ЖОСПАР:
КІРІСПЕ 3-4
1 - бөлім. Сабақ ұғымы.
2 – бөлім. ЭВМ құрылғыларымен жабдықталған кабинетте
2.1 Информатика кабинетінің негізгі тағайындалуы.
2.2 Информатика кабинетінің құрал-жабдықтары.
2.3. ЭЕМ бар информатика кабинеттеріндегі жұмысты ұйымдастыру.
3-бөлім. Информатика кабинетінде жұмыс істеу кезіндегі гигиеналық
3.1 ЭВМ құрылғыларына қойылатын гигиеналық талаптар
3.2 Информатика кабинетінде жұмыс істеу кезіндегі қойылатын гигиеналық
4- бөлім. Оқушылардың ЕЭМ сабағы кезінде гигиеналық
Қорытынды
Қолданылған әдебиттер тізімі
КІРІСПЕ
«Информация» сөзі латынның түсіндіру, баяндау, түсінік деген ұғымдарды
Қазіргі кезде информация Адам өміріне, ғылымның әр түрлі
Қазіргі кездегі біздің қоғамымыздағы өзгерістер мен дамулар информатизация
Қоғам информатизациясы процесінің қазіргі кездегі негізгі бағыты
Информатизациялау кезінде оқушылар қазіргі кезге сай мағлұмат жинағымен,
Ғалымдардың пікірінше, қазіргі мектепте информатика курсының оқытылуы дүниежүзілік
Қазіргі өскелен өмір бұл пәннің мектепке жылдам енуімен
1 – бөлім.
САБАҚ ҰҒЫМЫ.
«Сабақ» сөздің мағынасын түсіндіру өте қиын.
Сабақ дегеніміз – белгілі бір уақыт мөлшерін алатын,
Сабақ процесінде оқушылар мұғаліммен қарым-қатынасқа түседі, мұғалімдер оларға
«Сабақ» ұғымы бірнеше ғылымның басын қосады, әр
Оқу процесі (сабақ) кезінде мұғалімдер әр бір оқушының
Методикалық, дидактикалық, педагогикалық әдістемелерге сүйене отрыпы, сабақ жоспары
Сабақта кез келген көрнекіліктерді пайдалануға болады. Оларға :
Сабақ кезінде оқушылар белгілі бір ақпарат алып, оны
Сабақтарда пәнге сәйкес әр түрлі есептер мен талаптар
Мысалы ретінде информатика пәнінің бір сабағын қарастырайық. Сабақ
Әрбір сабақ соңында мұғалім келесідей қортынды жүргізу
Мұғалім әр бір оқушыны жеке тұлға деп тануы
Кейбір пәндер ұғымдары байланысты болып келеді. Мысал ретінде
Математика және информатика сабақтары тығаз байланысқан. Бұл 2
2 - бөлім.
ЭВМ ҚҰРЫЛҒЫЛАРЫМЕН ЖАБДЫҚТАЛҒАН КАБИНЕТТЕ ОҚЫТЫЛАТЫН ИНФОРМАТИКА САБАҒЫНА
2.1 Информатика кабинетінің негізгі тағайындалуы.
Электрондық-есептеуіш құрылғылармен, оқытуға қажетті жиһазбен, практикалық және теоретикалық
Сонымен қатар информатика кабинеті оқушылардың қоғамдық және өндірістік
Информатика кабинеті гигиеналық, психологиялық және эргономикалық ортаға сәйкес
Оқушылар мен оқытушы мұғалімдер бұл кабинетте өткізілетін сабақ
Информатика кабинетінде өткізілетін сабақтар кезінде оқушылар танысуы тиіс:
оқушылар қазіргі кездегі есептеуіш техниканың жаңадан жетістіктері, олардың
Информациондық немесе коммуникациондық технологияларды өндірісте, оқытуда немесе басқару
Оқыту мекемесінде оқыту-тәрбиелеу процесстерінің ұйымдастырылуы туралы жалпы білім
Информатика кабинетінде келесідей жұмыстар өткізілуі мүмкін:
есептеуіш құрылғыларын, сондай-ақ оқыту процесі кезінде керекті
Мұғалімдердін берген тапсырмаларымен оқушылардың арнайы бір программаларды құру
Есептеуіш техниканың көмегімен арнайы сабақтан тыс қосымша
Информатика сабағында оқушылардың саны 9, 12, 15 те
2.2 Информатика кабинетінің құрал-жабдықтары.
