Жалақы мәні,түлері, формалары және жүйелері
Жоспар
Кіріспе…………………………………………………………………........2
I Еңбекақы мемлекет экономикасының
1.1. Еңбекақы: теориялары, мәні,элементтері, еңбекақы төлеу
жүйесі…………………………………………………………………….........3
II Жалақыны ұйымдастыру.
2.1. Еңбекақы ұйымдастыру және жоспарлау...........................................7
2.2. Кесімдік және мерзімдік түрде еңбекақы
2.3. Еңбекақының тарифтік аттестациялық жүйесі...............................12
III "РАМЭКС" ЖШС-нің еңбекақы жүйесін талдау.
3.1. "РАМЭКС" ЖШС-де еңбекақы төлеу ресурстарына
3.2. "РАМЭКС" ЖШС-дей еңбекақы қоры
Қорытынды.................................................................................................21
Пайдаланылған әдебиеттер.....................................................................22
Кіріспе
Жұмысшының еңбекақысы бұл өндірістік процестегі
Нарықтың экономика еңбек ресурстарымен қамтылған аймақтық
I Еңбекақы – мемлекет экономикасының
1.1.Еңбекақы мәні, элементтері,еңбекақы төлеу жүйесі.
"Қызметкерлер мен жұмысшылардың
"Еңбекақы" – дайындалған өнім құны бөлігінің
Еңбкақының белгілеуінде көбінесе оған
Еңбекті бөлу әдістері өзгеруде. Теңдей
Нарық жағдайында әртүрлі факторларға байланысты
Нарық экономиаксындағы жұмыскер өз қабілетіне
Жеке азаматтардың табыс саласы –
Еңбекақы - әр түрлі уақыттағы кезеңдерде
Еңбеақы жүйесі мемлекеттің басты
Бүтіндей мемлекет үшін бірнеше
Қазақстан Республикасында әртүрлі меншік
- келісімді – орындалған жұмыс көлемі
- мерзімді – күнтізбелік емес, нормативті жұмсалған
Еңбекақы жүйесі мен түрлері
Кесімді еңбекақы Мерзімді еңбекақы
Жай кесімді
Жай мерзімді
Кесімді сыйақы
Мерзімді сыйақы
Жанама кесімді
Сағаттық
Аккордты
Күндік
Кесімді прогрессивті
Апталық
Жекелей
Айлық
Ұжымдық
II Жалақыны ұйымдастыру
2.1. Еңбекақы ұйымдастыру мен жоспарлау
Еңбекті ғылыми тұрғыдан ұйымдастыру өндірістік
1.Еңбек бөліндісін жетілдіру үлгілері.
2.Типтік жобалар цехтарда, учаскелерде жұмыс
3.Еңбекті ұйымдастырудың картасын қолдаану негізінде
4.Жалақы мен мөлшерлеуді ұйымдастыру.
5.Еңбекті мөлшерлеудің салалық және
6.Еңбек ету жағдайларын жақсарту.
Еңбек бөлінісі негізінде қызметкерлердің
еңбек біліктілігі яғни біліктілігі жоғары
Негізгі жұмысты дайындау және
Технологиялық біртектілік яғни, мамандықтағы жұмысшылардың
Кәсіпорында, жұмыс орындарында еңбектң
Жекелеген жұмыс орнында бір
Ұжымдық бригада жұмыс істейді.
Бір станокты немесе бірнеше станокты
Жұмыс орнын жоспарлау - еңбек
Уақыт нормасы, өтімдік нормасы, қызмет
2.2. Келісімді және мерзімдік түрде
Келісімді еңбекақы XX ғасырдың басында
Ол еңбекақысы = жұмыс көлемі
Кесімді жүйе еңбек жүйесінің
Келесі жағдайлар болса, кесімді еңбекақы
Еңбек нормасы болса;
Еңбек нәтижелері есепке алынса;
Еңбек шығыны есепке алынса;
Еңбек сапасын арттыруға мүмкіндік
Нормативтік технология бақылауға алынса;
Еңбек қауіпсіздігі бақылауға алынса;
Ресурстар шығыны бақылауға алынса;
Нарық жағдайы жоспарлы экономикаға
Жай кесімді еңбекақы өндірілген
3р=3r / br мұнда:
3r – сағаттық тарифтік ставка;
br/ - берілген өнімнің өндірілген
Жұмыскер кесімді сыйақыны өзінің
Жанама – кесімді жүйеде жұмыскер
Егер осындай бірнеше жыл
Еңбекақы=жұмыс уақыты х
Тарифтік ставка.
Тарифтік ставка еңбекақыны уақыт бірлігінде
Тарифтік жүйені құрайтын элементтірге
Тарифтік ставка – уақыт бірлігіндегі
Тарифтік сетка – біліктілік деңгейіне байланысты
2.3. Еңбекақының тарифтік аттестациялық жүйесі.
