады деп күдік тудырған сезіктіні қылмыстық істер жүргізу
Сәйкесінше, бірінші кезеңде заңда көрсетілген тәртіптер бойынша мынадай әрекеттер:
■ ұстау хаттамасын толтыру;
■ қорғаушының қатысуын қамтамасыз ету;
■ ұстау туралы прокурорға хабарлау;
■ сезіктінің туған туыстарына оның қамауға алынған орны
Аталған әрекеттерді жүргізген соң, сәйкесінше қылмыстық істі жүргізуші тергеуші,
Сезікті қамауда ұстау орнына жеткізілгеннен кейін заңда көрсетілген тэртіптерді
- ұсталған тұлғаны Уақытша Ұстау Изоляторына қабылдау;
сезіктіні жеке тінту және заттарын қарау;
- сезіктіні суретке түсіру, дактилоскопиялық әрекеттерді жүргізу;
сезіктіні санитарлық тазалықтан өткізу;
- сезіктіден сұрау жүргізу; сезіктілерді камераға орналастыру. Аталған қызмет
Ең бастысы келесі жағдайды ескеру керек. Жоғарыда аталған бірінші
Егер сезікті қамауға алынған болса, онда сұрау алу дереу
Әр түрлі жағдайларда тұлғаны ұстаса: мысалға, тергеуші таң ата
Әрине, осы уақыттан бастап сезікті қорғаушының көмегін қолдануға құқығы
Сезіктінің қалауы бойынша қорғаушысын шақыртады, заңды өкілімен, және басқа
Қылмыстық істерді жасөспірімдер, сақаулар, саңыраулар және басқа да тұлғалар
Қорғаушы қылмыстық істер жүргізу заңдарында көрсетілген тәртіптерде оз қорғауындағы
Жоғарыда көрсетілген негіздер мен тәртіптерді жүзеге асыру барысында тағы
қылмыс жасады деген сезік расталмаса;
ұсталған адамға қамауға алу түріндегі бұлтартпау шарасын қолдануға негіз
ұстау заңда көрсетілген талаптарын бүзу арқылы жүргізілсе, анықтаушының, тергеушінің,
Ұсталу кезінен бастап жетпіс екі сағаттың ішінде сезіктіге қатысты
Егер ұсталған кезден бастап жетпіс екі сағаттың ішінде ұсталушыны
санкцияландырған қаулысы келіп түспесе, ұстау орнының бастығы ұсталушыны
іхабарлайды.
Ұсталған адамды ұстау орны өкімшілігінің жоғарыда керсетілген талаптарын орындамаған
Ұсталған адамды босату кезінде соңғысына оны кім ұстағандығы, устаудың
Жоғарыда керсетілген барлық негіздерді, тәртіптерді басшылыққа ала отырып қылмыстық
III. Тарау. Сезіктінің құқықтары және оларды қамтамасыз ету
3.1. Сезіктінің құқықтары
Азаматтардың құқықтары мен бостандықтарының қорғалуына үлкен эсер ететін қылмыстық
Қылмыстық іс бойынша істі жүргізу барысында сезіктінің құқықтарын мынадай
Сонымен қатар, қылмыстық істер жүргізу заңында тікелей бекітілудің негізі
Дегенмен, сезіктінің қорғануға құқығын қамтамасыз ету принципінің өзіндік маңызы
Сонымен бірге, қорғаудың бірқатар элементтері айыптау функциясын да да
Қазақстан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу Кодексінің 26 -бабының 1-бөлігіне
Қорғау құқығын дұрыс бағаламау бізді ойландыратын қүбылыс. Бұл келеңсіз
Осыны ескере отырып, біз былай айта аламыз, қорғаушының қызметі
Сонымен бірге, бұл принципті қатаң сақтау арқылы қылмыстық іс
Біздіңше, сезіктінің қорғануға құқығын қамтамасыз ететін принціпі, ең алдымен
Қазақстан қылмыстық іс жүргізу заңдылығы әрқашанда сезіктінің корғануға құқығын
Ал, 1997 жылғы Қазақстан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу ІКодексіне
Сезіктінің қорғану құқығының қылмыстық іс жүргізу принципі өзге де
Қылмыстық іс жүргізу Кодексінің 37, 38-баптарында көзделген негіздемелер бойынша
Соттың ақтау үкімін шығаруы;
Сот берілген қылмыстық жазаны адамның өтеуі.