Информатика кабинетінің негізгі құрал-жабдықтары:
информатика курсын оқыту кезінде қолданылатын оқыту әдістемелері (бағдарламалары);
оқыту кезіндегі әр бір оқушыға құрастырылған ЕЭМ арнайы
қолданылатын әдебиеттер, оқыту - әдістемелік, ғылыми-таралған әр
оқушылардың техника қауіпсіздігін меңгергендіктері туралы әр бір
есептеуіш машинаның бұзылуы мен оның жөнделуі туралы журналдар;
оқушылармен кұрастырылған стендттер (көрнекілік ретінде қолданылатын әр түрлі
өрт сөндіруге арналған арнайы құрал-жабдықтар;
мектеп мүдірімен бекітілген информатика кабинетіндегі құрал-жабдықтардың жалпы саны
Мұғалімнің жұмыс орны класстың төр жағында орналасып тұрады.
Әр бір сабақ сайын мұғалім оқушылардың компьютермен жұмыс
Мұғалімнің жұмыс орнына принтер, графопроектор және ЕЭМ қосылатын
Оқушылардың жұмыс орындары арнайы ЕЭМ – мен санитарлық
Информатика кабинетінде барлық керекті перифериналық жабдықтары орналасқан бір
Көрсетілген ЕЭМ-ның столдарына электрлік жергілікті желілер (торап)
Столдар қауіпсіздік техникасына сәйкес қойылып, полдарға бекітіледі.
Столдардың конструкциялары келесідей шарттарға сай болуы керек:
столдың екі бөлек беті болу керек;
біреуі ЕЭМ орналасқан көлденең беті (столдың баяу реттеуінің
ЕЭМ тұратын стол бетінің көлемі 750 мм болса,
Столда арнайы жергілікті желі (торап) өткізілуі тиіс;
Столдың негізгі бөлігі мен аяқ қоюға арналған арнайы
Столда жәшіктер болмау керек.
Столдың шеткі биіктігі кестеде көрсетілгендей оқушылардың бойлары мен
1 кесте
Оқушының бойы, см Еденнен столға дейінгі ара қашықтық,
стол Аяқ қоюға арналған кеңістіктің мөлшері Орындық
116-130 520 460 300
131-145 580 520 340
146-160 640 580 380
161-175 700 640 420
175-тен жоғары 760 700 460
Аяқ киім орналасатың бөліктің тереңдігі мен биіктігі столдың
Столдың түсі табиға ағаш түсіне сәйкес болуы керек,
Орындықтың арқасы 1800-қа айналуы қажет. Орындықтың арқасы мен
Орындықтың арнайы мөлшері 2 кестеде көрсетілген:
2 кесте
Орындықтың параметрлері Оқушылардың аяқ киім киген кездегі бойлары
см
116-130 131-145 146-160 161-175 175-тен жоғары
Еденнен орындыққа дейінгі қашықтық, мм
Орындықтың ені, мм 270 290 320 340 360
Орындықтың тереңдігі, мм 290 330 360 380
Отырғыштың астыңда орналасқан орындық арқасының биіктігі, мм
Отырғыштың үстінде орналасқан орындық арқасының биіктігі, мм
Орындық арқасы түзуінің биіктігі,мм 170 190
Орындық алдынғы жағының бұрылу радиусы, мм
Отырғыштың еңкею бұрышы, градус 0-4
Отырғыштың еңкею бұрышы, градус 95-108
Жоспарда бекітілген орындық арқасының радиусы, мм 300
Стол мен орындықтардың биіктігі оқушылардың дұрыс тұрып-отыруына сәйкес
Екі столдың арасындаға арақашықтық кем дегенде 2 метр
Информатика кабинетінде столдарды қатар-қатар қоюға болмайды. Әр бір
Оқушыларға тәжрибе жүзінде жаңа өткізілетін тақырыпты түсіндіру үшін
