Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі
Реферат
Тақырыбы: Экологиялық мониторинге түсінік
және оның міндеттері.
Экологиялық мониторинге түсінік және оның
міндеттері.
Экологиялық мониторинг – табиғи құбылыстардың және
Табиғи және антропогендік әсерлердің ерекшеліктері жеткілікті.
Табиғи факторлардың әсерінен биосфера жағдайының үздіксіз
Биосфераның абиотикалық құрамының антропогендік өзгеруін және
Антропогенді әсерлердің экологиялық мониторингінің негізіг міндеттері:
1.антропогендік әсер тигізетін көздерді бақылау.
2.антропогендік әсер факторларын бақылау.
3.антропогендік факторлардың әсерінен табиғи ортада жүретін
4.табиғи ортаның физикалық жағдайын бағалау.
5.антропогендік факторлар әсерінен табиғи ортада болатын
Мониторинг жүйесін топтастыру.
Экологиялық мониторинг үш сатыдан тұрады.
1.жағдайды бақылау
2.бағалау және болатын өзгерістерді болжау. Мониторинг
11.1-ші сурет. Мониторинг схемасы
Мониторинг объектілеріне атмосфера, атмосфералық жауын-шашын, құрғақ
Бақылау объектілері келесі түрлерге бөлінеді.Атмосфералық, ауалық,
Мониторинг жүйесі факторларға, көздерге және әсер
Әсер факторларының мониторингі- әртүрлі химиялық ластағыштардың
Ластағыш көздердің мониторингі- нүктелі стационарлы көздер
Әсер аумағына байланысты сипаттамасына қарай мынадай
1.ғаламдық (биосфера) – халықаралық ынтымақтастық негізінде
2.базалық (фондық)- жалпы биосфералық, абиғи құбылыстарды
3.ұлттық – бір мемлекеттің шегінде арнайы
4.аймақтық – халық шаруашылығын қарқынды игеру
5.жерггілікті (локальды) – елді мекендерде, өнеркәсіп
6.импактылық – ерекше қауіпті зоналар мен
Дүние жүзінің 140 елі қатысатын қоршаған
— қоршаған ортаның жай күшінің халықаралық
— мониторингтің жаңа станцияларын құруда көмек
— атмосфера мен климаттың жай-күйі, қоршаған
Химиялық мониторинг – атмосфераның, жауын-шашынның жер
Физикалық мониторинг – қоршаған ортаға физикалық
Биологиялық мониторинг – биоиндикаторлар көмегімен жүргізетін
Экобиохимиялық мониторинг – қоршаған ортаның екі
Дистанциялық (аралық) мониторинг – зерттейтін объектілерді
Қоршаған ортаның құрама экологиялық мониторингі мынадай
бақылау объектісін белгілеу
бақылауға белгіленген объектіні тексеру
бақылауобъектісіне информациялық модель құрастыру
өлшеуді жоспарлау
бақылау объектісінің жағдайын бағалау және оның
бақылаудағы объектінің жағдайының өзгеруіне болжам жасау
мәліметтерді қолдануға ыңғайлы түрде дайындап қолданушыларға
Құрама экологиялық мониторингтің мақсаты жинақталып алынған
1.Адам тіршілік ететін ортаның және экологиялық
2.Осы көрсеткіштердің өзгеруі себептері анықтау және
3.зиян тигізілмелі тұрып, қолайсыз жағдайлардың болмауын
Экожүйелердің тұрақтылығы мен дамуы
Табиғи экожүйелерде организм популиациясының жағдайлары тұрақты
Экожүйенің негізгі экологиялық көрсеткіштері тұрақты болады.
Гомеостоз кері байланыс принципіне негзізделген. Мысалы,
Экожүйедегі заттентердің айналымдары мен энергия ағындарының
Экожүйенің сыртқы әсерден туған өзгерістерге төтеп
Қолданылған әдебиет.
А. Ж. Ақбасова, Г. Ә. Сайнова
Бақылау
Нақты жағдайды бақылау
Ортаның сапасын реттеу
Болжамдалған жағдай
Жағдайларды болжау