Сезіктінің қорғануға құқығын қамтамасыз етудің ең елеулі кепілі-қылмыстық процесте
Заңда Қылмыстық іс жургізу Кодексінің 68 - бабының 7
- озін неге байланысты күдікті деп санайтындығын білуге құқығы
Бұл қылмыстық ізге түсу органы күдік тудыруының мәнін түсіндіруге
өзіне қарсы күдік бойынша түсініктер мен жауаптар беруге, түсініктер
Қылмыстық ізге түсудің бастапқы кезеңдерінде сезіктілердің өздері қажет деп
дәлелдер келтіруге құқығы бар. Бұл дәлелдер сезіктілердің мүдделерін қамтамасыз
қалу - тілектерін және қарсылық білдіруін мәлімдеуге құқығы бар.
Кез келген қалау — тілек қаралуға тиіс. Қалау —
- ана тілінде немесе өзі білетін тілде жауаптар беруге
- өзінің қатысуымен жүргізілген тергеу жұмысының хаттамаларын
ескертулер жасауға құқығы бар.
Мұндай құқық тергеу жұмысын хаттамалау кезінде қателіктер мен іүрмалаушылыққа
өзінің қалау - тілегі немесе қорғаушының не заңды өкілінің
соттың, прокурордың, тергеушінің және анықтаушының іс - әрекеті мен
өз өтініші бойынша қорғаушының қатысуы кезінде жауап беруіне құқығы
Қорыта айтқанда, біздіңше сезіктінің қорғану құқығы мынадай үш құрамдас
заңда тыйым салынбаған өдістер мен құралдарды қолдана отырып сезікті
сезікті өзінің құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау үшін
анықтау органдары, тергеуші, прокурор мен сот сезіктіге олардың құқықтарын
Азаматты қылмыс жасады деп күдік тудырған кезеңде белгілі мсілеттілігі
кар осы заңның 16, 17, 18 - баптарында айқындалған.
1) өздерінің құқықтары мен міндеттері, күзетте ұсталу режимі, тәртіптік
күзетте ұстау орындарында жеке басының қауіпсіздігіне;
күзетте ұстау орны әкімшілігінің басшысына және күзетте ұстау орындарындағы
қорғаушысымен жолығысуларға;
туыстарымен жолығысуларға;
құқыққа қарсы мақсатта пайдаланылуы мүмкін немесе мемлекеттік немесе
7) өздерінің күзетте қсталуының заңдылығы мен негізділігі және өздерінің
8) хат жазысуға және жазу құралдарын пайдалануға;
9) тегін тамақ алуға, материалдық — түрмыстық және медициналық
10) Қазақстан Республикасының Қылмыстық із жүргізу кодексінде көзделген жағдайларды
11) күн сайын үзақтығы бір сағаттан кем емес серуендеуге;
12)өзінің жеке төсек - орын заттарын, сондай-ақ тізбесі мен
13)күзетте ұстау орындарындағы кітапханадан алынған не күзетте ұстау орындарының
14) Ішкі тәртіп ережелері және басқа сезіктілер мен айыпталушылар
15) өзінің білімін көтерумен шүғылдануға және арнайы әдебиетті пайдалануға;
16) сәлемдемелер мен сәлем - сауқаттар алуға;
17) күзетте ұстау орындары қызметкерлерінің
18) азаматтық-құқықтық мәмілелерге қатысуға;
19) заң актілерінде көзделген өзге де құқықтарды жүзеге асыруға
Тергеу изоляторында ұсталушы сезіктілер мен айыпталушылардың сондай-ақ:
ақша аударымдарын алуға және жөнелтуге;
некеге отыруға және оны бүзуға, егер олар заңдарға қайшы
3) тергеу орындарындағы дүкеннен не күзетте ұстау орындарының әкімшілігі
4) газеттер мен журналдарға жазылуға оларды алуға;
5) әкімшіліктен қажет болған жағдайда күзетте ұстау орындарында киіп
Сезіктілер мен айыпталушыларға қамауға алынған кезден бастап қорғаушымен оңаша
адвокатура қатыстылығын растайтын құжатын және заң консультациясының осы іске
қорғаушы болып тағайындалған туралы қоғамдық бірлестіктің немесе оның басшы
3) соттың қаулысын, тергеушінің немесе анықтаушының қаулысын, сондай —
Сезіктілер мен айыпталушыларға қылмыстық істі жүргізуші адамның немесе органның
Туыстарымен және өзге де адамдармен жолығысу күзетте ұстау орындары
Егер заңдарға қайшы келмейтін болса, Қказақстан республикасы Бас прокуратурасының
Жұқпалы ауруы бар (ВИЧ/ЖҚТБ (СПИД) және туберкулез) науқастарға жолығысулар
Сезіктінің немесе айыпталушының өмірі мен денсаулығына қауіп төнген не
3.2. Сезіктінің құқықтарын қамтамасыз етудегі прокурорлық қадағалаудың орны
«Қазақстан Республикасының Прокуратурасы туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің Заң күші
Прокурордың нағыз құқықтары Қылмыстық іс жургізу Кодексінде дамытылған, атап
Сезіктілер мен айыпталушыларды күзетте ұстау орындарында щдардың орындалуын қадағалауды
Сезіктіні уақытша күзетте ұстау барысында және қылмыс жасады деп
Прокуратураның талап етуі бойынша тиісті органдар, лауазымды адамдар:
1. Қажетті материалдар, мәліметтерді өтеусіз Қазақстан Республикасында белгіленген коммерциялық,
2. Тексеріске қатысу, қорытынды беру үшін мамандар бөлуге міндетті.