Информатика кабинетінде сейф пен 2 өрт сөндіргіш міндетті
Информатика кабинетінде тақта, оқыту-әдістемелік жобалар мен ақпарат тасымалдаушыларды
Оқыту әдістемелері келесі түрде сақталады:
шкафтың полкасында анықтама мен оқу методикалық құралдар мен
шаннаң және жарықтан қоршалған сейфте сақталған компакт-дисктер;
сабақта көрнекілік ретінде қолданылатын кестелер мен сол сияқты
Информатика кабинетінде әрбір оқушыға жеке-жеке картотека жүргізіледі. Мұғалім
Терезеге қарама-қарсы қабырғасында окушыларға арналған «қауіпсіздік техникасы» атты
Информатика кабинетінде өртке қарсы сигнализация міндетті түрде орналуы
Кабинеттің дұрыс жабдықталуын мектеп мүдірі мен дәрігерлер
2.3. ЕЭМ бар информатика кабинеттеріндегі жұмысты ұйымдастыру.
Информатика кабинетінде оқушылардың жұмысын ұйымдастыруды мектеп меңгерушісі жүргізеді.
Кабинеттің меңгерушісі техниканың сақталуын, журналдың жүргізілуін, техниканы әрдайым
Кабинетпен танысқан мұғалім оқушыларды бойларына сәйкес отырғызу
Сонымен бірге оқушылар да белгілі бір мөлшерде жұмыс
Бекітілген жобаға сай оқушының информатика сабағына бір жұмада
Одан бос уақытты оқушы факультативтерге қатысып, теориялық білімін
Кез келген мақсатпен оқушылардың ата-аналарын бірлесіп жұмыс жасауға
Кабинеттің меңгерушісі мен мұғалім семинарлар өткулерін жоспарлау тиіс.
Меңгерушінің жұмысына лаборант көмектесуі керек. Меңгерушінің қадағалауымен лаборант
3-бөлім.
ИНФОРМАТИКА КАБИНЕТІНДЕ ЕЭМ-МЕН ЖҰМЫС ІСТЕУ КЕЗІНДЕГІ ҚОЙЫЛАТЫН НЕГІЗГІ
3.1 ЭВМ құрылғыларына қойылатын гигиеналық талаптар
ЕЭМ-мен жабдықталған кабинет барлық талаптарға сәйкес, яғни адам
ЕЭМ кабинетінің ауданы 6 метр, аумағы 24 м3,
Құрылыстың (кабинеттің) едені түзу, сырғанамайтын, тазарту жұмыстарына қолайлы
Лаборант кабинеті 2 кіре беріс есіктен (кабинет ауданы
Сонымен қатар лаборант кабинетінде: стеллаж, сейф, шкаф, саймандарға
Жарық көзінің негізгі қайнар көзі терезенің сол жағынан
Қабырғаларды бояған кезде суық түстерді (ашық жасыл, көгілдір,
Қабырғалар тегіс, біртекті болуы керек.
Класстың тақтасына 500ЛК-дан кем емес жарық түседі. Информатика
Бұл шам жоқ болған жағдайда келесідей шамдарды қолдануға
1. ЛПО 13 – 2х40 Б – 01;
2. ЛПО 13- 4х40 Б – 01;
3. ЛСП13- 2х40 – 06;
4. ЛСП13 -2х65 – 06;
5. ЛСО05 – 2х40 – 001;
6. ЛСО05 – 2х 40 – 003;
7. ЛСО04- 2х36 – 008;
8. ЛПО34 – 4х36 – 002;
9. ЛПО34 – 4 х 58 – 002;
10. ЛПО 31 – 2 х 40 –
Негізгі жарық көзі негізінде 40-58 ваттық лимюницентілік лампочкалар
Осы талаптардың бәрі орындалмаған кезде адамның басы ауырып,
3 кесте
Ауаның ионизациялық дәрежелерінің жіберілуі:
Дәрежелер Ауаның 1куб.см кеңістігіндегі ион саны
n + n -
Минималды түрде керекті 400 600
Оптималдық 1500-1300 3000-5000
Максималдық жіберілетін 50000 50000
Класта оқушылар болғанда ауа антропогенік заттармен ластанады. Сол
Кесте 4.