Еңбекақының тарифтік – аттестациялық жүйесі персоналды
1.Жұмыс орнын аттестациялау
2.Жұмыс орны бойынша оклад арасындағы
3.Жұмыскерлерді аттестациялау;
4.Жекелей окладты есептеу;
Тарифтік – аттестациялық жүйені тиімді
бұл жүйені барлық жұмыскерлердің қабылдануы;
бағалауды жүргізуші тұлғаларды кезеңдер
бағалауды жүргізуші тұлғалар арасында
мақсатты анықтау үшін сұхбаттасу;
бағалауды 12 айдан кейін қайталау;
Тарифтік – аттестациялық жүйені тәжірибеде
еңбек өнімділігі артады;
әділ еңбекке ақы төленеді;
жетекшілер тиімді басқару құралын
жетекшілер кадрлар өз қарамағындағылардың
жетекші мамандардың жоғары қанағаттануы;
еңбек табысына байланысты жұмыскерлердің
табысты жұмыскерлердің айлықтарының көбеюі;
жұмыскерлердің әртүрлі еңбек тиімділік
нашар, төмен дәрежелі жұмыскерлер қалай
үлгілі жұмыскерлерді сыйақымен марапаттау, төмен
бағалау сұхбатын тікелей мақсатқа
тәртіпті жұмыскерлерді тәртіпті жұмыс
біліктілікті жоғарылатуға күш жұмсайды;
жаңа немесе жас мамандар
мамандардың өз еңбекақысына сай
Ал шет ел мемлекеттерінде
III. "РАМЭКС" ЖШС-ң еңбекақы жүйесін
3.1."РАМЭКС" ЖШС-де еңбекақы төлеу ресурстарына
"РАМЭКС" ЖШС-де жұмыскерлерге еңбекақы төлеу
Еңбекақы қорының пайдалануын қатаң
Нарықтық қатынаста еңбекақының қазіргі
1.Әртүрлі меншік формаларымен шаруашылыққа
2.Нарықтық экономикаға өту жағдайында
3.Еңбекақы төлеудегі теңдікті жою
Кез келген қоғамдық формацияларда
Кәсіпорынның кадрлық қызметі үшін
"РАМЭКС" ЖШС-де еңбек ақы қорына
Көрсеткіштер Барлығы Мамандар мен қызметкерлер Жұмыскерлер
Негізгі және қосымша жалақы. 1754,2 553,1 1201,1
Демалыс күндерін өтеу.(отпуск) 264,8 124,6 140,2
Сыйақылар 239,3 74,1 165,2
Материалдық көмек 239,8 74,6 165,2
Іссапарларға төлемдер 239,7 74,5 165,2
Тұтыну қорларынан барлығы 217,1 132,5 84,6
Еңбекақы барлығы 2954,9 1034,4 1920,5
Осы кесте мәліметтерінде біз "РАМЭКС"
"РАМЭКС" ЖШС –де ұжым жұмыскерлері жалақы
"РАМЭКС" ЖШС-де қарастырылып отырған соңғы
"РАМЭКС" жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің еңбекақы
Көрсеткіштер Жылдар Өткен жылдармен салыстырғанда
Ауытқу (х;-)
Пайыздық қатынас
01/00 02/01 01/00 02/01
Кәсіпорындар бойынша барлығы: 2003,9 2524,4 2954,9
Соның ішінде: - Жұмыскерлер: 1091,9 1451,9 1920,5 360
Қызметкерлер: 912 1069,2 1034,2 157,5 -35,1 117,3 96,7
Соның ішінде: - жетекшілер: 573 631,3 703,3 58,3
Мамандар: 202,4 238,8 273,9 36,1 35,1 118,0 114,7
Басқа да қызметкерлер. 172,6 199,4 58,2 27 141,2
3.2."РАМЭКС" ЖШС-дегі еңбекақы қоры мен жұмыскерлерді еңбекке
"Егер де жанұя бюджетіне әр
Еңбекақы қоры тек жұмыскерлердің таза
Сонымен қатар бірнеше іс-шараларға
"РАМЭКС" ЖШС-дегі еңбекақы қоры кәсіпорынның шаруашылық
лауазымдық қызмет ақы және тарифтік
шаруашылық қызметтің негізгі көрсеткіштері
жаңа ұсыныс жасап, енгізгені үшін
қызметақы мен тарифтік сеткаға қосымша
материалдық сыйымдылығын төмендеткені үшін сыйақы;
орынбаар қызметін уақытша атқарғаны үшін;
заңдастырылған, арнайы жұмыс уақытындағы үзілістерге
жұмыскерлердің кінәсінсіз жұмыс тоқтап қалса;
жұмыскерлердің кінәсініз некеге тұруына
атқарған жылдары үшін бірмезгілді төлеу;
рұқсат етілген "ОТГУП" күндеріне төлем;
қызметтік іс-апарларға төлем;
демалысқа төлем және т.б.
Сыйақы төлемдерінің жиынтығы материалдық
жоспарды орындағаны – асыра орындағанына үшін
кәсіпорын жұмысының тиімділігін арттыруға бағытталған
ерекше маңызды міндеттерді уақытылы
өнімді экспортқа уақытылы өткізгені үшін
өнімді экспортқа уақытылы өткізгені үшін
"РАМЭКС" ЖШС-нің жетекшілері кәсіпкер үшін еңбекті
Тәжірибе көрсетіп отырғандай анағұрлым
Нәтижесінде көптеген жұмыскерлердің сұрауы негізінде
"РАМЭКС" ЖШС-нің жұмыскерлерін еңбекке ынталандыру
Кәсіпорынның қызметі нәтижесінде жұмыскерлердің қосқан
Кәсіпорынның қызметкерлеріне ішкі фирмалық жеңілдіктер
Жұмыс кестесі бойынша бейім, өзгермелі
Жұмыскердің қызметтері бойынша олардың
Бұл аталған шаралар еңбекке шаралар
Қорытынды
Нарықтық экономика – адамдар мен қоғам
Түрлі меншік формаларындағы кәсіпкерлер
Пайдаланылған әдебиеттер:
А.Үмбеталиев "Кәсіпорын экономикасы және кәсіпкерлік".
К.Дүйсенбиев, Ә.Төлегенов "Кәсіпорын экономикасы"
Алматы-2001ж.
"Экономическая теория предприятия" Москва-1998г.
"Экономикалық теория негіздері" М.Ғ.Осипова Алматы 2002ж.
21