Прокурордың оз қүзыреті шегінде берген тапсырмасы анықтама, тергеу орындалуы
Тексерісті тағайындаған прокурор жоғары тұрған прокурорлардың делісімімен оның мерзімі
Прокуратура органдары заңдарда белгіленегн тәртіптерін заңды бүзушылық туралы арыздарды
Азаматтардың, заңды тұлғалардың заңды мүдделерін, құқықтары мен міндеттерін орындамайтын
Прокурорлық қадағалау жүргізудің нысандары мынадай тәртіпке белінген:
І.Алдын ала тергеу, анықтама және жедел іздестіру қызметтерінде прокурорлық
Сотта қылмыстық істерді қарауда заңдылықты қадағалау;
Үкімнің орындалуына прокурорлық қадағалау;
Кәмелетке толмағандардың істеріне прокурорлық қадағалау;
5. Азаматтардың құқықтары мен
прокурорлық қадағалау.
Прокурорлық қадағалауды - тексеріс жүргізу арқылы жүзеге асырады. Прокурор
наразылық енгізеді;
заң бүзушылықты болдырмау туралы үйғарымдар беріледі;
қылмыстық істі қозғау, тергеу істерін жүргізу, ікімшіліктерді қылмыс бойынша
азаматтардың, заңды тұлғалардың, мемлекеттік құқықтары мен заңды мүдделері бүзылғанда
мемлекеттік органдары мен лауазымды адамдарды енгізген тыйым салу -
6. мемлекеттік, жеке, заңды тұлғалардың құқықтары мен олардың заң
негізінде қорғалатын мүдделерін сақтауды соттан өтінеді.
Мәселен, қылмысты істеге органдары сезіктіні ұстаған кезеңде немесе уақытша
Қорытынды
Қорыта айтқанда жоғарыдаға негіздер мен тәртіптер қылмыстық істер жүргізу
Қазақстан Республикасының Қылмыстық істер жүргізу Кодексінде бекітілген тәртіптерді басшылыққа
Бұл ұстау өрекетін жүзеге асыру барысында міндетті түрде заңда
Осындай негіздерді құқықтық реттеу мақсатында қылмыстық ізге түсуші органдар
Осындай қылмыс жасады деп күдік тудырған сезіктіні ұстау барысында
Тінту іс үшін маңызы бар заттарды немесе құжаттарды табу
Тінту тергеуші дәлелді қаулы бойынша жүргізеді. Тінту жүргізу туралы,
Айрықша жағдайларда, іздестіріліп жатқан және алып қоюға жататын объект
Азаматтардың құқықтары мен бостандықтарының қорғалуына үлкен эсер ететін қылмыстық
Барлық көрсетілген мән — жағдайларды тәжірибе барысында қылмыстық ізге
Қолданылған нормативтік құқықтық актілер тізімі
Қазақстан Республикасының Конституциясы. 1998 ж 30 кыркүйек
Қазақстан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу кодексі. 1998 ж. 23
Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексі. 1997
Қазақстан Республикасының Жоғарғы Сот Пленумының Қаулылар жинағы. Алматы, 3-том.
Права человека: «Сборник международных договоров». Том 1 (часть первая):
Қазақсиан Республикасының заңы «Сезіктіні немесе айыпталушыны қылмыс жасады деп
Қазақстан Республикасының «Прокуратурасы туралы» жарлығы. 1995 ж. 21 желтоқсан
Арнайы әдебиеттер:
Б.Қ. Толеубекова. Қазақстан Республикасының қылмыстық
В.И. Селиверстов, Н.А. Власова. Уголовный процесс. Вопросы и
ответов. Москва, 2000г.