Ауа мен ылғалдылықтың оптималдық жіберілетін параметрлері
Оптималдық параметрлер Жіберілетін параметрлер
Температура, 0С Ылғалдылық, % Температура, 0С Ылғалдылық, %
19 62 18 39
20 58 22 31
21 55 - -
Кейбір жағдайларда кондиционерлерді қолдануға болады. Ол нормадан асатын
Желдеткіш не кондиционер жоқ болған жағдайда әр бір
Оқу бөлмелерінде шудың дыбысы 40дБА-дан аспауы керек. Сабақ
Кабинетте полимерлік материалдар қолданған жағдайда финолформальдегид, хроринилдік
Температура жоғарлаған сайын олардың адам ағзасына тигізетін әсері
Жаңбырлы күнде желдеткіштің жұмысы ауырлайды. Сондықтан ағаш плиталары
3.2 Информатика кабинетінде жұмыс істеу кезіндегі қойылатын гигиеналық
Қазіргі кезде барлық білім беру мекемелерінде ЕЭМ индикаторы
Болашақта индикаторлардың плазмалық, сұйық кристалды, электролюминиценттік түрлері пайда
Алфавиттік – сандық символдар (белгілер) монитор экранында нүктелік
қараңғы фонда орналасқан ашық түстер
ашық фонда ораналасқан қараңғы түстер
Монитордағы көріністер люминофор қабатына түскен электрондық сәуле әсерінен
Видеомониторлармен жұмыс істеу кезінде әр түрлі электромагниттың сәулелер
ЕЭМ көп уақыт жұмыс істеген кезде әр
4 - бөлім.
ОҚУШЫЛАРДЫҢ ЕЭМ САБАҒЫ КЕЗІНДЕ ГИГИЕНАЛЫҚ ТҰРҒЫДАН ДҰРЫС ОРНАЛАСУЛАРЫ.
Информатика кабинетінде оқушылардың отыруына қойылатын гигиеналық талаптар дұрыс
Жұмыс барасында қолданылатын негізгі талаптар:
Орындықтардың столдан ара қашықтығы 5-7 см. тізе мен
Монитордың экранынан ақпаратқа қарағанда қарау бұрышы оң
30 градус арасында оқулықтар, пюпитр болу қажет. Оқушы
50 см жақын ара қашықтықта жұмыс істеуге болмайды,
ЕЭМ жұмыс істеу кезінде қойылатын негізгі гигиеналық талаптар:
Бұл талаптардың бәрі де орындалған жағдайда, оқушының денсаулығына
Оқушылардың уздіксіз жұмыс жасауы 20 минуттан аспауы керек.
8-10 сынып оқушылары 25 минут, 6-7 сынып оқушылары
Факультативтер мен қосымша сабақтан тыс сағаттар сабақтар аяқтай
Факультативтар жұмасына 1 сағаттан 2 рет өткізіледі.
ҚОРЫТЫНДЫ.
Бұл курстық жұмыста информатика кабинетінің жалпы тағайындалуы, ол
Қосымша кестелерде жиһаз және жабдықтардың оқушыларға сай болып
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:
Нақисбеков Б. «Адам және компьютер», Алматы, 1986 ж.
Қараев Ж. «Компьютерді оқыту тәрбие процесінде пайдалану». Алматы,
Ғылыми - әдістемелік журнал: Информатика негіздері. №5, 2003
«Информатика и образование» журналы. №1, 2002 ж.
2