Н.А. Громов. Уголовный процесс России. Москва,1998г.
В.Н. Григорьев. Задержание подозреваемого. Москва, 1999г.
Уголовный процесс: Учебник/Под.ред.К.Ф.Гуценко.-М.:Зерцало, ТЕИС, 1996г.
Уголовно - процессуальное право РФ: Учебник/Под.ред. П. А. Лупинской.
Следственные действия (прцессуальная характеристика, тактические и психологические особенности): Учебное
Шейфер С.А. Собирание доказательств в советском уголовном процессе.-Саратов, 1986г.
С. П. Бекешко. Подозреваемый в советском уголовном процессе. Минск.,
Строгович М.С. Курс советского уголовного процесса. М.,1968г.Т.1.
Шейфер С.А. Сущность и способы собирания доказательств в советском
Гуткин И.М. Актуальные вопросы уголовно – процессуального задержания. -
Галкин И.С, Кочетков В.Г. Процессуальное положение подозреваемого.-М.: Юрид.лит., 1968г.
Гуляев А.П.,Данилюк С.А., Забарин С.Н. Задержание лиц, подозреваемых в
Григорьев В.Н. Задержание подозреваемого органами внутренних дел: Учебное пособие.-Ташкент:
Фуфыгин Б.В. О доказательственном значении протокола задержания подозреваемого.
Галагин А.И. Особенности расследования органами внутренних дел общественно опасных
Гаврилов А.К. Раскрытие преступлений на предварительном следствии.
Толеубекова Б.Х. Уголовное процессуальное право Республики Казахстан. — Караганда:
А.С. Ибраева, Н.С. Ибраев. Русско—казахский словарь юридических терминов. А.,
Беков Қ. Сезіктінің тергеудегі процессуалдық орны. Журнал «Тураби» №4,
Қайыржанов Е., Жэмиева Р. Қылмыстық істер бойынша адвокаттың қорғау
Тұрашев Е. Сезіктінің, айыпталушының қорғану құқығын қамтамасыз ету мәселелері.
Ермеков Б. Сезікті қалай ұсталады? Журнал «Заң және заман»
Досанов М. Тергеу барысында қайшылықты жағдайда жауап алу Журнал
Тілеубергенов Е. Тергеуші және айғақты заттар. Журнал «Заң» 2003ж.
«Зерттеушілердің мөліметтері бойынша қылмыс жасады деп әшкереленетін адамдардан куәгерлер
Права человека; Сб. междунар.дог-в. Том 1 (часть первая): Универс.договоры.-Нью-Йорк,:
Гуткин И.М. Актуалные вопросы уголовно-процессуального задержания.-М.: Академия МВД [
С. П. Бекешко. Подозреваемый в советском уголовном процессе. Минск.,
Зерттеушілердің мәліметтері бойынша қылмыс жасады деп әшкереленетін адамдардан куәгерлер
Строгович М.С. Курс советского уголовного процесса. М.Д968.Т.1.С.237.
Галкин И,С, Кочетков В.Г. Процессуальное положение подозреваемого.-М.: Юрид.лит.,1968.с.21-22.
Шейфер С.А. Сущность и способы собирания доказательств в советском
Шейфер С.А. Собирание доказательств в советском уголовном процессе.-Саратов,198б,с.Ю4. 13
Гаврилов А.К. Раскрытие преступлений на предварительном следствии, с.93.
'Уголовный процесс: Учебник/Под,ред.К.Ф.Гуценко.-М.:Зерцало, ТЕИС, 1996.с.137. 2Уголовно-процессуальное право РФ: Учебник/Под.ред.П.А.
Журнал «Тура би» №4,2000ж.с.22.
'Фуфыгин Б.В. О доказательственном значении протокола задержания подозреваемого, с.95-98.
'Следственные действия (прцессуальная характеристика, тактические и психологические особенности): Учебное
Гуляев А.П.,Данилюк С.А., Забарин С.Н. Задержание лиц, подозреваемых в
'Григорьев В.Н. задержание подозреваемого органами внутренних дел: Учебное пособие.-Ташкент:
Галагин А.И. Особенности расследования органами внутренних дел общественно опасных
Қайыржанов Е., Жәмиева Р. Қылмыстық істер бойынша адвокаттың қорғау
«3аң» 2003ж. № 1.
68